Dure foto's voor domme weggebruikers
Primeur voor Nederland: Het „Wassenaarse bonnetje
m
Het lanceren van aard-satellieten een geweldig project
Statendam voer uit
mzm.
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1936
Te gast op
fotografisch
atelier
Hermandad
IT IJK," zegt de inspcteur, „nu behoeft U,
als U een boosdenér ziet, alleen maar
op dit knopje te irakken. Dan blitzt de
flitslamp en leggen de Wee camera's de over
treding op de plaat vas. Gesnapt?"
Hij ziet me verrukt 'an ja knikken. Natuur
lijk, óók om de prettge sensatie nu eens als
particulier, zonder voorafgaande arrestatie, in
een politieauto te kunnen zitten, doch wel spe
ciaal om het prettige besef, dat ik dadelijk
die weggebruikers, tot wie ik tot dusverre al
leen maar welgemeend „stommeling" kon zeg
gen, per fotolens te lijf zal kunnen. Géén mach
teloosheid meer met brutale tegenliggers in
het vizier, of zondaars tegen de voorrangsre-
gels. Géén wanhopig getoeter meer na een le
vensgevaarlijke snij-partij. Eén druk op het
rode knopje voor mij en het wordt allemaal
onfeilbaar aan de politie gerapporteerd. De
droom van iedere automobilist
V'iil
Stok achter de deur
duidelijke
Eerste buit
De Statendam zal er, na deze
eerste greep in de grote grab
belton van verkeerszonden, ook
in de komende dagen weer op
uit trekken om, in „geregelde
lijndienst", met speurende len
zen langs de weg nieuwe klan
ten te verschalken. Nieuwe
klanten, die dan twee dingen
zullen ervaren.
Fotografisch Atelier Herman
dad te Wassenaar maakt rake
foto's.
Maar duur
Rechtsproblemen
van de
toekomst
Juridische complicaties
Gewichtloosheid
SSS35M
LENZEN JPEUREN LANGS DE WEG
I)e imposante Staten-
(lam" van (le Wasse-
naar.se politie. Rechts
achter de voorruit zit
ten de heide camera's
gemonteerdwaarmee
alle ongerechtigheden
van de weggebruikers
onfeilbaar worden ge
registreerd.
-è
Maax- als de „Statendam", de
plechtige stationcar van de Was
senaarse politie, waarin deze ver
nuftige apparatuur zit gemonteerd,
met inspecteur Boven achter het
stuur en deze een-dags fotograaf
achter de knop, eenmaal volle zee
heeft gekozen en we, op zoek naar
mobiele zondaars in de omgeving
van Wassenaar tussen de woelige
golven van het snelverkeer zeilen,
dan blijkt het land plotseling vól
voorbeeldige lieden. Waar waren ze
nu, de onverantwoordelijke jakke
raars, de hebzuchtige snij-maniak
ken, de chronische overtreders van
inhaal-verboden en al dip andere
trawanten?
Als ge ooit een uwer buiten
landse relaties een reine indruk
van het Nederlandse verkeer mee
naar huis wilt geven, zet hem
dan een uurtje in een politiewa
gen. Hij zal om zich heen slechts
ij,- 'h V-
DE EERSTE BUIT VAN DE STATENDAM. De meest linkse wagen voor ons wil links af. Ilij gaat daarom
voor-sorteren. Best, dat hoort ook zo. Maar hij begeeft zich daarbij op het voor de tegenliggers bestemde weg
gedeelte, en dat is volkomen fout. De camera's registre ren het onverbiddelijk. De linker strip is gemaakt met.
de tele-lens; in een vergroting zal het nummer van de betrokken auto gemakkelijk zijn te herkennen. De
rechter strip, gemaakt met een normale camera, toont een ruimer overzicht van de situatie
de figuranten zien voor de zoet
ste dromen van de heer Wester-
laken, directeur van ]let Centraal
Bureau Afgifte Rijvaardigheids
bewijzen te Den Haag.
Een deceptie (jUSi maar mijn
leidsman is toch nog hoopvol.
„Wacht maar,ZSgt j1jj) )We komen
er heus wel een paar tegen."' En
warempel, hij blijkt nog gelijk te
krijgen. Na een poosje doet zich een
voor ons rijdende automobilist, die
ons kennelijk niet in zijn spiegeltje
had ontdekt, alsof tiet bordje „Pas-
seerverbod" er terwille van het na
tuurschoon was neergezet. Met een
mooie boog zwenkt hij naar links.
„Jabrult de inspecteur.
Ik druk op de knop. Een frac
tie van een seconde flitst er een
wit licht over de weg. t,Nog
eens," zegt de inspecteur/Dan
kijken we allebei tevreden. Die
staat er mooi 0p.
En zo begint dan de geschiedenis
van het Wassenaarse bonnetje. De
foto s gaan, in se^jg naar de ont-
wikkelkamer, waar de overzichts
platen uit de normale camera wor
den afgedrukt en waar, indien no
dig, uit het met d% tele-lens geno
men negatief de nummerplaat
wordt uit-vergroot.
Er wordt een rapportje van op
gemaakt en er rest de schuldige au
tomobilist weinig meer dan de fo
to's met een boete te honoreren.
Over de menselijke en dus subjec
tieve waarneming van de politie
man kan nog wel eens een discussie
ontstaan. De foto is echter onweer
legbaar.
Bovendien wordt de Tacho-meter,
op het voorspatbord van de politie
wagen, door het normale toestel
meegefotografeerd. Daarop kan de
'TRIPLEREN" noemen ze het hinderlijk passeren van
derde wagen zich daarbij op de linker weghelft moet
van voor onze camera's een mooi voorbeeld af. De in
met de witte streep. Het ligt, in drie shots, duidelijk
dc Taclio-meter
Op de vergroting sullen de tijdstippen te zien zijn,
snelheid. De middelste opname is gemaakt zonder blitz,
en een halve seconde, en dat is de tijd welke de accu
dus een elementaire fout, maar onze foto's zullen ook
hebben we echt wel een beetje „gezocht" en het is slechts
met fotografisch bewijsmateriaal te kunnen illustreren.
twee naast elkaar rijdende auto's op plaatsen, waar de
begeven. In de buurt van Wassenaar speelde zich daar-
de verte naderende volkswagen nam het zo nauw niet
vast. Met de normale camera is, op de rechtse strip,
meegefotografcord.
waarop de foto's werden genomen, en tevens onze eigen
Tussen de eerste opname en de tweede lagen geen twee
nodig heeft om weer „op te laden". Wé maakten hier
niet dienen voor een proces-verbaal. Tijdens onze tocht
de opzet van de W asserwarse politie grove overtredingen
Desondanks spreken ook deze „amateur-kiekjes" al
taal
rechter alle gegevens vinden, zoals
de datum, het tijdstip tot op de
seconde nauwkeurig en de snel
heid van de politiewagen. Dit kan
van belang zijn, bijvoorbeeld om te
bewijzen dat de foto-auto voor een
ongemotiveerde voorrang nemende
auto moest inhouden, of om de
snelheid te meten van zware wa
gens, welke zich aan een limiet
moeten houden.
In Duitsland heeft men met deze
fotografische bewijzen al vele uit
stekende resultaten geboekt; het
was daarom dat inspecteur Boven,
na een studiereis, met een enthou
siast advies terugkwam en de ge
meente Wassenaar tenslotte besloot
de ongeveer vijf mille kostende ap-
peratuur ten bate van de verkeers
veiligheid aan te schaffen.
Wassenaar heeft daarmee de pri
meur voor Nederland; men ziet het
heil van deze nieuwe uitrusting
niet zozeer in grotere uitgifte van
bonnetjes welke ongetwijfeld zal
volgen dan wel in de preven
tieve werking van de fotograferen
de politiemannen.
Vooral 's avonds zal het een stok
achter lie deur zijn te weten, dat
gindse tegenligger wel eens de Sta
tendam zou kunnen zijn. De auto
mobilist, die dan niet volgens de
regels der kunst dimt, loopt de kans
even een zwak lichtschijnsel om
zich heen te zien. Dat is de op het
dak van de Statendam gemonteer
de blitzlamp, die niet verblindt,
maar voldoende licht geeft om het
nummer van de tegenligger foto
grafisch te registreren. Was het tot
dusverre praktisch onmorgelijk zo'n
groot-lichtmaniak in de kraag te
grijpen, thans kan de overtreder er
van op aan, dat het onweerachtige
weerlicht van zojuist voor hem on
getwijfeld donderen zal betekenen.
In de auto zitten we intussen
druk kiekjes te maken.
Een tegenligger, vervaarlijk op
onze weghelft.
Druk op de knop.
Een bromfietser met voorrangs
waanzin.
Druk op de knop.
Een automobilist die links af
moet en réchts gaat voorsorteren.
Druk maar op de knop.
Een charmante dame die meer
van make-up weet dan van chauf
feren.
De foto gaat mee naar huis
Als de Statendam eindelijk weer
is binnengelopen, tellen we de buit.
Een rol met 52 plaatjes: bonnetjes-
in-wording. Inspecteur Boven laat
zich een stuk film aftroggelen. Het
staat er allemaal precies op. Don
derdag 16 augustus, omstreeks één
,uur. Het waarmerk van de eerste
„vangst" van de Statendam op mai
dentrip, want donderdag werd of
ficieel met de fotografische proces
sen-verbaal begonnen.
VIC. SNIEKERS
m Eweefrapi
ttffflkr
naar
ruimte
(Van onze correspondent).
NEW YORK, 31 juli.
TERWIJL de prcsilenten van al
le Amerikaanse republieken
onlanges te Panama bijeen-
ii kwamen om vele gemeenschap
pelijke problemen te hespreken,
verzochten, Amerikaanse geleerden
tezelfdertijd hun collegi's in die re
publieken met name die in de
Latijns-Amerikaanse landen om
mede te werken aan het geweldige
project dat de V.S. het volgende
jaar wilden uitvoeren: het lanceren
van aard-satelietcn.
De satellieten, welke ongeveer
een doorsnee van een hake meter
hebben, zullen met instumenten
verpakt worden waarondei ook ra
dio's en andere apparatn, o.m.
voor geluidsopnamen. De ^tellieten
zullen om de aarde draaid op een
afstand van 200 tot 1.500 mul in
een cirkel, die 40 graden zuidelijk
tot 40 graden noordelijk v»n de
equator loopt langs de nood-tuide-
lijke aslijn. Om die reden uilen de
meeste van de observatii-stitions
in Centraal- en Zuid-Amerka moe
ten zijn. De V.S, hebben diarom
aan landen in Centraal- in Zuid-
Amerika verzocht om opricltiig van
zulke stations; want dez; aillcn
de belangrijkste in een wereliwijd
net van dergelijke optische- en rvöio-
observatieposten worden.
Het verzoek namens de V-S. wrd
uitgesproken te Rio de Janeiro d>or
Hugh Odishaw, de secretaris an
de Amerikaanse Nationale Comris-
sie voor „the International Geophy
sical Year". (Deze commissie
vormt een onderdeel van de Ameri
kaanse Nationale Academie voor
Wetenschappen). De voorzitter van
de commissie is dr. Joseph Kaplan,
op wie de verantwoording rust voor
het Amerikaanse satellietprogram.
Toen Kaplan enige tijd geleden voor
de Amerikaanse Raket Vereniging"
over het lanceren van de satellie
ten sprak, zei hij dat het minimum
van de te lanceren satellieten uit
10 „vogels" zou bestaan, daar men
verwachtte dat 5 vogels tenrnms
in hun diverse banen zullen kunnen
worden geslingerd. Kaplan v°e»,
eraan toe dat geleerden in staa
zouden zijn het instrumentarium
niet zwaarder dan 25 tot 50 (Engel
se) ponden te laten wegen, zodat
het in de kleine satellieten zou pas
sen.
Als de eerste kunstmatige satel
liet zijn levenscyclus van verschei
dene honderden of duizenden uren
in de ruimte zal hebben volbracht,
zullen geleerden heel wat meer we
ten over b.v. kosmische stralen en
kosmische stof; over 't magnetische
veld van de aarde en de dichtheid
het aardoppervlak. Ze zullen leren
welke uitwerking zonnestralen
volkomen onbeschermd door eni
ge atmosfeer hebben op door
mensenhanden gemaakte construc
ties. Ze zullen de preciese dikte en
massa van de equator-aardronding
kunnen vaststellen.
Kortom het lanceren van de
satellieten is het begin van de
sprong in dc ruimte! Omdat de
satellieten onschatbare inlichtin
gen zullen leveren voor verdere
„verovering" van die ruimte.
En wie weet hoe kort nog maar
de tijd is, dat deze satellieten
bemand kunnen worden en hoe
snel daarop ruimtestations met
bemanning zullen volgen.
Nog onlangs zei de Amerikaanse
geleerde Frederick C. Durant, pre
sident van de „International Astro-
nautical Federation" n.a.v. de te
lanceren satellieten: „De volgende
stap zal een bemande satelliet zijn,
welke niet terugkeert naar de aar-
yc- Dit zal worden gevolgd door reis
jes om de maan. Ik zelf geloof dat
al deze resultaten, incluis landingen
op de maan tegen het einde van
dMC eeuw zullen zijn bereikt". In
ditzelfde verband vroeg pas een jour
nalist aan dr. Von Braun, de chef
van het Amerikaanse Centrum voor
Ontwikkeling van geleide projectie
len: „Waarom zou iemand naar de
maan willen gaan?" Waarop Von
Braun zei: „Sir Edmund Hillary
gaf het antwoord toen men hem
vroeg waarom hij de Mount
Everest wilde beklimmen: „Om
dat die er nu eenmaal is".
EN inderdaad, de aanwezigheid
van de maan schijnt voldoen
de reden voor de mensheid er
een kijkje te willen nemen. De
Russen behoren echter ook tot
die mensheid en vermoedelijk zal,
vóór een mens Rus of Amerikaan
een voet op dc maanwal heeft
gezet, wel een groot juridisch con
flict uitbreken over eigendomsrech
ten op de maan.
Toen pas een man, die vlak
bij New York op Long Island woont,
het in zijn hoofd kreeg om voor
een dollar per stuk documenten te
verkopen, die de koper „recht" gaf
op een grondbezitting op de maan,
had die grap toch meer gevolg dan
alleen amusement. Men begon zich
rekenschap te geven van de rechts
problemen, welke zicn zullen voor
doen, zodra verschillende mogend;
heden mensen de ruimte in kunnen
sturen. Als men het scherp stelt
kan men vragen: „Wie behoren
de hemellichamen t°e Sommigen
menen dat bepaalde wetten van het
grondrecht op het kosmische recht
zouden kunnen worden overgedra
gen: men zou kunnen denken bijv.
aan de door veel rechtssystemen
erkende bepaling, 3at een eigenaar
van een stuk grond niet alleen het
oppervlak van zijn land toebehoort,
maar ook de inhoud van een drie
dimensionale ruimte onder zijn stuk
grond tot aan het aardmiddenpunt
en boven zijn grond tot in de onein
digheid. Maar zo'n opvatting is na
tuurlijk niet houdbaar t.a.v. hemel
lichamen „boven" iemands bezit
ting, omdat de aarde draait en het
„luchteigendom" wegwentelt. Als
de juristen zich over enige tijd met
het „ruimte-recht" zullen gaan be
zighouden, zullen zij vermoedelijk
naar analogische wetten bij het zee
recht zoeken. Of men zal, zoals de
Amerikaanse Vereniging voor Ra-
ketonderzoek al heeft voorgesteld,
de volmacht over de door verschil
lende mogendheden betwiste hemel
lichamen aan een supra-nationale
organisatie geven, als b.v. de Ver
enigde Naties. (Al is uw correspon
dent ervan overtuigd dat Senator
Knowland het daarmee niet eens
zal zijn!)
INTUSSEN is voorlopig een an
der probleem van groter be
lang: nl. hoe zal het mense
lijk organisme zich aan het leven
in de ruimte kunnen aanpassen?
Want mensen in raketten te zetten
is een klein kunstje, maar hoe houdt
men ze in leven? De wet van de ge
wichtloosheid buiten de aardatmos
feer is interessant, maar hoe komt
een ruimte-piloot er mee klaar?
Als hij zich in een omgeving be
weegt, waar de wet van de zwaar
tekracht niet bestaat, een kaars
vlam verstikt, hete gassen niet
meer opstijgen en alleen op kunst
matige wijze het naar boven stij
gen of naar beneden „vallen" te
weeggebracht kan worden? Dus wie
in een ruimteschip naar „boven"
op Sirius zou toevliegen, zou daar
men om mathematisch-astronomi-
sche reden niet in rechte lijn naar
boven vliegt, de aarde op een ge
geven ogenblik opzij zien, of mis
schien „boven" en als men naar be
neden „viel", viel men misschien
opzijof kwam men ineens op zijn
hoofd te staan.
Gelukkig schijnen naar onder
zoeken in de „American Air For
ce School of Aviation Medicine"
in Randolph Field hebben uitge
wezen mensen ook heel goed in
omgekeerde stand te kunnen le
ven zonder al te nadelige gevol
gen. Vermoedelijk worden niet eens
de gevoeligste hersenfuncties door
die ongewone stand benadeeld. De
hierboven genoemde dr. Von Braun
zei in verband hiermee, dat als het
menselijk organisme de „paniek
toestand", ontstaan door de on
gewone omstandigheden, te boven
zou komen zodra men er aan ge
wend was geraakt, mensen zó aan
die omstandigheden zouden ge
woon raken, dat het zijn persoon
lijke overtuiging was dat „vete
ranen onder de ruimtepiloten la
ter zullen klagen, dat ze niet meer
in een bed kunnen slapen
Von Braun zei bovendien: „Ik
denk dat dit probleem van gewicht
loosheid niet zo serieus is. Je kan
er aan wennen. Maar je moet be
paalde praktische voorzorgsmaat
regelen nemen. B.v. eten onder
normale condities zal niet eenvou
dig zijn, omdat je maaltijd weg
zou kunnen drijven. Je zou een
deksel met veerwerking op je bord
moeten hebben en misschien geen
lepel maar een ander middel om
het op je tong te krijgen. En na
tuurlijk", aldus dr. Von Braun,
„ventilatie is een ander probleem,
dat moet opgelost worden. Want het
zou kunnen, dat iemand in zijn
eigen uitgeadende lucht stikte
(zuurstof moet natuurlijk van de
aarde meegenomen worden) om
dat het buiten de atmosfeer van
de aarde alleen mogelijk is door
ventilatie koolzuurgas uit de lucht
te drijven. In de normale atmos
feer zinkt dit koolzuurgas naar de
grond."
Dit zijn enkele van de proble
men waarmee Amerikaanse geleer
den zich bezighouden en waarom
zij met ongeduld op de inlichtingen
wachten die succesvol gelanceer
de satellieten kunnen geven. Ame
rika wil nu optische observatie
stations voor deze satellieten op
richten in Venezuela of op de An
tillen; Ecuador; Chili; Argenti
nië; Bloemfontein; Zuid-Afrika;
Hawaii"; Zuid-Japan; India; Egyp
te; Spanje of Marokko. Radio
stations zouden in Chili, Lima en
Peru, Panama, Brits-West-Indië,
Havanna, Florida en Californië
moeten komen. 2De z.g. „mini-
track" (een radionasporingssysteem,
door Amerika ontwikkeld) zal ont
vangst van radiosignalen van de
satellieten mogelijk maken.
De satellieten zullen worden ge
lanceerd van Cape Canaveral in
Florida door drie in elkaar ge
bouwde raketten, wier hoogste
snelheid 18.000 mijl is, nodig om
de satelliet op een hoogte van
300 mijl te lanceren.
En zo zal het volgende jaar
waarschijnlijk op een heldere mor
gen een briljant gezelschap van
diplomaten, politici en geleer
den in Florida's helderblauwe
lucht staren naar een omhoog-
schietende raket, een vlam daar
onder en een stofwolk. Vijfen
veertig minuten later zal dc eer
ste satelliet zijn afgeleverd en
om de aarde draaien: het be
gin van de verwezenlijking van
een fantastische droom
DE KUNSTMATIGE SATELLIET VAN DE AARDE
MEETAPPARAAT VOOR
KOSMISCHE STRALEN
400-500 km
RADIO CM
RADAR
lonosfecr
TELLE
HET LANCEREN
VAN DE KUNSJsl
SATELLIET
MAGNETOMETER
ACCUBATTERlj|
MOTOR