Fotowedstrijd 1956 ïfiTERQAl VOOR 30HC Naar de Noordkaap vvw. BELTON IN OUD v*mu ■Vh|1 ills fiH 11 m m m SCHAKEN DE HEILIGE VAN DE WEEK pBp® H B IP BP DEBLOKKEREN HET GRABBELTONNETJE h Over land terug dVtfW 7v B i jïpp |pp Bridgerubriek EVEN AANDACHT VOOR m&x» •AATV 27 augustus: H. Calasanctius V m 11 mm. „lis KSr.'nnï' K 7" Holland-puzzel ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1956 PAGINA 6 De tachtigste verjaar dag van H.M. Koningin Eli sabeth op 25 juli j.l. werd door België tot een dag van hulde aan deze eminente vrouw gemaakt. De Belgische Posterijen hebben bij dit huldebetoon niet achter willen blijven. De dezer dagen uitgegeven reeks postzegels zal de herinne ring aan dit feit levendig houden. De Paus-zegels van Panama Nieuwe uitgiften Duitsland (Democratische Repu bliek). Evenals in de Bondsrepubliek kwamen ook hier herdenkingszegels ter gelegenheid van het feit, dat een eeuw geleden de com- oonist Robert Schumann over leed. Kort na de Uitgifte wer den de zegels echter plotse ling weer inge trokken, omdat bleek, dat het muziekstuk, dat op de achter grond was afgedrukt, een compositie van Schubert bleek te zijn op de tekst van Goethe's „Wanderers Nachtlied". 3 M* m m m U m m i a 'n Gudbrandsdal n m m m v 8 m c m a m m WM mm 'm% WA WB, 4m - 1. X X X X X X X X X X X XXX X X X X X XXX X X X X X XXX X X 5. X X X XXX X X 6. X X X XXX X X 7. X X X XXX X X 8. X X X XXX X X 9. X X X XXX X X Omschrijving CORRESPONDENTIE-ADRES: POSTBUS 8, HILVERSUM Ti tftt De emissie bestaat uit drie zegels elk met een toeslag, die bestemd zal zijn voor de Stichting Koningin Elisabeth". De afbeelding is voor alle waarden dezelf de nl. koningin Eli sabeth in een me- daljon. vervaardigd door de beeldhouwer Alfred Courtens. De serie bestaat uit een 80 20 ct (groen), 2 fr. 1 fr. (bor deaux-rood) en 4 fr. -f 2 fr. (bruin). De postzegels zijn van 16 augustus af tot 30 november a.s. aan alle postkanto ren verkrijgbaar, terwijl ze tot 30 sep tember 1957 voor frankering geldig blij ven. Zoals bekend heeft Koningin Elisabeth vanaf de dag waarop zij de troon be steeg 23 december 1909 een grote belangstelling aan de dag gelegd voor werken van liefdadigheid en voor alles wat tot een ontplooiing van wetenschap en kunst zou kunnen bijdragen. Men zal zich o.m. de oprichting herinneren van ziekenhuizen voor militairen in.het bij zonder van het hospitaal „L'Ócéan'' ge durende de wereldoorlog 19141918 te De Panne. Talrijke verenigingen en stich tingen werden sindsdien op initiatief en met belangrijke steun van koningin Eli sabeth in het leven geroepen. Ter gelegenheid van de tachtigste ver jaardag van de koningin werd door de regering een nationale inschrijving ge opend om geleerden en kunstenaars fi nancieel te kunnen steunen en om aan de hulp, welke door koningin Elisabeth aan behoeftigen en misdeelden wordt verstrekt, uitbreiding te kunnen geven. De opbrengst van de toeslag, welke op bovengenoemde postzegels wordt gehe ven, dient ook ter versteviging van deze fondsen. De Wereldbond „St.-Gabriël" heeft als internationale organisatie van verzame- i Het achtste eeuwfeest van de klooster kerk van de BENEDICTIJNEN TE MARIA LAACH bracht in de Duitse Bondsrepubliek bovenstaand zegel. laars van postzegels met christelijke mo tieven protest aangetekend tegen de ook op deze plaats reeds vermelde ongewens te uitgifte van Panamese zegels met por tretten van Pausen erop. Het feit, dat het gehele geval een handelszaak van enkele Amerikanen betreft, blijkt o.m. uit de reclame-campagne, welke er in Ameri kaanse tijdschriften voor werd gemaakt, een ongewoon iets, temeer als men weet, dat in een met name genoemd geval voor een advertentiepagina 20.000 dollar werd neergeteld. „St.-Gabriël" adviseert zijn leden dan ook om deze zegels de nominale prijs van deze eerste 12 exemplaren bedraagt in Ned. geld uitgedrukt dertig gulden niet aan te schaffen, omdat het geen „postzegels" zijn. Met de nog later uit te geven Paus-zegels worden ze door de filatelistenverenigingen in alle landen met boycot bedreigd, ze zullen door bo nafide verzamelaars niet worden geac cepteerd en van tentoonstellingen worden geweerd. De minister van posterijen verklaarde leukweg, dat er slechts een fout in het facsimile was geslopen, maar een Duit se krant voegde daar sarcastisch aan toe, dat het toch maar gelukkig was, dat ten minste het portret van Schumann op de zegel voorkwam en niet b.v. dat van Liszt. (Bondsrepubliek). Van de reeds aange kondigde uitgifte n.a.v. de 77-ste Duitse Katholiekendag te Keulen (29 aug.2 sept.) plaatsen we aan het hoofd van deze rubriek de 10 Pf. Men treft er o.m. op aan de plattegrond van de Keulse dom met daarvoor een hand met twee opge stoken vingers, de eedsaflegging symbo liserend. Luxemburg. De gedeeltelijke elek trificatie van de spoorwegen is o.m. aan leiding, dat op 29 september een bijzon dere zegel van 2 fr. (bruin) zal verschij nen, waarop men het station van de stad Luxemburg aantreft. gezien door het raam van een treincoupé. Ver. Staten. Op 3 september komt ter herinnering aan Labor Day een 3 ct in omloop met een oplaag van 120 mil joen exemplaren. De blauwe zegel zal de afbeelding dragen van een muurschildering van Lumen M. Winter, voorstel lende een werk man met vrouw en kind. Voorts zal op 24 september 'n emis sie volgen van een 3 ct, waarop het nationaal monu ment Devils Tower in Wyoming voor komt naar een fo- to-reproduktie. 't Is dan een halve eeuw geleden, dat dit mo nument werd opgericht. Ook van deze zegel, welke het eerst in Devils Tower verkrijgbaar zal worden gesteld, worden 120 miljoen exemplaren gedrukt. (Slot) HET HART TREKT NAAR DE ZEE. Als een knaap aan de haven kant zit, turend in de verte, dan worden de zeehelden en piraten uit spannende jongensboeken wer kelijkheid. Schepen stomen bin nen of varen uit naar verre stre ken, steeds is er iets, dat zijn oog boeit, en in zijn hart ontwaakt de zuoht naar avontuur. Dit heeft de heer A. J. Haighton, Ceramstraat 1 te Vlaardingen, op voorbeeldige wijze vastgelegd op bovenstaande foto, waarin want en wolkenlucht zorgen voor een levendige omlijs ting. Deze inzender ontvangt al vast tien gulden voor deze pres tatie, terwijl hij onverkort mede dingt naar de uitgeloofde geld prijzen bij de einduitslag. Iedereen, die geen vakfotograaf is, kan tot 30 september a.s. maxi maal 5 foto's niet kleiner dan een briefkaart en niet groter dan 18 x 24 cm, liefst op glanzend pa pier inzenden aan de Redactie van De Maasbode-pers, Postbus 723, Rotterdam. Op de rugzijde van elke foto vermelden: naam, adres, beroep en ev. gironummer van de inzender, alsmede datum van opname en merk van de ge bruikte camera. Toevoeging van titel en technische gegevens wordt op prijs gesteld. Voor retourzen ding gefrankeerde enveloppe met adres van de inzender bijvoegen. Er zijn 30 geldprijzen uitgeloofd. Zie voor volledige wedstrijdvoor- waarden ons nummer van zater dag 4 augustus 1956. HET JOODSE NIEUWJAAR bracht op 14 augustus l.l. zegels met muziekin strumenten uit de bijbelse tijd; links de 150 pr. met een hoboist, in het midden de 30 pr.: een speler met lier. Rechts: de volgende maand verschijnende LUXEMBURGSE 2 FRANK: elektrificatie spoorwegen. aiEsaw - sm Redacteur: G. J. A. VAN DAM, Vossiusstraat 18B, Amsterdam Z. Alle correspondentie aan dit adres. Bij vragen om inlichtingen a.u.fo- postzegel voor antwoord insluiten. PROBLEMEN MET NASPEL. Over het probleem met naspel bestaan nog steeds vele misverstanden. Bij de con structie van deze standen gaat het er niet om een stand samen te stellen waarin wit (na een min of meer gecompliceerde, maar overigens vrijwel „mechanische'1 afwikke ling) tot een eindspel komt, dat een scher pe en fraaie winst bevat. Integendeel, het probleem zélf, de ont leding van de aanvangsstand moet het zuivere kenmerk van een „compositie" dragen. Deze behoort dus een afwikke ling te hebben met karakteristieke „pro- bleem'-zetten of slagen, kortom in zich- zclf die verrassende wending (systeem of motief) bevatten, die aan een bepaalde stelling juist dat kenmerk geven, welke het als „probleem" heipalen, in tegenstel ling tot de combinaties, die aan het par- tijspei zijn ontsproten. Het probleem met naspel mag dus nim mer een stand zijn, die na een of andere reeks doodgewone offer-zetten („wegge vertjes" noemt men die) in een slagzet eindigt, waarna het eindspel ontstaat. In dat geval kan men beter volstaan met alléén de beginstand van het eindspel ter oplossing te geven. De ervaren componist zorgt dan ook steeds dat ook de „problematische" af wikkeling iets te zeggen heeft, als het ware doel op zichzelf was. waaraan hij dan door zijn kennis van de bord eigenschappen en mogelijkheden soms ten overvloede, dus niet als enig doel, nog een mooi eindspel weet te verbinden door ver-plaatsing of bij-plaatsing van slechts enkele stukken. Een eenvoudig voorbeeld daarvan zien we in onderstaande stand no. 3411 van B. Springer. No. 3411 No. 3412 Zwart: 1 7 8, 10, Zwart: 4. 7, 9, 11. 12 18-20 24 26. 15, 17, 24, 34, 37. Wit: 16 27, 29, 31-33 Wit: 13, 18. 22. 23, 36. 39, 48. 25, 28, 38, 47. 48. In stand no. 3411 wint wit door 16—11 Een zet. die als „probleem-zet" is te be schouwen, hoewel dit soort zet ook aan de partij-speler niet vreemd is en dus, ondanks zijn verrassend karakter, geen absoluut problematiek karakter heeft. De rest loopt nu vrij eenvoudig af met 26x 28. 33x2 24x44. 7x16. waarna het naspel wordt ingeleid met 422 De uitwer king van dit eindspel is zeer de moeite waard en uiterst leerzaam. Men beproeve er maar eens zijn krachten op. In de be ginstand van dit vraagstuk zijn de schij ven 1, 27, 36 en 48 feitelijk figuranten, dat wil zeggen, zij nemen geen deel aan de eigenlijke problematische afwikkeling. Die afwikkeling op zichzelf bevat echter ook niets bijzonders, zodat Springer met deze stand heeft willen laten zien hoe een „probleem met naspel" NIET moet zijn. Êr is geen redelijk argument te vinden voor het toevoegen op de juiste velden om aan deze doodgewone combinatie nog een eindspel te verbinden, hoe mooi dit ook als eindspel is. Hier zou men dus óf een betere „probleeminleiding" om heen moeten construeren óf moeten volstaan met alleen de stand van het eindspel ter oplossing te geven. Een voorbeeld van een goed probleem met naspel zien we in stand no. 3412 van B. Springer en Van Dam. Wit's aanvangs stand is hierbij zo slecht dat hij dankbaar zou mogen zijn als hij nog remise kan bereiken. Hierdoor werd tevens een der voornaamste voorwaarden vervuld, die voor de zogenaamde „remise-problemen" gelden. „Een beginstand die bij normaal spel eerder verlies dan winst zal opleve ren". In deze afwikkeling weet wit inder daad nog juist remise-eindspel te berei ken, dat op zichzelf eveneens zeer mooi en leerzaam is. De beginzetten. die de eigenlijke „problematische" ontleding vormen, zijn echter op zich zelf eveneens van pittig gehalte en voeren tot een verrassende „pointe" na: 1. 2319 12x43. 2. 48x30 9x27 en 3. 2520, waarmede een nieuwe thematische stand is ontstaan. Hoe zwart nu ook slaat, steeds ontstaat op de volgende zet meerslag, waardoor wit gelegenheid krijgt tot 4. 4741 en 5. 41x1. In het nu volgende eindspel kan wit door zeer fraai maar uiterst nauwkeurig spel remise forceren. Men trachte dit zelf eens te vinden. Het vormt een leerzame oefening om al deze varianten na te gaan en toch in elk daarvan de remise op te sporen. VOOR DE PROBLEEMLIEFHEBBERS. Ter oplossing hieronder een tweetal aardige composities. No 3413 is een „acro batische" constructie van de bekende Friese speler en problemist R- Bergsma te Witmarsum. In deze bizarre positie heeft de componist in één bewerking twee motieven, namelijk het beroemde „vierkantje" van S. E. v. d Meer en het „watervalletje" van Geo van Dam. ge combineerd, waardoor op een bepaald moment een „pyramide-stand" op het bord komt, welke in zijn ontleding ver rassende elementen bevat. Deze pyra- mide-stand is op zichzelf niet nieuw en in vroeger jaren reeds in de dam-vak bladen besproken, maar het is ongetwij feld een verdienstelijke prestatie dit motief van uit een aanvangsstand, dfe uitsluitend schijven bevat, te voorschijn te toveren. No. 3414 is van de vroeger zeer vermaarde problemist P. W. Klip huis, welke echter gedurende de laatste decennia, jammer genoeg, niets meer pu- 1 bliceert. (Schaakredacteur P. A. KOETSHEID, Huize St. Bernardus. Sassenheim) Zaterdag 25 augustus EEN RUBRIEK MET PROBLEMEN EN EEN SCHOONHEIDSPARTIJ De driezet onderscheidt zich door een aantrekkelijke opstelling en door een af wisselend, rustig spel. De tweezet is een tempo-matverandering van de eerste soort. Bezit slechts een betrekkelijk klein variantenspel, waarin echter twee goede matveranderingen de aandacht verdienen. De partij is er een uit de oude doos; voor velen van onze lezers toch misschien on bekend. Mocht dit niet het geval zijn. een briljante partij speelt men doorgaans nog eens graag een keer na. Oplossingen over drie weken. Deze behoren voor woensdag 12 september in ons bezit te zijn. Probleemoplossingen No. 7443. A. Akerblom. Opl. 1. cb6: dreigt 2. Pc5f enz. 1Dd4 2. De5! enz. Ld4 2. Dd 6! enz. 1Df4 2. Dgl:! enz. No. 7444. P. A. Koetsheid. Opl. 1. Dc3— d4 enz. No. 7445. N. v. Dijk. Opl. 1. Del dreigt 2. Pf4tï. Goede oplossingen No. 7443, 7444 en 7445 door C. v. d. Weide, Rotterdam; F. Pijls. Maasbracht; J. Dick- haut, Nijmegen; P. Raschdorf. Hannover. No. 7444 en 7445 door dr- mr. R. Brom berg, Roermond. No. 7444 door W. H. Haring, Schipluiden. PARTIJ 1276 Onregelmatig. (Orang-oetang-opening) Wit: FLEISZIG Zwart: SCHLECHTER Wenen 1895 (Overgenomen uit Schach-Echo) 1. b2b4 e7e6; 2. Lel—b2 Pg8—f6; 3. a2a3 als men op de eerste zet speelt b4 moet men de pion ook doorschuiven naar b5. Dat is het idee van: Orang-oetang 3. c7c5; 4. tb4b5 nu is de situatie heel anders dan bij de 3 zet; 4d7d5; 5. d2d4 Men zou 't niet zeggen, maar dit is reeds een beslissende fout. 5-Dd8 a5f; 6. Pbl—e3 Pf6—e4: 7. Ddl—d3 c5xd4; 8. Dd3xd4 Lf8—c5i; 9. Dd4xg7 Lc5xf2f; 10. Kei—dl Wit sohijnt de storm rustig te heb ben doorstaan, op een zet van de toren zou hij zich rustig met Pf3 verder ont wikkelen. Maar 10. <15d4! Het paard e4 mag nu wegens mat op el niet geslagen worden; 11. Dg7xh8t Ke8—e7; 12. Dh8xc8 d4xc3; 13. Lb2—cl Pb8—d7! Een tweede to. ren wordt geofferd. Wie veel wil winnen moet veel wagen! 14. Dc8xa8. Als wit het offer niet aanneemt kan de aardige variant: 14. Dc4, Td8 15. Db4f, Pdc5f 16. Ld2. Td2:f 17. Kcl. Dd8! 18. Kbl> Tdlt, 19 Ka2. Dd5f volgen. 14Da5xb5; 15. Lelf4 Db5— d5t op 15. Pf3 leidt 15Dd5f ook tot winst; 16. Kdl—cl Lf2—e3f!; 17. Lf4xe3 Pe4f2! Wit geeft op na 18. Lf2:, Dd2f; 19. Kbl, Ddlf volgt het Epaulettenmat 20. Dc2: Een van de kostelijkste miniaturen uit de schaakgeschiedenis. No. 7451 O. STAMP 2e prijs Arbejder Skak 1955 I Mat in 3 zetten T t Van Kirkenes zijn we, geheel over land, weer naar ons I/tpp6/l punt van uitgang teruggekeerd. Wij bevonden ons toen in de contreien van de Lappen, door de Noren ïinns genoemd; zeil noemen ze zich: Samen, Samelat. woord te kennen. Soms stokte de ver taler dan ook en wendde zich om na dere uitleg tot de spreker. Deze boog zich dan over de rand van de kuip en maakte zijn helper duidelijk wat hij bedoelde! De sfeer had er niet onder te lijden. En er werd krachtig gezon gen, zelfs zonder begeleiding van een kerkorgel, of harmonium. Lappen-moeders bakeren haar kip- deren heel zorgvuldig in, waarlijk geen overbodige voorzorg in een rauw klimaat. Ze stoppen, wanneer ze uit gaan, haar spruit in een stevige koker, die ze over de rug dragen. Bi] win derig weer, gaat zelfs het gordijntje toe, dat de baby enig uitzicht moet verschaffen. De autobussen, waarmede we naar het zuiden trokken, waren stellig niet ongeriefelyk ingericht. En toch viel de reis niet mee, hetgeen werd veroor zaakt door de smalle en weinig-com fortabele wegen in deze verlaten oor den. Autostrada's, als in Italië, waren het stellig niet! Gelukkig kwam van tijd tot tijd een aangenaam oponthoud de rit onder breken. Dat was telkens, wanneer we «topten by een „Gjestgiveri". Wie in Spanje bekend is, weet, wat een „pa- rador'' (klemtoon op: or) voor de toe rist betekent: een uitspanning, een heel bescheiden hotelletje. (Het woord hangt samen met het Spaanse werk woord: parar, vertoeven, remmen). Welnu, zo'n „gjestgiveri" is het beste te vergelijken met een parador. Men wordt er, zij het op bescheiden schaal, voortreffelyk verzorgd, mits men maar niet langer dan één nacht loge ren. blijft, want anders is er geen plaats voor de volgende toerist. Het was er 's avonds en 's morgens be paald kil, 's middags daarentegen Groot van stuk zyn deze mensen met hun sterk Mongoolse trekken niet. De lichaamslengte der heren komt ternauwernood boven de anderhalve meter. Ze houden van bonte .kleuren, waarmede ze. net als (vroeger) de Schotten, een bepaalde stam, of clan aanduiden. Maar ook mogen ze graag een kop koffie drinken en een ste vige borrel. Vrouwen en mannen ro ken een pijpje. Trouwens, ook in De nemarken kan men dames met een sigaar zien. Wie Lappen zegt. zegt rendieren. Berglappen er bestaan ook Bos- lappen bezitten soms kudden, die uit duizenden van deze dieren bestaan. Je moet evenwel nooit een Lap naar het aantal vragen, want dan wordt hp bijgelovig: vandaag nog duizenden, morgen misschien nog slechts enkele tientallen. Er bestaat altijd gevaar van wolven, maar ook slaan de dieren wel op hol, waarby ze dan schade kunnen aan richten Daar komt de rechter aan te pas. En een Lap heeft nergens meer hekel aan dan aan lange reizen naar de rechtbank en het luisteren naar eindeloze uiteenzettingen. Daarvoor heeft hij nog te zeer het nomadenbloed in zyn lijf. Wy woonden een kerkdienst by in een door Lappen gestichte kerk. De dominee was Noors. De godsdienst van de Noorse Lappen is Luthers. En hun taal een soort Fins dialect, dat weer verchillende varianten kent: Noors- Laps, Kola-Laps. enz. De predikant koos het zekere voor het onzekere en bediende zich van het Noors. Dat ver stonden de gelovigen nauwelyks. Geen nood! Onder de preekstoel bleek een tolk opgesteld, die de herderlyke woorden in de Lapse taal overbracht. Maar zelfs een tolk hoeft niet ieder Wy doen deze grote, sociale hei lige te kort. Zijn volle naam is: Joseph Calasanctius, maar we ken nen hem beter als Calasanctius. tius. Een Spaans edelman uit Aragon (klemt, op: gon). Had eigenlyk sol daat moeten worden. Soldaat in het leger van de koning van Span je. Hy werd ook soldaat, maar in een leger van nog hogere orde, in het leger van Christus Behaalde allerlei graden aan de hogescholen, graden in rechten en godgeleerdheid. Op zevenentwin- tigjarige leeftijd de hoogste graad: die van priester in de H. Kerk Gods. De aanleiding was een ern stige ziekte. Genas hij daarvan, zo had zijn vader beloofd dan mocht hij in de geesteiyke stand treden. En Joseph was nog wel de zoon. op wiens kinderen de naam Calasanza moest overgaan, de stamhouder. Een gewone mens moet heilige geloften al houden; iemand van adel nog veel meer. Na zyn herstel werd Joseph dus priester. Als priester nu werkte de heilige in de Spaanse Pyreneeën. Het was daar toen met het godsdienstig le ven treurig gesteld. Heel veel men sen, mannen vooral, kwamen in geen kerk of kluis meer. en dat heeft altijd bedenkelyke gevolgen, ook voor bet maatschappelyk le ven. Bepaald ergerlyk waren de toestanden op de Montserrat, waar de beeltenis der H. Maagd wordt vereerd. Het miraculeuze beeld. naar men stelt, door Sint-Lucas eigenhandig vervaardigd, vertoont Maria, met een zwart gelaat, gelijk Zy ook te Czenstochau (Polen) wordt vereerd. De personen, welke dit wonder doende beeld moesten bewaren, leidden een leven, dat niet in alle opzichten met hun verheven taak verenigbaar leek. Onze heilige her stelde de tucht en de katholieke zede en schroomde niet zelfs hoog- geplaatsten te wijzen op hun dure plichten jegens een Mariaal heilig- dom. Dat klonk nu wel niet zo erg aanminnig, maar, zeker een pries ter zal alty'd meer met God willen rekenen dan met begrensde men sen. Het zou de ons toegemeten ruim te belangrijk overschryden, moes ten we gaan weergeven wat de hei lige te Rome allemaal verricht heeft. Hij trok zich, voorloper van Don Bosco. de geestelyke en tijde- lyke noden van de straatjeugd aan, bouwde scholen, tehuizen, droeg zorg voor deugdzame lera ren en stichtte zelfs een Orde ten behoeve der „scuole pie" („Piaris- ten"). vrij vertaald: der bijzondere scholen. Hy werd aangezocht voor een bisdom. Voor het Kardinaals purper. Hij verkoos zyn sociale taak, voor welke hy zelfs, tydens een zware pestepidemie, het pur per van zy'n bloed riskeerde. De 27e augustus ging deze kroongetuige van de zorg der H. Kerk voor de jeugd over naar de eeuwige glorie. warm. Gelukkig bleek men nogal royaal met het aanmaken van (open) haarden of kachels. Zo zakten we dan hoe langer hoe verder af naar het zuiden. Zo nu en dan kregen we gezelschap van een Lap die niet bepaald naar bosviool tjes geurde, waarschijntyk door uit rustingsstukken. die met traan ver band houden. Maar, tenslotte bereik ten we dan toch Trondhjem weer, waarover we in een vorig opstel al iets verteld hebben. We kozen nu de trein door het Gud brandsdal, de z.g. Dovre-lijn. naar Os lo. Onderweg stapten we -we zou den haast zeggen: natuurlijk uit te Lillehammer („kleine rots"), Zo be kend als woonplaats van de beroemde, Noorse schryfster Sigrid Undset, die er in juni 1949 overleed. De meeste mensen kennen haar roman: Kristin Lavransddtter wel, waarin zij het in nerlijk leven van de Noorse mens der veertiende eeuw zo meesterlyk be schreef. Na haar bekering tot de H. Kerk, bezocht zij hier te lande de gra ven der Gorkumse Martelaren naby Den Briel. In 1928 verwierf zy de Nobel- (klemtoon op el) onderschei ding voor letterkunde. Haar huis te Lillehammer staat er nog; in de schryfmachine stak een stuk van haar laatste manuscript. Te Lillehammer is het 's zomers heel druk; er komen honderden toe risten, niet het minst om Sigrid Und- sets nagedachtenis te eren. In de om geving is een openlucht-museum dat het leven-in-Noorwegen over de'laat- ste duizend jaar voortreffelijk in beeld brengt. Met name vonden we het on derdeel; huizen (10O) belangwekkend. We vroegen ons vol verwondering af, hoe stoere lieden als Noren in zulke korte bedden konden slapen. (In zit tende houding)Hoe er een dozyn vreemde gasten in één logeerbed kon worden ondergebracht? Voor onze va derlandse, schrynende woningnood kregen we een tip mee; een bed in drie étages. De onderste voor de huis dieren. die horen er immer® ook bij? De middelste voor vader en moeder. En de engelenbak voor de jeugd! Veel genoegen verschafte ons ook de tocht met de oude raderkast „Ski- bladner" over het befaamde Mjösa- meer, honderden meters diep en Noor. wegen's grootste. Aan boord dachten we aan dit merkwaardige feit, dat dit Gudbrandsdal niet minder dan drie let terkundigen heeft „voortgebracht", die de Nobel-prys voor letterkunde waardig werden gekeurdSigrid Undset noemden we reeds. En voorts: Björnsterne Björnson, dichter, schouwburgdirecteur, journalist, rede naar, propagandist en wat niet al meer? Republikein óók nog! Hy ver wierf de prys in 1903. Tenslotte: Knut Hamsun (t 1952), aanvankelijk arbeider in Oslo en in Amerika (1919). Deze laatste heeft bijna al zijn populariteit verspeeld door zijn meeheulen met de Duitse be zetters. In een leidende, Nederlandse encyclopedie vonden wij terzake ver meld, wat wij eerlijkheidshalve over nemen: Zijn houding in wereldoorlog II werpt een schaduw op zijn roem- ryke naam, al moet men bedenken, dat ssijn orMderscheidillCS***?**?10^?611 voor de veranderde omsumdlghede" op zyn hoge leeftijd (hij werd l860 geboren) ongetwijfeld aan scherpte zal hebben ingeboet. Via het Mjösameer bereikten we de historische plaats: Eidsvold, historisch, omdat daar, na de breuk met Zweden (1905), de nieuwe grondwet werd op gesteld. (Aan de zuidpunt van het meer). Van Eidsvold naar Oslo was toen nog slechts een kattesprong. (Al daar een standbeeld voor Björnson). Wy zouden, tenslotte, nog willen wijzen op de prachtige watervallen, die het land een zeer byzondere beko ring verlenen. Wij lazen ergens: zy waaieren uit in dubbele, driedubbele en vierdubbele cascaden en verenigen zich tot gordijnen van gesmolten kris tal. Sommige drogen op in de herfst, andere bevriezen in de winter, de meeste stromen over in de lente, en alle nemen in omvang toe geduren de de zomer. Zy zyn de beweging, het ritme, <}e adem. de uitwaseming van Noorwegen. No. .3413 No. 3414 8 i O fj m a 8 D m O O No. 7452 Ir. W. HOEK- Nijmegen Eerste plaatsing. Mat in 2 zetten. Stand: Zwart 8, 9, 15, 17 20. 28. 29, 42, 43 45. Wit 18, 19, 23, 27, 30, 32, 34, 37, 39 40, 48. Wit sp. en wint. Stand: Zw. 11 13, 14, 19, 24 33. 35. 38, 39. Wit 21, 25, 27, 30, 36 41, 42, 49, 50. Wit sp. en wint. VS///////, mm. Een sterke bridgespel-er zal zich bij het afspelen van een spel steeds dienen af te vragen of er reden is zich in een be paalde kleur te „deblokkeren". Hieronder wordt verstaan het zich ontdoen van hoge kaarten, of een hoge kaart, ten einde gunstiger mogelijkheden bij af- of tegen spel te krijgen. In probleemspellen is dat deblokkeren herhaaldelijk aan de orde, doch ook in de praktijk komt deze speelfiguur veel va ker voor dan minder sterke spelers zich realiseren. Het onderstaande spel ontlenen wy aan het Nederlandse bridge-tydschrift „De Kievit". Daarin komt een deblokkade voor, welke in de praktijk door velen over het hoofd zou worden gezien: 6 5 4 A A H 7 3 8 6 5 3 2 9 8 7 2 O V B 10 9 2 <0 6 4 AH NZ zyn in het nogal gewaagde contract van 2 Sans-Atout terecht gekomen, te spelen door zuid. De Westspeler komt met schoppen uit en OW beginnen met het maken van 4 slagen in schoppen; oost bekent tweemaal. Zuid moet op de vierde schoppen har tenaas in noord bijspelen; doet hij dat niet, dan dreigt het volgende gevaar. Na 4 schoppenslagen gemaakt te hebben, speelt west klaveren na. Zuid maakt kla verenaas, moet dan met hartenaas in noord aan slag komen en kan dan wel weer naar zijn hand terug (met klaveren) om hartenheer eruit te dwingen, doen zuid komt nooit meer aan slag om resterende hartens te maken. Als hartenaas opgeruimd is op de vierae schoppen, wint zuid het spel steeds als tenminste geen der tegenstanders 5 meer hartens tegen heeft. Als hartenaas weg is, kan zuid, met klaverenaas aan slag komen, hartenvrouw, enz. spelen. De tegenparty maakt hartenheer, doch zuid heeft nu een entree in de eigen hand om de rest van zijn hartens te ma- kBij' niet te slechte hartenverdeling zullen NZ dan slechts verliezen 4 slagen in schoppen en hartenheer, zodat dan het contract van 2 S A gemaakt is. JAAP Het was vakantie en Jaap zwierf de hele dag over de hei. Toen hy 's avonds thuiskwam, hoorde hy. dat zijn moeder in de kelder tegen zyn zuster stond te praten. Nieuwsgierig als altijd kroop hy naar het kelder raam. Wat hy hoorde, was het volgen- dekyk eens. Jans, dat je je niet ver gist. In deze Keulse pot zit honing. In de tweede oiyfolie. In de derde groen te. En in de vierde gekookt vlees. Goed, moeder, ik zal 't onthouden, beloofde Jans. Een poosje later verscheen Jaap in de kelder. Dat. ruikt hier lang niet kwaad! riep hy uit. Zo, en wat ruik je dan allemaal? Nou, dat is nogal wiedes. Ik ruik vier geuren. En wel: van honing, olyfolie, snybonen en vlees. En, kan je nu ook wyzen in welke pot of dat allemaal zit? vroeg zyn moeder. Ik kan alles ruiken, moeder, nie- man heeft zo'n fijne neus als ik- Prompt wees hy stuk voor stuk ae blauwe potten aan waar de inmaa Zaik heb nooit geweten, dat je zo g°®d kon ruiken, Jaap! Daar kan ^er En mee verdienen, prees ^nm Qm haar aanstonds liep ze naar bui te vrienden en geburen opd^n^ f.._ brengen van JaaP®t=id gaat met zul- ne neus. Zkials dat al 8den het ke dingen, dem®^ houden. Overal byÈmde[ykt0hoorrde óók de bejaarde koningin het grote nieuws. Zij was een verstandige vrouw en dacht al direct, dat het hele verhaal een verzinsel Was Nee, Majesteit, het is echt waar, van' tien gesloten, Keulse potten wist jaap aanstonds te zeggen, wat er in zat. (Je merkt wel. de vier potten hadden er al zes kennissen bygekre- gen). De vorstin nam nu een kloek be sluit. Juist die morgen was haar pa- leiskat gestorven. Ze deed het arme dier in een zak. En over die zak zette ze een grote kist. Toen stuurde ze een knecht uit om Jaap op te halen. Jaap voelde er niets voor om naar de koningin toe te gaan. Maar ja, be vel is bevel. Er zat weinig anders op. De knecht nam hem mee, achterop zijn paard. En daar reden ze heen; Jaap met een brok in zyn keel. dat begrijp je. Door zalen en gangen met allemaal grote schilderyen en rekken met oude wapens, kwam hi) eindeiyk tn de salon van de hoge dame. Wat ben Ik be gonnen, wat ben ik begonnen met die idiote streken, dacht hy. „Zo, myn jongen en vertel nu eens wat zit er ia dia klstï."- Jaap kon geen antwoord uit zyn keel krygen. Hy begreep, dat hy be drogen zou uitkomen. Haast onhoor baar stotterde hyWat heb ik een kat in de zak gekocht! Tot zyn geluk hoorde de oude ko ningin alléén maar de woorden: kat in de zak. „Prachtig geraden, Jaap, ik neem je in mijn dienst om verloren zaken op te zoeken!'' besloot de goede vorstin. En zo werd Jaap hoveling. In de puzzel komen uitsluitend aard- vincies Holland voor. 2. 3. 4. 1. Horizontaal en verticaal: Ge meente in N. Holland, voornamelyk bestaande door onze Marine. 2. Sluis en buurt in de Anna- Paulowna-polder, die het water vroe ger in de Zuiderzee bracht. (Soms ook met c geschreven). 3strand behoort tot de fraai ste en breedste stranden van ons land. 4. Deze dijk. tussen de Schermer en de Heer-Hugowaard. is een deel van de Westfriese omringdyk. 5. Bekende „zeestad" met prach tige, oude gevels, grachten en een sta tig stadhuis uit 1688, 6. Dorp in de Wieringermeer, pen dant van Opperdoes. 7. Stad en gemeente in Z. Holland aan. of by Merwede, Oude Maas, Noord en Kil. 8. Beide provincies tellen enkele grotere, of kleinerezoals Marken enz. 9. Vermaarde handelsstad aan de Maas, wier centrum verschrikkelijk werd geteisterd door Wereldoorlog I1' Oplossing volgende keen

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1956 | | pagina 6