Een Antwerpenaar uit Buenos Aires Victor Delhez een zeldzaam knap graficus De wereld in DRUKINKT MEDISCH ANALISTE September flinke leerling-bediende c Belevenissen van een jong gezin door Jö'rgen Mogensen OPLEIDING tot vlisco schorten HIER ZIJN FEITEN FIRMA LEYTE Kampioenen Avonturen van prof. Créghel IN HET BREDASE CULTURELE CENTRUM SECRETARESSE Middensl. cursus GEROUTINEERDE STENO-TYPISTE (Nederl.) SIMON DE WIT N.V. t VICTORIA en MAICO - SHOW Kontakten tussen mensen... DINSDAG 28 AUGUSTUS 1956 N s r PAGINA 8 Een respectabel stuk werk heeft dr. Tralbaut verricht, niet enkel door het volledige oeuvre van Delhez naar hier te krijgen, maar vooral door zijn uitgebreide be schrijving van al deze werkstuk ken in de catalogus. De Bredase expositie is n.l. de eerste volledi ge representatie van Delhez' kunst. De gelegenheid was er dus ook de eerste volledige beschrij vende catalogus op te stellen. Tralbaut heeft dit omvangrijk werk niet geschuwd en is er in geslaagd het uiterst bevredigend uit te voeren. Het boekje kost slechts 1.50 en dat is te geef ook al zou uitgebreider illustratie met reprodukties wenselijk zijn geweest! K. S. SPORTVAKBEURS IN DE RAI TE AMSTERDAM VIJF KOEIEN DOOR BLIKSEM GEDOOD Zielzorg ENGELSE JONGEN IN IJSSELMEER VERDRONKEN KIND VERDRONKEN JAPAN BOUWT GROTE TANK SCHEPEN VOOR AMERIKA staan zo leuk! De krant kunt U niet nissen geen dogl sriBw TT ET nieuwe Cultureel Centrum in Breda, Boschstraat 22, geeft in haar *--■• tweede tentoonstelling, die tot 2 september zal duren, het volledige grafische werk te zien van Victor Delhez. De expositie is waarlijk onaf zienbaar, want dit oeuvre omvat niet minder dan negenhonderd en vijftig werkstukken, voor het merendeel houtgravures. Victor Delhez is een Antwerpenaar van geboorte, die in 1923 hij was toen 21 jaar oud aan de Universiteit van Leuven tot ingenieur pro moveerde, en enige jaren als directeur van zijn vaders auto-handel is opgetreden voordat hij, omstreeks 1926 Europa verliet en voorgoed in Zuid-Amerika ging wonen. Reeds in Antwerpen had hij enige naam gevestigd als houtsnijder en houtgraveur. De kunst der houtsneden was toen in België zeer bloeiend. De Gentenaar Franz Masereel was er de toonaangevende figuur in, en bleef dat ook toen de gebroers Cantré, Jef de Pauw, Victor Stuyvaert, Edgar Tydgat, Joris Minne, en Rik van Straten hem naar de kroon gingen steken. Niemand minder dan Josef Muls, in die dagen dè criticus van contemporaine kunst in Vlaanderen, had op Delhez de aandacht gevestigd, nog eer deze naar Buenos Aires verhuisde. In Argentinië had Delhez vrij gauw zijn draai te pakken. Sedert 1932 is hij er professor aan de Akademie van Schone Kunsten. En hij geniet er de roep, de grootste houtgraveur ter wereld te zijn. Over zijn kunst-opvattingen licht ons een brief in die dr. Tralbaut, or ganisator der expositie, in de uitvoeri ge catalogus bij een der houtsneden publiceert en die aan hem door Del hez naar aanleiding van die prent geschreven is. Het is een der bladen uit Delhez' illustraties van Les fleurs du Mal, van Baudelaire. De voorstel ling beschrijvend, zegt Delhez in ge noemde brief: „Ik herinner mij dat deze plaat de eerste was, waarbij ik een werkelijk compositioneel pro bleem te verwerken kreeg. Voor mij heeft ze het praktisch onderscheid betekend, dat er bestaat tussen de samenstelling van elementen „a la moderne" en de samenstelling met gegeven en onmiddellijk herkenbare elementen in dienst van een pro grammatische opgave". Vervolgens valt Delhez uit tegen het „kinderspel" en het „boeren bedrog" dat hij ziet in die modernis tische kunst die haar vorm samen stelt uit onbepaalde of nauwelijks be paalde elementen, waardoor elke „ver vorming", „ontvorming" of „niet-vor- ming" op alles toepasbaar wordt ge maakt. Delhez ziet slechts cerebrale uitholling van de menselijke schep pende vermogens in die plastiek die alleen maar zichzelf wil dienen. En dan schrijft hij: „ik weet het maar al te goed, omdat ik aan die kunst veel gedaan heb en er eerlijk mee op liep. Men zet zich aan het compone ren en men vermaakt zich kostelijk, geestelijk, maar het hart komt er niet tussen. Als dit spreekt wordt het onmiddellijk het zwijgen opgelegd. Lees er maar de laatste estheten op na: zij oordelen slechts over de plas tische middelen, die zij beschouwen als dé laatste middelen. De bekom mernis hoe de kunstenaar zijn stof heeft aangevoeld, is voor hen „vieux jeu" en onbelangrijk, ja zelf bela chelijk. Ik ben modernist geweest en goed modernist (was ik een slecht modernist geweest, dan moest ik mij beschouwen als de laatste van de knoeiers!) Ik hoop nu wat anders te zijn. Ik ken grondig het verschil tussen de twee gedragingen". Zelfportret van Victor Delhez DIT citaat geeft een opvatting en gedachtengang weer die vrij aar dig overeenkomt met de opvat tingen en gedachten die wij in deze kolommen herhaaldelijk uitspreken. Maar ik wil bekennen dat als Del hez' werken de enige proef op die som waren, er zekere twijfel in ons zou rijzen aan de juistheid. Laat ons vooropstellen dat Delhez behalve een echt werkpaard, 'n bewonderenswaar dig wilskrachtig, energiek en onver moeibaar handarbeider en geestelijk werker in de wijngaard van de kunst, ook een zeldzaam knap vakman op zijn terrein is. Bij de uiterste nauw gezetheid en een nooit tot bedaren te brengen fantasie en voorstellingsver mogen, toont zijn werk ook op ver bluffende wijze de handvaardigheid en kunde die „de oude plastiekers" al tijd als hun primaire voorwaarde hebben beschouwd. De omvang van zijn oeuvre op deze wijze maakt het bijna onbegrijpelijk dat Delhez, behalve het vervaardigen van zijn prenten zelf, nog tijd vond gezwegen van zijn professoraat! om zelfs met geboetseerde karak terkoppen en dierstudies zijn concep ties zorgvuldig voor te bereiden (Die plastieken vernietigt hij weer zodra ze hun rol hebben gespeeld). Voor dat alles kunnen wij niet anders dan grenzenloze bewondering hebben. In de rij der vaklieden op grafisch gebied aarzelen wij niet Delhez een volwaardige plaats vlak naast de gro te Gustave Doré toe te kennen. Maar hoe staat het met zijn ver beeldingen zelf, met de gestalte die de neigingen van zijn hart en geest !n zijn prenten hebben aangenomei en die naar zijn eigen interpretatie hun meest wezenlijke waarde repre senteren? Als ik bekennLn moet daar iets min der enthousiast over te zijn wil ik mij daar niet in één woord van af maken. Er zijn verschillende categorieën in Delhez' prenten. Vooreerst zijn er de portretten, een eindeloze galerij. Dan zijn er de varia: dierverbeel- dingen, invallen, expressies, toeval lige composities en allerlei. Er is de gelegenheidsgrafiek. Maar voor de overgrote meerderheid bestaat dit oeuvre uit verbeeldingen die op grote litteraire werken zijn geïnspireerd, en op de heilige Schrift, daarnaast Dodendansen, Tableaux Parisiens en een serie kerkverbeeldingen, kortom: prenten van grote pretentie waarin de maker rivaliseert met de grootste geesten die de menselijke beschaving kent. Wat de portretten betreft: er zijn er maar weinig bij die waarlijk diep de menselijke aandacht boeien. Hoe akelig knap en inventief de techniek ook zij waarin ze zijn uitgevoerd. Wie, om een voorbeeld te noemen, van een kop als die van Paus Pius de Elfde zo'n gladde interpretatie maakt en met zoveel vlijt als Delhez deed, is geen groot portrettist. Wat de varia betreft: er zijn zeer goede dingen bij. Om een der sterk expressieve varia te noemen: de prent met de katten (no. 48): zelfs de daken en schoorstenen, ja de dakpannen die zij bevolken zijn krols geworden on der die vreemd-gerekte sluip- en huil- lijven. Maar in menig varium open baart zich reeds een Delvaux-achtig surrealisme een echt Belgisch sur realisme dat wij nu toch maar moeilijk meer verteren kunnen en dat herhaaldelijk optreedt in de derde, pretentieuze categorie, zelfs in de Bij belprenten, waar het naar onze smaak volstrekt onsmakelijk aandoet. Een der series is gelijk reeds werd aangeduid geïnspireerd op Baudelaire's Fleurs du mal. Dat Delhez zich diep tot die zinnelijke dichtkunst voelde aangetrokken is niet verwonderlijk meer als men de varia gezien heeft. Er is ook in Delhez' ver beelding iets van de giftige geur van verwelkende leliën die men in Bau delaire proeft. En ook iets van de re ligiositeit die bij Baudelaire zelfs de zinnen doorstroomt en die dan uit eindelijk elk zijner poëmen de puur heid en verpurende werking verleent de wij katharsis noemen. D.w.z. dat doet ze bij Baudelaire. Bij Delhez naar het ons voorkomt niet. Het is wel zijn verdienste dat hij de religiosi teit van Baudelaire's zinnenlyriek heeft aangevoeld en zelfs eerder en zeker lucider heeft ontdekt dan menig litterair criticus van naam. Maar Delhez religiositeit althans zoals zij in zijn prenten aan de dag treedt, dit om een lelijk misver stand te voorkomen! lijkt minder lucide. Ze neigt naar bizarre visioe nen eii een profetenhouding die onecht want op dépateren gericht schijnt. Dat maakt Delhez Christus-verbeeldingen in de serie der bijbelprenten volstrekt ongenietbaar voor moderne spiritua liteit. Niet alü'd hebben modernis tische critici ongelijk als zij sommige bekommernissen van het hart als „sentimentalisme" en „romantisme" brandmerken en ze liever van hun be palend aandeel in het creatieve ge boorteproces van een kunstwerk ont heven zien. Voor wat Delhez betreft zou ik hun althans een grote mate van gelijk willen toekennen. Dat neemt niet weg dat menige prent juist uit de Fleurs du Mal- serie zeer indrukwekkend is, niet al leen om het indringend aanvoelings vermogen van die poëzie waarvan vele dierprenten blijk geven, maar ook om de soms indrukwekkend oor spronkelijke verbeelding ervan in zichtbaarheid, de compositionele en situaire vertaling. Datzelfde mag ook hier en daar van de Apocalyps-pren- ten worden getuigd en sterker nog, het sterkst, van de op Dostojevski geïnspireerde bladen. Daar zijn er bij van waarlijk sonore verbeeldings kracht, van groot compositair vermo gen, van diepe ontroerbaarheid om menselijke dingen. Zij staan in aller uiterste tegenstelling, in elk opzicht, tot de serie der kerkverbeeldingen die uit louter sentimentaliteit schijnt op gebouwd. (Van onze Amsterdamse redactie) In het R.A.I.-gebouw te Amsterdam wordt van 27 t/m 30 augustus de vierde Nederlandse sPortvakbeurs gehouden, I waaraan 47 fabrikanten en grossiers in I sportartikelen uit diverse delen van de werela deelnemen. Op deze najaarsbeurs, die gisteren officieel is geopend door de heer E. Kupers jr, inspecteur van de lichamelijke opvoeding in de gemeente Amsterdam, komt o.m. tot uiting dat de fabrikanten van sportartikelen zich ook zijn gaan toeleggen op het vervaardigen van sPOrtkleding, iets wat tot dusver aan de textielbranche werd overgelaten. Ver der worden er geïntroduceerd naadloze ballen, die een vier maal zo lange levens duur hebben als de gestikte ballen, rol schaatsen met wielen van Perion,een materiaal, dat 15% lichter is dan metaal en een Veilig Verkeersspel, dat wat de regels betreft te vergelijken is met het kaartspel „Kwartetten". Een ander nieuwtje is een handig koffertje, dat een kaartset, dobbel- en pokerstenen, een schaak, en een dominospel bevat. Voor het overige zijn de gebruikelijke sport artikelen geëxposeerd, die het leven van schaatsers, kampeerders, voetballers en andere sportliefhebbers veraangenamen. De voorjaars sPortvakbeurs wordt gehou den in januari a.s. eveneens in het R.A.I.- gebouw. Zondagmiddag zijn tijdens een onweer boven de buurtschap Rezerveen, gemeente Harden berg (O vijf koeien, die aan een melkmachine s ouden om gemolken te worden door de bliksem dodelijk getrof fen. De eigenaar, de landbouwer L. Wil- deboei. was voor de hevige regen even gaan schuilen. Een der geëxposeerde prenten van Delhez „Nieuwe wegen in de Zielzorg" door pastoor J. Brouwers Uitg. H. Nelissen, Bilthoven. De allerlaatste zin van dit boek luidt: „Wanneer alle priesters en keken met hun bisschoppen één nt vormen, is met Gods genade de toekomst verzekerd". Al bevat deze zin een van die vrome verzuéhtingen. die in de tegenwoordig graag zo betitelde „Kerk van zondaars" wel altijd tot de pia vota zullen blijven behoren, toch zou ik aan een bejaarde priester de raad willen geven de lec tuur van dit boek met het laatste ka pitteltje: De Ziel van het Apostolaat, te beginnen I-Iij loopt anders enig gevaar onderweg door de duivel der wanhoop te worden besprongen en zich vertwijfeld af te vragen: Heb ik dan alles in mijn priesterleven verkeerd gedaan? Och, zo lang de pastoor van Ars een voorbeeld blijft voor alle priesters, zal er bij O. L. Heer en ook nog wel bij verstandige mensen iets te waarderen vallen in elke priester, die met heilige opoffering zijn taak heeft vervuld: ook al heeft hij daar bij niet alle methodes en middelen toe gepast, die hier worden aangeprezen. Zeer waarschijnlijk zal diezelfde in het ambt vergrijsde priester hier en daar l het hoofd schudden over lyrische beschrij vingen van de resultaten, die langs de nieuwe wegen worden bereikt, over het gemak, waarmee een enkele keer over zware praktische moeilijkheden wordt heengesprongen en over sommige al te zwarte beelden, al is het bv. die van Al lerzielendag, p. 177 die van de huidige werkelijkheid worden getekend. Deze opmerkingen mogen evenwel niet de indruk wekken, als zou pastoor Brou wers niet een zéér belangrijk boek heb ben geschreven. Want dat heeft hij zeer zeker. Het biedt aan alle zielzorgers en dat zijn, vergis u niet, priester èn leken een arsenaal, niet alleen voor leven dige discussie, maar nog veel meer tot kloeke daden. Dat er over onderdelen van gedachten zal gewisseld worden, be hoeft niet te verwonderen, waar Brouwers juist nieuwe wegen wil wijzen en zijn boek het gehele terrein van de zielzorg in bijna alle sectoren behandelt en hij over alle onderdelen zijn mening beslist en menigmaal temperamentvol ten bes te geeft. Dat men over zijn opinies dis cussieert, zal de schrijver niet betreuren. Wat echter zeer te bejammeren zou zijn, juist in onze tijd. waarin naar aller over tuiging de zielzorg grote moeilijkheden te overwinnen heeft, zou zijn, dat men een boek, getuigend van een o vurige liefde tot Christus en zijn Kerk, zo rijk aan informatie, zo helder van inzicht en kloek van besluit, zo goed geschreven en dat zo krachtige hulpmiddelen aan de hand, kan doen voor een meer effectieve arbeid, ongelezen zou laten. L. ROOD S.J. Naar eerst thans bekend wordt is zon dagmorgen de 16-jarige D.J.C.B. uit Shaftesbury (Engeland) op een zeiltocht in het IJsselmeer verdronken. Het stoffe lijk overschot was maandagavond nog niet aangetroffen. De jongeman was met drie kameraden, allen leden van een Engelse zeilvereni ging, met een zeilboot van Enkhuizen naar Lelystad vertrokken, andere leden van de vereniging vertrokken met hun in Nederland gehuurde boten tegelijker tijd. Toen de jongeman het roer zou over geven aan een kameraad, schoof hij ach ter deze om over de kuiprand. Daarbij is hij te water geraakt. Zijn kameraden stelden direct pogingen in het werk het jacht te doen keren, maar toen zij na enige tijd waren teruggekeerd op de plaats waar hij was verdwenen vonden zij hem niet. De 4-jarige Basje Koenekoop te Alphen aan de Rijn is gistermorgen, terwijl hij met enkele vriendjes aan het spelen was, Lp. de Damse Rijn gevallen en verdronken. z,ijn vriendjes haalden onmiddellijk hulp, doch waren de piek bijster waar de kleu ter te water was geraakt. Toen de politie er in was geslaagd, hem uit het water te halen, waren de levensgeesten reeds ge weken. De in Japan werkende Amerikaanse scheepsbouwmaatschappij „National Bulk heel:t te Tokio bekendgemaakt. -1 de bemw van reusachtige olietanlr schepen op een Japanse scheepswerf ^„1 bespoedigen en dat dit, voor wat het olievervoer betreft, het Suezkanaal ver ouderd zal maken. De maatschappij heeft reeds een olietankschip gebouwd van 84.700 ton en is bezig met de bouw van een schip van hetzelfde type. Bo vendien is de maatschappij voornemens binnenkort aan de Japanse regering toe stemming fe vragen voor de bouw van jvier tankschepen van 87.000 ton. In het Academisch Ziekenhuis te Lelden bestaat gelegenheid te worden opgeleid tot medisch analiste. Aanvang van de dagcursus (welke zowel les sen als practica, alsmede verplichte stages in klinische laboratoria omvat): 5 september a.s. Duur der opleiding: twee jaar. Cursusgeld f 500.— per jaar. Vereisten: einddiploma H.B.S. B of daarmede gelijk te stellen vooropleiding. Voor een aantal gegadigden, in het bezit van het einddiploma H.B.S. P of Gymnasium B (met goede cijfers voor scheikunde, natuurkunde en biologie) bestaat gelegenheid tijdens de opleiding te werk te worden gesteld in de laboratoria der Leidse Universi teitsklinieken tegen een beloning van f 50.— per maand voor le Jaars, van f 100.— per maand voor 2e jaars, terwijl daarenboven vrijstelling van cursusgeld wordt genoten. Spoedige persoonlijke aanmelding bij het Hoofd van het Centraal Laboratorium van het Academisch Ziekenhuis te Leiden is zeer gewenst. Aanvang nieuwe clubs Corresp.-Stenotypist(e) Talen-Stenotypist(e) 3 September Typen Steno Boekh. Neder 1. Frans Duits Engels blind en rhythm. Ned. en vr. talen beginners gevord. corr. beg. corr. gev. beginners corresp. beginners corresp. beginners 3 en corresp 3 en 3 Sept. 4 Sept. 3 Sept. 4 Sept. 3 Sept. 4 Sept. 4 Sept. 5 Sept. 3 Sept. 4 Sept. 3 Sept. 5 Sept. 5 Sept. 4 Sept. 7 September Inschrijving dagelijks VOOR BETER ONDERWIJS SINGEL 72 - TEL. 68847 SCHIEDAM Goederen gevraagd Wij betalen vanaf 30 ets per kg. lompen en de hoogste prijzen voor couranten, oud ijzer en alle soorten metalen. W. Jan sen, Noordvest t.o. 117, Dam- laan 50, tel. 68134. Goederen aangeboden Te koop aangeboden: kinder- ledikantje met toebehoren en kinderstoel, billijke prijs. Adr.: Geert Reindersstraat 26b. re koop: kinderwagen met bedje en dekje, billijke prijs. W. Westerbeek, Nieuwe Haven 301a. Handel en Bedrijf Inlijsten van platen, foto's en aquarellen. Mooie sortering staaflijsten. Schilderlijsten scherpe prijzen en toch 2 jaar garantie. G. van Loenen, Dam 41-43, Tel. 66192, Showroom: Vlaardingerstraat 6. Glasspiegels 120x30 cm f 12.75, 120x36 cm. f 14.75, 80 cm. rond f 17.-, compleet geplaatst. Ge slepen ruiten voor suite-deuren, glasplaten enz. Loopik's Glas industrie, Boterstraat 39, Schie dam, tel. 68945. BELANGRIJKE ONDERNEMING vraagt voor spoedige indiensttreding Brieven onder no. 66354 aan het bur. v. d. blad. heeft in enige van haar filialen te Schiedam plaats voor een (15-17 jaar) Goede loonregeling. Degelijke opleiding tot winkel verkoper en bij gebleken geschiktheid tot filiaalchef. Persoonlijk aanmelden bij de chefs van de filialen te Schiedam en Vlaardingen. en een belangrijke conclusiel Ook de advertenties wor den gaarne gelezen omdat ze nieuws en bijzonder heden brengen over de meest uiteenlopende dien sten en produkten. Er ls haast geen gezin ln of de krant wordt er gretig gelezen DR. WIBAUTPLEIN 49 - SCHIEDAM Denkt u nog aan onze in Zaal MARIJKE, Broersveld 121? Het is de moeite waard. GEBR. LEYTE - Dr. WIBAUTPLEIN 49 - TEL. 55347 SWAMMERDAMSINGEL 25 - TEL. 66548 9 Voelt u er voor gesprek ken over honderden, ja duizenden kilometers tot stand te brengen - problemen te helpen oplossen door kontakten te leggen Is dit in uw lijn? Dan kunt u een interessante en nuttige werkkring hebben, als telefoniste bij het Telefoondistrict lotterdam. PTT Vereiste: diploma M.U.L.O. (met 3 mo derne talen) of daarmede gelijkgestelde opleiding. Salaris op 17-jarige leeftijd f 105,— per maand op 18-jarige leeftijd f122,- per maand op 19-jarige leeftijd f139,- per maand op 20-jarige leeftijd f156,- per maand op 21-jarige leeftijd f194,- per maand in voorkomende gevallen wordt een tegemoetkoming verleend in de reis- en/of pensionkosten. Gunstige vakantieregeling. Uitstekende sociale voorzieningen. Sollicitaties: schriftelijk aan de directeur van het Telefoondistrict Rotterdam, Boter- sloot 187a te Rotterdam. Mondeling bij de heer J. de Korver op de 2e verdieping van het PTT-kantoor Coolsingel (ingang Stadhuisstraat) te Rotterdam. 169. Toen prof. Créghel deze morgen de gordijnen van zijn slaapkamer openschoof, uitte de beste man een kreet van verruk king. Gen wonder ook, want een duimendik sneeuwkleed bedekte de aarde. Van kinds been aan had de professor een ongekende voorliefde aan de dag gelegd voor alles wat ook maar iets met sneeuw te maken had en als jonge knaap deed hij niets liever dan sneeuwruimen. De verrassing was des te groter omdat de professor juist gisteren uit Amerika was teruggekeerd en er op die dag zelfs nog geen milimeter sneeuw had ge legen. Een vrolijk sledeliedje neuriënd kleed de onze vriend zich, pakte zijn wollen das en wanten uit de kast en begaf zich, aldus voldoende tegen kou beschermd, naar buiten. Hier voelde Créghel zich in zijn element en hij wilde juist een aanloop nemen om eens een heerlijk baantje te gaan glijden, toen hij een eigenaardig geluid vernam. „Wel", sprak de professor, „wat mag dat wel zijn?" en nieuwsgierig keek hij in de richting vanwaar het geluid kwam. „Deksels!" riep hij. „dat is wat voor mij". Het is volkomen overbodig om nog te ver tellen wat het was, dat de professor zo be koorde, want we kunnen het allemaal een hond Koorde, wi". """yen net allemaal zien. Het was ®T®noond. Niet zo maar een dood gewone. jn een, een Pracht-exemplaar, dat te kijk was gezet in de etalage van een dieren- koopman. Het dier blafte vriendelijk toen de professor tegen de winkelruit tikte en bovendien klapperde het met de oren en kwispelde met de staart. „Sjonge... sjonge..., 20 Zie ]e niet iedere dag" zei de profes sor opgetogen, „werkelijk, dat is echts iets voor nnj". 48. Nu pappa, ik heb er genoeg van; maar als u zin hebt, mag u gerust een rondje op mijn fiets maken 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1956 | | pagina 8