AMSTLEVEN
Geen siësta voor de sultan
en zijn (jonge) ministers
Gemeenschappelijke vakantie
voor het gezin
„De industriële mens is nooit
meer alleen
OMWENTELINGSPOGING
in Indonesië door generaal
Ned. Radio Unie zit financieel
met hoofd tegen het plafond
Psychiatrische inrichting „St.-Anna" te Venray
met twee paviljoens uitgebreid
Ambtelijke atmosfeer wordt reeds tastbaar
Rabat, stad met bijna
geheel Europees karakter
Rembrandt ontdekt?
Nieuwe elite
burgemeester van
Internationaal Gezinscongres gaf zijn
visie en wensen
Verhoging levensstandaard ging gepaard
niet toenemende ontevredenheid
Een stem uit Joego
slavië
Vrijf Kou en Pijn
y*/e9 met DAMPO
Zes procent voor personeel onmogelijk
wonen aan een „straatje" in
.Saneta Maria"
Charitas vraagt
moderne middelen
Russische hulp aan
Indonesië
Franse parachutisten
kolonel gewond
Het rassenvraagstuk op
de Amerikaanse scholen
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1956
PAGINA 3
Levensverzekeri
Diplomatiek geharrewar
PIJNACKER
Cultuur op het platteland
Gezin en vakantie
Voor 4500,op veiling
gekocht
WEDSTRIJD VOOR SMAL-
FILMERS
BUREAU VOOR
PERSONEELVERZEKERING
Huiselijke sfeer
Moderne inrichting voor
activiteitstherapie
'MSHlVl*
RABAT is de hoofdstad van de jonge staat Marokko, bet nieuwste, onafhan
kelijke koninkrijk, dat op de wereldkaart van thans te vinden is. De plaats
heet eigenlijk Rabat el Fatif, hetgeen „Kamp der Victorie" betekent, en
alleen hierom zou zij al het pelgrimsoord van het „Empire Chcrifien" kunnen
zjjn. Want in Rabat is de victorie voor de Moren begonnen. Het is de stad, waar
uit hun sultan verbannen werd en waarin hij een paar jaar later als triomfator
terugkeerde. Het is ook de stad, waar de eerste haarden van verzet tegen
het Franse protectoraat werden gevormd en waar de intelligentsia de operaties
in het Rif-gebergte en de anti-Atlas voorbereidde.
Rabat bezit echter meer dan een geschikte naam. Alhoewel kleiner en met
minder historie omringd dan Casablanca, Marrakesj en Fez, is het een hoofd
stad par excellence, omdat de Fransen er al een bestuurscentrum hadden
gevestigd. Mohammed V resideert er in een van zijn zestig paleizen, er staan
gebouwen, die zich uitnemend voor de inrichting tot ministeries en gouverne
mentskantoren lenen en het Corps Diplomatique is er woonachtig. De stad.
die in 1912 door maarschalk Lyautey werd gebouwd, draagt dan ook een
vrijwel geheel Europees karakter. En zijn brede lanen met kapitale vula s,
prachtige parken en luxe hotels en goede auto-, vlieg- en spoorwegvei bindingen.
en op het ogenblik is hij nog slechts am-
Op de poort die toegang geeft tot
de mechouar een tientallen hec
taren groot plein voor het paleis
van de sultan) wappert trots de
Marokkaanse vlag. Sinds de
machtsovername enkele maanden
geleden zijn hier drie miljoen
Moren onderdoor gegaan, die van
heinde en ver waren gekomen
om een glimp van de sultan op
te vangen.
Het verhaal gaat, dat maarschalk
Lyautey, het dorpje Rabat binnenreed
en daar werklieden zag. die midden in
de inheemse woningen moderne rvonlngen
aan het bouwen waren. Hij liet alles, wat
er stond, nog die zelfde dag afbreken en
gaf opdracht de Europese huizen op een
apart stuk grond neer te zetten. Deze
eerste, van 1912 tot 1925 regerende
Franse resident-generaal was meer dan
iemand na hem de mening toegedaan,
dat de Marokkanen recht op een eigen matique te worden gekozen.
bassadeur.
Om deze achteruitgang enigszins te
compenseren heeft de sultan hem in
overleg met de Franse regering doyen
van het corps diplomatique gemaakt,
hetgeen aller goedkeuring had, behalve
die van de Spanjaarden. Madrid had na
melijk gehoopt, dat zijn vertegenwoor
diger in het „Empire Cherifien" de be
langrijkste plaats onder de diplomaten
zou innemen. Het had zijn ambassadeur
in Rabat geïnstrueerd als eerste een
aanvi aag tot het overhandigen van zijn "„"iedereen, tot de vele grijnzende bodes
geloofsbrieven bij de sultan in te dienen en iedereen s j
en daarmee volgens traditie het recht te der helemaal
verwerven tot doyen van het Corps Diplo- al.iarile'
tiid gehad vaste voet in Rabat te krijgen
-4.-,* rln irolo nviimonrJ a Vrnrioc
Ik heb de 35-jarige minister van In
leven hadden en zo min mogelijk in hun
eigen omgeving gestoord mochten wor
den.
De hele bestuursperiode van deze gro
te Franse gouverneur heeft zich trou
wens door begrip voor de Moren geken
merkt. Zijn stoffelijke resten liggen niet
ver van de Shella, het heilige mausoleuni
der sultans, begraven en op zijn schrijn
staat o.m. gebeiteld, dat hij de oude
tradities en de mohammedaanse gods
dienst van het volk van de Maghreh (de
eigenlijke naam van Marokko) altijd in
elk opzicht heeft gerespecteerd.
Rabat met zijn reeds voelbare ambte
lijke atmosfeer is nog een hoofdstad in
opbouw. In de meeste ministeries en an
dere regeringsgebouwen wordt geschil
derd, getimmerd en behangen, en in de
kamers van de hoogste ambtenaren staan
'X I gexozen. formatie en Voorlichting, Abdallah Ibra-
als gevolg daarvan enk 1 egn persconferentie zien houden,
momenten ontstaan, met met'slechts de bijstand van een stenogra-
Spaanse amoassavan missci-,ien achttien jaar. Een bat
terij van vragen werd op het ongetwijfeld
bekwame departementshoofd afgevuurd,
vragen, welke van een hoogst penibel ka
Er zijn
pijnlijke
minst omdat de
geen risico had genomen en zijn ajj""
vraag al voor de officiële onafhankelijk
heidsverklaring had ingediend De af
faire is geëindigd met een protestnota
A _Jn,,Unn rtv-ltxrlno' VI
de eerste, die de sultan, ontving! - van rakter waren en waarbij één slecht geko-
Madrid aan Rabat, waarin o.m. werd ge
steld, dat de doyen van het Corps Diplo
matique niet door het hoofd van een
staat wordt aangewezen, maar door de di
plomatieke vertegenwoordigingen zelf.
zen woord van regeringszijde de ver
standhouding tussen Marokko en Frank
rijk onmiddellijk in de waagschaal zou
kunnen stellen.
Tijdens het gevaarlijke vraag- en ant
woordspel liep een van de aanwezige
T 7 7 Franse journalisten naar voren, greep
Lange werktijden zonder iets te zeggen de waterkaraf van
de, minister en diens glas en schonk zich-
De nieuwe ministers van Marokko zijn ze^ een ,'I0el.E; dronk in. Verlof vragen
jong de gemiddelde leeftijd bedraagt was er niet bij en het werd door de aan-
nog geen veertig jaar bezitten veel wezigen, inclusief de heer Ibrahim, blijk-
enthousiasme en werken hard. Ze worden baar als de gewoonste zaak van de
reld beschouwd.
Dezelfde minister
kwam ik een dag
hierin voorgegaan door de sultan, die dag
en nacht over het welzijn van zijn nog
zeer onstabiele rijk waakt. Tijd voor een {fe\e" raarn van een boekhandel tegen. Hij
siesta hebben de ambtenaren met, of- -
öuiwn LMU nth, met maai ecuajiv
nog met veel meer dan een paar stoelen Lyautey te zeggen, in „een koud land met
later met (Europese) vrouw en kind voor
het raam van een boekhandel tegen. Hij
stelde onmiddellijk zijn familie aan me
schoon ze, om het met maarschalk ..taiuir „„cr-ot
en een bureau. Alleen de gebruikelijke
papierwinkel is in volle omvang aanwezig.
Het schijnt noodzakelijk te zijn eerst
honderd ton formulieren van
uiteenlopende soort te drukken, alvorens
een stad tot hoofdstad kan worden uitge
roepen.
Ook auto's zijn er genoeg, alhoewel ik
niet wil beweren de ambities der Moor
se ambtenaren te kennen. De nieuwe staat
Marokko was nog geen twee weken oud,
of grote Amerikaanse en Duitse wagens
werden in de haven van Cassablanca ge
lost om als vervoermiddel voor het ho
gere regeringspersoneel in dienst re
v/orden gesteld. Deze, thans alleen nog
met chauffeur rijdende voorname perso
nen, zal het verrassende element, dat de
gescheidenis van het „Empire Cherifien"
door de eeuwen heen gekenmerkt heeft,
waarschijnlijk dagelijks voor de geest
staan. Een jaar geleden zaten de meesten
van hen nog in Franse gevangenissen of
concentratiekampen vanwege hun na
tionalistische activiteiten of politieke ge
zindheid.
Een nieuwe elite begint zich duidelijk
af te tekenen, een elite met een enorme
aanhang onder de jonge intellectuelen.
™e„n .Zlet de door educatie uitverkore-
«nif ?n j0nkere kostuums van moderne
J Jde meest luxueuze hotels confe
reren, de fez op het hoofd en de zijden
bornoes losjes om de schouders heen
U6t zyn 9.11611 mensen van groot ge-
wicht geworden. Ze hebben stuk voor
stuk een gouden carrière voor de boeg,
omdat de meesten hunner landgenoten
tot de klasse der analfabeten behoren
en er een nijpend tekort aan kader is-
Een andere groep, die bij de vestiging
van de nieuwe staat Marokko wel geva
ren is, is het Corps Diplomatique. De
consulaire ambtenaren, die aan het
Franse regiem waren toegevoegd, hebben
bijna allen de rang van gezant of ambas
sadeur verworven en zijn er dus, zowel
wat status als inkomen betreft, bijzon
der op vooruitgegaan.
De enige diplomaat echter die st d
verder werd gedregadeerd, is de Fians
vertegenwoordiger Dubois, ais lesl"
dent-generaal begonnen als „alleen
heerser" van Marokko dus, die alleen
aan de Franse regering in Parijs ver
antwoording schuldig was heeft hij
na de machtsovername door de Moren
de rang van hoge commissaris gekregen
een warme zon" wonen, waar een lange
rustpauze voor de middaguren geldt.
Van 's morgens negen tot 's avonds acht,
meèsi met een onderbreking van slechts een uur,
houdt de administratie van het nieuwe
Marokko kantoor. Een andere oplossing is
er niet, want tegenover het vele werk
voor, opende een lang. zakelijk gesprek
en ging na een hartelijk afscheid weer
verder.
Dit alles is nu nog mogelijk in Ma
rokko. Ik weet niet hoe lang deze op on
ervarenheid gebaseerde gemoedelijkheid
nog zal voortduren. Maar wat ik wei weet,
is, dat men in Marokko, met alle krachten
Met ingang van 16 september is be
noemd tot burgemeester der gemeente
Pijnacker de heer J. Vader, thans bur
gemeester der gemeente Kralbbenddjke.
De heer Vader behoort tot de CHU.
Gisteren is het in Den Haag gehouden
internationale gezinscongres gesloten. De
laatsche ochtendvergadering der tweede
sectie van het congres begon met een
overzicht over de vakantiebesteding in
de Sovjet-Unie, dat door de officiële af
gevaardigde van de U.S.S.R. mej. K. Sou-
laimanova van de Tashkent universiteit
gegeven werd. Zij wees erop, dat de be
taalde vakantie in de Sovjet-Unie de ar
beider rechtens toekomt, maar dat ook de
huismoeders hiervan kunnen profiteren.
De vertegenwoordiger van Malta, de ka
tholieke geestelijke Charles Vella uit La
Valette, stelde voor, dat de vakbonden
in de afzonderlijke landen gevraagd zou
worden, de kosten van aankoop van va
kantiehuizen voor de vakantiebesteding
van de bij hen aangesloten arbeiders en
hun gezinnen op zich te nemen, zoals dat
ook op Malta reeds met goed gevolg is
begonnen. De leden betalen dan hiervoor
een zeker percentage met hun lidmaat
schapsbijdrage.
De Nederlandse vertegenwoordiger, dr.
M. de Boer poneerde de stelling, dat het
vrjj nutteloos is het gezinsverband door de
bevordering van gemeenschappelijke va
kantiebesteding hechter te willen maken,
indien de wil tot de vorming van een
bloeiend gezinsleven bij de betrokken ge
zinnen reeds a priori ontbreekt.
Gedurende de slotzitting, die in de na
middag door alle deelnemers in de Ridder
zaal werd bijgewoond, werden door de
rapporteurs van beide secties de voorlo
pige conclusies beken<j gemaakt, welke
een samenvatting zijn van de bevindingen
van de groepsdiscussies van dinsdagmid
dag en gisterochtend.
Tot de conclusies van sectie 1. „Cultuur
en plattelandsgezinnen", door prof. dr.
Sj. Groenman geformuleerd, behoorde
de wenselijkheid, dat het platteland in ge
lijke mate kan profiteren als de stad van
de speciale diensten, van technische voor
zieningen, van (vak) onderwijs in allerlei
vorm, huisvesting, hygiëne enz. Voorts
werd de wenselijkheid uitgesproken, dat
de middelen van massa-communicatie
meer dan tot dusverre rekening houden
met het platteland en dat de gezinsorga-
nisaties z.g.n. „community centres" stich
ten. Gevraagd werd aandacht te wijden
dat verricht moet worden, staat slechts waarovermen de beschikking heeft en
een handievol ranabele mensen natuurlijk met alle fouten van de begm-
Ondanks de druk dezm overbelasting nelin« aan de °Pbouw van ee" nieu^e
gaat het er in de hogere Marokkaanse vïn^rMoren^3^^wiizen^8 mondjgheld
regeringskringen nog zeer gemoedelijk Moren wil bewijzen.
aan toe. De bureaucratie heeft nog geen LINK VAN BRUGGEN.
lijke band had met het door hem ge
maakte voorwerp, heeft zijn plaats inge.
ruimd voor de industrie-arbeider, die
nooit over .,/ijn" produkt kan spreken.
Vergrote nervositeit wordt al bespeurbaar
op het platteland in die streken, waar de
arbeiders dagelijks in de naburige stad
moeten gaan werken. En ook de onte
vredenheid krijut kans daar wortel te
schieten.
Massa-organisaties, collectieve woon-
gelegenheden, opeenhoping van arbeiders
in de steden, alles draagt er toe bij. dat
de industriële mens nooit meer alleen is.
Hand in hand daarmee gaat de vermeer
dering van de verbodsbepalingen, omdat
men nu eenmaal ..samen" moet leven.
Een ander aspect van de ontwikkeling
van de machinewereld is, dat het parti
culiere eigendom van de handwerktuigen
verdwijnt, terwij] öf groepen aandeel
houders- óf de staat de bezitter worden
van de industriële apparatuur. Met al
deze factoren zal men rekening moeten
houden, wil men er op voorbereid zijn
een geneeswijze te vinden voor de gezond
making van de menselijke betrekkingen
bij de overgang van een agrarische naar
een industriële samenleving.
In de plenaire avondzitting sprak prof.
dr. F. L. Polak over „Verantwoordelijk
heid voor de toekomst".
De internationale conferentie inzake
menselijke verhouding,, js haar tweede
congresdag begonnen met een rede van
de Joegoslavische psycholoog prof. dr A.
Terstenjak. die het onderwerp overgang
van een agrarische naar een industriële
samenleving" behandelde. Dit gebeurde
in een plenaire zitting, waaraan circa 150
congressisten deelnamen. Daarna splitste
men zich in achf groepen, waarin de spe-
j ciale conferentie-onderwerpen in discus-
sie werden gebracht.
Sedert de invoering van de machine is
de mens nooit meer ..alleen" met zichzelf
alduc prof Terstenjak. De machine heeft
zich tussen de mens en de natuur inge
drongen en een maatschappelijke om-
i wenteling teweeggebracht, die in veler-
lei richting tot uitdrukking komt. Een
verlenging van het leven heeft zij be
werkstelligd door zowel de jongeren eer.
der volwassen te maken, als de volwas
senen langer oud te doen zijn. De ver
hoging van de levensstandaard, die een
ander gevolg is van de mechanisatie, is
echter gepaard gegaan met een toene-
mende ontevredenheid
Het gevoel van onzckerheid dat de
I landbouwer in zo geringe mate eigen was
is de dagelijkse metgezel van de moderne
stedeling, die ook zijn natuurlijk ver
trouwen in de medemens verloren heeft.
Een verzazkeiijking 's ingetreden die
veel van de poëzie van het leven verloren
heeft doen gaan
De gedenkbordjes: .dn dit huis werd
geboren" zal men over enkele
tientallen jaren nauwelijks meer tegen
komen. omdat voor het eerbiedwaardige
geboortehuis de onpersoonlijke kraam
vrouwenkliniek in de plaats is gekomen.
De handarbeider, die nog een persoon-
aan de hulp en bescherming van de moe
der en haar gezinstaak. Tenslotte werd de
instelling van een permanente commissie
tot onderzoek van het gezinsleven ten
plattelande in het algemeen en in het bij
zonder in de achtergebleven gebieden
aanbevolen.
De conclusies van sectie 2, uitgebracht
door de heer Guy Houist uit Parijs, spre
ken o.m. van de noodzaak voor gezinnen
uit alle millieu, van stad en land, om
zich te ontspannen om de eenheid van
het gezin te kunnen vernieuwen en om tot
grotere geestelijke rijkdom te geraken.
Het wordt verder noodzakelijk geacht,
een menselijker levenritme ln het leven
te roepen door het verenigen van het
gezin door wekelijkse recreatie-perioden,
van tijd tot tijd lange weekeinden en
jaarlijkse vakanties. Bovendien acht de
sectie het nodig, dat het echtpaar zowel
als de grote kinderen (teen-agers) dagen
krijgen, die zij alleen, althans buiten ge
zinsverband en naar eigen wens, kunnen
doorbrengen, omdat zulks nodig is ter
bevordering van de innerlijk, eenheid en
stabiliteit van het gezin. De verschillende
vormen en moeilijkheden van gezinsva
kanties dienen bovendien van zodanige
aard te zijn, dat ook de moeders rust
krijgen en dat tenminste het grootste deel
van haar huishoudelijk werk door anderen
wordt overgenomen. De sectie verwacht
van de overheden staat, provincie of
gemeente effectieve steun aan gezin
nen en aan centra, welke door gezinsor
ganisaties zijn opgericht. Tenslotte wenst
de sectie het tot stand komen van sociale
centra aan te moedigen, waar het gezin
gedurende de vakantie herenigd wordt,
in een geschikt klimaat en op zodanige
wijze, dat het lichaam en ziel er door
verrijkt worden.
(Van onze corresipondent)
De heren B. J. Lamers uit Waalre bij
Eindhoven en P. v. d. Velden uit Helmond
hebben in 1954 een schilderij gekocht op
een door de Maastrichtse makelaar P.
Hommes in het kasteeltje van Wylre ge
houden veiling van het bezit van jhr. v.
d. Maesen de Sombreff, waar het des
tijds in de catalogus stond omschreven
als „schilderij Rembrandt: Bijbelse fi
guur". Deze omschrijving werd destijds
blijkbaar door bij de veiling geïnteres
seerde deskundigen niet bijster serieus
genomen, want de koopprijs bedroeg
slechts 4500,Tijdens een persconfe
rentie heeft de Belgische professor, mej.
dr. Simone Bergmans aan de hand van
haar publikatie in „La revue beige d'ar-
cheologie en d'histoire de l'art" (XXLV)
nog eens een uitleg gegeven van haar be
vindingen en haar diepgaand onderzoek
naar de herkomst van het schilderij. Zij
blijft bij haar mening, dat het hier in
derdaad om een werk van de jonge Rem
brandt gaat. Het schilderij stelt voor de
Bijbelse figuur Assuerus, waarvan sprake
is in het boek Esther.
Inmiddels is het schilderij met infra
rood gefotografeerd, waarbij de handte
kening van Rembrandt te voorschijn is
gekomen al is het jaartal, dat volgens
prof. Bergmans waarschijnlijk 1635 moet
zijn. onduidelijk gebleven.
De bekende Rembrandtkenner dr. A.
Bredius heeft het doek in 1941 eveneens
een Rembrandt genoemd, „met vaste hand
en geniaal geschilderd". Ook van prof. dr.
Vogelsang bestaat een certificaat, waarin
deze mening wordt bevestigd.
Voor het eerst in haar 118-jarige ge
schiedenis heeft „Artis" in Amsterdam,
dank zij een schenking van de Belgi
sche regering, een okapi in haar col
lectie. Het is tevens de eerste maal dat
een levende okapi, een tot de familie
der giraffen behorend dier, dat pas in
1901 in de Belgische Congo werd ont
dekt, in Nederland te bewonderen valt
Van 26 tot 30 december a.s. zal te Ra-
pallo het derde concours voor smalfil-
mer= wordén gehouden.
A.a„ rieze wedstrijd kunnen cineasten
van elke nationaliteit deelnemen die
smalfilm,s maken van 3 en 16 milimeter.
Secretaris van hef uitvoerend comité
is Enrico Chierici. Salita S. Caterina 8.
Genua.
De chef-staf van de landmacht, gene-
raal-majoor Nasoetion, heeft de vroe
gere militaire commandant van west-Java
kolonel Kawilarang verzocht rekenschap
af te leggen van zijn bevel tot arrestatie
van de minister van buitenlandse zaken,
Roeslan Abdoelgani. op 13 augustus jl„
aldus heeft het A.N.P. gisteren in Dja
karta van welingelichte kringen verno
men.
De op het nippertje afgelaste arresta
tie van Roeslan Abdoelgani enkele ur-.i
voor zijn vertrek naar Londen als hoofd
van de Indonesische delegatie naar de
Suezkanaal-conferentie. veroorzaakte een
geweldige opschudding in het gehele
land. Kolonel Kawilarang had de aan
houding van de minister gelast, om hem
te ondervragen in verband met de ar
restatie van een regeringsambtenaar op
beschuldiging van corruptie De vorige
week werd de minister door een speciaal
daartoe ingestelde commissie onschuldig
verklaard aan het betrokken zijn bij dit
corruptiegeval.
Bedoelde kringen verklaarden, dat aan
In dit gebouw is het nieuwe Ma
rokkaanse ministerie van buiten
landse zaken gevestigd. In vele
kamers wordt nog druk getim
merd en pas in het najaar denkt
men met de verbouwingsplannen
klaar te zijn.
„De Nederlandse Radio Unie zit finan
cieel gesproken met het hoofd tegen het
Plafond. Zjj is niet in staat het hoofd
te bicden aan de stijgende kosten, vooral
veroorzaakt door de personeelslasten. Ver
ruiming van de financiën van de radio
is noodzakelijk. Zoals de situatie op het
ogenblik is is het onmogelijk aan heit
Personeel van de N.R.U. per I septem-
ï_er 6 procent loonsverhoging te geven,
t^en zou voor die loonsverhoging moe-
Putten uit de reserves, en dat zou
aasheid zijn."
heeft de voorzitter van de Neder-
A B6 £éristelijke Radio Vereniging mr.
op con oosjen gistermiddag verklaard
de kt n^,eKconf«r6n'f;ie waarin de staf van
procr'a^, mededelingen deed over het
mtna voor het nieuwe seizoen.
-„JUL^sjen achtte het vooral met het
definitie financiën noodzakelijk, dat de
tot stand i radiowet zo spoedig mogelijk
wordt - De toestand, dat de radio
gercgeerd bij ministeriële beschik-
Mot ?NS<??m'de hij hoogst onbevredigend.
hH d ,ven van de omroepwet noemde
m ;an ook het grootste probleem, waar-
°r ae radio zich thans gesteld ziet.
euswaar is ongeveer twee jaar geleden
voorlopig verslag van de Tweede Ka
mer over het ontwerp omroepwet ver
schenen. maar dat was zo vernietigend
aldus mr. Roosjen, dat bij de minister
grote aarzeling schijnt te bestaan, hierop
zijn memorie van antwoord te geven. „Lr
zijn nog geen tekenen, dat het departe
ment van O.K. en W. zich er al toe heeft
gezet de memorie van antwoord op te stel
len. Wellicht wint minister Cals, die naar
het zich laat aanzien, minister zal blij
ven, uit zijn ministriële wedergeboorte
de nodige kracht om dit moeilijke werk
aan te pakken," zo zei mr. Roosjen.
Aangaande de nodig geachte verruiming
van de financiën der radio merkte de
voorzitter der N.C.R.V. voorts op, dat
de minister de luisterbijdrage zou kunnen
verhogen om aan geld te komen. Maar
dan zou hij in strijd komen met zijn ambt
genoot van economische zaken, die de
prijzen gestabiliseerd wil houden. Toch zal
men hiertoe moeten overgaan als er niet
op een andere manier soelaas komt. na
melijk door de Wereldomroep in het ver
volg uit 's rijks kas te betalen in plaats
van uit de radioretributie, aldus mr. Roos
jen, „Aanvankelijk stond de minister af
wijzend tegenover dit idee. Maar blijkens
recente uitlatingen schijnt de minister
voor deze oplossing toch wel iets te zijn
gaan voelen," zo zei mr. Roosjen,
(Van onze redacteur)
Aan de sinds 1908 bestaande psychia
trische inrichting „St. Anna" te Venray
is 'n nieuw, uit twee paviljoenen bestaand
complex toegevoegd welke gebouwen van
daag zijn ingezegend door kanunnik Fe
lix Blaton uit Gent, directeur van de Con
gregatie der Zusters van Liefde van Je
zus en Maria, van wie vjjftig leden met
85 lekenverpleegsters onder leiding van 4
geneesheren en een psycholoog de verzor
ging van de patiënten op zich hebben ge
nomen.
Enerzijds moet men deze uitbreiding
zien als een nieuwe stap op de lange weg
naar herstel van deze inrichting, die door
de oorlog gruwelijk geleden heeft. Van de
11 paviljoens, die er vóór de oorlog wa
ren, bleek meer dan de helft niet voor
noodherstel in aanmerking te komen, ter
wijl nog andere gebouwen zwaar bescha
digd of verwoest werden.
In 1949 kon het eerste nieuwe paviljoen
toegewijd aan St. Bernardus, geopend wor
den en was het hoofdgebouw weer in or
de gemaakt, waarna het volgend jaar de
vernieuwing van het zustershuis als een
belangrijk feit gevierd kon worden. Suc
cessievelijk kwamen voorts gereed 't cen
traal ketelhuis, observatie-paviljoen, klas
se-paviljoen en ziekenpaviljoen. Hetgeen
vandaag is ingewijd, dient als nieuwbouw
te worden aangemerkt, enerzijds noodza
kelijk, zoals wij reeds zeiden, teneinde
weer over een behoorlijke ruimte te kun
nen beschikken doch anderzijds vereist
om de moderne therapeutische methoden
te kunnen toepassen.
De geneesheer-directeur dr. J. Veraart,
die ons rondleidde, drukte het zo mar
kant uit met te zeggen, dat in de verple
ging van geestelijk gestoorden de chari
tas het onveranderlijke element moet zijn.
maar dat de charitas ook met zich mee
brengt. dat een inrichting even efficiënt
als een modern bedrijf geleid wordt en
dat steeds nieuwe middelen worden aan
gewend, als zij tot heil van de patiënt kun
nen strekken, waarbij het werken in goe
de teamgeest beslist nodig is.
Een grote winst is reeds aanstonds, dat
met de nieuwe gebouwen de overbezet
ting, die wel eens ruim 60 pet. is geweest,
wordt opgeheven. Daarbij dient bedacht
te worden, dat de dagverblijven nog wel
zeer ruim zijn gehouden, hetgeen natuur
lijk bevorderlijk is voor de rust van de
patiënt. Meer spectaculair is wellicht het
bijzondere karakter van de twee pavil
joens. Vooral geldt dit het paviljoen
„Saneta Maria", dat zes woningen voor
geselecteerde patiënten omvat ook wel
zeer zinvol het „Straatje" genoemd, omdat
hier aan de patiënten een grote mate van
zelfstandigheid wordt toegekend. In elke
woning huizen zes patiënten, die de be
schikking hebben over een bijzonder
smaakvol ingerichte woonkamer elke
woning heeft haar eigen aankleding
een afzonderlijke kamer om eens rustig
apart te werken, een knus keukentje en
een slaapgelegenheid op de verdieping.
Bovendien bevinden zich in het midden
gedeelte van het paviljoen een paar
spreekkamers om bezoek te ontvangen.
De entree van elke woning is gelijk
aan die van een normaal huis, terwijl
verder ieder perceel zijn eigen terrasje en
tuin heeft. Men staat werkelijk perplex
over de stijlvolle inrichting waarbij de
fantasie van dr. Veraart, aan wiens artis
tieke zin dit alles voornamelijk te danken
is, nog voor de nodige variatie wist te
zorgen. Voor zijn patiënten bleek terecht
slechts het beste in esthetisch opzicht
goed genoeg te zijn. Zo werd de grote ka
mer beneden verdeeld in een eetruimte
en een gelegenheid om rustig te zitten,
dit alles met moderne accessoires, waar
ender fraaie reprodukties van bekende
meesters. Alles ademt een sfeer van hui
selijkheid en het oog wordt door frisse
prettige kleuren gestreeld.
Twee dames in deze inrichting worden
alleen vrouwelijke patiëten verpleegd
zorgen voor het huishouden terwijl de an
deren elders in een van de gebouwen haar
werkzaamheden hebben. Alleen in de
avonduren komt een zuster, die er ook
overnaoht, de gezelligheid verhogen. Het
voordeel van een dergelijk paviljoen is
tweeledig: aankweken van zelfstandigheid
bij de patiënten en verminderen van de
behoefte aan personeel.
Men is hiertoe durven overgaan na het
slagen van een experiment met het onder
brengen van patiënten wegens de overbe
zetting ip een vrij gekomen doktersvilla,
waarbij de dames de huiselijke sfeer zeer
wisten te waarderen
Het tweede paviljoen, onder patronage
van Don Bosco, heeft een drieledige func
tie. Men vindt er een arbeidsgedeelte, een
centraal badhuis en een gymnastiekzaal.
Arbeid, ontspanning en gymnastiek zijn te
beschouwen als activiteitstherapie, zo
noodzakelijk om de geestelijk gestoorde
mens gelegenheid te bieden, uit zichzelf
te treden, yoor wat de arbeidstherapie be-
treft, er zijn vijf ateliers, waarin de pa
tiënten geleidelijk hun capaciteiten kunnen
ontplooien, van eenvoudig werk als het
plukken van wol tot het maken van fijn
handwerk, smyrna-kleedjes, ja zelfs boet
seren. indien men hiervoor aanleg heeft.
Tot het centraal badhuis, dat gerust een
model-inrichting genoemd kan worden, be
hoort ook een kapsalon, want het verzor
gen van het uiterlijk is voor het welzijn
van het psychisch leven van groot belang.
Hier komen ook de patiënten, die in de
gezinnen verpleegd worden. De gezinsver
pleging wordt door deze inrichting nl.. op
zeer grote schaal toegepast.
Het beoefenen van gymnastiek heeft
uiteraard een zeer gunstige invloed op hou
ding en lo-pen van de patiënt, kweekt bo
vendien zin voor orde.
Ontworpen door de beide architecten J.
J.van Halteren uit 's -Hertogenbosch en
J. van Dongen uit Apeldoorn, kregen bei
de paviljoenen ook uiterlijk een voornaam
aspect.
Het zijn niet de laatste twee gebouwen
die op het 45 ha. grote terrein van de in
richting werden neergezet, want 't bouw
programma is nog lang niet afgewerkt.
Dat zal eerst in 1959 het geval zijn. Als
wens blijft dan nog een ontspanningsge
bouw over.
Thans worden er 710 patiënten ver
pleegd. terwijl er 130 in gezinnen zijn on
dergebracht. Ongeveer 70 pet. keert elk
jaar weer in de maatschappij terug, over
wier welzijn door een goed georganiseer
de nazor.gdienst dan nog gewaakt wordt.
Kawilarang is gevraagd te bewijzen., dat
zijn opdracht tot arrestatie gerechtvaar
digd was.
Het nationalistische dagblad „Merdeka"
onthulde gisteren, dat Kawilarang al
vorens hij tot de actie overging in de
„Abdoelgani-affaire" besprekingen had
gevoerd met de leider van een kleinere
politieke partij. (Het blad doelde op de
socialistische partij van de oud-premier
Soetan Sjahrir).
De IndonesischRussische onderhan
delingen over technische en economische
hulp van de Sovjet-Unie aan Indonesië
„zullen misschien deze week" met succes
bekroond worden. Dit heeft een lid van
de Indonesische delegatie gisteren ont
huld.
De waarnemend voorzitter van de In
donesische delegatie Ismael Thajeb zei.
dat de besprekingen zich thans concen
treerden op de termijnen en voorwaarden
van de hulpverlening.
De Russische steun zou naar verluidt
een waarde van 100 miljoen Amerikaanse
dollars bedragen
Met betrekking tot het aanbod aan
president Soekarno die thans een reis door
de Sovjet-Unie maakt, om de uitrusting
voor de Indonesische zware industrie te
maken, zei Thajeb. dat dit aanbod opge
nomen was in de huidige besprekingen
over Russische hulp.
De hoogste Franse parachutisten-offi
cier in Algiers, kolonel Marcel Bigeard.
is gisteren in een büna verlaten straat
in de Algerijnse havenplaats Bone aan
gevallen door een opstandeling.
Bigeard, die commandant is van het
derde koloniale parachitisten regiment
raakte ernstig gewond. De aanvaller
schoot met een revolver van korte af
stand en kon daarna ontvluchten.
Kolonel Bigeard is reeds tweemaal eer-
derg gewond geweest bij de strijd om het
fort Dien Bien Phoe in Indo China.
Gedurende zijn militaire carrière is ko
lonel Bigeard 21 maal genoemd in dag
orders. In juli jl. werd hij door president
Coty verheven tot groot officier in het le
gioen van Eer.
De voor de middelbare school van Clin
ton, in de Amerikaanse staat Tennessee,
ingeschreven twaalf negerleerlingen heb
ben woensdag, zonder dat zich verdere
moeilijkheden hebben voorgedaan, voor
de eerste maal hun nieuwe onderwijsin
richting bezocht. De nieuwe negerleerlin
gen, zeven jongens en vijf meisjes, liepen
achter elkander het klasselokaal binnen.
Niet alle blanke leerlingen waren woens
dag aanwezig, doch er waren er meer dan
dinsdag jl. toen lsechts 257 van de 806
waren komen opdagen.
Te Sturgis, in Kentucky, waren woens
dag een vijfhonderd mijnwerkers en boe
ren rondom de middelbare school te hoop
gelopen om acht negerleerlingen te belet
ten het schoolgebouw te betreden.
