Ramen aangepast aan moderne betonbouw
Jan Fabricius in Rotterdam
gehuldigd
STR AFRECHT en SEKSUELE
MISDRIJVEN
Internationale wegvervoers-
tarieven
PAKISTAANS danstheater
ZONDER BULBUL
P.T.T. toont nieuwe „facing-
machine" op expositie in Rome
Hulde-avond voor Streuvele
Het aandeel der glazeniers
Nieuw licht in Parijs
Na 40 jaar weer „Sonna"
In deKurzaal
HEDENDAAGSE FRANSE
KERKELIJKE KUNST (III)
Ouderdomspensioen
Rapport van Britse kath. commissie
Wet maakt oiivoloende onderscheid tussen
zonde en misdrijf
Vrije ontwikkeling en gezonde concurrentie
Hoofddirecteur Hofman over toenemende
mechanisatie bij de posterijen
Stijn afwezig, hij zou zieli maar voelen
als weleer St.-Laurentius
PAGINA 3
TTOENSDAG 3 OKTOBER 19"6
Algehele vernieuwtng
terialen- Veel strijd
Beproefd of modern
RIJKSGEPENSIONEERDEN
MOETEN AANVRAGEN
ai* mm
iifiJSSi ififÉ
Behandeling delinquenten
Beperkingen voor de staat
CURSUS OVER BENELUX-
SCHOLENBOUW
Expositie in Bouwcentrum
"tl m Frankrijk W™f~ï
sterk verlangen naar soDe„ ,prkaiVe eeuw
opgewekt als reactie op a*Tipkerken een
decadentie die in de Par^hiekera r-
afzichtelijke opeenhoping vani
kunst en goedkope klatergoudschitte
hadden gevormd, van een onrust
zoetelijkheifl die alle rust verdree
reactie, die bij de aanvang van deze
eeuw slechts enkelen beroerde heen net
nu zover gebracht dat moderne kunst
tenminste wordt toegelaten. Maar de
strijd is moeilijk geweest, minder voor de
nieuwbouw dan voor het opruimingswerk
in de bestaande parochiekerken. De her
innering eraan is gebleven onder de
bouwmeesters, zodat het de moderne
kunst in zoverre gediend heeft, dat ar
chitecten meermalen beweren: „als ik
het voor het zeggen had, dan liet ik in
EM.-PAST. ch. MEIJSING f
STUDIEDAGEN VOOR DE
RECLASSERING
geïnapireerd isi de hongersnood van Ben. troffen doordat in de postzegel een me-
Internationale samenwerking
Mechanische hestelling
Wijziging in sorteren
DE GOUD- EN DOLLAR
RESERVES VAN HET
STERLINGGEBIED
In september met 52 miljoen
gestegen
PATER dr. AURELIUS
POMPEN
Gouden kloosterfeest
RIJKSPOSTSPAARBANK
SPAARCIJFERS OVER
AUGUSTUS
De uitgebreide vernielingen in de oorlogsjaren hebben aan de Franse
kerkebouw zo overvloedig werk gegeven ,dat de kerkelijke kunst aan
kunstenaars een zeer vrije ontwikkeling heeft kunnen verzekeren, e
lingen tijdens de oorlog van 1914 het samentrekken ^tT^^hadden
industriële centra met de nieuwe satelietgemeenten der grote steden het
een behoefte aan 3 a 4000 nieuwe of herbouwde kerken veroorzaakt,
algemeen van parochiale afmetingen. Sinds 1940 is dat aantal tot >ou hoge
groeid. Door de herstelbijdragen is in het meest dringende voorzien.
vlucht, die de kunst van het kleurraam sinds 1920 heeft genomen. Wonu.
-r /ut.»*. Ai* nnrïpr tnp.zicllt van
te danken aan de vele, soms grote opdrachten, die onder toezicht
mentenzorg" konden worden gekozen en uitgevoerd. Zulks van Rouaan.
een aantal bijzondere ramen in de kathedraal van Reims en in d^,erriaafet heeft
Het meest recente werk is wel dat, wat Jacques Cheva ïcr jjeauvais.
ter aanvulling der ontzaglijke kleurramen in de kathedraal v
iet liturgisch on-
De pioniers als Chevalier, Max In,grand
en Barillet wij noemen' die drie met
opzet hebben werken gemaakt die
om n,un luister het recht hebben temid
den der ramen uit de glorietij,dperken. ge
plaatst. te worden. Deze kunstenaars zijn
door een generatie gevolgd wier zoeken
vaak doeltreffender was dan haar slagen.
Toen kort voor de oorlog aan verschei
dene glazeniers de opdracht, werd gege
ven een venster te plaatsen boven de
tribunes van het middenschip der Notre
Dame. waren de resultaten in vele ge
vallen niet verbijsterend.
Onverklaarbaar was dat niet. De
van de glazenier ondergaat dezehue^ De
invloeden als de vrije schilder djenste-
genoermde oude garde, die zo v hee£t ge.
lijk voor de kerkelijke tyagees-t la-
werkt heeft zich niet do" a weltoewust
ten meesleuren. maarJree£d.
naar vernieuwing e Zidh
Men. moet er
niet over
Barillet
de kerk niets toe dat ni krUisi
misbaar is. dus a»aar
Het debat fleaatuurlijk in het voor-
der kerken vunsfenaars u'it, te meer
deel der_si^er nadruk ein!, lese,en
dan ook
-.er-wonderen. dat een
ramen toont, ^waarmee hij
rUvoortooede, van de nomfigura-
die
wJ?eneaTabstracten,heft geplaatst".
wJt OhevMIier voorde kerk te Harcourt
heeft gemaakt houdt nauwelijks meer
vist aan de klassieke opvatting om fi-
guren uit te beelden.
?e.j k Verrassend, hoe groot de ver
scheidenheid is jn werkwijze en keuze
der materialen. En waar de jonge gene
ratie zeer uitgebreide werken kan laten
zien, daar voelt men onmiddellijk hoe
groot de samenwerking is tussen bouw
meester en glazenier. De beeldhouwwer
ken kunnen evenmin als de kunst van het
schilderij de opmars van de glazeniers
kunst bijhouden. Het is echter de vraag
of men niet te ver afwijkt van wat
het kerkraam in het verleden aan stich
tende krachten heeft gegeven.
Die bloei van de moderne glazeniers
kunst is het gevolg van het streven der
bouwmeesters architectuur van hun tijd
te brengen en vooral werkwijzen en ma
terialen van hun tijd aan te wenden Alle
grote kunstperioden in de kerk
kunst vingen aan met van ma-
inzichten en nieuwe aanwend iwe ;na
terialen of aanwending van
-tv Auguste Perret zijn kerk van
Rato-cy bouwde begreep men niet onmid
dellijk. dat hij een streep trok onder een
hoofdstuk van de geschiedenis der Ker
kelijke bouwkunst in Frankrijk en een
nieuw begon. Het was de eerste
aanwending van het. beton dat
mogelijkheden opende om moderne
schoonheidselemen'ten. m de kerken in te
voeren Het verzet werd gebroken door
dat men zich nu eenmaal moest neerleg
gen bij het. feit. dat de nieuwe moge
lijkheden. in de profane bouw
noodzakelijkerwijs ook bij de ker
kebouw toepassing moeten vinden,
nok degenen die van het .monster van
Raincy" spraken, zwegen zodra de kleur-
vensters waren geplaatst. Thans zijn pro-
dukten van de glazenier in bijna geen 1
enkele nieuwbouw meer afwezig, iets
wat niiet gezegd kan worden van het
werk van de beeldhouwer, de schilder,
of welke sierkunstenaar ook Er is zeus
f„m om zich voor de sfeervor-
een streven fcleurvenstetr te be
min® louter tot net
al of niet decoreren
lurlijk
ulit, te meer
T~' weer naurux ging leggen op
daar Z "iV van waardigheid van het
kunstvoorwerp en zijn betekenis voor de
piëteit.
jvtaar zowel de kunstenaars en op
drachtgevers als de gelovigen blijven in
een eigenaardige tegenstrijdigheid ge
plaatst. enerzijds bevangen door de eer
bied voor de kunstwerken uit de grote
i a j' a'nd'erzijids van het besef ver
vuld dat alle namaak naar decadentie
voert terwijl bovendien het hedendaagse
door velen beter verstaan wordt. Maar
daartegen verzet zich het bewustzijn dat
de middeleeuwse kunst een didactisch
karakter had. Een niet didactische kunst
Wordt slechts aarzelend aanvaard. Zich
daarop beroepend staan velen vijandig
tegenover de abstracte kunst, zelfs ter
wijl zij erkennen moeten er een zekere
schoonheidsbekoring van te ondergaan.
Maar zelfs in Chartres, in Parus of m
welke der grote kathedralen ook. zitten
de roosvensters zo hoog en zijn zo over-
rijk a,an illustraties van Schrift- of hagio
grafische lessen, dat de "elovigen er
slechts een caleidoscopische schittering
en kleurwemeling van kunnen opvangen,
die hen niettemin een stemming bezorgt
welke tot gebed en zielsverheffing aan
zetten maar die niet zoveel afwijken van
wat een der meesters in de abstracte
kunst eveneens in zijn vensters bereikte.
In hoeverre die zeer moderne ramen
beantwoorden aan de mogelijkheden met
de nieuwe materialen en wel in de eerste
plaats liet steeds meer gebruikte glas-
pastej of glastegel materiaal en over de
jongste nieuwigheid nl. de gemmaux.
helaas zeer dure gemmaux, hebben wij
nog pas geschreven. Maar er moet ook
nadruk gelegd worden op het feit dat. de
kunst van de glazenier vaak niet verder
behoeft te reiken, da» het vak van de
Begin augustus is medegedeeld, wie
ouderdomspensioen krachtens de Alge
mene Ouderdomswet moeten aanvragen.
De aanvraagformulieren zijn van 6 augus_
tus af verkrijgbaar gesteld bij de Raden
van Arbeid en bij alle postinrichtingen.
Geen aanvragen om pensioenen zo is
toen bekend gemaakt behoeven in te
dienen personen, die op 31 december 1956
nog wekelijks of maandelijks een rente of
uitkering van de Sociale Verzekerings
bank (Rijksverzekeringsbank) of van de
Raad van Arbeid ontvangen. Aan deze
personen zal het pensioen automatisch
worden toegekend.
Het blijkt nu, dat er van de omstreeks
300.000 personen, die een Rijkspensioen
genieten, verscheidenen zijn, die menen,
dat zij geen ouderdomspensioen ingevolge
de Algemene Ouderdomswet behoeven
aan te vragen. Deze mening is, zoals uit
het voorgaande blijkt, onjuist. Rijks
gepensioneerden dienen de aanvraag wel
in te dienen. Alleen zij, die sociale rente
of uitkering genieten zullen automatisch
het nieuwe pensioen ontvangen.
Het was in de Rotterdamse Schouwburg
gisteren de avond van Jan Fabricius. De
auteur, een schilderachtige verschijning
met zjjn witte manen, een soort 85-jarige
„Dolle Hans", zag vanaf de eerste rij zijn
eigen stuk „Sonna" opvoeren door acteurs
van de Kon. Ned- Schouwburg te Antwer
pen. En na afloop volgde, gelijk enige da
gen geleden in de Scheldestad. een huldi
ging, waarvoor sprekers uit Amsterdam.
Assen en Groningen naar de Maasstad
waren gekomen. De keuze van Rotterdam
had zin. In Rotterdam heeft immers des
tijds Sonna" de première beleefd- Met
Alida Tartaud in de hoofdrol.
Dat is veertig jaar geleden en uiteraard
zijn die veertig jaar niet weg te denken
ais de toneelbezoeker van vandaag aan
het oordelen gaat. Het toneel is dynami
scher geworden; de dramatische techniek
staat een teveel aan sentiment en een
overduidelijke ontwikkeling van het con
flict niet meer toe. Maar toch valt er voor
veel hedendaagse toneelschrijvers iets te
leren van Jan Fabricius: deze auteur was
een mens, die voor een rechtvaardige zaak
warm kon lopen, die zo'n stuk schreef uit
diepe deernis voor de onrechtvaardig be
jegende Sonna; het gaét ergens om in dit
drama van de Indische, verstoten door oe
blanke man. die hun zoon liever in een
Europees milieu volwassen wil laten wor.
den. De oud-Indiëganger Fabricius tracht
te zijn landgenoten begrip bij te brengen
voor het tekort van West tegenover Oost.
Fabricius heeft zijn menselijke gevoelig
heid en zijn fantasie in dit stuk alle eer
gedaan. De zwakke psychologische om
mekeer die de blanke kapitein en zijn
nobele raadsman erg laat tot inzicht
brengt, kan niet verhinderen dat de ge
stalte van Sonna zuiver is aangevoeld en
getekend.
In de voorstelling die de Kon. Ned
Schouwburg van het stuk gaf, kwam deze
kwaliteit goed tot haar recht. Denise de
Weerdt speelde Sonna met de gracieuze
ingetogenheid van een Oosterse; haar
trouw en ook haar blijdschap bij het
glazenmaker, namelijk wegens het ge
bruik van eenkleurig, ongebrand en on-
gearceerd glas, waardoor in het kerk-
ruim een bepaalde sfeer kan worden ge
schapen omdat een kleur een toon kan
wekken die het gevoel stemt. De bouw
meesters beschikken dan ook door de
kunst Van het kleurenvenster over een
aanvulling van hun vermogen tot riiim-
teschepping. Aangezien lijnen en ruim
ten alleen nog niet de sfeer geven die
van het profane helpt afsluiten en die
het gevoel zodanig treft dat het gehei
ligde dat het bouwwerk als kerk moet
hebben, in het bewustzijn van de gelo
vige treedt.
Ondanks al het overzichtelijke wat
deze tentoonstelling, die in dat opzicht
gelukkig ver boven de jaarlijkse salons
uitgaat, ook moge hebben. toch verte
genwoordigen de aanwezige ramen te
veel fragmentarisch zodat ze niet een
classificatie geven van de verschillen
de stromingen, die zich thans voordoen.
Een door wijlen kardinaal Griffin in
gestelde comissie ter bestudering van en
kele strafrechtelijke vraagstukken neeft
dezer dagen rapport uitgebracht in dit
rapport worden verscheidene aanbevelin
gen gedaan aan een departementale com
missie van het Britse ministerie van bin
nenlandse zaken, welke op net ogenbliK
bezig is met het redigeren van voorstellen
tot wijziging van de Britse strafrecht ter
zake van homoseksuele misdrijven en
prostitutie.
De katholieke commissie merkt ten aan
zien van de strafrechtelijke behandeling
van homoseksuele misdrijven od. dat han
delingen, niet in het openbaar en met
wederzijdse toestemming verricht door
volwassen mannen niet met straf moeten
worden bedreigd, aldus meldt de ..Daily
Telegraph". De commissie spreekt zich
echter uit voor een volstrekte handhaving
van de strafrechtelijke sancties inzake
misdrijven tegen nvndeiiarigen en tegen
de openbare zedelijkheid en inzake han
delingen uit winstbejag. Het rapport van
de commissie zegt: ..De bestaande .vet
maakt niet voldoende onderscheid tussen
zonde een zaak van het persoonlijk
geweten en misdrijf onderneming
van de Staat.
Nu is wat betreft seksuele misdrijven een
grens niet altijd even gemakkelijk te
trekken. Maar duidelijk is, dat het onder-
soheid over het hoofd werd gezien bij de
opstelling van de tweede sectie van de
Criminal Law Amendment Act van 18B
waarin voor het eerst straf werd gedreigd
tegen ernstig onzedelijke handelingen niet
in het openbaar en met wederzijdse toe
stemming verricht door volwassen man
nen".
In het rapport worden geen aanbevelin
gen gedaan voor wat betreft de behande
ling van de delinquenten. Aangetekend
wordt evenwel, dat gevangenisistraf in
hoge mate ineffectief werkt en zelfs een
averechts effect heeft op de beoogde ver
betering van degene, die homoseksuele
neigingen vertoont. Aparte gevangenissen
voor homoseksuelen zullen waarschijnlijk
evenmin een afdoende oplossing voor dit
vraagstuk betekenen. Unaniem is de corn
missie voorts van mening dat in duidelijk
pathologische gevallen het gebruik van
medische middelen is toegestaan, indien
dit geschied onder toezicht van een arts
en indien andere middelen hebben gefaald
en de patiënt zelf zijn toestemming heeft
verleend.
Ook terzake van prostitutie worden geen
„peciale aanbevelingen gedaan,, doch d
commissie stelt dat hier dezelfde principes
van het onderscheid tussen zonde en mis
drijf gelden als boven aangegeven. De
staat heeft de plicht vrouwen tegen on
zedelijke exploitatie te beschermen en -.1
openbare zedelijkheid te handhaven-
De katholieke commissie wijst er in een
nabeschouwing op haar aanbevelingen op
dat enerzijds alle medelijden moet worden
getoond met homoseksuele personen, doch
dat dit anderzijds er niet toe moet leiden-
dat zij gaan denken dat wat zij doen niet
onjuist is. Het is niet de taak van de
Staat te komen binnen een zuiver parti
culiere sfeer. Hij moet. slechts handelen
als verdediger van het algemene welzijn
Voor zover het kwaad niet direct het al
gemene welzijn aantast, behoort het niet
tot de zorg van de Staat. Pogingen van
de Staat om zijn autoriteit op te leggen
en te treden in het. individuele geweten
hoe goedbedoeld ook. falen altoos en ver-
oorzaken zelfs positief nadeel. .Derhalv
dient du'deliik te worden vastgesteld, dat
strafrechtelijke sancties teneinde te pogen
zonden tegen zedelijkheid niet in het
openbaar door toerekenbare volwassenen
begaan te voorkomen, niet zijn gerecht
vaardigd", aldus deze commissie.
weerzien van haar zoon had een argeloos
heid, die eenvoudig was en zuiver. En
evenzeer overtuigde de haat. die haar tot
een furie maakt wanneer zij het wettelijk
bedrog doorziet, waarmee de man haar
het kind wil ontnemen.
Tot in details van gebaar en gang werd
gepoogd de Indische vrouw op de planken
te zetten. In dit opzicht had de voorstel
ling haast een overmaat aan realisme, dat
soms stoorde. Bijvoorbeeld in de creatie
van Sonna's gedienstige Niti. die zo vast
zat aan de schema's der oosterse bewe
gingskunst, dat de waarheid van haar spel
onder leed. Niettemin een technisch
verdienstelijke rol van Stella Blanchart.
Het juiste midden hield o.i. de klerk Ario
Prawiro. in wiens spel contemplatieve
rust en schurkachtigheid elkaar niet uit
sloten.
De twee blanke mannen werden ge
speeld door Marcel Hendrickx, een acteur
met wat weinig expressiemogelijkheden
voor de rol van de getourmenteerde kapi
tein, en Fr. van den Brande, een oude
bekende voor het Rotterdamse publiek,
die zijn mimische gaven- als de nobele
maar niettemin in het unfaire spel be
trokken assistent-resident royaal gebruik
te Het zoontje werd door Eric Duchène
gesoeeld.
Hartelijk applaus dankte de Vlaamse
vrienden voor hun hartig spel, dat de nei-
gine naar het sentimentele niet onder
drukt wanneer het stuk daartoe leidt. En
een rij sprekers met de burgervaders van
Rotterdam en Assen (Fabricius' geboorte
plaats) aan het hoofd, huldigde de 85-jari.
ge schrijver. Herinneringen werden opge
haald door Johan Fabricius jr.. door Paul
Huf en door vertegenwoordigers van het
ere-comité en het amateurtoneel en de
Rotterdamse Kunststichting.
In de ijver om zich dingen te herinne
ren, raakte het. heden, de goede voorstel
ling door de Vlaamse acteurs, enigszins
op de achtergrond. Jan Fabricius zelf
maakte dit goed in een geestig slotwoord,
dat hii temidden van de geschonken bloe
men uitsprak. P.
In de tweede helft van deze maand zul
len onderwijs-deskundigen en architecten
van de zeven bij de Westeuropese Unie
aangesloten landen deelnemen aan een in
Nederland en België te houden cursus
over de scholenbouw in de Beneluxlan-
den- De organisatie van het in Nederland
te geven deel van deze cursus berust bij
het ministerie van O. K. en W.
De delegatieleden zullen 16, 17 en 18
oktober in ons land verblijven. Het pro
gramma omvat naast conferenties, excur
sies naar Nederlandse schoolgebouwen. De
cursus wordt na 18 oktober nog enige da
gen voortgezet tn België.
In verband met deze cursus wordt in
het bouwcentrum te Rotterdam een ten
toonstelling over de scholenbouw in Ne
derland en België ingericht. Op deze ex
positie zullen gedurende vier weken foto's
tekeningen en maquettes worden getoond.
De cursus en de tentoonstelling wor
den op dinnsdag 16 oktober geopend.
Kerkuand met glastegels van Chapuis.
(Advertentie)
Wederom heeft de Residentie het Na
tionaal Danstheater van Pakistan in haar
midden gehad, ditmaal onder auspiciën
van het Algemeen Haags Comité Kunst
contact en het .-Intern. Clearing House
for cultural exchangesDe KurhauszaaI>
waartoe men na het zomerseizoeneinde
zjjn toevlucht had genomen, was met een
vrij groot auditorium
bezet en de velen
Gistermiddag is P^PJ'sel?nf/r overleden
emeritus-pastoor Ch. N. J. Me ij sing uit
"Wassenaar. -1001
De overledene, die °P februari 1881
te Leiden werd geboren, werd op 15
augustus 1904 tot priester gewijd. Hij
was achtereenvolgens kapelaan te Assen
delft Amsterdam (H. Bomfao.us) en Rot
terdam (H. 'Barbara). Daarna kreeg j
opdracht een nieuwe P"<tehie er
Wassenaar (Goede Herder) en was
pastoor van 15 mei 1923 tot 25 november
1950 Op 29 juni 1954 werd hij benoemd
tot ere-kanunnik van het kathedrale
kapittel.
bisteren organiseerde, de Vereniging
an Reclessercingsinstellingen in het Ge-
oouw Voor Kunsten en Wetenschappen
e°ht een studiedag voor de reclas-
ocullg.
wa^rVAUdie-°biect voor deze bijeenkomst,
de J^afrechtsgeleerden, leden van
reclas^prï bjke macht, personen uit
reclasserings- e Denitentiaire kringen
en anderen de^^ was gekozen het
onderwerp „De bi^0ennd'ere voorwaarden
De beren mr. j p -Snstinx advocaat-
generaal bij het' gerechtshof te 's-Her-
togenbosch en prof dr G Kempe,
buitengewoon hoogieraar te 'utrecht, had
den over dit onderwerp preadviezen
samengesteld. Eerstgenoemde wijdde in
zijn preadvies bijzondere aandacht aan
de juridische problematiek van hét onder
werp, terwijl laatstgenoemde met name
de reclasseringsaspecten daarvan behan
delde.
Nadat in de ochtend in secties het
onderwerp van de dag was besproken,
™l«.de sectieleiders 's middags rap
porten uit over de gevoerde discussies.
anDor+ZiSj^ Saven aan de hand van
naderePtoei" j? sectievergaderingen een
nister Van Oven, «u*®"'Xnaire middag-
bijeenkomst bijwoonde bracht in een
korte toespraak iof öfec!"„ganisatie
van de studiedag en aan °heet Nationaal
Bureau voor Reclassering.
„De onvolprezen reclassering" zoals hij
het uitdrukte, had naar zijn overtuiging
veel in de rechtspraak ten goede ge
wijzigd naar verhouding van de toestand
veertig jaar geleden. Zonder de bijzon
dere voorwaarden zou er z.i. niets van
de rechtspraak terechtkomen. Hij achtte
ze daarom onmisbaar.
die deze jonge Pakistaanse zang e
voor het eerst beluisterd cn aansc
hebben, zullen gelijk bij het optre en n
het vorig jaar getroffen zijn door een ons
onbekende vormgeving, die verre rela ips
met de westerse kunst en nauw contai.
mte die der Hindoe's, Indiërs, Javanen of
Balinezen vertoont.
Toch wil deze Pakistaanse dansgroep
een scheidsmuur optrekken tussen het hun
omringende dansritueel en hun eigen
meer op profane, volkse elementen berus
tende choreographic. Dit houdt nl. ver
band met de niet-Hindoese en non-Con-
fucionistisdhe levensbeschouwing van
deze Oosterlingen en van deze jonge staat.
Hemelse zaken zijn hier meer aan aardse
vormen gebonden dan aan symbolen en
zo grijpt men eerder naar profane, uit het
dagelijks leven ontstane gegevens of uit
de historie dan uit de poëzie of mystiek.
Nu was het de enorme verdienste van
een groot danser, een groot choreograaf
en een groot artist als Bulbul om met
eigen visie en eigen vormkracht deze
groep tot een eigen individualiteit te heb
ben geschapen en een reeks van choreo-
graphieën te hebben ontworpen, die heden
nog bijna uitsluitend het dans-,,patroon"
uitmaken van deze groep. We herinneren
ons ook de spankracht van zijn dansen;
de bezielende adem. die ieder van deze
spelers en dansers aanblies en hen in een
verrukkelijke harmonie samensnoerde.
Deze leider, deze schepper der Pak:-
staanse dans-renaissance, is thans ter
ziele, en hef is Afroza het vrouwelijk
complement van deze danser die nu
haar talent ten dienste stelt van deze
groep. Als danseres is zij een artieste van
betekenis. Haar bewegingskunst is van een
grote souplesse en eurythmie,t doch haar
choreographische patronen missen span
kracht en zij laat zich tot wat de alledaag
se onderwerpen als snoepzieke prinsesjes
en boertige grapjes verleiden.
Het orkestje, decoratief in twee inter
s' hoeken van het toneel neergehurkt in
wit-zijden kledij en omgeven door een
exotisch instrumentarium, w-o. veel slag.
tuig. liet haar melodiek in langgerekte
golven door de ruimte klinken. Zigeuner
toonaarden wisselden met toonpatronen
die aan oud-Griekse modi herinnerden,
maar dan steeds gesecondeerd en gescan
deerd door de ritmische slag der menig
vuldige tromimen, bekken®, kopjes en
klokjes.
Van een beklemmende kracht was nog
steeds de reeds vroeger gespeelde en ge
danste pantomime, welke door een der
grootste tragedieën in Pakistans historie
galen in 1943. Beklemmend en navrant is
dit breed uitgewerkte tableau, waarin
spel en dans elkaar prachtig aanvullen en
dat tot een nieuwe verworvenheid in de
Pakistaanse toonkunst van heden leidt.
Het Pakistaanse Danstheater is een jon
ge onderneming, die, vrezen wij, na de
eerste grote impuls van Bulbul, nog jaren
van zware inspanning zal moeten door-
maken alvorens tot een uitbloei te gera
ken van een eenmaal gedane belofte.
M. M.
TEGEN HOEST
EN HEESHEID
DAGELIJKS VOOB
STEM EN KEEL
Neem geen risico
en gebruik bij guur weer Wybert,
het beproefde middel tegen hoest,
heesheid en keelpij?- Zorg ervoor
steeds een doosje Wybert bij U te
hebben.
De Voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Rotterdam heeft
in de openbare vergadering, dinsdag j.l.,
medegedeeld, dat de Kamer haar mede
werking heeft verleend aan de samenstel,
ling van een advies aan de Ministers van
Verkeer en Waterstaat, van Economische
Zaken en van Buitenlandse Zaken inzake
het internationaal wegvervoer in de
Europese Gemeenschap voor Kolen en
Staal.
Deze aangelegenheid is actueel geworden
doordat zich in het kader van de E.G.K.S.
het streven heeft geopenbaard tot instel
ling van vaste en openbare internationale
wegvervoerstarieven te komen.
Het bedrijfsleven heeft thans als zjjn
opvatting aan de Ministers het volgende
kenbaar gemaakt. Het is van het grootste
belang, dat ook in het internationale weg
vervoer de beginselen van vervoersbeleid
zoals deze door Nederland worden voor
gestaan een vrije ontwikkeling onder
de gezonde werking van de concurrentie
tot uitdrukking komen. Het instellen
van vaste internationale wegvervoers
tarieven zou daarmede geheel in strijd
zijn en dient reeds daarom door Neder
land van de hand te woren gewezen.
Daarbij komt nog en het bedrijfs
leven heeft daarop met nadruk gewezen
dat er nóch een juridische, nóch een prak
tische noodzaak bestaat om in K.S.G.-
verband tot instelling van zulke tarieven
OV»r te gaan. Aan de verplichtingen ex
art. 70 lid 3 van het K.S.G.-verdrag kan
worden voldaan door eenvoudige ter-
kennisbrenging van de vervoersprijzen.
Publikatie is volstrekt geen plicht, en
hoewel men uiteraard aan de eisen van het
K.S.G.-verdrag ook in dit opzicht moet
voldoen, zou aan de zelfstandige plaats
van het. transportwezen ernstig afbreuk
worden gedaan als men. zonder dat daar
voor een verdragsverplichting bestaat, een
algemene publikatieplicht en daarmee
samenhangend een algemeen stelsel van
vaste internationale wegvervoerstarieven
in het leven zou roepen.
De Kamer blijft ook deze aangelegenheid
nauwlettend volgen.
(Van onze Haagse redactie)
OP HET GEBIED der mechanisatie nemen wij
een unieke plaats in de wereld in en wij
willen die graag behouden", zo zeide ons
de heer F. A. Hofman, hoofddirecteur Posterijen,
in een interview.
Doordat het volume aan post jaarlijks met 4 tot
5% groeit en ook al door het tekort aan arbeids
krachten, moet deze mechanisatie gelijke tred hou
den met de toenemende intensivering van het post
verkeer.
Wat Nederland op het gebied der mechanisatie
in het postbedrijf heeft gepresteerd en nog pres
teert, zal te zien zijn op een internationale post
administratie- en mechanisatietentoonstelling, die
van 29 oktober tot 11 november in Rome zal wor
den gehouden. Hieraan nemen de G KSG-landen
alsmede Engeland en Zwitserlar/1 deel.
Ons land zal in Rome voor het eerst
een gloednieuwe „facingmachine" in
werking tonen, aldus de heer Hofman.
Deze zal in 1958 worden geplaatst in het
nieuwe postexpeditiekantoor bij het
Centraal Station in Rotterdam. Bij deze
machine wordt het brief-„gezicht" zó ge
draaid dat de postzegel op de juiste
plaats voor de stempelmachine verschijnt.
Door het kleurverschil tussen omslag
en postzegel wordt een elektrisch oog,
dat de enveloppe aftast, „gewaarschuwd."
zodat de enveloppe op haar goede zijde
kantelt, waarna deze dan mechanisch
wordt gestempeld.
Men zal zich herinneren, dat op de
E-55 te Rotterdam een madhine werd ge-
die in werking trad. na-
demonstreerd.
„_Ddat een dergelijk elektrisch oog was ge-
F. A. HOFMAN
eerste Plaats behouden.
taaiachtige substantie was verwerkt. Van
dit principe, dat vrij kostbaar in uitvoe
ring is is men afgestapt, evenals van een
methode om via fluorescerende stof in
de drukinkt of in het. papier, impulsen
op te wekken.
Sprekend over de internationale sa
menwerking op het gebied der postadmi
nistratie, gaf de heer Hofman als zijn
mening te kennen, dat door de uitwisse
ling van gegevens toen wij de heer
Hofman spraken, had hij juist een groep
Belgische postbeambten toegesproken
die verdergaande mechanisatie in Brus
sel gaan toepassen de mechanisatie
steeds meer veld zal winnen.
De e-xpositie in Rome zal dan ook m
teken van de Europese integratie staan.
Aan deze mechanisatie werken niet alleen
PTT-specialisten mee maar evenzeer an
dere ingenieurs en natuurlijk ook de in
dustrie. Onze industrie heeft bv. al sor-
teermaohines geleverd aan Brazilië Ar
gentinië. U.S.A. en momenteel is men
bezig in Caracas dergelijke machines te
bouwen.
Als andere middelen om een snellere
verwerking der ontzaglijke hoeveelheden
poststukken te bevorderen noemde de
heer Hofman meer uniformiteit in de af
metingen der brieven, overleg naar aan
leiding van de vaak optredende kleuren-
vermoeidheid der beambten, die met
veelkleurige poststukken te maken krij
gen en mechanische bestelling.
Met dit laatste a-oelde de heer Hofrnna
op dp bestelling zoals die thans _in de
Noord-Oostpolder geschiedt en die ook
in de Wieringermeer navolging zal vin
den: sortering op centrale punten,
waarna de post per auto naar de periferie
van dergelijke uitgestrekte gebieden
wordt gereden. Met fietsen die op de auto
worden meegevoerd, worden dan afgele
gen huizen en boerderijen bezocht.
Dat in de nieuwe hoge flats de brieven
bussen bii elkaar op de begane Sr??ü
worden aangebracht zal eveneens de be
zorging ten goede komen, aldus de neer
Hofman.
In de wijze van sorteren in het mo
derne Haagse postkantoor zal een wijzi
ging komen Thans gebeurt het sorteren
daar met behulp van een paneel waarop
zich toetsen met cijfers bevinden. De
ambte moet hierbij van elke plaats in
Nederland een bepaald codecijfer van
buiten kennen. Hij drukt een aantal toet
sen in zodat de brief in het vak terecht
komt waarin alle stukken voor een be
paalde plaats worden verzameld. Er
wordt nu aan een systeem gedokterd,
waardoor minder hoge eisen aan de sor-
teerder worden gesteld, uit de plaats-
naam worden enkele letters genomen,
waarmee een codenaam wordt gevormd.
Via enige grondregels kan dan betrek
kelijk eenvoudig het toetsenbord wor
den bediend zonder dat men van elke
plaats in Nederland het eigen codenum
mer van buiten boeft te leren.
De goud- en dollarreserves van het ster-
linggebied die een aanwijzing zijn van En-
gelands economische gezondheidstoestand,
zijn in september 52 miljoen gestegen
tot 2328 miljoen. Het cijfer is beïnvloed
door de verkoop van de Trinidad Oil Com
pany. In augustus was de reserve met
129 miljoen gedaald.
Volgens de voorlopige cijfers had .En
geland in september een verrekeningste
kort van 12 miljoen in de Europese Be
taling® Unie. vergeleken met een tekort
van 16 miljoen in augustus.
De verkoop van de Trinidad Oil Com
pany leverde de reserves 176 miljoen op.
Zonder 'het. buitenkansje van de S 176
miljoen dollar van de verkoop van de
Trinidad Oil Company4zouden de goud
en dollar-reserves met S 124 miljoen ver
minderd zijn De vermindering zou dan
dus bijna even groot zijn geweest als in
augustus, toen de reserves met S 129 mil
joen terug liepen. Van de 285 miljoen
die met moeite in de eerste zeven maan-
nen van d'it iaar tot aan de nationali
satie van het Suezkanaal tegen het einde
van juli aan de reserves werden toege
voegd. zouden in de afgelopen twee
maanden 254 miljoen verloren zijn ge
gaan. Dit waren de kosten van de steun
verlening aan het. pond sterling tegenover
„vreesverkopen" tijdens de Suezkanaal
crisis.
Pater dr. Aurelius Pompen O.F.M.,
oud-hoogleraar in het Engels aan de
r.-k. universiteit, heeft gisteren te Nij
megen zijn gouden kloosterfeest gevierd
in het Franciscaanse studiehuis ..St.-Bo-
naventura". 's Morgens heeft hij in de
kapel van het studiehuis een plechtige
H. Mis opgedragefi. Des middags was er
een receptie, waarop verscheidene pro
fessoren. onder wie de rector-magn.ifi-
cus prof. dr. A. van Melsen en talrijke
oud-leerlingen de jubilaris kwamen feli
citeren.
De 77-jarige geleerde werkt nog steeds
als geschiedschrijver. Hij verwierf nog
kort geleden bekendheid met de histori
sche studie van St.-Victor van Xanten,
de Romeinse soldaat-martelaar uit de
Romeinse nederzettingen aan de Rijn. die
ook van betekenis was voor de geschie
denis van Nederland. Tevens oogstte hij
veel waardering voor zijn vertalingen
van de werken van de Engelse kardinaal
Newman.
Bij de Rijkspostspaarbank werd in sep
tember 1956 ingelegd 55,4 miljoen en
terugbetaald 49,6 miljoen, hetgeen een
positief spaarverschil opleverde van 5,8
miljoen (vorige maand 19.9 miljoen en
in sept. vorig jaar 10.6 miljoen).
In 1956 is tot dusver bij de R.P.S. ge
spaard 188,4 miljoen tegen 98.3 mil
joen in hetzelfde tijdvak van 1955. Het
saldo-tegoed per ultimo september j.l. be
draagt 1885 miljoen (vorige maand 1880
miljoen en ulto september vorig jaar
1601 miljoen).
Blijkens opgave van de Nederlandse
Spaarbankbond beliep het toiaal van de
inleg bij de bondsspaarbanken in augus
tus ƒ89.711.254 en dat van de terugbe
taling 71.040.312. In totaal werd in de
periode januari t.m. augustus 1956 inge
legd ƒ707.103.439 en terugbetaald
564.571.473.
Neemt men ook de bedragen in aan
merking van deniet aangesloten alge
mene spaarbanken en bhnkspaarbantken,
dan komt het totaal van de inleg in augus
tus uit op ƒ95.908.189 en dat van de
terugbetaling op 77.307.340. Het totale
bedrag van de inleg over de maanden
januari t.m. augustus van alle instel
lingen tezamen beliep 758.885.547 en dat
van de terugbetaling ƒ614.115.664.
(Van onze Brusselse correspondent)
Zoals gemeld, wordt morgen de immer
krasse Stijn Streuvels uit „Het Lijster
nest" te Ingoyghem 85 jaar. De Vlaamse
Club te Brussel heeft daar maandag
avond een feestvergadering aan gewijd,
waar André Demedts heeft gesproken
over „Streuvels' werk. spiegelbeeld van
ons volk"
De gevierde was verzocht daarbij aan
wezig te willen zijn. doch zijn gewoonte
getrouw' heeft hij dat verzoek afgewe
zen „Hij" schreef daarover een eigen
handig briefje, dat aldus luidde:
..Met besten dank voor de uitnoodiging.
doch sedert 1951 ben ik vijf jaar ouder
en wijzer geworden en er moeten bij
zitten en toeluisteren waar in 't. pu
bliek over mij gesproken wordt, doet mu
aan gelijk die heilige Laurentius die ge
braden werd op een gloeiende rooster.
Al 't geen op een afstand gebeurt laat
ik maar betijen."
Met genegen groet.
STIJN STREUVELS.
De hulde is dus eens temeer, zonder
hem doorgegaan.
Een kring van vrienden heeft naar aan
leiding van die 85e verjaardag een hulde-
plaket uitgegeven. Het werd samenge
steld door de dichter Hubert van Herre -
weghe en is versierd met tien buiten-
tekstplaten van Frans van Schuijlentoergh
naar foto's die onlangs in en om „Het
Lijsternest" werden gemaakt.
Verder kwamen er in voor: een groet
van de schrijver Miel Kersten, een bij
drage van de declamator Antoon van der
Plaetse en een levensschets door Andre
Demedts Tenslotte is er dan nog een
novelle ..Pastorale" van de grote Streu
vels zelf.
Dit geschenk werd de jarige aange
boden.
Na het aanbieden kwam de gevierde
zelf aan het woord. Hij loofde eerst net
zangerige van de Vlaamse taal en danste
voor de hem gebrachte hulde. Hii zeide
vervolgens: in het harnas te willen ster
ven en te hopen, dat nooit meer een ran
zijn werken zou verfilmd worden, ftu
had nog andere wensen: dat de Eng eis
regering het invoerrecht op de sigaren
zou afschaffen en dat zijn vrouw met nog
beter zou worden dan zij al is wa?t.dat
zij anders een engel zou zijn en hu toen
eindelijk de voorkeur geeft fan een
vrouw. Dan was er nog een laatste wens.
vijf minuten vóór zijn dood nog een
wéns te kunnen doen „Hn
Een daverende ovatie begroette n
laatste woorden: „mun vnends^cha3
Vlaanderen zal blijven bestaan tot mijn
laatste snik".
