De geheimen
van de Teelinbaai
Montgomery ontrolt „panorama der
oorlogvoering in de atoom-eeuw"
Schneider wil een
Midden-Europa
neutraal
Stepinac
Aan de grens
Vissersdorp,
waar
de
tijd
heeft
stilgestaan
van het groene Ierland
mmm
Nationalistisch tromgeroffel dat te
denken geeft
Marine zal voornaamste wapen zijn
1946 - 11 oktober - 1956
Be lijdensweg van Kardinaal
Arrestaties en zelf
beschuldiging in
Hongarije
Vredeszone tussen militaire machten
Ook een oplossing
Anti-Schmidt demon
stratie verboden
VRIJDAG 12 OKTOBER 1956
PAGINA 5
Vredeszone
Springplank gezocht
Duitsland als leider
OM ZES PROCENT VOOR HET
OMROEPPERSONEEL
Amusementsmusici solidair
O zo
Stuk
"fr
Op beschuldiging van „ernstige schen
ding van de socialistische wetgeving", zfln
volgens radio Boedapest, op 5 okto
ber JJ», vier vroegere officieren van de
'hongaarse staatsveiligheidsdienst gearres
teerd. Onder hen bevindt zich Vladimir
Barkas, de zoon van een vroegere Hon
gaarse minister van defensie, die onlangs
van al zt)n functies is ontheven. Hun
zaak zal spoedig voorkomen, aldus radio
Boedapest.
Ce Hongaarse minister van propaganda,
Darvas, heeft in het nummer van 'Szabad
Nep' van 7 oktober een artikel gepubli
ceerd, waarin hij kritiek op zijn eigen be
leid uitoefent. In dit artikel erkent de mi-
lister, die op het kortgeleden gehouden
congres van Hongaarse sohrijvers verant
woordelijk is gesteld voor een misdadige
uitoefening van de censuur, een „verkeer
de weg" te hebben gekozen. „Terwijl ik
dacht", zo schrijft hij, „de belangen van
de socialistische letterkunde en de partij
te beschermen, heb ik in feite de ergste
uitwassen van een sectarische politiek
verdedigd".
Darvas zei, dat hij gpn ernstige morele
crisis had doorgemaakt en dat hij bereid
is om. indien mogelijk, alle fouten van het
verleden te herstellen.
De Hongaarse filosoof prof. Gyoergy
Lukacs heeft volgens het Hongaarse pers
bureau op een persconferentie in de uni
versiteit van Boedapest totale vruneia
voor de schrijvers en afschaffing van de
censuur geëist.
„Het artikel van Lenin, gepubliceerd in
1905, waarin 'hij zegt dat ^e^?or a. f.s
plioht van de schrijvers is het socialisme
en de partij te verdedigen, sloeg alleen
maar op de omstandigheden van dat ogen
blik, maar het dogmatische van Stalin
heeft de geest ervan vervormd", aldus de
filosoof Hij sprak verder zijn voldoening
uit over het komende bezoek van Hon
gaarse leiders aan Joego-Slavië.
De Teelinbaai
Loodrecht verheft zich de 600 meter
hoge rotswand van de Slieve League uit
de branding van de Atlantische Oceaan.
De reiziger wordt zich bewust dat hij
hier, aan de uiterste westkust van Done
gal, niet alleen de grens van het groene
Ierland maar ook het einde van de oude
wereld heeft bereikt. Gespannen tuurt hij
over de zonovergoten watervlakte van de
schuimende oceaan. Hij weet, dat drie
duizend mijl hem scheiden van de groe
ne velden van de Nieuwe Wereld, waar
het beloofde land ligt voor vele zonen van
het arme Donegal.
Wanneer de reiziger zich omwendt, valt
zlin oog op de baai die heimelijk achter
de wanden van de Slieve League haar
vrilliee weg heeft gebeten in de harde
kustvlakte. Verspreid langs de baai liggen
enkele lage „cottages". Met een netwerk
van scheerlijnen, stevig vastgebonden aan
de muurbalken, worden de rieten daken
tegen de storm beschermd. Hier wonen de
vissers van Teelin. Ongeveer tweehonderd
levend en stervend van de grillen van de
Teelinbaai. De moderne wereld is nog niet
doorgedrongen in deze geïsoleerde vissers.
vallei. Er is geen kerk, geen ziekenhuis,
geen station, zelfs geen bus. Hier inderdaad
is het einde van de oude wereld, peinst de
reiziger. Hij tuurt nog eens ovet de glan
zende oceaan en daalt dan af in de vallei
die haar geheimen angstvallig beschermt
tegen de publiciteit van de moderne we
reld.
De zusters van Columba
Men is nog geen 8 meter gedaald of de
aandacht wordt getrokken door een kunst,
matig gevormde hoop keien met een stenen
kruis op de top. In een uitgespaarde nis
liggen de meest uiteenlopende voorwer
pen. Kammen, kruisbeeldjes, vulpendop-
pen, pennies, kleine en grote madonna
beelden. Het ls een verlaten plaats, maar
toch wijst alles er op, dat hier niet l^J1®
geleden veel bezoekers zijn geweest. Dit
is de plaats waar Teelin een van haar
vele geheimen verborgen houdt, want dit
is het heiligdom van de drie vrouwen:
Wijsheid, Verstand en Bescheidenheid. Het
zijn de drie zusters van de H. Columba de
grote heilige van Donegal.
De brave vissers weten niet meer, hoe
zij hier gekomen zijn en er ligt een myste
rieus wgas over deze plaats. Maar voor de
geleerden van Dublin zijn hier geen gehei
men meer.Zij hebben onomstotelijk be
wezen dat het een oud heidens heiligdom
is van de drie gratiën, die met de komst
van het christendom gedoopt zijn tot drie
zusters van de H. Columba. De Teelinvis-
ser echter komt hier niet met een geschie.
denisboek. Hij komt er in juni van ieder
jaar, om boete te doen en de drie heilige
nonnetjes te vragen de Teelinbaai wat
meer te bevolken met snoek, haring, tarbot
zalm en forel. Blootsvoets loopt hij dan de
hele nacht om de steenhoop heen, bidt zijn
rozenkrans wel 30 maal en laat zijn gaven
achter. Met een fles heilig water geput uit
de wonderbare bron durft hij nu weer
uit te varen, zeker van de bescherming
van de heilige zusters van Teelin. En tel
kens wanneer er weer een boot de baai
verlaat, wordt het zeil gestreken, de pet af
genomen en het kruisteken gemaakt met
het water van de bron als een kort gebed
tot Wijsheid, Verstand en Bescheidenheid.
De visser van Teelin spreekt met groot
ontzag over dit heiligdom, want hij weet
dat in de nacht van 31 december het bron
water in wijn zal veranderen. En hef is
nog niet zo lang geleden, vertelt hij, dat
een vrouw uit Teelin door de hemel
gestraft werd toen ze het bronwater ge
bruikte om aardappelen te koken. Want
hoe lang ze het water ook op het vuur
liet staan, het is nooit warm geworden
De haven uit
In de kleine haven van Teelin liggen een
tiental vissersbootjes voor anker. Ze zijn
groter dan een grote roeiboot en kleiner
dan een kleine sloep. De 19 eeuwen, die
sinds de wonderbare visvangst op het
meer van Gallilea zijn verlopen, schijnen
in Teelin maar één dag. De zonen van
Zebedeus gingen niet anders te werk dan
de vissers in deze baai.
Bij het vallen van de avond steken de
kleine vissersschuiten met een zeven
koppige bemanning van wal en drijven de
woelige oceaan op tot ver uit het gezicht
van de kust. Wanneer deduisternis is
ingetreden, worden de netten uitgeworpen
„in the name of God and of St. Peter".
Dan komt het wachten, urenlang in de
nacht. En niemand beter dan de visser
van Teelin begrijpt de stemming van de
teleurgestelde Petrus die uitriep1 „De hele
nacht hebben we gevist en niets gevangen''
En hij vraagt zich af waarom de Heer
toch vissers heeft geroepen om Zijn Kerk
te stichten en alleen die vraag al stemt
hem stil en gelukkig.
Wanneer het middernacht is geworden
bidt de visser zijn rozenkrans en vertelt
zijn verhaal. Een verhaal wellicht over de
Landlord, de machtige Engelsman in
Belfast, die de Baai in eigendom heeft en
verboden heeft forel te vissen in het sei
zoen. Nu, in 1956, wordt de nacht nog altijd
doorgebracht in die sombere geest van
onderdrukking en verzet.
Over de ballustrade van het havenhoofd
liggen de netten te drogen. Dat is de grote
rijkdom van de visser. Slechts enkele
bezitten een boot, maar de meesten hebben
zich aangesloten bij een van die kleine
corporaties van zeven man, die tezamen
een boot bevaren. Het zijn kleine hechte
gemeenschappen, gebonden door traditie en
visserslot. Wanneer er dan weer eens een
heilbot is gevangen vieren „de zeven"
feest. Want de heilbot is de heilige vis, die
geheel apart moet worden verkocht om een
glas whisky te kunnen kopen voor de zes
compagnons van de bevoorrechte visser.
De rots van de heilige vrouwen
En wanneer de netten worden gemaakt,
zal diezelfde whisky worden geplengd over
de touwen om de goden gunstig te stem
men en een goede vangst te verzekeren,
Vanaf de hoge klip, die de ingang van
de Teelinbaai begrenst, zjen wij, achtej
de verre horizon, de koppige wolken op
steken, die spoedig de vallei met een
donker gordijn omhullen. Op deze klip
heeft menige vrouw angstig gestaard naar
de worstelende boot, die nog vóór de storm
de veilige haven trachtte te bereiken. Zij
heeft haar handen gevouwen en gebeden
tot Maria, de Moeder van de vissers, met
de vaste overtuiging van alle vissersvrou
wen van de Teelinbaai, dat de redding
zeker is wanneer zij tot driemaal toe fout
loos een gebed zou kunnen uitspreken op
deze hoge rots.
HARRIE NOUWEN.
(Van onze correspondent)
LONDEN, donderdagmorgen.
Veldmaarschalk Lord Montgomery heeft gistermiddag in een rede voor
een gehoor van militaire expert» zijn visie gegeven op het verloop van
de atoomoorlog der toekomst, terwijl hij zijn uitermate boeiend betoog
besloot met de verzekering, dat de wereld nog vele jaren van vrede zal
terwT ëenie\en' ir,dien het Westen bereid is offers te willen brengen
697*7 V37de eenheid van politieke en militaire doelstellingen. De
wie„a f Veldma^ehalk - die men zijn jaren overigens met aanziet en
van nog even beider is als voorheen ontwikkelde „oen panorama
ato°moorlogvoering", zoals dit zich zou voordoen m het jaar 1969
Jaar na liet uitbreken van een denkbeeldige oorlog»
»7eze °P speculatie en harde militaire
ieiten berustende toekomst visie werd
oyr de veldmaarschalk besloten met de
vólgende conclusies:
?e vloot zal vanwege haar beweeg
hei!?6!? en betrekkkelijke onaantastbaar-
- voornaamste positie innemen in
l7htoachlan waP~enV vloot, leger
leid©1?! luchtstrijdkrachten, inclusief ge-
traial 0Jectielen, dienen onder een cen-
7 vel ®taan.
wt\ ?,e. laudstrijdkrachten moeten, hoe-
maUiuT van omvang, In talrijke ge-
7nwi j verplaatsbare en hanteerbare
eenheden verdeeld zijn
sta4atD7iiVl°!en 7n het westen, moeten in
te onftróT» als boven water
°bsik>7ncfn' Boven'dien zal de onderwater
boeten pparatuur geperfectioneerd
hetworden» wil het west=n in staat
■mzeeH. vanuit het oosten dreigende on-
5 BWot®evaar te weren.
Wo76 ïw vliegtuigen
zii Jr®0 drJ, 4 ni€t Sobeeu verdrongen
seeT'^a'ker-, gele^de Projectielen, daar
strati1 blijven voor gespeciali-
v»_ t
zullen tot in
Jeer<je
troe-
6. I>,
oer
vloot j_
make'n tussen d* wapens van
menwerkin- 0h<Wen leg!r m0et plaats
maar int»S' n,g vertrouwen en sa-
^Pe^rt Tneer „independentie"
7. De imicw eilHe" is noodzakelijk.
en het radar-
jenen'ïngrypef, van het westen
tijdig van de b^. erbeterd te worden om
gingen van de vj. dingen en de bewe
en- Ud op de hoogte te
8. Het huidigg
aan. en afvoer) Va'°gistiek-systeem (de
peloos verouderd, bet westen is ho-
baar zal zijn in eeinar bet niet uitvoer-
zenden gelelde vak gebied waarin dui-
ziene projectielen to, 0°mladingen voor
bracht. „Wie denkt „°ntPloffing zijn ge-
werken. is gek", v'ejSf1 dit systeem zal
nadrukkelijke scherpt* aarde Monty met
9. Ook het huidiRe
uitgewerkte mobili^j "°or het westen
te langzaam en te inge7S^®m is veel
om onuitvoerbaar. De eld en daar"r
worden uitgevoerd doorge/ech'tetaay ?al
gers Qe staande !e-
10. Het westen heeft vooral
eensgezinde politiek op j g
„niet meer dertig of vijfendertig nationale
modderpoelen, maar een klar, nauona
zee". JXe leus van Naitio
e zuivere
-Wrede door
zijdestelldng van enghartige n<
langen.
De „oorlog van 1966—1969" zag
gomery, zich verplaatsend in nel j
1969, als volgt. De oorlog zou drie
omvatten: de fase van vernietiging, van
uitbuiting van de door het westen bevoch
ten resultaten en van wederopbouw. Ge-
reri'de de eerste fase zouden grote hoe
veelheden atoom- en waterstofbommen
°Y.Zr de wereld worden uitgestort door
„in„ 7" vbegtuigen en geleide projec-
o verplaatsen van troepen zou
een uitermate moeilijk en langzaam te
7rlVW blijken' baar "fee-
strekte landstreken besmet zoude,n zijn
door atoompartikeltjes. Ook zou in de
frontlijn weinig gebruik kunnen worden
gemaakt van tactische luchtsteun.
In tegenstelling tot de beide laatste we
reldoorlogen zouden de militaire opera
ties er niet op gericht zfln, zoveel mo
gelijk vijanden gevangen te nemen, doch
hen te vernietigen. Daar de landstrijd
krachten in hun bewegingen belemmerd
zouden worden door besmette landstre
ken en door miljoenen vluchtelingen en
psychologisch geschokt zouden zijn door
het aanschouwen en ondergaan van
atoombomaanvallen, zou de offensieve
taak toevallen aan zee- en luchtmacht.
Vooral de aanvoerwegen te land zouden
zeer van atoombomaa.nva.llen te lijden
hebben, hetgeen lang niet in die mate
zou gelden voor de verbindingen ter zee.
De vloot zou in het offensief de sterkste
plaats innemen.
De onderzeeboten., die door het oosten
werden ingezet, slaagden er in Mont
gomery'® fantasie In de open zee te
bereiken, doordat zij door het westen wa
ren vernietigd, voordat zij de zeegaten
hadden kunnen verlaten. Dat was dan
mogelijk, doordat het westen zijn tech
niek voor het opsporen van schepen on
der water zodanig geperfectioneerd had,
dat ontdekking en vernietiging van on
derzeeboten onvermijdelijk was. Na vijf
entwintig dagen vechten zouden de strijd
krachten van het oosten dan gebrek krij
gen aan ammunitie en brandstof, terwijl
ze enorme verliezen zouden hebben gele
den.
Na dertig dagen zou alle gecoördineer
de actie van beide zijden onmogelijk zijn
geworden.
In de tweede fase zag het westen zich
dan gagtold voor de taak onmiddellijk een
begin te maken met de wederopbouw
van industrie en maatschappij om de
doorwerking van het communisme in de
wanhopige ontwrichte gebieden te voorko
men. Het zou niet mogelijk blijken
het oostelijk gebied te bezetten, weshal
ve slecht® enkele bruggehoofden zouden
worden gevestigd door de marine en een
beschermende defensiegordel opgebouwd.
De allerzwaarste taak zou blijken te zijn:
de wereld te bevrijden van „de onbehaag
lijke ziekte" van het communisme.
De derde fase omvatte dan de weder
opbouw een uiterst langdurig karwei.
Het trok zeer de aandacht, dat Montgo
mery, een landsoldaat en niet een zeeman,
zo met nadruk pleitte voor een maritie
me visie op de strategische probleem
stelling der toekomst. „Dit zal de admi
raals onder mijn gehoor wel groot plezier
doen", verklaarde de grijze veldmaar
schalk onder luid gelach.
(Van onze correspondent!
Tijdens een massameeting van de Bond
van verdreven Duitsers» waaraan 40.000
afgevaardigden en leden van alle ,<Lands-
mannschaften" uit het Bondsgebicd deel
namen» heeft de voorzitter van de Saar-
landse landdag» tevens president van de
Democratische partij van Saarland» de
neo-nazist dr. Heinrich Schneider, een
plan voor een „Middeneuropese Ruimte-
politiek" voorgelegd, als tegenhanger van
wat hij noemde de „foutieve politiek van
de klein--Europese integratie".
„Vanaf Finland in het noorden via
Zweden, Noorwegen en Denemarken tot
aan de oevers van de Middellandse Zee
met Oostenrijk, Zwitserland en Joego
slavië moet tussen de sterk bewapende
militaire blokken van de Sovjet-IJnie in
het oosten en de V. S. in het westen een
vredeszone ontstaan", zo verklaarde
Schneider. Hij gaf als verdere bijzonder
heden: ,»In deze zone dient een herenigd
Duitsland te zijn opgenomen, dat econo
misch zowel naar het oosten als naar het
westen is gericht, en dat slechts over een
zo klein mogelijk beroeps- of vrijwilli
gersleger beschikt om zijn gewapende
neutraliteit tezamen met de andere staten
te bewaren. De overige landen van West-
Europa kunnen zich bij deze neutrale
zone aansluiten, hetgeen ook mogelijk is
voor de staten van Oost-Europa, die nu
nog satellieten van Moskou zijn. Op deze
wijze zal in Europa een derde macht ont
staan, niet als een militair bloc naast
oost en west, maar als een echte macht
van vrede en evenwicht".
Zonder twijfel heeft dr. Heinrich
Schneider de bedoeling met dit plan in
te grijpen in de Westduitse herenigings-
politiek, zodra hij daartoe (na de poli
tieke hereniging van Saarland met de
Bondsrepubliek) de kans krijgt. Of het
in dit verband zal komen tot enige samen
werking tussen Schneider en de BHE
(Bund der HeimatvCrtriebenen), staat op
het ogenblik nog niet vast. In ieder geval
is het opmerkelijk, dat Sohneider zijn plan
pas op een massameeting van verdreven
Duitsers naar voren kon brengen (presi
dent van de Bond is de Bondsdagafge
vaardigde voor de BEH, dr. Linus Ka-
ther). Het staat vast. dat Sohneider van
plan is in de strijd om de hereniging een
grote rol te spelen. Nadat de Vrije De
mocratische partij van de Bondsrepubliek,
die hij aanvankelijk als springplank ge
kozen had» hem niet op het eerste gezicht
tot tribuun maakte» beproeft Schneider
thans zijn geluk met andere partners.'
Het project voor een Middeneuropese
Ruimtepolitiek" knoopt klaarblijkelijk
aan bij vroegere denkbeelden over de
oprichting van een bufferzone van neu
trale staten. Alleen op deze manier, zo
denkt Schneider, kan de Sovjet-Unie ertoe
gebracht worden toe te stemmen in het
prijsgeven van de Russische zone en de
hereniging van Duitsland. Om dezelfde
reden moeten de neutrale staten, van
Finland tot de Middellandse Zee, niet
zwaar bewapend zijn, maar evenals het
herenigde Duitsland slechts een geringe
bewapening hebben en juist niet een „mi
litair blok, maar een ware kracht van
vrede en evenwicht zijn". Met andere
woorden: deze vredeszone zou door een
volkomen militaire onmacht gekenmerkt
en aan iedere aanval van buiten (van een
van beide militaire blokken) prijsgege
ven worden.
Zonder twijfel rekent Schneider Enge
land met zijn wereldrijk en voorts
Frankrijk en de Beneluxlanden (die im
mers bijzonder nauw met Groot-Brittan-
nië en Frankrijk zijn verbonden) niet tot
de neutrale zone, maar tot het militaire
blok van de V. S. Een dergelijk stand
punt kan door zakelijke argumenten wor
den gestaafd, juist wat betreft het Britse
wereldrijk of de Franse koloniën» die
immers geen neutraliteitspolitiek toelaten.
Niet-deelneming van Engeland en
Frankrijk heeft bovendien nog dit inte
ressante aspect, dat het herenigde Dutis-
land in het samenstel der neutrale staten
een leidende positie kan Innemen. Voor
een politicus als dr. Heinrich Schneider»
die aan Duitsland het absolute leider
schap in een nieuw Europa toekent» kan
dit wei eens het voornaamste motief wor
den.
Nu zijn echter ook Zweedse politici,
die graag een blok neutrale staten zouden
willen oprichten, doch er bestaat tussen
Schneider en deze Zweden een zeer be
langrijk ondersoheid, want terwijl Schnei
der de neutrale staten belasten wil met
een status van militaire onmacht, denken
de Zweden aan een neutraal blok, dat
militair volwaardig is. Sohneider wil de
hereniging van Duitsland, de Zweden
willen de vijandige neutraliteit verster
ken, een neutraal bastion oprichten met
het doel de neutrale landen te bescher
men tegen de vernietiging door een derde
wereldoorlog. Het ligt voor de hand, dat
beide tendenzen niets gemeen hebben.
Het plan-Schneider is ook in ander
opzicht op illusies gegrondvest (Oosten
rijk, Zwitserland, Joego-Slavië). maar
dat zal Schneider niet verhinderen het
plan als een soort narcosicum voor het
volk te gebruiken en men moet» met
het voorbeeld van het Saarreferendum
voor ogen, de agitatiekracht van deze
nationalistische tamboer niet onder
schatten.
In het plaatsje Yvetot, in de om
geving van Rouaan, wordt een
nieuwe kerk gebouwd. Het werk is
zover gevorderd, dat men aan de
beschildering toe is. Aangezien de
beschildering van het drie en twin
tig meter hoge plafond een bijzon
der kostbaar karwei zou worden
het plaatsen van een steiger alleen
al zou drie miljoen franken kosten
zocht architect Marchand naai
een voordeliger oplossing.
Het resultaat was, dat de hulp
werd ingeroepen van de Franse bal
lonvaarder Charles Dollfi^. Deze
arriveerde in het dorp, mèt zijn
ballon, honderd vijftig flessen wa
terstofgas en een platform. In de
kerk blies hij de ballon op, mon
teerde er het platform boven op en
de schilders konden aan de sla*.
Het werk zal nu slechts drie dagen
duren.
Architect Marchand was op bet
idee gekomen door het zien van een
cartoon waarop de kpster van de
Westminster abdij werd uitgebeeld,
die, gebruik makend van ballonnen,
het plafond van de abdij afstofte.
De massale „anti-Schmidt"-demonstratie,
die vrijdag op het Merdekaplein in Dja
karta zou worden gehouden en waarop
een resolutie zou worden ingediend,
waarin voor Schmidt de doodstraf werd
geëist, ls door de politie van Djakarta
verboden.
De leider van de „anti-subversieve be
weging", Eddy Abdur Rachman, ver
klaarde gisteren, dat een delegatie zal
worden afgevaardigd naar de president
van het hooggerechtshof, de minister
president, het parlement en de politie
autoriteiten om tegen deze beslissing te
protesteren. Volgens zijn mening is het
verbod een schending van de Indonesische
'grondwet.
Hij zeide, dat het niet de bedoeling is
van het comité, zich in de rechtspraak te
mengen, doch uitsluitend om de opinie
van het volk en de jeugd bekend te ma
ken. Volgens hem ls dit de meest belang
rijke factor, waarmede een progressieve
justitie rekening moet houden. Vijftien
jaar gevangenisstraf achtte Abdur Rach
man geen voldoende straf.
De vertegenwoordigers van de amuse
mentsmusici, georganiseerd in de Nederl.
Toonkunstenaarsbond (N.V.V.) hebben in
een resolutie hun volledige sympathie
uitgesproken met de strijd van het om-
roeppersoneel voor de zes procent salaris
verhoging. Zij spraken de hoop uit, dat
het omroeppersoneel alle mogelijke steun
zal ontvangen van de hoofdbesturen van
de Toonkunstenaarsbond, van „Mercu-
rius" en van het N.V.V. Zij hebben deze
besturen tevens verzocht alle stappen te
ondernemen, die mogelijk zijn, om voor
de amusementsmusici de uitbetaling van
de zes procent te verkrijgen.
DIT is 66n exclusieve, 2feer recen
te foto van kardinaal Stepinac,
aartsbisschop van Zagreb en
primaat van Joegoslavië. die van
daag voor tien jaar tot zestien jaar
dwangarbeid werd veroordeeld, na
een kort proces, dat een aanfluiting
was van redht en rechtvaardigheid.
Mèt Mgr Stepinac herdenken wij
vandaag al die anderen, die vervoi-
gfng ifden in Oost Europa - de
kardinalen Mindszenty en Visjinsky.
de duizenden priesters en de miljoe-
nen naamloze christenen onze broe
ders van de Zwijgende E-erk.
Uiterlijk schijnt de toestand der
Kerk in de door een commumstiscn
regime overheerste landen van Gosl
Europa de laatste tijd iets verbeterd
te zijn. Stalin is dood en..de br"te
stalinistische methoden schijnen voor
het ogenblik en voor zolang het
duurt te hebben afgedaan. Tot
een andere tactiek hebben de rode
machthebbers hun toevlucht geno
men om de overwinning van het
godhatende communisme te verkrij
gen. De politieke noodzaak, de
„Staatsraison" kan thans blijkbaar
geen spectaculaire, geprefabriceerde
processen tegen prelaten meer ge
bruiken.
Zo geniet Mgr. Stepinac op het
ogenblik een zeer beperkte „vrij
heid" in zijn geboortedorp Krasic,
dat hem als gedwongen verblijfplaats
is toegewezen. Zelden gelukt het
aan iemand uit de buitenwereld om
door te dringen tot dit dorp waar
van de toegangen zwaar bewaakt
worden door Tito's veiligheidspoli
tie. Bovenstaande exclusieve foto,
die lang® wonderlijke wegen tot ons
kwam, werd z'eeT onlangs van de
kardinaal gemaakt, toen hij op weg
was naar de kerk, waar hij'dagelijks
de Mis leest. Op de foto is te zien
hoe de kardinaal schrok, toen hij
bemerkte, dat men hem onverwachts
wilde fotograferen.
Ongetwijfeld zUn er in het Westen
tal van mensen, die het wellicht wei
nig opportuun achten om vandaag
het onrecht te herdenken, dat voor
tien jaar door Tito s regime aan kar
dinaal Stepinac werd aangedaan.
Nog steeds schijnen, er in de „vrije
wereld'' mensen te zijn, die aan twee
soorten communisme geloven, een
sport communisme, dat zich in poli
tiek opzicht ronduit^ tegen het Wes
ten keert en dat daarom bestreden
zou moeten worden» en een ander
sport communisme, dat beter zou
zijn, omdat het z*ch tllans niet rond
uit tegen het Westen keert. Teke
nend is. dat in tal van anti-commu
nistische propagandageschriften, die
onze redactietafel dagelijks overstro
men. wei veel ophef gemaakt wordt
over de Kerkvervolging in de ande
re Oosteuropese landen, doch nim
mer één woord over Joegoslavië de
potentiële bondgenoot in de strijd
tegen het Sovjet-imperialisme.
Zulk soort opportunistische en
strikt-politieke propaganda tegen de
Kerkvervolging ji3" de katholiek
weinig bekoren. Het zal aan hen, die
dit propagandamateriaal doen sa
menstellen- toch wei.. niet onbekend
zijn, dat Joegoslavië het land is,
waar een pastoor des nachts door
dronken leden van de communisti
sche partij van Zijn bed gelicht kan
worden om als een beest te worden
verdronken; waar een bisschop met
benzine overgoten kan worden en in
lichte laaie gezet; waar een priester,
die op valse beschuldigingen in voor
lopige hechtenis genomen is. in de
gevangens doodgeslagen kan wor
den; waar seminaries en katholieke
instellingen willekeurig gesloten
worden en waar alle godsdienston
derricht verboddh is.
En ditzelfde Joegoslavië heeft
men destijds zelfs willen uitnodigen
om tot ëe Raad van Europa toe te
treden
Het is fout om te meten met twee
maten. Het atheïstische communism®
.van Kroesjtsjef en van Tito verschilt
niet fundamenteel van elkaar. Slechts
hebben de Sovjet-staat en Joegosla
vië verschillende politieke belangen,
waarbij het voor Tito nodig is om
op draaglijke voet met het Westen
te leven.
Al wie zegt de beginselen en de
waarden van de „vrije wereld" te
onderschrijven, vergete niet, dat het
rijk van maarschalk Tito aan gene
zijde van de grens der „vrije we
reld" ligt.
G.H.
In tal van Europese bladen is in de
afgelopen week met veel instemming
geschreven over de initiatieven, die
op het ogenblik van verschillende
zijden ondernomen worden om de
zaak der Europese eenwording weer
op gang te helpen. Daarbij viel op
het enthousiasme, dat thans aan de
dag gelegd, wordt door verschillende
bladen, die zich vroeger meer dan
sceptisch toonden. In de Sovjet-Unie
schijnen de opvattingen in deze even
wel nog allerminst geëvolueerd te
zijn, bewijze een artikel van kame
raad, Polyanof in ons lijfblad Izves-
tia:
„De revanche-zoekers in Bonn stel
len nieuw© pogingen in het werk om
de Europese Defensiegemeenschap
weer tot leven te brengen en er
wordt geëist om atoomwapens ter
beschikking te stellen aan de vroe
gere Hitler-generaals. Geen wonder,
dat de openbare mening in Groot-
Brittannië en Frankrijk zeer veront
rust is over de toenemende activiteit
van de Duitse militaristen.
De Franse politiek zal zonder enig
aarzelen moeten aanvaarden, dat de
Wehrmacht wordt uitgerust met mas
sale vernietigingswap is dat de
Ruhr-trusts de West-Eui-pese „ge
meenschappelijke markt'' gaan domi
neren en, tenslotte, dat een „klein
Europa" volgens door Bonn gedic
teerde versie zijn beslag krijgt. Zulk
een „verenigd Europa" zou beheerst
worden door de meest onverzoen
lijke vijanden van het Franse volk
en de andere Europese volkeren,
de S.S—mannen, aan wie reeds func
ties in de nieuwe Wehrmacht worden
aangeboden".
.Maar ook op andere aspecten van
het leven in het Westen hebben de
rode kameraden deze week kritiek te
leveren. Het blad, dat op onze lees
tafel sinds jaren de ereplaats geniet,
,,Sovjetskaya Kultura", ziet in de
„rock 'n roll"-rage, die onlangs van
uit de V.S. naar Europa geïmporteerd
is, niet alleen een nieuw bewijs van
de verdorvenheid der ten dode opge
schreven Westerse cultuur, doch weet
tevens de supreme verklaring van dit
decadente verschijnsel te geven: het
groot-kapitalisme zit er achter.
„De rook 'n roll-muziek is een vul
gaire, onmelodische kakofonie van
geluiden, begeleid dror stompzinnig,
chaotisch drum-geroffel. Deze mu
ziek deed een speciale dans ontstaan,
die een dwaas mengsel is van jitter
bug en een huwelijksdans, Tsetse Fly
genaamd. Deze dans bestaat voorna
melijk uit handgeklap en indecent
heupgewiegel. De mensen, die deze
dans uitvoeren, lijken door schor
pioenen gebeten en maken de indruk,
dat zij van pijn en kram.- gek ge
worden zijn. Dit staaltje van Ame
rikaanse cultuur, dat thans naar
Europa geëxporteerd is gaat gepaard
met straatschenderij.
Toch blijven Amerikaanse en Euro
pese bioscoopmagnaten erop staan,
dat de film vertoond w dt, zulks in
strijd met verzoeken van h°t publiek
(sic! red.) en ondanks kritiek in de
pers. Iedere dag, dat de film draait,
brengt opnieuw weer geweldige win
sten voor de op winst beluste kapita
listen".
Naar uit de New York Herald Tri
bune blijkt, 2m er echter, toch nog
wel enkele burgers uit het verdorven
„rock 'n roll"-land, die desondanks
de pretaties van het Bolsjoïballet,
dat tenslotte toch nog naar Londen
gekomen is, kunnen waarderen. Don
Cook schrijft vanuit Londen in dit
kapitalistische blad:
„Dit is veel meer dan een prachtig
ballet-gezelschap: dit is een afspie
geling van Rusland, trots, sterk,
groot, gedisciplineerd, mannelijk,
dramatisch en beslist.
Bij het kijken naar het Bolsjoi-ballet
in de openlngs-uitvoering in Covent
Garden Opera House, kreeg men het
gevoel, dat in Rusland waar in zo
veel jaren tijds een zo groot deel van
de godsdienst verstikt is. het ballet
de plaats van de ikonen heeft inge
nomen, en dat de Bolsjoi-troep een
hoogverheven en vereerde soort
kloosterorde geworden is".
In de „Figaro" houdt Georges Ravon
een kleine melancholieke meditatie
over enkele nevenverschijnselen van
de „Salon de l'auto", die op het ogen
blik in de Franse hoofdstad gehouden
wordt. Hij schrijft:
„De verkeersopstoppingen, die het
gevolg zijn van de „Salon de l'auto"
mogen dan ook al een zekere ver
slapping van de hoffelijkheid hebben
teweeggebracht, ik heb hierdoor
tenminste de gelegenheid gekregen
een wonderlijk verschijnsel te obser
veren.
Omdat i'k niet snel genoeg de wijk
nam voor een 2 CV (kleine Citroen
auto, noot v. d. red-), die op mijn
weggedeelte kwam rijden, mocht ik
aan de chauffeur van dit vehikel de
verontwaardigde constatering ont
lokken: „Daar heb je weer zo'n stuk
idioot!".
Korte tijd later bleek men ia mij
echter een „zo'n stuk boer" te zien.
Vervolgens zag men in mij nog ver
schillende andere „stukken", welke
de eerbaarheid mij verbiedt hier na
der te duiden, doch allemaal,
zeer willekeurig, door hef mannelijk
lidwoord werden voorafgegaan
Het vocabulaire van de automobilist
heeft nu eenmaal zijn eigenaardig
heden
Nee, geef ons dan maar de Londense
Times, wiens vocabulaire door de
eeuwen heen, zelfs bij de heftigste
aandoeningen des harten, waardig is
gebleven en beheerst. Want publi
ceerde dit voortreffelijke blad niet
reeds in 1856 in zijn „Agony-column":
„Ik heb het mooiste paard van En
geland, maar niet de mooiste /rouw.
Uw zwijgen doet mij ten zeerste leed.
Ik kan u niet vergeten. M.".
„Edward, ik ben bijna gek. De enige
oplossing lijkt de dood. Mijn naspo
ringen hebben mijn lijden alleen nog
vergroot. Om Gods wil laat me dan
het ergste maar weten. Twee kapot
geslagen dromen hebben mij een
verlatenheid gebracht, vaar de dood
het nauwelijks bij kan halen. Schrijf
dan toch!".
„Daiisy voelt zich onuitsprekelijk ge
vleid door de tedere informaties van
Spoonini, maar omdat zij een betere
held in een ander gezelschap heeft
gevonden, vraagt zij vriendelijk ver
schoond te blijven van iedere poging
tot vernieuwing van de oude verbin-
