Grootscheepse aanval op Egypte geopend V.S. brengen kwestie voor de Veiligheidsraad m Russische rode leger in dreigende opmars Sociale verzekeringen gaan binnenkort omhoog Steeds oplaaiende gevechten in de Hongaarse hoofdstad GA MET GOD, JANOS RACZ DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN Mensdom in angst. Wereld nog meer in bloed en tranen fm Onze foio-wedstrijd 1956 Dinsdag 30 oktober 1956 Gisteravond werd een door de gebeurtenissen in Oost-Europa reeds geschokte wereld nogmaals opgeschrikt door het bericht van een Israëlische aanval op Egypte. De Israëlische strijdmacht, waaronder een groot aantal pantserwagens en gemechaniseerde eenheden, trok gistermiddag plotse ling via de Sinaiwoestijn Egypte binnen. De Egyptische grensposten berden overrompeld en zonder enige noemenswaardige tegenstand te ont boeten bevonden de Israëlische troepen zich kort na middernacht op dertig kilometer afstand van het Suezkanaal. Groots ongele aanval Vandaag Veiligheids raad Frans-Brits overleg Geen Canadese straal jagers voor Israël? Vliegveld van Cairo gesloten Nieuwe regering in Jordanië Verbetering met 10 pet verwacht Goede aardappeloogst IN WEST-DUÏTSLAND Een dag in het niemandsland WEERBERICHT aanval was volgens een Israëlische militaire woord eerder het antwoord van Israël op de aanvallen van Egypte op de Israëlische verbindingen te land 1 - het ministerie van bui- zee.~ Een woordvoerder van knlandse zaken verklaarde, dat Israel de nodige maatregelen getroffen had om de bases van de zelf moordcommando's, die gelegen Z1J" he* Sma!" schiereiland, te vernietigen. Ve Egyptische zelfmoord- ETnd°'S Wmet hun^terreurdaden! Tengevolge1 waaï- v» week 24 Mrs L de Negeb- woestijn gedood of gewond waren. Aan tafel Geen vliegtuig op Schiphol k De door ons voor 1956 uitge schreven foto-wedstrijd heeft uit gemunt zowel door kwantiteit als door kwaliteit. De beoordeling van de jury vindt de lezer in dit num mer afgedrukt. De reacties ~1 "1 ~l Zondagviering op Allerheiligen Aansporing van mgr. Nierman Mandel wenst vrijlating export (Van onze redacteur) WENEN, maandagavond „Auf Wiedersehen im Westen!" roept Janos Racz boven het geloei van zijn star tende dieselmotor uit. Langzaam ploegt de zware truck, tot berstens toe geladen met levensmiddelen en medicamenten, door de modderpoelen, waarin de herfstregens thans alle wegen in het Oostenrijks-Hongaarse grensgebied hebben herschapen en verdwijnt dan in de vallende avond. Hij rijdt terug naar Boedapest, Janos Racz, met twee kameraden naast zich in de cabine en met de Hongaarse nationale vlag, rood-wit-groen, uitdagend wappe rend op het dak. Twee uren waren nodig om de vrachtwa gen hier aan de grens te laden. In die twee uren heeft Janos zijn ogen uitgekeken op die andere Wereld, waarin hij thans een blik wierp: een wereld van goed-geklede en goed-gevoede mensenvan Amerikaan se sigaretten en chocolade, van glanzende, zij het met modder bespatte auto's van de véle Oostenriikers, die hier met de Hon gaarse soldaten en de Hongaarse nolitie in de weer zijn om de transportzendingen naar Hongarije te verzorgen. Maar nu rijdt Janos Kacz, 21 jaar oud en student aan de technische hogeschool van Boedapest, met zijn heide kameraden, twee fabrieksarbeiders, terug naar de Hon gaarse hoofdstad waar in de afgelopen week de hel is losgebroken, de achtste dag van hun opstand tegemoet. Waaraan zouden die drie, met hun dode lijk vermoeide, broodmagere gezichten denken, gezichten, die nu in het donker van hun cabine strak voor zich uitstaren op de door de koolampen beschenen weg naar Boedanest? Het is een lange weg om alleen met je gedachten te zijn. Maar misschien is het alleen maar hij lien, die deze vrachtwagen in de avond zien wegrijden, dat zulke bespiegelingen en vrij nutteloze vragen opkomenDe mannen, die naar Boedapest rijden, zullen aan niet veel anders denken dan zovéél mogelijk en zo snél mogelijk voedsel en medicamenten naar de Hongaarse hoofdstad te brengen, waarbij ze zoveel mogeliik Russische con troleposten zullen trachten te ontlopen. Zij, deze dodelijk vermoeide mannen, leven alleen maar in het nu, in hun onmiddellijke taak en zij vragen niet naar de dag van morgen. Slechts zij, die achterbleven in die verlaten grensstreek, vragen zich af óf er morgen misschien nog wel een Janos Racz zal zijn om „Auf Wiedersehen im Westen" te roepen Stilzwijgen verbroken De Weerverwachting van het K.N.M.I., geldig van vanavond tot morgenavond, luidt: Vrij veel bewolking met nu en dan enige regen °f natte sneeuw. Noordoostelijke wind, overwe gend matig, maar aan de kust aanvankelijk af an toe krachtig. Koud weer. Woensdag 31 oktober: zon op 7.35, onder 17.16 uur. Maan op 4.52, onder 15.57 uur. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Israels troepen slechts 30 km van Suez-kanaal te ra el, wü berichtten ke»tfst* we«n gedeeltelijke mobilisatie president Eisenhower deed no* een beroep op premier Ben Goerion de vp,fle te bewaren. De gehele dag is gisteren de Israëlische ministerraad bfö- geweest om dit voorstel van de Ame rikaanse president te bespreken. «cïJter van de aanval was toen morgen begon °,t,otr gebracht. Gisteren- tingjn"!!» «ware artilleriebesch.e gebied van s£e,«ke sectw" van het wee» of ct vuren werd echter van gestaakt.toend bestandscommissie mok V- .n een f kwa"i Diezelfde morgen waren een tweetal Egyptische '"edojagers en een groot aantal andere schepen waargenomen in hpt ooste,ijk 'fedeelte van de Middellandse Zee. Gis termiddag Stiet een Israëlische patrouille ®P een viertal zelfmoordcommando's, aie «a een korte strijd gevangen genomen werden. Tegen de avond echt"b7ac^,dDe Isfll- «jingsactie ten uitvoer gefrac? hases van l'sctoe strijdkrachten vielen Kuntn en 5,® zelfmoordcommando s te Ll ctnotten E1 Akab in de Sinaiwoestijn aan, st meteen door tot op een afstand v naa] honderd kilometer van het E ptte °P een wijze, die aan een groots opgez ®anval deed denken. Toen het bericht van de aanval van Israel bekend werd. waren de Israëlische troepen reeds honderd kilometer ver in °P Egyptische grondgebied doorgedrongen tot bij Ras el Naqueb. een vesting tien kilometer ten noorden van de Golf van Akaba, waar de grenzen van Israel, Egypte, Jordanië en Saoedi-Arabië bij eenkomen. De bezetting van de Egypti sche vesting ZOu volgens de militaire des kundigen in Tel' Aviv, Israels zuidelijkste Post Eilath behoeden voor bezetting door ESypte. T" Israel zelf werden gisterenavond het vervoer, de ravitaillering en de lucht afweer in staat van p a r a a tbe 1 d gebr a cb t De Israëlische minister van binnenlandse 'aken deelde gisteren mede, dat^alle scho lieren moesten deelnemen aan oefeningen de passieve verdediging- Volgens een verklaring van een func- tionarls van de Amerikaanse ambassade te Arcnam. de hoofdstad van Jordanië garandeert, een spoedbespreking met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Dulles. Dulles deed op deze bijeen komst het voorstel onmiddellijk stappen te ondernemen om de kwestie voor de Veiligheidsraad te brengen. Dulles had ook een onderhoud met de vier vertegenwoordigers van de landen van het Bagdadpact Pakistan, Iran- Turkije en Irak. Het bericht van Israels aanval verraste de Britse premier, sir Anthony Eden, tij- I dens een galadiner ter ere van de Noorse premier Gerhardsen, die op het ogenblik een officieel bezoek aan Groot-Brittannië brengt. Heden wordt een voltallige kabi netsraad gehouden om de situatie in het Midden-Oosten te bespreken. Gisteravond had de Britse premier het voorstel om de kwestie voor de Veiligheidsraad te bren gen reeds op een buitengewone bijeen komst met zijn ministers besproken. Ook de Franse president Réné Coty had voor hedenmorgen een buitengewone bij eenkomst van de raad van ministers bijeengeroepen om de crisis in het Mid den-Oosten te bespreken. De secretaris-generaal van de V. N.» Dag Hammarsk.joeld. ontving gisteravond de vertegenwoordigers van de Westelijke Grote Drie bij de V. N eveneens om de aanval van Israel tegen Egypte te bespre ken. De voorzitter van de Veiligheidsraad, de Fransman Cornut-Gentille, verklaarde na de bijeenkomst, dat de „nieuwe ont wikkeling aangaande de wapenstilstands- Hjn tussen Egypte en Israel" vandaag behandeld kan worden, wanneer de raad bijeenkomt om haar debat over de Israëlische vergeldingsactie tegen Jor danië voort te zetten. De Veiligheidsraad komt vandaag te New York op verzoek van de Verenigde Staten bijeen. De Amerikaanse delegatie legt de Raad een resolutie voor, waarin men Israel verzoekt zijn troepen van het Egyptische gebied terug te trekken. De Amerikaanse resolutie voorziet in strenge sancties in geval Israel weigert. Uit betrouwbare bron werd te Parijs vernomen, dat de Franse premier, Guy Mollet en de minister van buitenlandse zaken, Christian Pineau, na de vergade ring van het Franse kabinet vandaag naar Londen zullen vliegen om met de Britse regering te overleggen over de situatie in het Midden-Oosten. Lester Pearson, de Canadese minister van buitenlandse zaken, heeft bekend ge maakt, dat de Canadese regering de leve ring van de 24 aan Israel beloofde Cana dese straaljagers van het type S.abre F 86, tengevolge van de nieuwste ontwikke ling in het Midden-Oosten nader zal be zien. Geen enkel toestel van de bestel ling heeft tot nu toe Canada verlaten. Het toestel van de El Al, de Israëli sche luchtvaartmaatschappij, dat gister avond via Rome en Wenen uit Tel Aviv op Schiphol werd verwacht, is te laat uit Tel Aviv gestart. Men vermoedt in verband met daar plotseling ontstane ongeregelde toestanden. .S.V..V. ..»V> Op deze foto ziet men een aantal Hongaarse Amerikanen die in New York de communistische Hongaarse vlag in stukken scheuren, terwijl andere de geval lenen voor de Hongaarse vrijheidsstrijd herdenken. Het vliegveld van Cairo is vanochtend zonder nadere verklaring voor inkomend en uitgaand verkeer gesloten. De op het vliegveld gestationeerde toestellen kregen slechts enkele minuten om te vertrekken. Vliegtuigen, die anders Cairo zouden aan doen, zullen thans over Beiroeth vliegen, aldus een functionaris. De maatregel werd van kracht onge veer anderhalf uur voor de eerste groep evacué's aan boord van een lijntoestel naar Rome zou gaan. Onverrichterzake moest de groep huiswaarts keren. Koning Hoessein van Jordanië heeft gisteren een nieuw kabinet beëdigd, dat onder leiding staat van Suliman Nabulsi, de leider van de nationaal socialistische partij, die verbreking van het Anglo-Jor- daans verdrag en aansluiting bij het Ara bische blok voorstaat. Behalve als minister-president zal Na- bulsi ook optreden ais minister van bui tenlandse zaken. Nabulsi is vroeger ambassadeur in Londen geweest. Hij staat bekend als uit gesproken anti-Brits en was één van de belangrijkste ijveraars voor het ontslag van Glubb Pasja als commandant van het Jordaanse Arabische legioen. zouden de Israëliërs ook troepen samen trekken aan de Jordaanse grens. De Israëliërs, zo verklaarde de functiona ris. hadden alles gemobiliseerd. „tot zelfs de kinderen toe". Alle mogelijke vervoermiddelen waren voor militair gebruik gereed. Direct na het bekend worden van de Israëlische aanval reageerde de gehele wereld. President Eisenhower, die op weg was naar de zuideHlke staten voor een vcrkle- zingstoernee, hoorde het nieuws in zijn vliegtuig. Na overleg met zijn minister van buitenlandse zaken werd besloten de kwestie voor de Veiligheidsraad te bren gen, aldus werd later door het Witte Huis meegedeeld. Na een korte bespreking tus sen president Eisenhower en zpn voor naamste adviseurs werd bekend gemaal dat de V. S. zijn helofte om ,,hct slachtoffer van agressie in het Mid Oosten" te steunen, zou nakomen. De zaakgelastigden van Frankn] Engeland hadden gisterenavond, ais> ondertekenaars van de driemogendbeden. verklaring van 1950, die de grenzen tus sen Israel en zijn Arabische buurlanden Kritieke uren voor Hongaarse vri Mgr. P. A. Nierman, bisschop van Gro ningen heeft in een brief de gelovigen van ziin bisdom geattendeerd op de be- wy mogen het met houden zich ^at ook in ons bis- wj, hopen van hartej?thoiieke zakenwe- dom Groningen de kat?lbvpn geven van reid een voorbeeld zal ,UY«ÏL wet ook bereidwilligheid de kerke!Qke d bi naar de geest na te leven Aldus ie'o schop, die de gelovigen verV0^e"Snda^- wilst, dat de bevordering van de zon°do?_ rust op deze feestdagen niet alleen taak van de zakenwereld is maar van alle katholieken, die aan de viering van deze feestdagen mede behoren te werken door zich op deze dagen van het doen van inkopen te onthouden. vreugde erkennen, deze wens, maar In goea" °nze Haagse redactie). Haag neemteInf°rmeerde krinEen in Den sociale zake™*" lan' dat dc minister van binnenkort b« de T,olk*gezondhcid zeer stellen zal indienen, KamCr V0!"" van de nitkeringen «er so vcrh°E,nR betreffen. Waarschijn,Uk zalte^Kg van de bedragen der i„ya,iditeitswet, kinderbijslagwet, ziektewet en werkloos heidswet 10 pet. bedragen en ingaan per 1 september 1956. De minister houdt zich daarbij aan het advies dat de Stichting van den Arbeid kort geleden hierover uitbracht. Op grond van deze wetenschap kan men een ruwe berekening maken van de nieuwe sociale uitkeringsschaal. Zo zou de kinderbijslag voor het eerste kind van 51 tot 55 cent stijgen voor het 2e en 3e kind van 57 tot 63 cent, voor het 4e en 5e van 80 tot 88 cent en voor de volgende kinderen van 90 tot 99 cent. Voor de Noodwet-ouderdomsvoorziening ligt een andere regeling in de bedoeling Daar deze wet met ingang van het nieuwe jaar zijn kracht verliest, zou men de ver hoging in een uitkering ineens willen verwerken. Die zou dan niet 4 maanden i 10 pot. - 46 pet, beiragen, maar; eert gehele maanduitkering extra, omdat be trokkenen toch reeds financieel zo on gunstig zitten. Het ministerie van sociale zaken be vestigde ons vanmorgen desgevraagd deze informaties, doch waarschuwde, dat vooi- barige conclusies en berekeningen op e 10 pet. regeling zeer zwak staan, daar he zeer goed mogelijk is, dat de minis er incidenteel andere bedragen zal voor stellen. annp?w?5g,evende kringen van de aard dat he? wt in West-Duitsland wensen voedsei„e .stduitse ministerie voor de sumntTi??r3'eninS de export van con- aai?!anneW^4PEie,ei? vrii za' 'aten- De der in ZniH n t. ,dlt ^aar- in het bijzon- nn.,.L rt?lt8land' s°ed uitgevallen Do.idcit de vraag weinig elastisch is is de aardappelafzet in West-DuiIsland beperkt en zij kan geen gelijke tred houden met de toeneming van de produktie. In vele delen van Beieren zou de verkoop van de oogst moeilijkheden opleveren, wanneer er geen extra afzetmogelijkheden worden geopend. In Zuid-Europa, in het bijzon der in Italië, heeft men reeds te kennen gegeven aardappelen van West-Duitsland te willen afnemen, Want allen die, zoals wij, de situa tie thans gadeslaan, kunnen een grote, angstige onrust niet meer van ons af zetten. Er gaan steeds dringender ge ruchten. dat grote afdelingen Sovjet tanks uit het oosten komen aanrollen. "Zeven dagen oud is nu de opstand en de Hongaarse patriotten beheersen nagenoeg het gehele land. Maar wat zullen d( Russen gaan doen? Dat is de onuitgesproken vraag op alle lippen. De situatie is, dat is nu wel duidelijk, in een hoogst kritiek stadium geko men. Er gaat dat voelt men iets gebeuren; de huidige, verwarde toe stand kan beslist niet langer zo duren. Alle partijen, die thans zo bloedig be trokken zijn in het Hongaarse drama, zijn daarvan wel overtuigd. Men wadit in geheel Hongarije, in een bijna voel bare spanning Volgens onze inlichtingen was het in geheel Hongarije vandaag vrij rustig, behalve dan. in het rampzalige Boeda pest, waar de zware strijd op leven en dood nog steeds voortgaat. Elders in het la->d is het bijna nergens meer tot gevechten van betekenis gekomen van daag. Op twintig kilometer afstand van de plaats, waar wij ons tot in de avond aan de grens bevonden, was een Rus sische tankafdeling in stelling gebracht doch ook daar is men tot geen enkele actie overgegaan. Wachten op nadere orders dat schijnt het parool geweest te zijn deze maandag. Het is overigens nog steeds ondui delijk waarom het rogs leger niet op grote schaal in actie is gekomen. Het lijkt wat erg simplistisch t« veronder stellen, dat het Sovjet-opperbevel in Hongarije zich iets gelegen laat lig gen aan het „bevel" van Nagy om niet eerder in actie te komen dan wan neer men aangevallen wordt. Daar voor moeten ander, nu nog onbekende redenen bestaan. Het meest voor de hand liggend en het meest waarschijn lijk lijkt de verklaring, dat de macht hebbers in het Kremlin nog diep ver deeld waren over de te volgen gedrags- lijn. Alles de ontwikkeling, misschien in de eerstkomende uren, zal zonder twijfel afhangen van een besluit, dat in Moskou genomen wordt. En daar mee kloppen geruchten die, terwijl we dit schreven, plotseling kwamen op dagen: sterke afdelingen Sovjet-troe pen zijn op weg naar Hongarije. En in. derdaad: alle tekenen wezen er de hele dag en vooral in de avond reeds op, tat Moskou tot krachtig optreden besloten zou zijn. Een eerste aanwij zing was een uitspraak, gedaan door de Russische minister van buitenlandse zaken. Sjepilof die daarmee eindelijk zijn stilzwijgen tijdens heel de Hon gaarse opstand verbrak: „Het rode leger zal Boedapest niet verlaten, voor door elke „opstandeling" de wapens zijn ingeleverd," klonk het dreigend uit de mond van de oud-Pravda-hoofd- redacteur. Mocht het inderdaad zeer binnen kort tot de verwachte Russische actie komen, dan is er ook dat is duide lijk geen twijfel over de afloop van een dergelijke ongelijke strijd. Men vecht nu eenmaal niet met geweren tegen tanks en wanneer er vliegtuigen in actie zouden komen met dood en verderf brengende bombardementen, dan zal het spoediff gedaan zür met de weergaloos helfdbaftige Hongaarse strijders, ondanks al hun moed. Dat alles bedenken zij, die Janos Racz en zijp half-verhongerde, mate loos vermoeid uitziende mannen en al die tientallen anderen, zien wegrijden in de nu donker wordende, regenach tige avond, rijdend, ver weg naar de hel, die Boedapest thans is. Daarom kijken ze hen na, zo ver als het maar mogelijk is, met angst in het hart. Ga met God, Janos Racz. Twijfel rijst steeds meer over de kansen van hen, die men „opstandelin gen" noemt, de trotse Magyaren, een twijfel, die weer meer voedsel krijgt als later in de avond, terwijl we op de terugweg zijn naar Wenen, berichten gemeld worden dat het tot dusverre zo passieve Russische rode leger de van ie Oostenrijkse grens Hongarije binnenrijdende auto's reeds begint aan te houden en de inhoud onderzocht wordt op wapens. Komt er nog een weerzien? Is er voor Janos Racz nog wel een weerzien met het Westen? Men moet deze kerels, zoals Janos en al die anderen, gezien hebben en gesproken, zoals wij vandaag, toen we een groot deel van de dag in hun mid den vertoefden. Het hele arsenaal van superlatieven, waarvan de kranten overal ter wereld zich op het ogenblik bedienen om hun moed en hun prach tige, fiere houding te schilderen, is verdiend en er is geen woord te veel bij. Daar staan ze, daar sloven ze, daar verbijten ze zich om maar weg te kun nen rijden naar die gruwelijke geva renzone van Boedapest: in hun sjofele pakken, met hun grauwe, dooi gebrek aan slaap haast vertrokken gezichten. Maar allen mannen, die vechten met Een lange, zware, uitputtende dag had onze speciale naar de Oosten- rijks-Hongaarse grens gezonden redacteur gisteren. Toen we hem vannacht eindelijk! in Wenen in zijn holel via de telefoonlijn te pakken hadden (liet Weense tele foonkantoor gaf een deel van de avond »geen thuis": er waren ver moedelijk al te veel buitenlandse gesprekken) was hij nog nauwelijks klaar met zijn verhalen. Hij sprak aan die grens niet zo héét ver met de auto van de Oos tenrijkse hoofdstad met de „mannen uit het verzet", de on- verzetleiijken, die van geen wijken weten willen, die kort daarop door het nachtdonkere Hongarije met liun vrachtauto's weer trokken naar Boedapest, de martelares onder de Europese steden, met een kostbare lading medicamenten en voedsel voor een weergaloos dap per strijdende bevolking. Een dag in het niemandsland tus sen communistische dwaajheer- schappij en woedend verzet een dag aan de grens, waar de vrijheid gloort en een vrije wereld aan een trots en moedig Hongaars volk een steeds rijzende vloed van hulpvaar digheid komt aanbieden. De neerslag van deze dag treft U in zijn verhalen aan. de vurigste hartstocht, die hun felle temperament maar kan opbrengen, vechtend voor de vrijheid van hun land. Zij zullen men twijfelt geen ogenblik ais men die verbeten, vastbe raden gezichten ziet tot het uiterste, tot het alleruiterste gaan. Nu ze een maal in een woedende opstand zich verzet hebben tegen de verachtelijke dwingelandij van de communisten, gaan ze dóór, tot het einde: liever dood dan slaaf! „Er is geen weg meer terug," zegt ons de rijzige, voormalige kolonel uit het Hongaarse leger, die in het gebied, dat we bezochten, de operaties leidt, „we blijven doorvechten tot het bittere einde." Zeer sterk en onweerstaanbaar leeft in de harten van de Hongaren de his torische herinnering aan die andere vrijheidsstrijd tegen de Russen in 1848. Dit alles beleven de Hongaren in 1956 thans opnieuw en in bijna alle gesprek ken met Hongaren valt steeds de naam van Petöfi, de grote dichter uit het jaar 1848, die in die vrijheidsstrijd de Hon garen inspireerde met zijn driftige, heftige verzen, zoals: „Staat op, staat op, Magyaren, trekt ten oorlog! Het uur heeft ge slagen. Nu of nooit! Wilt ge slaaf of wilt ge vrij zijn? Daarom gaat het thans, aan jou is de keus! Laat ons broeders, een heilige eed zweren: Dood aan de slavernij! Zo zweer ik by de God der Magyaren".

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1956 | | pagina 1