Grote steun voor Canadees plan
ÉL
aas jasaanws zstxisz
V.N.-vergadering
Sovjet-aanval
veroordeelt
Bewogen Eden verweert zich
in Lagerhuis en voor televisie
Arabieren blazen pijpleidingen
en pompstations op
V.N.STUREN EIGEN „POLITIE" NAAR MIDDEN-OOSTEN
Kardinaal Mindszenty: „Standhouden
voor vaderland en christenheid-...
A.A.-landen onthouden zich
Israëliërs zullen zich na voltooiing
Brits-Franse actie terugtrekken
Tap-linefunctioneert nog
Hammarskjoeld werkte
plannen uit
Pineau naar Londen
Adenauer naar Parijs
Menon naar New
York
AA-resolutie
Dramatisch moment
V
\lc6i y>'i*
'unuu/z (Lojrfl
ABDIJSIROOP:
De Veiligheidsraad
Gomulka eiste „strikte
partijdiscipline"
Betogingen in Peking en Londen
K.L.M. weer naar
Beiroet en Tel Aviv
MAAJNDAG 5 NOVEMBER 1956
invasie "Het is erS droef dat de
Brits antwoord aan de V. N.
Ontroerende beelden in de Nedeilandse huiskameis
J ija. voor actie
Churchills steun
„Weg met Eden
Gen. Burns commandant van een
intern, leger van 10.000 man
Dag Hammarskjoeld, de secretaris-generaal van
de V. N., heeft hedennacht aan het hegin van de
derde speciale zitting van de Algemene Vergade
ring over het conflict in het Midden-Oosten, zijn
Plan ontvouwd voor de oprichting van een V.N.-
strijdmacht voor het Midden-Oosten. In een rap
Port aan de Algemene Vergadering stelde Ham
marskjoeld voor de Canadese Seneraal"™a;'°<"
^Urns, die nu reeds sedert jaren de bestan sco
missie in Palestina leidt, te belasten "^^gg^er
Perbevel over de strijdmacht, die
V.N.-kringen verluidde een sterkte van on
geveer 10.000 man zal hebben-
deelde voorts mee, dat Noorwegen, ie
en Columbia reeds troepen voor het „v.tv.-ieger
Aan de secretaris-generaal was zater
dagnacht opdracht verleend plannen voor
de voraiing van een V.N.-stnjdmacht uit
te werken. Dat geschiedde tijdens de
tweede „Midden-Oosten-bijeenkomst" van
de Algemene Vergadering, die op ver
zoek van de Egyptische gedelegeerde
Omar Loefti bijeen was geroepen om te
spreken over de weigering van Groot-
Brittannië en Frankrijk mee te werken
aan de uitvoering van een resolutie
waarin op de betrokken partijen een be
roep, werd gedaan het vuren te staken
Dit was de resolutie, die tijdens de eer
ste bijeenkomst was inpoH^a a I
V. S Toen do ingediend door de
terdaenarhf g mene Vergadering za-
'kwam tweede maal bijeen-
kianco' er 'wee nieuwe Ameri-
Ho Joci °"twerP-resoluties. De ene vroeg
niet j van een commissie van vijf
met nader genoemde landen om na over-
'eg met Israël en de Arabische landen
aanbevelingen te doen voor een alge
meen Palestijns vredesverdrag. De an-
®.re, stelde de instelling van een com-
hssie van drie voor. welke de verant
woordelijkheid op zich zou moeten ne-
hadden aangeboden. Volgens hem zouden voorts
in principe géén troepen gerekruteerd dienen te
worden uit de landen, die het permanente lidmaat
schap van de Veiligheidsraad bezitten, t.w. de Sov
jet-Unie, de V. S., Groot-Brittannië, Frankrijk en
China.
Hammarskjoeld stelde voor generaal Burns te
machtigen onmiddellijk een kleine staf samen te
stellen uit de waarnemers der bestandscommissie
en rechtstreeks uit de verschillende leden-staten
de verdere officieren aan te werven. Zijn plan werd
vanmorgen vroeg met 57 tegen 0 stemmen hij 19
onthoudingen (o.m. Sovjet-Rusland, Frankrijk en
Groot-Brittannië) aanvaard.
aangedrongen werd op uitvoering van
de resolutie der vergadering van no
vember (de resolutie, dus )).aaraa"
Groot-Brittannië en Frankrijk niet
zonder meer wilden meewerken, waar
om deze vergadering was bijeen0eroe
pen). Ook deze resolutie werd aan
aard: 59 tegen 5 bij 12 onthoudingen.
Tegenstemmers. Israel, Franknjk,
DKtoDer reeas aauvamuuc ra,-;ttannië Nieuw-Zeeland en
onderhandelingen. Loefti ^^f onthbuders: de Benelux-
loedliik om over deze re- ^^e^müücaanse republiek, Fin
land, IJsland, Laos, Noorwegen, Por
tugal
De Franse minister van buitenland
se zaken Pineau is zondagavond met
z'jn collega van defensie Bourges
-Vlanoury te Londen aangekomen voor
w™vf,cs met de Britse regering.
teren tweemaal ®ritSe kabinet gis"
geweest.
JNa een gesprek Va
Eden en Selwyn Li0ydtv;ccru"r
beide Franse ministers Tn n v
Street. Voordat hij in de
die hem naar het vliegveld Zou br.p„
gen, zei Pineau, dat hij over Zijn be
sprekingen met de Britse minisiters
niets kon mededelen, voordat hij pre_
mier Mollet had gesproken. Overigens
zeide hij: „Er zijn geen geheimen, er
is niets veranderd".
Bondskanselier Adenauer van W est-
Duitsland heeft zijn vertrek na -
r'is, dat hedenmorgen had moeten
Plaats hebben, enkele uren uitgesteia.
Pe Westduitse regeringsleider zal
hedenavond naar de Franse hootdsiau
reizen, waar hij 24 uur zal verblijven.
Adenauer besloot tot Jhet uitstel in
v®rband met de internationale
situatie.
E>e besprekingen die hij met premier
«tollet van Frankrijk zou voeren,
zouden in eerste instantie kwesties
J'an Europese samenwerking betref-
ten. Waarschijnlijk zal echter in
hoofdzaak gesproken worden over
Egypte en Hongarije. Een bericht van
DPA zegt, dat er van Franse zijde
verzoeken tot de bondskanselier zijn
gericht om een bemiddelaarsrol te
spelen teneinde de westelijke eenheid
te heastellen.
Menon, de Indiase minister zonder j
portefeuille die in de laatste maanden l
heeft getracht als bemiddelaar op te
treden tussen Nasser en het westen,
is gisteren op weg van New Delhi
naar New York enkele ogenblikken
in Londen geweest.
Voordat hij doorreisde naar de stad
yan de Verenigde Naties zeide Menon
versegge vers: „Geheel India is ge-
EEV°n, „do°r de ontwikkelingen (in
door het~v agressie is uitgevoerd
mee wij ZQrenigde Koninkrijk, waar
den hebben na))We vriendschapsban-
De premiers Va
den zullen waarsch-de Colombo-lan-
in New Delhi vSnlijk overmorgen
men voor: a) het treffen van maatrege-
len der onmiddellijke heropening van het
Suezkanaal (zoals bekend is dit door ge
zonken schepen geblokkeerd), b) de voor
bereiding van een plan in overleg met
Egypte, Frankrijk en Engeland voor de
functionering en het onderhoud van het
kanaal en de vrije doorvaart overeenkom-
stig de conventie van Constantinopel en
de befaamde „zes principes", die de Vei
ligheidsraad in oktober reeds aanvaardde
als basis voor
vond het „erg moeilijk" om over
solutie te praten, omdat de erin neerge
legde politiek, die beslissend zal zijn voor
een lange toekomst, eerst overleg ver
eiste met zijn regering. Het ging hem er
op dit ogenblik alleen maar om ..maatre
gelen te laten treffen, die een eind aan
het bloedvergieten zullen maken
Lang werd er over de Amerikaanse
voorstellen, die overigens zoals de
Iraakse afgevaardigde het uitdrukte
„alle elementen van een verzoening
bevatten", niet gepraat. Over het al
gemeen vond men hen te ingrijpend
om zonder voorafgaand overleg met de
regeringen een beslissing te nemen.
Bovendien kwam Canada toen met het
voorstel de politiemacht te vormen
reeds eerder was daarover zoals we
reeds meldden in V.N.-kringen gespro
ken. Thans was het voorstel in een re
solutie vervat met het verzoek aan
Hammarskjoeld hierover binnen 48 uur
van advies te dienen. De V.N.-macht
zou in principe moeten dienen vöor
het toezicht op het staken van het
vuren.
Toen de stemming over het Canadese
plan werd gehouden bleek er een
overgrote meerderheid voor te zijn: 57
landen. Er waren 19 onthoudingen en
geen tegenstemmen. De landen, die
zich van stemming onthielden waren
behalve de leden van het Sovjet-blok:
Nieuw-Zeeland, Laos, Israël, Frank
rijk, Portugal, Groot-Brittannië, Zuid-
Afrika, Australië en Oostenrijk.
Onmiddellijk daarna werd een Afro-
Aziatische resolutie ingediend, waarin
eerste staakt-het-vuren-resolutie naar
zijn mening de best mogelijke bena
dering van een oplossing waren.
Tijdens de vergadering van zater
dagnacht kwamen de Amerikaanse
resoluties niet meer aan de orde. Ze
werden voor een volgende gelegen
heid bewaard. De enige die er op
het laatst nog over sprak was Sobo-
lef. Het werd een dramatisch mo
ment. De Rus vond dat de Ameri
kaanse voorstellen de kwestie op de
lange baan schoven en volgens hem
mochten de V.N. niet toezien hoe
Groot-Brittannië, Frankrijk en Isra
el „hun slachtoffers afmaken". Op
dat moment stond trillend van
woede de Amerikaanse afgevaar- 1
digde Cabot Lodge op en deelde «tee I
van de Amerikaanse legatie in Boe
dapest het bericht ontvangen te heb- j
ben, dat de Russen hun laffe aanval I
op de Hongaarse hoofdstad hadden
ingezet
Kort daarop werd de vergadering i
verdaagd en kwam de Veiligheidsraad j
in spoedzitting bijeen om over Honga
rije te spreken. Het was toen, in Ame
rika, ver na het middernachtelijk uur.
USC' 9 he id" wordt gedrukt, en bekogelden dit met ste nen waarvan deze foto een breid geeft.
Groot-Brittannië heeft de Verenigde
Naties vandaag meegedeeld, dat de Brits-
npnpmsrkpn en 7niri Afrika De Franse operaties „met strikt beperkt doel"
Denemarken en Auict-Atnka. De m Egypte voortdur€rii maar dat alle mi-
Nederlandse afgevaardigde, de ljeer
Schuurman, had verklaard dat de te
genvoorstellen, die waren vervat in
het Britse en Franse antwoord op de
litaire activiteit zal worden gestaakt zo
dra het plan voor een internationaal leger
door Israel en Egypte wordt aanvaard en
onderschreven door de Verenigde Naties.
Advertentie.
neem ik altijd
ABDIJSIROOP; dan
ben ik er het vlugst
van af, want die ver
zacht en geneest.
/akker
SIROOP
-ryrlR UNGARN WERDEN für Vat er land und für Christlichkeit andauernd
99 mmkkwamen deze woorden uit de mond van kardinaal MMszenty
moeilijk en oneindig bedachtzaam. Het was een reporter van de O^term^ae
televisie, die de kardinaal in zijn paleis - het was donderdag toen hoewel
de eerste tekenen van het Russische verraad zich al vaag lieten waarnemen
was het toch nog een dag, die in Boedapest aanvankelijk als he-vry g 9
gekend werd had opgezocht en hem had gevraagd, enkele mededelingen aa
een angstige wereld te doen. Het was een ongedwongen onderhoud, dat zag
men zo. De reporter had jas en das nog om, kennelijk was kardinaal Minds
zenty, min of meer overvallen en had hij tóch niet willen weigeren.
We zeiden het reeds: moeilijk kwamen de woorden er uit, elk woord leek als
het ware een worsteling in zijn binnenste te moeten ondergaan alvorens het
de lippen verliet. Wanneer de reporter een vraag stelde, werd het zelfs voor
de televisiekijkers die zaterdagavond met dankbaarheid constateerden dat
het N.T.S.-journaal compleet opgewassen is tegen deze tumultueuze tijden en
bijna iedere avond extra-uitzendingen van het allernieuwste nieuws inlast,
zoals ook het geval was met een filmjournaal, waarin het korte gesprek met
kardinaal Mindszenty voorkwam pijnlijk; zó lang duurde het tot het ant
woord kwam, dat men soms twijfelde of de kardinaal de vraag begrepen had.
Maar profetische woorden sprak de kardinaal en op dat ogenblik wist deze
Prins der Kerk waarschijnlijk al véél meerdan hij toen zeggen kon en
zijn uitspraak: De Hongaren zullen standhouden voor het vaderland en de
gehele christenheid, had reeds zondagochtend om vijf uur een gruwelijke,
actuele betekenis. Enkele uren, nadat we in Nederland deze uitspraak van de
kardinaal hoorden én zagen, maakten zijn land- en-geloofsgenoten deze af
scheidswoorden waar, met hun leven.
Hoewel de uitzending van de kardinaal enkele minuten achtereen in beslag
nam, waren het nog slechts een paar woorden, die hij uitsprak. Dit zijn ze:
Natürlich ist die Lage zwischen Russland und TJngarn ohne Proportion so,
dasz für uns die Hilfe der Welt, der N achtbar sta ate und insonderheit der
Groszmachte sehr bedürflich ist".
Zo sprak deze martelaar, die acht jaar lang in de handen geweest is van de
verraderlijke communisten, na enkele dagen van een reeds onmiddellijk weer
sterk belaagde vrijheid, de man, naar wie Hongarije en de wereld in deze
dagen opzagen, als degene, die de oplossing misschien zou kunnen geven,
zaterdagavond laat via het televisiescherm ook in de Nederlandse huiskamers.
Enkele uren later moest hij, Mindszenty, Kardinaal der Kerk en groot vader
lander, zich mogelijk reeds onder een regen van fosforgranaten in een betrek
kelijke' veiligheid stellen in het gebouw van de Amerikaanse legatie te Boe-
Kardinaal Mindszenty's beeld we kunnen het niet anders zien; op het
ogenblik, dat die film werd opgenom.en, een mateloos moe en door verscheu
rende zorgen gekwelde man gleed weer weg van het televisiescherm. En er
volgde even een diep stilzwijgen. Voorbode van Het Grote Zwijgen, dat
mogelijk reeds weer rond het rampzalige Hongarije is gevallen?
Pdr.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, die in de afge
lopen nacht in spoedzitting is bijeengeweest, heeft een resolutie aan
genomen, waarin een beroep gedaan wordt op de Sovjet-Unie onmid
dellijk haar gewapende aanval op Hongarije te staken en haar strijd
krachten terug te trekken.
De resolutie, die door de V.S. was ingediend, werd aangenomen met
vijftig tegen acht stemmen bij vijftien onthoudingen. De onthouders
zijn landen van de Aziatisch-Afrikaanse groep, Finland en Joegoslavië.
De tegenstemmers zijn de Sovjet-Unie en zeven landen van het com
munistische blok. De Hongaarse delegatie was niet aanwezig bij de
stemming.
Turkije en Perzië waren de enige landen van het Midden-Oosten, die
voorgestemd hebben.
De aangenomen Amerikaanse resolutie bevat tevens een verzoek aan
de secretaris-generaal der V.N., Dag Hammarskjoeld, door middel van
door hem aangewezen waarnemers een rechtstreeks onderzoek in te
stellen naar de situatie in Hongarije en zo spoedig mogelijk verslag
uit te brengen over mogelijke manieren om een einde te maken aan
de strijd.
De Verenigde Staten aanvaardden een
Frans amendement, volgens hetwelk de
te onderzoeken toestand veroorzaakt is
door „buitenlandse inmenging". Tege
lijk wordt op de Sovjet- en de Hon
gaarse regering een beroep gedaan aan
de waarnemers vrijheid van beweging
in Hongarije toe te staan.
Verscheidene sprekers, onder wie
Lester Pearson van Canada, stelden
voor, dat een plan voor een politie
macht van de Verenigde Naties, dat de
Assemblée zaterdagavond gspdkeurde
om de vrede in het Midden-Oosten te
helpen bewaren, eveneens voor Hon
garije van toepassing zou zijn.
De Nieuw-Zeelander Munro ontke
tende een daverend applaus met indi
recte kritiek op de houding van de
Afrikaanse en Aziatische landen. Hij
zei, dat men had mogen verwachten,
dat leden-staten buiten de Sovjet-sfeer
even krachtig zouden reageren t.a.v. de
toestand in Hongarije als zij gedaan
hadden over de crisis in het Midden-
Oosten te spreken.
In het debat heeft geen enkele afge
vaardigde van het Midden-Oosten het
woord gevoerd. De Philippijnen hebben
als enig lid van de Aziatisch-Afrikaanse
groep zich vóór de Amerikaanse resolu
tie uitgesproken.
Zaterdag was de Veiligheidsraad bij
eengekomen om over het Russische op
treden in Hongarije te beraadslagen. De
Amerikaanse delegatie had een ont
werpresolutie ingediend waarin op de
Sovjet-Unie een beroep gedaan wordt
zich te onthouden van elke inmenging,
speciaal met gewapende macht, in de
binnenlandse aangelegenheden in Hon
garije. In deze resolutie werd voort;
verzocht, dat de Raad zijn „ernstige
hoop" uitspreekt, dat de Sovjet-Unie
onverwijld al haar strijdkrachten uit
Hongarije zal terugtrekken.
Groot-Brittannië en Frankrijk waren
geen mede indieners van deze resolutie.
De Sovjet-Unie sprak aan het eind
van het debat haar veto uit, het 79ste,
over deze resolutie. Joegoslavië onthield
zich stemming, de andere negen leden
stemden voor de resolutie.
De Amerikaanse delegatie had in de
Veiligheidsraad voorts het initiatief ge
nomen tot het doen bijeenroepen van de
zojuist gemelde zitting van de Algeme
ne Vergadering. Deze resolutie werd
met tien stemmen tegen één (Sovjet-
Unie) aangenomen. Daar het een pro
cedurekwestie betreft was het veto
recht hier niet van toepassing.
Op een conferentie van ruim 2.000
„activisten" van de communistische
partij uit geheel Polen, welke gisteren
te Warschau werd gehouden heeft de
Poolse communistische leider Gomulka
verklaard, dat de instructies van re
gering en partij strikt moeten worden
uitgevoerd om te vermijden, dat de
Polen in een soortgelijke positie komen
als het Hongaarse volk.
„Wij moeten vastbesloten optreden
tegen alle lawaaimakers en provoce
rende elementen, die agiteren tegen
onze vriendschap en bondgenootschap
met de S'ovjet-Unie." Er zijn „heet
hoofdige mensen en onverantwoorde
lijke elementen", wier onverantwoor
delijkheid tot moeilijkheden kan lei
den. De actie van dergelijke mensen
zou krachtig moeten worden afgewe
zen. Nodig is, dat iedereen op zijn post
blijft werken om Polens soevereiniteit
te versterken, aldus de partijleider.
In een gesprek met een delegatie
uit het gebied langs de Oostzeekust
heeft Gomulka gisteren het beleid van
maarschalk Rokossofski, de „Poolse"
minister van defensie, die nu in Mos
kou is, verdedigd. Wel gaf hij toe, dat
er de vorige maand na het bezoek van
Kroesjtsjef aan Polen Russische troe
penbewegingen waren geweest, waar
van de Poolse regering niets wist.
Gomulka zei, dat de delegatie hem
geen dienst bewees met vragen over
de toekomst van maarschalk Rokos
sofski. „Dat is een zeer onprettige
kwestie."
Kardinaal Wyszynski
De primaat van Polen, kardinaal
Wyszynski, heeft zondag voor het eerst
sedert hij niet meer onder huisarrest
is, gepreekt in een kerk te Warschau.
De kardinaal zei o.m.: „Het huidige
tijdvak is zeer moeilijk. Voorlopig
moeten wij minder over onze rechten
en wetten spreken dan Over onze
plichten jegens de republiek."
„In verschillende landen zijn mon
sterachtige instellingen in het leven
geroepen Om over het volk te heer
sen". Deze instellingen zouden ten bate
van de staatsburger moeten werken,
maar zij brengen hem in verdrukking
aldus de kardinaal.
de
v.. «I,v UVU1
spreken over de orisjte£k°men on) te
Oosten. De Colomb0!i™ hct Midden-
dia, Birma, Pakistan, Z1J" *n"
nesië. yl°n en Ind0"
Intussen blijft het voornaamste on
derwerp van gesprek in politieke
kringen van de Indiase hoofdstad een
eventueel uittreden van India u°
Gemenebest als protest tegen
Britse aanval op Egypte.
Op het moment, dat de Russen hun
verraderlijke aanval op Boedapest
uitvoerden, is gisteren in Moskou een
gemeenschappelijke verklaring onder
tekend, waarin president Koeatli yan
Syrië (thans op bezoek in
Unie) en de Russische leiders uit
drukking geven aan hun „verontwaar
diging over de gewapende tuss^"
komst van buitenlandse mogendheden
in Egypte".
President Worosjilof bood Syrië de
nodige steun aan „om snel de gevol
gen van het kolonialisme te boven te
komen en zijn onafhankelijkheid te
versterken". Koeatli ging in zijn ant-
woordtoespraak op dit aanbod niet
nader in.
„Heel mijn leven ben ik een man
van de vrede geweest, werkend voor
vrede, strevend naar vrede en onder
handelend voor vrede. Nog steeds
ben ik dezelfde, heb ik dezelfde over
tuiging en dezelfde toegewijdheid
aan de vrede. Zelfs al zou ik het
wensen, ik kan geen ander zijn.
Maar tóch hen ik er diep van over
tuigd, dat de actie die wij onder
nomen hebben, juist is.
Een bewogen sir Anthony Eden heeft
zaterdagavond voor de Britse, Neder
landse en Belgische televisie zijn beleid
verdedigd in het conflict tussen Israël en
Egypte. Tevoren had hg in het Lagerhuis
de voorwaarden aangegeven waaronder
de Britse regering wil meewerken aan de
uitvoering van de resolutie, die de Alge
mene Vergadering van de Verenigde Na
ties had opgesteld. Daar deelde hg mee,
dat zijn land de militaire actie in Egypte
wil beëindigen wanneer de V.N. inder
daad de strijdmacht zendt waarvan in
cze resolutie werd gesproken. Voorwaar-
P echter. dat zowel Israël als Egypte
et zenden van die „internationale
Unden"1»- ,nstcï"men. terwijl beide
r evens akkoord mee moeten
dat zo'a,n* die V.N.-macht r.og niet
trnenT b.ePerkte Brits-Franse
troepen tussen de strijdende partijen wor
den gestationeerd.
Te ver gegaan?
•s Avonds zei Eden in zijn televisie-rede,
dat Groot-Brittannië het zou toejuichen!
wanneer de V.N. de Frans-Britse „poli
tiële actie" zouden overnemen. Om het
optreden van de Britten op dit ogenblik
echter te begrijpen was het nodig de zaak
„vanuit de gezichtshoek van het land
zijn noden en gevarente bezien, al-
dus Eden.
De Britse premier sprak in zijn werk
kamer op 10 Downing Street- Hij herin
nerde aan de onrust sedert he wapenstil-
stand van 1949. „Bij voortduring het
is immers overbekend heeft dit land
rusteloos getracht een overeenstemming
te bewerkstelligen. We hebben onze
vriendschap voor Egypte bv. trachten
aan te tonen door de overeenkomst ovsr
de Soedan. Sommigen vonden ons zelf
te ver gaan. We werden, volgens hen,
zwak waar we sterk moesten zijn. Goed,
laat het zo zijn, we zijn in ieder geval
tot aan de grens van onze Inspanningen
voor vriendschap gegaan en al onze po
gingen zijn op niets uitgelopen. Het heeft
geen zin dat feit te verhelen".
Eden gaf daarna enige voorbeelden van
de Egypte-campagne tegen Israël en te
gen Engeland. Begin augustus, zei mr.
Gaitsikell (de Britse oppositieleider) nog
dat de agressiedreiging voor Israël dui
delijk was. Hij zei toen: „Dit gaat 1 te
ver. Het is precies hetzelfde als toen we
vóór de oorlog tegenover Mussolini en
Hitler stonden". Gaitskell had gelijk.
Israël was bedreigd. Nu is. enkele dagen
geleden, Israël Egypte binnengevallen.
Was dat een gevaarlijke situatie? Kon dat
niet leiden tot een rampzalige uitbarsting
in het Midden-Oosten Volgens de rege
ring: Ja. Was dat een toestand die ge
vaarlijk was voor Britse en internatio
nale belangen. Nogmaals ja. Nu kan men
erover gaan dis<puteren wie de agressor
is. Is het Israël omdat het over de gren
zen trok of is het Egypte om wat het
voordien deed? Dat is niet de zaak voor
ons. Als men een brand ziet is bet utet
de eerste vraag hoe die kon ontstaan
maar hoe die te blussen.
We konden en kunnen niet toestaan, dat
het conflict in het MMden-Oosten zich
uitbreidde. Het bestaan van onze natie
hangt af van olie. Driekwart van onze
olie komt uit dat deel van de wereld.
Chaos in het Midden-Oosten zou een
permanente lagere levensstandaard, niet
alleen in ons land, ten gevolge hebben.
Jarenlang heb ik. zoals ook velen van
u, in ons eigen land het streven naar vrede
tegen elke prijs gezien en hoe we ervoor
betaalden. Er zijn tijden voor moed, tij
den voor actie. En dit 's er een, in het
belang van de vrede. Ik hoop, dat we
onze les hebben geleerd. In hart en hoofd
ben ik ervan overtuigd, dat dit lijd voor
actie is snelle en effectieve actie. Ja,
zelfs door middel van geweld teneinde
de brand niet te laten uitbreiden tot we
reldbrand.
De regering weet, dat deze actie velen
verontrust het bombarderen van mili
taire doelen. Maar ik acht het beter ma
chines op de grond te vernietigen dan hen
vanuit de lucht te laten doden.
Het Israëlische leger heeft de Egypte-
naren in de Sinai laten capituleren. Ik
hoop, dat de V.N.-bestandscommissie in
staat zal zijn de repa'Dërinr van alle ge
vangenen naar EgyP^e !e bewerkstelligen.
Israëliërs trekken zich terug
De Israëliërs aldus Eden zijn er
in geslaagd de bases in Sinai en Gaza,
waar de zelfmoord-commando's werden
opgeleid, te verwoesten. Als Britse en
Franse troepen de sleutclposten aan het
kanaal beeet «uilen hebben, zal de
Britse regering er zich van verzekeren,
dat Israëlische troepen zich van Egyp
tisch territoir zullen terugtrekken. Ik
geloof dat dit hun bedoeling is. Maar
z(j zullen het niet doen dan nadat wij
de vrede hersteld hebben en de nodige
garanties hebben gegeven, dat een her
haling van wat in het verleden Is voor
gevallen, wordt voorkomen, aldus Eden.
Gaitskell antwoordt
24 uur later sprak de Britse oppositie
leider Gaitskell over de televisie. Hij
zei, dat er geen sprake was van een „po
litiële actie". „Wij hebben het recht in
eigen hand genomen. De werkelijke reden
om tegen Egypte in oorlog te gaan, was
de naasting van het Suezkanaal. „Vergis
U niet. Dit is oorlog. En wij staan alleen
tegenover de wereld, behalve Frankrijk
dan.
Gaitskell eiste een onmiddellijk gehoor
geven, zonder voorwaarden te stellen, aan
de resolutie van de Algemene Vergade
ring en zei dat Eden moest aftreden. Al
leen hierdoor zouden „de reputatie en de
eer" van Engeland gered kunnen worden.
„Wij beloven, dat wij een nieuwe pre
mier zullen helpen bij het t°f staan bren
gen van de invasie in Egypte, het gelas
ten van een staken van het vuren en het
voldoen aan de besluiten en aanbevelin
gen van de V.N.", aldus de oppositielei
der.
De Labour-partij kan, aangezien zij een
minderheid in het Lagerhuis vormt, niet
alleen het. aftreden van Eden bewerken.
Daarom deed Gaitskell een beroep op die
conservatieve afgevaardigden, die ook
„door hetgeen er gebeurt zijn geschokt en
'in verwarring gebracht en die een ver
andering wensen". ,,Ik doe speciaal op
hen een beroep. Zij staan voor een, moei
lijke beslissing, maar ik wil hun zeggen,
dat onze bedoeling ook boven de partij
uitgaat", aldus de socialistische fractie
leider.
In een brief aan de kiezers in zijn dis
trict te Woodford/Essex heeft sir Winston
Churchill uiteengezet waarom hij zijn
steun heeft gegeven aan de gedragslijn
van Eden. Churchill zei, dat het niet
mogelijk was te hopen op snelle Ameri
kaanse. medewerking bij het controleren
van de gebeurtenissen in het Midden-
Oosten. Groot-Brittannië stond voor de
keus óf een beslissende actie te onder
nemen öf eens en voor altijd haar on
macht om strijd in dit gebied te doen be
ëindigen te laten blijken.
De (Anglicaanse) aartsbisschop van
Canterbury, dr. Fisher, heeft aan het
hoofd van een deputatie van de Britse
Raad van Kerken een beroep op Eden
gedaan zo spoedig mogelijk een staakt-
het-vuren-overeenkomst te sluiten. De
christelijke mening in dit land is diep
bezorgd over de gebeurtenissen in het
Midden-Oosten, aldus dr. Fisher.
rn Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrleken. 70 en 90 ct alléén bi] Apothekers en Drogisten
De oliepijpleidingen van de Iraq Petro
leum Company, die van de olievelden van
Kirkouk naar de Syrische haven Banias
en de Libanese haven Tripoli lopen zijn
zaterdag stilgelegd. Gisteren werd door
de militaire gouverneur van Syrië een
verbod afgekondigd, om de in Banias op
geslagen ruwe olie te exporteren.
De beslissing om geen olie meer door
de pijpleidingen te pompen is genomen
door de IPC. toen bekend werd, dat Ara
bische arbeiders in de Libanon en Syrië
alle pijpleidingen hadden geblokkeerd of
opgeblazen.
Volgens onbevestigde berichten zou
den ook drie van de pompstations van de
maatschappij in Syrië zjjn opgeblazen.
De woordvoerder van de I.P.C., die deze
feiten bekendmaakte zeide, dat hjj van
een piloot, die over de stations was heen-
gevlogen, gehoord had, dat er drie in
brand stonden.
Ook de Britse ambassade te Beirout, de
hoofdstad van de Libanon, heeft beves
tigd, dat er geen olie meer door pijplei
dingen gepompt wordt en dat de tankers
gewaarschuwd waren niet naar Tripoli
of Banias te komen. De woordvoerder van
de ambassade verklaarde eveneens, dat
de pompstations in brand stonden. Hij
maakte ook bekend, dat de Libanese re
gering alle olievoorx'aden van de maat
schappij in beslag had genomen.
Door de pijpleidingen naar Banias en
Tripoli wordt zestig procent van de olie-
produktie van Irak naar de Middellandse
Zee gepompt.
De grote pijpleiding van de Arabisch-
Amerikaanse oliemaatschappij (Aramco)
naar de Libanon functioneert nog nor
maal, zo heeft een woordvoerder van de
maatschappij gisteren te New York mee
gedeeld.
Uit pas ontvangen berichten was geble
ken, dat een zaterdag ontvangen bericht,
dat de leiding in Syrië zou zijn opgebla
zen, onjuist was. Via deze leiding wordt
dagelijks een hoeveelheid van 315.000
vaten olie naar Sidon gepompt.
Behalve in Pakistan is ook elders ter
wereld tegen het Brits-Franse ingrijpen
in Egypte betoogd.
In Peking demonstreerden 350.000 Chi
nezen tegen de „Brits-Franse agressie" en
op de Bahrein-eilanden, in de Perzische
Golf werd na twee dagen van wanorde
lijkheden, waarbij gebouwen in brand
werden gestoken, een uitgaansverbod voor
de nachtelijke uren ingesteld. Zestien
personen werden hier gearresteerd. Er
waren geen slachtoffers.
In Engeland zelf heeft het bestuur van
het district Zuid-Wales van de Britse
mijnwerkersbond een resolutie aanvaard,
waarin wordt gezegd, dat vele onderaf
delingen op staking aandringen, „om een
einde te maken aan deze reactionaire
oorlog".
De aangekondigde prote.stcampagne van
de Britse „Labour Party" tegen het be
leid van de Britse regering in het Midden-
Oogten is gisteren met een massabijeen
komst te Londen begonnen.
Na de bijeenkomst trokken duizenden
betogers, die het aftreden van premier
Eden eisten, naar Downingstreet. Bij de
straat, die door de politie was afgezet,
kwam het tot botsingen. Verscheidene
personen werden opgebracht en een aan
tal werd gewond,
Het lag, naar wij vernamen, in de be
doeling van de K.L.M. met ingang van
vandaag haar ludhtdiensten op Beiroet
in Libanon en Tel Aviv in Israel te her
vatten Deze diensten waren, zoals ge
meld, in het begin van de vorige week
tijdelijk gestaakt als gevolg van de om
standigheden in het Midden-Oosten.
De dienstregeling van beide diensten is
enigszins gewijzigd. De uitvoering is af
hankelijk van de situatie ter plaatse op de
dag van vertrek.
