DE KASSA: Gevoeligste plek in filmbedrijf
witte doek
tl
Optimisme bij 20th Century Fox
WERELD
Wie voelt nog lust tot
Waterdichte garantie tegen
dure coupures
Boosheid en goedheid in
SS» t»<ï JSï«ï Da3c
Vlaamse vertoning van Vondel9s
rr
in drukinkt
Terwijl de vlammen om ons dreigen
H
Grootste produktieschema sinds jaren
Grenzeloze verbeelding
rr
Dwazen en kinderen
ACTUALITEITEN
Gebroken ledematen
Blauw potlood
Achter-kleindochter
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1936
PAGINA 5
Vervolg op
„De zanger,
niet het lied"
Audrey Erskine Lindop, die een paar jaar geleden in één slag
beroemd werd met haar priesterroman „The singer not the song",
heeft haar talloze lezers niet in het onzekere willen laten over het
lot van haar held, de eenvoudige en door en door menselijke Father
Keogh, en zij heeft een vervolg op dit boek geschreven. Onder de
titel „The Judas figuresverscheen het kortgeleden bij Wm. Heine-
mann Ltd te Londen en er zal, naar wij vernemen, spoedig een
Nederlandse editie uitkomen. „The singer not the songis in alle
Wésleuropese talen vertaald („behalve in het IJslands", zegt de
schrijfster. „Ik troost me maar met de gedachte, dat ze in IJsland
wel Fins of Noors of Deens kunnen lezen"en grote opgang heeft
het hoek gemaakt in Mexico hel land waar t dramatische verhard
zich afspeelt.
HOED VAN RUDOLPH
VALENTINO
Doet opnieuw dienst op Anita
Ekbergs hoofd
JAPANSE ACTRICE IN
HOLLYWOOD
AUDREY ERSKINE LINDOP
nooit in Mexico geweest
Menselijk
Ha fis Roest
'Lat kunnen wij ons toch nietig voelen op een zondag, zoals wij
vorige week beleefd hebben. Wie. zijn wij, dat wij met ons allen
tezamen in één ondeelbaar ogenblik vernietigd .kunnen worden?
sie van een paar atoombommen. De mogelijkheid was niet ondenk
baar. En hoewel de onmiddellijke dreiging weer iels verder van ons
af is komen te liggen, blijft het gevaar toch aanwezig. Betekenen wij
dan zo helemaal niets, dat Hij. die ons gemaakt heeft, dit toe kan
staan? Zoals men een mierennest uitbrandt, zonder enig gevoel,
zonder enig medelijden.
Alle lust tot arbeid vergaal ons bij dergelijke overpeinzingen. Laat
staan de lust tot spel. Wat heefl het nog voor zin? Komt elk spel ons
in deze dagen niet voor als het spel van dwazen, die zich maar
wat verbeelden, terwijl zij de dreiging van de dood niet boven
zich zien?
Niet enkele tientallen van onsmaar wij allen tegelijk dooide explo- ?aa,t zö„h?bben vertrouwen en
Hans van Bergen
WERELDNIEUWS
(Van onze filmredacteur).
Op Tobago, een Brits eilandje ten noor
den van Trinidad in de Caraibisehe Zee,
dat met zijn door de zon gekuste lagunes
en zijn met palmen begroeide kusten een
ideaal oord is voor jongemensen op hun
huwelijksreis, is een troepje Britten hard
aan het werk om de buitenopnamen voor
een nieuwe film te maken.
Maar de belangrijkste figuur onder
hen is niet, zoals men wellicht zou ver
wachten, de regisseur John Huston, wiens
laatste film „Moby Dick", alom ter we
reld met groot succes wordt vertoond.
Evenmin is dat Deborah Kerr, de Britse
srter, of Robert Mitchum, de stoere
Vizzard genaamd.
De aanwezigheid van Jack Vizzard op
Tobago zal naar de B"hje filmjournalist
Eric Bennett in de „Daily Express" op
merkt wellicht ver reikende gevolgen
hebben voor de hele filmindustrie Viz
zard is namelijk een vertegenwoordiger
van de Amerikaanse Production Code Ad
ministration, die vroeger bekend stond
als het Hays Office en dit betekent, dat
een censor uit Hollywood toezicht houdt
op de produktie, opdat de makers er ze
ker van kunnen zijn, dat bun lm een
toelaatbaarheidsverklaring krijgt en dat
er geen moeilijkheden bornenmet het
Amfrfkaanse Legioen van E.^baarheid.
De film die Heaven knows Mr. Alii-
son heet vertelt de geschiedenis van een
kloosterzuster (Deborah Kerr), die met
een ruw sergeant van de Amerikaanse
marine (Robert Mitchuml) tijdens de strijd
l^gen de JapPen ia de stille Oceaan in de
jongste wereidoorlog schipbreuk lijdt op
een onbewoond eiland.
Het is overbodig te wijzen op de vele
Problemen en m°si]ijkheden. die een
dergelijk gegeven met zich brengt.
Sinds züde oorspronkelijke roman van
Charles Shaw drie jaar geleden las,
heeft Deborah Kerr deze rol willen
spelen en tenslotte heeft de Hollywoodse
producent Buddy Adler na langdurige
onderhandelingen het verhaal voor haar
gekocht.
Aanvankelijk zou Miss Kerr Marlon
Brando tot tegenspeler hebben gehad.
maar deze had andere verplichtingen en
tenslotte kreeg Mitchum de rol. die heI?
°P het lijf is geschreven, zoals dat
Adler. die onlangs Darrylj Za"ues 1
opgevolgd als producent bh. oj
tury Fox. koog John Huston uit ais reg s-
seur en trok meer da" ti, 2
(ƒ7000.000) voor de fi1™ >ot dat
ogenblik was iedereen «"K tevreden.
Maar toen kwamen er vage. maar ver
ontrustende geruchten over bezwaren
j van het Amerikaanse Le
gioen van Eerbaarheid. de katholieke
„AT „tie die zich bezig houdt met het
or0amsa films Als deze organisatie.
700.000 misschien gevaar zou loPen,
besloot daarop de hulp van Produc-
non Code'^ministration in te^oepen
vnordai er zelfs maar aan de iiim werd
begonnen en Jack Wlzzard' dle zeI£
katholiek is werd belast met het toe
zicht H« begaf zich naar Mexico. waar
John Huston aan het draaiboek werkte
en samen begonnen ze de dialogen bij
Te schaven. Dit had heel wat voeten in
aarde want in het verloop van het ver
haal raakt Mitchum. de ruwe mannier
verliefd op de kloosterzuster, die aldus
in emotioneel contact komt met een
man en die bovendien voor een onver
wachte beslissing wordt gesteld, want
hij ontdekt, dat zij haar eeuwige belof
ten nog niet heeft afgelegd
Hunston en Vizzard 'zijn samen naar To-
bago^gekomen en daar is laatstgenoemde
neel in het wijkgebouw van Scarbo-
rbbfA dat tijdelijk in een miniatuur-
studio is veranderd en in de felle zon bij
de buitenopnamen om elk moment te
Kunnen worden geconsulteerd over de
wijze. waarop de scènes tussen Deborah
Kerr en Robert Mitchum moeten wor
den verfilmd.
Het staat wel vast, dat de andere
Producenten in Hollywood het experi
ment van Adler om een vertegenwoordi
ger van de Production Code in de studio
te halen, met de grootste belangstelling
wordt gevolgd Het gaat. hier immers om
een waterdichte garantie tegen dure
coupures en nieuwe opnamen van
scènes, waartegen bezwaren kunnen
rijzen. Als deze methode om een verte
genwoordiger van de Production Code
bij de verfilming zelf te betrekken, al
gemeen ingang vindt, zal dit verstrek
kende gevolgen hebben, niet alleen in
Amerika, maar ook in Engeland. Want
hoewel Adler deze voorzorg heeft ge
nomen om de ontvangsten in Amerika
veilig te stellen, gaat het hier in feite
om een Britse produktie. die in een
MEXICO Artistieke
voortdurend aanwezig 0p het kleine to- Britse kolonie wordt opgenomen.
keuren van
een film onaanvaardbaar verklaart, be-
tekent dit een slag op de plek, die in
het filmbedrijf het gevoeligst is: de cassa.
En het. Legioen van Eerbaarheid bleek
hr's'maal niet te spreken over het idee
filmênIeaven knows mr. Allison" te ver-
Adler. die hevig schrok bij het voor-
Uitzicht. dat zijn investering van
Deborah Kerr en Robert Mitchun, die samen optreden in „Tienven
knows Mr. Allison een nieuwe film van John Huston.
Dat zij uit Mexico geen kritiek op haar
beschrijvingen van landschappen en situa-
ties heeft gekregen, is we] het grootste
compliment dat men de schrijfster stil-
zwijgend heeft kunnen geven. Zij 'is name
lijk nooit in Mexico geweest en toch zijn
haar beschrijvingen van een zeldzame
suggestieve kracht. Verbeeldingskracht,
overgebracht op de lezer!
Want Audrey Erskine heeft een schier
grenzeloze verbeelding in de goede zin
van het woord, want iedere inbeelding is
haar totaal vreemd. Zij is een klein en kit
tig vrouwtje, voor in de dertig en reeds
met een paar wereldsuccessen (en twee
verfilmde boeken) op haar naam. Maar
de roem is haar niet naar het hoofd ge
stegen. Zij rijdt niet als een idioot rond in
splinternieuwe auto's (ze heeft er zelfs
geen!) en koopt geen villa's om er wilde
feesten te vieren. Zij behoeft werkelijk
geen verveling te verdrijven Zij is de
minst geïnterviewde auteur van Engeland
omdat zij zichzelf zoveel mogelijk aan al-
ie publiciteit onttrekt.
Want wat Audrey Erskine liever doet,
is hard werken, in haar stille kamer in
een typisch Londens huis in een al even
typsch Londense wjjk. Zjj heefl; in de er
ker een grote, zware eikenhouten tafel,
die honderden jaren geleden in de refter
van een klooster heeft gestaan. Op de ta
fel liggen wel dertig vulpenhouders, van
allerlei kleuren en met verschillende tin
ten inkt. Als Miss Lindop eenmaal aan
het werk is, wil zij niet het risico lopen
opgehouden te worden door een lege pen.
En als haar ogen vermoeid worden van de
ene kleur inkt, wisselt zij.
Zij kan geen onderbreking van haar
werk velen, omdat zij sterk geïnspireerd
schrijft. Men krijgt een volledige kennis
en volledig begrip van een volkomen onbe
kend land (juist en uitsluitend gekozen,
omdat het zo totaal anders is dan de ons
vertrouwde eigen omgeving - maar dan
ook totaal!) heus niet cadeau en Audrey
Erskine heeft zich er helemaal in moe
ten inleven.
„Soms „speel'' ik de passages, die ik
Edith Head, de mode-ontwerps-ter
van Paramount, heeft voor Anita Ekberg
een prachtige garderobe gecreëerd, die ze
zal dragen in de „Hollywood or
Bust". Onder de vele kostuums bevindt
zich ook een fraai toreador-pakje. Voor
dat ze de hoed liet maken, die bij dit
Spaanse ensemble zou worden gedragen,
liet Edith één van haar assistenten in
koffers van de kostuumafdeling zoeken,
of er misschien een geschikt model bij zou
zijn, waarop zij zich zou kunnen inspi
reren. Anita Ekberg vond de hoed, waar
mee de assistent kwam aandragen, ech
ter zo mooi, dat zij hem liet schoonma
ken en hem zal dragen in de film.
En nu kunt u het geloven, of niet, maar
die hoed is eigendom geweest van Ru
dolph Valentino, die hem in 1921 droeg
in „Blood and Sand", een van zijn groot
ste filmsuccessen
Sir Winston Churchill zal in een korte
scène optreden in ..Something of Value",
een film van Metro Goldwyn Mayer over
de Maiu Mau-beweging in Kenya.
Tijdens een historisch onderzoek, dat
in opdracht van de studio ten behoeve
van de film werd ingesteld, vond men
een artikel, dat Sir Winston in 1907 over
Oost-Afrika had geschreven.
Toen de M.G.M.-directie aan de vroe
gere Britse premier toestemming vroeg
om deze woorden voor de inleiding op
de film te gebruiken, stond hij dit niet
alleen toe. maar liet, zich filmen, terwijl
de woorden zelf snrak.
Doris Day schijnt na haar optreden
'f1 „The Man who knew too much" van
fylred Hitchcock, waarin ze vrijwel niet
al,9gt, van plan te zijn aan een loopbaan
Buddy Adler heeft intussen in overleg
met Spyros P. Skouras. de president van
20th Century Fox belangrijke beslis
singen genomen, die getuigen van een
grenzeloos optimisme met. betrekking
tot de toekomst van het filmbedrijf. Sa
men hebben ze een werkschema opge
steld. dat voorziet in de produktie van
50 tot 54 films in twaalf maanden, te
beginnen in april van het volgende iaar.
Als dit. schema volgens plan wordt
uitgevoerd, wordt het in de Fox-studio's
drukker dan het in de afgelopen twintig
jaar ooit is geweest.
Deze plotselinge verhoging van de
produktie is te danken aan de overtui
ging van mr. Tkouras, dat het publiek
meer geneigd is om naar films te kijken
dan ooit het geval is geweest s'nds de
televisie deel van het Amerikaanse le
ven is geworden Het doel. dat hij zich
heeft gesteld, is niet zozeer om de men
sen er toe te bewegen om naar film
amusement te kijken, maar om ze uit
hun buizen te lokken, naar de biosco
pen.
„Probleemkinderen, Deel I Psy-
ehl-chp moeilijkheden." 'oo dr
J r inschoten Uitg °e Toorts,
Haarlem.
Op een werkelijk bewonderenswaardi
ge wijze is dr. Linschoten erin geslaagd
in begrijpelijke taal en toch wetenschap
pelijk verantwoord over een zeer moei
lijk onderwerp te schrijven ten gerieve
van hen, die met moeilijke kinderen te
maken hebben. De bruikbaarheid van hei
boek wordt nog verhoogd door de uitvoe
rige adreslijsten van Nederlandse en
Vlaams-Belgische instellingen.
Dr. N. Perquin.
Advertentie
De Japanse actrice
Jachiko Kyo, die be
kend werd door
naar rollen in de in-
iernationaal bekroon
de films „Rashomon",
als
gewone actrice te beginnen. Ze zal
gewone aciriue ie oegn.
r?nhiinste als tegenspeelster van Clark
Tjfkle optreden in een komedie, getiteld
■■Teacher's Pet".
filT CIark Gable, die onlangs in zijn 56ste
de acïs. opgetreden, heeft verklaard, dat
kelijk ri?es tegenwoordig niet zo aantrek-
een ster d6r Zi^n als vroe2er »AIs ik aan
Joan CrawLk"' aldus clark „denk ik aaa
binnenkomt r„ Wanneer die een kamer
zelfde geldt G, Ik- dat ze er is. Het-
Llen zfch mVtCerMeaï'ène Dietrich Ze
t„;|pt is tot in erSens zien, of haar
dig een lesje aan nemen') tegenwoor-
Na een rustkuur van viif
een ziekenhuis heeft de thans ei-ja^igc
Jack Dempsey, de vroegere kampioen
zwaargewicht boksen, een nieuwe baan
in Hollywood: adviseur bij de produktie
van een film, die gebaseerd is op zijn
eigen levensloop.
Als Sir Laurence Olivier klaar is met
zijn film „The Sleeping Prinre" met Ma
rilyn Monroe, gaat Hij naar Hollywood
om een rol te spelen in een film naar
Bernard Shaws „The Devils Disciple
Daarna, waarschijnlijk in de zomer van
1957, keert hij in Engeland terug, waar
hij een filmversie van Shakespeares
„Macbeth" zal maken. Zelf zal hij er met
zijn vrouw Vivien Leigh als tegenspeel
ster. de hoofdrol in vertolken.
w ,en gemaakt, voor het
M eerst een bezoek ge-
van de taal serieus ter harte gaat, zul
len er o.i. het nodige uit kunnen meene
men.
MACHIKO KYO,
m bracht aan bet land
van de rijzende zon.
„Goed taalgebruik", door mr
F. B. Bakels Uitg. Scheltema
en Hoikeman. Amsterdam-
Wij geloven dat men zich niet ai te
veel illusies moet maken over het nuttige
effect van boekjes als het onderhavige. Ze
zijn te beknopt en te weinig positief.
Over de bastaardwoorden staat er
meer dan genoeg in; het „onkruid" ech
ter is te summier behandeld. Er zijn
Poort van de Hel" en b.v. heus heel veel meer germanismen
„Ugetsu", heeft haar (Cn „betere") aan te wijzen dan deze.
debuut in Hollywood vaarvan vele door de huidige generatie
gemaakt in de film slechts met een schouderophalen zullen
„The Teahouse of the bejegend worden
August Moon" die
door Daniël Mann Waar wij bovendien vóór alles behoefte
wordt geregiseerd. dan hebben, dat zijn vaste regels. In
Op hun beurt heb- dit boekje zijn typerend vo°r onze taai
ben de Amerikaanse kennis letterlijk louter „w.oorder," opgeno-
acteurs Marlon Bran- men. Om de .wartaal", „ivauwelwoorden'
do. Glenn Ford, Eddie an „leuterpraat" zal. vrezen wij, de mo-
\lbert en Henry Mor- derne jeugd zich niet bekommeren.
an voor de opnamen, ..AUaen lieden, wie het zuiver houden
die voor deze film in
lapan moesten wor-
L. H.
„Het Progressieve denken over
samenleving en bedrijf", door prof
dr. P. Kuin, Uitg. H. D. Tjeenk
Willink. Haarlem.
In deze inaugurele rede geeft de nieu
we Amsterdamse hoogleraar in de econo
mische sociologie zich rekenschap van de
veranderingen, die het progressieve den
ken in onze tijd bezig is te ondergaan.
Hij signaleert hierbij het opmerkelijke
verschijnsel van een naar elkaar toegroei
en van de twee grote progressieve stro
mingen die volgens hem sedert het mid
den der 19e eeuw het maatschappelijk le
ven der westerse wereld hebben doortrok-
ken n.l. die van de sociaal-voelende bur-
gerij en die van de arbeidersbeweging
De progressieve burgerij heeft meer oog
en waardering gekregen voor economi
sche ordening en voor de positieve taak
der overheid hierbij, terwijl de arbeiders
beweging de waarde van de democratie
sterker is gaan beseffen. Bovendien zijn
de oude voorspellingen van een toene
mende verarming der grote massa volko-
mea onjuist gebleken. Aan de daaruit
noodzakelijk voortvloeiende economische
ineenstorting gelooft men in de niet-com-
munjstische arbeidersbeweging niet meer
iegelijk met dit opmerkelijke verschijn
sel signaleert prof. Kuin een zekere mat
heid. welke zich van het progressieve
streven heeft meester gemaakt.
Een nieuwe toekomstvisie is nodig En
kele elementen hiervoor zijn reeds aan
wezig. zoals de nieuwe Amsterdamse
hoogleraar uiteenzet.
P-rof. Kuin verwaarloost ten onrechte
geheel de progressieve kracht, welke van
de christelijk-sociale beweging is uitge
gaan en nog altijd uitgaat. Dit is een
ernstig tekort in deze overigens bijzonder
interessante rede.
„Handboek K.N.V. v. L." Uitg
K.N.V. v. L„ 's-Gravenhage.
Gaarne vestigen wij de aandacht op dit
uiterst bruikbare en zeer handzame boek
je. dat de Vereniging' voor Luchtvaart
voor zijn leden heeft uitgegeven. Het be
vat alle inlichtingen over de Nederland
se burgerluchtvaart, tot en met een vol
ledige lijst van vliegtuigen in ons land
geregistreerd. Men vindt er tevens in ge
gevens over zweefvliegsport. modelvlieg
tuigbouw en opleidingen tot diverse lucht
vaartfuncties. Het is ook voor niet-leden
verkrijgbaar.
„Inleiding het denken van
Jung", door dr, Elis Camerhng
Uitg Born. Assen-A'dam.
Dit werkje schetst op overzichtelijke wij.
ze het systeem van Jung en de wijze,
waarop hij daartoe geleidelijk gekomen
is. Iets dergelijks is geen gemakkelijke
opgave t.a.v een figuur als Jung Maai
de S. heeft zich goed van haar taak ge
kweten. Na een inleiding over Jung zelf,
komt de verhouding van hei bewustzijn
en het onbewuste aan de orde, vervolgens
de archetypen en ten slotte de betekenis
van de religie in dB systeem.
Voor wie zich vlot en toch verantwoord
van Jung's Systeem op de hoogte wil stel
len, verdient dit boekje aanbeveling
A. C.
beschrijven moet" vertelt ze. „Gelukkig
schrijf ik alleen 's nachts, zodat geen mens
dus last van me heeft. Ik moet nog lachen
als ik denk aan de keer, dat ik een schiet
partij „speelde", om te zien hoe (de aan
valler en aangevallene tegenover elkaai
in hinderlaag moeten hebben gelegen. Ik
klom dus achter de bank, en maakte mijn
twee Siamese poezen wakker. Plotseling
sprong ik overeind - de arme beesten
schrokken geweldig; en ze wisten hele
maal geen raad meer,toen ik door de ka
mer begon te rennen. Ze moeten wel ge
dacht hebben, dat ik gek was geworden."
In haar eerste boek over Father Keogh
beschrijft Audrey Erskine Lindop met
grote indringendheid en zuiver begip (zij
is namelijk zelf niet katholiek) de strijd
van de priester tegen het kwade, dat, ver
persoonlijkt in een handiet, een hele land
streek in Mexico overheerst.
Een strijd dus tussen boosheid en goed
heid - maar niet 'zwart-wit op ongeloof
waardige wijze. Father Keogh is zeer men
selijk. zijn goedheid is menselijk en zijn
gevoelens zijn het ook. Maar hij wordt ge
stuwd en getroost en gesterkt door het ge
loof. Dat cn dat alleen maakt hem tot de
man, die in staat is aan de sluwheid en
doortraptheid van de bandiet Malo te
weerstaan - méér nog: er moedig en onbe
vreesd (na de wederom zo menselijke
angst en twijfel te hebben overwonnen) de
strijd tegen aan te binden.
In „The Judas figures" komen wij te
weten, dat Father Keogh niet in een dui
velse ontmoeting met Malo is gedood, doch
her» ellende is van zware verwondingen.
De strijd is niet gewonnen - nóg niet.
Want de bevolking gelooft, dat Malo - die
wèl het leven heeft gelaten - voortleeft.
Natuurlijk moedigen de bandieten het bij
geloof zo sterk mogelijk aan om de pries
ter te bevechten en de bevolking bang te
maken.
De geschiedenis herbegint, maar té
spannender en tragischer omdat ook een
assistent van Father Keogh, een zeer jonge
priester, aan de geweldige strijd gaat
deelnemen.
Audrey Erskine Lindop heeft aan „De
Zanger, niet het lied", een boeiend en
soms aangrijpend vervolg toegevoegd. In
„The Judas figures" heeft zij enige nieuwe
en belangrijke facetten in de strijd tussen
hef goede en het kwade aan de orde ge
bracht - met een meeslepende kracht,die
de lezer zo nu en dan de adem doet in
houden van spanning.
Leeuwendalers
Vandei's „Leeuwendalers" wordt
a.s. dinsdag in de Groote Schouw
burg te Rotterdam gespeeld door het
Nationaal Toneel van België. Het is
een nieuwe voorstelling, geregisseerd
door Ben Royaards die ook de rol
van Adelaert speelt. De vertoning
heeft plaats in het kader van het
tienjarig bestaan van het Belgisch-
Nederlands Cultureel Akkoord en
wordt georganiseerd door het Comi
té van Belgisch Nederlands-Luxem-
burg-jC Samenwerking, afdeling Rot
terdam.
Het is moeilijk zich een betere keu
voor te stellen dan Vondels „Leeu
wendalers" bij deze gelegenheid.
Dit zogenaamde „Lantspel" waarin
de vreedzame betrekkingen tussen
noord ei zuid op zinnebeeldige wij
ze worden verbeeld, schreef Vondel
in opdracht. Het was een toepasse
lijk spel bij voorbaat Mj de naderen
de vrede van Munster van 1648. De
60-jarige Vondel heeft de opdracht
nogal gemoedelijk opgevat en er een
spel van gemaakt in de geest der
Italiaanse pastoralen. Nog voor de
vrede van Munster op 5 juni 1648
werd afgekondigd had in de Amster
damse Schouwburg de eerste opvoe
ring plaats.
Noord en Zuid Leeuwendal verte
genwoordigen voor de dichter in een
weemoedige herinnering Noord- en
Zuid Nederland, het land waar Von
del geboren werd en het land waar
hij leefde, sinds 1648 onherroepelijk
gescheiden. Een oude vete tussen de
noordelijke en de zuidelijke helft
wordt opgelost door het huwelijk van
Adelaert en Hageroos. Door deze op
lossing heerst weer pais en vree. Al
les is weer „botertje tot den boöm"
zoals de aan het slot van dit stuk van
Vondel ontleende zegswijze het uit
drukt: het karnvat tot de bodem toe
vol boter. Het zal niet "odig zijn hier
nauwkeurig na te vertellen hoe de
beslechting van de vete in haar werk
gaat. Er zijn heel wat dramatische
verwikkelingen tussen Heereman en
Volckaert, de heemraden der beide
districten, tussen Landskroon en
Vrerick voordat Hageroos en
Adelaert hun idylle beleven en de
zilveren vredestrompet het „einde
des eeuwigen oorlogs" aankondigt.
Het zal interessant zijn „De Leeu
wendalers" meer dan eens door ama
teurs als openluchtspel opgevoerd
weer eens door csn beroepsgezelschap
te zien spelen. De inlichtingen die
ons over de Vlaamse voorstelling
hebben bereikt wekken in dit opzicht
de beste verwachtingen.
Vrije Tjjd Reeks - Uitgave Can-
tecleer, Utrecht.
In deze reeks is wederom een zestal
werkjes verschenen nas. 9 t.e.m. 14) als
praktische handleiding voor diverse vor
men van handenarbeid en spel. Reeds
eerder wezen wij op het nut van deze pret
tige boekjes voor onderwijspersoneel,
jeugdleiders en stellig ookvoor de ouders.
„Maak groter speelgoed' is een vervolg
op het reeds eerder in deze reeks uitge
geven „Speelgoed maken"; het geeft eni
ge suggesties voor wat grotere w erkstuk-
jes (hobbelpaard, wagentjes, sleden, meu
beltjes. enz.)
„Tekenen en schilderen" is een ontdeK-
kingsreis op het terrein van kleuren en
vormen een gebied waar iedereen met
'n beetje goede wil wel wat kan bereiken,
mits men het niet als wedstrijd doch als
ontspanning beschouwt.
In „Eenvoudig weven" wordt met be
hulp van simpele technieken het ver
vaardigen van nuttige werkstukjes naar
eigen figuren en kleurencombinaties aan
gemoedigd.
„Speel gezellig" bevat spelletjes, die
men met slechts weinig materiaal zelf
kan maken en juist daarom bij het spelen
veel bevrediging geven; ze zijn bijna alle
bestemd voor de huiskamer.
Met „Eenvoudig kartonwerk" als lei—
draad kunnen kinderen eenvoudige werk
stukjes maken, waarbij het minder de be-
doe in,g is om naar een voorbeeld te wer
ken dan wel gebruik te maken van het
scheppend vermogen van elk kind
„Bastsnijwerk" wil helPen om v00rwer.
pen te maken waar men iets aan heeft en
waarbij niet alleen takken als materiaal
dienen doch ook de uitgesneden versie
ring in de bast belangrijk is.
dat zij zich veilig voelen in hun huiselijke
omgeving, omdat zij vertrouwen hebben in
de grootte en de goedheid en de liefde van
hun vader en moeder-
o-----j;n dn js het criterium waar het om
J I voelen zij zich veilig en gelukkig en kun-
nen zij spelen. Is het geluk dan niet aan
hun kant?
Onze grootheid cn waarde liggen niet in
het uiterlijke, niet in de stof. De stof
om ons heen kunnen zij vernietigen,
maar aan onze waarde kunnen zij niet
raken.
En diep doordrongen van deze waarheid
kunnen wij rustig blijven in deze tijd van
spanning en dreiging.
De taak. die wij dagelijks te vervullen heb
ben en die ons nu zo nietig en nutteloos
schijnt, is ook maar een relatieve, een zeer
beperkte taak. Onze eigenlijke taak ligt
op een veel hoger plan, de taak orr aan
onszelf te werken, aan onze innerlijke
waarde. En daarom kunnen wij ook rustig
met onze dageliikse taak doorgaan, omdat
zij niet meer relatief en beperkt wordt,
dan zij a] was.
En zo kunnen wij ook met ons spel door
gaan. Het spel van degenen, die vertrou
wen hebben en zich daarom veilig en ge
lukkig voelen en nog KUNNEN spelen. Het
spel, niet als uiting van onbegrip of onver
schilligheid of oppervlakkigheid, maar als
uiting van vertrouwen, van geloof. Het spel
dat onszelf en anderen tot rust brengt, zo
lang wij toch niet tot andere daden ln staat
zijn.
Inderdaad, de enigen, die zondag j.l. tot
de onverstoord gelukkigen behoorden, wa
ren de dwazen en kinderen. Terwijl de gro
ten met angstig hart en verdriet en woe
de naar de radio luisterden, speelden de
kinderen rustig voort. En menig ouder
trachtte tevergeefs zijn kinderen tot wat
meer stilte aan te manen, omdat hij an
ders de stem door de radio niet kon ver
staan. Het spel van de kinderen werkte op
zijn zenuwen, Terwijl hij anders druk mee,
kon doen, kon hij hun spel nu niet verdra
gen.. Het liefst joeg hij hen de kamer uit.
de straat op, maar buiten regende het en
was het guur. Begrepen zijn kinderen dan
niets van de ernst van de toestand? Had
den zij dan niet het minste begrip van het
onmenselijk en onrechtvaardig lijden van
de Hongaren, dat morgen ook hun deel
kon worden?
Neen, neen. daar begrepen zij niets van
Zij voelden zich alleen maar gelukkig, zo
als zij zich elke dag gelukkig voelen, om
dat zij geen vrees kennen, als de dreiging
niet in hun onmiddellijke nabijheid is, om-
O
BEN ROYAARDS, die a.s. dinsdag
te Rotterdam optreedt in ,,De Leeu
wendalers", doet dit eigenlijk als in-
vailer. In de
door hem ge
regisseerde
voorstelling
van Vondels
spel vertolkte
oorspronkelijk
Dom de Gruy-
ter de rol van
Adelaert. Maar
juist voor de
generale repe
titie brak De
Gruyter zijn
pols. Er moest
DOM DE GRUYTER een noodoplos-
gebroken pols.. sing gevonden
worden en zo
kwam de regisseur zelf, sedert 1942
vertrouwd met „De Leeuwendalers",
als tegenspeler van Hageroos op de
Antwerpse première. De Gruyters
pols is intussen ailang weer genezen,
maar in de aanstaande vertoning zal
Ben Royaards voor zijn eigen land
genoten de rol spelen. Er is nog een
gebroken lidmaat dat van invloed is
geweest op de rolbezetting. De hond,
die Vondel als begeleider van Hage
roos ten tonele laat verschijnen, zal
in Rotterdam niet door de Vlaamse
vertolker worden gekwispeld. Het
dier brak onlangs een poot. In aller
ijl is nu een Rotterdamse hond voor
de rol „aangezocht".
DE REGIE-OPVATTING van Ben
Royaards wijkt enigszins af van de
vorm waarin hij in 1942 „De Leeu
wendalers" regisseerde. Er is nogal
met het blauwe potlood gewerkt, de
vijf bedrijven zijn teruggebracht tot
"wee delen en van de vijf reien zijn
er slechts twee voor en na het
vierde bedrijf gehandhaafd. De
andere reien worden als een bewe
gingselement in het spel ingelast.
Royaards heeft de kostumering onge
veer gesitueerd in de juiste tijd. Zuid-
Leeuwendal verschijnt in Breughe-
liaanse kledij, het noorden in Holland
se kostuum uit dezelfde tijd. Met mas
saregie en muziek (naar Beethovens
Pastorale) is de vertoning verleven
digd.
MONICA DICKENS
.20 baantjes.
TOT DE GROTE literatuur zal Mo
nica Dickens, de achter-kleindochter
van Charles Dickens, nooit behoren.
Dat zou trouwens niet passen in haar
carrière die 'n
aaneenrijging
is van char
mante misluk
kingen. Noch
als kamermeis
je, noch als
verpleegster
bleek zij op
haar plaats,
haar journalis
tiek bracht he
le redactiesta
ven tot wan
hoop en voor
een farm was
zij te stads. Al
leen haar hu
welijk met een
marine-officier
in de V.S.
houdt stand,
zij het vol
gens haar eigen visie) niet zonder
vermakelijke perikelen. Haar grote
overwinning ligt in...het be
schrijven van haar mislukkingen. Het
onhandige kamermeisje („One pair
of hands"), de ondeskundige ver
pleegster („One pair of feet'"), de
wanhopige journaliste („My turn to
make the tea"), de onervaren echtge
note („No more meadows") vonden
althans in romanvorm de weg naar
het succes. Zij werd een bestseller
schrijfster die haar overgrootvader
naar de kroon steekt. Dat werd ze
eerst door een toeval, toen een uit
gever die op een feestje vernam met
wiens achterkleindochter hij danste,
zei: „Schrijf een boek over je 20
baantjes". Zij volgde het advies tot
vreugde van honderdduizenden lezers
en tot schrik van haar werkgevers
die in verdekte termen hun portret
ten herkenden. Dezer dagen werd
„No more meadows" vertaald („De
lange rechte weg", uitg. Leopold),
een vrolijke persiflage op Stevensons
opvatting dat het huwelijk een som
bere weg zonder plezierige zijpaden
zou zijn. In Christine valt het niet
moeilijk de trekken te herkennen
van Monica, de charmante mislukke-
linge.
