v
Zeven maanden onschuldig in
de gevangenis
Ned. Bank zag 72 miljoen aan
deviezen wegvloeien
Het Rode Kmiss dat zijt Gijf
WORD LID VAR U RODE KRUIS
Frieslands enige tol in Nieuwe-
zijl nu ook verleden
ÏÉS 1 I
miljoen
leden en nu - nog 100.000 er bij
Na 90 jaar een half
Harde les voor bemoeizieke vrouw, die
zelf lesjes wilde geven
Overgrote deel betrof convertibele valuta
Amerikanen tonen zich niet
toeschietelijk
erg
Meer dan zestig taken vervult het Rode Kruis - alle zestig in dienst
der mensheid. En het Rode Kruis - dat zijt Gij. Gij, de sterke en ge
zonde, die de last en het leed helpt dragen van de zwakke, de invalide
en de zieke. Lid van het Rode Kruis, dat is een eretitel. Ais gij die
titel nog niet draagt, verwerf hem dan vandaag.
Brugwachter Mulder inde de laatste stuiver
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1956
Gefingeerde inbraak
Kampioenzwemster aan
de hengel
UITVOER ONDERVINDT
STAGNATIE, O.A. DIE
VAN AUTO'S
Export stagneert
Dit tekort aan scheepsruimte begint ook
al zijn invloed op de Britse uitvoer van
auto's te doen gevoelen. Werden de Brit
se autofabrikanten in het begin van dit
jaar getroffen door een sterke achteruit
gang van de buitenlandse vraag naar hun
auto's, thans ondervinden zij grote moei
lijkheden bij de uitvoering van de buiten
landse bestellingen, die hun verkoopor
ganisaties met moeite hebben weten te
verkrijgen.
Verdere aflossing op voor
schotten
Banksaldi gedaald
112 MILJOEN VOOR
BRABANTSE WEGEN
Geen belastingverlaging,
ofschoon dit thans mogelijk
zou zijn
VIJFTIEN DAGEN ARBEIDS-
VREDE IN BELGIE
Ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag is dr. L. G. Kortenhorst, voorzitter van de Tweede Kamer dinsdag
middag door de leden van de kamer in Den Haag gehuldigd. De foto toont dr. Kortenhorst met zijn echtgenote en
kleinkinderen bij een van hem geschilderd portret, dat hem namens de Kamer werd aangeboden door het C.H.-Kamer-
lid H. W. Tilanus, hier zichtbaar op de achtergrond.
De thans 46-jarige mevrouw K- H. B.-M-
is indertijd door de Haagse rechtbank en
daarna ook door het hof veroordeeld tot
7 maanden gevangenisstraf omdat zij in
augustus 1954 een dronken Indischman,
die in de bar van haar gerenommeerde
hotel rondjes champagne en cocktails zat
uit te delen, 3600 zou hebben ontfutseld.
Nadat zij deze straf had ondergaan, kwa
men echter nieuwe feiten aan het licht
met het gevolg, dat de Hoge Raad een
revisie-onderzoek gelastte en dat de pro
cureursgeneraal van het Amsterdamse hof.
waarvoor de zaak gisteren diende, vrij
spraak voor haar vroeg wegens gebrek
aan bewijs, met vernietiging van het oude
vonnis.
Uit het onderzoek en ook uit de getui
genverklaringen bleek, dat het verdachte
er alleen maar om te doen was geweest
de Indischman een lesje te geven en dat
zij nooit het voornemen had gehad het
geld voor zichzelf te behouden. Ook zijn
autosleuteltjes had ze hem ontnomen en
die gaf ze hem de volgende ochtend, toen
bij verontrust terugkwam, terug. Toen hij
echter zei de vorige avond ook 5000 te
zijn kwijt geraakt, zou zij in paniek zijn
geraakt, omdat ze niet beter wist of zij
had hem maar 3000 afgenomen (later
bleek, dat z'e 600 over het hoofd had ge
zien. die in haar slaapkamer lagen). Als
eerste reactie loog ze toen, dat ze nergens
van af wist en ze hield het vol, toen de
polit'ie haar ondervroeg. Toen echter de
barkeeper en een citherspeelster ver
klaarden. dat zij haar in de zakken van
de man hadden zien tasten, bezweek zij
tenslotte na een hele dag ondervragen en
kwamen drie biljetten van 1000 te voor
schijn uit het dashboard-kastje van haar
mans auto en de 600 uit haar klerenkast.
,.Ik heb werkelijk geen moment de be
doeling gehad deze man dat geld te ont
stelen", zei de verdachte thans en zij
schraagde deze bewering met enkele vroe
gere incidenten in haar leven.
Er verscheen als getuige haar thans 38-
jarige stiefdochter. Op een dag was ze
bij een bezoek aan haar vader haar gou
den vulpen en vulpotlood kwijt geraakt,
die haar vader haar eens had gegeven
Weken later kwam ze weer eens op be
zoek en tot haar onuitsprekelijke vreugde
lagen toen vulpen en potlood naast haar
bord. Volgende keer niet zo slordig ziin-
meisje", had haar stiefmoeder gezegd-
Een 54-jarige huisvrouw uit Rotterdam
kwam eveneens vertellen hoe haar vrien
din soms merkwaardige grapjes uithaal
de. „Ik was in 1953 de sleutels van ons
huis verloren", verklaarde ze- „en vertel
de dat aan haar. Ik zei er bij, dat ik me
nu behielp met' een touwtje door de brie
venbus- Op een dag kwam ik thuis en
alles was overhoop gehaald. Het zilver
was weg. Ik waarschuwde de politie, die
mijn eigen volwassen zoon arresteerde.
De jongen had net ruzie met zijn vader
gehad nl. en was inderdaad tijdens onze
aanwezigheid thuis geweest. Ik belde mijn
vriendin op en vroeg haar of zij soms
weer eens een grapje had uitgehaald,
maar ze ontkende. Een uur later vond de
polit'ie al het zilver onder het hoofdkussen
van mijn bed en kwam tot de conclusie,
dat iemand mij een poets had willen bak
ken. Ik belde mijn vriendin weer op en
zei haar dat ze mijn zoon hadden gear
resteerd. Toen schrok ze en bekende vlug,
dat zij het inderdaad gedaan had".
„Een bijzonder vreemde vrouw", vond
de president. .,U bent een uitstekend
zwemster geweest, zie ik in het dossier.
U was zelfs de eerste, die de Zuiderzee
overzwom- Toch deed u net alsof u niet
kon zwemmen en ging in Rotterdam bfl
een zwemleraar aan de hengel les ne
men".
..Z'e heeft mij midden in het Hollandsch
Diep eens van een boot in het water ge
duwd", vertelde de vriendin nog, „hoewel
ze wist, dat ik nauwelijks zwemmen kon.
Toen sprong ze mc na en redde me"-
Een psychiater en een psycholoog, die
de yrouw thans hebben onderzocht, zijn
beiden tot de conclusie gekomen, dat zij
niet de bedoeling heeft gehad het geld te
behouden, toen ze het' uit de zak van de
man wegnam. Beiden achtten het beslist
mogelijk, dat zij de volgende ochtend ge
schrokken was, toen de man beweerde
veel meer kwijt te zijn, dan ze in haar
bezit had en dat ze daarom komedie is
gaan spelen-
Uitspraak 27 november a.s.
Het deviezenbezit van de Nederlandsche
Bank heeft in de afgelopen week een ge
voelige klap gehad. De netto deviezenre
serve van de Centrale bankinstelling daal
de nameljjk met rond f 72 (v.w. 6) miljoen
tot f 910 miljoen. Tezaipen met de onver
anderde goudvoorraad van f 3230 miljoen
komt men aldus tot een totale, monetaire
reserve van f 4140 miljoen, hetgeen bete
kent dat sedert 5 maart j.l., toen deze re
serve een hoogtepunt van f 4767 miljoen
aanwees, vreemde valuta tot een bedrag
van f 627 miljoen bjj de Ned. Bank zijn
weggetrokken.
Wat de oorzaak is geweest van de ster
ke afvloeiing in de afgelopen week laat
zich uit de cijfers van de weekstaat niet
aflezen. Niet uitgesloten is, dat in ver
band met de onzekere internationale toe
stand gedacht moet worden aan dekking
van valuta-transacties op termijn. Het is
bekend, dat uit dezen hoofde veel dollars
zijn opgenomen. In deze gedachtengang
past ook de achteruitgang van het bezit
aan convertibele valuta. Dit deel van het
deviezenbestand is in de afgelopen week
met f 55 miljoen gedaald tot f 349.5 mil
joen.
Het valt de Britse oliemaatschappijen
nog steeds moeilijk de grote hoeveelhe
den olie, die zij nodig hebben, in de Ver
enigde Staten te kopen. De pogingen van
de oliemaatschappijen worden belemmerd
door het ontbreken van een duidelijke lei
ding van de Amerikaanse regering voor
de olieproducenten aan de Golf van
Mexico.
De Amerikaanss internationale olie
maatschappijen voorzien eerst in de be
hoeften van haar Europese dochtermaat
schappijen en dekken zich tegen de te
verwachten daling van haar eigen aan
voer uit het Nabij Oosten, alvorens haar
in het gebied van de Golf van Mexico
beschikbare olie aan te bieden.
De Britse maatschappijen geloven ech
ter, dat de situatie beter zal worden
en blijven daarom tankschepen naar de
Verenigde Staten zenden met een ver
voerscapaciteit, die groter is dan de hoe
veelheid olie, die zij tot dusverre hebben
kunnen kopen.
De Financial Times vraagt zich in ver
band hiermee af, hoe lang de Engelse
economie de druk van de onvoldoende
olie-aanvoer zal kunnen dragen.
Tot dusverre zijn er volgens het blad
geen tekenen, dat de Ver. Staten hebben
besloten zamen te werken bij de reorga
nisatie van de Europese olievoorzie
ning. Indien deze samenwerking lang uit
blijft, zouden de gevolgen ernstig kunnen
zijn. Zij zullen niet alleen Engeland en
continentaal Europa treffen. Ieder land
zal ontdekken, dat de olieprijzen stijgen
en dat de vrachttarieven voor het ver
voer van olie zich eveneens in stijgende
lijn bewegen.
Indien samenwerking ontbreekt, zal er
een algemene strijd ontstaan om de be
schikbare olie en tankschepen aldus de
Financial Times.
Inmiddels is het olievrachttarief op de
Londense scheepsvrachtenmarkt reeds tot
een ongekend hoog peil gestegen. Voor
een dringende verscheping van ruwe olie
van de Caraïbische Zee naar Finland
werd maandag een tarief van schaal plus
400 pet. (hetgeen overeenkomt met 10.3.4
pond sterling per ton) betaald. Tot voor
kort bedroeg het tarief voor het vervoer
van ruwe olie van de Caraibische Zee
naar Engeland en Continentaal Europa on
geveer schaal plus 285 pet.
Moeilijkheden in de olievoorziening
die wellicht tot gevolg zullen hebben, dat
het huidige systeem van vrijwillige rant
soenering zal moeten worden vervangen
door gedwongen rantsoenering, indien het
Suezkanaal niet tamelijk spoedig wordt
heropend, zijn niet de enige gevolgen
van de crisis in het Nabije Oosten.
Het tekort aan scheepsruimte, dat ont
staan is door de noodzaak de schepen rond
Kaap de Goede Hoop te laten varen, heeft
reeds geleid tot een prijsstijging van de
marktprijzen van een aantal produkten.
zoals tin. cacao, rubber en thee.
De Vauxhall Company maakte bekend,
dat de verzending van auto's naar Egypte.
Syrië, Israël en Jordanië geheel is ge
staakt en dat het verkrijgen van scheeps
ruimte voor de verzending van auto's naar
andere delen van de wereld een moeiliik
vraagstuk is geworden. Ongeveer 8.000
arbeiders van de maatschappij hebben in
verband hiermede mededeling ontvangen,
dat hun werkweek is verkort tot vier en
een kwart uur per week.
In de gehele Engelse industrie wordt de
vrees gekoesterd, d»t de huidige vertra
gingen en moeilijkheden, gecombineerd
met de waarschijnlijkheid van hogere
vrachtkosten voor Engeland het volko
men verlies van bepaalde overzeese mark
ten zullen betekenen, daar de concur
renten niet stil zitten.
In dit verband kan melding worden ge
maakt van de mening van de president
van het American Petroleum Institute,
de heer Frank Porter, die op een perscon
ferentie heeft verklaard, er de voorkeur
aan te geven, dat de V.S. een kalm-aan-
politiek zullen volgen bij het opvoeren van
de olieproduktie in dit stad'um van de cri
sis in het Midden-Oosten. Een snelk stij
ging van de Amerikaanse produktie zou
er slechts kunnen leiden tot verhoging
van det oliesurplus in de V.S., aldus de
heer Porter.
Hij verklaarde, dat bepaalde Europese
landen, afgesneden van hun normale
bronnen, reeds in overleg waren met olie-
produrenten in Amerika. Hij was van me
ning. dat deze vraag zou leiden tot een
aantrekken van de olieprijzen in de Ver.
Staten.
Het percentage waarmede de direct op
eisbare verplichtingen van de Ned. Bank
door goud en deviezen zijn gedekt is dank
zij een verdere daling van de bedoelde
verplichtingen per saldo nog gestegen van
68.66 tot 69.40.
De bankbiljettencirculatie, die vorige
week nog slechts een vermindering met
f 8.9 miljoen te zien gaf. is in de afge
lopen week met f 62.1 miljoen ingekrom
pen. Van de jongste ultimo-uitzetting is
thans nog f 53.8 miljoen in omloop.
Het rijk heeft deze week ruim f 70 mil
joen aan vervallend schatkistpapier moe
ten aflossen. Het grootste deel van dit
bedrag (f 46.5 miljoen) ging echter naar
de Ned. Bank wegens bij haar verdiscon
teerde wissels. Laatstbedoelde post die
op 15 oktober een hoogtepunt van f 312.8
miljoen bereikte is thans tot f 72.4 miljoen
teruggebracht.
De post voorschotten in rek- courant
geeft ook een verdere daling te zien.
In de afgelopen week werd hierop f 35 1
(v.w. 91.1) miljoen afgelost, zodat thans
nog f 74.4 miljoen uitstaat (tegen f 30
miljoen normaal).
De geschetste ontwikkeling duidt op
enige verlichting op de geldmarkt. Call-
geld is dan ook inderdaad iets minder
moeilijk te verkrijgen. Het niet-officiële
tarief van 3 3)4 pet. toont echter wel
aan dat de moeilijkheden nog niet zijn
overwonnen. Voor drie-maands-kasgeld-
leningen aan gemeenten wordt 414 a 414
pet. genoemd.
Het saldo van de banken is deze week
met f 44.1 (84.4) miljoen gedaald tot f 318.4
miljoen. Dit cijfer ligt beneden het be
drag van f 350 miljoen, dat door de be
trokken financiële instellingen bij het
thans geldende kasreservepercentage van
7 pet. als gemiddeld renteloos tegoed ge
durende de lopende bindingsperiode bij
de Ned. Bank moet worden aangehouden.
In de voorgaande weken is echter een
overschot gekweekt, zodat men zich een
tijdelijke minus-stand blijkbaar wel kan
permitteren; temeer omdat uit de bank
biljettencirculatie nog een verdere terug
vloeiing mag worden verwacht.
Aan het "ik hebben de banken deze
week per saldo nog niets moeten offeren
Weliswaar daalde het saldo van de schat
kist met f 43.2 (14.7) miljoen tot f 260.2 mil
joen, maar in dit saldo is begrepen de af
lossing van f 46.5 miljoen verdisconteerde
wissels bij de Ned. Bank. Belastingont
vangsten hebben de overige betalingen dus
nog met f 3.3 miljoen overtroffen.
De kapitaalsinvesteringen van de zijde
der Provincie zullen in Noord-Brabant
een belangrijk grotere vlucht gaan ne
men. Deze zullen voor het merendeel (90
pet) worden veroorzaakt door het door de
provinciale waterstaat opgestelde plan om
in 14 achtereenvolgende jaren ieder jaar
acht miljoen gulden aan de wegen te
besteden.
Het plan omvat dë aanleg of recon
structie van 465 km. weg; de kosten per
km. met inbegrip van kunstwerken, be
dragen globaal f 240.000.Het gehele
plan beloopt derhalve ongeveer 112 mil
joen gulden.
Gcd Staten komen bij de Provinciale
begroting voor 1957 niet met een voorstel
tot belastingverlaging, hoewel zulks bud
getair mogelijk zou zfln. Daarvoor zou
nodig zijn de redelijke zekerheid dat de
Priis te geven middelen over een reeks
van jaren gemist kunnen worden Deze j
zekerheid achten G.S. nier aanwezig om-
dal niet vaststaat, dat de hoogconjunctuur;
zal blijven leiden tot zo hoge belasting-1
ontvangsten als thans het geval is.
Deze advertentie is geplaatst door:
P. SPREE UWEN BERG's AANNEMINGSBEDRIIF N.V.,
Hoogvliet
N.V. NUTRICIA,
Zoetermeer
verschillende anonieme begunstigers.
Knip deze bon uit en verzend hem vandaag.
Aan het Hoofdbestuur van het Rode Kruis - Den Haag
(ter doorzending aan miin plaatselijke afdeling van
het Rode Kruis)
'k wil Ijd worden van het Rode Kruis voor f
per jaar (vul het bedrag in dat U kunt missen).
Naam.
Adres.
(Minlmum contributie f 1._ per jaar).
(Van onze correspondent)
In Nieuwezijl, dicht bij IJlst, is giste
ren de laatste tol in Friesland opgehe
ven. Het gebeurde zonder enigc_ ophef en
zonder dat men er in Nieuwezijl iets van
heeff gemerkt. Maar een feit is dat tol-
gaardcr-brugwachter T. Mulder gisteren
voor het laatst een paar stuivers heeft
geïnd en met ingang van vandaag alleen
maar brugwachter en geen tolgaarder
meer is.
Het was allemaal maar een merkwaar
dige zaak met die tol van Nieuwezijl. Dit
gehucht ligt namelijk in de gemeente
Wijmbritseradeel. maar tol en brug wa
ren eigendom van de gemeente Bolsward
een Bolswards eilandje dus in een buur
gemeente. Dat is historisch zo gegroeid,
in de middeleeuwen maakte Bolsward een
vaarweg naar het merengebied en ging
bij Nieuwezijl tol heffen. Die toestand is
fo gebleven tot op de dag van gisteren,
toen Bolsward z'n brug met tolrechten en
alle andere lusten en lasten officieel over
droeg aan de gemeente Wijmbritseradeel
en bovendien voor onderhoud van de
gammele brug en dergelijke een afkoop
som van 93.000 betaalde.
Auto's, fietsen, motoren en voetgangers
monden ongehinderd de tol passeren,
maar voor een paard en wagen inde de
tolgaarder een stuiver. Hoeveel wagens
door een paard getrokken werden, maak
te niets uit, het tolgeld bleef een stuiver
maar had men twee paarden voor een
wagen dan moesten er twee stuivers wor
den betaald Losse paarden en losse wa
gens waren echter weer vrij van tol en
wilde men niets betalen _dan kon men
paard en wagen afzonderlijk over de brug
brengen Maar niemand dacht daar
aan.
De boeren waren overigens weinig op die
tol gesteld. „Het is wel vreemd", zeiden
zij „een vrachtwagen van tien ton kan
zonder meer passeerden, maar voor een
paard en wagen is tolgeld verschuldigd.
Overigens ook schippers moesten geen
bruggeld maar zuiver tolgeld betalen
Tolgaarder Mulder bewaarde bij zijn huis
een lange lat. die diende om zo nodig
schepen op te meten. Voor schepen kor
ter dan twaalf meter vijfenzeventig moest
een stuiver worden betaald, voor lange
re schepen een dubbeltje en voor sche
pen met een roeiboot een stuiver extra
Eventueel kon tolgaarder Mulder voor
onwillige schippers een ketting in de brug-
doorgang spannen, zodat de schepen niet
konden passeren.
Tijdens een door de regering van Bel
gië bijeengeroepen conferentie ter be
spreking van de regeringsbesluiten op
het gebied van de lonen. r|e prijzen en
de winsten is besloten tot een arbeids.
vrede van 15 dagen. In dit tijdvak, dat
op 10 november is begonnen, zullen er
in België geen stakingen zijn en zullen
er ook geen stakingen kunnen worden
afgekondigd.
Inmiddels zullen de werkgevers en de
werknemers onderhandelen over de
verdeling van de ondernemingswi,nsten,
die uit, de hoogconjunottuur voort
vloeien. Zoals bekend is had de Bel
gische regering bepaald, dat 10 pet. van
de winsten, die meer dan 500.000 frank
bedragen, moet worden geblokkeerd. De
werkgevers weigeren in te stemmen met
sterilisatie van deze 10 pet., maar gaan
akkoord met het beginsel, dat de arbei
ders moeten delen in de winsten, die het
resultaat ziin van de hoogconjunctuur.
