Tito
signaleert onenigheid in
het Kremlin
jWanneer Rusland aanvalt
jZal Nato met atoomwapens een
Omvang taak VN-poIitiemaclit 1 jet wist
raak antwoord geven
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Tito en Nato gaven
klinkend antwoord
aan rode deur af
Felle kritiek op Oost-Europa
van een Moskouse machtsgroep
Ternauwernood aan
dood ontsnapt
„Vrijwilligers'' nu niet meer nodig
Koningin begroette Hongaren
VAN GANSER HARTE WELKOM
K
V r ouwengebedsdag
Hongaren luisterden
onder doodse
stilte
Vrijdag 16 november 1956
De crisis in het Midden-Oosten
„Val hen niet onnodig lastig"
Op 19 november
WEERBERICHT
Tito.
Tito's bezock aan Moskou
H. M. DE KONINGIN heeft
gisteravond, ter begroeting van
de Hongaarse vluchtelingen,
over de beide Hilversumse zen
ders een rede uitgesproken,
waarin Zij allereerst de Honga
ren1 namens het Nederlandse
volk, van ganser harte welkom
heette. „Ik zd proberen, het in
het Hongaars te zeggen: isten
hozott benneteket Hollandiaba",
aldus H. M.
Arabische conferentie
in Beiroet
NATO-wapens
Driewerf hoera en dank-
telegram
De weerverwachting van het KNMI, geldig van
heden- tot morgenavond, luidt:
Veranderlijke bewolking met aanvankelijk hier
en daar neg enkele buien, in hoofdzaak in de
kustprovincies. Weinig verandering in tempera
tuur. Matige tot zwakke wind tussen noord en
west.
Zaterdag 17 november: Zon op 8.05, onder 16.48
uur. Maan op 16 16, onder 7.03 uur.
-
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Nieuwe positie van Joegoslavië
Tn.104Q
De Joegoslavische president maarschalk Tito heeft zondag te Puin
een grote rede gehouden, waarvan eerst gisteren de tekst te Belgrado
werd gepubliceerd.
Sprekend over Hongarije zei Tito, dat de Kussen daar in een moei
lijke situatie verkeren, omdat zij zien, dat zij niet alleen tegen de
reactionairen vechten, doch ook tegen de arbeiders en het gehele
volk".
Tito verklaarde voorts, dat de Sovjet-leiders een „verkeerde en
gebrekkige kijk" op de toestand hebben. Reeds bij zijn ontmoeting
met Kroesjtsjef in september jl. was hem dit duidelijk geworden. Tito
noemde het evenwel verheugend, dat niet alle Sovjet-leiders deze
verkeerde kijk hebben. Het verkeerde standpunt wordt door slechts
enkelen aan alle Sovjet-leiders opgelegd, zo zei Tito. „Te oordelen
echter naar bepaalde tekenen, staan die Sovjet-leiders, die met de
huidige Sovjet-politiek niet akkoord gaan in een sterke positie, aldus
De Joegoslavische communistenleider
pleitte voor steun aan de regering-Kadar,
die zo zeide hij, datgene vertegenwoor
digt wat het meest rechtschapen is in
Hongarije'', maar die nu in een zeer moei.
lijke positie verkeert,
Tito zeide voorts, dat Joego-Siavië ook
ten nauwste moet samenwerken met de
regering en de communistische partij
van Polen. Volgens hem gaat het er in
feite om of de democratisering van de
Europese communistische partijen voort
gezet zal worden.
Hij wees er voorts op, dat er thans in
Oost-Europa pogingen worden gedaan
Joego-Slavië "aansprakelijk te stellen
voor de gebeurtenissen in Hongarije.
„Deae verraderlijke neiging komst
van de m het Stalinisme vastgewcirtelde
elementen, die er in geslaagd zijn nog
steeds hun posities in de verschillende
communistische partijen te behouden en
die hun heerschappij willen versterken",
aldus Tito.
Bij de dood van Stalin beseften de Sov
jetleiders, dat de Russische buitenlandse
politiek in moeilijkheden was gekomen,
omdat Stalin zijn politiek aan andere
volksdemocratieën met geweld opdrong.
Maar aldus Tito toen zij Stalin en
zijn politiek veroordeelden, maakten zij de
fout de nadruk te leggen op de persoons
verheerlijking in plaats van op het sy
steem, dat hiervoor verantwoordelijk is.
Volgens hem moeten de huidige moeilijk
heden gezocht worden in het bureau
cratische apparaat en in het gebrek aan
inzicht en begrip voor het streven der
arbeiders. Voorts zijn voor deze moeilijk
heden aansprakelijk de leiders van enige
communistische partijen in het Oosten en
Westen, die weerstand bieden aan de de
mocratisering en trachten het Stalinisme
te doen herleven. Tito herinnerde eraan,
dat deze leiders de Joegoslaviërs na de
breuk met Rusland in 1948 hadden ge
brandmerkt als „fascisten en slagers" en
noemde in dit verband de leiders van de
Franse communistische partij en Enver
Hodzja van Albanië als stalinisten.
Op verzoek van de Sovjetleiders zijn de
normale betrekkingen tussen Rusland en
Joeio-Slavië hervat aldus Tito maar
de Russen zijn van mening, dat Joego-
Slavië verschilt van de andere Oost-
curopese landen, wier leiders met behulp
van de Russen aan de macht zijn geko
men. „Deze mening is echter onjuist. De
reden waarom Joego-Slavië zicli in 1948
zo krachtig verzette tegen Rusland be
staat ook in Polen, Hongarije en andere
landen", zo zei Tito.
Enige Sovjet-leiders hebben aan de ge
hele Sovjet-Unie een stalinistische hou
ding tegenover de Oosteuropcse landen
opgelegd. Zij zijn niet bereid hun invloed
in deze landen op te geven en hun de
status te geven, die Joego-Slavië bezit,
aldus Tito.
Na de relletjes te Poznan hadden de
Sovjet-leiders zich koeler tegenover de
Joegoslaven getoond en hen ervan be
schuldigd de moeilijkheden te hebben
veroorzaakt.
Tito zei. dat toen hij in de afgelopen
zomer in Moskou was, hij met de leiders
van de Sovjet-Unie gesproken had over
Hongarije. In Moskou was men aldus
Tito erg gesteld op Rakosi, toen eerste
secretaris van de Hongaarse communis
tische partij. „Zij zeiden, dat hij een oude
revolutionair en een eerlijke kerel is. Het
is volkomen juist, dat hij oud is, maar dat
is niet voldoende", zo verklaarde Tito.
„Rokosi en zijn vrienden waren de on
eerlijkste mensen ter wereld."
De Sovjets hadden volgens Tito vervol
gens de fout gemaakt erop te staan Ra
kosi te vervangen door Geroe, die niets
verschilde van Rakosi. Tito zei, dat Ge-
roe de Sovjet-troepen naar Hongarije had
gehaald en „dit was een noodlottige fout
op een tijdstip, dat nog slechts betogin
gen in Hongarije aan de gang waren".
De „sterke reactionaire groep" begon van
toen af aan een overheersende rol te spe
len in het verzet, aldus meende Tito.
„Als Imre Nagy energieker was opgetre
den en minder had geaarzeld tegenover
de reactionairen, zouden de Russen mis
schien niet voor de tweede maal tussen
beide zijn gekomen", verklaarde Tito,
zeggend dat Joego-Slavië altijd tegen ge
wapende interventie is.
„Maar wat is het minst erg: chaos, bur
geroorlog, contra-revolutie en een nieuwe
wereldoorlog of: interventie door Sovjet
troepen: Het eerste is een ramp, het
tweede een dwaling", zo zei de Joego-
Slavische coTnmunistenleicler
Op de eerste dag van hun verblijf in de Jaarbeursgebouwen te Utrecht zag men de meesten druk bezig met oneven
te schrijven aan de verwanten in Hongarije.
De 34 jarige blokwachter Piet v. d. Meys
uit Maailand beleefde bi] het ontsporen
van de boottrein naar Hoek van HoLand
de s oh rik van zijn leven. Gezeten m
seinhuisje op enkele tientallen meters van
de spoorbrug, zaR hij de op deze brug ont-
spoorde trein in een regen van vonken en
loeiend rnet de alarmsirene rnet donde
rend lawaai op zich afstomen. Hij rende 't
huisje uit, terwijl de trein over de biels
pal langs dit seinhuisje voortdenderde en
stuk'ken hout en metaal in het rond vlogen.
De man werd oP zÜn snelle vlucht slechts
door enkele scherven getroffen en daarbij
licht aan scheenbeen en heup gewond.
Achter hem stortte het seinhuisje groten-
deels als een kaartenhuis in elkaar, waar
bij de brandende kachel omviel. Toen de
trein tot sttilstand was gekomen, snelde
de blokwachter terug om hulp te bieden
en de kachel weer overeind te zetten, om
brand te voorkomen. In een taxi werd hi.i
ftaar ziJn woning aan de Burg. Van der
Lelykade in Maasland gebracht, waar wij
hem korte tijd later opzochten.
Blokwachter v. d. Meijs, die eigenlijk
„Reeds (wee jaar geleden heeft de NATO de beslissing genomen, dat op
iedere agressie van de zijde van Rusland tegen een van de leden dezer
organisatie geantwoord zal worden met een aanval met atoomwapens.
Indien de Russen er dus van overtuigd kunnen worden dat, ook indien
zij aanvallen met de conventionele wapenen zoals tanks, artillerie en gewo
ne vliegtuigen, wij ook hierop met het atoomwapen zouden antwoorden, zou
dit alleen maar in hun eigen voordeel kunnen zijn. Wij zouden n l. bij een
Russische aanval op West-Europa nimmer de enorme hoeveelheid tanks
en ook niet dezelfde effectieven aan grondstrijdkrachten kunnen opbren-
gen, waarover de Russen beschikken en onze verdediging moet dus nood-
zakelijkerwijze gebaseerd blijven op een onmiddellijke vergeldingsactie
door middel van het atoomwapen".
Aldus verklaarde gisteren de chef-staf van SHAPE, generaal Cortland
van Rensselaer Schuijler, tegenover een groep Nederlandse journalisten,
le thans een bezoek brengt aan de NATO.
aatlval door Rusland op het Mid-
7 r" 20 zei hij verder, zou een
'T °p dG NATO-vesting betekenen
j. u-SGn zullen wel niet zo onver
en ,,i 0benlijk een dergelijke
etien' In iedel SeVal iS
"N We hZ0,iiat he* evenwicht en
de krachtsverhouding in het Midden_
Oosten door de levering van wapens
door Rusland aan Arabische landen
ernstig zijn verstoord. Een aanval op 't
westen van Berlijn, op de daar gesta
tioneerde Amerikaanse, Franse en Brit
se strijdkrachten zou, aldus de chqf-
staf van de SHAPE, een aanval bete
kenen in de zin van het NATO- verdrag.
In iedei geval zou onmiddellijk geant~
woord worden.
Bij een aanval, uitgevoerd door een
van de satellietstaten, zouden dc NAIU-
landen steeds trachten het conflict te
begrenzen. Kleine grensaanvallen zou-
den dus niet onmiddellijk de aanleiding
be de N. S. Yn Hotterdam-Zuid werkzaam j atoomoerleg, zo zeide hij.
j ,P,en vraag, of een aanval van Oost
op West-Duitsland een
was tijdelijk in Maassluis gedetacheerd, j Duits]and
Bote „Condor' van Van den laks
Bergingsbedrijf helpt bij het op
atoomaanval zou uitlokken, antwoordde
generaal Schuijler ontkennend.
Generaal Schuijler verklaarde verder,
ruimen van de ravage ingevolge de i dat, aangezien de NATO een verdedi
ontsporine van dc boottrein naar gingsorganisatie is, een aanval alleen
n rr ii j i"* j. moor kan volden op een aanval van do
IIoch van Holland, ken wagon in de z.^e ^er Russen. Deze hebben bijgevolg
krachtige takels.
het voordeel, zelf te kunnen beslissen
op welk tijdstip en welke plaats zij
eventueel een aanval zullen ontketenen.
Een dergelijke aanval zou echter zolang
door een schild van geallieerde strijd
krachten in Europa opgehouden dienen
te worden, als nodig is om aan die kant
de luchtstrijdkrachten in staat te stel
len van hun bases rondom Rusland op
te stijgen en vandaar ,.alle militaire
bronnen van het Sovjet-imperium op
grondige wijze te vernietigen".
Tegen een verrassingsaanval zijn de
Verenigde Staten dan gewapend door
het gereedkomen van een net van ra
darstations in Canada en in de V.S.
2elf, een net, dat binnen twee of drie
jaar ook langs het ijzeren gordijn zal
zijn opgericht en dat zal lopen van de
noordelijke punt van Noorwegen tot in
urkije en dat bij overvliegen door
Russische vliegtuigen onmiddellijk het
veiligheids- en vergeldingssysteem in
werking zal stellen. De Sovjets moeten
weten, aldus generaal Schuijler, dat,
indien zij aanvallen, zij met een onmid
dellijke vernietiging worden bedreigd.
Generaal Schuijler zeide verder van
oordeel te zijn, dat de Russen thans de
middelen nog niet bezitten, de Ameri
kaanse bases, waarop dc langc-afstands
bommenwerpers gestationeerd zjjn, die
een eventuele vergeldingsactie moeten
uitvoeren, met kans op succes aan te
vallen. Binnen een periode van vijf tot
tien jaar is dit misschien echter wel het
geval, zo zeide hjj.
Op een desbetreffende vraag ant
woordde generaal Schuijler, dat de
SHAPE gaarne zou zien, dat Neder
land een tweede parate divisie vormt
zonder zijn reserves te beperken.
Met betrekking tot de Rijn-IJssellinie
verklaarde de chef-staf van SHAPE
verder nog, dat de sedert 1954 nage
streefde zgn. „forward strategy"
thans dusdanig ontwikkeld is. dat
aangenomen mag worden, dat een
eventuele Russische aanval vooral
wanneer men over de twaalf Duitse
divisies kan beschikken met on
dersteuning van het atoomwapen,
dicht bij het ijzeren gordijn met suc
ces kan worden opgevangen. Het is
dus zeker niet meer zo, dat de voor
naamste verdediging op de Rijn-IJs
sellinie zal worden gevoerd. Voordat
de Russische strijdkrachten tot daar
zouden zijn doorgedrongen zou de
vergeldingsaanval van de Ameri
kaanse lange-afstandsbommenwer-
pers in Rusland zijn vernietigend
werk reeds hebben gedaan.
De Secretaris-Generaal van dc Verenigde Naties, Dag Hammars-
kjoeld, is, op weg naar Cairo, waar hij besprekingen zal voeren met
president Nasser over het legeren van de V.N.-politiemacht in de
zone van het Suezkanaal, in Rome aangekomen. Hij heeft hier zijn
reis onderbroken om de commandant van de politiemacht, generaal
Burns, te ontmoeten. Vandaag zal een nieuw contingent V.N.-soldaten
vertrekken vanuit Napels naar Egypte.
Vooruitlopend op de besprekingen tussen Nasser en Hammars-
kjoeld heeft het hoofd van het Egyptische verbindingscomité,
brigadier Helmy Elthany, gisteren bij aankomst van de eerst V.N.-
manschappen op het vliegveld Abu Sueir verklaard, dat hun missie
ten einde zal zijn, zodra de Brits-Franse troepen zijn teruggetrokken.
Hij zei, dat de politiemacht onmiddellijk na het terugtrekken van
deze troepen geen taak meer zal hebben in het gebied van het Suez
kanaal en dat hun diensten daarna zouden zijn beperkt tot de
demarcatielijn tussen Egypte en Israël.
In Bonn heeft de Syrische ambassadeur
gisteren verklaard, dat de Arabische sta
ter. geen vrijwilligers, van waar ook van
daan, meer nodig hebben sinds de vijan
delijkheden zijn gestaakt. Hij deelde ver
der mede, dat er zich in geen enkele
Arabische staat Russische vrijwilligers
bevonden.
De New York Times heeft uit Caïro
een bericht ontvangen, dat officiële krin
gen In Caïro hebben ontkend dat de
Egyptische regering de Sovjet-Unie ver-
zocht heeft op dit ogenblik vrijwilligers
naar Egypte te zenden. Egypte had. zo
verklaarde men, hef aanbod van ver
scheidene landen om vrijwilligers te zen
den, niet afgeslagen maar sinds het sta
ken' van het vuren en de aankomst van
V. N.-strijdkrachten in het land, voelde
men geen behoefte aan de komst van
vrijwilligers.
Van gezaghebbende zijde te Karatsji is
gisteren medegedeeld, dat de Egypti
sche regering het aanbod van Pakistan,
om troepen te leveren voor de politie-
„Velen onzer kunnen, uit per
soonlijke ervaring, begrijpen hoe
zwaar het onze gasten te moede is
bij hun aankomst in deze vredige
omgeving. Zij denken aan hen, die
hun dierbaar zijn thuis, en aan heel
hun volk, met een martelende on
zekerheid en komen hier met steeds
voor hun ogen wat zij hebben zien
gebeuren en denkend aan hen die
vielen", zo vervolgde Koningin
Juliana.
„Ik weet niet, of zij dadelijk be
seffen kunnen, met een hoe grote
hulpvaardigheid wij voor hen zijn
vervuld en hoe verheugd wij zijn,
nu onze gastvrijheid te kunnen aan
bieden naast de hulp die wij naar
Hongarije trachten te sturen. Wij
zijn er ons zeer van bewust hen als
volk van vroeger nog goed te ken
nen, toen talrijke Hongaarse kinde
ren lange tijd in onze huizen woon
den, daardoor werden vele banden
gelegd van blijvende vriendschap".
Na er o.m. op te hebben gewezen,
hoe heel het Nederlandse volk de
dapperheid der Hongaren, die een
voudig geen versagen kent, bewon
dert, zeide H. M.: „Laten zij begrij
pen, dat zij in het land zijn aan
gekomen, dat zich in tijden van
wanhoop heeft laten inspireren door
de moedige en grootse gedachte, dat
het niet nodig is, te hopen om te
beginnen, noch te slagen om te vol
harden.
'K WEET", aldus wendde de
Vorstin zich vervolgens tot
Haar onderdanen, „dat op U
aller medewerking gerekend mag
worden, om het Hongaarse volk zijn
zware last te helpen verlichten,
Laat onze drang tot helpen zich
nu zo uiten, dat wij allen trachten
ons rekenschap te geven, waaraan
onze gasten, die vol vertrouwen bij
macht van de Verenigde Naties In Egyp
te, niet heeft aanvaard. (Egypte heeft
zich wel verenigd met een bijdrage van
India).
In geheel Pakistan zijn pro-Egyptische
betogingen gehouden waarbij in som
mige gevallen Britse en Franse eigen
dommen n-iet zijn ontzien..
Radio-Caïro heeft meegedeeld, dat de
„top-conferentie" van koningen en lei
ders der Arabische landen gisteren te
Beiroet een communiqué heeft uitgege
ven waarin wordt geëist, dat de Britse,
Franse en Israëlische troepen zich. in
overeenstemming met de besluiten van de
Verenigde Naties, onvoorwaardelijk uit
Egypte terugtrekken.
In liet communiqué wordt gezegd, dat,
indien de houding van Groot-Brittannië,
Frankrijk en Israël leidt tot een „her
ons gekomen zijn, de grootste be
hoefte voelen. Allereerst zullen zij
tot zichzelf willen komen en hebben
dus rust nodig, en zullen moed en
krachten willen verzamelen om ver
der te leven.
Ik zou daarom allen willen ver
zoeken hen niet lastig te vallen,
noch met onnodig bezoek, noch met
te veel vragen. Zij hebben vervol
gens nodig een inzicht te krijgen in
de situatie, waarin zij hier zijn en
in de mogelijkheden die wij hun
bieden kunnen. In de opvang-centra
waar zij binnenkort zullen vertoe
ven, zullen zij die nodige rust kun
nen vinden, zal hun een hartelijk
welkom met al het eerst noodzake
lijke voor leven en gezondheid ge
geven worden, en kan hun een in
zicht in verdere verblijfmogelijkhe-
den worden verstrekt.
De vrijwillige hulp, die hiervoor
nodig is, is van alle zijden ruim
schoots aangeboden. Zeer velen wil
len ook gaarne onze gasten in eigen
huis ontvangen. Verschillende ge
meenten hebben bovendien wonin
gen ter beschikking gesteld.
Van dat alles zal een dankbaar en
goed gebruik gemaakt worden. Dit
„goed gebruik" zal echter even tijd
vergen. Laat deze tijd ons echter
niet ongeduldig maken, noch onze
eerste spontane liefde doen verflau
wen", zo zeide H. M.
ONINGIN Juliana zeide daarna
er op te vertrouwen, dat die
genen, die tot de eerste hulp
geroepen zijn, onvermoeid en vreug
devol helpen, dat een ieder die
nodig blijkt te zijn, bereid is zijn
taak te doen, maar dat ook allen
die een aanbod hebben gedaan, be
reid blijven, de hulp waaraan later
en zelfs nog gedurende lange tijd,
behoefte zal zijn, van harte te ge
ven.
„God helpe de Hongaren in hun
tragisch uur ieder van hen. Wij
dragen hen op aan God, die de we
reld reeds overwonnen heeft".
De rede werd hierna in het Hon
gaars herhaald.
vatting van de vijandelijkheden" tegia
Egypte, deze landen dan als verantwoor
delijk beschouwd zullen worden voor
„voortzetting van de agressie".
Volgens het communiqué zullen de
Arabische landen die de conferentie te
Beiroet hebben bijgewoond in dit geval
onmiddellijk „doeltreffende stappen"
ondernemen in overeenstemming met
hun verplichtingen volgens het gemeen
schappelijke Arabische defensieverdrag.
Het communiqué zei voorts, dat de
kwestie van het Suezkanaal opgelost
moet worden door het voeren van on
derhandelingen op een manier die de
Egypisch onafhankelijkheid en waardig
heid niet aantast.
In het communiqué worden ook de
eisen van het Algerijnse volk bij hun
strijd voor de onafhankelijkheid onder
steund.
Het Amerikaanse ministerie van defen
sie heeft gisteren naar aanleiding van
vragen van journalisten bekend gemaakt,
dat Groot-Brittannië en Frankrijk bij
hun actie tegen Egypte Amerikaanse wa
pens gebruikt hebben, die alleen voor
NATOgebruik bestemd waren.
Op het feest van St.-Elisabeth van
Hongarije, maandag 19 november, zul
len alle katholieke vrouwen van Ne
derland en van West-Europa een vrou
wengebedsdag houden. De intentie
luidt: „Opdat het offer en het leed van
Hongarije alle goede krachten in de
Sovjet-Unie in beweging mogen bren
gen".
Het initiatief hiertoe werd genomen
door de Katholieke Vrouwenbeweging
in Nederland en is overgenomen door
de zuster-bewegingen in alle West-
europese landen.
De toespraak van II. M. de Ko
ningin werd in de Julianahal van
het Jaarbeursgebouw te Utrecht
met grote aandacht gevolgd. Er
heerste een doodse stilte in het ge
bouw, waarin 600 vluchtelingen aan
lange, houten tafels zaten. Hoewel
de Hongaren de Nederlandse tekst
niet verstonden, legden zij krant en
rookgerei neer en er viel een eer
biedig zwijgen in het gebouw. Toen
de Landsvrouwe was uitgesproken,
was het even stil in de hal. Maar
toen werd een driewerf hoera op
H. M. uitgebracht. Zichtbaar ont
roerd waren de vluchtelingen, toen
zij de vertaling hoorden van de toe
spraak en velen van hen lieten de
tranen de vrije loop.
Direct na afloop van de rede ver
zonden de Hongaren een telegram
aan de Koningin,. De tekst hiervan
luidt: „Wij Hongaren, met tranen
in de ogen en oneindige dankbaar
heid in het hart, hebben geluisterd
naar Uwe Majesteit de Koningin. Wij
hebben in ons leven nog nooit zo'n
goede wil en liefde ontmoet. Plech
tig beloven wij, dat wij alles, wat in
ons vermogen ligt, zullen doen, om
dit ook te verdienen als vrije men
sen. Wij willen hiermede onze lief
de en dankbaarheid bewijzen aan
Uwe Majesteit de Koningin en de
bevolking van Nederland".
