een unieke radar-
gehele Waterweg
Rotterdam
installatie
bouwde
langs de
Min. Zijlstra: in de komende vier
jaren de wind meer tegen
Stijging van aanneemsommen te sterk
Gloeilampjes
TOEKOMSTASPECTEN BIJ
DE SPOORWEGEN
MARGE
HONGAARSE
SPRAAKLEER
T mm.
Dr. ir. Den Hollander sprak Voor
Verkeersinstituut
INDE
CAMERAS
VRIJDAG 23 NOVEMBER 1956
PAGINA 5
ANGS de Waterweg van Hoek Z.K.H. Prins Bernhard naar Rot-
L van Holland tot even voorbij
Rotterdam staan thans zeven
Zwinderen Dr
toekomst mogelijk maakt om ook
bij mist deze drukke riviermond op
te varen. Nergens ter wereld vindt
men voor de civiele scheepvaart
een dergelijk radarproject van sa
menwerkende posten over meei
dan 30 kilometer.
Het belang van de walradar laat
zich gemakkelijk begrijpen. De vei
ligheid op de rivier wordt bevor
derd, maar bovendien wordt het
mogelijk schepen binnen te lood
sen, die anders wegens mist voor
de kust voor anker zouden moe
ten gaan. De haven en het gehele
bedrijf achter de haven kan hier
door aan het werk blijven. In Ham
burg heeft men berekend, dat de
schade door mist jaarlijks drie
miljoen D.-Mark bedraagt. Zonder
de schijn van te overdrijven mag
men dus zeggen, dat de totstand
koming van dit project onze gehe
le economie gunstig beïnvloedt.
Volgende week vrijdag komt
terdam om dit monument in de
wereldhaven officieel in werking
te stellen.
Raplot-systeem
Nog beperkingen
Geen somber midden
standsbeeld
Economische integratie
PTT en Zuiderzee fonds
Oneindigespoorstaven
Kleinere treinstellen
Draadomroep zorgenkind
De aanneemsommen in het
bouwbedrijf
De stijging der aanneemsommen in
het bouwbedrijf kon volgens de minister
zo niet langer doorgaan. Hij zeide te ho
pen, dat het bedrijfsleven zelf de hand
aan de ploeg zou slaan en dat dit zou
worden gecorrigeerd zonder formele
maatregelen. Zo niet dan zouden be
paalde maatregelen onder het oog moe
ten worden gezien.
PANAMEES SCHIP AAN DE
KETTING,
Offer
Woordenboekje I
BEKNOPTE
MET WOORDENLIJST
Woordenboekje II
Proefdraaien
Salomens oordeel
1111*1» I
PORTOFOON
MAASDAM: ..ROZENBURG RADAR HIER MAASDAM, KUNT U MIJ RADARINFORMATIE GEVEN?" RADARBLOKPOST
ROZENBURG: „MAASDAM HIER ROZENBURG RADAR. - UW POSITIE IS 10 METER NOORD IICHTENLIJN DOOR-
GRAVING, 130 METER BOVEN WIT 3. - U
HEEFT DE „LAAGKERK" ALS TEGENLIGGER
500 METER BOVEN ROOD 6. 15 METER NOORD
LIJN NIEUWLANDSPOLDER. OVERIGENS GEEN
SCHEEPVAART IN HET BLOK". - MAASDAM:
„ROZENBURG HIER MAASDAM. BEGREPEN".
•V-v
Advertentie.
De radarloodsdiensl aan het werk. Een
loods is met zijn portofoon, oftewel wal-1
kie-talkie. bjj slecht zicht aan boord van
de Maasdam gegaan. Hij roept nu de J torens. Het 'is een keten van radar-
radarpoet Rozenburg op. die hem zijn i p0ste]1] ^ie het (Je schepen in de
eigen positie en die van een naburig
schip meldt.
Linksboven de loods aan boord van
het schip, rechts de man in de radar
toren In het midden een schets van de
werkelijke ssitsuatie. Gehel onder de
Waterweg met de zeven posten: 1. Hoek
Van Holland; 2 Rozenburg: 3 Maassluis;
Tankhoofd; 5 Pernis; 6 Lekhaven; 7
Charloise Hoofd.
He walkie-talkies van de loodsen berus
ten op een geheel nieuwe vinding Met
het oog op het aanta.1 posten en mede ge
let op eventuele toekomstige uitbreidin"
gen, had men een apparaat nodig dat
beschikte over twaalf frequenties en dat
bestond toevallig nog niet. Nu bestaat het
wel en de gemeente Rotterdam heeft er
gelijk maar honderd van laten vervaar,
d'gen.
De vorige week zakte een zwaar met
stenen beladen vrachtauto pardoes
een brug over de Hoogeveensevaart. un
het verkeer naar Gees moet nu worden
rondgeleid via Oosterhesselen of Drift-
brug. allemaal plaatsen, die ons nu niet
zo bijzonder bekend voorkomen, maar
voor de bewoners van deze streken
moet het toch wel erg lastig zijn. Vooral
de boeren, die hun landerijen aan de
andere kant van de vaart hebben lig
gen. lopen nogal te mopperen. En het
mooiste van alles is, dat Gees nu eigen
lijk volkomen is geïsoleerd, want zelfs
de D.A.B.O./E.D.S.-bussen kunnen niét
over de Hoogeveensevaart heenwippen.
Eindhoven
Of we een handje wilden meehelpen,
vroeg ,.De Zonnezloem". Natuurlijk,
want het doel is schoon, vooral in deze
Sinterklaastijd. Want er wordt van u
lezeressen en lezers, niets meer of min
der gevraagd ,,De Sint het dak op te
helpen". Hoe kunt. u dat? Wel, De
Zonnebloem organiseert jaarlijks met
medewerking van de K.R.O. een Sint-
Nicolaasactie, voornamelijk bedoeld om
de z.g. vergeten thuisliggende zieken
eens met een pakketje te bedenken. En
de Centrale Post voor Noord-Brabant
in Eindhoven (dit is het adres: Centrale
Post Zonnebloem. Eindhoven) komt nu
nog enkele honderden adressen tekort
van mensen, die genegen zijn om der
gelijke zieken via De Zonnebloem dit
genoegen te doen. Doet u het vanavond
nu nog eens: briefkaart of brief aan het
opgegeven Eindhovense Zonnebloem-
fnJ2,S ®n u krijgt per kerende post een
met adres van een zieke en
gegevens, u kunt dan het pakje
Afrfocrv!X dl„e Brabantse zieke zenden.
Afgesproken? Nu maar meteen doen!!!!
Terborg (Gld.)
Het gebeurde dezer dagen tijdens een
zitting van het Terborgse kantongerecht,
dat de zitting een tijdlang moest wor
den geschorst. Die onderbreking was
veroorzaakt door een.... ballpoint. Tij
dens het pleidooi toonde de kantonrech
ter, mr. C. Avis, zich zeer geïnteres
seerd. Ondertussen liet hij een kleine,
grijze ballpoint tussen zijn vingers rond
draaien. Dit apparaat spoot op een on
verwacht ogenblik een dikke mktstraal
tussen de edelachtbare vingers. Dat zou
allemaal nog niet zo erg zijn geweest
wanneer de kantonrechter hierop acht
had geslagen. Maar mr. Avis was me
zijn hele aandacht bij het pleidooi. Zo m
en dan wreef hij zich met zijn hand
door het gelaat en het duurde met lang
of het gezicht van de edelachtbare ver
toonde dra een wonderlijke kleuren-
eompositie.
De ambtenaar van het O.M. stelde voor
de zaak. welke in behandeling was, maar
blauw-blauw te laten. De kantonrechter
zich nog van niets bewust, haalde niet
begrijpend zijn schouders op, maar be
sloot in vredesnaam dan maar de zitti"
te schorsen. Toen de zaal ontruimd was
bracht men de kantonrechter onder het
°°g hoe gekleurd hij er op stond. De
zitting kon na twintig minuten weer
worden hervat.
Toen. de gemeente Rotterdam in 1947
nog midden in de opbouw van haar ha
ven, aan radar begon te denken, zal zij
zich slechts een vage voorstelling heb
ben kunnen maiken van de moeilijkhe
den. die voor de verwezenlijking van
dit project overwonnen moesten worden.
Rotterdam ging pionierswerk verrichten.
Wej beschikten enige havens, bijvoor
beeld Liverpool, over een installatie,
maar de situatie op de Waterwag stelde
zeer bijzondere, unieke eisen. Het is het
Nederlandse Radar Proefstation te
Noordwijk, dat uiteindelijk voor ieder
detail de oplossing vond.
s-GRAVENHAGE, 22 november 1956
Iti zijn antwoord op de algemene beschouwingen op zijn begroting heeft
minister Zijlstra er hedenmiddag de aandacht op gevestigd, dat de olie
voorziening het moeilijkste probleem is, om onmiddellijk daarna te verklaren,
dat bij de genomen maatregelen op de voorraden niet zal behoeven te worden
ingeteerd. Amerika heeft verklaard te willen handelen met de O.E.E.C., zodat
minister Zijlstra hoopte in het kader van de O.E.E.C. tot een akkoord met
Amerika te zullen komen voor grotere leveranties. De minister tleed een
beroep op de bevolking om alle onnodig gebruik van olieproduki.cn na te laten.
Er stromen reeds verzoeken binnen om ontheffing van het rijverbod op zondag,
maar, zo zeide de minister, er zal van ontheffing geen sprake 71J"-
uitzonderingen zullen praktisch niet kunnen worden gemaakt. Iemar d,
geen auto heeft, moet zich ook redden, dus moet een autobezitter dat ook
kunnen. Reeds a.s. zondag zal er, zo zei minister Zijlstra, een scherpe con
worden gehouden en er zal zo nodig drastisch worden opgetreden.
Men heeft tijdens <je experimenten zelfs
nog nieuwe vondsten gedaan. Zo werd
het raplot-systeem bedacht. d,at het mo
gelijk maakt om de zogenaamde iichte-
lijnen op het radarscherm vast te leg
gen. Een ïiohtelijn is een door lichten
gemarkeerde geleidelijn van de vaar
geul en tot op heden was het onmogelijk
gebleken deze voor het opgeven van de
positie zo belangrijke streep op het
scherm te krijgen.
Men mag wanneer de installatie in ge
bruik is genomen niet verwachten, dat
de schepen bij potdichte mist de haven
binnen kunnen stomen, maar gelukkig
komt een dergelijke dichte mist, hier
Iedere post heeft een dubbel scherm. Hierop verschenen de schepen i/ls
kleine lichtvlekjes. Normaal werken deze mensen in het duister. De
38 waarnemers beschikken allen reeds over een radarbrevet. Velen hebben
hun opleiding bij de Koninklijke Marine genoten. Het zijn mannen uit de
praktijk. Hun berichten worden eveneens gecoördineerd op het bureau
van de Havendienst, waar men de positie van de schepen nauwkeurig op
een kaart bijhoudt.
Minister Zijlstra zeicle verder zich be
wust te zijn, dat hij in de komende vier
jaren de wind meer tegen zal hebben dan
in de vier voorgaande jaren. Of er een
krachtige prijscontrole nodig zal zijn is
in verband met de internationale situatie
niet uitgesloten. Zou er een plotselinge
stijging komen van de buitenlandse prij
zen, dan moet de stijging hier zo laag
mogelijk worden gehouden en de last zo
eerlijk mogelijk worden verdeeld.
De prijsstabilisatie is bedoeld voor het
jaar 1956, maar hij achtte toch een aan
kondiging van prijsverhoging voor het
jaar 1957 daarmee in strijd, mede naar
aanleiding van wat zich nu afspeelt in de
S.E.E. Indien de consumptiebeperking
wrordt voortgezet, dan komt dit neer pp
afschaffing van de subsidies en de minis
ter achtte het zeer wel denkbaar, dat dit
hogere prijzen zal betekenen, maar dan
zullen loon- en bestedingsbeperking parel-
lel moeten lopen. Indien de produktiviteit
niet evenredig stijgt, achtte hij het uiterst
moeilijk om de loonstijging nit de winst
te halen.
In dit verband had de minister van
Economische Zaken vooral de heer Van
Leeuwen (VVD) te beantwoorden, die het
prijsstabilisatiebeleid ongewenst en on
mogelijk had genoemd. Deze politiek, zo
zette minister Zijlstra uiteen, moest voor
afgaan aan een werkelijke bestedingsbe
perking en hij geloofde niet, dat de toon
beweging de prijsstabilisatie onmogelijk
had gemaakt. De heer Van Leeuwen had
dit beleid misleidend genoemd, maar zo
vroeg de minister, als ik een einde maak
aan het prijsstabilisatiebeleid, wat gaat er
dan gebeuren met de lonen en prijzen?
Zullen dan de prijzen aan de loonstijging
moeten worden aangepast en op welke
datum zou dat- moeten ingaan? Welke,
structurele ge
volgen zou di*.
hebben? De
werkgelegen
heid zou vast
lopen.
Had de heer
Van Leeuwen
gesproken van
twee bokken
voor de mi
nisteriële wa
gen, die, ge
schrokken,
ieder een an
dere kant uit
willen, de mi
nister verge
leek de heer
Van Leeuwen
met een defec-
MINISTER zijlstka
Bokken versus defecte
grammofoonplaten
te grammofoonplaat, die steeds hetzelfde
zegt.
(Van onze Haagse redactie)
Voor een bijzonder groot aantal leden
van het Nederlands Verkeersinstituut
heeft dr. ir. F. Q. den Hollander gisteren
in Den Haag gesproken over de nieuwe
technische evolutie in de spoorwegen,
waarbij hij zowel de ontwikkeling van de
spoorstaaf, dwarsligger, seinstelsel en
wielaandrijving als de samenstelling der
treinstellen besprak. Uiteraard moest hij
in het korte bestek van de hem beschik
bare spreektijd de problemen rond deze
onderwerpen in vogelvlucht behandelen.
De kern van zijn betoog was, dat de
achterstand die de spoorwegindustrie
lange tüd heeft gehad ten opzichte van
het verkeer op de weg, te water en in
de lucht, vooral door een internationale
samenwerking van spoorwegmaatschap
pijen en spoorwegindustrieën langzaam
De staatssecretaris voor de midden
stand, dr. Veldkamp, vond geen aan
leiding een somber beeld te schetsen
van de economische situatie voor de
middenstand. Had de heer Schmal (CH)
betoogd, dat het verzadigingspunt der
bemoeienissen was bereikt, de heer Cor-
nelissen had het tegendeel beweerd
door te zeggen, dat de organisaties moe
deloos waren door de weinige bereikte
resultaten.
Dr. Veldkamp maakte tegen beide be
weringen bezwaar. Het beleid was af
hankelijk van het type middenstander
en van de economische omstandigheden,
zodat het verzadigingspunt in de ene om
standigheid geheel anders was dan in een
andere. Het beleid moest dus flexibel zijn.
Beter is verdieping en coördinatie, meen
de' hij, maar ook bepaalde nieuwe maat
regelen zijn noodzakelijk.
Dat de organisaties moedeloos zouden
zijn, was de staatssecretaris te enenmale
onbegrijpelijk. Hij had dit geluid nog nim
mer vernomen en vroeg eens concreet aan
te geven uit welke bron deze reacties
stammen. Hij vond, dat de heer Comelis-
sen (die ook door minister Zijlstra al ste
vig van antwoord was gediend) bepaald
een slechte dag had gehad.
Indien de heer Cornelisscn spreekt over
een „botte afwijzing" van aangelegenhe-
heden, waarover mij nog geen enkel ver
zoek heeft bereikt, aldus de staatssecre
taris, dan vraagt men zich af of er nog
wel een basis voor gesprek aanwezig is.
Het onderbrengen van alle regelingen
in één vestdgingsbesluit, achtte dr. Veld
kamp aanbevelenswaardig uit een oog
punt van wetstechniek en uitvoering.
Voor de nieuwe winkelsluitingswet acht
te hij een vóór-ontwerp onnodig, hij ken
de de mening van het bedrijfsleven en het
bedrijfsleven kent de weg naar de Kamer
als het wetsontwerp in behandeling komt
Dr. Veldkamp achtte een Restfonds voor
overneming van kredieten in die branches,
waar geen fonds bestaat maar dan met
i. - #1a Ia aF aIC
Komt er een prijsbeweging naar boven
dan moet de prijsstabilisatie zorgen, dat
deze niet uit de hand loopt en deze zo
klein mogelijk blijft. De moderne con-
junctuurpolitiek, aldus de minister, be
staat uit verschillende instrumenten, het
komt slechts aan op een juiste timing en
dosering van alle middelen en diemid-
delen zijn: prijsstabilisatie, loonbeleia.
kredietbeleid en bestedingsbeleid.
De heer Nederhorst (PvdA) had de span
ning op de arbeidsmarkt een beter cri
terium genoemd dan de betalingsbalans,
maar zo zeide minister Zijlstra, bi] bei
den moet men de ontwikkeling tijdag on
derkennen niet.alleen dus met de beta
lingsbalans maar ook met de ontwikke
ling op de arbeidsmarkt. De stabilisatie-
politiek is in 1955 ingezet en andere lan
den zijn gevolgd.
In de aanvang van zijn rede legde de
minister er reeds de nadruk op, dat de
buitenlandse politieke gebeurtenissen
een ernstig accent geven aan onze eco
nomische situatie. Wat de economische
integratie betreft zeide de minister m
verband met een opmerking var. de heer
Blaisse (KVP), dat het gesprek in de
K S G in Straatsburg moest plaats heb
ben. maar dat het mogelijk moest zijn
met de minister in debat te treden in
het eigen parlement en in dat opzicht j uitsluiting van die branches, die het zei
meende hij met de begrotingsbehan«- Wurmen doen. een aantrekkelijke geda^ch-
ling en besprekingen in commissies een
heel eind te komen.
Wat de Benelux betreft zette de mi
nister uiteen, dat het economisch beleid
langzaam mar zeker moet toegroeien.
Hij zeide de redelijke verwachting te
hebben, dat nog dit parlementaire jaar
het economisch Unieverdrag tot stand
zou komen.
antwoordde hij, dat
te. Wat de bevoorrading der brandstof-
fenhandelaren betreft zou men met con
crete klachten moeten komen, die bij^ dan
gaarne zou onderzoeken. De begrotings
behandeling kon niet geheel worden afge
maakt. daar in de avondvergadering een
aantal kleinere begrotingen aan de orde
was.
Dat was allereerst de begroting van de
leerden van de gehele wereld uit studies
in te zenden over het onderwerp: bewe
ging van het wielenstelsel op spoorsta
ven Er kwamen 221 studies binnen, waar.
uit er nu 17 geselecteerd zijn. Hieruit
hoopt men volgend jaar tot een samen
vattende publikatie t.e komen. „Dan hoopt
men wetenschappelijk te achterhalen wat
in 1830 in ons land al in de praktijk was
gebracht."
Vooral bij de spoorweg zelf stond spre
ker lang stil Het is van ^et grootste be
lang dat de trein ook bij snelheden boven
100 km een rustige gang heeft. Vandaar
ook dat men momenteel hard studeert
op de mogelijkheid van „oneindige"
spoorstaven met betonnen dwarsliggers in
een zwaar betonnen balastbed. Maar men
wordt ingehaald. De .spoorwegwetenschap is nog lang niet uitgestudeerd op de ge-
vertoont echter nog aanzienlijke hiaten. volgen van de uitzetting en inkrimping
Zo nodigde spieker twee jaar geleden ge. van dergelijke lange spoorstaven, tenge
volge van temperatuurswisselingen. Van
zeer groot belang is °°k de controle op
de beweging, de wij^e waarop de conisch
gevormde wielband het hart van de spoor
staaf moet volgen. Wanneer men de auto
matisering van het seinstelsel (hopelijk is
deze binnen 15 a 20 jaar een feit) wil
doorvoeren door middel van contacten
via rail en wiel, dient de aansluiting van
wiel en rail zo zuiver mogelijk te zijn.
Hiertoe zijn reeds draaibanken ontworpen
die werken als een elektrisch scheerap-
paraat waarlangs een geheel treinstel
wordt bewogen, zodat de wielen bijge
werkt kunnen worden in een zeer korte
tijd.
De treinstellen zelf zullen kleiner van
eenheid worden waarbij energie bespaard
wordt doordat elke machine een afgepast
vermogen zal hebben, dat past hij een
bepaald treingewicht. Ook aan de koppe
lingen wordt gedokterd. Via deze koppe
lingen moeten nl. alle verbindingen mo
gelijk zijn, zowel van licht als van ver
warming, energie en remvermogen. Voor
al bij de goederentreinen is men nog ver
achter bij de nieuwe ontwikkeling op dit
gebied.
Eergisteren was er voor het eerst in
Utrecht een grote bijeenkomst van loco
motiefbouwers uit geheel Europa, Dit
was een voorbeeld van de samenwerking
die sinds 1946 ontstaan is en waardoor de
moderne technische ontwikkelingen in de
spoorwegen mogelijk worden gemaakt-
De heer Blaisse
voor een Europese markt een \old°ende waarby verschillende sprekers het
r„PrA" v.l k°n cPPn Snrak; over de P.T.T.-tarieven hadden. Over het
algemeen waren ze het er wel over eens,
dat 'de tarieven zodanig verhoogd moes
ten worden, dat de tekorten wedden weg
gewerkt. terwijl de heer Lucas (KVP) uit
sprak. dat de nadelige P.T.T.-saldi zijn
tevredenheid over het bedrijf moeten ver
minderen. Vooral begreep hij niet waar
op 's ministers optimisme over de draad
omroep steunde.
De beslissing over de tarieven, aldus
zei minister Algera in zjjn antwoord aan
de Kamer, moet door de ministerraad wor
den genomen. Het gehele taricvenpro-
bleem is op het ogenblik in onderzoek,
maar de minister had het advies van de
P.T.T.-raad juist ontvangen. Hjj hoopte
dat dan ook dezer dagen nadere mede
delingen dienaangaande te verwachten
zouden zijn, want de kwestie wordt met
urgentie behandeld. Hij meende, dat de
posttarieven te laag zijn, terwijl hij zeide,
dat de tarieven voor de nieuwsbladen met
bijzondere aandacht worden beschouwd.
De draadomroep is een zorgenkind, al
dus de minister en hij zei naar een oplos
sing te streven, die het midden zal hou
den tussen de onverzoenlijke tegenstellin
gen die er ten aanzien van de draadom
roep in de Kamer, bestaan. Een matige
tariefsverhoging achtte de minister bij de
draadomroep gewenst en hij was in geen
geval bereid de draadomroep te liquide
ren.
Nadat vervolgens de P.T.T.-begroting
z.h.s. was goedgekeurd, werd de begroting
van het Zuiderzeefonds aangesneden.
Door enkele leden werd o.a. een nieuwe
wettelijke regeling in plaats van de Zui-
derzeesteunwet aanbevolen. Minister Al
gera zal hierop en op andere kwesties
morgen antwoorden.
F. S.
ditio sine qua non is. Er kan geen sprake
zijn van een vetorecht of gekwalificeer
de meerderheden, er moest tenminste
een minimum zijn aan supranationale
opzet; waar dat minimum lag kon de
minister nu nog niet zeggen. Bij het har
moniseren van sociale voorzieningen en
arbeidsvoorwaarden zou men volgens de
minister de produktiviteit niet mogen
vergeten. Hij verheugde zich erover, dat
zich in Engeland zij het dan ook
laat bezig is een fundamentele om
mekeer in de verhouding tot de Euro
pese markt te voltrekken. De vertra
ging, die daardoor zal ontstaan, zal men
moeten nemen, maar groot achtte hij dit
nadeel niet.
In antwoord op de opmerking van de
heer Koersen (KVP), dat de produktie-
bevordering te zwaar gericht was op de
grote bedrijven, zeide de minister te
zullen nagaan of in de verhouding
Overheid-C.O.P. (Commissie Opvoering
Produktiviteit) een meer gedifferenti
eerd produktiviteitsbeleid zou kunnen
worden bevorderd.
De opmerkingen van de heer Corne-
lissen (VVD), die wat de priisbeschik-
king betreft met de sabel had gerin
keld door te zeggen, dat de midden
stand meer met dit bijltje had gehakt
m.a.w., dat zij op die prijsbeschikking
wel raad zou weten, nam de minister
nogal hoog op. Hij vond, dat de heer
Cornelissen de Kon. Ned. Midden
standsbond hiermee onrecht had aan
gedaan, daar diens uitlating zeker niet
in het belang was van het land noch
van de middenstand zelf.
Het 7177 brt. metende Panamese s.s,
...Avra", liggende in de Coenhaven te Am
sterdam, is in opdracht van de N.V.
Handelmij „De Humber" aan de ketting
gelegd.
Het schip was op 13 november in de
hoofdstede'üke ha\ aangekomen met I
een lading steenkool. i
Bij pakken tegelijk komen de brieven
binnen. De selectie-commissie heeft te
oordelen: rijden of niet rijden. Naar
schatting 95 procent van de aanvragen
wordt afgewezen.
worden deze aanvragen door de jury
besproken, hun taak is niet, licht en
vaak is er een Salomonsoordeel nodig
om „recht te doen".
„MAAR WE GAAN er van uit," zegt
een der directeuren vanachter een dikke
stapel brieven, dat ontheffingen uitzon
deringen moeten zijn". Het pak met af
gewezen verzoeken, dat naast hem ligt.
is dan ook bijzonder dik. In bepaalde
gevallen wordt er gewerkt met z.g. blan
co vergunningen, die maar voor een
keer gebruikt kunnen worden. De ge
bruiker moet daarop zelf de datum invul
len. Hij krijgt daarbij de waarschuwing,
dat, indien misbruik zou blijken, hij
nooit meer voor een ontheffing in aan
merking zal komen.
„Al moet er dag en nacht worden
doorgewerkt", zo werd ons verzekerd,
..vast staat dat zij. die voor een vergun
ning in aanmerking komen, en ons voor
woensdagavond bericht stuurden, de ont
heffing zaterdagmorgen in de brievenbus
zullen vinden."
NA EEN BEZOEK aan de selectie
commissie kunnen w(j ons niet aan de
indruk onttrekken, dat er heel wat auto
mobilisten zjjn, die de noodzaak van
hun zondagsrijder^ overschatten. De
maatregel is bedoeld om het benzine
verbruik te beperken en een eventuele
distributie te vermijden. Er waren er
onder de brievenschrijvers velen, die het
offer, dat hiervoor moet worden ge
bracht. nog niet in volle omvang had
den beseft.
WOENSDAG signaleerden wij in deze
rubriek hoe een Nederlander, die op
zoek was gegaan naar een Hongaars
woordenboekje, had ervaren, dat er al
leen maar een Hongaars-Duitse woor
denlijst bestond en dat deze slechts was
te verkrijgen in de communistische boek
handel. Thans kunnen wij een veel pret
tiger geluid laten horen, want zojuist is
een boekje verschenen, dat een beknop
te Hongaarse spraakleer met woorden
lijst. bevat. en dat zeker een welkom
hulpmiddel zal zijn voor allen, die zich
voor de Hongaren verstaanbaar willen
maken. Het boekje werd reeds in 1922
.zo juist verschenen
samengesteld door d e Hongaarse aal
moezenier mgr. dr. Knebel Miklós. Het
beleefde in 1947 een tweede druk.
De derde druk wordt nu in een oplage
van 4000 verspreid: de afdeling lectuur
van het Rode Kruis stelt zich voor aan
elke Hongaar zo'n boekje uit te reiken.
Particulieren kunnen het kopen voor
een gulden in de boekhandel. Het boek
je werd samengesteld in opdracht van
de stichting Hulpaciie voor Hongarije te
Amsterdam,
WIE HET woordenboekje doorbladert
komt tot dezelfde conclusie als de Ne
derlanders. die in de afgelopen dagen
reeds persoonlijk contact hebben gehad
met de Hongaren. Er bestaat bitter wei
nig overeenkomst tussen onze taal en
die van hen. De Hongaarse taal heeft
in geheel Europa slechts één verwante
taal, de Finse. Beide talen behoren tot
de Ural-Altajische talen, alle andere
Europese talen resorteren onder de gro-
te Indo-Germaanse spraakstam, van
welke takken zijn: de Germaanse. La
tijnse. Slavische en Sanskritische talen.
Nu honderden Hongaren in ons maat
schappelijke leven zullen worden opge
nomen is het wellicht nuttig te weten,
dat men zonder tolk of woordenboekje
niet veel verder komt dan handjes-druk
ken en glimlachen. En dat wordt, voor.
beide partijen, op den duur wel erg
eentonig.
zelden voor. De havenradar is meer be
doeld om bij slecht zicht de schepen te
assisteren bij het binnenlopen. Wanneer
men bedenkt, dat in het afgelopen jaar
gedurende meer dan 350 uur het zicht
minder was dan 1500 meter, de afstand
waarbij navigeren zonder radar gevaar
lijk wordt, laat zich de betekenis van
deze installatie begrijpen. Overigens
kan geen kapitein gedwongen worden
binnen te komen, als hij dit onverant-
woordt acht.. Het schip wordt niet „bin-
nengepraat" zoals in de vliegwereld ge
bruikelijk is. Op geen enkele wijze wordt
ingegrepen in de leiding van de kapitein.
Niettemin zullen de oudere gezagvoer
ders wellicht wat onwennig staan te
genover dit nieuwe systeem.
Officieus is de installatie, die de ge
meente 4.700.000 heeft gekost, reeds in
gebruik. De Rotterdamse bedrijven heb
ben al profijt van de radar getrokken.
Eertijds moesten de veerdiensten, die de
arbeiders vervoerden van het wooncen-
trum op de Linker.Maasoever naar de
bedrijven aan de andere kant. nogal eens
gestaakt worden wegens mist, maar de
laatste tijd heeft de radar in oefen
periode ervoor gezorgd, dat de mannen
op tijd waren.
In de eerstkomende periode kan het
radar-bedrijf nog niet op volle capa
citeit draaien. Er zullen nog wel enige
maanden verlopen voordat alles en
iedereen ingewerkt is.
We hebben alle reden om te vertrou
wen, dat a's dit tijdvak achter ons ligt
de radarloodsdienst die resultaten ople
vert, welke Rotterdam ervan verwacht.
Dat wil zeggen, dat de haven aan de
monding van de Maas een uiterst veilig
vaarwater wordt, waar bovendien geen
schip wegens minder gunstige weersom
standigheden vertraging ondervindt.
DE TAAK van de Rijksverkeersin
spectie is er met de invoering van het
zondagsrijverbod niet gemakkelijker op
geworden: op de schouders der (thans
elke avond overwerkende) ambtenaren
rust nu de taak, de aanvragen tot ont
heffing onder de loep te nemen en daar
na te beoordelen. „Toegestaan" of „Af
gewezen" staat er op de honderden vel
letjes vaak ontroerende literatuur, die
door een „jury" van hardwerkende en
zeer consciëncieuz> deskundigen zijn
behandeld.
De redens, die door de aspi
rant-zondagsrijders worden opgegeven,
zijn bijzonder gevarieerd. Een zoon. die
zijn invalide moeder 's zondags naar de
kerk wil brengen, de eigenaar van een
patatkraam, die met zijn luxewagentje
thuis de loempia's moet gaan ophalen,
een elektriciën. die zondags toch ook
moet kunnen uitrukken om storingen te
verhelpen, een artiest, die tijdens de
weekends moet optreden. Een automo
bilist van Joodse bloede wil ontheffing
van het zondagsrijverbod krijgen „om
dat hij zaterdags nooit rijdt", een vlie
genier moet in spoedgevallen vlug op
Schiphol kunnen zijn. Stuk voor stuk
In de Hoek slaat de eerste post, maar deze telt eigenlijk voor twee. Hier
staan namelijk vier schermen opgesteld. Twee voor de schepen buitengaals
en ttvee voor de navigatie op de rivier. Ook de loodsboten zelf kunnen bij
zware mist met behulp van de radar letterlijk naar het schip „toegestuurd
worden.
S.
1
