Orde van Malta heeft nieuwe
statuten
Eerste steen voor Vaticaanse inzending op de
W ereldtentoonstelling-1958
WYiEiT
van
genot"
Douwe
Egberts
tabak
VIJFTIG EEUWEN SCHRIFT
A.N.O.F. niet eens met circulaire
over vakantiespreiding
A streetcar named Desire
Boeiend slotprogram van het
Ballet Theatre
KONINKRIJK TWEE JAAR OP
NIEUWE BASIS
ZIEKENFONDSVERZEKERING
BEJAARDEN
PHI LIPS Infraphil'
GEDANST TONEEL
"'■•W 1
woensdag 12 december 1950
PA GEN A 3
.-.
Maquette van de Civitas Dei, het paviljoen van de H. Stoel op de komende Wereldtentoonstelling te
Brussel. Maandag heeft de pauselijke nuntius in Brusselmgr. Formi, de eerste steen voor dit paviljoen
gelegd
Veertig landen zonden gedelegeerden
naar Brussel
Civitas Dei
MOEILIJKHEDEN NA VIJF
JAREN OPGELOST
H. NIJKAMP UIT DE
POLITIEK
Bescherm Uw
keel en voorkom
verkoudheid met
De West niet overstemd door Nederland
Wilhelmina Gasthuis
toch academisch
ziekenhuis
Amsterdamse raad moet in
januari beslissen
Conflicten bleven uit
Hulp voor Nederland
nodig
^xpositie in Amsterdams Tropenmuseum
Ministers beter dan
Kamerleden
FRANSE STUDIEBEURZEN
VOOR NEDERLANDERS
Opening seizoen Haagse
Toonkunst
BEDRIJFSECONOMETRIE
NIEUWE TAK VAN
WETENSCHAP
Openbare les in Tilburg
Onderwijzersfederatie trekt zich terug
uit betrokken instellingen
Hans Kox won prijs
Drentse culturele
prijzen uitgereikt
Eerste-Kamerleden over
PHILIPS „Infraphil" zo gemakkelijk in uw gezin
met dieptewerking
Tegenstelling
John Kriza in „A
streetcar named
Desire"
In ieder geval: er uit
Communist klaagt
burgemeester aan
Friezen helpen de
Hongaren
Expositie Fernand
Leger
"liiiTri.iii
s7, A ,v 'sf <v»Www>W>W»xW
Advertentie
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, DINSDAG
De pauselijke nuntius in Brussel, mgr.
Kphrem Formi, heeft K>»'eren tenudden
van bulldozers, heimachines en hijskra
nen OP de Hcijselvlaktc bij de hoofdstad
het terrein gezegend waar het paviljoen
van de H. Stoel en bet Universele Katho
lieke Leven voor de komende Wereldten
toonstelling zal worden opgericht. De Pau
selijke nuntius wijdde ook een groot wit
houten kruis, dat werd geplaatst daar,
waar een kerk, het middelpunt van de
katholieke inzending, zal worden gebouwd
en legde tenslotte de eerste steen voor
het Paviljoen.
Deze plechtigheid geschiedde in het ka
der van een tweedaagse bijeenkomst van
vertegenwoordigers van de deelnemende
landen aan het paviljoen van de H. Stoel
en het Uni-versele Katholieke Leven. Deze
bijeenkomst werd, na een korte verwelko.
ming op de pauselijke nuntiatuur, gehou
den in de bureaus van de commissaris-
generaal van de H. Stoel, prof. Ir. P. Heij-
mans en dieps staf. Daar spraken ver
schillende autoriteiten, o.w. de secretaris
generaal van de Wereldtentoonstelling, ae
heer Everarts de Velp, over de expositie
Prof. Heijmans zette het doel van de
katholieke inzending uiteen,, waarvan de
H. Vader zelf als thema heeft aangege
ven' de katholieke conceptie van de men
selijke persoon en van het geluk van de
mens. de geschiedenis van de christelijke
solidariteit en de middelen van de Kerk
om de geest te redden. Het is de bedoe
ling van de H, Vader, dat de inzending
niet alleen een Vaticaanse aangelegenheid
wordt, maar dat daaraan wordt meege
werkt door katholieken uit alle landen.
Pater Jan Joos van de Congregatie van
Scheut gaf vervolgens als permanent se
cretaris van het commissariaat-generaal
een uiteenzetting over de uitwerking van
het thema.
Het komt neer op de vraag hoe de katiho-
lieke wereldopvatting weer te geven. Wat
zijn de elementen, die de katholieken an
ders doen reageren op de dingen van de
ze wereld dan de niet-katholieken? Afhan
kelijk van God, een leven na dit leven,
het gebod van de liefde, Christus' op
dracht aan Zijn Kerk. Deze grondwaar
heden geven voor de katholiek een zin
en betekenis aan alles. Deze grondwaar
heden zullen moeten worden ver-beeld in
de inzending van het Universele Katholie-
lke Leven.
Als laatste spreker trad op de hoofdar-
cihitect van het te bouwen paviljoen Civi
tas Dei. Hierover hebben wij reeds vroe
ger details verstrekt. In het paviljoen
komt o.m. een kerk met een op een hoogte
van 55 meter door een kruis bekroonde
toren. Het is de bedoeling van dit Pav'l-
joen een oase te maken in de tourbillon
van de grote en drukke expositie, die de
Wereldtentoonstelling ongetwijfeld zal
worden.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
vertegenwoordigers van 'n veertigtal lan
den. Voor Nederland waren dat mgr. Op
Den Coul, directeur van hef r.-k. Cen
traal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding
en rector Sondaal uit Oegstgeest.
De grote Raad van de Militaire Orde
van Malta is dezer dagen in Rome in ver.
gadering bijeengeweest, cm kennis te ne
men van de nieuwe statuien, welke op 8
december voor het forum van de raad
plechtig afgekondigd zijn. doo- de luite
nant-grootmeester Paterno Castella di
Caracia. Zjj 7,ijn bij breve van 21 novem
ber door de H. Vader goedgekeurd en tre
den op 1 januari 1957 in werking.
Hiermede is aldus meldt het KNP
Radio-Vat-icana welke het bericht over
de afkondiging van de nieuwe statuten be
kend maakte, sprak van de Militaire Or-
de van Malta en niet van de soeverei
ne en militaire orde.
(Van onze correspondent).
De heer H. C. Nijkamp (K.V.P.), het
oudste lid van de Enschedese gemeente
raad, heeft in verband met zijn gezond
heidstoestand. ontslag gevraagd. Dit werd
een eind gekomen aan de onenigheid, j door burgemeester M. van Veen in de
welke vijf jaren heeft bestaan tussen de i raadsvergadering meegedeeld. De burge-
Soevereine Orde en de Congregatie dei-
Religieuzen. Het strijdpunt bestond in de
vraag of de H. Congregatie der Religi
euzen bevoegd was jurisdictie uit te oefe
nen over de Orde, welke Paus Pius IV
in 1560 soeverein had verklaard.
Tot twee maal toe heeft de H. Vader
ingegrepen en een commissie van kardi
nalen moeten benoemen om Hem een op
lossing voor de moeilijkheden voor te leg
gen.
De eerste oommissie, ingesteld op 10
december 1951, slaagde er niet in een op
lossing te vinden, welke bevrediging kon
bieden. Daarna stelde de H. Vader op 14
februari 1955 een nieuwe commissie in,
bestaande uit dezelfde kardinalen als de
eerste, maar zij had in tegenstelling tot
de eerste niet het karaker van een jury.
In de loop van het jaar kwam zij met een
voorlopig advies klaar. De luitenant-groot
meester, Markies Paterno Castella di Ca
racia vertrok in het begin van 1956 naar
de groot-priorijen en nationale'verenigin
gen m de verschillende landen, teneinde
de voorgenomen wijzigingen der statuten
en de daarmee samenhangende kwesties!
te bespreken. Het resultaat van deze be-
sprekingen is tenslotte samengevat en
weergegeven in de nieuwe statuten, wel
ke de Markies Paterno Castella aan de
grote Raad heeft bekend gemaakt.
Hoewel buitenstaanders de Orde heb
ben willen betichten van ongehoorzaam
heid aan de H. Stoel, heeft de Orde
steeds nadrukkelijk verklaard zich neer
te zullen leggen bij de uitspraak van de
H. Stoel.
meester schetste de grote verdiensten van
de heer Nijkamp, die 37 jaar zitting heeft
gehad in de raad, waarvan 27 jaar als
wethouder. Spreker noemde hem een
scherpzinnig bestuurder van grote be
kwaamheid, die ook op andere terreinen
van het sociale en politieke leven zeer
veel heeft gepresteerd. Namens de r.-k.
fractie sprak de heer A. F. van der
Heijden woorden van grote waardering
voor het belangrijke werk van het schei
dende raadslid.
Over enige tijd komt in de Amster
damse raad de kwestie van het acade
misch ziekenhuis aan de orde. De vroede
vaderen hebben zich tijdens een offici
euze zitting in november laten voorlich
ten over de beide projecten, nl. het ge
meentelijk plan om het Wilhelmina Gast
huis tot academisch ziekenhuis te ver
houwen en in de plaats van het Binnen
gasthuis een nieuw algemeen ziekenhuis
in Slotervaart neer te zetten, alsmede het
voorstel van het raadslid dr. Sajet om
het Wilhelmina Gasthuis algemeen zie
kenhuis te laten en een nieuw medisch-
academisch centrum te stichten aan de
periferie van de stad, b v. de Riefcerpol-
der Trouw" heeft nu uit vertrouwelijke
bron "vernomen, dat B. en W een verwe
zenlijking van het voorstel-Sajet ernstig
onder het oog hebben gezien zelfs tal
van plaatsen voor zo'n medisch-acade-
misch centrum beoordeeld hebben '°.a.
in het uitbreidingsplan-Wcstlandgracht cn
Overtoomseveid, waar een groot park 'ge
projecteerd is)doch besloten hebben vast
te houden aan hun oorspronkelijke op-
Binnen niet al te lange tijd zouden zij
met een voorstel van die strekking, dat
ook door de betrokken universitaire in
stanties ondersteund zou worden, bü de
raad komen, die hierover op een in ja
nuari speciaal daarvoor bijeengeroepen
vergadering zou moeten beslissen.
Zoals bekend vergt de verwezenlijking
van de uitbouw van het W.G. tot acade
misch ziekenhuis een sanering van de
Kinkerbuurt, waarvoor 1400 wonnigen
zouden moeten worden gesloopt. Eerder
dan in 1964 zou daarmee niet begonnen
kunnen worden. Dr. Sajet heeft reeds be
twijfeld of dit jaar wel gehandhaafd kan
worden in verband met de woningnood.
De medische faculteit zou nu. aldus het
blad, een. verschuiving van die datum
naar later bij haar oordeelvorming'heb
ben laten gelden en aandringen op een
spoedig besluit, opdat alvast een begin
kan worden gemaakt met de verbouwing
van het W.G. Een commissie uit de raad
heeft onlangs in verband met de zieken
huiskwestie nog een studiereis naar het
buitenland gemaakt.
Zaterdag zal van alle regeringsgebou
wen in het land de vlag wapperen ter
feestelijke herdenking van het in wer
king treden van het Statuut van het
Koninkrijk der Nederlanden op 29 dec.
1954. Als herdenkingsdatum is gekozen
de 15e december, de dag waarop het Sta
tuut door H.M. de Koningin werd beves
tigd. De viering van deze dag. die jn Su
riname en de Antillen reeds verleden
jaar anet feestelijk vertoon geschiedde,
zal dit jaar ook in Nederland plaats
hebben, teneinde in bredere kring meer
begrip te wekken voor de nieuwe rechts
orde in het Koninkrijk.
Het centrale punt der viering zal het
Koninklijk Instituut voor de Tropen in
Amsterdam zijn, waar zatea'dag een
..Statuiutdag" zal worden gehouden.
Z.H K. de Prins heeft het erevoorzitter-
sdhap aanvaard van het, comité, dat deze
dag heeft voorbereid. Voorts zal vrijdag
avond een jeuigdibijeenkomst worden ge
houden en is een opstelwedstrijd voor de
der middelbare sdholen uitgeschreven,
waarvan de winnaar een reis naar de
West, zal kunnen maken.
De minister-presidenten van de drie
rijksdelen zullen ap do herdenkingsdag
radioredevoeringen houden. In een pers
bijeenkomst in Den Haag hebben de ge
volmachtigde minister van Suriname en
de Nederlandse Antillen en de raadadvi
seur bii het departement van Overzeese
Rijksdelen gisteren gewaagd van de
geest van goede samenwerking, waarin
(het statuut, tot dusver werd toegepast.
Mr. R. H. Pos, gevolmachtigd minister
van Suriname, verklaarde, dat ..sedert
de inwerkingtreding van het Statuut de
wil om samen te werken groter is dan
de ressentimenten". De vrees vo-or een
mogelijkheid van overstemmen der rijks
delen, die bij de opstelling van het Sta
tuut tot zoveel waakzaamheid had geleid
'Was tot dusver meer theorie dan prak
tijk geibleken, aangezien conflicten in de
ze twee jaren niet waren voorgekomen
Het was thans zaak, zo zei'de mr Pos
het Statuut tot een levende werkelijkl
iheid te maken en ervoor te zorgen, dat
'er normen voor de samenwerking der
drie rijksdelen uit zouden groeien. Die
samenwerking moest zich o.m richten
op de ontwikkeling van de achtergeble
ven gebieden van Suriname.
Ook de heer W.F.M. Lampe. gevol
machtigd minister van de Nederlandse
Antillen, zeide. dat tot. dusver weder
zijds de wil had overheerst elkaar te
vinden. In de ministerraad van het Ko
ninkrijk had volgens hem steeds een
sfeer van goede samenwerking bestaan
Toch zou de praktijk moeten uitwijzen,
hoe een aantal van de aangelegenheden
■van het Koninkrijk zal moeten worden
geregeld. De rijksdelen in de West moes
ten zich er, volgens de heer Lampe,
steedis van bewust zijn, dat hun welvaart
heeft Se^^ident, dr W Drecs,
V.—i"dag in zijn hoedanigheid
van beschermheer
in he,. Tropeninstituur4t,eAten^00,1,SteU,ng
expositie geopend ö"Ute
en schrijven", welk" "1°A0 )aaS sCh/'.ft
maanden geopend za; blijveil1"6!^6 .f™'
tentoonstelling wil mc„ h„. èi-Jl k
„onderschrijven" van dc strijri belang
derontwikkelde gebieden tegen het.„li"
fabetisme en tevens het gouden iUb
leum herdenken van de ..Vereniging van
Leraren in het schoonschrijven m.o. en
de stenografie".
De geëxposeerde specimina beelden de
historische ontwikkeling van het schrift
Uit Men ziet staaltjes van prehistorische
schrijftechnieken, beeldschriften, die op
de verschillende continenten in zwang zijn
geweest, hieroglyphen. oeroude Indianen,
handschriften uit het preColombiaanse
Amerika en voorbeelden van boekdruk
kunst in Azië en Europa. Verder is aan-
dacht besteed aan de betekenis van
schrifttekens voor de geografie, de mu
ziek de wiskunde en de "m^se w
heeft voorts tot uitdrukking gebracht het
grote belang dat het schrift als een van
de oudse en veelzijdigste communicatie
middelen der mensheid heeft voor de
godsdienst, het onderkennen van iemands
karakter, het onderwijs, de wetenschap in
het algemeen, de industrie en de recla
me. De namen van deze afdelngen zijn
zo gekozen, dat hun beginletters het alp
habet vormen.
Er zijn op de exposities tal van interes
sante boeken te bewonderen exempla
ren nog met de hand geschreven of proe.
ven van de vroegste vorm van boekdruk
kunst typemachines, neonletters en
ook een televisietoestel, omdat de „ver
rekijker" evenals de telex een belang
rijk'middel is om het geschreven woord
te verspreiden. Natuurlijk ontbreken ook
de sdhrijfmiddelen als potloden, vulpen
houders, gewone pennen en zelfs ganze-
veren niet. De werkstukken van leerlin
gen van 10.500 scholen in den lande, die
deelgenomen hebben aan de Nationale
Schrijf., Teken- en Kleurwedstrij-d 1956
brengen de bezoekers onder ogen wat er
ult deze schrijfinstrumenten is te halen.
^er°ldoim:roQp heeft ervoor gezorgd
ir- efn aantal opstellen aanwezig zijn
sprèekr n»n U-4 de lan<*en. die zij „be-
Ipvrn.1 e'iJïL 'f1"11 dingen zijn een zeer
52uen1; ln de tentoonstelling, die
ui maia-t gel?ornen een statische in
druk maakt. Hoe interessant nl de ove
rige voorwerpen op de expositie op zcito
ook zijn, zij spreken van zich zelf te wei-
nlg om „5000 jaar schrift en schrijven" in
beeld te brengen. Zij zijn te abstract en
kunnen daarom pas hun illustratieve func
tie verrichten, als men de geschiedenis
van het onderwerp ai kent de uitvoeri
ge catalogus is hiervoor een uitstekend
hulpmiddel of als men een rondgang
maakt onder leiding van een deskundige
gids.
iets van een schijnwelvaart had. zolang
zij alleen op de oliekiu-rk dreven Daar
om moest worden naar nieuiwe bronnen
van economische ontwikkeling zoals
toerisme, waterbouwkundige werken en
de vestiging van een chemische indus
trie. Daarvoor hadden de Antillen en
Suriname de hulp van Nederland nodig,
niet alleen financieel, doclh ook door
technische bijstand.
De raadadviseur bij het ministerie van
Overzeese Rijksdelen, mr. W.H, Hels-
dingen. verklaarde, dat gebleken was,
dat de invloed van d'e gevolmachtigde
minister groter is, dan die welke door
de overzeese rijksdelen had kunnen wor
den uitgeoefend door eigen afgevaardig
den in de Tweede Kamer.
Oip een »hetm gestelde vraag over het
standpunt van de overzeese rijksdelen
in de kwestie Nieuw-Guinea antwoord
de mr. Pos. dat deze behoorde tot die
vraagstukken, waarin Suriname en de
Antillen ^een stem wilden laten gelden.
De Franse regering stelt voor het aca
demisch jaar 1957/58 (1 oktober 1957
31 juli 1958) wederom 10 studiebeurzen
ter beschikking. Deze beurzen worden
toegekend voor een periode van 2, 3 of
'5 maanden, bij uitzondering voor 10
maanden.
De beurzen zijn in principe bestemd
voor jonge Nederlanders, die in het be
zit zijn van een doctoraal, ingenieurs-
seimi.arts- of daarmede gelijkgesteld di
ploma en die hun studie in Frankrijk
wensen voort te zetten of er zich wensen
te specialiseren. Ook kunstenaars ko
men voor een studieverblijf in aanmer
king.
De beurzen worden in de maand te-
bruari door een gemengde Frans-Neder
landse commissie toegekend. Sollicitaties
in de Franse taal gesteld, dienen voor
1 februari 1957 te worden gericht tot het
Inst-itu.t Francais d'Amsterdam (Maison
Descartes), Museumplein 11. Amsterdam,
onder vermelding „Service des bourses".
De Haagse Toonkunstafdeling geeft in
he,t nieuwe seizoen haar eerste concert
op dinsdag 18 december a.s. in het Ge
bouw voor K. en W. Uitgevoerd worden
,.Le roi David" van Honegger en „Ave
Verum" van Mozart. Als solisten treden
op Maria Ceuppens, Watty Krap, Lode
Devos en Jabues Mansart.
Het geheel zfal onder leiding staan van
Hein Jordans. de begeleiding is opgedra
gen aan het Residentie Orkest.
(Van onze correspondent)
Gistermiddag aanvaardde dr. H. O
Goldschmidt zijn ambt als lector in de
wiskunde, s-triisRek en statische analyse
aan de Katholieke Economische Hoge
school te Tilburg.
In zijn openbare les betoogde de nieuwe
lector dat de wiskunde en de statistiek
nooit' een rol van betekenis hebben ge
speeld in de bedrijfseconomie. Dr. Gold
schmidt weet dit aan de onmacht van
deze hulpwetenschappen bij de oplossing
van de praktische bedrijfseconomische
problematiek. Doch sedert de tweede
wereldoorlog zijn er wiskundige en sta
tistische methoden ontwikkeld, die ook
voor de praktijk een belangrijke steun
betekenen. De verdere uitbreiding van
deze methoden zal in de toekomst leiden
tot een geheel nieuwe tak in de econo
mische wetenschap, de bedrijfsecono-
metrie. waarmede de praktische bedrijfs
voering in grote mate zal zijn gebaat.
De bij de Algemene Nederlandse On
derwijzersfederatie aangesloten organisa
ties hebben zich teruggetrokken uit het
Nederlandse centrum voor vakantie en
vakantierecreatie en dus ook uit het
Bureau Vakantiespreiding. Zij zijn hlet
namelijk niet eens met de wijze, waarop
de onlangs door dit bureau aan gemeente
en schoolbesturen gezonden, circulaire
waarin voorstellen omtrent de aanvangs
data 'der zomervakanties 1957 werden
gedaan, tot stand is gekomen. Dit wordt
meegedeeld in „Het Schoolblad", het
orgaan van de bij de federatie aangeslo
ten Nederlandse onderwijzersvereniging.
De voor die circulaire verantwoorde
lijke personen, aldus „Het Schoolblad",
hebben het niet nodig geoordeeld, alvo
rens naar buiten op te treden, de bureau
leden bijeen te roepen. Op een ..goede"
dag ontvingen deze een conceptcirculaire
met de mededeling, dat die naar verschil
lende instanties was doorgezonden (welke
instanties is hun nog niet bekend) en de
mededeling dat reeds contact was opge
nomen met het departement van O.. K.
en W. Tegen deze gang van zaken hadden
de A.N.O.F.-organisaties ernstig bezwaar.
„Het Schoolblad" betreurt het verder
in hoge mate, dat de circulaire een enigs
zins officiéél timtje heeft gekregen door
de „nogal krachtige" aanbeveling van de
staatssecretaris van O., K. en W. Niet
temin blijft het slechts een verzoek,
aldus het blad.
Ook tegen de inhoud van de circulaire
Aap de jeugdige componist Hans Kox
te Apeldoorn is de culturele prijs voör
1956 van de gemeente Arnhem toegekend.
De prijs van duizend gulden zal hem op
vrijdag 28 december ten stadbuize wor
den uitgereikt. Na zijn eindexamen h.b.s.
heeft Hans Kox, die 26 jaar is, enige tijd
gestudeerd aan het Utrechts Conservato
rium. Onder leiding van Henk Badings
studeerde hij verder compositie, contra
punt en instrumentatie. Van Jaap Spaan
derman kreeg hij piana-onderricht. Hoe
wel van. een volledige ontplooiing nog
niet kan worden gesproken, is de jury
toch van mening, dat Hans Kox. vooral
blijkens rijn in 1955 geschreven strijk
kwartet. onmiskenbaar de beschikking
heeft over muzikaal inventieve krach
ten. In de toekomst verwacht men veel
van hem.
worden bezwaren geuit. Er wordt aan
herinnerd, dat er in het noorden bezwaar
tegen is gemaakt dat daar, waar het
klimaat een paar weken bij het zuiden
ten achter is. de zomervakantie het
vroegst in de zomer zou moeten beginnen.
Maar in de nu door het bureau vakantie
spreiding verzonden circulaire, zo deelt
het blad verder mee, wordt zonder meer
opnieuw een beroep gedaan op de scholen
in het noorden (en thans ook op die in
het oosten en westen) om hun zomer
vakantie zeer vroeg in juli te laten be
ginnen. Het zuiden laat men weer rustig
op zijn oude plaats: eind julibegin
augustus, zitten. Wij zullen, aldus het
orgaan der Nederlandse onderwijzers
vereniging, thans dan ook zeer beslis'
geen beroep doen op onze leden in h<"
noorden om toch maar weer gevolg t
geven aan het verzoek van het Bureau
Vakantiespreiding.
De commissaris der Koningin in de
provincie Drenthe, mr. J- Cramer- heeft
gisteravond de culturele prijzen van
Drenthe over 1955 uitgereikt, waarvoor n
aanmerking kwamen de schrijver Ben
van Eysselsteijn. de toneelvereniging
„Diever" en het Emmer Lyceum.
De commissaris merkte in zijn toespraak
op, dat in de huidige Drentse samen
leving, met een versnelde ontwikkeling
in industrieel en technisch opricht, de
culturele ontwikkeling geen gelijke tred
houdt met. de industrieel-technische voor
uitgang. De instelling van provinciewege
van het instituut der culturele prijzen
zal een bescheiden maar niettemin wezen
lijke bijdrage tot het scheppen van een
gunstig cultureel klimaat kunnen leveren.
Voorts werd het' woord gevoerd door
mr. J. H. Schölvinck als vertegenwoor
diger van de minister van O.. K. en W
Hij merkte op. dat de toneelvereniging
„Diever" voor Nederland een begrip 's
geworden, dat het Emmer lycuem een
cultureel centrum voor en door de jeugd
heeft gesticht, terwijl tenslotte de ge-
'ukwensen werden overgebracht aan de
e-burger van Gieten, Ben van Eyssel-
eijn. die op -dorre grond" en met „ver
veerde stenen" een belangrijk cultuur
monument heeft gesticht.
Zeer vele leden van de Eerste Kamer
konden zich geheel verenigen met de
strekking van het wetsontwerp tot rege
ling van de ziekenfondsverzekering voor
bejaarden, welke zich beperkt tot het
wegnemen van de nadelige, gevolgen, voor
de ziekenfondsverzekering van bejaarden
voortvloeiende uit het vervallen van de
regeling, neergelegd in de Noodwet Ouder
domsvoorziening, aldus ontlenen wij aan
het Voorlopig Verslag.
Vele leden verklaarden, dat zij. gelet
op de tijdnood, de algemene strekking der
in dit wetsontwerp voorgestelde bijzon
dere regeling toch wilden aanvaarden. Zij
beschouwden deze regeling echter slechts
als van voorlopige aard.
Vele andere leden merkten op, dat met
de-belangen van de toekomstige genieters
van een pensioen op grond van de bepa
lingen van de Algemene Ouderdomswet,
voor zover die een totaal inkomen van
meer dan 3410 zullen hebben, niet de
minste rekening is gehouden.
Zij hebben de voorkeur gegeven aan een
uitbreiding van de subsidie- of reductie-
regeling tot een inkomensgrens van 4200,
zijnde 70 pet. van de thans geldende z.g.
weistandsgrens van 6000.
Verscheidene leden betreurden het, dat
de minister door het uitspreken van het
onaanvaardbaar heeft doen terugnemen
het amendement van het Lid der Tweede
Kamer de heer Hazenbosch c.s. De
Tweede Kamer, welke de motie stellig zou
ebben aangekomen, werd op deze wijze
in een positie gebracht, welke deze leden
in het algemeen ongewenst achtten.
Enige leden achtten het weliswaar
enerzijds de vraag, of het wel opportuun
is geweest te trachten bij amendement een
toetreding der groep 65-jarigen en oude
ren. welke een inkomen, gelegen tussen
3410 en 4200 hebben, tot de vrijwillige
ziekenfondsverzekering tegen een ge
reduceerde premie mogelijk te maken,
doch meenden anderzijds, dat het uit
sociale overwegingen wellicht toch ge
wenst is om alsnog in deze gebleken be
hoefte te voorzien. Zij verzochten de mi
nister zich uit te spreken, of hij ingeval
de totstandkoming van een ziekenfonds
wet niet binnen een jaar te verwachten
is bereid zal zijn alsnog bij novelle
deze door hen gewenste voorziening aan
hangig te maken
(Advertentie)
Napijn
Philips „Infraphil"
weg pijn!
PHILIPS
Dit infrarood bestra
lingsapparaat kan ook
met succes worden ge
bruikt bij napijn na het
trekken van tanden of
kiezen, spierreumatiek,
spit, verstuikingen,
steenpuisten, verkoud
heid.
Met het toneelstuk „A streetcar named
Desire" manifesteerde zich een tiental
jaren geleden de nieuwste ontwikkeling
van het Amerikaanse drama. Dat men
het gegeven heeft benut voor een ballet-
lijkt misschien verrassend, gezien de sub
tiele kwaliteit juist van Tennessee Wil
liams' tekst. Maar de voornaamste span
ning Uit het stuk, die tussen de brute
kracht van Stamley en de brekelijkc con
stitutie van Blanches gekwelde geest, is
uitnemend in danstaal uit te drukken
Daarop heeft dan ook de nadruk gelegen
in he( aan het toneelwerk gelijknamige
dansdrama, dat door het American Ballet
Theatre gisteravond zijn première in Ne
derland beleefde.
Niet iedereen zal deze nadruk kunnen
bewonderen. Wat voor de Amerikaan een
enorme aantrekkingskracht schijnt te be
zitten, het vertoon van mannelijkheid mu
de biceps, mist voor de Europeaan nu
eenmaal een groot deel van zijn waarde-
bepalend karakter. Een fikse opstopper,
opgebouwd uit' een brede schouder kan
zijn nut hebben, maar men is er gauw
op uitgekeken. Daarom herinnert de
krachtpatserij in het vuistgevecht en het
brutale gevrij van de mannelijke partij
in ,,A streetcar" soms meer aan de beeld
roman dan aan datgene wat ons boeid"
in Tennessee Williams-
Maar vitaal zijn de aan deze simplifi
catie ontsproten dansmotieven ongetwij
feld en de wijze waarop John Kriza ze
uitvoerde kenmerkt hem eens te meer als
de viriele danser wiens sterke spieren
de souplesse bezitten van een levenslustig
dier. De rol van Stanley lijkt John Kriza
op het lijf geschreven en evenzeer geldt
dit voor zijn tegenspeelster.
Nora Kaye is een der bekwaamste mi
mische ballerina's ter wereld. Weinigen
zullen haar in de rol van Blanche kun
nen evenaren. Zo broos en weifelend, zo
treffend van mimiek in de uitbeelding dar
naderende waanzin, zo lichtvoetig en te
gelijk onder een te zware psychische druk
bezwijkend danst' zij de figuur, dat haar
creatie alleen de gang naar de Rotter
damse Schouwburg waard was. De cho
reografie van Valerie Bettis zonk bij dezt
prestatie in het niet; het goedkope effecU
van de brutale en banale uitbundigheden
werd hier verheven tot een diep tragische
zij het' morbide lyriek. Scott Douglas
danste de Mit'ch-figuur. Stanleys partner
in de spectaculaire poker-scène en de
strohalm waaraan Blanches wanhoop
zich vastklampt.
Na de pauze zag men dan eindelijk
Erik Bruhn, de befaamde Deen, wegens
zijn herstel met applaus begroet. In de
pas de deux op de Notenkrakersuite van
Tsjaikowsky kwamen zijn fenomenale ca
paciteiten volkomen tot uiting. Wat deze
danser behalve zijn fantastische techniek
groot maakt is zijn gevoel voor het theater
een magische macht over het publiek dat
al geboeid wordt als hij by het achter
doek gereed staat voor zijn solo. Technisch
doet een danser als Scott Douglas niet
veel voor hem onder» maar dc grote stijl
waarin de sprongen en fouettes worden
verwezenlijkt bereiken alleen de aller
grootsten Daartoe behoort Erik Bruhn-
Zijn partner was Lupe Serrano, die met
een weldadig brio haar soli volbracht.
Stormachtig applaus beloonde dit klas
sieke hoogtepunt van de avond, die be
sloten werd met een oude bekende van
het Amerikaanse repertoire „Rodeo".
Een ballet van klaterende vrolijkheid,
een dansfeest op de ranch waar comboys
hun toeren met paard en lasso verrichten
en de timide dorpsschonen voor een folk
loristische dansje hun schuchterheid af
leggen. Vitaal danste weer John Kriza,
met voetenroffels als een Spaanse virtuoos
en een robuuste bewegelijkheid, de kam
pioen lassowerper waardig. Heel geestig
was Annabelle Gold als de cowgirl, en
het middendeel een vlechtwerk van volks-
dansmotieven begeleid met handgeklap en
de uitroepen van de leider, deed het tegen
het suggestieve achterdoek uitstekend.
Vanavond besluit het gezelschap zijn
succesvol optreden in Rotterdam met het
zelfde program, het interessantste en in
veel opzichten het beste van alle.
P
De „Streetcar" was voorafgegaan door
de etherische romantiek van „The Swan
Lake". Groter tegenstelling is vrijwel on
denkbaar. Hier beheersen de subtielste
bewegingselementen een sfeer zo kwets
baar als een orchidee- Zelden werd in ons
land het romantische drama van de Zwa-
nenkoningin in zulk een ragfijne en ver
stilde vertoning ten tonele gebracht als
door dit Amerikaanse ensemble. Maar er
was dan ook een Rosella Hightower m
haar meest virtuoze gedaante in hun mid
den. Haar creatie was niet alleen onge
looflijk van technische beheersing en
de hemel weet wat' de pas de deux in het
middendeel van een ballerina vergt
het instrument van haar fysiek speelde
van de aanvang af met sublieme zuiver
heid de sprookjesachtig poëtische muziek
die Anton Dolins choreografie slechts
toestaat aan de geniaalsten der solisten.
Haar begeleider was wederom Scott Dou
glas, altijd weer een correcte en stijl
volle meester en een speciaal woord van
lof verdienen de vier zwaantjes voor hun
puntig en zeer gedisciplineerd kwartet.
De fractievoorzitter van de communis
tische partij in de Velsense gemeente
raad. Th. Kruisman, heeft bii de officier
van Justitie te Haarlem een klacht in
gediend tegen mr. O. M Kwint, burge
meester van Velsen, wegens laster of
belediging.
De heer Kwint zou in de burgemees
terskamer. vlak na het uitbreken van
de opstand in Hongarije, een gesprek
met de heer Kruisman hebben afgesloten-
met de woorden; „Er uit, moordenaar".
Volgens een verklaring van de burge
meester ging het. gesprek over het al of
niet aanzitten van de communistische le
den aan een raadsdiner. dat in de be
grotingstijd gebruikelijk is geworden
teneinde de raadszittingen zo weinig
mogelijk te onderbreken. De overige le
den hadden bezwaar tegen het aan één
tafel zitten met de leden van de CPN
en toen ontspon rich een twistgesprek,
waarin de heer Kruisman, aldus bur
gemeester Kwint gezegd zou hebben;
„Gij. die zich vereenzelvigt met dege
nen die de beste zonen van Hongarije ter
dood brengen (gedoeld werd op de
staatspolitie) zijt moordenaars". Daarop
heeft burgemeester Kwint de heer
Kruisman de deur gewezen.
Morgen zal het Nederlandse Rode Kruis
namens het Friese Comité Hulpverlening
Hongaarse Volk nog een wagon rijst ver
zenden naar Wenen. Als deze 14 ton rijst
zijn verzonden, zal het Friese comité voor
een waarde van f 360.000 in goederen
hebben bijgedragen tot de hulpverlening
aan de Hongaren, hetzij in Hongarije, het
zij in de vluchtelingenkampen in Oosten
rijk. In totaal zijn verzonden: 14.000 kg
rijst, 100.000 kg margarine, 107.616 blik
ken vlees. 5.000 kg koffie 1.500 kg thee,
3.250 wollen dekens, 3.000 lakens. 3.000
slopen. Deze goederen zijn verstuurd in
zeven vrachtauto-combinaties, vier wa
gons ep in twee vliegtuigen.
Het Nederlandse Rode Kruis heeft uit
de bijdragen van girorekening 777 tien
ton zeep aangekocht, die bedoeld zijn
voor de vluchtelingenkampen in Oosten
rijk.
De Franse ambassadeur heeft in het
stedelijk museum te Amsterdam gister
middag de tentoonstelling geopend van
werken van Fernand Leger. Het is voor
de eerste keer dat in ons land een expo
sitie wordt gehouden, die een overzicht
geeft van het gehele oeuvre van deze
vorig jaar in augustus overleden Franse
schilder.
De tentoonstelling, die 83 schilderijen
omvat, duurt tot 27 januari a.s. De opening
der expositie werd bijgewoond door dr.
J. Hulsker van het ministerie van O., K.
en W., Amsterdams wethouder voor kunst
zaken en de Franse consul-generaal in
de hoofdstad.