het wachtwoord in de scheepsbouw
X
N.S. begin 1958 ONTSTOOMD
t
1
Wegencongres op zoek naar
eventueleoplossingen
HUNT, de rijkste man ter
wereld
Prentenveiling Paul Brandt
Zal het atoomschip
in de scheepsbouw
een ware revolutie
te weeg brengen
Ook in Nederland plannen
'S5*
Hij is miljardairdank zij de petroleum
Nederlands spoorwegnet dan voor ruim
de helft geëlektrificeerd
De wanhoop van het stadsverkeer
„We voeren en struisvogelpolitiek"
Observator
Slfi®
„Lopen is gezond"
Tunnel-balans
Hebben parkeermeters
nut?
ZATERDAG 15 DECEMBER 1956
PAG US A 3
De Verenigde Staten zijn bezig met het bouwen
van een atoomschip. Volgens een bericht uit
Moskou zouden twee vooraanstaande technici
van de Sovjet-Russische marine in een niet al te
veraf gelegen toekomst de plannen gaan ver
wezenlijken voor de bouw van een met atoom
energie gedreven vrachtschip, dat speciaal aan
gepast zal worden aan de vaart door de wateren
van het Noordpoolgebied. Dit atoomschip zou dan
worden voortgedreven met een kernenergie
reactor met een capaciteit van 200.000 kilowatt.
Het zou voorts worden voorzien van een, met
onder lioge druk staande stoom werkende instal
latie, waardoor het ijs snel gesmolten zou kunnen
worden. Hierdoor meent men een regelrechte
vaart van Archangel naar Wladiwostok door de
Noordelijke IJszee mogelijk te kunnen maken.
Het Sovjet-Russische atoomschip, bestemd voor
de Poolzee, zou op een grote ijshreker lijken, doch
een betrekkelijk, lage bovenbouw hebben en vol
komen gestroomlijnd zijn. Blijkbaar groot zal het
niet wezen. Vermoedelijk wordt het niet groter
dan 25.000 ton, terwijl de maximumsnelheid
ongeveer 24 knopen zal bedragen.
Er wordt ruimte gewonnen
De veiligheid
SCHUSCHNIGG WERD
AMERIKAAN
De apparatuur
«SS!»
- A
Diep in de schuld
Met pokeren
Wars van publiciteit
-
VERHOGING VRACHT
TARIEVEN AUSTRALIË—
EUROPA
zij"
Atomic power
Zo zitten we alweer midden in de
atoomschepen. Men heeft het kunnen
lezen, ook in ons land wordt de moge
lijkheid onderzocht voor het houwen
van een atoomschip. Hiertoe heeft zich
ee„ aantal grote scheepswerven en
machinefabrieken verenigd msa
menwerking met de Stichting Kernre
actor Nederland het probleem van alle
kanten bestuderen en spoedig met een
rapport zullen komen.
Wat het Amerikaanse atoomschip be-
treft, in oktober tekende.president Eisen
hower een wet, waarbij de gelden be
schikbaar werden gesteld voor de bouw
van een koopvaardijschip, gedreven door
atoomenergie. Veertig miljoen dollar zal
dit schip moeten kosten, waaruit al bij
voorbaat geconcludeerd kan worden dat
het evenals het Sovjet-Russisohe niet bij
zonder groot zal zijn. Het gaat hier trou
wens om een experiment, hetwelk in
tussen gebaseerd is op de ervaringen,
welke men reeds met de atoom-onderzee
boot „Nautilus" heeft opgedaan. Deze er
varingen gaven aan de Amerikaanse ma
rine aanleiding, een tweede, dergelijke
onderzeeboot te bestellen, de „Seawolf".
Zowel de „Nautilus" als de „Seawolf"
zullen de eerste, werkelijke onderzeebo
ten zijn. Tot dusver hebben we slechts
duikboten gëkend.
Een reis om dewereld.
Het Amerikaanse atoomschip zal in
drie jaren klaar komen en men wil er
daarna een reis mee om de wereld ma
ken. Het zal dan een enigszins ongewo
ne verschijning zijn. Immers, een atoom-
schip heeft geen schoorsteen, terwijl het
geheel gestroomlijnd zal worden. Wan
neer het Amerikaanse atoomschip eind
1959 gereed is en zijn eerste reis zal heb
ben gemaakt, zal kunnen worden vast
gesteld, in hoeverre de scheepvaart en
de scheepsbouw door deze nieuwe ver
schijning op de zeven zeeën gerevolu
tioneerd zal worden. Zal het atoomschip
dan dezelfde rol spelen als indertijd
het stoomschip, toen het zeilschip
er door verdrongen werd? Eén
ding is zeker, de mensen hebben
door de recente ontwikkeling van de tech-
Tii©k het een en ander gelecid en zul'len
dus minder sceptisch tegenover de nieu
we uitvinding staan en deze niet kunst
matig tegenhouden. Wanneer het atoom
schip aan de eisen zaïl beantwoorden, zul
len de stoomschepen vermoedelijk heel
wat sneller verdwijnen, dan indertijd de
Zeilschepen. De moderne reders staan
Open voor alle nieuwe mogelijkheden.
Wat het passagiersvervoer betreft, moe
ten ze a,l ernstig rekening houden met
de luchtvaart. Atoomschepen zullen wel
licht tot grotere snelheid leiden en tot
meer efficiency. Maar dit zijn voorals
nog tockomstikdanken.
Aanvankelijk was het de bedoeling der
Amerikanen, een soort tentoonstellings-
schip te bouwen. Dit had dan reclame
moeten maken voor de Amerikaanse
industrie en derzelfder prestaties. In het
Huis van Afgevaardigden,, dat de nodi
ge gelden beschikbaar moest stellen, wer
den hiertegen bezwaren geopperd.' Men
voelde niets voor een paradeschip.'Heeft
men ooit een vergulde auto de wereld Ia-
ten rondrijden, als reclame voor de auto
mobielindustrie? zo werd er gevraagd.
Neen, de landen, die Iets voor een atoom-
schip voelden, zouden toch wel bij Uncle
Sam aankloppen om machines en anders
zins of zelf proberen, een dergelijk schip
tc bouwen. Aldus werden de plannen te
ruggebracht tot het ontwerpen van een
vracht- en passagiersschip, dat 100 pas
sagiers en 12.000 ton lading kan vervoe
ren. Het wordt honderd meter lang en
°reed en krijgt een machine
van „0.000 P.K.. waarmede het een snel
heid van 21 knopen zal kunnen ontwikke
len.
Geen al te groot experiment.
Feitelijk is de bouw van een boven
waterschip, door atoomenergie gedre
ven, geen al te groot experiment. De
atoomonderzeeboot „Nautilus" vaart n»
al twee jaar en heeft tot disver de
helft van zijn ingeladen brandstoffen-
voorraad verbruikt en 65.000 kilometer
afgelegd, de helft daarvan onder wa
ter.
Tot dusver zijn de verwachtingen verre
overtroffen. Intussen, het economische
aspect speelde bij de bouw en speelt
evenmin bij de exploitatie een beslissende
rol. De Amerikaanse marine wil zich op
de atoomenergie als drijfkracht werpen,
voor steeds meer schepen van de vloot
en verwacht zelfs, dat ze deze binnen af
zienbare tijd „geatomiseerd zal hebben.
Maar voor haar zijn de exploitatiekosten
ondergeschikt. Doelmatigheid voor oor
logsdoeleinden is haar voornaamste eis.
Heel anders staat het natuurlijk met
atoomschepen voor de koopvaardij.
Hierbij is het eerste voordeel, dat
er een flinke ruimte wordt gewonnen
voor het bergen van vrachtgoederen, aan
gezien een kernreactor aanzienlijk min
der plaats inneemt dan een turbine of
stoommachine, zulks vooral doordat de
hoeveelheid van de brandstof tot een mini
mum beperkt kan worden. Een oceaan
stomer. die olie stookt, verbruikt per dag
60 ton olie, per maand dus ongeveer
1800 ton. Indien het schip in aantoopha-
vens niet bijbunkert, moet het een gro
te voorraad olie innemen. Wat dit bete
kent bewijst de kwestie van het Suez-
kanaal. Onder bijzondere omstandigheden
kan zulks grote moeilijkheden opleveren
en tevens tot belangrijke extra uitgaven
leiden. Feitelijk is een atoomschip vrij
wel immuun voor de gevolgen ener poli
tieke crisis. Het kan. wanneer aanloop
havens om de een of andere reden ver
sperd zijn of het wenselijk lijkt, o.a. bij
stakingen, om ze niet aan te lopen,
deze rustig voorbijvaren.
Een uiterst belangrijk probleem bij
atoomschepen is de veiligheid, veel
fheer nog dan bij olietankers. Labora
toria voor atoomenergie, waar kern
reactors staan, bezitten allerlei be
schermende installaties. Dikke beton
nen wanden en zelfs muren van lood
verhinderen, dat radio-actieve afval
naar buiten treedt. Deze radio-actieve
afval is uiterst gevaarlijk voor mens,
dier en planten. Alle leven wordt er
door bedreigd. Zo men de kernreac
tor in een schip goed zal kunnen iso
leren, dan doemt toch de vraag op,
wat er zal gebeuren bij een brand of
een botsing. Men kan de bedienings
manschappen voortreffelijk instrueren,
zodat de machines geen gevaar zullen
opleveren. Wanneer er echter een on
geluk gebeurt, ligt de zaak hee!
anders. Hoe zal men dan de radio-ac
tiviteit in zijn macht houden?
Volgens de deskundigen moet het ook
aan boord van een schip heel goed moge
lijk zijn, de z.g. atoomoven en de er
bij behorende leidingen te isoleren. Aan
boord van de „Nautilus" is dit reeds ge
schied en men heeft geen enkele moei
lijkheid ondervonden. Ze zijn van mening,
dat er een soort kluis omheen gebouwd
kan worden, die praktisch tegen alles be
stand is, zelfs tegen bominslagen en artil
lerievuur. Men kan bovendien de atoom-
oven automatisch uitschakelen, zodra er
gevaar dreigt, zodat er geen afvalstoffen
meer ontstaan kunnen. Wanneer een
schip zinkt, komt de atoomoven vanzelf
tot stilstand en wordt koud. Ook onder
water kan geen atoombomontploffing ont-
Op het ogenblik wordt bij de N.S. voor
69 procent met diesel-elektrische en 25
procent met elektrische tractie gereden,
terwijl noj slechts voor 6 procent van
stoomtractie gebruik wordt gemaakt.
Wanneer al de in bestelling zijnde
diesel-elektrische locomotieven in dienst
zijn gesteld, zullen de spoorwegen over
607 dergelijke locomotieven beschikken en
zal in begin 1958 de totale ontstoming
haar beslag hebben gekregen.
Dit deelde ir. J. P. Koster, chef van de
dienst N.Smede op de gisteren in
Utrecht gehouden 200ste vergadering van
de afdeling verkeer, en verkeerstechniek
van het Kon. Inst, van Ingenieurs.
In samenwerking met Zwitserland
wordt gewerkt aan de samenstelling van
tien treinstellen voor de Trans Europa
Expresse en met België voor een twaalf
tal tweewagentreinstellen voor het Bene-
luxverkeer.
Op het binnenlandse net is de elektri
ficatie in uitvoering van de lijn Roosen
daalVlissingen, waarna uitbreiding van
de elektrificatie volgt met de baanvakken
RoosendaalBreda, Den BoschNijme
gen Tilburg—Den Bosch en Alkmaar-
Den Helder. Dan zal 54 procent van het
Nederlandse spoorwegnet zijn geëlektri
ficeerd waarmee ons land in Europa de
tweede plaats op dit gebied inneemt, na
Zwitserland met 98 procent en voor-
Zweden, waar ruim 50 procent van het
spoorwegnet is geëlektrificeerd, aldus de
heer Koster. Hij zeide voorts, dat overal
in Europa hard wordt gewerkt aan uit
breiding van de elektrificatie. De toepas
sing van de diesel-elektrische en elektri
sche fractie is technisch en economisch
een succes gebleken en geeft vele voor-
Robert Oppenheimer, een der ge
leerden, door wie de grondslagen
werden gelegd voor het gebruik van
de atoomenergie
Dr. Kurt von Schuschnigg, de vroegere
Oostenrijkse kanselier die in 1939 bij de
„Anschluss" door de nazi's werd ont
troond, heeft gisteren zijn 59ste ver
jaardag de Amerikaanse nationaliteit
gekregen.
De gewezen kanselier woont op het
ogenblik in St. Louis, waar hij hoog
leraar is. Met 36 anderen ontvir.fi hij gis
teren zijn „burgerschaps-papieren" en
legde hij in handen van rechter George
H. Moore de eed af. Hij toonde zich
daarbij nogal zenuwachtig. Na afloop zei
hij tegen verslaggevers: „Ik ben erg blij,
maar verder heb ik geen commentaar".
Schuschniggs echtgenote kreeg twee jaar
geleden reeds de Amerikaanse nationali
teit.
delen, vooral in de bestrijding van het
alom dreigende energietekort.
De vergadering stond onder leiding van
ir. Th. M B. van Marie, die bij de be
stuursverkiezing niet herkiesbaar was en
als voorzitter wordt opgevolgd door prof.
ir. T. H. van Wisselingh.
Deze 200ste vergadering, die gedeelte
lijk werd bijgewoond door de president
van de N.S., dr. ir. F. Q den Hollander,
was bijzonder druk bezocht.
staan. Wat aan boord aanwezig was, rust
dan ongevaarlijk op de zeebodem.
De grootste moeilijkheden bij een atoom-
schip worden gevormd door de appara
tuur, waarmede het manoeuvreren wordt
geleid. Met volile kracht vooruit betekent,
uiteraard evenals achteruit, een lastige
opgave. Dit is ook bij stoomschepen het
geval. Het gaat hierbij om belangrijke
temperatuursveranderingen en deze moe
ten juist bij een atoomoven en de appa
ratuur daarvan goed geregeld worden,
zodat geen radio-actieve afvallen kun
nen ontsnappen. Dit houdt een grote, ex
tra uitgave in. Trouwens, volgens voor
lopige berekeningen kost de atootnoven
of kernreactor bijna evenveel als een
heeil schip..
Het is momenteel nog niet uitge
maakt. of een atoomschip met de thans
ten dienste staande mogelijkheden wer
kelijk economisch geëxploiteerd zal kun
nen worden-. Er zijn n°S te veel on
bekende factoren, zodat de kostenbe
rekeningen niet geheel zijn door te voe
ren. Een gewoon tankschip van
30.000 t»n verstookt tijdens een zeereis
van ongeveer dertig duizend kilometer
voor zowat drie honderd duizend gul
den aan brandstof.
De turbines van een gewone tanker kos
ten gemiddeld een miljoen. In totaal kost,
de afschrijvingen daarop inbegrepen, een
reis van 48 dagen om en bij de drie hon
derd vijftig duizend gulden. Hiertegeno
ver staat, dat de installatie voor atoom
energie om te beginnen al een tien mil
joen kosten. De kosten voor de brand
stof bedragen, het gram uranium op 25
dollar berekend, ongeveer 175.000 gulden.
Volgens voorlopige becijferingen zal een
atoomschip van 30.000 ton alleen wat de
voortbeweging betreft, afschrijvingen op
de installatie inbegrepen, niet aanzienlijk
meer kosten, waartegenover 4.000 tón
vracht meer vervoerd kan worden, aan
gezien de installatie en de brad stof veel
minder ruimte innemen. Het klinkt heel
mooi. maar nu komen de nog onbereken
bare factoren op de proppen. Ten eerste
is daar de prijs van het uranium, die
bij een stijgende behoefte flink omhoog
zou kunnen gaan. Ten tweede komen
de kosten van een installatie voor een
atoomoven aan de orde. Voor het Ame
rikaanse atooimsehip is ten behoeve van
de atoominstallatie een bedrag van 22
miljoen uitgetrokken, Naar verwacht
wordt, zal dit bedrag eerder stijgen dan
dalen.
eerste atoomschip zal over de wer
kelijke economische bruikbaarheid nog
geen mogelijkheden tot het vellen van
een definitief oordeel opleveren, zo luidt
de mening der deskundigen. Het zal zich
nog in het experimentele stadium bevin
den. Volgens berichten uit de Verenigde
Staten worden de proeven mefc schepen,
door kernreactors voortgedreven, door de
Amerikaanse marine op waarlijk groot
se schaal doorgevoerd. Dit zal uiteraard
zijn betekenis voor dé koopvaardij heb
ben. Deze zal met de opgedane ervarin
gen haar voordeej kunnen doen. Tevens
wordt de ontwikkeling van de bouw van
atoomschepen er door versneld, daaraan
twijfelen de deskundigen niet. Wellicht
zullen, omdat men in de scheepvaart al
le krachten inspant, om tot de bouw van
atoomschepen te komen, vrij grote bo
dems. voorzien van een kernreactor als
drijfkracht, nog eerder de zeeën bevaren
dan atoomdreadnougihts en atoomvlieg-
kampschepen. Maar dit is uiteraard
slechts een gissing
Voor het overige is men, wat de scheeps-
Een der ingewikkelde machines,
welke bij het ontwikkelen van de
atoomenergie worden gebruikt, de
z.g. Van der Graaf generator.
bouw betreft, toch wel tot een interna
tionale samenwerking geneigd. Hiertoe
draagt ongetwijfeld het feit bij, dat be
kwame kernfisici, dus deskundigen op
het gebied van de atoomenergie, op al
thans voor hen betrekkelijk gemakkelijke
wij'Z" uit een aantal gegevens bepaalde
gevolgtrekkingen kunnen maken. De ge
dachte der Amerikanen, om het eerste
atoomschip een soort propaigandareis om
de wereld te laten maken, berustte ver
moedelijk op de bereidheid, licenties uit
te geven en scheepsbouwers elders aldus
in staat te stellen de moeilijke fase der
experimenten te overbruggen, waardoor
ook grote besparingen zouden worden ver
kregen. Tevens zal de mogelijkheid voor
deskundigen, om zelfs aan de hand van
een foto van een scheepsmodel belangrijke
gevolgtrekkingen te maken, wel het hare
er toe bijdragen, om niet al te geheim
zinnig te doen. In zijn boek „Atoms and
People" heeft de Amerikaanse kernfisi-
ous Ralph E. Lapp een boekje openge
daan over de wijze, waaroo men in het
buitenland op een betrekkelijk eenvoudi
ge manier achter atoomgeheimen kwam,
die naar men in de Verenigde Staten
meende, veilig in kluizen lagen opgebor
gen. Zelfs de ingewikkeldste berekeningen
bleken, indien de sleutel er toe was op
gespoord, voor de Sherlock Holmessen
van de kernfisica geen al te grote moei
lijkheden op te leveren.
Atomic Power is thans het wachtwoord
in de scheepsbouw. Het stemt tot voldoe
ning, dat de Nederlandse scheepsbouw niet
wil achterblijven en evenals de andere
grote, schepen bouwende landen zijn aan
deel wil bijdragen in de ontwikkeling der
projecten voor de atoomschepen der,
naar wij menen te mogen zeggen, naaste
toekomst
<Van onze verslaggever)
UTRECHT, vrijdag.
Model van het eerste atoomschip, dat door de Amerikanen wordt gebouwd
NADAT VIJF EXPERTS in een aantal ongezouten preadviezen de maatrege
len hadden opgesomd, waardoor een totale verkeerschaos in onze binnensteden
in de toekomst wellicht voorkomen zou kunnen worden, heeft de vereniging
Het Nederlandse Wegencongres op zijn jaarvergadering in Esplanada te Utrecht
de vijf auteurs persoonlijk aan het woord gelaten. Het lag voor de hand, dat er
nog al wat opmerkingen zouden komen met betrekking tot deze preadviezen
(in onze editie van donderdag j.I. hebben wij de suggesties uitvoerig behandeld);
de gedachtenwisseling, welke zich rond de problemen ontspon, is dan ook in
eerste instantie bijzonder leerzaam geweest.
De vergadering werd gepresideerd
door dr. R. H. baron de Vos van Steen-
wijk, die de suggestie, de binnensteden
voor alle personenauto's tot verboden
gebied te verklaren als de sleutel tot
een radicale oplossing zag, maar een
dergelijk paardemiddel onmiddellijk
daarna onaanvaardbaar noemde, omdat
het economisch leven er tè zeer door
zou worden geschaad. Veel méér voelde
hij voor het denkbeeld, dat ook in de
parkeernota van B. en W. van Den Haag
naar voren is gebracht: alle langpar-
keerders uit de binnenstad te weren.
Zij, die gewoon zijn hun auto de gehele
dag voor hun kantoor te laten staan,
zullen voor hun wagen een plaats bui
ten de city moeten zoeken. En zij zul
len de afstand tussen parkeerplaats en
bureau (b.v.) te voet dienen af te leg
gen. Baron De Vos van Steenwijk noem
de dit niet zo'n groot bezwaar, integen
deel, het is een maatregel van gezond
heid. De moderne mens loopt tegen
woordig veel te weinig. Hij achtte het
voor de lichamelijke conditie van de
automobilist veel nuttiger enkele malen
per dag een paar honderd meter te lo
pen, dan in file te moeten rijden of
rond te moeten „snuffelen" naar een
parkeerplaatsje.
Het verkeer in de binnenstad moet vlot
zijn, zo beklemtoonde de voorzitter, maar
wat is de betekenis van vlot f „Wanneer
men van een meisje zegt: het is een vlot
meisje, dan kan men dat als een com-
Er wordt vaak gezegd, dat de Nizam van Hyderabad de rijkste man ter
wereld is. Deze Indiase Nabob, die kelders vol met diamanten, paarlen en
robijnen heeft, wordt echter naar veler mening in de schaduw gesteld
door Hunt, de miljardair van Texas, de man, die schatrijk werd door de
petroleum. Zijn vermogen is door de Amerikaanse fiscus op twee miljard
dollar geschat, maar liij heeft zelf eens gezegd, niet precies te weten, hoe
groot het is. Het zou tweehonderdmiljoen meer en tweehonderdmiljoen
minder kunnen zijnTexas is heden ten dage het land van de
miljonairs. Wie mocht menen, dat Amerika's rijkdom in New. Yorks
vermaarde Wallstreet geconcentreerd is, vergist zich deerlijk. Texas telt
een groot, aantal miljonairs en enkele miljardairs en er is zelfs in de
stad, genaamd Athens, een wijk, waarin de bevolkingsdichtheid van
miljonairs en miljardairs de grootste in de Verenigde Staten is.
,/u 1? .lling' dle paul Brandt
°P LfJr.Len 20 december des avonds
om half acht aan de Keizersgracht 738
te Amsterdam gaat houden is een od
merkelijke verzamehng prenten en boe-
kon betreffende Amsterdam opgenomen.
Enkele kapitale en gave gravures uit de
achttiende en negentiende eeuw met
voorstellingen, ontleend aan de geschie
denis en enkele bewogen episodes van
's lands hoofdstad: „Optochten, kermis
sen vreugdenfeesten rond de Vrijheids
boom in 1795. de Schutterij en talrijke
stadsgezichten. Met een belangrijke col-
'eete boeken (waaronder Jan Wagenaars
boek uit 1760-1765., 3 delen) vormt dit
onderdeel van de veiling een aantrekke-
Hike mogelijkheid voor de liefhebbers om
"un prenten en boekerij aangaande Am
sterdam aan te vullen,
delen kunst (schilderijen, tekeningen, ce
ramiek, enz.) waarbij zich enkele be
kende standaardwerken bevinden.
Verder wordt het hoofdbestanddeel ge
vormd door een bijzonder mooie hoe
veelheid moderne etsen, enz. waarbij na
men van Besnard. Beurdel'ey, Seymour
Kaden. Francis Picadia, Jules Pascin,
Paul Feron (een prachtige aquarel: ko
renveld), Louis Favre voor zichzelf reeds
voldoende spreken. Een aquarel van Elia-
ne Diverley trekt de aandacht door zijn
fraaie kleuren, terwijl de ets „Zwaluwen"
van Felix Braquemont een elegante en
zeer levendige toon heeft.
De bijna 900 kavels zijn van een ge
varieerde schoonheid en Ionen een gang
naar Paul Brandt alleszins. De kijkdagen
duren tot en met maandag. Op deze laat.
De andere boeken op de veiling behan. ste dag van 10—12 uur.
Daar woont de miljardair Hunt echter
niet. Hij is inwoner van de stad Dallas
en in de omgeving daarvan heeft hij
een Villa, welke een kopie is van het
buitenverblijf van George Washington,
de vader des vaderlands van de Vere
nigde Staten. Het huis is alleen zes maal
groter Toch woont Hunt er betrekkelijk
eenvoudig, voor een miljardair. Hij houdt
er slechts een paar auto's op na.
Hunt is, zoals dit voor een Amerikaan
se mljardair hoort, ofschoon zulks lang
niet altijd het geval is, doodarm gebo
ren en hij heeft jaren moeten ploeteren,
om aan de kost te komen. Zijn vader
kon hem niet meer geven dan een paar
mooie voornamen: Haroldson Lafayette,
pie waren het enige bezit van de twaalf
jarige Hunt, toen hij het ouderlijke huis
in de staat Illinois verliet, op zoek naar
fortuin Zijn vader had in de Burgeroor
log meegevochten en had als soldaat
door de zuidelijke Staten gezworven.
Weer thuis teruggekeerd, vertelde hij
zijn kinderen vaak over de schoonheid
van die zuidelijke Staten en hij zei hun,
er van overtuigd te zijn, dat de bodem
daar grote schatten moest verbergen.
e ,Ue.'ne Haroldson besloot, er eens
een kijkje te gaan nemen. Al zwervend
kwam hij echter niet in het zuiden maar
in het westen terecht en wel in Califor-
mp. Hij verdiende op allerlei manieren
zijn brood, werd zelfs houthakker en toen
hij enig geld overgespaard had. trok hij
als jongeman ten slotte naar het zuiden.
Daar kwam hij in Arkansas terecht. Hij
hoorde hier voor de eerste maal over
olie spreken, die in de grond zou kunnen
worden gevonden. In het dorp Lake Vil
lage kocht hij een stuk grond, waarop hij
aanvankelijk katoen ging verbouwen, niet
lang daarna trouwde hij met het mooi
ste meisje van het dorp Lydia Bunker.
Dit was zijn eerste grote succes in zijn
leven.
De gedachte aan het aanboren van een
oliebron liet hem niet met rust. Hij
schafte zich de nodige apparatuur aan
en deed hier en daar proefboringen, zich
hierbij diep in "de schuld stekend Al
zijn geploeter was vergeefs. Toen bereik
ten hem geruchten., dat men in Texas
op de eerste aardolie gestoten was. Er
werd daar petroleum gewonnen, reeds
in grote hoeveelheden. Men kon er rijk
worden! Hunt trok naar Dallas. Daar
beschouwden de plaatselijke bankiers de
avonturiers, die in de omgeving rond
zwierven, op zoek naar petroleum, als lie
den. waaraan men zijn geld beter kon
weggeven dan het lenen, omdat men het
toch nooit terug zou krijgen. Ze hielden
ook voor Hunt hun beurzen stevig geslo
ten, want geld weggeven deden ze niet.
Nu was onze Haroldson Lafayette Hunt
een verwoed kaartspeler. Bovendien een
man, die het pokerspel tot in de fines
ses beheest. Het moet met pokeren zijn
geweest, dat Hunt beslag legde op zijn
eerste petroleumveld. Hij spreekt er zelf
nooit over. maar in Texas weten „old
timers" nog te vertellen, dat een zekere
Dad Joiner, een nogal zonderlinge .pros
pector" ofwel zoeker naar olie, het'geluk
had. in een door hem gekocht stuk land
aanwijzingen te vinden, dat er olie on
der zat. Hij was eveneens een verwoed
pokerspeler en naar het schijnt, heeft
hij zijn land aan Hunt verspeeld.
Het stuk grond bleek een bijzonder
rijke oliebron te bevatten. Hunt slaagde
er in, die profijtelijk te exploiteren en
legde aldus de grondslag voor zijn kolos
sale fortuin. Hij noemt zichzelf graag een
self made-man. maar geeft hierbij dan
toe, dat de fortuin hem wel een beetje
geholpen heeft. Zijn Hunt Oil Company
is de grootste, onafhankelijke oliemaat
schappij van de Verenigde Staten. Hij
heeft zijn miljarden inmiddels in tal van
andere ondernemingen belegd. Zo bezit
hij een aantal ranches met tienduizenden
stuks vee. Zijn fortuin berust reeds lang
niet meer alleen op olie. Hij is er op
uit geweest zijn belangen zo ver moge
lijk uit te strekken en niet op één been
te staan, financieel gezien.
Zijn naam wordt nauwelijks genoemd
naast die van de Rockefellers, Morgans,
Astors enz. Dit komt voornamelijk, omdat
hij wat hem persoonlijk betreft, wars is
van alle publiciteit. Toen hij in Texas en
met name in de oliehaven Houston reeds
een vooraanstaande positie innam, kende
men hem buiten Texas nauwelijks.
Het spreekt vanzelf, dat de bezitter van
een dergelijk ontzaglijk fortuin zich de
nodige zorgen maakt, hoe dit te behouden.
Deze bezorgdheid deed hem tot een gro
te tegenstander van Roosevelt worden. Hij
is thans een der grootste bestrijders
van het communisme in de Verenigde Sta
ten. Hiertoe liet hij speciale programma's
voor radio en televisie organiseren, die
door honderden stations verspreid worden.
Ze kosten hem miljoenen, maar hij wenst
dat zoveel mogelijk Amerikanen zijn me
ning over bepaalde vraagstukken delen
en in ieder geval worden voorgelicht zo
als hij de wereld en wat er in voorvalt
bekijkt. Hij blijft evenwel steeds op de
achtergrond. Die voorlichting van het pu
bliek is alleen maar een hobby van hem.
De miljoenen, die ze hem kost, deren een
man, die op geen tweehonderdmiljoen
weet, wat hij bezit, uiteraard niet.
Aan een andere hobby geeft Haroldson
Lafayette Hunt, al loopt hij tegen de zes
tig. wellicht nog veel meer uit. Hij is nog
steeds een hartstochtelijk pokerspeler en
gokt, waar maar te gokken valt, oP base
ballwedstrijden. op paardenrennen etc.
Als het op zijn miljarden aankomt, voelt
hij zich wel een beetje. Naar men in Dal
las vertelt, zou hij eens van een daar even
eens wonende miljonair die nogal dik deed
gezegd hebben: Poeh. wat verbeeldt de
vent zich, hij heeft nooit meer dan vijftig
miljoen gehad....
K.H.
(Van onze verslaggever)
Tijdens de discussies op het we
gencongres heeft de chef verkeers
politie van Rotterdam, de heer K.
Müller, zich uitgesproken vóór de
invoering van een maximum-snel
heid voor motorisch verkeer. Het
is gebleken, zo zei hij, dat de beste
doorstroming bereikt wordt tussen
de dertig en veertig kilometer per
uur. Het is echter ook van belang
een minimum-snelheid vast te stel
len. Een frappant staaltje van de
invloed van snelheidsbepalingen
op tunnelv^fkeer: in de Lincoln-
tunnel te New orYk, te vergelijken
met de Maastunnel te Rotterdam,
gebeuren per jaar ongeveer zeven
tig ongelukken- Als maximum snel
heid geldt daar 30 mijl. als mini
mum-snelheid twintig mijl per uur.
In de Maastunnel te Rotterdam
boekte men in dit (nog niet vol
tooide) jaar al vijfhonderd aanrij
dingen
pliment beschouwen. Wanneer men eegt,
dat meisje „erg vlot" te vinden, dan vin
den velen dat toch een bedenkelijke
eigenschap. Zo is het ook met het ver
keer. Het moet vlot zijn, maar toch ook
weer niet tè vlot, want dan gaat de
veiligheid er onder lijden."
Een van de vragen, welke door de
vergadering naar voren werden ge
bracht luidde: hoe stelt men zich voor
de langparkeerders uit de binnenstad
te weren? Op het ogenblik is het toch
zo, dat de politieman, wil hij een over
treding van het verbod, langer dan een
half uur te parkeren, onder ede kun
nen bevestigen, in feite gedwongen is
een „verdachte auto" al die tijd nauw
lettend in het oog te houden. Kunnen
parkeermeters hier een oplossing bren
gen?
Ir. M. Müller, hoofdplanoloog van de-
gemeentelijke dienst van wederopbouw
te Den Haag vond, dat het geen zin had
thans parkeermeters in te voeren. De
wettelijke eis. dat de politieman de vol
le tijd, dat de auto geparkeerd heeft
gestaan, ter plaatse is, zal moeten ver
vallen. Eerst dan zullen de parkeerme
ters nut hebben.
Zeer duidelijke taal sprak tijdens deze
vergadering de heer K. J. Müller, chef
van de Rotterdamse verkeerspolitie.
„We hebben verscheidene theorieën
om de verkeersvlotheid te bevorderen,"
zo zeide hü, „en deze druisen hier en
daar tegen elkaar in. We dienen daar
om naar een radicale oplossing te stre
ven en niet te proberen met allerlei
lapmiddelen de min of meer geregelde
chaos trachten te verbeteren. Ik beveel
geen bepaald plan aan, dat is mijn werk
niet. Maar men mag die keuze niet zo
maken, dat de maatregelen elkaar te
genwerken. Vast staat, dat we eens
kleur zullen moeten gaan bekennen en
rechtlijnig zullen moeten gaan denken.
Bewust of onbewust voeren we thans
een struisvogelpolitiek."
Hoofdinspecteur Müller verwees
voorts naar Amerika, waar men, zoals
hij zei, grotere bevoegdheden aan de
verkeersautoriteiten heeft toegekend en
de verkeersproblemen daardoor „voor
een groot deel uit de politiek en de
huisvlijtsfeer heeft gehaald...."
Zowel uit de preadviezen als uit de
discussies tijdens dit wegencongres is
dus duidelijk gebleken, dat men het
er over eens is, dat op korte termijn
vérstrekkende maatregelen noodzake
lijk zullen zijn. De suggesties zijn ge
daan, maar de keuze vormt voorlo
pig nog een open vraag.
In handelskringen te Sydney wordt
verwacht, dat de vrachttarieven voor
verscheping naar Europa begin 1957
scherp zullen stijgen. Rekening wordt
gehouden met een verhoging van ten
minste 15 pet., welke waarschijnlijk op
1 januari zal ingaan.
De miljardair Haroldson Lafayette
Hunt. Hij zau de rijkste man en de
onbekendste miljardair ter wereld
