Nieuw soort kernreactie ontdekt Ida Krone-Albers NDAG-LBIwifop: „Zomer"-drukte aan BEZWAREN VAN MEDICI TEGEN LOONGRENSVERHOGING Parachutist Patton sprong hoven de Pool naar heneden m Zaterdagse mijmeringen afsluiting van de rekening over 1956 mmm Loongrens voor ziekenfondsverzekering op eigen mérites beoordelen KONINGIN VAN HET CIRCUS: Tachtig jaar oud, reist zij nog met het circus mede... ZATERDAG 29 DECEMBER 1956 PAGINA 3 Zweetkarweien onder ijzige winden met snelheid van 75 km per uur Uit liet Zuidpoolgebied wordt een tempera tuur van 120 graden Fahrenheit onder nul gemeldIn werkelijkheid is het er echter niet zo koud! We zouden anders jaloers worden, na een zondag in december, die tien graden te warm was120 graden onder nul, dat is de temperatuur, die volgens de mening der in het Zuidpoolgebied werkende deskundigen op de diepste punten in het eeuwige ijs van de Zuidpoolkap heerst. Ze hebben reeds vastgesteld, dat het ijs bij de Zuidpool op een diepte van vijf meter al 62 graden onder nul is. In het hartje van de Poolwinter zal het maximum van 120 graden bereikt worden. Maar het is momenteel zomer in Antarctica. De seizoenen zijn er "t tegenovergestelde van de onze. De Amerikaanse marine heeft onlangs bij de Zuidpool een kleine expeditie neergelaten. Mensen en materiaal werden met parachutes afgeworpen. Leider van het onderzoek is dr. Paul Siple. Hij heeft reeds een kamp gebouwd, waarin de expeditie tot de winter invalt zal blijven. Blijkens de reeds door hem verzamelde gegevens is de gemiddelde wintertemperatuur bij de Zuidpool 60 gra den onder nul. Dat is heel wat lager dan de gemiddelde temperatuur in de Zuidpool- nederzetting Klein Amerika, waar de gemid delde temperatuur 11 graden onder nul is. Maar Little America ligt bij de kust en de zee, de Zuidpool is een door felle winden en vorst geteisterde vlakte, welke geen enkele beschutting biedt. Toch daalt de tempera tuur in Klein Amerika in het hartje van de winter tot 78 graden onder nul. Hierin heb ben mensen het, uiteraard goed beschut, kunnen uithouden. Of ze eventueel een koude van 120 graden zouden kunnen ver- dr Lagen, is nog een vraag. Een weg over en door sneeuw en ijs In alle stilte Ook in Antarctica radio-activiteit Parachutist In het zweet huns aanschijns Geweldig avontuur ANTARCTICA aïu Observator Ontkoppeling! Barnum and Bailey, het grootste circus ter wereld, dat deze eer intussen vaak tegen de Ringling Brothers moest verdedigen, is ont bonden. Het bleek niet meer mogelijk, deze reusachtige onderneming behoorlijk te financieren. Of televisie, radio etc. daaraan schuldig zijn, valt niet zo gemakkelijk uit te maken. In ieder geval, Barnum is uit de circuswereld verdwenen. Als vanzelf vraagt men zich af, of een dergelijk groot circus ook bij ons ten ondergang gedoemd is. Wel zijn de omstandigheden hier anders dan in de Verenigde Staten, maar ook wij zien ons steeds weer andere vormen van afleidingen voorgezet. Men zegt wel eens, dat er circussen bestaan, zolang er kinderen zijn, doch een circus kan waarlijk niet alleen van de kinderen leven. Het is vaak een miljoenenonderneming, waardoor de toegangsprijzen vrij hoog liggen. Kleindochter Een week tevoren. Eigen gebouw Kroonprinses Rode wreedheit Dat is iverki Nog een voorbeeld Als rood kans krijgt I Het oude versje I! En morgen? Harry Prikker de Zuidpool Het is zo bitter koud aan de Zuidpool, omdat deze een hoogvlakte is dan drie duizend meter boven de opper vlakte van de zee ligt en dus reeds van nature een kil bergklimaat zou hebben. Dp zee ligt. rneer dan 1500 kilometer ver en kan dus geen enkele verzachtende in vloed, via warme stromingen, op het kli maat van de Zuidpool uitoefenen. De Noordpool is lang zo koud niet. omdat daar even boven de min of meer verwarm de zee uitkomende ijsschotsen liggen en d,e warme Golfstroom in de IJszee op- gaat. Al'is het'dan nu zomer in Antarctica net weder veroorzaakt toch tal van moeiiijK- heden. Zoals bekend, vertoeven er tnans verschillende expedities in het Zuidpool gebied. in verband met het ,z,g' ueonsi- sche Jaar. waarover we te dezer plaatse reeds herhaaldelijk geschreven hebben. Het ig daar, in vergelijking met onze ver warde wereld een noga] gemoedelijke toestand Engelse geleerden werken sa men mét Sovjet-Russische, deze weder met Amerikaanse. Men wisselt gegevens uit, helpt elkan der op allerlei manieren. Dit is ook wel nodig, want de moeilijkheden zijn groot. Hierbij komt. dat men met enkele grote karweien bezig is. Zo leggen de Amen- kanen momenteel de eerste grote weg in het Zuidpoolgebied aan en wel dwars door Mary Byrd Land, over een lengte van niet minder dan 1100 kilometer. Men heeft reeds een uiterst lastig werk je achter de rug en wel het aanleggen van de weg door het kustgebied, waar het ijs diepe spleten vertoont. Het is de be doeling via deze weg en het thans gereed gekomen eerste gedeelte zware motor sleden naar het Zuidpoolplateau te slepen Er is reeds een zevenendertig ton zwa re tractor over heen gegaan. Met motor- sleden wordt een ..trein" gevormd, die naar de Amerikaanse basis in Little America zal rijden. Om de weg over het eeuwige ijs behoorlijk berijdbaar en be trouwbaar te maken, heeft men met bull dozers enorme hoeveelheden sneeuw in lenkele diepe spleten moeten gooien, ten einde die op te vullen. Sommige spleten waren meer dan tien meter diep en tien tallen meters breed. Er waren tienduizen den kubieke meters sneeuw voor nodig... Hier en daar is de weg weinig meer idan een breed pad door een ravijn dat .geregeld schoon gehouden moet worden. ■Want, telkens waaien er zware sneeuw stormen, die massa's sneeuw van de hoogvlakte aanvoeren. Storm en koude ikunnen inmiddels niet verhinderen, dat de Amerikanen stelselmatig hun waarne mingspost op de Zuidpool bouwen, welke ieen bezetting zal krijgen van een aantal deskundigen en helpers. Leider is de ge noemde dr. Siplc. een oud-gediende van enige door admiraal Byrd in Antarctica ondernomen expedities. Alhoewel de activiteit van Amerikaan- se- Engelse Franse, Sovjet-Russische, Australische, Noorse en Japanse exPe- 'dities in het Zuidpoolgebied vrijwel onop gemerkt aan de wereld voorbijgaat en daar in Antarctica feitelijk in alle stilte gewerkt wordt, gebeurt er toch het een en ander, naar berichten in de buiten landse bladen doen uitkomen. Sommige hebben speciale correspondenten met de expedities mee gezonden, of worden d°°r een deelnemer geregeld op de hoogte ge houden. De Amerikaanse ijs'breker „Glacier", die tussen Nieuw Zeeland en Little Ame rica op en neer vaart, heeft in de Ross Ze,e niet ver van het Scott-eiland. een reusachtige ijsberg waargenomen, welke naar schatting zo groot is als de hele staat Connecticut. Deze ijsberg moet meer dan drie honderd k ilometer lang zijn en over de honderd kilometer breed, 'een oppervlakte beslaan van ruw geschat 18.000 vierkante kilometer. Hoewel in, de zee rond het Zuidpoolgebied enorme ijs bergen normale verschijningen zijn, is de ze toch wel van record-grootte. Men neemt aan. dat hij enkele honderden me ters diep onder water reikt'. Intussen, de bemanningen van de vliegtuigen, die meehelpen bij het aanleggen van depots langs de grote weg en er voor moeten zorgen, dat reusachtige, rubbertanks voor benzine gevuld worden en gevuld blijven, zodat de tractoren en de motorsleden kunnen blijven rijden, maken telkens het een en ander mede in hun voortdurende strijd met de elementen. Soms moet een piloot als een kikvors tussen de sneeuw stormen door springen. Zodra hij er een Sergeant Richard Patton, die als eerste parachutist boven de Zuidpool afsprong. heen gaan. stijgt weer op, als hij voorbij ■is. om soms reeds na een kwartier vlie ger hetzelfde spelletje te herhalen. Het >s inmiddels gebleken, dat ook in signaleert, daalt hij~en laat hem óver zichlhet Zuidpoolgebied de gevolgen der expe- Atoomgeleerden van de universiteit van Californië hebben gisteren bekend gemaakt, dat zij een nieuw soort kern reactie hebben ontdekt, waardoor ener gie vrijkomt en die gelijkt op warmte, kernreacties. Het nieuwe verschijnsel wordt een „gekatalyseerde kernreactie" genoemd. De Amerikaanse commissie voor kern energie zeigt in een bekendmaking, dat de ontdekking een derde manier vormt om kernreacties tot stand te brengen. De twee reeds bekende methoden be treffen het onder een temperatuur van ongeveer een miljoen graden samensmel ten van twee lidhte kernen tot een zwaardere kern en het bombarderen van kernen met andere kerndeeltjes, hetgeen geschiedt in cyclotrons of kern reactors. De nieuwe ontdekking betreft „een wijze om twee kernen op zodanige wijze samen te brengen, dat een proton en een kern van zwaar waterstof (een deuteron) samen helium-drie vormen, waarbij een spanning van 5.400 000 volt vrijkomt". In een verslag over het onderzoek, waaraan twaalf natuurkundigen hebben deelgenomen, wordt gezegd, dat „de keten van gekatalyseerde reacties niet lang genoeg kan worden voortgezet om commercieel bruikbare hoeveelheden energie op te wekken, aangezien de mu. mesons na twee miljoensten van een se conde in andere deeltjes uiteenvallen". De geleerden moeten nu of miljoenen aanvullende mu_mesons zoeken of een deeltjes ontdekken, dat dezelfde eigen schappen bezit als het meson, maar waarvan de levensduur minstens twin tig minuten is. In tegenstelling tot de methode van de kernfusie is er voor de nieuwe reac tie een zeer lage temperatuur onge veer 204 graden onder nul nodig. rimenten met atoom- en waterstofbom men en in het algemeen van de proeven op het gebied der kernsplitsing en atoom energie zich doen gevoelen. Er is daar geconstateerd, dat de lucht er op tal van plaatsen radio-actieve stofdeeltjes bevat. Merkwaardig genoeg worden die alleen uit bepaalde richtingen aangevoerd. Hoe dit verschijnsel veroorzaakt wordt, is nog een van de vele mysteries van Antarctica. Men vermoedt echter, dat het een volkomen natuurlijke oorzaak heeft. Ook te dien aanzien zijn deskundigen met onderzoekingen bezig, We hebben reeds herhaaldelijk Little America aangehaald Officiëel heet deze nederzetting op het drijfijs Little Ameri ca V want het is inderdaad de vijfde. De eerste, welke door Admiraal Byrd ge sticht werd, is met een grote ijsschots, die van de grote ijsmassa losbrak en zee waarts dreef, verdwenen. Er is toen heel wat materiaal verloren gegaan dat men had achtergelaten. Ook kostbare waar nemingsinstrumenten en vliegtuigen gin gen toen verloren. Zware stormen heb ben de verschillende andere nederzettin gen aan een ontijdig einde doen komen. De sterkste tent is op den duur niet. te gen de kracht der Poolstormen bestand. Vandaar, dat men nu prefabricated hui zen heeft gebouwd. Ditzelfde doet men ook op de waarnemingsposten, welke langs de lange weg van de zee naar de eigenlijke Zuidpool aangelegd worden- Het transport van het meeste, hiertoe beno digde materiaal geschiedt met zware transportvliegtuigen die hoe dichter ze bij de Pool komen, steeds groter moei lijkheden ondervinden bij het opstijgen, omdat de lucht ijler wordt, naar mate het Poolplateau stijgt. In november heeft in het Zuidpoolge bied een bijzondere gebeurtenis plaats gevonden. Er is nl.. voor de eerste maal in de historie van Antarctica een parachu tist boven de Zuidpool afgesprongen. Het was vlieger-sergeant Richard Patton uit St.-Louis. Hij vertrok met een toestel van de nederzetting of basis in de McMurdo Sound en sprong hij een koude van 17 graden onder nul naar omlaag. Aldaar voegde hij zich bij een achttal Amerika nen, dat reeds geruime tijd in tenten op de Zuidpool bivakkeert. Na Patton arri veerden. overigens nog een flink stuk van de Pool verwijderd, twee vliegtuigen die er daalden en tien.mannen ontscheepten door wie het -garnizoen" van de tenten- stad op de Zuidpool verstrekt werd. De vliegtuigen verrichten de vierde en de vijfde landing in de buurt van de Zuid pool. Ongetwijfeld gebeurtenissen, die la ter herdacht zullen worden en tevens voor de betrokkenen avontuurlijk genoeg wa ren. Er woeien telkens harde Poolwin- den. Sergeant Patton kwam ongeveer vijftien kilometer van de Pool terecht en moest. zich te voet een weg naar het ten tenkamp banen. Hij daalde niet ver van een drietal mannen, dat be-ziv was een z.g. wezel, een kleine, sterke motorslede te repareren, waarmede ze een tocht hadden gemaakt. Sergeant Patton sprong niet haar om laag om zich de naam te verwerven de eerste te zijn die per parachute de Zuid pool bereikt heeftHij is een deskun dige inzake „air droppings" en oriënteer de zich omtrent de mogelijkheden om niet minder dan 450 ton aan materiaal ter plaatse uit te werpen, aangezien het de bedoeling is, dat in het kader van het Geofisische Jaar 1957-'58 precies op de Zuidpool een grote groep Amerikaanse deskundigen waarnemingen zal doen. Ze zullen er niet jn tenten kunnen huizen. Ook op de Zuidpool zullen daarom pre fabricated huizen verrijzen. Zelfs al is het nu volop zomer in An tarctica, toch moeten de Poolvorsers heel wat ontberingen lijden, ook in de basis langs de zee. Het kan gebeuren, dat hun radio-antenne door een storm wordt weg gevoerd, waardoor, ze lange tijd van alle verbindingen met de buitenwereld ver stoken zijn. Voorraden, die per parachu te worden uitgeworpen, verdwijnen soms diep in de sneeuw, omdat de parachute weigert. Uitgeworpen pakken komen me nigmaal kilometers ver van de basis terecht en moeten dan te voet worden .opgevist" en over het sneeuwdek naar huis worden gesleept. Het is hard, heel hard werk in AntarcticaOndanks de koude verdienen de wakkere deelnemers aan de expeditie hun brood wat men noemt: in het zweet huns aanschijns. De Britse expeditie, die aan de verken ning van Antarctica deelneemt en te vens haar bijdrage aan de onderzoekin. gen in het kader van het Geofisdhe Jaar levert, zal achtentwintig maanden in het Zuidpoolgebied doorbrengen. We heb ben vroeger al eens medegedeeld, dat de beroemde bergbeklimmer Sir Edmund Hillary er aan deelneemt en deze zal trachten het hele Antarcticacontinen-t te doorkruisen, via de Zuidpool, een tocht van meer dan drie duizend kilometer, die een geweldig avontuur belooft te worden. Hillary zal, nadat hij een groep verenigd ontmoet heeft, die van de tegenoverge stelde richting de Zuidpool zal proberen te bereiken, zich daarmede verenigen en daarna gaat men gezamenlijk verder, om aldus de eerste tocht dwars door An tarctica te volbrengen, hetgeen betekent een ijswoestijn te doorkruisen, die zo groot is als Australië en de Verenigde Staten tezamenEr waaien ijzige winden met een gemiddelde snelheid van 75 kilome ter per uur, het is er vier maanden achtereen donker en er is nauwelijks eni ge vorm van plantengroei. Alle levens middelen moeten meegesjouwd worden. Van de Britse expeditie is nog niet veel naar buiten doorgedrongen. Ze heeft het nog te druk met de voorbereidingen. Toch zal er wel spoedig het. een en ander be kend worden gemaakt ook door d'e lei ders van de andere expedities, zoals de Sovjet-Russische'. Sovjes-Rusland doet rechten op gedeelten van Antarctica gel den. Het vervalst ditmaal niet. de geschie. denis. als het zegt. dat een Russische ontdekkingsreiziger de eerste was. die land ontdekt heeft binnen de Zuidpoolcir kel. Het was admiraal Von Bellingshau-1 sen van de Keizerlijke Russische Marine. Deze kreeg van tsaar Alexander I de op dracht, met twee schepen zo ver mo gelijk naar het zuiden te varen als hij maar kon. Hij zeilde in 1819 de haven van Kroonstadt uit en zag in februari 1821 een stuk van de Antarctische kust, dat hij Alexander I Land noemde. Naar hem heet de zee ten zuid-westen van de Vahsel Baai en Weddell Zee de Bellingshausen Zee. Laten we tenslotte nog vermelden, dat Hitler in 1938 door Duitse vliegtuigen dui zenden swastikavlaggen over zowat een miljoen vierkante kilometers ijswoestijn liet afwerpen. Maar reeds in 1939 maakte de oorlog, waarin hij Duitsland stortte, een eind aan alle dromen tot het verwer ven van land in het Zuidpoolgebied. »a$£S fOÜ W5-1W? A CMïrci tl ikiieé Ki«n4*ni j U. S. 5, O Qté« ANTARCTICA A-geyUrt* Attent tl'öLnit -U.K. cea-i A u' 11 Jf-i- W- S A.Jft /SOUTH oueim c a AVP y. s. A- tAMt3 «w U.S.SR Awsiriti* n d i a n o c a n Een kaartje met de bases, die door de verschillende naties in hei Geofisische jaar 1957'58 zullen worden ingericht, voor het doen tf/ttj allerlei onderzoekingen of het vaststellen van aanspraken op bepaalde gedeelten. De vooruitstekende landtong is het drukst bezet. Want hi ligt het dichtst bij de bewoonde wereld De contactcommissie van de Kon. Ned. Maatschappij tot Bevordering der Ge neeskunst heeft tot de leden der Tweede Kamer een schrijven gericiht. waarin zij „de bezwaren weergeeft, die in de krin gen (jer medewerkers aan het zieken fondswezen bestaan" tegen de voorgeno men verhoging van de loongrens voor de sociale wetten van ƒ6000 tot ƒ6900. Wanneer, aldus de commissie, bij een herziening van een loongrens voor enige sociale verzekering nog ruimere maat staven worden aangelegd dan de ontwik keling van het loonpeil, zal het aantal verzekerden worden uitgebreid huiten de kring, die aanvankelijk daarin was betrokken. Dit heeft reeds met name plaats gevonden bij de herziening per 1 januari 1955, toen de loongrens tot 6000 werd verhoogd. Tengevolge van deze af rondingen in feite „op"rondingen ontstaat een tendentie tot uitbreiding van het verzekerden-bestand. In tijden van toenemende welvaart is dit dubbel onaanvaardbaar voor een verzekering, die een voorziening in natura beoogt. De toeneming van het aantal verze kerden onder het Ziekenfondsentoesluit heeft voor de mediscihe wetenschap bo vendien dit gevolg, dat het terrein, waarop volledige vrijheid van therapie een prescriptie bestaat, inkrimpt. De me. dici staan op het standpunt. dat de ont wikkeling van de medische wetenschap en van de beroepsuitoefening geremd wordt door de toenemende inkrimping van het vrije terrein. De toenemende welvaart, die het vrije terrein zou ver mogen uit te ^reiden, komt niet tot haar recht. wanneeiAvan die toenemende wel vaart geen gebruik wordt gemaakt om dit doel te bereiken. Een van de voornaamste oorzaken der moeilijkheden is voorts gelegen in het feit. dat de ziekenfondsverzekering voor wat betreft de loongrenzen op één lijn wordt gesteld met andere sociale ver zekeringen en met name gekoppeld is aan de Ziektewet in die zin, dat ver hoging van de loongrens voor de Ziekte wet automatisch dezelfde venhoging voor de verplichte ziekenfondsverzekering ten gevolge heeft. Vooral tegen dit auto matisme, richt zich de kritiek. De zie kenfondsverzekering draagt een geheel eigen karakter en het is daarom prin cipieel onjuist en ongewenst, dat de voor de ziekenfondsverzekering noodza kelijk geachte loongrens niet op eigen mérites kan worden beoordeeld. Zolang deze onjuiste toestand blijft bestaan, zullen zich met betrekking tot de loongrenskwestie voortdurend moei lijkheden blijven voordoen. Het valt moeilijk in te zien. waarom de bepleite „ontkoppeling'' niet zou kun nen plaats vinden, al verklaart de com missie zeer wel te beseffen dat zij. hoe noodzakelijk ook, beraad en tijd zal ver gen Het zou echter van zeer groot ge wicht zijn, indien de Kamer zich in be ginsel zou uitspreken ten gunste yan zulk een ontkoppeling. Een dergelijke uitspraak, uitmondende in een verzoek aan de regering om daarmede met het oog op de voorgenomen nieuwe wette lijke regeling van het ziekenfondswezen rekening te houden, zou in het belang zijn van de goede gang van zaken in het ziekenfondswezen en daarmede van een zeer groot deel van het Nederlandse volk. heid geschonken. Maandagavond is het dan weer zo verMeditatie-gelegenheid over het afgelopen jaar en het opmaken van de rekening van 1956- Hebt u al enig idee, hoe de winst- OR verliesrekening er uit zal zien? Was er veel vreugde of groot leed, werden goede voorwaarden geschapen of bleven van die innige, in het hart bewaarde verlangens, alsnog onver vuld? Ging het materieel goed, maar vooral leverde het geestelijk leven een batig saldo op? of. Bij alles en voor alles wat meeviel: wees dankbaar en bij alles en voor al- les, wat donker getekend was of is; werp uw bekommernissen op de Heer. We kunnen proberen zelf alles te kla ren maar dat lukt toch nooit. Zonder Hem is de strijd in welke vorm en onder welke gedaante ook te zwaar. Natuurlijk zijn aan Zijn hulp voor waarden verbonden. De voornaamste is wel die der volledige overgave. Dat stuk o zo moeilijke levenskunst! Overigens zijn in dit opzicht de mis- officies in deze dagen vol betekenis en dus de aandacht waard. Zo smeekt de Kerk morgen aller eerst: Bestuur onze handelingen naar Uw gevallen, opdat wij rijk worden in goede werken. Voelt u het aan? Goede werken. Want zonder die goede werken is volgens de apostel het geloof dood. Begrijpelijk. Waar God de Vader Zijn eigen Zoon gaf tot verlossing, om ons vrij te maken, gelijk St.-Paulus ons morgen voorhoudt, kunnen wij niet met lege handen komen. Door de vruchtbare maagdelijkheid van Maria werd ons mensen de prijs van de eeuwige zalig- We werden vrijge kocht en tot kinderen aangenomen. Liefde eist wederliefde, schept ver plichtingen. De Kerk scherpt ons op Nieuwjaarsdag maar meteen die ver plichtingen terdege in. Ze laat daarvoor wederom St.-Paulus aan het woord. Weg met goddeloosheid en al te ster ke wereldse verlangens, leven in ma tigheid, rechtvaardigheid en godsdienst zin, hopen in verwachting op de komst van Gods glorie. Deze apostolische taal druist wel in tegen de reclametechniek van de we reld. Matigheid, godsdienst, hemel tegen over genieten, en pluk van de dag wat ge krijgen kunt. Maar nu een eerlijk antwoord. Zijt gij, mens, die het met de methode van de wereld probeerde, gelukkig gewor den, hebt ge vrede gevonden en een schoon doel bereikt? Of viel het batig saldo tegen. Was er misschien toch te veel klatergoud? Probeer dan in 1957 de Paulinische manier. Stel u wat meer op de eeuwigheid in, volg het voorbeeld van de Christus in liefde en offer voor Hem en de medemens-in-nood en ge zult oudejaar 1957 beslist kunnen ge tuigen: Ik wist niet, dat offervaardig heid ook zoveel innerlijke vreugde en rust kon schenken. Echte vreugde en echte vrede zijn geen goederen van de wereldmarkt. Daarom met uw leven hogerop en ge zult ongekende horizonten aanschou wen. Mogelijk zullen de pogingen een zwaar karwei lijken, maar zij, die van goeden wille zijn, hoe zwak van aard ook misschien, zullen niet in de steek worden gelaten. te krijgen. Nadat hij met Frieda ge trouwd was, werden hem, na de dood van de grondlegger Krone, steeds meer de dagelijkse leiding en de administratie toe vertrouwd. Dit had tot gevolg, dat hij zich niet meer volkomen op zijn nummer kon instellen. Nu is het een eerste vereiste voor een dresseur, om zich geheel te kun nen concentreren. De wilde dieren bespeu ren instinctmatig elke geestelijke zwak heid. Is hun temmer moe, dan worden ze onwillig, nemen de zorgen hem in be slag. dan zien ze zijn houding voor zwak heid aan en het duurt niet lang, of ze ma- ken zich voor de fatale sprong gereed. Zodra Carl Sembach zich hiervan reken schap gaf. besloot zij, zijn nummer aan een ander over te dragen. Merkwaardig genoeg weigerde een tijgerin, die hij dus danig in zijn macht had, dat ze dociel zijn handen likte, halsstarig voor een an der te werken. Ze moest aan een dieren tuin verkocht worden, want voor het cir cus was ze waardeloos geworden. Christel, de dochter van Frieda en Carl is een beroemd hogescboolrijdster en treedt nog geregeld op. Trouwens Frieda zelf werkt nog geregeld in het circus mee. Ze dresseert de olifanten en treedt er ook vaak mee in het circus op. Drie generaties zetten dus nog steeds de tra ditie van de in zijn tijd beroemde Carl Krone voort, Ida Krone-Albers, het meis je, dat geen onderwijzeres wilde worden en het jachtige woelige leven in een cir cus verkoos boven een rustig bestaan, heeft nimmer spijt van haar indertijd ge nomen besluit gehad. Volgens haar zullen er altijd circussen zijn, omdat zoveel gro te mensen nog graag zo klein als een kind willen zijn, vooral in moeilijke tij den.. K. H. Een der weinige grote circussen, die in Europa nog de oude traditie voortzetten, cis Circus Krone. Het heeft zijn zetel te Munchen, doch is ook ten onzent geen onbekende. En in de circuswereld i-s Kro- ne een naam, zoals Hagenbeek die onder de dierenparken heeft. Voor ons persoon lijk hebben We herinneringen aan een voorstelling van het Circus Krone te Munchen, betrekkelijk kort na de Eerste Wereldoorlog, die veel weg had van een operavoorstelling. Het was een circus, opera, operette en toneel. Op het pro gramma kwamen, behalve de gewone, in dit geval overigens buitengewone circus attracties. ee.n waterballet voor en er werd een ruiterstuk in opgevoerd, een werkelijk toneelstuk, waarin ruiters en een hogeschoolrijderes de hoofdrollen speelden. De voorstelling maakte grote in druk. We waren echter jong en wellicht zou 'het melodrama, dat toen opgevoerd werd, ons nu enigszins meewarig doen glimlachen. Toch zien we nog heel goed die enorme arena voor ons, gewend als we waren aan de betrekkelijk kleine cir cussen, die vroeger ons land bezochten of die hier gevestigd zijn. Circus Krone geeft thans een reeks voor stellingen in de grote Italiaanse steden. Verleden jaar trok het door Duitsland, waar men een week van te voren plaat sen moest bespreken. In Turijn liep het reeds storm en nu heeft bet een reeks voorstellingen in Milaan aangevangen. De Milanezen hebben het roet verbazing zien binnentrekken. Eerst arriveerden er vier speciale treinen, elk van vijftig wa gons met materiaal en dieren. Er werd rond de tent een kleine stad gebouwd voor 500 employé's en artiesten en de 450 dieren, een groot aantal raspaarden inbegrepen. Deze kleine stad bestaat uit een aantal woonwagens en tot kooien in gerichte wagens. In het centrum staan de woonwagens van de familie Krone, met in het midden die van Ida Albers Krone, die in de circuswereld de bijnaam van „de koningin" heeft. ze is tachtig jaar, echter nog helder van verstand en goed ter been en ze volgt elke voorstelling, als was ze er voor de eerste maal in een circus. Nooit is haar belangstelling ver flauwd. Ze is een expert in circuszaken, zoals er weinigen zijn. Reeds als betrekkelijk jong meisje bezweek Ze voor de bekoring en de ro mantiek van het circusleven. Haar vader wilde, dat ze onderwijzeres werd. maar Ida droomde er van leeuwentemster te worden. Ze werd de eerste vrouw, die in de piste optrad met een leeuwennum- mer en trouwde de cirouskoning Carl Krone. Samen met hem legde ze de grond, slag voor wat nu een miljoenenonderne ming is. Te Munchen bezit het circus Krone een groot, permanent gebouw, waarin de voorstellingen worden gegeven, zich de stallen en verblijven voor de wilde dieren (olifanten incluis) bevinden en ook de woningen van de dynastie Krone, alsme de die der vaste employés beginnen. Er is een keuken in, waarin een tiental koks kan werken. De koks vergezellen het cir cus overal heen, om de maaltijden zo wel voor de mensen als voor de dieren klaar te maken. En., de dieren zijn dik wijls kieskeuriger dan de mensen! Is de tachtig-jarige Ida de koningin, haar dochter Frieda Is de kroonprinses. Ze is getrouwd met dompteur Carl Sem bach, eens beroemd om hetgeen hij van de zo verraderlijke tijgers gedaan wist T~iEN jonge onderwijzer van de lage- I j re school in Haiduong in AToord-| Vietnam gaf klandestien qrorf.s-l dienstonderricht. Een ..patriot" vielddef dit bij de politie, die de volgende och tend naar de school kwam. Zeven kin-L deren werden met de onderwijzer uit del klas gehaald. Met de armen op de rug gebonden werden zij naar het school-l plein gebracht en in een kring neergel zet. Hun straf was: dat nooit meer\ de leer van slechte mensen zouden lom' nen hor e n. Een politieman grecj daarop het kopje van een kind, terwijA een ander de oren doorspietste met een aangepunt eetstokje. Zo werden van al le kinderen de trommelvliezen ge-j scheurd. Deze verschrikkelijke marteling was nog niet het ergste. Aldus een oogge- tuigeverslag,^opgetekend door Thomas Dooley, arts van de Amerikaanse Mari ne, die hielp bij de vlucht van honderd duizenden Vietnamezen. En de aanhangers van het rode sy-1 steem willen dan praten van vrede en recht, alsmede over het naast elkaar bestaan in goede harmonie van oost en west f DE H. Congregatie der Riten heeftt een begin gemaakt met het proces ter] Zaligverklaring van de Indiaan Zcfiri- nus Namuncurd, de zoon van een Ar gentijns Indianen-opperhoofd, die zicht in 1886 met zijn gehele stam tot hetI katholicisme bekeerde. Zefirinus kwamm in 1901/ met de latere kardinaal Caglieroï naar Italië, waar hy het volgend jaar\ op negentienjarige leeftijd, overleed. Zaligverklaring als kroon op eenl schoon leven. Dat is ander werk dan dol hierboven gesignaleerde valsheid tegen-1 over de jeugd. ALS voorbereiding op de zeventigste sterfdag van de Redemptorist Petrus Donders zal van zaterdag 5 januari tot en met zondag 13 januari een nationale I novene voor zijn Zaligverklaring wor den gehouden. Op laatst genoemde zon-1 dag evenals op maandag 11/ januari, de I sterfdag, wordt van 11/.1/5 tot 15.1/5 uurI in de Pater Donders kapel aan de Hei- I kant te Tilburg een extra-smeekuur ge houden. Deze man heeft ook andere en betere I daden verricht dan die godshaters van het Kremlin. BIJ de Belgische katholieken is scherp protest gerezen tegen de aanval van de ministers Leburton (Volksgezondheid) en Collard Onderwijsdie de verpleeg stersopleiding en de ziekenhuizen ern-1 stig dreigt te treffen. Wanneer het plan doorgang vindt, betekent dit, dat aan j de verpleegstersopleiding dergelijke ho ge eisen worden gesteld, dat de meeste I scholen zullen moeten sluiten behalve de staatsopleidingen, die niet aan mini- j ma gebonden zijn. Óp het ogenblik telt België 69 katholieke scholen voor vroed- vrouwen en verpleegsters met 3281/ leer lingen, en 38 staatsscholen met 1236, leerlingen. Men ziet het maar weer, als ze de kans krijgen, dan gaan we. HET plan Leburton houdt in, dat van de toekomstige verpleegsters een met het middelbaar onderwijs gelijkstaande vooropleiding geëist wordt. Het onder wijzend personeel der scholen moet dan voorts in het bezit zijn van een univer sitaire of hogere technische opleiding. De opleiding der vroedvrouwen en ver pleegsters eist in het plan Leburton ver der veel meer theoretische kennis, ter wijl minder aandacht aan de praktijk wordt besteed. Het Verbond van Katho liek Onderwijs en het Verbond der Ver- plegingsinstellingen van de Caritas Ca- tholica in België wijzen erop, dat het reeds bestaande gebrek aan verpleeg sters in België, binnen zeer korte tijd, ernstige vormen zal aannemen. Het oude lied: opleiding is minderwaardig bij katholieken en als het kan ook van daag nog, die lui in een hoek drukken. MORGEN is het alweer zondag. We derom een feest-zondag in verband met de geboorte van de Verlosser. Denk nog eens over dit belangrijke feit in de wereldgeschiedenis en offer dan op de schaal voor de nieuwe kerken. Voor de rest een schone Kerstoctaafdag met het glundere gelaat van de katholiek, die weet, dat hij bij goeden wille weer mag rekenen op Gods barmhartigheid, ook in het nieuwe jaar. De tachtigjarige circuskoningin Ida KroneAlbers rechtsmet haar kleindochter Christel (midden) en haar dochteFrieda (rechts).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1956 | | pagina 3