DE JAARCIJFERS OP TIJD!
Regen van bezwaren over het
streekplan Zuid-Kennemerland
Problemen rond de IJ-mond
stapelen zich met de dag op
Netto winst A.K.U. 1956 enkele
miljoenen lager dan over 1955
In 1957 te rekenen op bevredi
gende bezetting
1
VERLIES- EN WINSTREKENING OVER HET BOEKJAAR 1956
KONING EFFICIENCY STELT AAN DE ORDE:
SLIPVRI)
MAKEN
HOFLEVERANCIER VAN KONING
Chaotisering moet
worden gestuit
Oppositie en kritiek
binnen de C. P. N.
Ook dit jaar moet meer dan 50 pet.
geëxporteerd worden
Natuur
schoon
in Zuid-
Kennemer
land:
Vogelen
zang.
VB
DINSDAG 3 JANUARI 1957
.iGINA 6
f 5.116.019
9.518
361.680
142.300
243.214
240.000
10.636 83
85
VECHT IS ZEER ERNSTIG
VERVUILD
A.N.W.B. en K.V.N.WV. vragen
maatregelen
OPRICHTING MOEZEL-
KANAALMIJ.
VERMINDERING WALSERIJ-
PRODUKTIE NIET DOOR
OLIE-GEBREK
kantoormachines
Twee woonkernen
Verkeer en natuur
Tweede basisindustrie
Kwestie Krupp
Illill
TMT-
f 6.123.368
Wie kan dat met meer recht doen dan
Koning Eft. die niet alleen zijn eisen stelt,
maar bovendien de weg aangeeft om die
jaarcijfers op korte termijn te verwe
zenlijken. Het gebruik van de
OLIVETTI D1VISUMMA,
de vol-automatische, elektrische tel- en
rekenmachine is bij hem favoriet,
omdat deze machine zo snel is, arbeid
bespaart en eenvoudig is in de bedie
ning. Maar bovenal, omdat de
OLIVETTI DIVISUMMA
én optelt,
én aftrekt,
én vermenigvuldigt,
én deelt,
én automatisch alle gegevens op de
controiestrook vastlegt.
In de rijen van de C.P.N., aldus meldt
„Het Vrije Volk", circuleert een ge
schrift, waarin scherpe kritiek wordt
uitgeoefend op de communistische partij
leiding.. Het is een gestencild stuk en
n.a.v. de Stalin-verheerlijking wordt
daarin gezegd: „Ook in onze (communis
tische) partij werd kritiek geleverd en
vroeg men een duidelijker uiteenzetting
dan de resolutie van het partijbestuur
van 10 april. Dit verzoek werd op ver
schillende manieren ter kennis van het
PB gebracht.
De brief van kameraad Homma in
De Waarheid hebben wij dan ook be
schouwd als een begin van een discussie,
waarvan wij geloven, dat deze onze partij
ten goede zal komen", aldus het stencil-
geschrift, dat verder gaat: „Wij heb
ben allen kunnen lezen, hoe deze dis
cussie is geëindigd. Geen van ons allen
zullen de antwoorden van Paul de Groot
aan Homma geheel tevreden hebben ge
steld.
Tevens is het ons bekend, dat naar
aanleiding van de Homma-discussies
verscheidene brieven over deze resolutie
naar De Waarheid zijn geschreven, maar
tot op heden zijn deze noch gepubliceerd,
noch beantwoord.
Daarna wordt gezegd, dat de redactie
van De Waarheid uitsluitend buiten
landse commentaren heeft opgenomen,
die in overeenstemming waren met de
opvattingen van de huidige leiding van
de CPN. Commentaren, die in strijd met
die opvattingen zijn werden uit De Waar
heid geweerd.
Deze gang van zaken, die een gezonde
ontwikkeling van onze partij tegenhoudt,
heeft ontstemming gewekt en bij enkele
partijleden is het plan opgekomen de
kwade gevolgen daar-^T- zoveel mogelijk
weg te nemen", zo besluit het verweer
schrift.
De A.N.W.B. heeft met de Kon. Ned. Wa
tersportverenigingen met klem de aan
dacht van het college van Gedeputeerde
Staten van de Provincie Utrecht ge
vraagd voor de zeer ernstige mate van
vervuiling, waaraan een van Nederlands
mooiste waterwegen, de,Vecht, lijdt.
Vele plaatsen langs de Vecht, waar
onder ook de stad Utrecht, lozen hun
rioleringen op dit water, dé fabrieks-
gebieden bij Maarssen en Breukelen voe
ren hun afvalwater hierlangs af, terwijl
bovendien vele omwonenden de gewoon
te hebben hun afgedankt huisraad, zoals
vloermatten en oude matrassen, alsmede
de kadavers van gestorven huisdieren en
kleinvee in de rivier te werpen. Deze
objecten drijven vaak in groten getale
in het water rond. zodat de Vecht hier
en daar niet zelden een weerzinwekken-
aanblik biedt. In geen enkel vaarwater
in Nederland komt volgens de A.N.W.B.
een dergelijke grove vervuiling voor.
Voor de watersport en het watertoe
risme is een en ander vanzelfsprekend
uitermate hinderlijk, doch daarenboven
meent de bond, dat deze veelsoortige
vervuiling het water van de Vecht ge-
Laat Uw banden
iraarliik maakt voor de volksgezondheid
Dit weegt naar de mening van de
A.N.W.B. des te zwaarder, daar de Vecht
een van de mooiste en belangrijkste wa
tergebieden voor de recreatie vormt, ge
legen in het centrum van het land, in de
nabijheid van verschillende grote steden.
Tallozen zoeken hier 's zomers op of aan
het water hun ontspanning, varende of
langs de kant liggende in motor-, zeil- of
roeibootjes, picknickend of vissend.
De A.N.W.B. en de K.V.N.W.V. achten
het dan ook gewenst, dat ten spoedigste
maatregelen getroffen worden om de
steeds toenemende vervuiling tegen te
gaan.
De Duits-Frans-Luxemburgse Moezel
kanaalmaatschappij zal waarschijnlijk nog
deze maand in het handelsregister wor
den ingeschreven. Met deze inschrijving
te Trier wordt de kanaalmaatschappij
dan als officieel opgericht beschouwd.
Op vragen van het Tweede-Kamer-hd
de heer Nederhorst heeft de minister van
Economische Zaken prof. Zijlstra, geant
woord dat de vermindering van de wal-
serijproduktie bij de Koninklijke Neder
landse Hoogovens, niet het gevolg is van
een lagere bevoorrading met olie. doch
van een verminderde levering van ruw
staal door een buitenlandse leverancier.
Deize beperking is overigens van geringe
betekenis, aldus de minister.
Gevolgen voor andere industrieën zijn.
voor zover thans is na te gaan, nog niet
opgetreden. Afgezien daarvan is de moge
lijkheid tot het treffen van maatregelen
slechts in beperkte mate aanwezig, aan
gezien de oorzaak van het tekort gelegen
is in omstandigheden welke buiten de
invloedsfeer van de minister liggen. D«
olievoorziening van de primaire indus
trieën geniet uiteraard zijn volle aan
dacht.
Iff.
Tijdens de drukbezochte nieuwjaars
receptie van de directie der Algemene
Kunstzijde Unie, heeft de president
directeur, ir. A. J. Engel, een rede ge
houden, waarin hij een overzicht gaf
van de loop der gebeurtenissen in en
huiten de onderneming in het afgelo
pen jaar en enkele verwachtingen uit
sprak over de gang van zaken in 1957.
De heer Engel stelde vast, dat 1956,
wat Nederland in hef algemeen en de
A.K.U. in het bijzonder aangaat, gro
tendeels is verlopen zonder dat de in
ternationale beroeringen een merk
bare invloed od de gang van zaken
hebben uitgeoefend.
De gevolgen van de sluiting van het
Suezkanaai beginnen door schaarste
aan petroleumDrödukiten eerst thans
voelbaar te worden. „Wii bemerken
daardoor hbe nauw alle factoren der
wereldeconomie met elkaar samen
hangen. De A.K.U. heeft gelukkig vol
doende mogelijkheden geschapen ge
ruime tijd aan de nieuwe omstandig
heden het hoofd te bieden
Terugkomende op de A.K.U. zeide
de heer Engel, dat de winstcijfers m
vergelijking met die van 19.>o ziin
achtergebleven als gevolg van o.a. tie
stijging der kosten en het geUikbluyen
of achteruitlopen der opbrengsten.
Wat de textielgarens betreft heeft de
omzet "in 1956 zich goed gehouden.
„Onze Nederlandse prijzen voor rayon
garens zijn sinds 1952 met verhoogd
en voor het Enkalon-garen met onbe
langrijk verlaagd. De rayonvezel heett
het door uitbreiding der produktie in
verschillende landen wat moeilijker
gehad: de afzet is alleen mogelijk ge
weest tegen gemiddeld wat lagere prij
zen. Het moeilijkst was het met het
rayonbandengaren, als gevolgvaneen
moeilijk jaar voor de automobielindus
trie en de weerslag daarvan in de ban
denindustrie.
Wii mochten ons gelukkig prijzen,
aldus de heer Engel, dat onzc over de
gehele wereld verspreide afzet veel
minder is getroffen dan die onzer col
lega's hoewel we ons een prijsverla
ging hebben moeten getroosten. Ook
de steeds hogere eisen, die aan de
eigenschappen van het garen worden
gesteld eisten een bijzondere zoig en
inspanning. Men roept steeds luider
om supergarens. De bereikte result a-
ten zijn bevredigend, hoewel niet zon
der moeite en hoge kosten verkiegcn_
Alles hijeen genomen constateerde
de heer Engel een kleine verminde
ring van de geldomzet. een stijging in
de omzet bij de textielgarens en een
vermindering bij de bandengarens. De
afzet van Akulon heeft zich verder
UiEr werd' een overeenkomst gesloten
tussen de Amerikaanse onderneming
Spencer Chemical Company en de
N V Research, krachtens welke over
eenkomst de N.Y. Research haar ken
nis en ervaring op het gebied van fa
bricage en toepassing van nylon b
korrels (Akulon) ter beschikking van
^DfomStTafUrtoxylmethylcellu-
lose (CMC) vertoonde een stijging, de
produktie van Terlenka werd na de
introductie gsleideli.ik venroot,
sponsenfabriek werkte op verh°02de
produktie en de fabriek van strocei
lulose werkte financieel met gunstiger
resultaat.
Investeringen in 1956 ruim
40 miljoen
In de loop van 1956 werden in ver
schillende der zeven fabrieken instal
laties gemoderniseerd en hier en daar
uitgebreid, hetgeen in enkele geval
len met capaciteitsverhoging gepaard
ging. In Emmercompascuum werd de
fabrieksruimte verdubbeld voor de fa
bricage van elastisch en volumineus
Enkalon en in Breda werd begonnen
met de bouw van een fabriek voor de
vervaardiging van viscosefolie. ..Wij
zullen hiermede de eerste en eniee
producent in Nederland ziin van vis
cosefolie. zoals we het ook ziin van
sponsen, Enkalon, Akulon en Terken-
ka".
Het frontgedeelte van het nieuwe
kantoorgebouw aan de Velperweg gaat
glasdicht de winter tegemoet. De uit
breiding van de proeffabriek aan dc
Vosdijk bevindt zich in een eerste sta
dium. De totale som die gemoeid is
met deze en vele andere objecten vor
derde in 1956 een bedrag van ruim 40
miljoen.
Na een uiteenzetting over de veran
deringen in de verhouding tussen lo-
nen en prijzen stelde de heer Engel
vast, dat de netto winst uit de bedrij
ven enige miljoenen guldens lager zal
zijn dan in 1955. De inkomsten uit de
deelnemingen bleven daarentegen
praktisch onveranderd.
Pensioenaanpassing geregeld
Ondanks de stijging in de stand van
het personeel met 250 man (voorna
melijk te Emmen). heeft het tekort
ook dit iaar in vrijwel alle bedrijven
zorg gegeven. De heer Engel heette dp
Italiaanse medewerkers welkom en
vroeg deze mensen met een warm
hart tegemoet te treden.
Een voor de toekomst van het per
soneel belangrijke maatregel noemde
de heer Engel een aanpassing van de
pensioenregeling aan die van de alge
mene ouderdomsvoorziening, welke zo
is uitgewerkt, dat het oudedagsinko-
men nu gaat tot maximaal 70 pet. bij
40 dienstjaren en het weduwenpen-
sioen tot maximaal 45 oct. Van de
deelnemers heeft zich 85 pet met de
voorgestelde regeling akkoord ver
klaard en de minister van Sociale Za
ken heeft er zijn toestemming aan ver
leend.
Na dank gebracht te hebben aan het
gehele personeel voor de inspanning
tot het welzijn van de A.K.U. stond de
heer Engel stil bij de vraag wat 1957
ons zal brengen-
Prijzen en lonen in de hand
houden
„Ik heb", aldus de heer Engel „een
jaar geleden uitvoerig belicht, dat. de
spanning op het gebied van lonen en
priizen een gevaar inhield, ik nep
vertrouwen uitgesproken in het in
zicht om tezamen een wee te vinden
naar een blijvend evenwicht m ae
Nederlandse volkshuisvesting met
volle werkzaamheid, stabiele prijzen
en stijgend reëel inkomen.
Dit vertrouwen is beschaamd voor
zover het resultaat betreft van het
overleg in het begin van 1956.
Men heeft toen niet duidelijk een
weg aangegeven, noch heeft de rege
ring daarvan bij haar besluiten om
toegestane loonsverhogingen en an
dere verbeteringen, die gevonden. Het
huishoudboekje van de Nederlandse
staat klopt niet meer.
Daarom verheugt het mij, dat on
langs de SER een duidelijk en een
stemmig advies over de beperking der
bestedingen aan de regering heeft uit
gebracht, dat door de regering is over
genomen. In dit raam zal de AKU in
1957 moeten werken.
Voor ons is zeer belangrijk dat orn-
zen en lonen in de hand worden gehou
den. dat dus Nederland een goedkoop
land blijft, want ook dit iaar zullen we
weer meer dan de helft van onze pro-
dukten moeten exporteren.
Voor onze binnenlandse afzet is dc
loon- en oriisstabilisatie evenzeer van
belang, daar ook onze afnemers, de
Nederlandse textielindustrie, sterk op
export zijn aangewezen.
In 1957 mogen wij wel rekenen op
een bevredigende bezetting van onze
produktiecapaciteit. Voor zover de be-
drijfsuitkomsten afhangen van de ver
koopprijzen mogen wij in niets
opvallends verwachten. Prijsdalingen
zullen misschien gecompenseerd kun
nen worden door kleine prijsverbete
ringen. Anderzijds is zuinigheid eis
wegens stijgende prijzen voor grond
en hulpstoffen. Tevens zijn belang
rijke uitgaven gemoeid met de stij
ging van ionen en salarissen die wel
licht 5 pet. hoven 1956 zal bedragen,
een stijging die mogelijk kan worden
opgevangen door produktiviteitsver-
hoging".
De heer Engel sprak zijn vertrou
wen uit in de onderlinge samenwer
king, die er overigens niet eenvoudi
ger op is geworden. Het aantal Neder
landse bedrijven groeide namelijk van
drie (voor de oorlog) naar zeven met.
een groei van het. personeelsbestand
voor AKU/HKI van 3900 tot 13000. En
de omzet bedraagt (omgerekend tegen
vooroorlogse prijzen) het zesvoudige
in vergelijking met 1939.
De heer Engel besloot zijn rede met
te wijzen op de noodzakelijkheid van
verwerving van kennis op een veel
groter terrein dan voorheen om tegen
de concurrentie opgewassen te blijven.
Op dit terrein is de AKU diligent.
(Van onze correspondent)
De problemen, die dc „Randstad Holland" betreffen en met name de
IJ-mond, stapelen zich met de dag op: de onvermijdelijke verstedelijking
van de kop van Noord-Holland en de daaruit voortvloeiende verkeers
intensiteit in Kennemerland, de geraamde bevolkingstoeneming en de hier
mede corresponderende behoefte zowel aan werkgelegenheid als aan
recreatiemogelijkheden, en tenslotte de vestiging van een nieuwe basis
industrie, waarvoor slechts in liet westen van het land de ideale produktie-
factoren te vinden zijn, maar waarvoor Den Helder om de strategisch
ongewenste combinatie van basis-industrie met marine-basis al moest
worden uitgeschakeld.
Allerwegen wordt dan ook de behoefte gevoeld deze problemen over
koepelend tot een oplossing te brengen. Zo diende de regering bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp in om te komen tot een IJ-mondraad, die
dwingende richtlijnen zal kunnen geven voor het te voeren beleid met
Iietrekking tot de IJ-mond, waarvan de uitvoerende taak rust bij de
betrokken gemeenten. Ook de Prov. Staten van Noord-Holland hebben
biertoe een belangrijke bijdrage geleverd met bun ontwerp-streekplannen,
waarvan dat voor Zuid-Kennemerland de laatste maanden ter visie heeft
gelegen. De termijn om tegen dit ontwerp bezwaren in te dienen werd
3 januari gesloten.
E te verwachten ontwikkeling van
Zuid-Kennemerland maakt het nood
zakelijk maartegelen te treffen, wel
ke er toe leiden, dat een beleid wordt ver
zekerd, afgestemd op de belangen van
de agglomeratie van het geheel. De hoofd-
opzet van het streekplan is, dat de chao
tisering van het gebied, zoals deze zich
sinds het einde van de vorige eeuw vol
trekt, wordt gestuit, of positiever: te be
werkstelligen, dat de ontwikkeling zal wor
den opgevangen met behoud van enige
structuur, met behoud ook van het vele
natuurschoon en het typische karakter,
dit gebied eigen. Daarbij zullen de be
langhebbende gemeenten zich ontegen
zeglijk een keurslijf aanmeten, binnen
hetwelk zij echter nog voldoende expan-
•jiemo«reiijitheden hebben. Vast staat, dat
to nodig de inzichten van gemeentebe
sturen met betrekking tot de wijze en het
tempo van de ontwikkeling van haar ter
ritoirs ondergeschikt moeten worden ge
maakt aan de belangen van het geheel.
Naar gefundeerde waarschijnlijk mi
nimale schatting zal het totaal aan
tal inwoners van Zuid-Kennemerland in
1980 355.000 bedragen tegen 274.000 op 1
januari '55, hetgeen dus een toeneming van
ongeveer 30 percent betekent. De manne
lijke beroepsbevolking zal dan bij bena
dering 101.850 koppen tellen. Deze toe
neming zal enerzijds door het stijgende
aantal arbeiders in dc industrie, ander
zijds door het groter aantal woonforen-
sen worden bepaald. De bedoeling is nu
de twee bestaande agglomeraties, n.l.
Haarlem en Velsen, beide met omliggende
kernen, te handhaven en te voorkomen,
dat deze agglomeraties één grote huizen
zee gaan vormen, in welk geval het ge
lede karakter van de streek teniet zou
worden gedaan. Om dit alles te verwe
zenlijken en daarbij aan de bestaande
wensen wat betreft het behoud van cul
tuurgronden, bossen en buitens tegemoet
te komen, zal, afgezien van de groepe
ring van nieuwe wijken om de bestaande
kernen, de voornaamste expansie in oos
telijke richting moeten plaats vinden.
Dit komt voor Haarlem neer op bebouwing
van Zuid-Schalkwijk, met de annexatie
waarvan in het uitbreidingsplan „Park
wijk" van deze gemeente reeds rekening
is gehouden. Hiertegen echter heeft de
gemeente Haarlemmerliede protest aan
getekend. Het gebied van Zuid-Schalk
wijk behoort vooralsncg tot laatstgenoem
de gemeente, die de menig is toegedaan,
dat een gemeente niet verder moet uit
breiden, als hiervoor geen gronden meer
beschikbaar zijn. Zodra het verzoek van
de gemeente Haarlem tot grenswijziging
ten koste van Haarlemmerliede zal zijn
ingewilligd, zal ook op dit punt over de
woongebieden overeenstemming te berei
ken zijn.
gVV SS-
Beer" nabij Rotterdam, niet vermoeden
dat bij vestiging van een soortgelijk con
cern in de Rijnmond, de plannen voet
stoots zullen worden aanvaard. Boven
dien zou de figuur, dat op de oevers
van het kanaal voor West-Duitsland en
Nederland dezelfde belangen op het spel
staan, vooral als de markt dumpingsnei
gingen gaat vertonen, wel eens catastro
fale gevolgen kunnen hebben. Ofschoon
de opgekrup"te gemoederen bij het
bericht, dat het niet in de bedoeling ligt
genoemd bedrijf in het gereserveerde
duinterrein bij IJmuiden te vestigen, weer
enigszins tot rust zijn gekomen, blijft de
mogelijkheid van een tweede basisindus
trie nog altijd open. Ook al is er geen
sprake van een staalbedrijf, dat een ver
gelijking met de Hoogovens doorstaat,
een willekeurig arbeidsintensief basisbe-
drijf van welke vorm dan ook brengt de
zelfde, boven geschetste bezwaren met
zich mee. Dit zou voor Zuid-Kennemer
land desastreus zijn. al wordt het lands
belang er dan ook mee gediend.
Dat de verkeersintensiteit in Zuid-Ken
nemerland geweldige vormen gaat aan
nemen, mag wel bljjken uit de ramingen,
die in dit verband voor het autoverkeer
Dat op dit punt zelfs op hoog niveau
geen overeenstemming bestaat, blijkt wel
uit de controverse tussen de provincie
en de Rijkswaterstaat, die het over het
verloop van de superregionale hoofdver
keersweg beoosten Haarlem nog steeds
niet eens rijn. Tegen het tracé van deze
weg zijn ook uit agrarische kringen veie
bezwaren geopperd. In het ontwerp is
deze n.l. geprojecteerd op hoogpotentiële
landbouwgronden, terwijl bij een verleg
ging van het tracé naar de stad toe
gronden gebruikt kunnen worden, die voor
de landbouw geen groot verlies beteke
nen. Bovendien zou dan het rustige, spe
cifieke polderlandschap intact blijven en
zou Haarlemmerliede een buffergemeen
te kunnen vormen tussen de industriege
bieden van Haarlem en Amsterdam. De
wenselijkheid hiervan wordt door dc Pro
vinciale Planologische Dienst van Noord-
Holland uitdrukkelijk bevestigd.
Een soortgelijk conflict van oudere da
tum dan het streekplan laait nu wederom
op in verband met het tracé van de wes
telijke noord-zuidverbinding. Ook in IS53
was er van een dergelijke weg sprake,
waarbij het grote twistpunt was of deze
over (bloembollen)cultuurgrond of oveJ
natuurschoon (i.e. het Jamboree-terrein
van 1937) moest lopen. Dit probleem
doet zich nu weer voor, omdat het trace
van de door G.S. aangegeven weg welis
waar niet het Jamboree-terrein, maai'
daarentegen wel de landgoederen Leyduin
en Koekoeksduin doorsnijdt.
Ook het probleem van de oeververbin
dingen komt, in het streekplan naar vo
ren. De mogelijkheid tot de aanleg van
een eventuele tweede tunnel wordt daar'
bij opengelaten, waartoe wordt gesteld.
Een belangrijk facet is ook of Zuid-Ken
nemerland als woongebied zijn aantrek
kingskracht op forensen zal blijven uit
oefenen. Bij de bevolkingsraming heeft
men rekening gehouden met een stijging
in het aantal mannelijke woonforensen
van 4.500 tot het jaar 1980. Men zal er
daarom naar moeten streven, dat de ag
glomeraties aan de hoogste eisen van be
woonbaarheid voldoen en dat binnen de
agglomeraties een economisch, sociaal, en
cultureel evenwicht bestaat.
Worden enerzijds arbeidskrachten aan
getrokken voor de bestaande industrieën
anderzijds zal er stuwende industrie moe
ten worden gevestigd, om de bevolkings
toeneming op den duur te kunnen verwer
ken. Men heeft dan ook in het concept
plan diverse gebieden bestemd voor de
aanleg van industrie-terreinen. Op dit punt
lijkt in het plan een inconsequentie te
schuilen, waartegen bezwaren zijn gere
zen. Volgens het ontwerp nl. zullen de
industrieën langs het Zuider Buiten
Spaarne verwijderd moeten worden om
op die plaatsen woningen te bouwen voor
de industriearbeiders, die hun werk op
de nieuw geprojecteerde terreinen zullen
vinden. Terwille van bepaalde industrie-
I en. zullen dus andere, bestaande takken
van nijverheid moeten verdwijnen. Voor
gesteld wordt hierin minder rigoreus te
zijn en de bestaande industrieëen, voorzo
ver zij over permanente gebouwen be
schikken dan wel voor het verkeer te
water van belang zijn, te handhaven.
Het meest omstreden punt in het
streekplan vormt wel de vestigingsmoge-
lijkheid van een „tweede basisindustrie
van enige betekenis" of een bedrijf van
„zeer groot nationa 1 belang".
Op de eerste plaats zal zelfs een goed
bedrijf van middelmatige allure in het
duingebied op de zuid-oever van het
Noordzeekanaal al krap in zijn ruimte
komen te zitten, en gemakkelijk het
natuurreservaat „De Yannemerdumen"
geheel overspoelen. De navenante bevol
kingsuitbreiding zal, ten koste van de
duinstrook, een gebied beslaan dat van
Velsen tot voorbij Santpoort reikt. We
krijgen dus het beeld, dat vrijwel
alle doelstellingen van het streekplan
niet uitvoerbaar ziin of op niets uitlo
pen: Velsen en Haarlem komen met
elkaar in botsing; het gehele karak
ter gaat verloren ten koste van een
schat aan recreatie- en cultuurgronden;
het sociale evenwicht wordt door de een
zijdige aantrekking van industriearbei
ders sterk gestoord; Zuid-Kennemer
land zal als woongebied voor forensen
zijn aantrekkelijkheid ongetwijfeld ver
liezen. Kortom het streekplan zal in
al zijn details zichzelf verloochenen.
(Het laat zich dus alleszins verklaren,
dat hiertegen zo uitdrukkelijk bezwaar
wordt gemaakt.
Niettemin hebben G. S. voorshands aan
het onderhavige gebied geen andere be
stemming gegeven; dit in strijd met de
inzichten van de gemeente Velsen, die
veronderstelt, dat met de bestemming
van een gedeelte van dit gebied voor klei
nere industrieën, zoals die in de uitbrei
ding van de gemeente Velsen zijn „ge
pland".' de bedreiging met een basisin
dustrie belangrijk wordt verminderd.
Wanneer echter werkelijk een „zeer groot
nationaal belang" op het spel staat, zullen
zelfs dergelijke industrieën wel moeten
wijken.
Een bijzondere wending kreeg dit
vraagstuk toen enige weken geleden werd
bericht dat het staalconcern van Krupp
uit Essen een dochteronderneming op de
zuidelijke oever van het Noordzeekanaal
zou willen vestigen. Hierover werd reeds
lang gesproken maar altijd in verband
met Rotterdam. Het zal trouwens, nog
afgezien van de cultureel-sociale aspec
ten voor de toen al sterke conjunctuur
gevoeligheid van dit gebied door de Hoog
ovens een rampzalige belasting beteke
nen, als hier een basisindustrie verschijnt
van hetzelfde karakter als de Hoogovens.
Achteraf blijkt echter, dat dit gevaar
nog niet zo groot is. omdat een ver
warring zou zijn ontstaan in de bericht
geving rond de IJmond en Rijnmond
Overigens doen de bezwaren, onlangs ge
rezen tegen een mogelijke industriële be
stemming van de vogelbroedplaats „De
iSf
-
mmgm.
Zware industrie aan de IJ-mond: de Hoogovens.
ziin gemaakt. Dit zal volgens «e Rijks
waterstaat in 1970 en volgens de A.N.W.B.
al in 1965 een intensiteit hebben, die 2la
tot 3 maal zo groot is als de huidige. Het
verkeerswegennet, zoals dit thans al on
vermijdelijke obstructies veroorzaakt, zal
dus ingrijpend gewijzigd moeten worden.
De stadskern van Haarlem is in het ont-
werpstreekplan als uitgegroeide verkeers-
driesprong dan ook vervangen door een
„rationeel" net van hoofdverkeerswegen,
waardoor het superregionale en ook het
regionale verkeer de bebouwde kommen
grotendeels of geheel kunnen vermijden.
Het plan omvat een aantal oost-west-ver
bindingen en 2 noord-zuid-verbindingen
de eerste ten oosten, de tweede^ ten wes
ten van Haarlem. Tegen de tracés van de
ze wegen zijn talrijke bezwaren gerezen,
die grotendeels voortvloeien uit een an
dere appreciatie van de belangen, die te
gen elkaar moeten worden afgewogen,
/oordat men tot de keuze van een be
paald verloop kan komen. Een bezwaar
van een geheel andere orde dat echter van
verschillende kanten naar voren is ge
bracht betreft het verwijt aan G.S., dat
de provincie met haar streekplan op di
verse punten de gemeentelijke autonomie
en zelfstandigheid aantast, en niet alleen
de superregionale en regionale belangen
nastreeft, maar ook de gemeentelijke
plannen in een bepaalde richting diri
geert.
Het zou te ver voeren hier nauwkeurig
te beschrijven hoe de wegen in het plan
precies getraceerd zijn en welke beden
kingen hiertegen zijn ingebracht. Dat het
terrein van de ruim 75-jarige Haarlemse
Football Club aan de Spanjaardslaan. dat.
Thijsse's Hof en het openluchttheater te
Bloemendaal en dat het vogelmeer in de
Kennemerduinen moeten verdwijnen ten
gerieve van wegen, waarvan de doelmatig
heid niet algemeen wordt ingezien, is on
begrijpelijk en zeer te betreuren, maar ze
ker seen maat voor de problematiek, die
het toenemende verkeer met zich mee zal
brengen.
dat bij het plan van de gemeente Vel'
sen zo spoedig mogelijk zal moeten wol'
den vastgelegd, welke ruimte hiervoor n°'
dig zal zijn. Deze ruimte echter laa]
zich moeilijk bepalen zolang er niet
beslist of de tunnel voor autoverkeer moet
dienen. Is dat het geval, dan zal h?
ruimtegebrek op beide oevers er toe le1'
den, dat aan- en afvoerwegen niet da11
tegen onevenredige offers tot stand ziJn
te brengen. Daarenboven maken de moge'
lijkheden van de in aanbouw zijnde tuP'
nel, het pontveer en de verkeersweg
over de sluizen, de behoefte aan een der'
gelijk kunstwerk niet waarschijnlijk. Hier-
tegen heeft de gemeente Velsen dan ooë
krachtig geprotesteerd evenals tegen 3®
verbreding van het Noordzeekanaal to*
een spiegelbreedte van 300 m. De over'
zichtelijkheid laat op dit punt veel te weO'
sen over, doordat de streekplannen yL
mond-Noord en Zuid-Kennemerland
simultaan zijn behandeld. Ten aan zAej}
van de ontwikkelingstendensen van he
verkeer te water zijn beide echter sunv
mier. Er zouden volgens Ged. Staten ar'
gumenten zijn om de noodzakelijkhe1
van deze verbreding kracht bij te zet'
ten. maar deze worden nergens vermei":
Om zich op dit punt te oriënteren heey
de gemeente Velsen dit probleem in ofl^
derzoek gegeven aan het Nederlandse Eco'
nomisch Instituut te Rotterdam; voors^
hands kant zij zich echter tegen verbre^
ding Daarnaast vraagt zij zich af of eeG
minder rigoureuze verbreding, b.v. tot l'
m niet voldoende zal zijn.
Als de thans in aanbouw ajjnde tunne
binnenkort gereed komt. zal dit uiteraar
een aanmerkelijke verbetering betekene
in de verbinding van de beide oever
Verwacht mag worden, dat ook de pon
veren in Amsterdam hierdoor enigszi"
ontlast worden. De hoofdverkeerswegen-
die het verkeer van en naar de Veis
tunnel moeten leiden, zjjn echter wei „g
pland" maar nog lang niet gerealiseer
zodat voorlopig hel Haarlemse stadsv-
keer overbelast zal blijven.
