°^bestendig MET
I KtGEN en meer
De Tweede Kamer over de loon
grenzen
Landbouwlonen moeten omhoog
menen arbeidersvakcentralen
tsjoe
EN LAI WEER IN
NIEUW DELHI
Sr
DUITSER in NATO-functie
De ervaringen bij het
openbare onderwijs
ïfa
Z'
D
V'
EIGEN ASSEMBLEE VOOR G.M.
EURATOM
Voor derde
NJerbiijf van Tsjoe en Lai zou
'i daS duren. Vandaag nog zou
Tb
WIND
Ongelukkige consequenties van te
late indiening
Statendam's eerste
fH* verstekeling
Voorstel voor vrouwen
kiesrecht in Zwitserland
Tien procent verhoging lieeft prijseffect
van een half tot één procent
Ambtenaren buiten hun
boekje?
Moskou deelt Oosten
rijkse „IiersteP-Jolie uit
lle EOKA-leiders
ëearresteerd
r
Mgr. Damen 25 jaar
priester
Hans Speidel naar Fontainebleau
Nogmaals ouder-
comité's
V;
t>ei
A
K
VRIJDAG 25 JANUARI 1937
PAGINA 3
Vfaaf
<>r,
Oecumenisch rapport over
Nieuw-Guinea
Landbouw de sluitpost
'aha. öre«»ier en minister van buiten
zaken van communistisch China,
V e
"et
PATER TE STROETE IN OME
GEPROMOVEERD
tenS BVa" 5o.0°0KA' °p wier h00fd een
'«ia,
V
ëenomen
AUDIËNTIES
Arbeiders gaan niet verder
dan SER-advies
te een natuurlijk filter.
Veelzijdige diensten aan talloze
Nederlanders en Nederlandse
instellingen
iiilflIP
HANS SPEIDEL,
MGR. A. THIJSSEN S.V.D.
Apostolisch Vicaris van Flores
25 jaar priester
erd)
„oef-
(Vgn
we? groot Y®e,rkun'dige medewerker),
ïoi in ons lJty, ,VSI} deze week hebben
"ad. Gistoü? Jraai zonnig winterweer
v.hde. ge jmiddag kwam hieraan een
rlaileh met ZWak front drong ons land
gen e&l bewolking en wat lichte
^rgensafl^en nacht kwam er vrijwel
»feaah is .;,m maar voor. Boven de
s®?g®kompn ?.eer actieve stormdepressie
u?"Otlan<j !e snel in de richting van
n vanavon^ ^et reSenfront hiervan
®hd bereikt re®ds het westen van ons
•7?®n te <~lok morgen is er enige
^ld-tvesteiTfi5Wachten bfi een krachtige
>arbij g fbe wind. De temperatuur zal
S«t ko,,? stlJgen.
Jl^rdag J"* van aeze aepressK
[bklaringp-, d bereiken, waarna
bUien -gen vonrt-pm„„
deze depressie kan
weer
Hpt 00rkornen, afgewisseld door
ï'bkeling p er krijgt door deze ont-
rakter belangrijk onbestendiger
Verscheidene leden van de vaste com
missie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid uit de Tweede Kamer waren
van gevoelen, dat de overwegingen,
welke ten grondslag hebben gelegen aan
de verschillen van inzicht, die zich in
de Stichting van den Arbeid openbaar
den in verband met de verhoging van
de loongrenzen voor de onderscheidene
sociale verzekeringswetten in de memo
rie van toelichting wel zeer summier
zijn weergegeven.
Verscheidene andere leden zouden de
totstandkoming van de wet als in het
onderhavige ontwerp neergelegd toe
juichen. Zij stemden in met de strek
king ervan, welke zij aldus samenvatten
dat de groep van de verplicht verzeker
den niet tengevolge van een algemeen
toegepaste loonmaatregel zal zijn inge
krompen.
Van meer dan een zijde werd opge
merkt, dat bij het ziekenfondswezen de
verhoging van de loongrens moeilijker
ligt. Optrekking van de loongrens in de
ziektewet leidt automatisch tot verho
ging van de loongrens in het zieken-
fondsenbesluit, hetgeen m. n. bij de
medewerkers der ziekenfondsen en in
de kringen van het verzekeringswezen
verzet oproept, indien de verhoging niet
voortvloeit uit een algemene loonsver
hoging met het oog op een daling van
de waarde van de munt.
Verscheidene leden achtten de bezwa
ren welke het verband tussen de loon
grenzen voor de ziektewet en het zie-
kenfondsenbesluit medebrengt, niet van
dien aard, dat daaraan thans stilzwij
gend zou kunnen worden voorbijge
gaan.
Andere leden meenden, dat de loon
administratie er voor een werkgever
niet eenvoudiger op wordt, als sommi
ge werknemers nu eens wel dan weer
niet, en vervolgens wederom wel onder
de verplichte ziekenfondsverzekering
vallen.
De commissie meende tenslotte niet
te mogen verhelen, dat zij de te late in
diening van het onderhavige wetsont
werp in hoge mate betreurt. De indie
ning geschiedde op 20 december 1956,
terwijl het de regering bekend moet zijn
geweest, dat dientengevolge over de be
geerde verhoging van de loongrenzen
niet meer vóór 1 januari 1957 door de
staten-generaal kon zijn beslist.
De commissie wees op de ongeluk
kige consequenties van de te late in
diening van het ontwerp: de voorge
stelde inwerkingtreding met terugwer
kende kracht tot 1 januari 1957, alsmede
het verzoek van de staatssecretaris aan
de sociale verzekeringsraad om aan de
uitvoeringsorganen te adviseren, met
ingang van 1 januari 1957 te handelen,
alsof de invoering van de wet overeen
komstig de voorstellen der regering
reeds had plaatsgehad.
Het Zwitserse ministerie van justitie
werkt aan een voorstel tot grondwets
herziening teneinde de Zwitserse vrou
wen actief en passief kiesrecht te ge
ven. Gezien de autonomie van de kan
tons zal het regeringsontwerp geen be
trekking hebben op de politieke rech
ten van de vrouw op gemeentelijk en
kantonaal gebied.
Het voorstel zal in het voorjaar aan
de volksvertegenwoordiging worden
voorgelegd. In politieke kringen is men
algemeen van oordeel, dat het ontwerp
in de nationale raad de vereiste meer
derheid zal krijgen en dat het in de
Bondsraad wellicht niet op onoverwin
nelijke bezwaren zal stuiten. Volgens de
grondwet moet de kwestie, evenals
iedere andere wijziging in de consti
tutie, ook nog bij volksstemming wor
den goedgekeurd, waarbij dus de Zwit
serse mannen het laatste woord h.bben.
K^'fav eniarige Piet Monsma uit de
genenstraat in Rotterdam-zuid heeft
i^res!eerd als verstekeling de offi-
Statp!,o0eftocht mee te maken van de
On-. adam" 3-
»u, j. De ondernemende jonge-
.e9tje als kleine jongen reeds in zijn
uerktp autoped naar Dordrecht reed,
0p de expeditie-afdeling van de
Amerika Lijn. Piets plan, waar-
a^ weken rondliep, werd door zijn
!{'ette,/?'burlijk vergemakkelijkt, maar
Vp?'n blijft het een hele prestatie door
/.^scherpte controle, welke de H.A.L.
a °cfp g voor de bijzondere proefvaart
heen te glippen. Hij had uiter-
s'h gpcn rokcostuum bij zich, maar dat
zo'n bezwaar, want het dekper-
j. van de „Statendam" liep nou ook
0 vwr®ct in het zwart.
l piets daad hij heeft vrijelijk
t's et schip kunnen rondslenteren
v directie van de H.A.L. niet erg
pffh. Hij werd tenminste op staande
$9 ^slagen, maar spijt heeft hij van
toch in het geheel niet. Onze
SF nam" Piet, toen hij na zijn
al weer druk bezig was met
voor de avondschool.
Het lid van de Eerste Kamer, de heer
Reijers (C.H.) heeft aan de minister van
Buitenlandse zaken de vraag gesteld of
het waar is, dat het rapport van de com
missie voor internationale zaken van de
oecumenische raad van kerken in Neder
land, gepubliceerd onder de titel Nieuw-
Guinea als probleem van het Nederlandse
volk", is ontworpen en opgesteld door
ambtenaren van het departement van bui
tenlandse Zaken. En zo ja, of dit dan is
geschied met voorkennis en instemming
van de minister. Zo neen, dan vraagt de
heer Reijers of de minister bereid is te
bevorderen, dat in het vervolg het depar
tementaal contact met kerkelijke instan
ties beperkt blijft tot kerkelijke aangele
genheden en door ambtenaren geen mede
werking wordt verleend aan publikaties,
die kennelijk beogen het regeringsbeleid
inzake onze verhouding tot Nieuw-Guinea
te doorkruisen.
Row gezegd kan men stellen, dat iedere
tien procent loonsverhoging voor de land
arbeiders een prijsstijging van een half
tot één procent tengevolge heeft, of met
andere woorden, dat tien procent loons
verhoging voor de landarbeiders een half
tot één procent loonsverlaging voor alle
andere werknemers betekent, aldus de
voorzitter van het Chr. Nationaal Vak
verbond, M. Ruppert, tijdens een gisteren
te Utrecht gehouden persconferentie.
Bij het opstellen van het advies van
de S.E.R. inzake beperkingen der beste
dingen is echter slechts gedeeltelijk re
kening gehouden met de wensen van de
landbouw. Deze wensen betreffen de
lonen van de landarbeiders, de beloning
van de ondernemers in de landbouw en
het vraagstuk van die berekening van de
eigenaarslasten in de landbouw. Een be
slissing over deze landbouwwensen heeft
de regering nog niet genomen, doch in
overweging is een bedrag van ongeveer
200 miljoen
Dit bedrag kan, volgens de regering,
niet uitsluitend voor rekening van de
schatkist komen.
De regering heeft daarom aan de werk
gevers. en werknemersorganisaties, sa
menwerkende in de Stichting van den Ar
beid, gevraagd, of een verdere stijging
van de prijzen van enkele agrarische ar
tikelen, dus een verdere stijging van de
kosten van het levensonderhoud aan
vaardbaar zou zijn, zonder dat het loom-
en prijssta-bilisatieakkoord zou warden
verbroken, en of het aanvaardbaar zou
zijn een verdere stijging van de vennoot
schapsbelasting toe te passen.
Tegen deze vraagstelling hebben de
Oostenrijkse ruwe olie, die als herstel
betaling aan de Sovjet-Unie wordt gele
verd, wordt volgens een bekendmaking
vin de Oostenrijkse regering op Rus
sisch bevel naar verschillende andere
landen van het communistische blok door
gezonden.
Volgens de Oostenrijkse bekendmaking
trekt Oost-Duitsland het meeste profijt
van deze olie-uitdeling, 36 procent van
de Oostenrijkse olie gaat daarheen; an
dere staten van het communistische blok
krijgen tussen de 18 en 24 procent van
de olie.
Volgens het vredesverdrag tussen Oos
tenrijk en de Sovjet-Unie krijgt dit land
jaarlijks 1.2 miljoen ton ruwe olie gedu
rende een periode van tien jaar als her
stelbetaling.
i en v
'1 kq ai is gisteren uit Afghanistan
e.Uw' Delhi, de hoofdstad van India
arhen, waar hij voor de derde
lllnea enkele maanden bespre-
^hr0e v°ert «net de Indiase premier
H„sl- de Russische minister van
6' Marschalk Tsjoekof, kwam
«V India aan, waar hij in ge-
*9 Van tien Russische land-, zee
Hl 1^c"i«nachtofficieren een rondreis
v°ereji en- Ook hij zal besprekingen
biet premier Nehroe.
^diegen naar Nepal. Zoals be-
^s-'oe °P bet ogenblik een
k ar®ch 6lS' 'lern reeds naar Moskou
°0Jdstfj> Boedapest
de,
Pater Gabriël te Stroete OESA is aan
het Pontificium Athenaeum Angelicum
tussen beide prmiers een verschilte Rome gepromoveerd tot doctor in de
van mening aan de das is "et-eden over 3 tJheol°Si,e op de dissertatie: „Le baptême
van mening aan ae aag is ^e.-eaen over dgg enfants Aspects néotestamentaires
»6ü
en Kaboel, de
van Afghanistan heeft ge-
vol
0p Tsjoe aan Nehroe zijn
j.g kwestie Hongarije. Men
gp Wete«« aldu^ Reuter dat
^rek> dat drie volle
Sens politieke kringen in
uren duur-
V
*le
v_an de Cyprische verzets'
rit
se
ffulden stond, zfln tijdens
"Pcratie in
''Prus
*VSter®h"*fUfS 8evangcn
aklst, "fficieei
de bergen van
genomen, zo
Nicosia bekend
nog vijftien andere
verzetslieden gevangen
^6
en SnS werd beslag gelegd op
®tits Uan, wPGns' De operatie, die nog
V 6 So'daio °r<*' door ongeveer 3.000
;vei_n uitSevoerd.
^v^tiL theeSfn<ldegede®ld' dat bÜna de
fgpSens °nverzettelijke verzets-
operatie is gedood of
0
0l% Nr;v
Dfim, een gewezen
rPgeHniiKri zal in Londen met
itp Wcstie_s^oesprekingen voeren
TurS'ter ,van een commissie,
dive,voorstg], staodpunt t.a.v. de
V°°r Cvn. 00r een nieuwe
yprus moet formuleren.
de Russische interventie in Hongarije.
Na zijn bezoek aan Nepal zal Tsjoe
nog een bezoek brengen aan Ceylon,
waar hij, zoals premier Bandaranaike
gisteren bekendmaakte, met de rege
ring besprekingen zal voeren over de
internationale toestand.
d'une controverse actuelle". (De Kinder'
doop. Nieuw testamentisclie aspecten
van een actuele controverse).
Z.H. Exc. de bisschop van Haarlem zal
woensdag 30 januari geen audiëntie ver
lenen.
landbouworganisaties nogal bezwaren ge.
maakt. Zij vinden, dat op deze manier de
landbouw de sluitpost van de begroting
wordt. Volgens de heer Ruppemt hebben
de landbouworganisaties daarin misschien
wel een beetje gelijk, maar het is, vol
gens hem, de vraag of de landbouworga
nisaties daar zelf ook niet enigszins schul
dig aan zijn.
In oktober, dus terwijl de S.E.R. reeds
bezig was met zijn onderzoek, beeft het
Landbouwschap zijn wensen bij de rege
ring ingediend. Da heer Ruppert acht dit
het goed recht van de landbouw, maar
het zou, volgens hem, beter zijn geweest,
wanneer deze zgn. claim van de land
bouw ook bij de besprekingen in de
S.E.R. zou zijn betrokken. Nu dit alles
niet is gebeurd, is de volgende toestand
ontstaan: In de S.E R. is een akkoord
bereikt, als gevolg waarvan de werkne
mers ca. 1 procent verlaging van de no
minale lonen hebben gekregen, terwijl
de kosten van levensonderhoud nog enigs
zins zullen stijgen. De ondernemers moe
ten meer loon betalen in verband met de
invoering van de ouderdomsverzekering,
zonder dat zij dit hogere loon mogen
doorberekenen in prijzen. Ook hebben
de ondernemers nog enkele andere offers
moeten brengen, vooral op het gebied
van de belastingen.
Terwijl dit alles thans afgesproken is,
moet het landbouwvraagstuk nog behan
deld worden. De heer Ruppert acht het
begrijpelijk, dat zowel van arbeiderszijde
ais van industriële-ondernemerskant de
geneigdheid niet erg groot is om, nu de
besprekingen zijn afgesloten, nog ver
dere beperkingen te aanvaarden.
De drie vakcentralen, CNV, KAB en
NVV, zijn niettemin van oordeel, dat er
ten aanzien van de landbouw wat gebeu
ren moet en wel allereerst voor wat de
landarbeidersionen betreft.
Een verhoging met b.v. 5 procent zal,
volgens de heer Ruppert, enige zij het
ook geringe loonsverlaging voor anderen
betekenen.
Indirect betekent deze loonsverhoging,
volgens hem, ook voor de werkgevers in
de landbouw een verbetering, omdat ook
veel landarbeid wordt verricht door de
zelfstandige ondernemers.
De vakcentralen hebben In verhand
hiermee aan de regering medegedeeld,
dat zij in het algemeen met betrekking
tot de aanvaardbare stijging van de kos
ten van levensonderhoud niet verder kun
nen gaan dan reeds in het advies van
de S.E.R. is aangegeven, met dien ver
stande, dat naar het oordeel van de vak
centralen dit advies zodanig kan worden
geïnterpreteerd, dat daar in elk geval on
geveer 80 miljoen extra voor de land
bouw in zit.
De industriële werkgeversorganisaties
hebben zich, volgens de heer Ruppert, op
het standpunt gesteld, dat zij in de Stich
ting van den Arbeid geen oordeel kunnen
geven over het vraagstuk van de ven
nootschapsbelasting achter dit formele
argument verschuilen de industriële on
dernemers zich thans, daarom zal de re
gering, aan het antwoord van de Stich
ting van den Arbeid wel niet veel hebben
zo meent hij.
De heer Ruppert deelde nog mede, dat
als de vraagstuken enigszins moeilijk
worden, de Stichting van den Arbeid
er nooit meer pleegt uit te komen. Heel
de gang van zaken, aldus de heer Ruppert, bekend te maken.
cAflvortRc Hal
Mgr. drs. J. W. L. Damen, kerkelijk ge-
zantschapraad bij het Nederlandse ge
zantschap bij het Vaticaan, vertegenwoor
diger van het Ned. episcopaat bij het
Vaticaan en rector van het Pauselijke
Nederlands College te Rome, herdenkt op
12 maart a.s. zijn zilveren priesterfeest.
Ofschoon mgr. Damen, die huisprelaat
is van Z.H. de Paus, heeft laten blijken,
dat hij 12 maart liefst zo geruisloos mo
gelijk wil laten voorbijgaan, doch aan
de andere kant velen verwachten, dat zij
bij deze herdenkingsdatum in de gelegen
heid zullen worden gesteld van hun er
kentelijkheid blijk te geven, hebben mgr.
H. Eras, pastoor te Vught en mgr. mr. Fr.
Op de Coul uit Den Haag, directeur van
het Katholiek Centraal Bureau voor On
derwijs en Opvoeding zich beschikbaar
gesteld voor het in ontvangst nemen van
giften teneinde een behoorlijk bedrag bij
een te kunnen brengen, dat door middel
van een chèque op 12 maart geheel ter
vrije beschikking van mgr. Damen zal
worden gesteld. Toezending van een
naamkaartje zal het de initiatiefnemers
mogelijk maken de namen van de gevers
is een nieuw bewijs, dat de Stichting van
den Arbeid haar tijd heeft gehad.
■M «"ET enige wrange ironie zal de
]yj[ buitenstaander hebben geconsta
teerd, dat Rommels voormalige
staf-chef in Frankrijk, Hans Speidel,
binnenkort in een nog gewichtiger
militaire functie zijn rentrée in Frank
rijk zal maken. Nadat enkele weken
geleden besloten werd de vrij gekomen
belangrijke functie van bevelhebber
der geallieerde landstrijdkrachten in
Centraal-Europa door een Duitser te
doen bezetten, heeft Adenauer ove
rigens geheel volgens de verwachting
thans zijn militaire adviseur uit de
moeilijke begintijd voor die post voor
gedragen als de man „die in de laat
ste jaren in bijzondere mate het ver
trouwen van de bondgenoten heeft
verworven".
Hans Speidel is de eerste Duitser,
die een dergelijke hoge NATO-functie
gaat vervullen een functie, waarin
hij niet alleen met landgenoten te
maken krijgt. Na zijn verhuizing van
„Abteilung IV - Streitkrafte" van het
„Verteidigungsministerium" in Bonn
naar een der bureaus in de bossen van
Fontainebleau zal Speidel de Eerste
Nederlandse, Belgische en Britse le
gerkorpsen van „Northern Army
Group" en het Zevende Amerikaanse
en Eerste Franse leger van Central
Army Group onder zijn bevelen krij
gen.
Bij de benoeming van een Duitser
op een dergelijke post zijn veel men
sen geneigd de zaken kritisch te be
zien. Voor de Fransen is het blijkbaar
(gezien de interpellatie-aanvrage, die
deze benoeming in de Franse senaat
heeft uitgelokt) een onvoldoende
troost te weten, dat Speidel destijds
bij de Führer op het matje is geroe
pen, omdat hij „te zachtzinnig" tegen
over de Fransen optrad
Toch is Adenauers keuze de beste,
die hij kon doen. Ofschoon niet direct
betrokken bij de aanslag in 1944 op
Hitier, kan men Speidel om zijn deel
neming aan de voorbereidingen en zijn
contacten met de leidende figuren in
deze affaire, gevoeglijk rekenen tot de
„20 juli-club". De „Führer" deed dat
trouwens zelf ook. De laatste maanden
van de oorlog zat Speidel in arrest op
het fort Küstrin. In die tijd heeft hij
een staaltje van zijn voortreffelijk
organisatietalent gegeven. Toen de
sovjets naderden, wist hij de gevan
genisdirecteur om te praten, stelde hij
een grote colonne van gevangenen en
cipiers samen en trok aan het hoofd
daarvan dwars door Duitsland, onop
gemerkt door Russen en Gestapo
naar het westen, naar de geallieerden.
«ES jaar later begint Speidel zijn
moeilijke werk bij de opbouw
van een nieuw Duits leger, dat
de lessen van de 20ste juli heeft ge
leerd. Sindsdien kent men hem als een
van die grauwe, vaak oververmoeide
zwoegers in de „Beek-Kazerne", die
hebben te vechten enerzijds tegen de
apathie en het volslagen wanbegrip
der Duitse openbare mening en an
derzijds tegen medewerkers als die
hoge Duitse marine-offie'er, die in
Kiel een lofzang op „ereburger" Dö-
nitz aanhief. Die tegenstand heeft zijn
chef Blank het politieke leven gekost.
Speidel heeft zijn werk voorlopig tot
een goed einde weten te brengen. En
als er één vraag bii zijn benoeming
moet worden gesteld, dan is het deze:
„Zal door ziin vertrek niet de „idealis
tische" invloed, de „20e-juli-mentali-
teit", op het Verteidigungsministerium
verder worden verzwakt?". De dagen
van die andere 20-juli-officier. Adolf
Heusinger. schiinen nu ook geteld. Een
andere zakelijkheid, die het verleden
over het hoofd dreiet te zien. gaat
haar intrede doen in het militaire
domein van Bonn.
Sinds zijn verblijf in Rome 'heeft mgr.
Damen ontelbare Nederlanders en Ne
derlandse instellingen veelzijdige dien
sten bewezen. Giften kunnen van heden
af. met aanduiding van de bestemming,
worden gestort ofwel ten name van mgr.
H. Eras, pastoor te Vught (giro 102458) of
wel ten name van m-gr. Mr. Fr. Op de
Coul. Bezuidenhoutseweg 269 te 's-Gra-
venhage (giro 73848).
weer naar Frankrijk
DAT de NATO er in de hoogste
rangen een kundig opperofficier
bij krijgt, wiens faam tot in het
Pentagon is doorgedrongen, is duide
lijk. Een Duitser ja! Maar Speidel
dient onder twee hogere NATO-chefs
en commandeert niet als Duits offi
cier, maar als NATO-functionaris in
een geïntegreerde internationale staf.
Als we de zaken realistisch zien
voor sommigen is dit moeilijk dan
is deze benoeming, die het vertrou
wen der bondgenoten in het militaire
doen en laten van het nieuwe Duits
land weerspiegelt, alleen maar een
stap vooruit!
Mgr. Ant. Thijssen S.V.D. uit Baarlo,
sedert maart 1951 apostolisch vicaris van
Endeh op Flores, viert 31 januari zijn
zilveren priesterfeest.
De jubilaris is een zeer actieve figuur
die een open oog heeft voor de belangen
van zijn vicariaat en de noden van het
moment. Op de conferentie van de Indo
nesische bisschoppen werd een centrale
commissie in het leven geroepen, die
tot taak heeft, de besluiten van de ver
gadering uit te voeren en volgende bij
eenkomsten voor te bereiden. Mgr. Thijs
sen maakt deel uit van deze centrale
commissie en kreee toegewezen de kwes
ties samenhangende met ..Volkskateche-
se en geloofsuitbreiding". Waarschijnlijk
zal hij in de loop van dit jaar zijn „ad-
liminabezoek" aan de H. Vader brengen
en bij die gelegenheid tevens Nederland
weer bezoeken.
(Van een medewerker)
E OPENBARE lagere school
kent reeds sinds 1920 de wette
lijke erkende en geregelde
oudercommissies, met een uit het
particulier initiatief geboren natio
nale overkoepeling in het statuut van
de Nederlandse Ouderraad bij het
openbaar lager onderwijs, afgekort
als N.O.R.O.L.O.
Toen de Nederlandse Ouderraad in
1936 een „Gids voor oudercommissies
bij het openbaar lager onderwijs in Ne
derland" uitgaf, moest de secretaris van
deze ouderraad constateren, dus zestien
jaren na de invoering van de wet. dat
met die wettelijke regeling „niet is ge
zegd, dat inderdaad ook aan elke open
bare lagere school een oudercommissie
is".
Verre vandaar en de bedoelde secre
taris vervolgt dan ook: „Wij menen dat
de vrees is gewettigd, dat er hier en
daar in den lande wel zulke scholen
zijn aan te wijzen, waaraan geen ouder
commissie is verbonden, door gebrek
aan belangstelling voor dit instituut bij
de ouders zelve".
Maar ook waar het wel kwam tot de
oprichting van oudercommissies moet
geconstateerd worden, dat het een vol
ledig fiasco is geworden. Op pagina 18
van boven aangehaalde gids leest men
deze uiterst openhartige bekentenis.
..1 januari 1921 1 januari 1936; vijf
tien jaren van ervaring op een tot vóór
dien geheel 'onbekend terrein!
Hoe staat het t'hans met het instituut
der O.C., bezien niet uitsluitend uit
plaatselijk oogpunt doch over het ge
hele gebied? Er is slechts één antwoord
op deze vraag. nl. dit: Ondanks het vele
en verdienstelijke werk. dat tientallen
actieve vrouwen en mannen hebben
verricht om de oudercommissiën in
Nederland te maken tot. een levend in
stituut. staan wij nog aan het begin.
Hoe komt dat?
Hierdoor:
1 Gebrek aan blijvende belangstel
ling bij de ouders, de onderwijzers, de
overheidslichamen.
2 Gebrek aan offervaardigheid voor
de openbare school bij de voorstanders
van openbaar onderwijs.
3 Gebrek aan voldoende lust (per
school gezien) bij ouders én onderwij
zers om de schouders tg zetten onder
het mooie en zo opbouwende werk. het
welk door middel van het wettelijk er
kende instituut der oudercommissie
voor de school, het onderwijs, de
gemeenschap kan worden verricht.
4 Onthouding van de onmisbare fi
nanciële steun uit de openbare kassen.
Slechts door deze voorwaarden te
vervullen: belangstelling, offervaardig
heid. arbeidslust en dan komende van
alle drie de betreffende partijen: ouders
onderwijzers, overheid zal het instituut
der Oudercommissie in ons land kunnen
slagen".
'AN DIT fiasco had reeds jaren te
voren de Staatscommissie-Rut-
gers melding gemaakt. In haar
verslag, uitgebracht op 29 december
1930, merkt de commissie „over de
resultaten met de oudercommissie
verkregen" het volgende op:
„Dat nog niet overal met de ouder
commissiën is bereikt, wat bij haar
instelling in de bedoeling lag, meent
de staatscommissie in hoofdzaak te
moeten toeschrijven aan het feit, dat
deze commissiën sinds haar oprich
ting vaak gezocht hebben naar wat
haar eigenlijke taak is.
De oorzaak was eensdeels hierin ge
legen, dat de wet dienaangaande geheel
zwijgt en de algemene maatregel van
bestuur zich tot een vage omschrijving
bepaalt, anderdeels doordat een rege
ling van de onderlinge samenwerking
der verschillende commissiën, binnen
eenzelfde gemeente ontbreekt".
(Van onze correspondent).
BRUSSEL, vrijdagmorgen.
Op de Euratom en Gemeenschappelijke
Markt-conferentic te Brussel is gisteren
druk geconfereerd over de kwesties der
instellingen van de landbouw en van het
buitentarief van de douane-unie der zes
deelnemende landen.
In verband met de instellingen werd
een overeenkomst bereikt over de samen
stelling van de nieuwe Euro- -se assem-
blée voor Euratom en de Gemeenschap
pelijke Markt. Er werd overeengekomen,
dat de twee nieuwe Europese lichamen
een eigen assemblee zullen hebben, dus
afzonderlijk van de Kolen- en Staalge
meenschap.
Die assemblée zal groter zijn dan die
van de K.S.G. en, zoals wij reeds eerder
in het vooruitzicht hebben gesteld, be
staan uit 60 Fransen, 60 Italianen, 60 Duit
sers, 20 Belgen, 20 Nederlanders en 5
Luxemburgers.
Het vaststellen van het aantal stemmen
in de raad van ministers en in de andere
instellingen zal morgen door de ministers
onder de ogen worden gezien, terwijl
verder de raad van goeverneurs van de
Europese investeringsbank zal bestaan uit
de ministers van Buitenlandse Zaken der
zes deelnemende landen.
Het voorstel van Benelux om ook een
sociaal-economische raad op te richten
bestaande uit vertegenwoordigers van de
producenten, de vakbonden en de ver
bruikers, werd in beginsel aanvaard.
Tenslotte kon worden vermeld, dat het
gerechtshof der nieuwe instelling uit ze
ven rechters zal bestaan. De grote as
semblée op ministerieel peil, die morgen
te elf uur begint, zal worden voorgezeten
door de Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, de heer Luns.
Bij de wijzigingen in 1937 aangebracht
in de L.O.-wet werd bijzondere zorg be
steed aan de oudercommissies, tot uit
drukking gebracht in het K.B. van 24
oktober 1938 (staatsblad 374). Maar ook
deze nieuwe regeling van de inrichting,
de wijze van verkiezing van de leden
en de verdere bevoegdheden van de
oudercommissiën en van de ouderra
den bracht niet wat men ervan heeft
verwacht.
Het. ontbrak en bleef ontbreken aan
de juiste geest, die stimuleert tot offer
vaardigheid voor iets waarin men pre
tendeert te geloven. Niet ondienstig kan
het zijn hierop de aandacht te vestigen
nu ook de roep in het katholieke kamp
om oudercommissies steeds heftiger
klonk en eindelijk gehoor vond.
Men spiegele zich aan de opgedane er
varingen bij het openbare onderwijs, om
de daar beleefde teleurstelling te ont
lopen. Daarvoor is allereerst nodig, dat
de katholieke school weer volledig een
voorwerp van aanhoudende belangstel
ling gaat worden voor iedere katholiek.
Op de eerste plaats van de ouders die
immers de beste school voor hun kinde
ren niet goed genoeg zullen vinden.
Vervolgens voor allen, die verder met
verantwoordelijkheid zijn belast. Zij
dienen te beseffen, dat de belangen
van de katholieke school en van de ka
tholieke leerlingen, prevaleren boven
alles. Noch die school, noch die leer
lingen zijn er als hun dienstbare instru
menten, doch omgekeerd. En wie in het
onderwijs niet wil dienen, moet er zich
niet mee inlaten.
