witte doek
Met Duitse degelijkheid en
grondigheid
Pietro Germi bezocht Nederland
ZENUWEN
NEUROTONIC
meme
m
M
Z
NS
Uit het oude
het NIEUWE bouwen
V
V
a
.tb
Fascinerend boek over de aviatiek
Paramount staakt nieuws journaal
baby-piano's
Offers.brengen, want Engels leren
kost ook geld
ACTUALITEITEN
3 go?dS
;fKV
'iin
'produktie herleeft en schrijvers nemen
de pen ter liand
Scenario voor nieuwe film al in de maak
>Sdelend is het overzicht van
Idealistisch
i Her
ruïneringen
Adem-pauze
De Fé misverstaan
Jarige
ZATERDAG 26 JANUARI 1957
e C^J,
PAGINA 5
V
Mhi
V f fllm-
niet verdovend
maar genezend
Hans Roest
BODEGRAVEN
Hi
a us vati Serpen
wct'
te»
:"re»'
of'
1 p
isSv«ciie
tolisj
:ratC&
.erb$
,nif'
ird<!
tieP'
WERELDNIEUWS
Afet een bijzondere medewerker)
fie jn J:et opleven van de filmprod.uk-
i>ers jj Ultsland hebben ook de schrij-
z°dat pU eweer ter hand genomen,
keie T-ln betrekkelijk korte i'jd en
ken Zj-lJ 07nva.ngrijké Duitse filmboe-
verschenen, waarop wij van
betekenis en kwa-
U)et
litejt ?e bijzondere
ln r, aandacht willen vestigen.
rkh 'p lsterblicher Film" is Hein-
°nder> raenkel aan het woord, die op
toijze l0udende. vaak vermakelijke
°Ver i'eert*e'i hoofdstukken volschrijft
l°9rafCe ontwikkeling van de cinema-
Be!uidin0t aan de doorbraak van de
nanier-j[ ffv verwijlt daarbij voor
kant ky de zakelijk-technische
'n héf^Kx07" 2'dn veelzijdige ervaringen
aanva ll1niiieu, dat hij van de prille
een 719 door en door kent, garanderen
ar>ekd.eyariëerde en kostelijke reeks
hiet °)ten en typerende ontmoetingen
e^erlei figuren uit het bedrijf.
ringJ^°nder interessant is zijn schilde-
^ollv deven der prominenten in
tie Ood en alles wat er in de perio-
Öu;An de bloei van de stomme film in
yxislr
rtaerjvncd ondernomen en bedreven,
liaakt bee^ bet allemaal meege-
'bidcl .er als het ware voortdurend
venrjenin gezeten en schildert het le-
vjg raak.
ticw baarde is het historische over
trof bat een makkelijk hanteerbare
ïrtati V-an goed-gedocumenteerde infor-
25o f biedt. Tenslotte zijn er meer dan
'etier° °P royale grootte> waarin
i>0egg belangstellende met groot ge-
Me,
zal grasduinen en er talrijke
0 giaouuiiruix en numjivv
Ais p '!ge herinneringen bij ophalen.
tiaigp11 Prettig accent valt nog te sig-
fou en> dat de samenstellers van het
°Pze"tgebeelte, Wilhelm Winckel, met
V0or alle afbeeldingen uit zogenaamde
tisCL lcbtingsfilms en die uit militaris-
laten6 Pr°bukten radicaal heeft wegge-
Srg M ?odat er nergens aanleiding tot
bis is. Het enige, wat de minnaar
ipie öe filmkunst opvalt, is de sum-
als m behandeling van een groot man
ip Jr'alter Ruttmann, een profeet, die
te lh eigen land blijkbaar nog niet-al
Êeer w°rdt geëerd,
gejh tweede publikatie, die ons aan-
Jil trof, is „Knaur's Buch vom
Pubr* dat zicb ten doel stelt het
tia5y een breedg'erichte, doch
etlboven degelijke voorlichting te
in fiimzaken. Daar zijn de sa-
ellers Verner Arpe en Rune Wal-
Wahz voortreffelijk in geslaagd. Zij
Hï,} h bovendien de goede smaak ge-
SeRj'j hlle gemis aan karakter en iedere
hHjJb.Van compromis te vermijden en
'"■^Mt feiten en meningen, te geven
i! ïlSllro-n rlic» tii/lia-nc "h#»t T")f*rriP
nauwkeurigheid constateert, waarmee
ieder feit, jaartal of onderdeel, hoe
klein ook, is genoemd en beschreven.
Het is bijna duizelingwekkend, wat
de schrijver allemaal aan feitenmate
riaal van de gehele wereld in dit be
stek heeft ondergebracht. Zijn leven
dige verteltrant garandeert echter een
prettig verwijlen in dit reusachtige mu
seum, dat alle landen en perioden om
sluit. Speciaal de 350 pagina's met
prachtige en grotendeels unieke en
zeldzame foto's zullen de kenner in
verrukking brengen. Alles bijeen een
standaardwerk, dat de liefhebber zal
boeien en voor de filmstudent een on
uitputtelijke bron van informatie be
tekent.
Hel lied van de lucht
Een boek over de aviatiek, noodzakelijkerwijs dus met de beschrij
ving en verklaring van technische en natuurkundige problemen en
verschijnselen, is in Amerika binnen een paar weken tijds een
bestseller geworden. Het bereikte een ongeëvenaarde verkoop, het
geen betekent dal niet alleen insiders, doch ook talloze mensen
zonder speciale technische kennis of belangstelling het hebben
gekocht. Als een derzulken ben ik de Nederlandse vertaling, onder
de titel „Het lied van de luchtbij de Uitgeverij Ndissen te Bilt-
lioven verschenen, gaan lezen, gepantserd met de nodige voor
ingenomenheid. Maar weldra gaf ik mij gewonnen en las het boek
geboeid tot de laatste bladzijde. De aviatiek is per slot, van rekening
iets, dat uit de wereld van nu niet weg te denken is, en dat dus
iedereen aangaat Indien een talentvol en goed geïnformeerd auteur
als G. Murcliie er over gaat vertellen, dan laat men zich al gauw
meeslepen. De aviatiek is een fascinerend onderwerpzo lang
wij tenminste het gesprek erover kunnen volgen en ons voldoende
details en anecdotes ter verklaring en illustrering worden gegeven.
In de juiste dosering hiervan betoont G. Murcliie zich een meester
en iedereen, die over een normale belangstelling beschikt, kan zijn
betoog volgen.
D Heinrich Fraenkel: „Unsterblicher Film"
Kindier Verlag. München.
2) Knaur's Buch vom Film". München.
;J) Friedrich v. Zglinicki: „Der Weg des
Films" Rembrandt Verlag Berlin.
Pietro Germiregisseur en speler van
de titelrol in de film „De Machinist"
(Van onze Amsterdamse redactie)
hguren, die tijdens het Derde Rijk
troebele rollen speelden. Man-
Sierck, Wolfgang, Liebeneier,
jW Harlan, Steinhoff of Pabst. Het
kjj. Seeft voorts rijkelijk en betrouw-
aHerlei informaties over de uit-
filijj hg en de geschiedenis van de
iatid'6 e produktie in verschillende
hjf 11 en de verhoudingen in het be-
filmbesprekingen zijn bijge-
eind 1956. Men vindt zelfs
loot} Peririgen van films als: „De
aAab een wielrijder", „Gervaise"
M>S U re films, die nog maar pas in
pen .n?l zijn verschenen en waarvan
bevjieker geen vermelding in een
0' °n verwacht.
—v de
SMq ij1 be wereldliteratuur, waaruit
jVUed^yhprbeeld kan leren, dat „Don
]e®tis i al vijftienmaal is verfilmd.
11103 door Georges Méliès en
Oa (door Italian Fregoneze
i a0 k «ry Cooper. Niet minder dan
jktiej, Me biografieën van filmgroot-
H festers van namen en film-
Met Rnnen l16' boek, dat geïllustreerd
aanh ^en geleurde, foto's af.
- 1 karTvelenswaardig verzamelwerk
ahter, ook in artistieke zin, dat
hMotq deling meekreeg van Helmut
v'3ar Zeif11164 aHeen voor de ingewijde,
bet voor bredere kring
- O ïVetp ®rote publiek, dat iets meer
van het wezen en de achter
'ibsei y.hn het fascinerende
«ug een Depaaia inaruK-
di Ms" af uitgave: „Der Weg des
Van Friedrich v. Zglinicki,
§6i h VuiHr van bijna huizend blad-
stK.6bs en een arsenaal aan ge-
l0Medetl. bijzonderheden over de ge-
s. Fp„Van de film en haar voor-
tfM van j cultuurhistorische beschrij-
s„ oudheid tot od heden be-
in iS' wat een r°l heeft ge-
i"a,Mg van J ontstaan en de ontwik-
oZenwer*ir huidige filmkunst. Een
-itliL. Waarimr,
b ko
waarvan
hit, als
men onder
men de ernst
De Italiaanse regisseur Pietro Germi
verblijft op het ogenblik in ons land om
de Nederlandse première van zijn jong
ste film „De machinist" (II Ferroviere)
bij te wonen, waarover gisteren in ons
blad reeds uitvoerig werd geschreven.
Germi, die in deze film zelf de hoofd
rol speelt, heeft zijn sporen in de cine
matografie al verdiend. Hij wordt ge
rekend tot de zogenaamde neo-realisten
zoals De Sica en Fellini. Tijdens een
persconferentie in Amsterdam heeft hij
een en ander over zijn ervaringen ver
teld.
In 1914 te Colombo in Ligurië gebo
ren, maakte hij omstreeks 1945 zijn en
tree in de filmwereld. Hij had er eerst
zijn zinnen op gezet om zeeman te wor
den, werd inderdaad leerling aan de
Zeevaartschool maar gaf al gauw deze
studie op omdat het varen hem niet de
verwachte voldoening schonk. Zijn ar
tistieke aanleg bleek zijn zwerversna- i drukwekkèndè
tuur de baas te zijn.
Nadat Germi meegewerkt had aan de
samenstelling van enkele scenario's,
waagde hij de sprong naar de filmre
gie. Zijn eersteling „II Testimone", wel*
ke in 1945 is uitgebracht, oogstte veel
bijval. Zes jaar later werd zijn film „II
cammino della speranza" bekroond met
de Prix de Rome. Hij schildert in zijn
rolprenten, of beter poogt te analyse
ren, de psychologische achtergrond van
goed en kwaad.
Net als De Sica zocht hij voor ,,De
machinist" zijn spelers op straat. De rol
van Sandor, het zoontje van de machi
nist, is b.v. toevertrouwd aan een ze
venjarig jochie, genaamd Edoardo Ne-
vola, dat hij ergens in Rome heeft ont
moet. Behalve voor hemzelf en de ac
trice Saro Urzi' is ook voor de overige
medewerkenden het filmspelen geheel
nieuw en vreemd.
„Of ik al weer met een nieuwe rol
pj-ent bezig ben?" herhaalt Germi de
hem gestelde vraag. „Inderdaad, er is
een scenario in de maak voor een film
over liefde en leed onder arbeiders, die
waarschijnlijk „Taboe" zal heten".
Dit zal dan zijn tiende rolprent wor
den.
Ook de andere meesters van de Ita
liaanse film zijn met nieuwe projecten
bezig. Fellini b.v. hoopt vóór zijn ver
trek naar Amerika een rolprent af te
leveren onder de titel ,,Le libere donne
de Magliano", gemaakt naar een gelijk
namig boek, dat speelt in een krankzin
nigengesticht voor vrouwen. De Sica is
voornemens in september a.s. een film
te maken, genaamd „La Bambolé" (de
Poppen), waarin Silvano Mangano en
Gina Lollobrigida de hoofdrollen zullen
vervullen. Verder zijn er momenteel in
Italië nog vijf of zes films in de maak,
die de aandacht kunnen verdienen.
Het is in dat zonnige land met de
filmindustrie thans zo gesteld, dat een
rijkscommissie, waarin critici en ande
re deskundigen zitting hebben, de sce
nario's van de „produkten" bekijkt om
te onderzoeken, of zij in aanmerking
kunnen komen voor een overheidssub
sidie. Deze maatregel is getroffen, na
dat enige tijd geleden de financiële
steun was verlaagd of geheel ingetrok
ken, omdat de inhoud van bepaalde
films niet meer aan artistieke eisen
voldeed. De commissie heeft tot taak
subsidies te verlenen aan films, waar
van kan worden verwacht, dat zij een
sieraad voor de Italiaanse filmindus
trie zullen zijn. Op deze wijze hoopt
men het peil der rolprenten op te voe
ren en te geraken uit de impasse, waar
in de industrie na een periode van „cul
turele hoogconjunctuur" kennelijk was
geraakt.
j ruly. Dit garandeert dus een volkomen
I technische betrouwbaarheid, maar ook
een hoog literair peil!
Er ie zeer veel „Wetenschap" in dit
boek samengebracht, maar op een ma
nier dat men het leest als een spannend
verhaal. Er wordt een interessant over-j Want A. Viruly is immers zelf een
Ja3 geschiedenis der voortreffelijk auteur, die vele jaren gele-
navigatte, vanaf de Polynesiërs en Fe-jden met ziin „Wij vlogen naar Indië"
meiers tot in deze tijd. De meteorolo- j als eerste de luchtvaart in onze letter-
gie, astronomie en aerodynamiek wor- kunde introduceerde. Wat heb ik als jon
den op onginele en heldere manier be- gen genoten van dit spannende en avon-
handeld.
Voor G. Murchie is de luchtvaart
niet maar uitsluitend een technische en
zakelijke aangelegenheid; de titel van
zijn boek duidt dat ai aan, en in de tekst
tuurlijk boek! Viruly heeft als geen an
der bij de jeugd de luchtvaart populair
gemaakt. Nu in „Wij vlogen naar Java"
een aantal hoofdstukken uit het oude boek
zijn herdrukt (Uitgeverij Andries Blitz te
treffen verscheidene idealistische stand-1 Laren), heb ik ze met het oude enthou-
punten. Natuurlijk wijdt de auteur ook
aandacht aan de toekomst van het lucht
wezen.
Het boek is opvallend goed geschreven.
Er is trouwens aan de Nederlandse be
werking alle zorg besteed. De vertaling
van Mr. H. Soholte is nagezien door de
bekende ex-K.L.M.-commodore A. Vi-
Nederlandse filmers hebben
succes
De Amerikaanse filmmaatschappij Pa
ramount heeft aangekondigd, dat haar
nieuwsjournaal, dat dertig jaar lang
tweemaal per week is verschenen, na
15 februari a.s. niet meer zal uitkomen.
Daarentegen heeft Paramount een in-
reeks speelfilms in pro
duktie. De eerste daarvan is ,,The Jo
ker is wild" een filmversie, die wordt
gemaakt naar de biografie van de be
faamde Joe E. Lewis. Frank Sinatra, die
Jeanne Crain tot tegenspeelster krijg:,
zal in deze film Lewis uitbeelden. De
regie is in handen van Charles Vidor.
Een volgende film, getiteld „The Tin
Star", is een „Western", waarin Henry
Fonda en Jeffrey Hunter onder regie
(Advertentie)
(";Mt f-
'n 'l „ft
!'Qllohr'i',0r\' r" fantasie") met een ezeltje, nu met een geitje:
cicl °'s Esmeralda in de nieuwe Eneelse versie van The
0fl]ff °'s Esmeralda in de nieuwe Engelse versie van
''ih 1 olre Dame'', die door Robert en Raymond Hakim in
'na/rf. e Amerikaanse acteur Anthony Quinn is haar
1genspeler als de afschuwelijke bultenaar.
wordt U volledig de baas met
het zenuwpreparaat dezer tijden
van Anthony Mann de hoofdrollen zullen
spelen.
In november van verleden jaar is Alfred
Hitchcock begonnen aan zijn nieuwste
film „From amongst the dead". Hitch
cock is zowel producent als regisseur
van deze spannende thriller, waarin Ja
mes Stewart, die ook optrad in „The
man who knew too much" en „Rear
Window" wederom de hoofdrol zal spe
len.
Robert Burks is aangewezen als „ci-
nematograaf van deze film. Burks heeft
de laatste jaren bij de meeste Hitchcock
films achter de camera's gestaan en
kreeg voor zijn werk in „To catch a
thief" een Oscar.
In „The Red Nichols Story" zal Danny
Kaye de hoofdrol spelen als de bekende
Amerikaanse bandleider van die naam,
terwijl ook een begin is gemaakt met
de vervaardiging van de film „The Chalk
Garden" naar het toneelstuk van Enid
Bagnold, dat op Broadway groot succes
heeft gehad.
„Beau James", een film, gebaseerd op
het leven van Jimmy Walker, de New
Yorkse burgemeester, die een van de
j meest omstreden figuren in het Ameri-
I kaanse oolitieke leven is geweest, is on-
langs gereedgekomen. Bob Hope speelt
de rol van Walker met Melville Shavel-
son en Jack Rose, respectievelijk als pro
ducent en regisseur.
De Nederlandse filmers Ted de Wit
en Gerard J. Raucamp, zijn klaar geko
men met een nieuwe kleurenfilm voor
de K.L.M. van „Caraibische Carrousel",
zoals de film heet, zijn vijf versies in
verschillende talen gemaakt. Momenteel
worden er in Engeland zestig kopieën
siasme herlezen.
Viruly is bet sterkst als causeur - dat
bjijkt uit „Naar de witte zomer", dat
charmante en luchthartige boek over de
wintersport (ook bij Blitz verschenen)
en evenzeer uit het ernstiger ,.We vlogen
naar Java". Hij richt zich direct tot zijn
lezers, betrekt hen in zijn betoog .en laat
hen zo nu en dan hartelijk lachen.
De ondertitel van het luchtvaart boek
luidt: herinneringen aan twintig vlieg-
jaren. Aan de oude hoofdstukken z(jn een
aantal nieuwe toegevoegd. Door welk
een wereld zjjn zij gescheiden! De oude
liefde voor de luchtvaart is gebleven,
doch er heeft zich een element van angst
bijgevoegd - angst voor de domme mens.
die in zijn misdadige waan al het goede
misbruikt, tot hij tenslotte de opgeroepen
krachten misschien niet meer zal kunnen
beheersen.
De luchtvaartjournalist Hugo Hooftman
heeft een aantal zijner boeiendste erva
ringen vertel<j i-n „Journalist in de lucht"
(serie Avontuur en Ontwikkeling. Uitg.
De Kern, Amsterdam). In een twaalftal
hoofdstukken heeft hij de verschillende
aspecten van het luchtvaartverkeer. zo
als die zich aan hem hebben voorgedaan,
beschreven.
Hoe klein de wereld wel is geworden,
beseft men pas als men de mogelijkhe
den van de luchtvaart in de praktijk ziet
uitgedrukt. Die kans heeft Hooftman aan
gegrepen en dat maakt zijn boek boeiend
als een avontuurlijke reisbeschrijving.
.4. VIRULY
oude genegenheid, nieuwe
zorgen
Een snelheidsmaniak is de schrijver ge
lukkig niet: hij vertelt enthousiast over
zijn vlucht met een straalvliegtuig, maar
hij noemt het sportvliegen „de mooiste
vorm van luchtvaart". Dat is veelzeg
gend.
Eveneens bij de Uitgeverij De Kern
heeft Hugo Hooftman een boekje over
Landbouwvliegtuigen en een over Zweef
vliegtuigen gepubliceerd. Het zijn handi
ge, zeer instructieve werkjes, vol feite
lijke gegevens en rijk geïllustreerd. Ui
teraard heeft de auteur het hoofdaccent
j laten vallen op de praktische toepassin-
j gen der verschillende types. Voor geïn
teresseerden zijn dit zeer waardevolle
werkjes.
Adverie- *ie
van vervaardigd, waarvan er twintig
zijn bestemd voor de Verenigde Staten,
o.a. voor de televisie.
Hugo de Groot componeerde de muziek
voor de film, waaronder een Mambo,
die wordt gespeeld door een Cubaans or
kest, dat ter plaatse werd geëngageerd.
Een Calypso werd gecomponeerd en ge
zongen door Mighty Sparrow, de koning
der Calypso-zangers van Trinidad.
In België heeft de Nederlandse cine
ast Otto van Nijenhof een mooi succes
geboekt. Onder circa duizend bedrijfs
films uit vele landen werden de drie
films, die hij had ingezonden, namelijk
„The Gray Wall", „Munt uit melk" en
„Vrij buiten" alle drie ln de hoogste
klasse gewaardeerd.
Vraagf prijslijsf van 150
voorradige piano's en orgels
Huurkoop 15°/o conianf
restant in 4 jaar.
TEL. 2188 (K 1726)
We liebben nu voldoende gezien, dat we het oude niet over boord
moeten gooien, om bet nieuwe te bereiken. Het oude, dat zo goed
was, dat zo.volkomen beantwoordde aan de doelstelling van het
amateurtoneel, maar dat niet helemaal meer beantwoordt aan de
eisen tan onze tijd. We willen op alle gebied vooruit: Ook op het
gebied van het amateurtoneel. We zijn ons als gemeenschap bewust
geworden van de grote waarden van liet amateurtoneel en daarom
willen wij dit ook zo hoog mogelijk opvoeren, om er zoveel mogelijk
profijt van te trekken. Maar de geschiedenis heeft ons geleerd, dat
wij nooit het oude de rug moeten toekeren, maar uit het oude het
nieuwe moeten opbouwen, als wij werkelijk iets bereiken willen De
vraag is nu alleen nog maar ,„hoe". Welke middelen moeten wij
aanwenden om uit het oude het nieuwe op te bouwen? We willen
er in kort bestek een antwoord op trachten te geven.
GESCHIEDENIS IS GOEDE
LEERMEESTERES
is
De geschiedenis leert, ons niet zozeer
door het goede, wat er in het verleden
tot stand is gebracht, maar juist door de
fouten, die er in het verleden zijn ge
maakt. Zo zien wij, dat er altijd de ten
dens is geweest, om. als men vernieuwen
wilde, het oude volledig overboord te
gooien. Deze tendens kwam voort uit een
misplaatste ijver van enkele fanatici of
vuurvreters, als men ze zo noemen wil.
En zij wisten altijd een grote aanhang
met zich mee te krijgen, want voor ver
nieuwing voelt iedereen te allen tijde
als hij nog niet volledig ingeslapen is
Nu doet het eigenaardige geval zich
voor. dat men deze fanatici niet had
kunnen missen. Zij zijn meestal de men
sen geweest, die de grote klok geluid heb
ben de massa hebben weten wakker të
schudden en weten te overtuigen van de
noodzakelijkheid van een vernieuwing. Zij
zijn de mensen, die een gemeenschap
wakker houden met hun steeds weer
nieuwe ideeën.
Maar meestal zien deze mensen niet
voldoende de weg om tot een vernieu
wing te komen. In hun al te groot vuur
willen zij maar het liefst al het oude in
èén slag opruimen. Ze zijn revolutionair
van nature, radicaal. Maar dit is de weg
niet. Ze bouwen zonder ondergrond in het
blinde weg. Het nieuwe daarentegen moet
groeien uit het oude. En een groeiproces
vraagt tijd. Maar dergelijke mensen heb
ben geen tijd.
We zien deze tendens ook nu weer: al
het oude radicaal opruimen. We moeten
gloednieuwe verenigingen opbouwen met
mensen, die werkelijk toneeltalenten heb
ben. We hebben hierop geantwoord:
WERKELIJKE toneeltalenten horen bij
he,t beroepstoneel thuis. Maar werkelijke
toneeltalenten zijn o zo dun gezaaid.
Dan zou men kunstenaar zijn. En het
amateurtoneel heeft een heel ander doel.
Maar we hebben hier genoeg over ge
schreven. We hebben in Alkmaar het
voorbeeld gezien, waar <3rie bloeiende ver
enigingen, die reeds 50 jaar de katholie
ke gemeenschap aldaar met hun kostelij
ke en prachtige avonden dienden, plaats
móesten maken voor een jong nieuw ge
zelschap. dat zogenaamd uit talenten was
samengesteld. Het droevige gevolg is.
dat katholiek Alkmaar het nu zonder
amateurtoneel moet doen en dat de
K.A.B. en de Middenstand etc, nu hun
oude intieme avonden moeten missen.
We hebben deze tendens ook enige
tijd geleden kunnen beluisteren in een to
neeltijdschrift, waarin een regisseur
vroeg, wat hij doen moest, nu hij wel
zogenaamde hoogstaande stukken bracht,
maar de zaal volledig leeg bleef. Moest
hij terugkeren naar het oude? Neen,
werd er geantwoord, dat alsjeblieft nooit.
Maar ik had hem geantwoord: ja. on
middellijk, keer terug naar het oude en
tracht vanuit het oude het nieuwe op te
bouwen.
Groeiproces vraagt tijd
Een groeiproces vraagt tijd. maar
meestal gunnen wij ons deze tijd niet.
Met lege zalen beginnen wij niets en zul
len wij ook niets bereiken. Daarmee heb
ben wij alleen maar al het contact met
de gemeenschap verloren.
Wij zullen eerst aan onszelf rr.oeten
werken. De stukken, die wij spelen, be
ter moeten spelen. En dan hebben we
het nog niet eens over andere stukken.
We zijn zo gauw geneigd naar andere
stukken te grijpen, als we vernieuwen
willen. Grootse stukken. Hogere stukken
Stukken van het beroepstoneel. En voor
al stukken uit het buitenland. Geen stuk
ken van onze eigen schrijvers. Dat staat
niet. Met een nieuw repertoire denken
we de vernieuwing al in onze zak te heb
ben. Maar we grijpen boven onze macht
en maken alleen maar brokken. We ver
vreemden het publiek erdoor en We ma
ken het amateurtoneel dood.
Neen. houd u dan liever voorlopig nog
maar even aan óe stukken die u ge
wend bent. Maar tracht ze beter te bren
gen. Minder sentimenteel, minder drake
rig, vlotter meer ingeleefd, meer op el
kaar ingespeeld.
Het is net. als bij kinderen: laat ze eerst
hun pap maar eens goed trachten te
verwerken voordat je ze aan de biefstuk
zet.
Dus vlieg niet ineens naar een nieuw
repertoire. Houd je voorlopig nog maar
even aan het oude pak. dat je goed zit en
waarin je je thuis voelt en dat de men
sen van je gewend zijn. maar tracht het
keurig te dragen, zodat de mensen er
steeds meer plezier in krijgen. Later ko
men we wel aan het nieuwe toe. het be
tere genre, maar geleidelijk aan.
En hoe moeten wij tot beter spel gera
ken? Voor dc een is dit gemakkelijker
dan voor dc ander. In dc stad worden te
genwoordig allerlei cursussen georgani
seerd. Maar op het land? Och als onze wil
maar sterk genoeg is. Als wij op de eer
ste plaats maar beter studeren op ons
spel, de repetities uitbuiten gemeen-
scha"«"?voel in onze club aankweken en
ons heel diep in onze personen die wij
moeten uitbeelden, proberen in te leven.
En dankan onze regisseur ook niet
eens in de stad een dergelijke cursus vol-
:en? E;l kunnen wij niet eens een meer
bekwame regisseur engageren en onze
provinciale toneeladviseur raadplegen.
Dit alles kost geld ja. En we zijn zo ge
wend, dat we er met onze uitvoeringen
uitspringen zodat hCf nn.-zelf geen cent
kost. En als we dergelijke dingen doen,
gaat het onszelf wel geld kosten. Als wc
nu subsidie konden krijgen Óooo die
subsidie! Niet dat ik er iels tegen heb. als
ge een lubsidie los kunt peuteren, daar
zijn we nu eenmaal zakenmensen voor. het
moet onszelf zo weinig mogelijk kosten.
Maar we spelen toch uit liefhebberij! We
hebben er toch een heel aangename en
boeiende en ontwikkelende vrijetijdsbe
steding aan! Waarom mag het onszelf
dan niets extra kosten? Elk vrijetijdsbe
steding kost ons geld. heel veel geld zelfs
tegenwoordig en dan hebben we er dik
wijls nog niet veel voor over, in heel veel
gevallen zelfs niets, waardoor we ons ont
wikkelen, bekwamen onze persoonlijkheid
uitbouwen, zoals door de beoefening van
het toneel. Dus laat gerust maar eens op
uw eigen kosten een vreemde regisseur
komen. Vraag Anton Sweers maar eens uit
Bussum, die zal ongetwijfeld niet goedkoop
zijn, maar die weet U wat bij te brengen.
Dat is de man. <jie weet hoe hij zijn men
sen moet aanpakken. Maar er zijn zoveel
anderen nog, misschien wat mindere
goden maar van wie U ook heel veel kunt,
leren. Wat kost het U niet om Engels te
leren? Waarom zou U er dan niets voor
over hebben, om toneelspelen te leren,
waardoor U zich in de wereld leert be
wegen. Ik schrijf dit maar eens ronduit,
omdat wij zo gemakkelijk vinden, dat wij
meer op ons toneelspelen moeten verdie
nen (al zijn het maar feestavondjes) dan
moeten verliezen. En dit is toch een heel
verkeerde mening. Zelfs een heel gevaar
lijke mening. Zij doet veel afbreuk aan
onze beoefening van het amateurtoneel.
Een volgend keer zullen we nog meer
wegen aanwijzen.
Artistieke
IN HET UTRECHTSE Centraal Mu
seum, waar geregeld en betrek
kelijk kort na elkaar belangrijke ex
posities gehouden worden, zal een
adem-pauze intreden. De directrice,
mej. dr. Elisabeth M. Houtzager, van
wie reeds zo vele goede initiatieven
zijn uitgegaan en die dank zij haar
relaties in de kunstwereld telkens
weer verzamelingen van een superieu
re klasse naar Utrecht wist te halen,
gaat haar licht in Amerika opsteken.
Zij vertrekt 22 februari a.s. met een
vliegtuig van de P.A.A. naar New
York voor een oriëntatie-reis van 90
dagen door de Verenigde Staten op
uitnodiging van het State Department.
De bedoeling is, dat zij niet alleen de
grote steden bezoekt, maar zich ook
van het culturele leven in het Zuiden
en het Westen op de hoogte stelt. Na
tuurlijk zal zij daarbij ook verschil
lende musea bezoeken en wij twijfe
len er niet aan of mej. dr. Houtzager
zal daarbij inte
ressante en voor
haar werk als
museum - direc
trice waardevol- j
le contacten leg-
gen. Wie weet j
welk belangrijk j
evenement daar-
uit voor ons J
land, dank zij de j
inventieve geest j
en het organisa-
tie-talent van
mej. Houtzager,
later nog zal I
voortvloeien. Nat
haar verblijf in
de Verenigde s
Staten hoopt zij 1
privé nog een g|
maand in Mexi- |fll
co te vertoeven,
om de eerste helft van juli in ons land
terug te zijn.
DEZE WEEK was het tien jaar ge
leden, dat Felix Timmermans over
leed. Het is opvallend hoe de laatste
jaren de symptomen opduiken van
een soort schuldbewustheid tegenover
Timmermans, een besef dat men hem
te kort heeft gedaan en de diepere zin
van zijn werk niet heeft begrepen. Dat
is in zekere zin het lot van iedere
schrijver, die, als Felix Timmermans
met „Pallieter", een wereldsucces op
zijn naam heeft. De geest van de au
teur raakt verloren achter hetgeen
het publiek in zijn bestseller wil zien-
Zo konden velen ten onrechte zich
„de Fé" niet anders voor de geest ha
len dan ais „de sappige, leuke folklo
rist, die men gerust op zijn schouders
kon kloppen", zoals José de Ceulaer
het formuleert. Hoewel zijn later werk
wel anders leerde, vooral de verstilde
poezie van „Adagio", bleef dit mis-
begrepen beeld van de schrijver van
Pallieter bovendrijven. Daarom is het
van betekenis dat Timmermans' uit
gever P. N. van Kampen een boekje
liet verschijnen van José de Ceulaer
over „De mens in het werk van Felix
Timmermans". Daarin wordt niet al
leen bovengeschetst misverstand ge
analyseerd, maar bovendien voor het
eerst aan de dag gebracht hoe de
hele Fé, de optimist en de zwaarmoe
dige, de uitbundige en de stille, de
intens-gelovige en de verheerlijker
van de zinnen, aanwezig is in het
gehele werk, in al de kleurige per
sonages die hij schiep. Het boekje
geeft volstrekt geen volledig beeld,
maar het is van zuivere uitgangsstel
lingen uit geschreven. En dat is al
heel wat.
VANMIDDAG is in de zalen van
Arti en Amicitiae te Amsterdam een
huldigingsreceptie gehouden voor de
schilder Arnout Colnot. Arti's voor
zitter wordt vandaag namelijk 70 jaar.
Dat is een moment om terug te blik
ken naar een lange carrière, die in
Amsterdam begon, maar haar kern
punt vond in noordelijker streken.
Colnot heeft jarenlang in Bergen ge
werkt, waar hij zich, onder invloed
van de Franse schilder Le Fauconnier
die ook de Noordhollandse badplaats
als woonoord had gekozen, vormde
tot een der opvallende vertegenwoor
digers van de Bergense School. Sa
men met de Wiegmannen, Leo Gestel
en anderen werkte hij daar met veel
succes. Op de jaarlijkse tentoonstel
lingen van de Hollandse Kunstenaars
kring, tussen '20 en '30 een der ar
tistieke evenementen van het jaar,
behoorde Colnot tot de besten. Na 1932
is hij teruggekeerd naar zijn vader
stad. Colnot heeft nooit veel uiter
lijk lawaai om zijn werk gemaakt.
Sensatie verwekken ligt niet in zijn
lijn. Maar dat zijn kunst gewaardeerd
werd, blijkt uit verschillende bekro
ningen, o.a. met de Sint-Lucaspnjs
en met de zilveren medaille op de
Parijse wereldtentoonstelling van 1937.
