De Notenkraker
Franse katholieken en
de strijd in Algerije
Seminarie Ypelaar van Bisdom
Breda wordt uitgebreid
Nationaliteit van de
GEHUWDE VROUW
der verlatenheid en
Pijn
gebrek
aan
het noodzakelijke
vb
bij het Ballet der Lage Landen
Twee noviteiten bij Residentie-orkest
s?
D
Hartekreet van een missionaris in Nieuw-Guinea
„Er worden nog mensen vermoord
en opgegeten" in ons rijksgebied...
Nederlands schip mag Kopenhagen
niet verlaten
Nieuwe training voor
straaljager-piloten
Auberge De Kieviet uit
haar as herrezen
betonmolen en grind-
trechter omgevallen
lMR. prinzen ridder
^egorius de grote
NACHTVORST EN
BUIEN
Onvoldoende controle
geen excuus voor
malversaties
Toeneming van leerlingenaantal noopt
tot maatregelen
Hongarije wijst Ameri
kaans diplomaat uit
Communistische partij
in Saarland verboden
De toekomstige status
van Singapore
Nieuwe strafbepaling
voor „joy-riding"
Mao Tse-Toeng naar
Polen
WOENSDAG 10 APRIL 1957
PAGINA 9
NOG STEEDS HET
ZONDAGSRIJVERBOD
MEDEZEGGENSCHAP DER
ARBEIDERS IN ONDER-
- NEMING
Y. MENUHÏN ALS SOLIST
Monteur, die onder puinhoop
kwam, gered
COMPROMIS IN ZICHT VOOR
LANDBOUWPRODUKTEN
FURNESS 25 PCT. DIVIDEND
..HILLEGERSBERG"
VERHOOGT DIVIDEND
Stenen tijdperk
Een ontmoeting
STAAT BETAALT PROCES
KOSTEN YERK EERS
OVERTREDERS
KIND SPRONG VOOR AUTO
VAN KEES MANDERS
Ernstig gewond
Bemanning verdacht van
sigarettensmokkel
£elegenheid van het zilveren bisschops jubileum van mgr. Lemmens vergaderde het Nederlandse Episcopaat
n°ermond. Het voltallige Episcopaat met in het midden de Pauselijke Internuntius, mgr. Paolo Giobbe.
18g2 werd in Petersburg de première
de ven van het ballet „De Notenkraker",
T^/'Casse Noisette Suite" waarvoor
bejj^'kowski de muziek had gecompo-
Het gegeven was ontsproten aan
cl, "rein van Lew Iwanow, die ook de
e°grafie maakte. In dit ballet dat
sacten beslaat en uit drie scènes is
ee(lebgesteld, wordt de irrealiteit met
dromerige sfeer goed weergegeven.
bJUziek en de choreografie zijn, zp
vkn na een aanvankelijke mislukking,
lw,,een kaliber dat het ballet repertoire
gehouden.
stga6r gelegenheid van het tienjarige be-
het Ballet der Lage Landen
te "alter Gore opgedragen dit Ballet in
hef vigeren. Een voorproefje zagen wij in
ia t .heater Carré, waar de eerste acte
Wauaibingscostuum met een inleiding van
"laai r <-ïore werd gegeven. Het is nu een-
tip hij de danskunst zo gesteld, dat een
zj~ Van de sluier oplichten van de aanwe-
Sto in de zaal vergt' dat ziï over een
li).®" beeldend en synthetiserend ver-
beschikken, want de danskunst
dj/1 llet gehalte van Marinus Petipa, die
i-js sprookjesballet monteerde, is 'n ethe-
ïij, e kunstuiting, waarbij de kostume-
d6 g en het d Acor niet als toegevoegd aan
W dansbewegingen beschouwd kunnen
0] rben. Men kan theoretiseren over de
,v.?tische waarde en over de ballast van
l3koi stigheden", wanneer Walter Gore
k ^rstandig is om het werk „De Noten-
l 'W' geen geweld aan te doen en zo-
mogelijk de oorspronkelijke vorm
Op handhaven, dan mag men niet afgaan
een proefvertoning in trainingskos-
wu"i. Allen kan men de belangstelling
i,. kken en dit resultaat hebben de leden
het Ballet der Lage Landen dan ook
«tl
folie bereikt.
So?5' is een aardig sprookjesballet. Pre-
tji "ht Silberhaus (Marten Molema) en
frouw (Else Schut) geven een kin-
Jj feestje ter gelegenheid van Kerstmis
"bat
de cadeautjes zijn
rondgedeeld.
de aanwezigen opgeschrikt door
s-, bomst van een vreemd individu, Dros-
Ojjbayer (Johan Mittertreiner). Deze 'si-
hiM re man weet echter de kinderen ge-
is-*,' te stellen met snoepjes en geschen-
(n, o.a. twee mechanis"hp poppen
"zina Nepveu en Robert Kaesen). die
Vra (Lieke de Leeuw) en Fritz (Wim
a;"ber) krijgen. Clara ontvangt boven
top? nog een betoverende speelgoed no-
tw-hraker, die de vorm heeft van een
sJ "s (Job Leerink). Het feest wordt een
?rDtu
ov; bat allen blij weggaan
r het toneel valt.
öe Notenkraker is een ballet vol
mantiek en met pantomimische allure.
Men ontkomt niet aan een zekere stilering
van de bewegingen, ofschoon toch 'n wer
kelijkheidssuggestie moet worden gecre-
eerd, anders dan in Coppélia het geval
is, waar juist de laboratoriumsfeer be
houden moet blijven. Wij kunnen nog niet
het ballet van Tschaikowski-Iwanow-
Gore op zijn volledige mérites beschou
wen en het ook nog niet vergelijken met
het uitermate romantische Coppélia-bal-
let, dat door het Ballet der Lage Landen
zo bijzonder goed en stijlvol wordt uitge
voerd. Wat wij zagen deed de verwachting
wettigen, dat Lieke de Leeuw als Clara
'n zeer goede rol zal dansen en dat Johan
Mittertreiner zal chargeren, wanneer hij
op de eigenlijke uitvoering even grotesk
blijft in optreden en gebaar als nu
tijdens de studieperiode. Met belangstel
ling zien wij de uitvoering tegemoet.
Bu.
De Hoge Raad heeft een beroep in cas
satie van een arts uit Maastricht, die we
gens overtreding van het zondagsrijver
bod tot een boete werd veroordeeld, ver
worpen. Gesteld was, dat een arts, die
voor zijn praktijk mocht rijden, voor kerk
gang enz. zijn auto ook mocht gebruiken
om bij alarm direct over zijn voertuig te
kunnen beschikken, welk argument niet
werd aanvaard.
Rechtsvorm nog onzeker
In zijn Memorie van Antwoord aan
de Eerste Kamer, merkt minister Sam-
kalden op, dat de interdepartementale
werkgroep, welke de herziening van het
vennootschapsrecht in verband met de
medezeggenschap beziet, tot taak heeft,
verslag aan de betrokken minister uit te
brengen. Het betreft hier een voorstadium
van interdepartementaal overleg; het
verslag zal het karakter van een interne
ambtelijke nota hebben. Daarom kan de
minister niet toezeggen, dat hij dit rap
port als studiemateriaal ter beschikking
van de leden van de Staten-Generaal zal
stellen.
Met betrekking tot de vraag of over
het vraagstuk van de rechtsvorm van de
onderneming een staatscommissie moet
worden ingesteld, heeft de minister zijn
standpunt nog niet bepaald.
Het onderzoek van de genoemde werk
groep heeft betrekking op het vraagstuk
van de medezeggenschap van de arbei
ders in de onderneming en strekt zich niet
uit tot de huidige civielrechtelijke rege
ling van de vennootschap. Het is naar de
mening van de minister niet juist het
vraagstuk van de medezeggenschap bij
voorbaat als publiekrechtelijk te bestem
pelen; „het hangt immers van de aard
van de regel af of zij als publiekrechtelijk
dan wel als privaatrechtelijk moet worden
aangemerkt. Hij acht het dan ook prema
tuur zich op dit tijdstip te begeven in de
vraag, of een eventuele regeling omtrent
medezeggenschap in het Burgerlijk Wet
boek moet worden opgenomen dan wel
elders moet worden getroffen.
Harvard zou verdwijnen
De Koninklijke Luchtmacht overweegt
thans, in navolging van andere landen, de
opleiding van piloten van straaljagers te
wijzigen in die zin, dat de training van
deze militaire vliegers, na hun theoretische
scholing, onmiddellijk op straaljagers zal
geschieden. Het lessen m de conventionele
propellervliegtuigen zoals b.v. de Harvard,
zou dan geheel uitvallen.
Dit systeem, dat enkele weken geleden
reeds door de Engelse luchtstrijdkrachten
werd ingevoerd, zou het voordeel hebben
dat de instructeurs reeds bij de aanvang
van de opleiding kunnen constateren of
de leerling-vlieger ook inderdaad aanleg
heeft voor het vliegen met straaljagers.
Belangrijk bij deze volledige training op
straalv1;egtuigen is ook, dat de leerlingen
zich niet langer de gewoonten eigen ma
ken, die voor het vliegen met zuiger
motoren noodzakelijk zijn, doch die nood
lottig kunnen zijn bij het vliegen met de
moderne en uiterst snelle reactietoestel
len.
Indien het nieuwe systeem ook in ons
land wordt ingevoerd, zullen de Harvard-
toestellen moeten plaats maken voor
straaltrainers, waarschijnlijk het Franse
toestel Air Fouga of de Hunter, die plaats
bieden aan twee personen. De S 14 zou
in het bijzonder gebruikt worden, zoals
thans reeds het geval is, voor de oplei
ding in het blindvliegen.
(Van onze Haagse redactie).
Vorig jaar april brandde de bekende
Auberige De Kieviet te Wassenaar tot de
grond toe af. Vandaag is het zover, dat
een geheel nieuw gebouw in gebruik kan
wordeh genomen, dat in vele opzichten
een aanwinst voor de Nederlandse hotel-
en restaurantwereld betekent.
Tussen het jaar 1918, waarin de eerste
herberg van deze naam op deze plaats
werd gebouwd en het nieuwe luxe hotel
restaurant van heden ligt het jaar 1935.
waarin de Rotterdamsche Verzekerings-
Sociëteit De Kieviet aankocht en ging
exploiteren.
Twee jaar geleden werd de heer
Luigi Gandini als restaurateur aangesteld,
die een belangrijk aandeel heeft gehad in
de totstandkoming van de nieuwbouw
Wanneer men het vrij onopvallende exte
rieur heeft gezien, zal men verrast zijn
waar te nemen hoe geheel anders het
met het interieur is gesteld, waar iets van
de Italiaanse, zuidelijke vrolijkheid is
vastgelegd in een rijke kleurwerking van
steensoorten, mozaïeken, zorgvuldig uit
gekozen, functionele verven, gelakte
metalen meubels van een grote luchtig
heid, jolige gordijnstoffen in een haast
overdadige veelheid.
De zeven hotelkamers zijn alle in een
andere kleur uitgevoerd en voorzien van
badkamer en douchecel, maar het accent
ligt vooral op de restauratiezalen, die op
ingenieuze wijze aan elkaar zijn gekop
peld, zodat men steeds weer een andere
kijk heeft op de talrijke surprises, die dit
in recordtempo gebouwde hotel-restaurant
biedt.
De Kieviet is herbouwd naar ontwerp
van architect J. A. Lelieveld te Rotter
dam. terwijl de firma Zwart en Pistorius
te Den Haag het zeer opvallende interieur
voor haar rekening heeft genomen.
Het overlijden van de le violist van
het Residentie Orkest, Willem Boeken,
werd bij de aanvang van het concert
herdacht met Bachs bekende Air. Ver
der maakten we hier voor het eerst ken
nis met een tweetal eigentijdse werken
van nauwelijks verenigbaar karakter:
een Concerto voor 7 blaasinstrumenten,
slagwerk en strijkorkest van Frank
Martin en het Concert voor viool en
orkest van Ernest Bloch waarvan de
solopartij door Yehudi Menuhin werd
?ot succes en de eerste acte eindigt dan geSpeei(j. D}£ laatste feit vormde
en de stilte
op
(Van onze correspondent)
Wasdag is te Assen een enorme grind-
kn ter, die was gevuld met ongeveer 20
.grind, zand en cement, omgevallen,
installatie men kan beter spreken
Or" een complete fabrieksinrichting
C ^ordt gebruikt om de fundering te
is "gen van de nieuwe weg Assen—Rolde,
<WVerm°edelijk in beweging gekomen,
V-, "dat de ondergrond te slap was. In zijn
SK heeft de grindtrechter de ernaast
ürh .de betonmolen totaal vernield. De
06-eiders, die bij de weeginstallatie ston-
hwV zagen het gevaarte langzaam over-
hto ®h en namen op tijd de vlucht. De
S. hr van de laagspanningsnetten, P.
stL 16 bij de molen werkte, kwam onder
en balken enz. terecht. Gelukkig
etf naast hem juist een vat olie, zodat de
dr„?® Van stangen niet tot de grond door-
bg-die. De heer S. kon meteen uit zijn
to ""de positie worden bevrijd, zodat per-
t)6 'hke ongelukken niet voorkwamen.
«-*•«- UUgCXUAIVCU mcip v vv-
acht, waarmee het alles gebeurde
®tl z° groot, dat dikke moeren afknapten
n het rond vlogen.
«llf"' C. Prinzen, oud-secretaris van het
hWpdium der r.-k. Universiteit te Nij-
v«ria heeft gisteren op zijn zeventigste
vat{ -dag de pauselijke onderscheiding
ridder in de Orde van de H. Gre-
*'jp de Grote ontvangen. Dit wegens
V"fsit'e'e vardiensten voor de r.-k. Uni-
Nert en voor het sociale en kerkelijke
K verricht.
zichzelf een attractie, die velen naar het
Gebouw van K. en W. zal hebben ge
lokt. Ditmaal terecht! Moesteii wij bij
zijn vorig optreden een routineuze speel
wijze constateren waarin het spel tot
iets cliché-achtigs devalueert, in het
werk van Bloch vindt deze joodse artiest
ztin eigen spiegelbeeld zódanig terug,
dat hij onophoudelijk met alle eigen
schappen van zijn ras wordt geconfron
teerd: uitersten van exuberantie en
schraalheid; passie en gelatenheid; hy-
brische vormgeving, zich uitend in con
ventionele formules naast exotische in
vallen.
Dit alles ligt in een té grote hoeveel
heid thematisch materiaal opgestapeld
in Blocks werk, dat bovendien aan Me
nuhin een arsenaal van violistische mo
gelijkheden opent waarvan hij rijkelijk
profijt trok.
Hij zou met zijn passioneel spel, zijn
superieuze techniek en volkomen be
heersing der materie ons bijna doen ver
geten, dat we hier met een concerto te
maken hadden waaraan nauwelijks een
idee van con-certeren, d.i. scheppen van
tegenstellingen; opvangen van tegen
strijdigheden; wedijver of toernooi van
instrumentale groepen, ten grondslag
ligt. De solopartij lijkt eerder een soort
continuopartij zeeer virtuoos, maar
ook zeer lyrisch gedacht waar
aan verdroomde melancholie aan de me-
lodiek en kleur richting geeft, maar in
welke woestijn de oasen zeldzaam zijn
en de zandvlakten menigvuldig. Het is
alles diep in de lengte uitgesponnen; er
wordt materiaal in benut doch deze ele
menten lijken eerder uit onbeheerstheid
dan door noodzaak te worden aange
wend. Menuhin verrichtte echter een
enorme prestatie en men kan van Van
Otterloo en de zijnen niet anders getui
gen.
Dit laatste moet ook stellig gezegd
worden van het weergeven van Martins
Concerto. Meer dan bij Bloch speelt zich
hier alles in meer individuele orkestrale
regionen af gelijk de opzet van 7 bla
zers en strijkorkest reeds te kennen
geeft. Als geheel beschouwd lijkt dit
werk eerder tot het domein van het
kamerorkest dan groot symfonieorkest
te behoren. De instrumenten zijn hier
als meestal bij deze Zwitserse componist
niet alleen solistisch, maar ook indivi
dualistisch aangewend in zoverre hun
eigen klankregionen tot een proefne
ming worden geëxploreerd minder om
de structurele noodzaak dan om 't effect
of psychologische verbijzondering. Deze
subjectiviteit schaadt in hoge mate de
compositorische synthese, zodat men in
deze vrij uitvoerig uitgewerkte drie de
len nergens de indruk krijgt naar een
bepaald punt te worden gestuurd, in een
logische ontwikkelingslijn te worden op
genomen. Men ervaart in deze muziek
steeds de vakman, die zijn materie kun
dig en met distinctie hanteert, maar
nergens de muziekschepper wiens drift
een kunstwerk uit het niet ten leve
wekt.
De uitvoering als zodanig had even
wel grote verdienste, waarbij men de
voortreffelijke hout- en koperblazers
van dit orkest in het bijzonder kon be
wonderen.
Het concert werd met Mahlers I Sym-
phonie besloten.
M. M.
(Van onze weerkundige medewerker)
Al bijna een week lang ligt het centrum
van een hogedrukgebied ten noordwesten
van Schotland. Hierdoor blijven de win
den in de noordhoek, waarmee wat te
koude lucht wordt aangevoerd. Gisteren
kwamen hierin vooral in de noordelijke
helft van ons land nog flinke opklaringen
voor. maar in de afgelopen nacht nam
de bewolking weer toe. Uit het noorden
is opnieuw wat koudere lucht naar ons
land onderweg. Een depressie trekt van
Noorwegen naar het zuiden van Zweden
en de Oostzee en een koufront hiervan
zal in de komende nacht ons land pas
seren. vergezeld van enkele buien. Achter
dit front, wordt met een tijdelijk vrij
krachtige noordelijke wind koudere lucht
uit het Poolgebied afkomstig aangevoerd
Morgen zijn er weer opklaringen te ver
wachten. maar de temperatuur blijft voor
april onder normaal. De kans op nacht
vorst wordt morgennacht in het binnen
land weer belangrijk groter. In noord-
Schotland en ook in Scandinavië gingen
dè buien vanmorgen plaatselijk met
sneeuwval gepaard.
René Sergent, secretaris-generaa' van
de Organisatie voor Europese Econo
mische Samenwerking, heeft medegedeeld
dat er een compromis in zicht is voor de
douane-tarieven op landbouwprodukten
in het geprojecteerde Europese vrijhan-
delsgebied.
Reserue-kapitein verduisterde
gelden
De advocaat-fiscaal bij het hoog mili
tair gerechtshof, mr. J. Zaaijer, heeft be
vestiging gevraagd van het vonnis van de
krijgsraad van 13 februari, waarbij de
39-jarige reservekapitein S. B. uit Den
Helder werd veroordeeld tot een gevan
genisstraf van drie jaar met aftrek en
ontslag uit de militaire dienst.
B. werd ten laste gelegd, zich als ad
ministrateur van het luchtdoelartillerie-
schietkamp te Den Helder schuldig te
hebben gemaakt aan verduistering van
gelden, welke hij als comptabel ambte
naar in beheer had. Deze gelden behoor
den gedeeltelijk aan de Belgische staat
toe. In Den Helder werden namelijk ook
Belgische onderdelen geoefend ten be
hoeve waarvan kapitein B. betalingen
moest verrichten. In totaal zou hij over
een periode van 3'^ jaar een bedrag van
f 21.000 hebben verduisterd.
De verdedigster van verdachte, mevr.
mr. N. J. Nanning-Groenomeijer, vroeg
zich o.m. af hoe het mogelijk is geweest,
dat kapitein B. in enkele jaren een be
drag van 21.000 heeft kunnen ontvreem
den en zij maakte een verwijt aan de
superieuren van verdachte, deze zulk een
kans tot oneerlijkheid te hebben gegeven.
De advocaat-fiscaal stelde, dat er de
laatste tijd naar gestreefd wordt, de indi
viduele verantwoordelijkheid van perso
nen, die zich aan malversaties hebben
schuldig gemaakt weg te praten met de
opmerking, dat hoger geplaatsten dan
maar eën betere controle hadden moeten
uitoefenen. Deze zienswijze kan nimmer
uitgangspunt zijn van ons strafrecht, dat
voorop stelt dat een ieder verantwoorde
lijk is voor eigen daden, aldus mr. Zaaij
er.
Het hof zal op 7 mei uitspraak doen in
deze zaak.
In de commissarissenvergadering
van Furness' Scheepvaart en Agen
turen Mij N.V. is besloten aan de alge
mene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen over het boekjaar 1956
een dividend van 25 pet uit te keren,
waarvan bereids 5 pet als interim
dividend werd betaald. Over 1955 werd
25 pet in contanten en 50 pet in aan
delen uitgekeerd.
Het bestuur van de N.V Stoomboot-
Mij. „Hillegersberg" zal voorstellen
het dividend te bepalen op 40 pet,
waarvan 20 pet uit te keren in con
tanten en 20 pet in aandelen. (V.j. 35
pet waarvan 25 pet in aandelen).
ii i)
(Van onze Parijse correspondent)
E verschijning van de brochure van
de bekende Franse essayist, Pierre-
Henri Simon „Contra la torture",
mag in dit verband zeker niet onver
meld worden gelaten. Simon, die voor
alles filosofie is (hoogleraar in Fribourg)
en die zelf een Duits concentratiekamp
heeft overleefd, is zeer getroffen ge
weest door de bewijzen, die voorhanden
zijn over in Algerije toegepaste folterin
gen op weerlozen en onsehuldigen. Hij
heeft daarom gemeend tegen het kwaad
zijn stem te moeten verheffen en
deed dat in een geschrift van 124 blad
zijden, waarvan er 71 als het ware de
„filosofie" van het verschijnsel geven en
de stem der Kerk, die hier tegen op
kwam. Hij laat niet na ook te wijzen op
de gruweien der Inquisitie, die de Kerk
in het verleden zoveel kwaad hebben
gedaan. Hij wijs vervolgens op de gru
welen van de dictaturen, inzonderheid,
die van het Hitlerisme. Twintig bladzij
den geven daarop getuigenissen van fol-
tergruwelen, die zich van Franse zijde
in Algerije hebben voorgedaan. Vervol
gens het vraagstuk der verantwoorde
lijkheden stellend, geeft hij, zoals ook in
het begin van zijn boekje, zijn weerzin
te kennen om, als Fransman, als aankla
ger te moeten optreden.
Geen katholiek, die zich niet met de
alarmkreet en de veroordelingen van
Simon zou kunnen verenigen. Niettemin
wordt van rechtse kant de vraag van de
opportuniteit van een dergelijke publi-
katie opgeworpen. Het weekblad „La
France Catholique" wees er onmiddel
lijk op, dat de folteringen van de nazi's
een van hogerhand gebillijkt stelsel wa
ren, terwijl de wandaden van politie of
soldaten in Algerije door de overheid
worden vervolgd als ze bekend zijn en
een individueel karakter hebben, en in
Frankrijk algemene afkeer wekken.
Ongeveer tegelijkertijd begon de
hoofdredacteur van het Mendesistische
weekblad ,,L' Express" met de publika-
tie van een reeks ervaringen, die hij,
naar hij zegt, als luitenant in Algerije
heeft opgedaan. Niet alleen meer ruimte
bestedend aan indirecte getuigenissen
dan aan eigen belevenissen, had Servan-
Schreiber nu bovendien als illustratie
foto's geplaatst, die van gruwelen door
de Fransen in Algerije bedreven moes
ten getuigen, doch die in werkelijkheid
foto's waren van gruwelen, door Ara
bieren bij een reeds lang geleden over
val in Marokko bedreven. De trucage
van de foto's was duidelijk en minister
Bourgès-Maunoury gaf een communiqué
uit waarin hij een vervolging tegen Ser-
van-Schreiber aankondigde. „Le Mon
de" kondigde deze maatregel aan, doch
sugger-erde, dat die tegen het werk van
Simon zou zijn gericht. Een en ander
wekte bij sommige katholieken een ze
kere vooringenomenheid jegens Simon,
die deze zeker niet heeft verdiend.
T NTUSSEN ontstond, als tegenhanger
tegen de actie van links-georiën
teerde intellectuelen, waartoe mannen
als Madaule en IT~uriac die er met
de nodige zelfoverschatting prat op gaat
bij de algemene verkiezingen een mil
joen katholieken op het Mendès-Mollet-
front te hebben doen stemmen toe
traden, een andere beweging voor een
Bidault, Thibon, Madiran van de groep
„Carrefour", Kardinaal Saliège en De-
lavignette uit het hoofdbestuur der Ka
tholiek Sociale Werken, ondertekenden
een desbetreffend manifest naast een
anti-kierikaal als Bayet. een socialist als
Naegelen en een gaullist als Soustelle.
Beweging van patriottisch karakter, die
o.a. de houding van wat men niet zon
der overdrijving de „christen-progressis
ten" noemt, veroordeelt. Duidelijker te
genstelling in de stromingen kan niet
gegeven worden.
Die verschillende stromingen zijn
overigens zeer verschillend in macht.
De „uiterst linksen" vormen de kleinste
groep binnen de katholieke massa. In
hun grote meerderheid volgen de katho
lieken ongetwijfeld de raad van P. Gre-
net, die in de zeer verspreide „L'homme
nouveau" schreef: „Men late de dingen
rijpen in een klimaat van pacificatie".
Maar in een van zijn laatste artikelen
in „La Croix" wees P. Gabel er terecht
op, dat „met wachten op wat komen zal
men misschien veel dingen zal zien ver
dwijnen".
Le Cour Granmaison nam in „La
France Catholique" zeer beslist stelling.
In de Franse soevereiniteit over Alge
rije ziet hij de laatste borstwering om
Europa te verdedigen tegen zijn vijan
den. De opstand ziet hij als een soort
heilige oorlog van de Islam, waartegen
de christelijke beschaving verdedigd
moet worden.
Het noodlottige in de verwarring Is,
dat niet ernstig naar overeenstemming
wordt gezocht. „Van de aanvang van de
crisis in de „Franse Unie" af", zo
schreef Fabrègues in „La France Catho
lique" „hebben wij geleden onder het
ontbreken van een juiste opvatting om
trent dat wat wij jegens ons zelf ver
plicht zijn en wat jegens de anderen".
Was dat gebeurt, dan behoefden de
stromingen niet elkander de verwijten
toe te erpen, die aan de mogelijkheid
van eensgezind-.eid doen twijfelen.
1) Het eerste artikel verscheen in ons
blad van 3 april.
De bisschop van Breda, Z.H. Exc. mgr.
Jos. Baeten, viert op 2 .iuni a.s. zqn 40-
.iarig priesterfeest. Bij die gelegenheid zal
in heel het Bredase bisdom een eollecte
worden gehouden, waarvan de opbrengst
bestemd zal worden voor de uitbreiding
van het Bredase klein-seminarie Ypelaar.
In het nieuwe weekblad van het bisdom
Breda, waarvan onder de titel „Onder
weg" het eerste definitieve nummer thans
is verschenen, geeft de regent van het
klein-seminarie. dr. J. de Lepper, een toe
lichting op de bouwplannen en de nood
zakelijkheid daarvan.
Hij schetst daarin, hoe het nieuwe se
minarie, dat 7 jaar geleden in gebruik
werd genomen, berekend was op 150 leer
lingen Dat getal leek toen voor een ruim
aantal jaren voldoende, omdat men tussen
1937 en 1947 een gemiddeld aantal studen
ten had genoteerd van 108. Er heeft zich
sindsdien echter een verrassende ontwik
keling voorgedaan. In september 1950
startte men reeds met 128 leerlingen en
het lopende studiejaar werd begonnen met
174 studenten, waartoe de uitbreiding van
het bisdom duidelijk heeft bijgedragen.
Uit de bij de uitbreiding toegevoegde de
kenaten Geertruidenberg en Middelburg
kwamen vorig jaar september 18 nieuwe
leerlingen, over de verschillende klassen
verdeeld. Men heeft daaruit de conclusie
getrokken, dat de vergroting van het bis
dom gebiedt, dat men in de toekomst re
kening houdt met minstens 20 leerlingen
meer.
De aanvankelijk gedachte uitbreiding
van het seminarie, die ruimte zou schep
pen voor 30 tot 40 teerlingen, wordt thans
onvoldoende geacht. Om de behuizing voor
een ruim aantal jaren voldoende te ma
ken, lijkt een uitbreiding tot een capaci
teit van 250 leerlingen gewenst.
In overjeg met architect Van Dael is
men gekomen tot het plan om de thans
aanwezige ruimte geheel te bestemmen
voor het eigenlijke internaat en de klas-
en studieruimte over te brengen naar een
enigszins afgescheiden nieuwbouw, waar
in dan tegelijk een slaapzaal en enige
lerarenverblijven zouden worden opgeno
men. Het nieuwe complex zal bestaan uit
een lesgebouw, een studiegebouw en een
gymnastiekzaal.
Men hoopt de plannen op korte termijn
te kunnen uitvoeren, daar het ruimtege
brek reeds voor het studiejaar 1958-1959
een ernstige hindernis dreigt te worden.
yajNr" 3e door «hem geopperde wijziging huwelijk het Nederlanderschap door op-
'"Sezpt Wet °P het Nederlandschap en het 1 1
^liteitsckaP op ket stu!i: van de natio'
van de gehuwde vrouw
"iPclg''6" Samkalden de Eerste Kame
11»-.' dat zijn gedachten uitgaan naar de
hoofdregels: de Nederlandse
6rliP„4.die met een vreemdeling huwt.
slechts dan de Nederlandse natio-
v jhdien zij daartoe volgende de
""liaaar man bevoegd diens natio-
be,,Pt aanvrage verkrijgt of niet ver-
°e vreemde vrouw die met een
•"«hi auder trouwt,
het Nei
let recht bij het huwelijk of staande
deelt
er
k htsu r 'rouwt, verkrijgt niet van
b het Nederlanderschap, doch
tie te verkrijgen.
Het eventuele nieuwe stelsel mag in
genen dele prejudiciëren op de nationa
liteit van de kinderen, aldus de minister.
Het staat voor hem vast, dat de kinderen
van een Nederlandse vader steeds Ne
derlander zullen moeten zijn, onafhan
kelijk van de nationaliteit van hun moe
der.
Wat de positie van de met een Neder
lander gehuwde vreemdelinge betreft zij
aangetekend, dat zij het in haar macht
zal hebben aan haar positie van vreemde
linge een eind te maken door te opteren
voor het Nederlanderschap.
Pater J. v.d. Velden m.s.c.. missionaris
in Wanggate (Nieuw-Guinea) schrijft ons:
Er zijn in Nederland vele mensen die
deze verlatenheid van ons missionaris
sen kennen. En deze mensen zijn het dan
ook, die de missionarissen van Nieuw-
Guinea bemoedigen in hur, brieven, hel
pen door gebed en offer. Het zijn de vele,
vaak onbekende vrienden van de missio
naris van Nieuw-Guinea.
Maar het overgrote deel van Nederlands
katholieken kent onze eenzaamheid en
verlatenheid niet. Weet niet eens, dat
velen van haar zonen daar dag in dag
uit de hitte van dj dag verdragen om
wille van het Rijk van Christus. De mees
te katholieken kennen niet de vaak mens
onwaardige omstandigheden, waarin hun
missionarissen moeten leven.
Vele missionarissen zouden zich heel
wat minder verlaten voelen, wanneer heel
katholiek Nederland zich meer bewust
werd van de dure, maar schone plicht
die het heeft ten overstaan van Nieuw-
Guinea. „Er worden nog koppen gesneld
op Nederlands grondgebied" zet u met
dikke letters boven uw artikel.
Ik zal u dit anders zeggen: er worden
nog mensen vermoord en opgegeten; er
sterven nog talloze pas geboren kinderen
bij gebrek aan verzorging, er wordt nog
geleefd in het stenen tijdperk
Er komen soms mensen hier, uit Neder
land, om de toestand op te nemen, om
te zién hoe de zaken er voor staan. En
het is waardevol te gaan zien, wat be
stuur en missie reeds bereikt hebben.
Maar als men daar nog moet zeggen: wat
is er nog veel te doen, wat is hier nog
aan veel gebrek, dan wil ik u in herinne
ring brengen, dat we nog hele stukken
hebben, die nog niet onder bestuur kon
den worden gebracht en waar de missio
naris in alle eenzaamheid en met gebrek
aan alles moet nloeteren en zwoegen. In
deze stukken leven mensen als beesten,
hebben hun hutten (het woord is te mooi)
in bomen en hun land is blubber. Wil de
missionaris hier vrienden maken, goed
doen, kunnen werken, dan zal hij niet al
leen met de liefde van zijn groot hart
moeten komen maar met handen vol
goede, schone en nuttige gaven. En waar
gebrek is aan alles, daar is alles welkom.
Nog eenzamer gaat de missionaris zich
voelen, als hij na uren en uren varen in
een prauw, moe van het zich alsmaar op
vouwen en in evenwicht houden, een
prachtige motorboot tegenkomt van een
of andere zendeling, die even een be
zoekje komt brengen aan het gebied,
waar de missionaris nu ai zoveel zweet
druppeltjes heeft liggen
En als dan zijn mensen vragen: „Toean,
waarom koopt u toch ook niet een motor
bootje?", dan lacht hij maar wat en geeft
geen antwoord: soms immers kan een
zaamheid en verlatenheid ook bescha
mend zijn!
Mocht heel katholiek Nederland het
mooie voorbeeld eens gaan volgen van de
Memisa en ook speciale aandacht gaan
wijden aan het rijksgebied, waar de mis
sionarissen zich inderdaad verlaten ge
voelen, waar duizenden mensen leven, die
dringend hulp, daadwerkelijke hulp no
dig hebben.
Dit is de pijn van het verlatenheid: da
gelijks het gebrek aan de meest nood
zakelijke rondom je zien, dagelijks de men
sen moeten wegsturen, alleen maar met de
gave van je droevige glimlach, dagelijks
te moeten ervaren, dat je gebied te groot
is voor jou alleen in je holle boomstam.
Als er nog koppen gesneld en mensen op
gegeten worden, als er vele kleine kinde
ren van ontbering sterven en er nog ge
brek is aan alles.laten we dan niet pro
beren de schuld hiervan op de brede
rug van het gouvernement te schuiven,
maar kloppen we zelf op onze borst, wij
katholieken van Nederland en laten we
toegeven, dat het tijd wordt, gelijk de
Memisa. een speciale aandacht aan Nieuw-
Guinea te schenken.
Deze speciale aandacht van katholiek
Nederland ten opzichte van Nieuw-
Guinea zou een steun en troost betekenen
voor de missionarissen en een reeds te
lang ontbeerde hulp voor onze papoea's.
Omdat ik dacht aan het woord van
Paus Pius XII:
Het is voor iedereen duidelijk, van hoe
grote waarde de dagbladen, tijdschriften
en brochures zijn. om waarheid en deugd
in het volle licht te plaatsen en de lezers
in te prentendaarom schreef ik u
dit.
Minister Samkalden merkt in zijn Me
morie van Antwoord aan de Eerste Kamer
op, dat het inderdaad juist is, dat de op
sporing en berechting van verkeersdelic
ten duur is voor de staat; van andere de
licten trouwens ook. Sommige Eerste Ka
merleden achten het nl. alleszins redelijk
en nuttig mede met het oog op de ge
nerale preventie deze financiële last in
verkeerszaken op de veroordeelden af te
wentelen. De minister is van de juistheid
van deze stelling voorshands niet over
tuigd. Allereerst schijnt het beroep op
analogie met het civiele geding hem geen
doorslaggevend argument te zijn. Juist in
strafzaken, waar het handhaving van de
openbare orde geldt, behoort de staat de
lasten van het daarvoor nodige apparaat
te betalen. De justitiabelen moeten niet
de indruk hebben, dat het raadplegen van
deskundigen mede zou kunnen afhangen
van hetgeen zij betalen kunnen.
De artiest Kees Manders uit Amsterdam
die samen met „Zwarte Riek" op weg was
naar Assen, om aldaar op te treden, heeft
gistermiddag om ongeveer kwart voor zes
op de rondweg om Zwolle een kind aan
gereden, dat plotseling uit de haag langs
de weg te voorschijn sprong met de be
doeling de weg over te steken. Om het
kind te ontwijken, remde hij üit alle
macht. De auto viel daardoor op de zij,
maar richtte zich later door de snelheid
weer op en kwam weer op de wielen te
staan. Het kind, de 7-jarige W. B. S. uit
Zwolle, kreeg een klap van de zijkant van
de auto; het liep een schedelbasisfractuur
op. Het is naar het Sophia Ziekenhuis te
Zwolle vervoerd; voor het leven werd
vannacht gevreesd. De beide artiesten
werden niet gewond. Alleen klaagde
„Zwarte Riek" over hoofdpijn. Het op
treden in Assen is doorgegaan.
Hongarije heeft gisteren een Ameri
kaanse diplomaat, kapitein Gleason gelast
het land binnen 48 uur te verlaten. Hij
wordt beschuldigd van „openlijke spio
nage". aldus een mededeling van de
Amerikaanse legatie in Boedapest.
Volgens een woordvoerder van de Ame
rikaanse legatie zijn de beschuldigingen
tegen Gleason „grotendeels onjuist". Wat
Gleason gedaan zou hebben was geen
spionage volgens internationaal gebruik
en gewoonte.
Kapitein Gleason, de assistent van de
militaire attaché, en de militaire attaché
kolonel James Todd, zijn vorige week
woensdag door Russische en Hongaarse
militairen aangehouden. Zij werden aan
een verhoor van bijna zes uur onderwor
pen. Zij bleven tijdens het verhoor in hun
auto zitten. Zij werden beschuldigd van
het fotograferen van een kazerne met
Russische troepen te Lepseny, in de buurt
van het Balatonmeer. De attachés ont
kenden dit.
De communistische partij in Saarland is
gisteren op last van het Westduitse Con-
stitionele Hof verboden. Het verbod is
onmiddellijk van kracht geworden. De po
litie is reeds met de sluiting van partij
lokalen begonnen. Er is beslag gelegd op
propagandamateriaal en de bezittingen
van het communistische blad „Neue Zeit".
Het vermogen van de communistische
partij wordt geblokkeerd.
Zoals bekend, werd de communistische
partij in West-Duitsland in augustus jl.
door het Constitutionele Hof verboden.
Dit verbod was niet van toepassing op
het Saarland, daar dit toen nog geen deel
uitmaakte van de bondsrepubliek.
Groot-Brittannië en Singapore zjjn het
gisteren te Londen eens geworden over
een document, dat de grote Ijjnen bevat
van een nieuwe grondwet voor de kroon
kolonie.
Het betreft het verslag van drie weken
onderhandelen over een nieuwe grond
wet, krachtens welke Singapore zelfbe
stuur krjjgt In binnenlandse aangelegen
heden. De defensie en de diplomatieke
betrekkingen bljjven evenwel in Britse
handen.
in
Minister Samkalden Is bereid om. i
overleg met zijn ambtgenoot van Verkeer
en Waterstaat, binnen het raam jan een
reeds ten dele gereed voorstel tot be
perkte herziening van de Wegenverkeers
wet aandacht te schenken aan de moge
lijkheid in die wet een afzonderlijke
strafbepaling op te nemen voor gequali-
ficeerde vormen van .joy-riding"- Aldus
deelde hij de Eerste Kamer in zijn Memo
rie van Antwoord mede.
Het uit Groningen afkomstige Neder
landse vaartuig „Kars" mag tot nader or
der niet uit de haven van Kopenhagen
vertrekken, omdat de Deense politie de
gezagvoerder en verscheidene leden van
de bemanning er van verdenkt betrok
ken te zijn in een grootscheepse smokke
larij van sigaretten.
De Kopenhaagse politie koestert reeds
enige tijd de verdenking dat elke maal,
dat de „Kars" Kopenhagen aandoet, een
grote hoeveelheid sigaretten aan wal
wordt gesmokkeld.
De gezagvoerder wordt er van beschul
digd 115 000 sigaretten in Kopenhagen te
hebben binnengesmokkeld en verkocht,
doch de politie is er van overtuigd, dat
deze zaak veel grotere afmetingen heeft.
Zolang het politie-onderzoek niet vol
tooid is, mag de „Kars" het anker niet
lichten.
De Chinese president, Mao Tse-Toeng.
zal binnenkort een bezoek aan Polen
brengen. Dit is gisteravond door premier
Cyrankiewicz van Polen, die thans in
China is, in een toespraak meegedeeld.
Volgens radio-Peking noemde Cyrankie-
wicz de Chinese president „de man, wiens
vriendschap wij het meest op prijs stel
len".
Te Hong-Kong is men van mening, dat
Mao naar Warschau gaat, nadat hij de
Sovjet-Unie heeft bezocht.