Middenstand in diocesen Haarlem en
^otterdam vijftig jaar georganiseerd
Commisie-Sassen beveelt
subsidiëring kerkenbouw aan
PROF. DR. A. SMIJERS f
fris
Vakantie-oord voor bejaarden
te Lunteren ingewijd
Beeldhouwers kregen bezoek
van „vorstelijke collega"
^dea lisme,
doorzettingsvermogen
samenwerking
Krommenie begon
de victorie
M.
„De nacht der
Girondijnen"
Rijksbijdrage geadviseerd op minstens een
kwart der stichtingskosten
drink
Unieke instelling van R.-K. Parochieel
Armbestuur van Rotterdam
„Nederlandse Beeldhouwkunst 1957"
door Prinses Beatrix geopend
„...J
^akS?'00n de culturele en godsdienstige
is 6 d°°r de bond nooit is verwaarloosd,
Org5~~ met name nadat de middenstands-
laSt lsatie, die in de laatste oorlog op
zich Van He bezetters werd opgeheven,
du;d Weer ten volle had hersteld een
Ho p iEe koerswijziging waar te nemen.
kot®adruk wordt door kadervorming en
meer dan ooit gelegd op de
HINDERLIJKE BEPALING
UIT DE WET VERWIJDERD
Behalve misdrijf ook over
treding vervolgbaar
CENTRAAL MISSIE
COMMISSARIAAT
MUSICOLOOG VAN INTER
NATIONALE BETEKENIS
Eigen kunst
MAXIMUMPRIJZEN VOOR
KUNSTMEST
WOENSDAG 15 MEI 1957
PAGINA 3
Als
bieri Haa°? Woensda£ 22 mei a.s. de katholieke middenstanders in de bisdom-
On j *dariem en Rotterdam het Kn-iaric iiihilonm mn
ïerbgzipt op Plechtige en op vreugdevolle wijze gedenken, zullen zij kunnen
idealism op een Periode> waarin ondanks incidentele ups and downs door
^^hoiipu Vdoorzettingsvermogen en samenwerking van uit een principieel
bekomen ginsel voor vak en stand vele en belangrijke werken tot stand zijn
Vo°rtzptt-nter?iocesane Katholieke Middenstandsbond, die een regelrechte
^e'an *-i'n?T is van de „Haarlemse Hanze", mag zich erin verheugen een zeer
Va® di v ro1 te bebben gespeeld en nog te spelen in het wijdere verband
z°lder t Middenstandsbond (N.R.K.M.), die op zijn beurt in den lande
öakkp» yfel een der best geoutilleerde middenstandsorganisaties is. Jan
leruehrt directeur van de jubilerende bond, heeft bij dit gouden feest een
van d geworpen op de halve eeuw, waarin de bond voor het wel en wee
teera middenstand op de bres heeft gestaan. Deze terugblik heeft geresul-
tfi ln een gedenkboek, dat de lotgevallen, gedenkwaardigheden, successen
heid eepslagen chronologisch en op heldere en boeiende wijze aan de vergetel-
a onttrekt.
begin van de twintigste eeuw
Satie behoefte aan een standsoirgani-
Kro niet algemeen gevoeld. Slechts in
^idd rnênie bestond al in 1905 een r.-k.
dengj^^ndsvereniging. Die r.-k. mid-
em en Rotterdam het 50-jarig jubileum van de „Haarlemse Hanze"
op vreugdevolle wijze gedenken, zullen zij kunnen
waarin ondanks incidentele ups and downs door
de r ea Jjch gedeeltelijk aangesloten bij
Uitgïr^* Volksbond, waarvan destijds niet
der -nd arbeiders lid waren. Een an-
VIj T wciuci o li-u. waiüii, au-
ties tj beboorde tot neutrale organisa-
J- p_YT^ vooral te danken aan mgr. A.
]erri *Jler, toenmaals bisschop van Haar
lem' in steden als Rotterdam, Haar-
gj^ Alkmaar, Hoorn, enz. Hanzevereni-
i>ru~ I1 Werden opgericht, die zich in fe-
ïlan_ri 1907 verenigden tot de Haarlemse
r.-k waarmee de organisatie van de
iém' middenstanders in het bisdom Haar-
een feit was.
ontvankelijk stuitte deze bond op veel
ioon en tegenwerking, maar na ver
en Va? tijd ontstonden meer afdelingen
oa gr°eide het ledental gestadig tot thans
geveer 11.500. Een ernstige inzinking
iqTveer n-509- Een ernstige
de r eental leden ontstond in 1923 met
w. dnidatie van de „Hanzebank". In 1952
hl ito ledenwerfactie, de „actie U", die
•"■K.M.-verband was opgezet, een
d oot succes. Op het ogenblik voert men
^."Operatie D", die beoogt bij dit tiende
00vrurn duizend nieuwe leden te werven,
den deze a°tie belooft een succes te wor-
Eerste activiteiten en een
zwarte bladzijde
jEon van de eerste grote vruchten was
tip lnsteUing van de Centrale Coopera
te Credietbank in 1909, waaruit later
q Hanzebank ontstond. Ook voor de
"deriinge Middenstands Levensverzeke-
gpi mi3- (OML) werd al in 1910 de basis
met het fonds „Uitkering bij over-
ip£ei1"' terwijl uit het blad „De Haar-
vmse Hanze", dat in 1911 voor het eerst
jSrscheen, „Stuwing" is voortgekomen,
de bon,dsorgaan, dat nog steeds eens in
veertien dagen uitkomt.
Een zwarte bladzijde in de geschiedenis
®h de Haarlemse Hanze vormde de on-
n®rgang van de Hanzebank in 1923. Een
g r°6P op een garantie van het rijk had
v!6n gevolg, terwijl een dergelijk beroep
an een neutrale bank wel gehoor vond.
j.°°rdat de Hanzebanken in Utrecht en
- Hosch surséance van betaling hadden
opgevraagd en haar betalingen hadden
wraakt, werd ook het vertrouwen in de
C?arlemse Bank een gezonde en op zich
,er niet tot de ondergang gedoemde
v. ®teÜing onherstelbaar geschokt. De
da gers hielden een ware stormloop op
y® bank en liquidatie was het gevolg.
- e kleine bedrijven werden hierdoor
Ha sti§ gedupeerd. Óp de lange duur kon
Ipj* Pet. worden uitgekeerd, maar het
Rental van de bond liep tengevolge van
tip26 mislukking aanzienlijk terug: in 1927
g slechts 5075 tegen 10.000 in 1921.
Chris Jansenfonds
hi^oP de instellingen, die wij thans nog
bu P®n het raam van de Interdiocesane
v0jp de naamsverwisseling was een ge-
<i0 g Van de nieuwe indeling van de bis-
i^mmen aantreffen is „Santos" reeds
delri ontstaan met het doel onbemid-
tqjre standgenoten, die aan t.b.c. leden
tivh'^eel te steunen. Een landelijke ac-
gt k'i, die bij de Haarlemse bond altijd
.weerklank heeft gevonden. Eigen
st «Hingen van de bond zijn het Midden-
kap+ ÏPformatie en Incassokantoor „Mi-
ÏpS-?" H.V. en het Centrale Voorschot
Sen laatste is echter later op-
H <PPen in het Chris Jansen-fonds, voor
in Paar een van de meest bekwame
ggj/daalistische pioniers voor de belan-_
b&eft Van e middenstand, die de bond
voortgebracht, aan wie echter
Hanze in het bisdom Haarlem" is de bond
in plechtige opdracht toegewijd aan het
Heilig Hart van Jesus. Kort nadien kwa
men de eerste suggesties met betrekking
tot het oprichten van een altaar in de
kathedraal van het bisdom. Bij de vie
ring van het derde lustrum had dit plan
gestalte gekregen en werd het „Hanze-
altaar", een H. Hart-altaar in de rechter
zijbeuk van de kathedrale basiliek 'St.-
Bavo te Haarlem, aan de bisschop van
Haarlem, mgr. Callier, overgedragen. Het
eerste gilde-altaar na de reformatie. Dat
dit altaar altijd de bijzondere aandacht
van de katholieke middenstanders heeft
gehad, moge wel blijken uit de actie,, die
bij de viering van het negende lustrum
werd ontketend ter voltooiing en restau
ratie van dit symbool van trouw aan God
en de Kerk. Thans, bij het gouden jubi
leum, zal het bondsaltaar, verfraaid en
uitgebreid met een wandschildering van
de kunstschilder Han Bijvoet, opnieuw
worden aangeboden.
De viering
®eft
ïe chts een kort leven op aarde bescho-
„Was. Het fonds ontstond tijdens de
crisis, die de middenstand voor
tweede wereldoorlog doormaakte. Er
de
W tvv
rót nog steeds veelal a fonds perdu
wu't dit fonds geput, als ziekte of on-
*orwZiene moeilijkheden grote financiële
chff^P doen ontstaan. Een aspect van
iije ?telijke naastenliefde, waaruit duide-
tati PtijEt, dat de bond zijn sociaal-chari-
Ia ®Ve taak terdege verstaat. Het Chris
tiqB oPffonds is thans een landelijke stich-
gey'.die door giften en leningen in vele
a'uen prachtig werk verricht.
De accenten verlegd
^Eik-godsdienstige en culturele kant
Pig pf faak, die de bond bij zijn oprich-
Va„
toe °P de schouders heeft genomen. Hier-
'Pate natuurlijk ook in belangrijke
Pet i, .^gedragen door het feit, dat er in
6 ig 1(Hg6 staatsbestel niet alleen spra-
«otf yan middenstandsorganisaties maar
st0hd n bescheiden mate) van midden-
staH^oikJlitiek getuige o.a. de midden-
Pota van staatssecretaris Veldkamp.
P'HlVr03 in 1937 werd Pater Alexander
Pl' l. aP- door de bisschop van Haar-
Vr,aa«gesteld leider over het kem-
E[a zijn dood werd hij opgevolgd
de2p zijn ordebroeder pater Rembertus.
Plet L Ipntste houdt zich niet alleen bezig
?eP nu kemwerk. maar stelt bovendien
gebreid sociologisch onderzoek in
yH'Oof invloeden van het beroep op de
Ho0r Safval, het godsdienstig leven, etc.
Ppspv, e activiteit, die nog in de kin-
?eP enen staat maar ongetwijfeld tot
PpPdevol en vruchtbaar resultaat zal
Vp', b.00Pt de bond een beter inzicht
di& rkrijgen }n <je verhoudingen, zoals
iJaPdsP godsdienstig terrein binnen de
Jijlcg v)rganisatie liggen om zo de moei-
«?Pd uak' die er °P dit gebied voor de
ijk t zo efficient en vruchtbaar mO'
te kunnen verrichten.
Hanze-altaar
l9lï bü het vjjljarig bestaan
De viering van het gouden feest op 22
mei begint met een pontificale hoogmis
in de Haarlemse kathedraal, opgedragen
door mgr. Huibers. Na een gemeenschap
pelijke koffiemaaltijd volgt dan van 25
uur in het gemeentelijk concertgebouw
te Haarlem de herdenkiingsvergadering,
waarop pastoor dr. A. Olierook de feest
rede zal uitspreken en verder het woord
zal worden gevoerd door mgr. Jansen,
staatssecretaris Veldkamp en de voorzit
ter van de N.R.K.M., de heer J. A. Koops.
Deze vergadering wordt gevolgd door een
receptie, waarna in Treslong te Hillegom
een diner de dag besluit.
Het H. Hart-altaar, thans
verfraaid en gerestau
reerd, in de kathedrale
basiliek St.-Bavo te
Haarlem. Het was het
eerste gilde-altaar na de
reformatie, geschonken
aan mgr. Callier, bij het
derde lustrum van „De
Hanze" in het bisdom
Haarlem.
Prof. Presser schrijver van
Boekenweekgeschenk
De auteur van het boekenweekgeschenk
1957, de novelle „De nacht der Giron
dijnen", ingezonden onder het motto
„Homo homini homo", is prof. dr. J.
Presser, hoogleraar te Amsterdam, die
sinds 1950 in opdracht van het rijksbureau
voor oorlogsdocumentatie werkt aan een
studie over de Nederlandse Joden tijdens
de bezetting. Prof. Presser's novelle is
een ik-boek over een verblijf in Wester-
bork. Zelf heeft hij echter niet in dat
doorgangskamp gezeten.
Aangezien de jury van mening was, dat
naast deze novelle nog enige andere ver
halen bijzondere kwaliteiten bezaten, be
sloot zij een tweede novelle aan te wijzen
als geschenk voor de boekenweek 1958,
nl. „Het gehucht", onder het motto „Wie
weet" ingezonden door de heer A. De-
fresne te Amsterdam.
Bovendien werd aan nog drie andere
novellen een eervolle vermelding toege
kend, nl. „Je bent te goed, Giacomo" van
A. Rutgers van der Loeff-Basenau,
„Nacht zonder herinnering" van Tonny
van der Horst en „Reisgezellen" van Inez
van Dullemen.
Na loting tussen degenen die de auteur
van het geschenk juist hadden ingezon
den is de eerste prijs toegekend aan J.
F. Haeck, Maarsbergen, de tweede aan
H. v. d. Berg, Brussel, de derde aan J.
de Boer, Geleen. Voorts zijn aan nog 50
inzenders boekenbonnen toegezonden.
Het komt herhaaldelijk voor, dat de of
ficier van Justitie primair een misdrijf
en subsidiair een overtreding ten laste
legt. Zo wordt bij de tenlastelegging van
een der misdrijven van artikel 36 der We
genverkeerswet (het aan zijn schuld te
wijten hebben van dood of zwaar licha
melijk letsel bij een aanrijding) vaak ook
de verkeersovertreding, die de verdachte
heeft begaan, ten laste gelegd. Volgt geen
veroordeling wegens het misdrijf, dan kan
in ieder geval een veroordeling wegens
de overtreding volgen.
De rechtbank kan van een overtreding
echter slechts kennis nemen, zo zegt ar
tikel 349, tweede lid van het Wetboek van
Strafvordering, indien de verdachte geen
beroep op haar onbevoegdheid heeft ge
daan. Doet de verdachte dit wel, dan moet
de rechtbank zich onbevoegd verklaren
ten aanzien van de subsidiair ten laste ge
legde overtreding.
Teneinde de hieraan verbonden bezwa
ren te ondervangen heeft de minister van
Justitie nu een wetsontwerp ingediend bij
de Tweede Kamer, waarin wordt voorge
steld, artikel 349 zodanig te wijzigen dat
bepaald wordt dat de rechtbank bevoegd
is over een subsidiair, naast een mis
drijf ten laste gelegde overtreding te oor
delen zonder dat de verdachte het recht
heeft z'cb °P de onbevoegdheid van de
rechtbank te beroepen.
Het Centraal Indisch Missie Bureau,
Laan Copes van Cattenburch 76, Den
Haag voert voortaan de naam: Centraal
Missie Commissariaat. De werkzaamhe
den van het vroegere bureau zal het niet
alleen voortzetten doch ook uitbreiden
door zich ten dienste te stellen van alle
missiën, verzorgd door Nederlandse mis
sionarissen.
Pater W. Keiler S.J. treedt af als di
recteur en is met ingang van 15 mei ver
vangen door pater C. Doumen S.J., oud-
provicaris van het apostolisch vicariaat
van Djakarta.
daartoe, naar het oordeel der commissie,
noodzakelijk.
De hoogte van de rijksbijdrage is een
moeilijk punt geweest. De kerken blij
ken behoefte te hebben aan een bijdrage
van een derde deel van de stichtings
kosten van kerkgebouwen, bijgebouwen
en pastorie. De commissie meent, dat
een zodanige bijdrage redelijk is, maar
is anderzijds van oordeel, dat ook ge
let moet worden op de vele andere om
standigheden die bij het verlenen van
overheidsbijdragen naast het behoefte-
element de hoogte van bijdragen en
subsidies plegen te bepalen. In verband
hiermede meent de commissie een lage
re bijdrage te kunnen adviseren, doch
niet lager dan een kwart van de stich
tingskosten.
Voorts is toegevoegd een wetsontwerp,
waarin de procedure voor het verkrijgen
van de bijdrage is vastgelegd en waaruit
blijkt, dat de wet behoudens verlenging
dient te worden toegepast op kerkgebou
wen, waarvan de gunning aan de aanne
mer heeft plaats gehad na 1 januari 1956
De commissie kerkenbouw, ook wel
commissie-Sassen geheten naar haar
voorzitter, het lid der Eerste Kamer, mr.
E. Sassen, heeft aan de minister van Bin
nenlandse Zaken, Bezitsvorming en Pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie rap
port uitgebrachf betreffende het verlenen
van bijdragen uit de overheidskassen voor
de stichting van kerkenbouw.
De commissie heeft zich afgevraagd of
het verstrekken van bijdragen wenselijk
is en meent, dat deze vraag bevestigend
is te beantwoorden.
De meest op de voorgrond tredende
reden, welke de commissie hiervoor aan
voert is wel de in brede lagen van het
Nederlandse volk bestaande overtuiging,
dat een krachtig kerkelijk leven van een
zodanig openbaar belang is, dat het reeds
daarom de overheid niet onverschillig
kan laten, of de kerkgenootschappen in
het huidige bestel ook materieel in staat
zijn, hun taak en zending op adequate
wijze te volvoeren. De aanwezigheid in
kwalitatief en kwantitatief voldoende
mate van kerkgebouwen met de daarbij
behorende bijgebouwen en, pastorieën is en voor 1 januari 1968.
Hedenmorgen overleed te Huis ter
Heide (U) prof dr. A. A. Smijers> gebo
ren te Raamsdonk op 19 juli 1888, pries
ter gewijd op 1 juni 1912, professor op
het klein-seminarie te St.-Michielsges-
tel op 26 januari 1912, leraar aan het
conservatorium te Amsterdam op 1 juni
1929. Hij werd benoemd tot bijzonder
hoogleraar in de muziekwetenschappen
aan de universiteit te Utrecht in april
1930; tot buitengewoon hoogleraar in
de faculteit der Ietteren en wijsbegeer
te aan de universiteit te Amsterdam in
mei 1934.
De overledene was tevens doctor h.c.
aan de Katholieke Universiteit van
Leuven, ridder in de orde van de Ned.
Leeuw en officier in de Kroonorde van
België.
Het bericht van het verscheiden van
prof. dr. A. A. Smüers zal in brede kring
grote verslagenheid teweegbrengen. Het
betreft hier immers een van de pioniers
van de jonge Nederlandse muziekweten
schap die zich onder de stimulerende lei-
ding van Albert Smjjers over de gehele
beschaafde wereld een groot aanzien heeft
verworven.
Toen Smijcrs destijds naar Wenen ver
trok om daar bij Guido Adler zijn mu
ziekwetenschappelijke studies op te zet
ten, was de musicologie hier te lande nog
een bijna onbekende wetenschap. En toen
het Internationale Gesellschaft für Mu-
sikwissenschaft voor 1952 het vijfde con
gres organiseerde, bleek Utrecht, waar de
universitaire stoel van prof. Smijers ge
zeteld was. de aangewezen plaats voor
een dergelijke internationale bijeenkomst
onder zijn voorzitterschap. Op dit congres
werd Smijers dan ook eenstemmig uitge
kozen om het presidentschap van deze
vereniging op zich te nemen, een meer
uitgesproken erkenning van zijn interna
tionale verdiensten voor deze wetenschap
kon hem wel niet te beurt vallen. In
Albert Smijers die in 1912 tot priester
werd gewijd herkent men nog de figuur
van de al-oude priestcrgeleerde, die
men vooral in de cultuurgeschiedenis
van de Middeleeuwen kan aantreffen. En
het is daarom ook begrijpelijk, dat zijn
grote voorliefde naar de kerkmuziek en
dus ook naar die van de Middeleeuwen is
uitgegaan.
..en men zal het mij dan ook niet
euvel luiden, wanneer ik, zonder andere
perioden te verwaarlozen, altijd bijzon
dere belangstelling zal tonen voor onze
Nederlandse muziekgeschiedenis, speciaal
van de 15e en 16e eeuw, welke reeds al
te lang door Nederland werd verwaar
loosd". Met dit citaat, ontleend aan de
inaugurale rede waarmede dr. A. Smijers
zijn ambt als hoogleraar in de „Theorie
en de geschiedenis der muziek" aan de
Utrechtse universiteit op 13 oktober 1930
aanvaardde, werd tevens de richting aan
gegeven waarin de studie aan het Insti
tuut voor muziekwetenschap zich bewogen
heeft.
Dat prof. Smijers zijn eenmaal gedane
belofte gestand bleef, daarvoor getuigen
zijn talrijke publikaties en in het bijzon
der de uitgave van de werken van Josquin,
zoals deze hem in 1920 door de Vereniging
vopr Nederlandse muziekgeschiedenis
werd opgedragen.
Maar ook uit anderen hoofde is het Ne
derlands culturele leven prof. Smijers on
sterfelijke dank verschuldigd. Zelf voort
gekomen uit de beroemde school van de
Weense musicoloog Guido Adler, waaraan
prominente figuren als Ficker-Orel,
Fischer, Wellesz en vele anderen hun vor
ming dankten en bij wie Smijers promo
veerde op het proefschrift „Karei Luython
als motettencomponist", heeft hij de wel
daad' van een grondige scholing bij een
superieur leermeester aan den lijve onder
vonden.
Uit het groot aantal studenten, dat zijn
colleges bezocht, heeft prof. Smijers in
deze ruim 20 jaar een kleine groep musi
cologen gevormd, een kern, die alleszins
in staat is de Nederlandse muziekweten
schap binnen en buiten de grenzen een
hoog aanzien te verlenen.
Vele malen heeft de internationale mu
ziekwetenschap de verdiensten van de
Nederlandse hoogleraar erkend. Als voor
zitter van de „Internationale Gesellschaft
für neue Katholische Kirchenmusik", als
bestuurslid van de „Internationale Gesell
schaft für Musikwissenschaft" genoot hij
onkreukbaar gezag; zijn medewerking aan
diverse vaktijdschriften werd ten hoogste
gewaardeerd.
Met prof. Blume en mgr. Anglès bewoog
hij zich op het hoogste plan van de mu
ziekwetenschap, door de Bibliopraphie
van alle muziekwerken, geschreven en
gedrukte, van vóór 1800 ten uitvoer te
brengen.
Maar ook in eigen land is voor de ont
wikkelde leek en muziekliefhebber even
zeer als voor de praktische musicus het
werk van prof. Smijers van onschatbare
waarde geweest. Zijn „Algemene Muziek
geschiedenis" heeft zich niet alleen als
een bruikbaar leerboek, maar als een
lezenswaardig werk bewezen. De „Neder
landse Muziekgeschiedenis in voorbeelden
van Ockeghem tot Sweelinck", bevat een
schat van muziek, die zich helaas nog al
te traag een weg naar de podia van onze
koren baant.
Zijn uitgave van de volksliederenbundel
kan in een dringende behoefte Toorrien.
De Nederlandse St.-Gregoriusvereniging
en de Ver. voor Ned. muziekgeschiedenis
hadden in hem een stuwende voorzitter;
de Raad voor de kunst, de Kon. Ned. ace-
demie van wetenschappen, de Ned. klok
ken- en orgelraad een veelzijdig lid, aan
wiens woord en advies de hoogste waarde
werd gehecht.
Prof. Smijers' overlijden zal door velen
in en buiten Nederland, katholieken zowel
als andersdenkenden als een onherstelbaar
verlies worden gevoeld.
(Advertentie)
koolzuurhoudende, alcohol
vrije drank. Daar knapt een
mens van op Zó gezond en
verkwikkend is alléén
Drink fris. Drink vaker een
fris-drank. Drink méér fris,
fCOOlZUURHOUDEND-ALCOHQlYRIJ
(publicatie van de stichting collectieve
reclame
(Van onze verslaggever)
Op dezelfde dag dat haar Koninklijke
moeder een bezoek bracht aan Voorne,
heeft H.K.H. Prinses Beatrix in Rotter
dam de opening verricht van de in Mu
seum Boymans ingerichte tentoonstelling:
„Nederlandse Beeldhouwkunst 1957". Een
honderdtal beeldende kunstenaars en
evenveel genodigden waren bij deze ope
ning aanwezig, daarvoor bijeengekomen in
de aula van het museum.
Prinses Beatrix, dioor professor J.
Bronner aan het begin van zijn korte
lezing (als inleiding op de tentoonstel
ling) „vorstelijke collega" genoemd, be
trad even over vijf uur de aula, verge
zeld van burgemeester Van Walsum, de
heer K. P. van der Mandele, kamerheer
in bijzondere dienst van H.M. de Ko
ningin en van haar secretaresse mej. mr.
M. Meurs. In de hal van het museum
werd haar door het dochtertje van de
museumdirecteur, Peter Ebbinge Wubben
een tuil bloemen in verschillende kleuren
aangeboden. Hierna werd een beperkt aan
tal genodigden in de Commissiekamer aan
de prinses voorgesteld, onder wie het be
stuur van de Kring van Nederlandse
Beêldhouwers. Hierbij was ook aanwezig
de staatssecretaris van Onderwijs, K
en W. mr. R. G. A. Höppener.
In de aula sprak burgemeester Van Wal
sum zijn vreugde er over uit, dat prinses
Beatrix deze opening wilde yetricliten,
de aula, besteeg een vriendelijke prinses
het lage podium om het doek, dat de por-
tretkop van de verleden jaar overleden
Nederlandse beeldhouwer John Raedecker
vervaardigd door H. M. Wezelaar, be
dekte te verwijderen. Hierna volgde een
rondgang door de zalen van de expositie.
De prinses, die grote belangstelling
heeft voor de beeldhouwkunst en de moei
lijkheden van deze kunstuiting als des
kundige weet te bekijken, sprak hierbij
geruime tijd met professor Bronner. die
haar rondleidde. In de tuinzaal werden
tenslotte verversingen aangeboden. Voor
het museum hadden zich vele mensen ver
zameld om bij aankomst en vertrek een
glimp van de vorstelijke bezoekster op te
vangen.
„Uw komst valt in een periode, die voor
Rotterdam van bijzondere betekenis is",
zo zei hij en hij voegde er aan toe. dat
de wederopbouw een stadium heeft be
reikt, waarin de stad een duidelijk nieuw
gezicht krijgt. Hij doelde op een aantal
monumenten en beeldhouwwerken, dat de
laatste tijd in het stadsbeeld een plaats
gevonden hebben. „Bovendien", zo ver
volgde de heer Van Walsum, „valt deze
plechtigheid op een datum, 14 mei, die
in de geschiedenis van onze stad en ons
land niet licht zal worden vergeten".
De inleiding, welke professor Bronner
hield, handelde over de ontwikkeling van i
de Nederlandse beeldhouwkunst. Als uit-1
gangspunt nam hij de Rodin-tentoonstel-1
ling van 1939, gehouden in A'dam. De en
kelen, die zich toen in Nederland konden
permitteren in „geklede jas" deze tak
van kunst te beoefenen, zijn uitgegroeid
tot een grote groep werkers in ambachts-,
kleding, welke aan ons land een eigen
beeldhouwkunst heeft gegeven. Wat au in
Museum Boymans te zien is, zou in 1939
niet mogelijk zijn geweest. Er is een op
rechte kunst gegroeid. Hij hoopte, dat be
langrijke opdrachten het werk van de
kunstenaars zullen stimuleren, want de
opdracht is, volgens hem, de vraag, waar
op het antwoord zal volgen.
Als hoogtepunt van de bijeenkomst in
Op de Tentoonstelling van Beeldhouwkunst 1957 in Museum Boymans
bewonderde Prinses Beatrix het bronzen portret van haar moeder,
vervaardigd door de beeldhouwer Bertus Sondaar,
(Van onze verslaggever)
LUNTEREN, dinsdagmiddag.
Het r.-k. Parochiaal Armbestuur van
Rotterdam, dat pas z(jn 199-jarig bestaan
vierde, heeft een nieuwe bemoeiing aan
zijn vele activiteiten toegevoegd. In Lun
teren heeft vanmorgen de deken van Arn
hem, de hoogeerw. heer J. J. van Ros-
sum, een vakantie-oord voor bejaarden,
Huize Zandhoven, ingezegend. Dit huis
was vroeger pastorie van de Gereformeer
de Kerk, daarna pension en werd de laat
ste jaren door een particulier bewoond.
Een zeer gerieflijk huis met een vriende
lijk aanzien, zoals het met zijn witte ge
vel, omringd door een grote tuin in een
heerlijke omgeving, iets teruggesprongen
aan de Oude Arnhcmseweg en dicht bij
het station gelegen is.
De eerste groep bewoonsters van het be
jaardencentrum aan de Kruiskade en de
Gouvernestraat te Rotterdam waren voor
een 14-daags verblijf, begeleid door enkele
Zusters Dominicanessen van Voorschoten,
wier zorgen zij ook nu niet kunnen ont
beren, reeds gisteravond gearriveerd en
haar glundere gezichten toonden wel aan
dat het haar hier goed beviel. Zij hebben
het weer vandaag bovendien ook mee.
De Stichting H.H. Simeon en Anna van
het r.-k. Parochiaal Armbestuur is de
eerste van haar soort in het land, die
met zo'n vakantie-oord voor de dag komt.
Ook de jeugd, waarover het r.-k. Paro
chiaal Armbestuur zijn zorgen uitstrekt,
kan tijdens de schoolvakantie in Lunteren
op verhaal komen.
Garage werd kapel
De vroegere garage, een aardig, even
eens wit gehouden gebouwtje, is ingericht
als kapelletje, toegewijd aan St.-Jozef,
wiens beeltenis in gebrandschilderd glas
is aangebracht, dat het ronde raampje
boven het altaar vult. „Ook tijdens de va
kantie is het goed de Goddelijke Zalig
maker in ons midden te hebben en nu en
dan naar Hem toe te gaan om onze dank
baarheid te tonen, zo zeide deken Van
Rossum, alvorens een aanvang te nemen
met de wijdingsplechtigheid, waarvan hij
Het r.-k. parochiaal Armbestuur van
Rotterdam heeft gisteren in Lunte
ren een vakantie-oord voor bejaarden
geopend. De voorzitter, de heer
J. C. F. Margry, spreekt een dank
woord.
een uitleg gaf aan de aanwezige dames.
Bij de inzegeningsplechtigheid waren
aanwezig pastoor A. W. Hansen, die be
last is met de bouw van de nieuwe kerk
in Ede, tot welke parochie Zandhoven zal
gaan behoren, rector G. A. de Bot uit
Rotterdam en pater Van Erp M.S.C. van
het missiehuis aan de Velperweg in Arn
hem, van waaruit priesters hier de H. Mis
zullen komen lezen.
Nadat deken Van Rossum ook het huis
had ingezegend en de gasten op gemoede
lijke wijze had toegesproken, hen verma
nend, ook hier de goede geest te bewa
ren, dankte de heer J. C. F. Margry, voor
zitter van het r.-k. Parochiaal Armbestuur
van Rotterdam, die met zijn echtgenote
aanwezig was, de deken, dat hij huis en
kapel had willen inzegenen. In zijn dank
woord betrok de heer Margry ook allen,
die in korte tijd dit huis zo keurig hadden
ingericht en hij hoopte, dat velen van de
Veluwse natuur zouden mogen genieten.
„Veel plezier en veel geluk", wenste hij de
gasten tenslotte toe.
In een leuk feestlied, waarin zij ge
tuigden dat „Zandhoven is geworden een
fijn vakantie-oord" hebben de bejaarde
dames haar blijdschap met deze dag uit
gezongen
Treffend moment
Een treffend moment was het, toen de
hc.cr ,H- Po,s uit Edc opstond om aan de
priorin, zuster Hermenegildis, van wier
goede leiding en vorming hjj zelf twin
tig jaar geleden als weesjongen in Rot
terdam had geprofiteerd, namens de
aannemers een modern H. Hartbeeld aan
te bieden. Het is een kopie van het door
het missiehuis te Tilburg b(j prijsvraag
bekroonde ontwerp van de beeldhouwer
Koremans uit Breda.
De Staatscourant van dinsdag bevat be
vat een beschikking van de ministers van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
en van Economische Zaken, waarbij ma
ximumprijzen worden vastgesteld voor
kalimeststoffen,
