F.N .-rapporteurs stellen Rusland aan de kaak
v>
Geen spoor van volkssteun
voor Kadar
Opening nationale volkscongres
in China weer uitgesteld
Biografie van Joseph-Marie Malègue (slof)
Een week hard werken en nog
f 40 betalen op de koop toe
H'
I
Freeman Matthews
ambassadeur in
Oostenrijk
Oostenrijk wil nieuw
concordaat
Kantoorbediende inde
gefingeerde brand-
Geen/ast van zenc/we»7
t/j'n examen
irrgeStC,d;-.Vert0°nde van 15 april tot
15 mei een stijg,ng met 1 pnnt. Het index-
^Kkste meikersen in
a Hel aangevoerd
.tweemaal door
.CLIKSEM getroffen
In Pouilly sur Serre word je er niet wijzer van
„Onder-proletariaat"
KK%¥lf k
m
SCHADE
„Terecht"
Troepenbewegingen
23 oktober
PAGINA 5
Onafwendbaar gevolg
Kritiek op leiderschap
der comm. partij
KOSTEN VAN LEVENS-
..ONDERHOUD
rin reh p-Ao w-steeg van 110
Amerikaanse protestante over zijn leven en zijn werk
één geval van de reeks was de
Het bouwdoel
Geen autobiografie
Be kritiek zwijgt niet
Bibliografie
De waarheid
over „Hongarije
fen voor een gewapenderhand ingrijpen
in Hongarije"
Van 20 op 21 oktober sloeg de Russische
genie te Zahony, aan de Hongaars-
Russische grens, pontonbruggen over de
Donau. En van 21 op 22 oktober werden
officieren van Sovjettroepen in aangren
zende Roemeense gebieden van verlof
teruggeroepen, terwij] Hongaars spreken
de reserve-officieren onder de wapenen
moesten komen. Op 22 oktober 1956 is
geconstateerd, dat in West-Hongarije ge
legerde Russische strijdkrachten in de
richting van Boedapest oprukten
Een volksopstand van studenten, arbeiders, soldaten en intellectuelen.
HONDERDVIJFTIGDUIZEND WOORDEN telt liet
'apport, dat de vijf leden van de door de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties benoemde „Hongaarse
commissie" hebben gewijd aan de „volksopstand" van
«studenten, arbeiders, soldaten en intellectuelen" tegen
communistische schrikbewind in Hongarije. De Deen
Alsing Andersen, de Ceylonees R. S. S. Gunewardene, de
Tunesiër Mongi Slim en de Uruguayse hoogleraar Rodre-
Rnez Fabregat, aan wien allen de toegang tot Hongarije
erd geweigerd evenals destijds aan secretaris-generaal
Hammarskjoeld hebben hun oordeel moeten base-
Jen op de verklaringen van de getuigen, die zij buiten
ongarjje, in Europa en Amerika hebben kunnen horen.
Öe
commissieleden betreuren het, dat zij niet tot Honga-
'Je werden toegelaten: „Wij hadden ook een weergave
an de meningen der regeringen van de Sovjet-Unie en
^ongarjje willen geven". Toch hebben zjj blijkbaar een
sroot vertrouwen in de objectiviteit van hun verslag,
®nt„zU merken op, dat „de commissie bijzonder was
setroffen door de eenstemmigheid en de overtuiglngs-
acht" der verklaringen van alle ondervraagden.
IN HET RAPPORT, dat o.m. alle gebeurtenissen der
wnraï "S,!Cn 2lu °*tob" en 6 noven,ber nog eens ophaalt,
wordt ook onthuld, dat de Sovjets reeds vóór de 23ste
oktober de dag waarop de demonstraties tot de opstand
uitgroeiden grote troepenverplaatsingen in Hongarije
hadden gelast, kennelijk met de bedoeling in te grijpen
als de stem van de kritiek, die in die dagen overal in
Hongarije weerklonk, te sterk zou worden. De eerste
interventie van de Russen kon echter het verzet, dat in
Boedapest „tot verrassing van hen, die eraan deelnam-n"
losbrak met tegenhouden. „Behalve de leden van de AHV
de staatsveiligheidspolitie, was er geen Hongaar, die te
zamen met de Russen de wapens tegen zijn landgenoten
opnam. Er ,s geen geval bekend geworden, dat gewone
Hongaarse soldaten aan de kant der Sovjets vochten"!
aldus het rapport, dat de al eerder door de Internationale
Commissie van Juristen gemaakte opmerking, dat het
Russische optreden in Hongarije óók naar Sovjet-maat
staven gemeten, militaire interventie op grote schaal is.
tot de hare maakt.
VERNIETIGEND is het oordeel, dat de om te zeggen, dat het een ODStanri van
commissie velt over het regiem van „contra-revolutionairen" is geweest,
regiem van
Vn„ ,Kadar- »staP voor stap is Kadar
«ortgegaan de macht van de arbeiders
tin Vern'cthien". Sindst het regiem in
vember van het vorige jaar aan de
acht kwam, is er „nog geen spoortje
an volkssteun voor deze regering te be-
Peuren geweest".
Het is ook onjuist, aldus het rappoit,
^resident Eisenhower heeft gisteren de
Juist afgetreden Amerikaanse ambassa-
ilatr Den Haag' de beer H. Freeman
fl_. ews, benoemd tot ambassadeur in
"stenrflk.
^Matthews volgt In Wenen Llewellyn
ompson op, die benoemd is tot ambas-
T?Ur jn Moskou.
(Matthews is van 1947—1950 ambassadeur
,eden geweest. Daarna was hij aan
i(l jninisterle van buitenlandse zaken in
W n§ton verbonden en van 1953 tot
was hij ambassadeur in Den Haag.
«e?et Oostenrijkse kabinet heeft gisteren
te commissie benoemd om de regering
1>heertegenwoordigen bi;i de onderhande-
<en het Vaticaan over oen nieuw
V6l,. 0rdaat. in de commissie hebben vier
enwoordigers van de Oe.V.P. zit-
«U rt waaronder de bondskanselier, Raab,
'ist; n,e vertegenwoordigers van de socia-
hsche partij.
reYet Oostenrijkse kabinet besloot giste-
b>et a onderhandelingen te beginnen
de protestantse kerk in Oostenrijk.
be el lelijke manier" noemde de
j van de Amsterdamse reoht-
de oplichting, waarvoor de 28-ja-
dain nt°0I"bediende D.V. uit Amster-
ïjc:V" Z1°h te verantwoorden had. De of-
van justitie sprak zelfs van een
dat dit verzet is gevoed door „imperialis
tische westelijke kringen". De opstand
was niet tevoren beraamd, maar zij ont
stond spontaan, tot verrassing zelfs van
de deelnemers eraan. Zij hing samen met
de gebeurtenissen in Polen, waar enkele
leiders er in slaagden onafhankelijker van
het Kremlin te worden.
De demonstraties, die na een redevoe
ring van partijsecretaris Geroe op 23
oktober begonnen, hadden aanvankelijk
een vreedzaam karakter. Uit niets blijkt,
dat er onder de betogers lieden waren,
die op wapengeweld zonnen. De veran
dering kwam, toen de AVH het vuur
opende op een menigte die voor het ge
bouw van Radio-Boedapest demonstreer
de en toen de Russische soldaten in de
Boedapester straten verschenen „als
vijanden in een veldslag".
„De talrijke gegevens over het onmen
selijke optreden en de mishandeling door
de AVH moeten helaas als iuist worden
geaccepteerd", aldus het rapport. „In een
poging om de opstand neer te slaan, zijn
talrijke Hongaren, onder hen ook vrou
wen, naar de Sovjet-Unie gedepovteerd en
heel wat zijn waarschijnlijk nog niet in
hun huizen teruggekeerd. Het KAdér-
regiem oefent een sterke repressie uit. De
algemene verkiezingen zijn voor twee
jaar uitgesteld. Kédór zelf weigert in de
huidige omstandigheden te spreken over
een terugtrekking van de Russische troe
pen en slechts een fractie van de 190.000
Hongaarse vluchtelingen is gerepatrieerd.
ET is dan ook „terecht" aldus de
commissie dat de V. N. zich met
de Hongaarse kwestie bezig houdt.
Een massale interventie van de ene mo
gendheid op het grondgebied van de
andere mogendheid is, zelfs volgens dc
Sovjet-definitie van agressie, een aange
legenheid van „internationale bezorgd
heid".
„Ex-premier Imre Nagy heeft uitdruk-
kelijk verklaard, dat hij de Russische
autoriteiten niet heeft verzocht in Hon
garije in te grijpen. Er is ook nergens uit
gebleken dat hij of een andere Hongaarse
autoriteit wel een dergelijk verzoek tot de
Russen richtte.
Gedurende de enkele dagen van vrij
heid, die het Hongaarse volk heeft geno
ten, bleek hoezeer het hier een volks
opstand betrof: Er verscheen een vrjje
pers, radiosprekers mochten vrjjuit spre
ken en onder het volk heerste algemene
vreugde.
In een aantal gevallen zijn personen
door het volk geslagen of om het leven
gebracht. Dat betrof, in bijna alle geval
len, leden van de staatsveiligheidspolitie
of personen, die met haar hadden samen
gewerkt of waarvan dit werd aangeno
men", aldus het verslag.
Het vervolgt: „In deze zeer korte pe
riode van vrijheid werden door de arbei
dersraden stappen genomen om de arbei
ders daadwerkelijk het toezicht te geven
op genationaliseerde ondernemingen. Ook
werden impopulaire bepalingen, zoals die
betreffende de produktienormen, afge
schaft".
IN een overzicht van de voorgeschiedenis
van de opstand zegt de commissie dat
bepaalde Hongaarse schrijvers reeds in
de herfts van 1955 protesten uitten tegen
het dictatoriale bewind van de Hongaarse
communistische partij.
„Hoewel een aantal schrijvers werd
gearresteerd, verbreedde de basis voor
deze protesten zich geleidelijk in die zin,
dat daarin ook andere grieven van het
Hongaarse volk werden verwerkt. In de
zomer van 1956 leidde dit, onder auspiciën
van de officiële jeugdorganisaties der
Hongaarse communistische partij, de
„DISZ", tot de stichting van een Petoefi-
club. Hiermede was een nieuw forum
voor gedachtenwisselingen ontstaan. En
hetgeen naar voren werd gebracht be
helsde vaak kritiek op de communistische
regering".
De commissie vervolgt: „Men heeft be
weerd, dat Hongaarse autoriteiten de lei
ding der Russische troepen in Hongarije
heeft verzocht in te grijpen i.v m. wan
ordelijkheden, die zich in de nacht van
23 op 24 oktober zouden hebben voorge
daan. Doch bewezen is, dat de Sovjet
autoriteiten reeds in de periode van 20
tot 22 oktober 1956 voorbereidingen trof-
De commissie memoreert vervolgens de
betogingen op 23 oktober in Boedapest,
waar de menigten zich aansloten bjj de
eisen der studenten. Alles verliep vreed
zaam. Doch een redevoering, die Geroe,
de partijsecretaris, enkele uren ra terug
komst van een bezoek aan Tito hield, „be
vatte geen enkele van de concessies,
waarop het volk had gehoopt. Bovendien
was de toon ervan zodanig, dat zij ver
bittering wekte.
Inmiddels had een aanta] andere beto
gers besloten uitvoering te geven aan één
der door de studenten gestelde eisen, na
melijk dat het standbeeld van Stalin uit
Boedapest zou worden verwijderd. Te
21.30 uur viel het monument. Op dat tijd
stip gaf de menigte vrijelijk uiting aan
haar ontstemming over Geroe's toe
spraak".
De commissie deelt dan mede dat een
studentenafvaardiging zich diezelfde dag
naar het gebouw van Radio-Boedapest
had begeven, om opheffing te verzoeken
van het uitgevaardigde verbod van om-
roeping der zestien eisen.
„Een gerucht deed toen de ronde dat
een der delegatieleden was neergescho
ten. Kort na negen uur 's avonds werden
traangasbommen uit de bovenste ramen
van het gebouw geworpen en enkele mi
nuten later schoten leden van de AVH op
de ongewapende betogers, waardoor een
aantal hunner werd gedood en gewond.
Voor zover er een tjjdstlp kan worden
aangegeven, waarop een vreedzame beto-
Jn een feUe opstand, was
het dit: De reeds zo bijzonder impopulaire
en alom gevreesde Hongaaise veiligheids-
politie haa geschoten op weerloze men
sen.
Er kwamen ambulanees, met Rode-
Kruisembiemen. Leden der veiligheids
politie, vermomd i„ witte doktersjassen.
kwamen uit het gebouw en wilden zich
naar dfe ambulances begeven. Doch een
gedeelte der betogers had dit door. Zii
vielen de „dokters" aan en op dat ogen
blik kregen de betogers hun eerste wa
pens in handen", aldus het rapport.
De commissie vervolgt: „De regering
zond met spoed troepen naar het plein
voor het parlementsgebouw, doch na
enige aarzeling kozen de Hongaarse mili
tairen de zijde van het volk.
Intussen hadden arbeiders uit Csepel
Ujpest en andere arbeiderswijken van
Boedapest telefonisch vernomen, hoe de
zaken ervoor stonden. Zij maakten zich
meester van vrachtauto's en redp.a naar
Boedapest; onderweg verkregen zij wa
pens yan hen vriendschappelijk gezinde
militairen of politiemannen, of uit kazer
nes en wapenfabrieken.
De opstandelingen wisten de kantoren
van het communistisch dagblad „Szabad
Nep en gedurende korte tijd ook het
gebouw van Radio-Boedapest te bezetten.
Terwijl voor dit laatste gebouw werd ge
vochten, verschenen, te ongeveer twee
uur in de ochtend van de 24sl.« oktober,
de eerste Sovjet-tanks ten tonele. De
eerste schoten op het radiogebouw vorm
den het begin van een harde strijd, die
vijf dagen zou duren, en waarin de inwo-
ners van Boedapest zich gesteld zouden'
zien tegenover Russische pantserwagens
en de gehate veiligheidspolitie.
De gewone Hongaarse politie sympathi
seerde. evenals de militairen, met het in
opstand gekomen volk. Het bewijs is ook
geleverd, dat een aantal Russische solda-
ten zijn taak met tegenzin vervulde. Er
hebben zich een aantal getallen van ver-
broedering tussen Russische militairen en
Hongaren voorgedaan", aldus het rapport.
De opening van het nationale volks
congres, het Chinese wetgevende lichaam,
In het verslag wordt melding gemaakt
van een incident op 25 oktober, toen
sovjet-tanks, die het parlementsgebouw
bewaakten, het vuur openden op onge
wapende betogers.
„Deze slachting, waarbij velen het le
ven verloren, was een schok voor het
gehele Hongaarse volk. En het wist toen
nog niet dat op dat tijdstip premier Nagv
gevangen werd gehouden in het hoofd
kwartier der Hongaarse communistiscne
partij.
27 oktober vormde Nagy een regering,
waarin zowel communisten als niet-com-
munisten zitting hadden. 29 oktober ont
bond Nagy de veiligheidspolitie. De val
van een bewind, waarvoor in geheel Hon
garije slechts de veiligheidspolitie wilde
stryden, geleek toen een onafwendbaar
gevolg", aldus het V. N.-rapport.
Het verslag memoreert Nagy's neutrali-
teitsverklaring van Hongarije en de uit-
nodiging voor een banket bij het Russi
sche militaire commando. Bij die gelegen
heid zou een Hongaarse delegatie de laat
ste details van de overeenkomst tot terug
trekking van de Russische troepen be
spreken. „Het was ongeveer middernacht
(4 november) toen de partij werd onder
broken door de aankomst van generaal
Serof. die de kamer binnenkwam verge
zeld van een aantal NKVD-officiere.n en
die de arrestatie van de Hongaarse dele
gatie gelastte". Toen waren al 2500
Sovjettanks en 1000 voertuigen rond Boe
dapest samengetrokken. Nagy had in
structie gegeven, niet op .le Russen
schieten, aangezien hij rekende op een
succesvol resultaat van de onderhande
lingen, waarheen Pa] Maleter e.a. waren
afgevaardigd. Toen bekend werd, dat
Kadar een nieuw kabinet had gevormd
besloot de regering Nagy tot gewapend
verzet tegen de Russen. Volgens de getui
gen was Kédór overigens in de eerste
dagen van november in Moskou. Hij werd
pas op de 7de van die maand in Boeda
pest gezien. Op die dag legde hij de
ambtseed af.
Over de tweede interventie van de Rus- I
sen vertelt het rapport o.m. dat een groot
aantal Sovjet-troepen uit verschillende
gebieden van Centraal-Azië overgebracht
waren. Vele manschappen meenden, dat
zij in Egypte waren met de opdracht om
tegen de Brits-Franse „imperialisten" te
vechten. Het scheen, dat de Sovjets meer
vertrouwen hadden in troepen die nog
niet met „Europa" in aanraking waren
geweest en die onverschillig stonden
tegenover de Hongaren.
aanvankelijk 2 Juni
die op vandaag was vastgesteld, is uit
gesteld. Er is geen reden hiervoor opge
geven en ook geen nieuwe datum bekend
gemaakt.
Het congres zou
beginnen.
Naar Reuter uit Peking meldt, hebben
in communistisch China de laatste tijd
verscheidene „democratische" partijen
bijeenkomsten gehouden, waarbij felle
aanvallen werden gedaan op „rechtse"
elementen in deze partijen, die onomwon
den kritiek op het leiderschap van de
communistische partij en op enige acties
van deze beweging hebben geleverd On
der deze kritici bevonden zich de minis
ter voor de houtindustrie, de in de Ver
enigde Staten opgeleide dr. Lo Loeng
Tsji, en zijn ambtgenoot voor verbindin
gen, Tsjang Po Tsjoen, die beiden al lan
ger met de communisten hebben samen
gewerkt dan het merendeel van hun partij
genoten maar die nu wegens hun kritiek
op de communistische partij voor „recht
se elementen" worden aangezien.
Zoals bekend is, heeft president Mao
Tse Toeng in zijn rede van eind februa
ri, waarvan de tekst dinsdag werd be
kend gemaakt, gezegd, dat kritiek welis
waar is toegestaan, maar dat acties,
die er op zijn gericht „het leiderschap
van de communistische partij te verzwak
ken" verkeerd zijn. Het is overigens merk-
w.aard.!g' dat de *.g. „rechtse elementen"
uitsluitend door hun eigen partijgenoten
worden aangevallen en dat er van com
munistische zijde nog niet is gereageerd
op hun kritiek. Zo is de minister voor
de voedselvoorziening, Tsjang Nai Tsji,
wegens zijn aanvallen op de communis
tische partij al ontslagen uit de redactie
van de „Kwang-Ming", een blad voor
intellectuelen dat door de „democrati
sche partijen gezamenlijk wordt uitge
geven. Het is nog niet bekend, of derge
lijke critici ook uit hun regeringspost
maaF„,"°P grond van de wens van hun
partij zal geschieden.
van df mensen, op wie de krach
tigste aanvallen zijn gedaan, is de voor
malige gouverneur van de provincie Joen-
nan Loeng Joen, die, naar het volksdag
blad van Peking meldt, vooral tegen de
Sovjet-Unie ageert. Zo zou hij hebben
voorgesteld, dat China de terugbetaling
^Soviet*™6"8 d6i Koreaanse oorlog van
fiv tnf Y-nle- geleende geW voor twin-
f g 10' dertig jaar zal opschorten. Ook
had hij weer de kwestie van de ont-
Jhfrfr ifl V3n fabriekep m Mandsjoenie
door de Russen na de tweede wereldoor-
log ter sprake gebracht. „Dit was wer
kelijk een gemene belediging aan het
dagblad3 Tde Sovjet-Unie" aMus het volks
dagblad. Tevens zou Loeng hebben gepleit
aaTwTn^ring van de financiële hulp
van het YUltfenland" °P «n bijeenkomst
van het bestuur van Loengs partij de
mTd^verkf' ^3d iemand aIs commentaar
gezegd da, Tlng de oud-gouverneur
gezegd, dat Loen „oude koeien uit dp
Sloot wil halen", hoewel de Sovjet-Untf
hef L,1P grote schaal heeft geholpen bij
het bouwen van veel meer nieuwe fa-
heênegneleeverdaar machinerieën voor
ij
zullen worden ontslagen. Men acht het
waarschijnlijk dat dit, als het Inderdaad
gebeurt, met op last van de overheid
Het zenuwstillend, geer» slaap
verwekkend, BAYER preparaat
drVhi lHnjsmde*c'ifer van het levenson-
arhp?H» V3,P fezmnen van hand- en hoofd-
«rJlT l maandelijks door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek wordt
AOW Y ,Yet lndexcijfer inclusief de
A.O.W. van 115 naar 116.
Binnen de afzonderlijke groepender
gezinsuitgiiven vertoonde de voeding een
nl™?Va" 113 naar 115- Dit werd voor
namelijk veroorzaakt door een stiigine
vo? g indexcijfer voor aardappelen'en
sffiL f' terwi" voorts een nrijs-
stijging werd geregistreerd voor vlees en
vertoond^ Het indexcijfer voor frutt
S vit f nt6?en een daIing' ter
terug Tiep PnJS Van V6t spek iets
Het indexcijfer voor de groep wonin""
vangeL3n 119 naar 120' vooralPaïs gevolg
van een geringe prijsstijging voor ver
warming en verlichting.
,„Y8„fStijgin! v'an de nitgaven voor con-
vens e6/8 K? nden veroorzaakten te-
voSr rfe nnJYglne Van de indexcijfers
voor de posten, waarvan de hoogte sa-
hè^gnerim8t het V00r aanschaffing van
klinkt'iZn"nn dienstenpakket noodza-
c fer voor a stlJgmg van het index-
en !?e groep -verzekeringen
en belastingen van 142 naar 144 moet
hieraan worden toegeschrevpn
Omtrent de omvang van het
oeuvre van Malègue meestal
hoort men beweren dat „Augus-
tin, ou le Maitre est Iè" zijn enige werli
is geweest licht het hier besproken
boek uitvoerig in. Er is nog heel wat
meer uit de devote pen gekomen dan hel
omvangrijke brok roman-lecluur dat
après tout toch zijn leven heeft beheerst.
In hoofdzaak waren het religieuze ge
schriften, zijn „ultima verba". Na de
openbaring van de „Augustin" kleine
boekdeeltjes, maar „onuitputtelijke bron
nen van meditatie", zoals mevr. Malègue
ze betitelde, met name „De l'Annoncia-
tion a la Nativité" één lofdicht op de H.
Maagd; de „Petite Suite Liturgique", een
overzicht van de Mariale feestdagen, van
de Advent tot Pinksteren; en „Pénombres
glanes et approches théoiogiques", ailer-
lei verhandelingen van apologetische
aard, scherp verstandelijk beredeneerd
ter verdediging van het geloof; en een
posthuum werkje „Sous Ia menie de
Dieu", dat hij kort voor zijn dood schreef.
Tenslotte dan nog de onvoltooid gebleven
roman „Les classes moyennes du salut".
Over dit alles en nog meer wordt in
dr. Michaels biografie omstandig uitge-
wijd. Het zou te veel plaatsruimte vergen,
haar op de voet te volgen; wij moeten
ons daarom bepalen tot de „Augustin". die
gaandeweg een buitengewoon succes
werd. Aanvankelijk was het omvangrijke
werk dat allerminst; verbeeld u: de eerste
uitgever bij welke het handschrift 29
oktober 1931 werd aangeboden, stelde als
voorwaarde dat de auteur zelf de kosten
der uitgave zou dragen! Het moest 22
februari 1933 worden alvorens bij Spes de
eerste 3000 exemplaren van de pers kwa
men. Malègue was toen 57 jaar. De twee
de editie van lo.ooo exemplaren verscheen
reeds 5 december van hetzelfde iaar. In
het geheel zijn er negen drukken van liet
werk gepubliceerd
zal de „held" daarin
Pal Maleter, die de Hongaarse delegatie leidde.
daèLreeks knoeierijen, waaraan de ver-
'aii zicil had schuldig gemaakt en
ee deze zich een totaal bedrag
®W,?+rc? 35.000 gulden had toegeëigend
één ffPVal van rifi vofxlrc wnc rlc
Mig. "wa 6c; v cal vd
?.ïen laste gelegd en daarvoor hoor
WdIJ een gevangenisstraf van een jaar
zich eisen.
b®diende was in dienst bij een
W ae Amsterdamse firma, die als ver-
Vv i o°rdlger van een brandwaar-
g Maatschappij te Den Haag optrad.
Vljj, oeze assurantie maatschappij
v- brieven met mededelingen
4 °°r hem gefingeerde brandschade,
m11 las^e van de maatschappij kwam
?V6p het verzoek het schadebedrag
schrijven op zijn eigen girore-
V g-
de °P deze wijze verkregen gel-
Raakte verdachte goede sier: hij
fii een puto. kocht een duur foto-
stsi hnapparaat en maakte kostbare
J6s met zijn echtgenote.
5'stJ? de veiling Septer te Tiel werden
I*1 de eerste meikersen uit de natuur
beer c- Bronmans te Varik aan-
vV0j''d- Ze noteerden 2.50 per kilo.
YtVcPnde week wordt door de mee
°Sst rf?zen een aanvang gemaakt met de
die dit jaar zeer matig zal zijn.
bftder 0st-Servië is een 50-jarige schaap-
'Vm WeemaaI kort na elkaar door de
er getroffen en overleden. De eerste
de bliksem hem toen hij op een
Het behoort tot de loffelijke Nederlandse gewoonten bij elk karweitje
dat men opneemt, eerst even bij werkgever of deelgenoot te vragen, wat
men er wijzer van wordt. Dit is een elegante uitdrukking voor de meer
oprechte vraag: hoeveel geld levert het me op? Als men aldus de wijsheid
synoniem verklaart met een paar bankbiljetten, dan dient te worden
vastgesteld, dat men er in Pouilly sur Serre, een dorpje vlak bij de Franse
stad Laon, geen cent wijzer van wordt. Integendeel, om daar een week
lang hard te mogen werken als bouwvakarbeider moet men veertig gulden
toe betalen. De rasechte bouwvakker, confessioneel of „neutraal"
georganiseerd, zal een gegadigde daarvoor „stapelgek" verklaren. Welnu,
die stapelgekken lopen in Nederland rond. Het zijn de voortrekkers.
Is er begripsverwarring tussen wijsheid
en bankbiljetten, die blijkt er ook te zijn
tussen stapelgek- en idealist-zijn. Het s
namelijk idealisme die de voortrekkers
naar Pouilly sur Serre drijft. Idealisme
dat een fclbeleefde apostolaatsgedachte
als grondslag heeft.
In Pouilly sur Serre is een team van
vijf priesters in de Franse binnenlandse
missie werkzaam en wanneer ter eerste
*--- i'uoaiu wa Ar,aaiii en i<er eer
irv'^nKo week wordt door de meeste kennismaking een ploegje waarnemers
iüaZen een aanvanu ppmaakt mpf rlr-v i
}j. f'IJ - .vw, „ij i_,CC11
yHstei bb zhn kudde stond. Hij viel
s neer' Toel- vrienden hem
ü]%aa]egen trof de bliksem hem weer,
6v6fl «iet dodelijk gevolg. De vrienden
zijn ze diep
Pugedeerd.
Nederland is weergekeerd
onder de indruk..
„De mensen", zo lezen wij in een ver
slag, „werken er op enorme suikerbie-
ten-landerijen van 200 tot 600 ha. Dooi
het onverantwoordelijke gedrag van de
rijke pachters en de slechte Franse land
bouwpolitiek worden de landbouwers af
gescheept met een hongerloon de best
betaalde arbeider verdient 96 frank per
uur dat hen in de grootste ellende
heeft gebracht.
Bij zulk een uitbuiting door de bazen
slaat communistische propaganda natuur
lijk goed aan. Bovendien heeft de dage
lijkse strijd om hun brood de mensen
vervreemd van God en Kerk. zo zelfs,
dat de gewone menselijke deugden als
saamhorigheidsgevoel met mede-arbeiders
verantwoordelijkheidsbesef voor eigen kin
deren, drang naar vervolmaking van ei
gen huis en goed (d.w.z. krotwoning)
zijn verdwenen. De stoffelijke en geeste
lijke armoede zijn zo groot, dat men hier
spreekt van een „sous-proletariat", iets,
waar wij geen voorstelling van hebben.
„Weinu, de Franse regering doet niets
voor deze mensen, zodat de taak van de
Kerk extra zwaar ls in dit missiegebied.
De missionarissen, die hier werkzaam
zijn er is een equipe van vijf man,
wonend in Pouilly kunnen niet vol
staan met het uitdragen van het Evan
gelie; alle bekeringswerk is nutteloos bij
mensen, die niet eens een minimum aan
bestaanszekerheid bezitten. Daarom wer-
u L2®' voor alles aan de materiële ver
heffing van deze mensen.
Nu beschikt de Mission Diocesaine
sinds twee jaar over een landbouwtech-
msche school in Pouilly, waar jongens uil
de arme landarbeidersgezinnen worden
opgeleid tot geschoold vaklieden, die zijn
aangepast aan de sterke mechanisatie van
de landbouw. Deze vereist n.l een veel
grotere vakkennis voor het bedienen van
de machines; de betaling zal overigens
beter worden, maar het gaat er de mis
sion ook om, de jonge technici op mo
reel gebied een geestelijk plan te vor
men en daarmee jonge krachten te le-
vfrf,n, voor de Katholieke Actie op het
Platteland, welke bijna nog niet bestaat
in het gebied van de „grande culture"
„akkerbouw in het groot".
„Dergelijke christelijke technische scho
len zijn nog onbestaanbaar. De school te
Pouilly kon worden gebouwd dank zij het
legaat van een rijke weduwe. De jongens
zijn er intern en betalen nog geen vijfde
van hun kosten. Het tekort wordt met
moeite aangezuiverd uit de pacht van
een boerderij, die ook tot de erfenis be
hoorde.
Maar nu de grote zorg van père Tho
mas: de school is niet compleet. Wel is
er een gebouw met leslokalen en woon
ruimte, maar het technische gedeelte van
de school, het praktijkgebouw met mon
teurswerkplaats, bankwerkerij en smidse,
moet nog worden gebouwd. Maar het geld
is op en op subsidie is pas kans, zodra
de school haar bestaansrecht heeft bewe
zen: afleveren van gedip' imeerden tech
nisch goede outillage. Maar aan het laat
ste ontbreekt het nu juist. Hoe deze vi
cieuze cirkel te doorbreken?"
Het gouden bestaansfeest van de we
reldbroederschap van de Boy Scouts is
aangegrepen voor het stellen van een bij
zondcre voortrekkers-goede daad. Het
werkterrein is ervoor gevonden: Pouilly
sur Serre. Ze gaan er eigenhandig een
praktjjkgebomv neerzetten van 25 m lang
en 8 m breed. De material, n zullen ze
zelf bekostigen; de begroting hiervan is
ongeveer 8000 gulden.
Elke zaterdag tussen 21 juli en 1 sep
tember zal een autobus uit Maastrich'
vertrekken om 20 a 25 voortrekkers naar
Pouilly te brengen om de daar werkzame
ploeg af te lossen. De voortrekkers zullen
er kamperen en voor hun reis en kamp
geld 40,- betalen. Zij en vooral de
thuisblijvers die niet in staat zijn zelf te
gaan timmeren en metselen, doch er toch
hun bijdrage aan willen geven zullen
ook de kosten der materialen voor hun
rekening nemen.
Een nobel plan. Materieel worden ze er
niet „wijzer" van, maar geestelijk zullen
zij zich door dit contact met een der
moeilijkste Europese missieposten ver
rijkt gevoelen.
Als contactpunt in Nederland moet wor
den beschouwd de Nationale St.-Jozefstam
Wilhelminapark 8, Breda, welks stamlei-
der er zijn girorekening 419991 voor heeft
opengesteld.
„Onze plannen", aldus schreef ons een
voortrekker, „beogen per se geen stunt
maar ze betekenen een hulp voor mensen
die in de puree zitten en een middel
Velen, die het over de 1100 bladzijden
tellende boek hebben doorgelezen, heb
ben de indruk gekregen, dat Matègae een
analyse heeft willen geven van zjjn eigen
levensloop. Dr. Elizabeth Michael komt
met klem op tegen deze voorstelling:
Malègue heeft nimmer zjjn geloof verlo
ren; ook is hjj nooit notaris in Nantes,
noch professor aan de universiteit van
Algiers geweest, zoals vaak wordt be
weerd. Niettemin kan men bepaalde over
eenkomst vaststellen tussen het karakter
van de auteur en dat van zjjn „held".
In het tweede deel van haar biografie
ontleedt de schrijfster, de verschillende
aspecten van „Augustin" onder de loep
nemend, de ideeën die de roman op psycho
logisch gebied en de kwestie van het
lijden in de wereld ontvouwt; bestudeert
aan zijn litteraire kwaliteiten en de
wereldwijde indrukken,die hij naliet in
de kritiek uit diverse landen en een uit
voerige briefwisseling. Voor de velen die
Malègue ondanks ziin lucide stijl niet ge
heel begrepen mochten hebben, toont zij
aan dat Malègue in zijn boek de complexe
vernieuwingen bestudeert van een geraf
fineerde intelligentie en een solide platte
landse herediteit. De overdreven verstan
delijkheid en de „held" houdt geen reke
ning met de intuïties van 't hart, noch met
die van de ziel. Het gehele probleem van
het geloofsverlies bij deze Augustinus is
te verklaren uit de grote disprooortie tus-
lozen. Alles bijeen: de hoogmoed van de
geest wijst het mysterie af. Augustinus
moet langs obscure en pijnlijke wegen de
Christus wedervinden. Door het lijden,
fysiek en moreel,
eindelijk slagen.
„Augustin is aldus een grote roman
van mystiek en religieus karakter, waar
lijk een summa van menselijke ervaring
gedurende vijftig jaren opgedaan, en na-
dat zrjn werk meer dan twintig jaren was
gerijpt.
Natuurlijk is het niet alles lof .vat de
bescheiden mens wordt „toegezwaaid".
iT .J i? "soms" breedsprakerig en de
beelden die hij gebruikt zjjn wel eens
geforceerd De meest ter zake te achten
kritiek lykt ons die van Paul Claudel
die evenals vele andere eelebriteiten met
Malegue over zjjn boek in corresponden
tie trad van wie twee brieven in dit
biografische werk zijn opgenomen en die
onomwonden zegt: „ies angoises encgéti-
ques de votre heros sont pour mol, je
l'avoue, bien difficiles a comprendre".
Ook ons lijkt dit het zwakke punt van
de „Augustin", dat al te veel waarde
wordt gehecht aan de hypothetische
„vondsten" der on-katholieke exegese.
In zijn tweede brief komt Claudel zelfs
tot de volgende misprijzing van het criti-
cisme": „elk woord van de Duitse pro-
fessoren is een domheid en nonsens. Men
weet niet wat meer te bewonderen hun
brutaliteit of hun zotheid". En dan zegt
Claudel dat zijn bijbelstudies hem tot
hetzelfde resultaat hebben gebracht als
dat van de Dominicaner pater Lagrange.
„C'est l'esprit naturaliste qu'il faut ra-
dicalement exorciser"; want: de Bijbel is
een gedicht.
In het boek van dr. Michael is een lange
Hjst opgenomen van schrijvers die zich
over het oeuvre van Malègue hebben uit
gelaten. Ook staan er tijdschriften en
kranten in vermeld, die in hoofdzaak de
„Augustin" hebben besproken. Onder de
'tijdschriften troffen wij aan „Boeken
schouw" van 15 maart 1934 met „De ro
man van een terugkeer" door J. V. H.
Door. Enigszins verbaasd waren wij over
de volgende publikatie: Lampen, IJ. W.
,,"n Fransche Katholieke Roman". Nieuve
Rotterdam Crt, Rotterdam 7 avril 1834.
Nu is het een feit dat prof. dr. Wilii-
brord Lampen O.F.M. op 7 april 1934 on
der het genoemde opschrift een bespre
king van „Augustin" in „De Maasbode"
publiceerde! Wat Malègue zelf geweten
moet hebben, want toen deze later Nij
megen bezocht, wij weten het uit de
beste bron heeft hij p. Lampen extra
voor zijn recensie bedankt.
Er zal hier wel een misverstand in het
sen de profane studievakken, die het teli- spel zijn; zo goed als dr. Michaël zich ook
gieuze leven schaden en doen verwaar-1 moet vergist hebben ten zij iiet drukken
voor nog geen gulden per uur willen
werkenThuis is het bittere armoe...
voor de voortrekkers om aan den lijve te ffot -rint -J n- l
ondervinden, welke consequenties 't chris-1 idyllisch uit. Maar
ten-zijn met zich meebrengt."
welke Nederlandse boer zou hier
dat er nog altijd geen vertaling van „Au-
gustin in het Duits was verschenen. Die
dateert al van verleden jaar en werd
gelijk zo pas aangestipt op 5 april j.l. in
deze courant besproken.
L. H.
„Joseph Malègue" door Elizabeth
Michaël. Editions Spess, Parijs. Zie
voor het eerste artikel dit blad van 19
juni.
v
