20 JAAR SNIP EN SNAP DE KLERKeZN Afgezant van Pineau polste Algerijnse opstandelingen Tentoonstelling van laatmiddel eeuwse paramenten Het geknoei met schilderijen te Brussel slan Katholiek huwelijk protestantse visie in Epos over Canadese DIEPPE BIJ DAGERAAD soldaat o ZWOEL MET BUIEN EEN BEETJE VRIENDELIJKHEID DOET WONDEREN D' Sangerknaben vom Wienerwald komen naar Nederland theaterwereld Perzische tapijten NOG EEN EXTRA KORTING VAN 15% Amerikaanse journa listen naar rood China? Vivien Leigh bereikt compromis Prijsvraag Friese Literatuur Negerkunst van nu uit Centraal-Afrika Valse „echtheidscertificaten" U kunt fotograferen, als U de juiste AGFA film kiest Minutieus verslag van meest tragische gevechts-actie VB UNICUM IN DE VRIJDAG 19 JULI 1957 PAGINA 3 DELFTS STUDENTENTAL MET HONDERDEN GEGROEID „HET ZWIN" WEER VOOR PUBLIEK TOEGANKELIJK Een vriendelijke attentie voor vriendelijke mensen 'n Fris-initiatief 'n beetje vriendelijk heid doet wonderen LEVERBOTZIEKTE ONDER REEëN IN TWENTHE BIJZONDERE LEERSTOELEN rV Wie Willy Walden en Piet Muyselaar in het gewone le- lift mcemaakt, kent nauwe- Vks de komieken terug, die ?v°nd aan avond kans zien un publiek amechtig van et lachen te laten kronke- en in hun stoelen. Het zijn -en paar bescheiden, over- eleetde mensen en dezer aKen is het Réné Sleeswijk oor het eerst in twintig ja- en gelukt, de beide humo- en naar een persconfe- entie te krijgen. Zij gaan P in hun werk, maar schu in de hulde en de bloemen, verheugen zij zich uiter- ard oprecht over het slic es van hun revues. Zjj zijn eigenlijk zelf verbaasd, dat et nu alweer twintig jaar geleden is, dat zij invieleij in fadio-programma, dat er de naam zou krijgen n Bonte Dinsdagavond- jrein. Op 17 maart 1937 achten zij een schetsje or de microfoon en voor et publiek in de studiozaal ■neendeiv zij een jurk te moe- en aantrekken. Snip en "naP waren „geboren" en de ndere dag was Nederland, wat Sleeswijk „Snip en Snap- erazy" noemt. En uit dit eerste min of ™eer toevallige begin is dan huidige Sleeswijk-pro- ouktie gegroeid, die verleden een half miljoen Neder- andse bezoekers trok. Denkt u vooral niet, dat et allemaal vanzelf is ge- saan, want 1937 was een (echte tijd voor het theater. De bioscopen zogen de men sen weg en de jonge Snip en Snap-revue ging daarom de mensen opzoeken waar ze waren: in de bioscoopzalen. Tot na de bevrijding heeft men dit volgehouden, doch tenslotte heeft men toch de stap naar het theater ge waagd. En met succes Kostte de eerste revue (20 medewerkenden) duizend gulden, de produktie van verleden jaar kostte ruim twee ton en er werkten 100 mensen aan mee. De bruto- recettes bedroegen verleden jaar ruim 1% miljoen gulden. Hiervan moest echter 2'/» ton aan vermakelijkhedenbe- lasting betaald worden en nog eens een slordinge duit aan omzetbelasting. De post salarissen vermeldde een be drag van een half miljoen gulden. Een andere interessante post uit het huishoudboekje van de revue: per seizoen verbruiken de danseresjes 300 paar schoentjes en 480 paar netnylons. De Snip en Snaprevue gaat er prat op, gepresteerd te hebben, wat nog geen revue vóór haar gepresteerd heeft: Carré in Amsterdam elk jaar 441/* maand achtereen te bespe len. Andere revues konden het nooit verder brengen dan twee maanden. En nu staat de première van de 20ste revue dan voor de deur. Eigenlijk is het geen prémière meer, want sinds 12 juli draait de revue al in het Hilversumse theater Gooiland. Maar men heeft altijd de eerste voorstelling in Amsterdam tot prémière verklaart en houdt zich aan de traditie. Philips' vervaardigde ter ere van de 20ste revue een langspeelplaat onder de ti tel „Daar zit muziek in al 20 jaar", de titel van de nieuwe revue. Niettegenstaande de reeds verlaagde prijzen geven wij gedurende één week op een groot gedeelte van voorraad uitsluitend eerste kwaliteit onze enorme ROTTERDAM: BINNENWEG BEIJERLANDSELAAN ROTTERDAM - DEN HAAG - UTRECHT - VLISSIfcJGEN Tn Franse parlementaire kringen is gis pen enige sensatie verwekt door de be- cidmaking, dat een medewerker van de ^'"lister van Buitenlandse Zaken onlangs "eft geconfereerd met vertegenwoordi- *ïrs van de Algerijnse nationalisten. Een woordvoerder van het ministerie Buitenlandse Zaken heeft gisteren cgeiteven, dat de heer Goeai-Bisson- »lèr, 6 aan het begin'van deze maand naar lnis is gezonden om als waarnemer het "hgres bU te wonen van het Internatio- a' Verbond van Vrije Vakverenigingen 11 om te spreken met „Algerijnse vak- tte ^nigingsleiders, die nauwe betrekkin- a met de opstandelingen onderhouden". .b dit «ags Tevoren nog had het ministerie 1 Teit ontkend. hem6 Woordvoerder zei, dat Pineaus waar- Ove r me' de Algerijnen gesproken heeft g6 r het standpunt van de opstandelin- dsn ten aanzien van mogelijke onderhan- W^gen met Frankrijk. Na zijn terug- 6; c 'n Frankrijk heeft de heer Goeau- pre °hnière verslag uitgebracht aan de lan^ler en aan de minister van Buiten ge Zaken. se°re Cië®' is bet standpunt van de Fran- ti0ri Sering, dat zij weigert met de na- hw sten te onderhandelen zolang deze det Akkoord gaan met een staken van 1 vüren. >fi* dusver is de minderheidsregering lijk ,°urgès-Maunoury, die voorname- Sestpf ratücalen en socialisten bestaat, v6r) "hd door de gematigd conservatie- Waa'r?1€ haar hebben gesteund op voor- ge^ i dat zij streng blijft optreden te- e opstandelingen in Algerije. beIcend, wordt er heden tn de Wet: •,pt'0nale Vergadering gestemd over een t>0jit°ntwerp om de regering uitgebreide str;ji€ke bevoegdheden te geven ter be- iq 'ng van de Algerijnse opstandelingen hiitig ?'ranse moederland. Aan deze stem- den vertrouwenskwestie verbon- Vatiev n vraa§t zich af, of de conser- hunj^en de regering na de jongste ont- S nog wel zullen steunen. tisck'li<3de*s bebben 21 Afrikaans-Azia- d®bat 'anden Sisteren officiéél om een vraa °Ver de toestand in Algerije ge- Alge op ^e komende zitting «van de Vergadering van de Verenig- aties. i een 's maand van betrekkelijke rust °t>gelaa-Iifn de terreur in Algerije weer Algjp 1 1° een drietal hoofdstraten van Ni 7.1 i We, "gd zijn gisteravond aanslagen ge- ®°litie' V"aarbii een Franse officier van °m be' leven is gekomen. Vier politiemannen liepen verwondingen op. In Tlemcen in het oosten van Algerije Is een handgranaat ir een café gewor pen. Twee mensen werden gewond. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, Dulles, heeft gisteren te kennen gegeven, dat hij bereid is een beperkt aantal Amerikaanse journalis ten toestemming te geven om een be zoek van een half jaar aan communis tisch China te brengen. De vertegen woordigers van de Amerikaanse pers, aan wie de minister dit mededeelde, verklaarden echter niet akkoord te kun nen gaan mef het beginsel van een be perkt aantal. Pogingen om tot een voor alle partijen aanvaardbaar getal te komen, mislukten. Zoals bekend heeft het „State De partment" tot dusver steeds geweigerd een visum te verlenen aan journalis ten, die Peking willen bezoeken. Vivien Leigh, de bekende Britse toneel- en filmspeelster die vorige week in het Hogerhuis demonstreerde tegen de voor genomen afbraak van het oude St.-Ja mes Theater, heeft dopderdag met de zakenman, die op de plaats van het the ater een kantoorgebouw wil laten bou wen, een voorlopig compromis bereikt. De zakenman, Felix Fenston, bleef weliswaar bij zijn voornemen om de oude schouwburg te slopen, maar hij verklaarde zich bereid, een door hem ontdekte oude schuur te Hereford, die in de tijd van Koningin Elizabeth I een theater was, in deze oude toestand te herstellen. Na afloop van het onderhoud lieten Vivien Leigh, haar echtgenoot Sir Laurence Olivier en Felix Fenston zich fotograferen voor het St.-James Theater. Dat de actie om deze schouwburg als nog te behouden nog niet wordt ge staakt blijkt uit de aankondiging, dat de Vereniging van Britse Toneelspelers za terdag in de straten van Londen een protestbetoging zal houden, waarbij o.a. Lady Olivier en enige parlementsleden het woord zullen voeren. Het Rely Jorritsmafonds heeft voor dit jaar weer een prijsvraag uitgeschreven ter bevordering van de Friese literatuur. Voor oorspronkelijke Friese gedichten en korte oorspronkelijke verhalen in Fries proza is een bedrag van 1.700 aan prijzen be schikbaar. De jury wordt gevormd door prof. dr. K. Fokkema te Amstelveen, ds H. J. Brouwer te Holwerd en de heer G. G. Brouwer te Gorredijk. Voor het studiejaar 1956—'57 zijn blijkens de thans gepubliceerde cijfers aan de Technische Hogeschool te Delft 5511 studenten ingeschreven tegen 5138 voor het studiejaar 1955'56. Voor de richting civiel ingenieur steeg hun aantal van 673 tot 714, van werktuigkundig ingenieur van 1090 tot 1193 en voor natuurkundig ingenieur van 394 tot 458. In de andere studie richtingen was de stijging geringer. Het aantal, dat voor mijningenieur studeert was slechts met één gestegen en wel van 218 tot 219. Het aantal vrouwelijke studenten klom van 83 tot 90. De meeste belang stelling van de dames gaat uit naar de richtingen bouwkundig en scheikundig ingenieur. Voor bouwkundig ingenieur zijn ingeschreven 29 (v.j. 26) en voor scheikundig ingenieur 23 (26) dames- studenten. (Van onze weerkundige medewerker) De depressie, die de laatste twee da gen langzaam van de oceaan over Ier land en Engeland is getrokken, lag vanmorgen boven het Engelse Kanaal, met het gevolg dat de wind in een groot deel van Nederland al naar oos telijke richting is gedraaid. Deze de pressie zorgt voor aanvoer van zachte maar vochtige lucht. Hierdoor heeft het weer een zwoel karakter. Wel ko men er in de komende 24 uur nog re gen- en onweersbuien tot ontwikkeling zodat wij het weekeinde met onbesten dig weer ingaan. Warme lucht bevindt zich boven Rusland en een groot deel van Skandi- navië, waar het overdag 25 tol 30 gr. C. wordt. Deze warme lucht maakt, hoewel langzaam, vorderingen in zuid westelijke richting. Nu de wind bij ons ook naar het oosten draait, is de kans aanwezig, dat de temperatuur tijdens hef weekeinde een langzame stijging te zien zal geven, maar door de hoge vochtigheid van de lucht blijft het daarbij drukkend weer. Op dinsdagavond 23 juli zal in het muse um voor Land- en Volkenkunde een ten toonstelling van schilderijen worden geo pend onder de titel „Hedendaagse ne gerkunst uit Centraal-Afrika". Rolf Itali aander, die de geëxposeerde collectie op zijn reizen in Afrika bijeen bracht, zal ter gelegenheid van deze opening een causerie houden over deze kunst. (Van onze correspondent) In het Oud-katholiek Museum aan de Mariahoek te Utrecht wordt van 18 juli tot 15 september een tentoonstelling van laat-middeleeuwse paramenten gehouden. Een vrfl uitgebreide collectie paramenten, voornamelijk uit de 15e en 16e eeuw, is hier bijeengebracht, deels afkomstig uit eigen bezit van het Metropolitaan Kapittel van Utrecht, deels van het oud-katholiek seminarie te Apeldoorn en van een aantal oud-katholleke parochies hier te lande. De tentoonstelling werd donderdag ge opend door mgr. E. Lagerwey, oud-katho liek bisschop van Deventer. Tijdens deze plechtigheid hield mej. dr. Beatrice Jansen uit Den Haag een inleiding over de para mentkunst in de latere middeleeuwen, waarin zij er o.m. op wees, dat de hier ge toonde weefsels en borduurwerken voor wat de rijkdom van stoffen en kleuren be treft overeenstemmen met de kleurstellin gen, welke in deze tijd ook in de „grote kunsten" plachten te worden toegepast. Het is logisch aldus spreekster dat naast de pracht en de praal van het hof leven in Vlaanderen in deze tijd ook het kerkelijk leven eenzelfde luister nastreeft. Bij grote processies en plechtigheden pas ten de rijke kerkelijke gewaden evenzeer als bij de wereldse festijnen. Men had veel geld en spendeerde veel geld aan alles wat kon bijdragen tot meerdere eer en glorie van Kerk en Hof. Dr. Jansen noemde de vaak gegeven voorstelling, dat het vooral de adellijke nonnen zouden zijn geweest, die zich wijd den aan dit kerkelijk borduurwerk, een romantisch verhaal, dat naar het rijk der verzinselen kan worden verwezen. Uit de Zuidnederlandse literatuur over de „bor- duurwerckers" waarin slechts een en kele maal van een vrouw melding wordt gemaakt blijkt dat de vervaardigers le den waren van het schildersgilde en een aparte groep van kunstnijveren vormden. Dat wij weinig over hen weten is het gevolg van het feit, dat zij in de zuidelij ke Nederlanden deel uitmaakten van zulk een voornaam gilde, als dat van St.-Lucas en dat hun beroep in het noorden lange tijd tot de vrije beroepen behoorde. Uit archivarische gegevens kunnen wij even wel de conclusie trekken, dat op hun per soonlijk werk prijs werd gesteld, zodat men vaak bij de opdracht de volledige uit voering van een werk door hen persoonlijk eiste. Het natuurreservaat „Het Zwin" op de grens tussen België en Nederland is thans weer opengesteld voor het pu bliek. Enige maanden geleden was het tot verboden gebied verklaard in ver band met de broedtijd van de vogels, die er dit seizoen meer hebben genesteld dan in vorige jaren. Ook het Belgische gedeelte van „Het Zwin" is weer toe gankelijk, hoewel dé bezoekers daar entree moeten betalen. Nauwelijks was het natuurreservaat voor bezoekers vrijgegeven of velen gin gen er op zoek naar „zouterik" (zee kraal); dit is in West-Zeeuwseh-Vlaan deren een geliefde groente, die zich ook goed laat wecken. In vroegere tijden werd de zouterik in grote hoeveelheden gesneden en door de bewoners van het grensdorp Retranchement in de omlig gende gemeente verkocht. (Van onze Brusselse correspondent) Kinderstemmen zijn ongetwijfeld het meest charmante materiaal om mede te werken aan een eensgezind en ver enigd Europa. Daarom alleen al was het in zekere zin een zegen, dat wij in verscheidene plaatsen van ons land buitenlandse jongenskoren konden be luisteren. Dit waren allen koren, die zich een roem en succes verworven hadden door concerten voor radio, te levisie en gedurende buitenlandse tournees door geheel Europa. De be langstelling was in het algemeen altijd groot en de prestaties stelden de be langstellenden nimmer teleur. Binnenkort, namelijk van 26 juli tot 24 augustus, komt wederom een be roemd jongenskoor ons land bezoeken, en wel de „Sangerknaben vom Wiener wald". Dit koor werd in 1921 gesticht in het Instituut St.-Gabriël te V/enen, een brandpunt van de muzikale we reld, waar Beethoven, Schubert, Wag ner en andere grote musici inspiraties ontvingen. De Sagerknaben vom Wie nerwald hebben zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een van de meest representatieve jongenskoren van Oos tenrijk en Europa. Ze werkten mee aan belangrijke opvoeringen in de Wie- 99» Een pas geboren zeehond, door de moeder op het strand te Vlieland achtergelaten, was door de familie v. d. Velde te Groningen vier weken geleden mee naar huis genomen en werd kunstmatig gevoed met behulp van een slang en een trechter. Vijfmaal daags kreeg het diertje hier door melk met koffieroom en levertraan toegediend. Maandag jl. schoot de slang echter los en werd door het dier schielijk ingeslikt. De zeehond werd daarom naar het Noorderdierenpark te Em- men overgebracht, waar men het vloeibare paraffine toediende in de hoop, dat de slang langs de natuurlijke weg te voorschijn zou komen. Toen dit na drie dagen niet gelukte en het dier zichtbaar last kreeg van de slang, werd een injectie met apomorfine als braakmiddel toegediend. Dit middel hiel prima. Na een half uur begon de zeehond te kokhalzen en kwam een stuk van de 42 cm lange en 1 cm dikke slang te voorschijn en kon deze uit de keel worden verwijderd. De „opgeluchte" zeehond blijft nu in het dierenpark, waar het diertje reeds visjes begint te eten, hetgeen op deze jonge leeftijd een grote zeldzaamheid is. ner Staatsopera en elders. Ze treden geregeld op voor radio en televisie en ook hun grammofoonplaten zijn alge meen verspreid. Concertreizen brach- ten dit jongenskoor in Zwitserland, Italië, Duitsland, Polen, Tsjecho Slo wakije, België en Nederland. En thans komen ze wederom na een bezoek aan Duitsland en België naar Nederland om behalve een serie bijzondere kerk- concerten o.a. in Baarn, Lochem, Ter- neuzen, Ommen, ook in de bekende concertzalen en theaters te concerte ren: Arnhem, Zwolle, Leeuwarden, Rotterdam, Utrecht en elders. In de openluchttheaters van Bloemendaal, Bergen, Den Haag, Amstelveen en Apeldoorn zijn zij eveneens te horen en te zien. Aan het einde "an de vorige maand hebben wij gemeld, dat de directeur van een verkoopzaal e Brussel, een zekere Jacques Trussard, door het parket werd gearresteerd naar aanleiding van knoeien met schilderijen die in zijn zaal werden geveild. Er was daarbij toen ook sprake van werken uit een Nederlandse parti culiere verzameling. Sedert enige tijd was het 't parket op gevallen, dat in het gewone venduhuis dus geen kunstzaak —van Trussard tal van schilderijen van „oude meesters" met zeer bekende namen onder de hamer kwamen. Trussard wordt er momenteel van be schuldigd, niet alleen schilderij'en te heb ben geveild waarvan de echtheid zoals die op de catalogi was aangegeven betwijfeld wordt, maar bovendien die „echtheid" te hebben willen doen bevestigen door certi ficaten van kunsthistorici, waarvan de echtheid eveneens sterk wordt betwijfeld. Volgens een Brussels blad, de „Libre Belgique", zou Trussard. die nog steeds gevangen wordt gehouden, voor een deel het slachtoffer zijn van een derde per soon. Het blad zegt in dit verband na melijk, „dat de deus ex machina van de ze affaire een Israëliet is van Oosten rijkse origine, Joseph Schaefer, die vroe ger te Monte Carlo een vefkoopzaal van schilderijen en meubelen had" en dat het deze persoon is, die met Trussard het geknoei op touw heeft gezet. Het onderzoek van het Belgische ge recht in deze zaak heeft zich ook in Ne derland, in Frankrijk en in andere landen uitgestrekt. Er zijn in de loop der laatste maanden in de zaal van Trussard twee grote vei lingen geweest van „oude schilderijen" van meesters met zeer bekende namen. Volgens de catalogi werd de authentic!- (Advertentie) ZOALS bekend zal er vanwege da ge- zatnenlijke fabrikanten van kool zuurhoudende, alcoholvrije dranken (de vriendelijkste verkwikking: „drink fris!") van 20 juli tot 3 augustus a.s. in geheel Nederland een grote vriendelijk heidsactie gehouden worden Het motto luidt: „Een beetje vriende lijkheid doet wonderen"! In het kader van deze vriendelijke actie wordt het Nederlandse publiek in de gelegenheid gesteld, namen en adressen van bijzonder vriendelijke mensen op te geven. Wie de laatste tijd in zijn omgeving „een sterk staaltje" van vriendelijkheid heeft meegemaakt of er over gehoord heeft wordt verzocht daarvan vóór 26 juli melding te maken bjj het Bureau Vriendelijkheidsactie Leidsep'ein 13, Amsterdam-C. Uit de aard der zaak met vermelding van alle ter zake doen de bijzonderheden en duidelijke opgave van naam en adres van degene over wiens of wier vriendelijkheid het gaat en die dus voor een aardige verrassing in aanmerking komt. teit van sommige dezer werken bevestigd door echtheidscertificaten die de namen van bekende kunsthistorici droegen, o.m. van de Italiaan prof. dr. Venturi en van de Duitser dr. K. Gluck. Als echter na de veilingen de kopers samen met de schilderijen ook in het bezit wilden komen van die certificaten, konden deze niet door Trussard worden overgelegd. Het is alsdan dat Schaefer, vergezeld van de echtgenote van Trussard. die in dit geval vrijuit schijnt te gaan zich naar Amsterdam begaf, om te trachten, van de Duitse kunsthistoricus Dr. Fried- lander „echtheidscertificaten" los te krij gen. Deze is evenwel niet op dat verzoek ingegaan. Dan gingen Schaefer en mevrouw Trus sard naar Wenen, waar zij gedurende enige tijd verbleven. Op 20 mei was n.l bij Trussard een hoeveelheid Hollandse en Italiaanse „oude schilderijen" geveild, en ook een werk van W. Turner. Deze zouden afkomstig zijn geweest uit de ver zameling van een zekere von Mannheimer uit de Oostenrijkse hoofdstad. In de be treffende catalogus werd ook de mening van Dr. Gluck over die werken medege deeld. Schaefer en de reisgenote kwamen uit Wenen terug, de eerste met tal van cer tificaten. Deze werden aan de rechtbank van Brussel voorgelegd, waar kopers op positie hadden gemaakt tegen het beta len der schilderijen zolang zij niet in het bezit van de in de catalogi vermelde echt heidscertificaten zouden zijn. De recht bank was echter van oordeel, dat er een „reukje" aan die certificaten was. Later werd uitgemaakt, dat zij het werk waren van een vriend van Schaefer te Wenen, wiens verdachte activiteit op dat gebied overigens reeds bekend was. Schaefer heeft inmiddels, toen het geval begon mis te lopen, België verlaten. Hij wordt thans door de internationale politie opgespoord. (Advertentie) Want de sterkste staaltjes var, vriende lijkheid zullen door de fabrikanten van fris-dranken beloond worden met een aardige attentie. 1* de avond van de 18e augustus 1942 koos vanuit Engeland een geal lieerde vloot van kleine schepen zee met aan boord ruim 6000 officieren en manschappen. Nog geen etmaal later strompelde het restant van deze strijd macht geteisterd en gcslagèn, terug naar de Britse havens. Van leger en vloot waren op de smalle strook zand voor de Fran se kust ruim 4000 man door het Duitse vuur afgeslacht. In die 24 uur had zich de raid op Diep pe, ook wel genoemd „de ramp van Dieppe', voltrokken. Deze meest omstre den en meest tragische actie van de_ ge allieerden in de laatste oorlog is het_qn- derwerp van DIEPPE BIJ DAGERAAD door de Engelsman R. W. Thompson. We schreven 1942. Dfe slag om Engeland was beslist in het voordeel van de geal lieerden, de zeeën werden nog grotendeels beheerst door de Duitse U-boten, hoe wel een kentering in de strijd ter zee zich reeds aftekende, en in hun Russische veldtocht behaalden de Duitsers het ene succes na het andere. Men drong in het geallieerde kamp aan op de opening van een tweede front. In dit klimaat werd het plan voor de raid op Dieppe geboren. Het doel was de Duirtse verdedigingswerken langs de Franse kust op' hun sterkte te beproeven en enkele militaire doelen te vernietigen De overwinningsfanfares van de Duitsers schetterden na 19 augustus niet ten on rechte Even oprecht leken hun slogans in de kranten als „Engelsen vechten tot de laatste Canadees", want het overgrote deel van de slachtoffers (3374) man was afkomstig van Canadese regimenten. R. W. Thompson heeft geen roman ge schreven, maar een chronologisch en mi- nitieus verelag van de tragische gevechts handeling, compleet met tekeningen be treffende de samenstelling van de strijd macht, de küst en het aanvalsplan. De schrijver heeft de beschikking gehad zo wel over de Engelse als Duitse documen ten. De nuchtere kroniek is echter, meer dan een militair handboek, een epos geworden van de Canadese soldaat en zijn verbijs terende moed. Ondanks de technische de tails en de nuchtere constateringen, die het werk voor een nietmilitair mogelijk min der interessant maken, wordt het een ode aan de mannen, die stierven op de kei- zelachtige stranden, onbeschermd tegen het Duitse vuur, dat veel intensiever bleek dan de Britse inlichtingendienst vermoed de. Het oordeel over deze raid laat de schrij ver over aan elke lezer individueel. Hij geeft de militair geschoolde slechts vol doende gegevens om een oordeel te kun nen vormen. een zinsnede uit de toespraak van de commandant1 van het Eerste Canadese Leger, luitenant-generaal H. D. G. Crear, die na demanding van 1944 in Normandië zei: ..Ik acht het hoogst belangrijk, dat gij allen op dit tijdstip realiseert welk een belangrijke rol de moeilijke en ge vaarlijke operatie van de raid op Diep pe gespeeld heeft bij de conceptie, het ont werpen en uitvoeren van deze enorme landing." Hopelijk nemen ook velen in Neder land kennis van deze kroniek over de helden van eerste uur. Het boek verscheen bij de uitgeverij J. H. Gottmer, Haarlem, Antwerpen. R. W. Thompson besluit zijn boek met nica. In de buurtschappen Beckum en Oele onder de gemeente Hengelo sterven de laatste ti.id een zeer groot aantal reeën aan de gevreesde leverbotziekte. Alleen in Oele werden de laatste weken veer tig dode dieren gevonden. Bij K. B. is het Utrechts Universiteits fonds aangewezen als bevoegd om bij de faculteit der wis- en natuurkunde te Utrecht bijzondere leerstoelen tc vestigen in de geschiedenis van de biologie, de echnische organische chemie en elektro- E Evangelische Maatschappij wijdde een bijzonder nummer van haar twee-wekelijks or gaan „De Protestant" aan „Huwelijk én gemengd huwelijk". Het gehele nummer draagt in zijn opzet de sig natuur van de antithese tussen de reformatorische huwelijksopvatting en het katholieke huwelijksrecht. Niet minder dan vier artikelen zijn expli ciet gewijd aan het katholieke huwe lijksrecht en de betreffende bepalin gen van het canoniek recht worden in extenso vertaald. De bijzondere aandacht, welke be steed wordt aan de verhouding tus sen burgerlijk en kerkelijk huwelijk, aan de pretenties van de Katholieke Kerk met betrekking tot het huwelijk van gedoopten, inclusief het huwelijk van gedoopten met ongedooplen, en met name aan de incidenten", welke zich op dit terrein hebben voorge daan (het z.g. Haarlemse huwelijks- geval!!) tonen, dat dit nummer gericht is tegen het „machtsstreven" van de Kerk, dat juist op dit terrein als bij zonder gevaarlijk wordt beschouwd. Dit wordt op duidelijke wijze beves tigd in de redactionele nabeschou wing: „Met het oog op dit alles (nl. de katholieke waardering van het huwe lijk als sacrament, de zeggingsmacht van de Kerk, het conflict tussen ker kelijk en burgerlijk huwelijk) is het geboden, dat het burgerlijk huwelijk in ons land gehandhaafd blijft en dat men als Protestanten uiterst waak zaam is t.a.v. alle handelingen van de r.-k. Kerk (nationaal en interna tionaal) mét en vanuit haar canoniek huwelijksrecht". DE algemene indruk is, dat ge streefd is naar objectiviteit in de uiteenzetting van het katho lieke standpunt en dat de bijdragen merendeels gesteld zijn in een rustige en zakelijke sfeer. Dit behoort nu eenmaal tot de moderne stijl; zake lijkheid en meer serieuze studie van het standpunt van de tegenstander worden als een vanzelfsprekende eis van fatsoen beschouwd. De bepalin gen van het huwelijksrecht worden over het algemeen juist weergegeven. Men zou kunnen opmerken, dat het sympathieker en ook juister geweest zou zijn, het „prudenter" in canon 1062, waarin van de gemengd gehuw de katholiek gezegd wordt: ,>De Ka tholieke partij is verplicht op voor zichtige wijze de bekering van de niet-katholieke te bewerken" te ver talen met „op verstandigé wijze". Deze voorzichtigheid riekt nog te sterk naar zieltjeswinnerij en hiertegen mo gen we citeren de uitspraak van Ds. Visser (bl. 259): „dat het een fabeltje is, wanneer we zeggen, dat de Roomse Kerk zo graag zieltjes wint". Typerend is, dat in de pastorele be schouwingen, b.v. over het gemengde huwelijk- een grote mate van gelijk gezindheid aanwezig is, maar dat de meer theoretische artikelen nog bijna volkomen in de antithese blijven ste ken. Het beste hierin is wel het arti kel van prof. Bronkhorst, die zijn „r.-k. beschouwing van het hiiwelijk" begint met een zevental punten van overeenstemming en dan pas de an tithese stelt. Beslist minderwaardig is de persiflerende weergave door ds. Van der Schoot van de herderlijke brief van de bisschop van Gent over het huwelijk. Baesjou beperkt zich tot „enige kwantitatieve gegevens met betrekking tot de gemengde huwe lijken in Nederland" en is dus blijk baar slechts een informatieve gast in dit gezelschap. De informaties in twee afzonderlijke bijdragen over „het ge mengde huwelijk in Zwitserland" en 'Godsdienst en huwelijk in de Duitse Bondsrepubliek" lijken me gebrekkig en ten dele tendentieus. DE bijna exclusieve oriëntering op het katholieke huwelijksrecht geeft aan dit gehele nummer een karakter van eenzijdige anti these. De katholieke huwelijksleer wordt blijkbaar geïdentificeerd met het huwelijksrecht. Aan deze eenzij digheid hebben we echter zelf ten dele schuld, doordat in de katholieke uiteenzettingen over het huwelyk het kerkelijk recht te sterk domineert en de eigenlijke theologie tekort schiet. De uitwerking van de rangorde van de huwelijksdoeleinden in de vorm waarin deze gewoonlijk wordt gefor muleerd, is typisch juridisch en zolang men hierin blijft steken, is er niet veel vooruitgang in onze eigen gedachten en in de gedachtenwisse- ling met anderen te verwachten. Ongeveer hetzelfde geldt voor de verhouding tussen kerkelijk en bur gerlijk huwelijk. Het principe van de zeggingsmacht van de Kerk staat voor ons buiten discussie, maar hier mede is de waardering van de maat schappelijke orde en dus ook van het burgerlijk huwelijk bv. van hen die alleen maar katholiek gedoopt zijn en verder weinig of geen contact met de Kerk hebben gehad, nog niet afge daan. Aan de zedelijke binding, welke door een louter burgerlijk huwelijk kan ontstaan, ook bij hen die onder de bepalingen van de kerkelijke wet vallen, wordt door ons te weinig aan dacht besteed. We oordelen te een zijdig juridisch, wanneer we menen met de onderscheiding tussen geldig en ongeldig huwelijk alles gezegd te hebben. Er liggen in het thema „huwelijk en gemengd huwelijk" juist onder de aspecten, welke in dit speciale num mer van De Protestant behandeld worden voor ons nog belangrijke punten van onderzoek. Daarom lijkt het me niet juist, dat de katholieke opvattingen hierover als volkomen gefixeerd en voor geen wijziging of nadere theologische reflexie vatbaar worden voorgesteld. Een belangrijke bijdrage tot het gesprek tussen Ka tholieke Kerk en Reformatie kunnen we in dit nummer niet zien. Wel is op zichzelf verheugend, dat zelfs in de kringen van de Evangelische Maat schappij een zekere heroriëntering gaande is, welke op eigen manier wellicht toch tot een oecumenisch gesprek kan bijdragen. Dr. B. VAN LEEUWEN O.F.M. i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1957 | | pagina 3