Een NIEUWE WERELD:
H
Mevrouw Patmah weer naar
Indonesië vertrokken
RICHARD SKELTON
ging op audiëntie bij de
Paus
Twee records: vier duizend meter
en honderdzestig meter
Geen catastrofe
Observator
Ambassadrice van de missie
mmm
*B
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1957
PAGINA 3
BSBSliiMMii Mfil
HOE DIE BEHAALD
WERDEN, KAN MEN
HIER LEZEN
De zee als sportterrein
De mooie Cyana
Het wapen van de jager
Centrale verwarming
onder zee
Een heel andere wereld
Ook in overoude tijden
Zeemaskers
Het negen-jarige zoontje van de beroemde Amerikaanse komiek
Red Skelton, die door de doktoren opgegeven is, is vol hoop
Opgetogen over Zwitserse
garde
Vol vertrouwen
Ir
J- I
eV
DE DIEPTEH YAH DE ZEE
j Jacques Piccard, de zoon van de beroemde prof. Piccard,
b'ainentecl bij het eiland Capri in de Golf van Napels,
jpig met een reeks duikproeven, die hem tot ver onder
vierduizend meter onder de oppervlakte van de zee
"eten brengen. Het is hem intussen niet in de eerste
«h»atS 0ï3 eeU record doen> niaar het zit hem toch wel
ars, tlat het diepterecord nog steeds op de naam van
„,n.fransman staat. Met zijn bathyscaaf, ofwel diepteschip
rieste" is hij zopas een onaangenaam avontuur te boven
k"rnen. Toen hij zich reeds op vrij grote diepte bevond,
ak er een waar noodweer los, dat de golven van de zee
°°g opzweepte. Het duikerschip, dat hem vergezelt en
aarmede h(j tijdens de duikproeven steeds in geregelde
rbinding slaat en dat tevens een terugkeer naar de op-
rvlaktc mogelijk maakt, had het zwaar te verantwoor
den. Dit was inmiddels ook met Jacques Piccard het geval.
Mant in zijn metalen huisje daar diep in de zee begreep
hij heel goed, wat er aan de hand was. De zee had wat men
in vaktermen noemt „Kracht Zes" bereikt, toen een schip
van de Italiaanse marine te hulp kwam en zowel het dui
kerschip als de bathyscaaf, na een strijd van anderhalf uur
tegen het noodweer, in veiligheid wist te brengen. Het
omhoog halen van de duikgondcl vond met grote moei
lijkheden plaat* Een der Italiaanse marinemensen ris
keerde zijn teven, om de kabel, die de gondel met het
duikerschip verbond, veilig aan boord te halen, zodat de
verbinding niet werd verbroken. Indien dit was gebeurd,
zou Jacques Piccard in zijn bathyscaaf op de bodem van de
zee gezonken zijn
Het noodweer was plotseling komen
'Pzetten en alleen, doordat tijdig en
*TOel hulp kon worden verleend, werd
Jjeze duikproef geen catastrofe. Toevallig
"ad Jacques Piccard een bioloog meege
komen voor het doen van waarnemingen.
Deze zou de zeeflora en de zeefauna be-
atuderen terwijl Jacques Piccard de
j'oortplanting van het geluid onder wa-
'®r zou opmeten. Dat de bioloog veel
"'euws zou hebben ontdekt, was niet
Waarschijnlijk. Want het was niet de
bedoeling, bijzonder diep af te dalen,
sinds lang weet men heel wat van de
situatie op de zeebodem op een diepte
Van enkele honderden en zelfs duizenden
"•eters. Toen de Amerikaanse onderzoe
ker William Beebe, een soort bathyscaaf
•naakte, voorzien van dikke, glazen ven
sters en er de diepten van de Caraïbi-
sche Zee mee verkende, was het waar
schijnlijk niet voor de eerste maal, dat
"et menselijk oog de wonderen van het
bnderzeese planten- en dierenleven aan
schouwde. Dat was tussen de eerste en
de tweede wereldoorlog. Maar reeds in
de antieke oudheid hebben de mensen
een grote belangstelling gekoesterd voor
hetgeen zich onder de oppervlakte van
de zee bevindt. In de oude geschiedenis
staan vele verhalen opgetekend over
Waaghalzen, die zich heel diep omlaag
Waagden.
Salomons woord: er is niets nieuw onder
e zon, geldt ook voor het onderzoek
j'an de zeebodem. Alleen, heden ten dage
eschikt men over tal van technische hulp
middelen, waarvan men toen nog niet eens
dr°°mde, al is het niet verstandig, de
bchnische capaciteiten van die antieke
"•ensen te onderschatten.
Een Piccard was toentertijd echter
Praktisch nog ondenkbaar. Echter, wat
mans in het algemeen op het gebied van
"e exploratie van de zeebodem gepres
teerd wordt, werd in menig opzicht door
be antieken geëvenaard. Met weet het,
6r zijn thans velen, die als amateurs in de
Jee onderduiken, zonder de imponerende
hulpmiddelen van een Piccard en van b.v.
be Fransman Cousteau, zijn grote rivaal,
bus ongeveer als de antieken, inmiddels
•och modern uitgerust.
Het aantal mensen, dat de bodem van de
Jee, zij het dan op niet al te grote diep-
®U, als sportterrein uitkiest en met een
sPeciale uitrusting en schiettuig gewapend
°P het gedierte van de zeebodem jaagt,
Peemt hand over hand toe. Ze hadden in
middels hun collega's in de antieke oud
heid. Nu men telkens weer het een en
ander kan lezen over deze moderne sport,
y°orts over kikvorsmannen en het zoe
ken naar schatten op de bodem van de zee
b°or koene duikers zal het ongetwijfeld
voor vele lezers interessant zijn, te ver
hemen, wat er te dien aanzien reeds eeu-
;ven en eeuwen geleden, lang voor onze
Jaartelling, bestond.
Men had toenmaals zowaar een vrouw,
p diep onder water de stoutste stukjes
"•■haalde en herhaaldelijk zelfs als „kik-
orsman" optrad. Het was de mooie Cya-
a. Vijfentwintig eeuwen geleden verge-
or, ze haar vader, een zekere Scyllias
jP zijn stoutmoedige duik- en zwemtoch-
Deze was aanvankelijk in dienst van
Perzen en heeft toen geholpen bij het
g ,?ber aan de oppervlakte brengen van de
^Patten, welke zich aan boord bevon-
v P van enkele schepen, die bij de kust
jP be Zwarte Zee gezonken waren. De
roemde koning Xerxes maakte van zijn
VaenSten gebruik. Hij ging later in dienst
ta" de Grieken over en verschafte hun
Zi^P. kostbare' inlichtingen over de Per-
Va 6 vloot. De bekende Herodotus vertelt
der em' dat P'i vierentwintig stadia on-
jj.f de oppervlakte van de zee aflegde,
ïha -Zijn slechts vijftienhonderd meter,
de Rode Zee rn langs de Japanse kust,
alsmede in de Perzische Golf werken
heden ten dage nog tal van parelduikers,
wier duikerkunst formidabel is en die
ter bescherming van hun ogen niets an
ders hebben dan een kuipje, voorzien
van een glazen bodem, waar ze door
heen kjjken.
Indien ze over andere middelen hadden
beschikt, zouden de duikers uit de an
tieke oudheid nog stoutere stukjes heb
ben uitgehaald dan Scyllias en zijn doch
ter, de mooie Cyana. Meer nog dan hun
longen zullen hun ogen een beletsel zijn
geweest, om dieper te dalen of langer
onder water te blijven
Het oog van de mens is niet geschikt,
wanneer het onbeschermd is, om onder
water te kijken. Het is gemaakt, om in
de lucht te zien. Wanneer we onder wa
ter onze ogen openen, ontwaren we
slechts vage omtrekken, een soort scha-
Het wapen van de jager is een har
poen,. Maar hij behoeft die zelden te
gebruiken, om zich tegen het een of
andere zeemonster te verdedigen. Het is
vooral een aanvallend wapen. Om zich te
verdedigen, beschikt hij over een mes,
dat speciaal voor hem ontworpen is. Men
kan onder water geen gewoon mes ge
bruiken. Het lemmet moet van hard
plastiek zijn,.sterk geribbeld, omdat men
het snel enstevig moet kunnen vast
grijpen, in geval van nood. Het moet aan
weerskanten scherp zijn, want men heeft
onder water geen tijd. om te zien, welke
kant de scherpe is. De punt dient dus
zodanig gemaakt te zijn. dat er beter
mee doorboord dan mee gesneden kan
worden. Het mes dient zó bevestigd te
zijn, dat het bij onverwachte bewegin
gen geen gevaar voor de drager er van
kan opleveren.
De echte onderzoekers van de zee
bodem geven aan een draagbare dui
kersuitrusting de voorkeur. Deze is
ingewikkelder dan een zeemasker, maar
het maakt hem mogelijk, langer onder
water te blijven. Ze verrichten zwaar
werk. Want langer dan de man met
het zeemasker blijven zjj onder water.
Ze gaan ook dieper. Op een diepte van
tien meter moet elke duiker een druk
van twee kilo weerstaan, op die van
drie meter één van twintig en op 100
meter diepte drukt op hem een pressie
van elf kilo en wel op elke vierkante
centimeter. De diepzee-zwemmer en
duiker moet over een hele uitrusting
beschikken, o.a. over een lamp, een
kleine dieptemeter, waarmede hij kan
controleren, hoeveel meter water hij
boven zich heeft, een goed horloge, een
ceintuur met stukken lood, waarmede
hij zijn evenwicht kan regelen. Tevens
dient hij over een apparaat te beschik
ken, dat als een soort centrale ver
warming werkt. Zelfs in tropische
zeeën verliest het lichaam in het water
in snelle mate warmte en deze moet
aangevuld worden, wil de duiker, die
eigenlijk meer een soort explorateur
is. een lichaamstemperatuur behouden,
die zijn organisme goed doet blijven
functioneren. Hem staan tegenwoordig
een soort hoofdkappen en andere
kledingstukken beschikbaar, al of niet
met een „voering" van warme lucht,
•U"
I)e Fransen hebben, volgens de laatste berichten, een onderzeeboot, die met de batiscaaf
van Piccard concurreren lean Bij een eerste onderduiking haalde de FNRS III, zoals de
diepzeduikboot heet, reeds de 750 meter. De Franse marine heeft er verder het stil
zwijgen over betvoard. De merkwaardige bout wordt slechts door twee personen bemand.
Het zijn kapitein Houot en dr. ing. Willm.
Rechts: een diepzeduiker op weg naar een wrak op de bodem van de zee.
die hjj indien nodig kan aantrekken.
In vergelijking met deze explorateurs
zijn de toeristen, die o.a. aan de Rivièra
en langs de Italiaanse kusten het onder
water zwemmen en jagen beoefenen, niet
veel meer dan amateurs, hoe ervaren ve
len ook zijn en hoe ver sommigen het ook
in de kunst van het duiken en jagen heb
ben gebracht. Men ziet voor het overige,
dat er heel wat voor komt kijken. De des
kundigen waarschuwen intussen vooral
beginnelingen, niet met de sport te begin
nen, alvorens ze een dokter geraadpleegd
hebben, teneinde vast te stellen, of hun
hart en longen bestand zijn tegen de ver
moeienissen, welke de constante, zware
druk van het water veroorzaken en waar
van de gevolgen zich vaak pas veel later
doen gevoelen. Dat zelfs ervaren duikers
het slachtoffer kunnen worden van niet
te voorziene omstandigheden, is wel dui
delijk, na het ongeval, dat de beroemde
kikvorsman Crabb is overkomen.
Voor de gemiddelde, nog zo goed ge
schoolde „amateur" is het raadzaam, nooit
alleen onder water te gaan en een diepte
van vijftig meter is een limiet, welke hij
beslist niet overschrijden mag.
De beoefenaars van het onder water
zwemmen en het exploreren van de zee
bodem, amateurs zowel als beroepsmen
sen zijn bet er over eens, dat wie naar
de diepten van de zee afdaalt, reeds spoe
dig in een andere, wonderlijke wereld te
recht komt, met prachtige landschappen,
hoogst merkwaardige bewoners en een
sfeer, waarvan men op de aarde geen be
grip heeft. Men moet er dezelfde gevoe
lens ondergaan, die ervaren kunnen wor
den, als men midden op de Oceaan een
zonsopgang meemaakt en het is, alsof de
zee en hemel één geheel worden.
De schoonheid van de zeebodem is on
beschrijfelijk, zeggen zij, die het weten
kunnen. Ze houden evenwel niet op, te
wijzen op de gevaren, welke er voor de
gemiddelde mens aan verbonden zijn. Als
voorbeeld halen ze aan, dat men vijfdui
zend meter moet klimmen, om de druk
van de lucht tot de helft terug te brengen.
Onder water is de druk van het water al
op tien meter verdubbeld, op dertig me
ter verviervoudigd en op zeventig meter
acht maal zo zwaar. O.a. ernstige oor
ziekten kunnen het gevolg van een te gro
te druk zijn. Onder de parelvissers, die tot
op veertig meter duiken en daar enkele
minuten verblijven, komen veel ernstige
oorontstekingen voor, met doofheid als ge
volg.
Voor de beroepsduikers zijn de gevaren
velerlei. In 1947 kwam de Fransman Far-
gues om, toen hij een diepte van 120 me
ter bereikt had. De Amerikaan Hope Root
verdween in 1953, toen hij een nieuw re
cord wilde vestigen
Maar de mens laat zich niet gauw af
schrikken. En terwijl een Jacques Pic
card minstens vierduizend meter in. zee
wil afdalen met zijn ingenieuze bathyscaaf
proberen vermetele avonturiers, slechts
met betrekkelijk primitieve apparaten uit
gerust, eveneens records te behalen. Reeds
hebben de Engelsman Bollard en de
Zweed Zetterstrom met nieuwere appara-
raten een diepte van 160 meter weten te
bereiken. De diepten van de zee blijven
lokken....
DEZER DAGEN NAMEN toe op
Schiphol afscheid van een kleine,
kwieke Indonesische dame, mevr.
M. Patmah. Sedert een half jaar
reisde mevr. Patmah, die uit Ban
doeng afkomstig is door Nederland
als een, we zouden willen zeggen,
onvermoeibare ambassadrice van
de missie. Nauwelijks had ze in
maart j.l. de Willem Ruys verla
ten of ze begon met een geweldi
ge dynamiek aan het uitvoeren van
haar programma. Als echte vrouw
De
uitkijkvan de FNRS III, de Franse
duikboot-batiscaaf.
•bod!
r voor een zwemmer, die niet over de
\v eT"ne ademhalingsapparaten beschiktp
s het ongetwiifeld een enorme afstand
let
ongetwijfeld een enorme afstand,
lias riS intussen niet onmogelijk, dat Scyl-
Het afstand aflegde, voorzien van een
he., of bamboe, waarmede hij via zijn
•hoe r'en adernhaalde. Het is heel goed
•hen a want ook in de oudheid kende
de beze methode, om geruimte tijd on-
des ,ken te blijven. Of de mooie Cyana
rie e ,tocht meemaakte, staat in de histo-
e niet genoteerd. Ze moet zich evenwel
er Srote faam verworven hebben, want
standbeeld van haar gemaakt.
b6gi afSietsel of kopie ervan is in het
ïtoml van deze eeuw bij opgravingen te
ne gevonden.
do^L0*5 overoude tijden werd op de bo-
van
"aar
de zee gezocht naar parels,
van de Hopen werden als gevolg
een jarenlange oefening goede
dj •"roers uitstekende duikers, die vrij
kin de zce afdaalden. De ontdek-
ftjj.®?re'zigers, die langs de kusten van
Hch n"Amer,ka voeren, verbaasden
daa 0Ver de lange tijd, waarin duikers
r onder water wisten te blijven. In
sponsen en naar koraal. Op tri van
duwen, geen precies omlijnde beelden
Dit valt gemakkelijk te begrijpen, aan
gezien het oog een soort fototoestel is.
Door het water wordt als het ware een
grote bijziendheid veroorzaakt, de beel
den op het netvlies worden troebel.
De eenvoudigste oplossing, om onder
water te zien is wel te zorgen, dat de
omstandigheden dezelfde blijven, het oog
derhalve door de lucht ziet. Tegen bij
ziendheid in de lucht gebruikt men een
bril. Tegen de vertroebeling der beelden
het water kan men eveneens een bril
gebruiken. Maar hierbij moet men reke
ning houden met vergroting van het
beeld en met enkele andere afwijkingen.
Hiertoe is, nog niet zo heel lang gele
den, n.l. in 1951, een methode van cor
rectie gevonden, waardoor de onderwa
ter-zwemmer thans in staat is, normaal
te zien, ook wanneer het licht lang niet
meer zo goed is, als hij ver van de op
pervlakte zwemt. Ook wat de afstand be
treft, is een middel gevonden, om de
bril normaal te doen functioneren, zodat
hij dus niet alleen werkt ter bescher
ming van het oog, maar ook ten behoeve
van een goed en zuiver zien en waarne
men. Het nieuwste type bril bedekt een
gedeelte van het voorhoofd, de ogen en
de neus en is een hele verbetering tegen
over de z.g. monogolgles, welke lange
tijd gebruikt werden en die o.a. de neus
vrijlieten. De moderne brillen zijn feite
lijk maskers en men noemt ze dan ook
zeemaskers. Er zijn inmiddels nog ver
schillende typen, omdat b.v. het zicht in
een tropische zee andere eisen stelt dan
in een noordelijke. Voor bijziende dui
kers of duikers met een ander gezichts
gebrek is in een bepaald model maskers
de mogelijkheid opengelaten, er de bril
in te monteren, die ze gewoonlijk ook
dragen. De maskers worden uit plastic,
licht metaal en bakeliet vervaardigd en
ze worden met een rubberband aan het
gebit bevestigd.
Behalve dus, dat de man, die onder
water wil zwemmen alleen om de
schoonheid van de vegetatie en die van
de onderzeese rotsen te bewonderen of
wil jagen, op vissen, inktvissen, zee
egels etc. etc., met een goede bril is uit
gerust, beschikt hij óók over een klein,
goed werkend ademhalingsapparaat met
een voorraad verse lucht en grote
zwemvliezen verhogen de snelheid van
zijn bewegingen. Deze zwemvliezen zijn
van bakeliet, rubber of licht metaal ver
vaardigd.
XWy.-.v-'.y.y
Kapitein Houot en dr. ing. Willm vormen de bemanning van de FNRS III.
Red Skelton heeft, toen hij op zijn reis door Europa te Rome vertoefde, een
particuliere audiëntie aangevraagd bij de Paus en die ook gekregen, ofschoon
Z.H. feitelijk reeds tijd te kort kwam, in verband met Zijn vertrek naar de
zomerresidentie te Gastel Gandolfo. Juist hierom had men het verzoek van
de Amerikaan ter zijde gelegd. Maar de Paus las in de kranten de tragische
geschiedenis van de negenjarige Richard, vernam erdoor, dat deze zich te
Rome bevond en informeerde bij het Pauselijke secretariaat, waarom de
Skeltons, die immers katholiek zijn, niet naar het Vaticaan kwamen. Toen
de Paus hoorde, dat er inderdaad een verzoek was van een „zekere Skelton",
zoals men zeide, beval Hij, dat onmiddellijk het uur voor een particuliere
audiëntie moest worden vastgesteld. Het leek Z.H. wel begrijpelijk, dat de
monsignori van het secretariaat niet wisten, wie Skelton was en ook niet
hadden gelezen, wat er met diens zoontje aan de hand was.
besloeg daarin een van de voorna
me plaatsen het bezoeken van vele
ouders van priesters en missiona
rissen maar bovendien legde zij
contact met missie-procuren,
kloosters, zustercongregaties en
niet in de laatste plaats met het
verheugend grote aantal leken, die
missie-v,rienden zijn.
Mevr. Patmah kwam hier o.a.
met de opdracht zich zelf en an
deren te oriënteren omtrent de
missie-problematiek. r
Mgr. Amtz, de bisschop van
Bandoeng, verzorgde haar reis, de
Tiltenberg, het tehuis van de
Vrouwen van Nazareth, die in vele
gebieden zeer belangrijk missio
nerend werk verrichten, was haar
vriendelijk onderdak gedurende
het afgelopen half jaar. Niet al
leen in Nederland reisde mevr.
Patmah. Zij maakte een bedevaart
naar Lour des en bezocht in Parijs
mgr. Bressolles, de directeur van
de H. Kindsheid. In Rome voerde
zij besprekingen met de kardinaal
prefect van de Propagande Fide,
mgr. Sigismundi, o.a. in verband
Het is bekend genoeg, dat de kleine
Richard, zoon van Red Skelton, aan een
ernstige bloedziekte lijdt. Zes maanden
geleden zeiden de doktoren, dat hij nog
slechts drie maanden te leven had. De
ziekte is ongeneeslijk. Bovendien, de jon
gen had er reeds te lang mee rondgelopen,
voordat men hem door een specialist liet
onderzoeken. Zijn ouders hadden gedacht,
dat hij mager werd vanwege een normale
oorzaak en hun best gedaan, hem er toe
te brengen flink te eten
Toen de beroemde komiek, die in tal
rijke films optreedt, hoorde, dat zijn
zoontje ten dode gedoemd was, nam hij
onmiddellijk vakantie. Een jaar lang zou
hij niet werken en in die tijd zou hij zijn
jongen, die dood moest, de wereld laten
zien. Een jaar tevoren was Richard mee
geweest, evenals zijn zusje trouwens, naar
de Hawai-eilanden en bij die gelegenheid
hadden zijn ouders ervaren, hoezeer hij
van reizen hield en in welke mate vreem
de landen hem trokken. Het bleek, dat
hij graag naar Europa wilde. De doktoren
adviseerden een verblijf op Sicilië.
Nadat de route was vastgesteld, werd
Rome inmiddels het belangrijkste doelwit.
Want Richard, die te Los Angeles op een
katholieke school gaat, had zoveel over
de Paus gehoord, dat hij,deze met alle
geweld wilde zien. Aldus kwam het, dat
de Skeltons een audiëntie aanvroegen.
Door de welwillendheid van Zijne
Heiligheid kregen ze een particuliere
audiëntie, niet in een zaal, maar in diens
bibliotheek. Vader en moeder Skelton,
Richard, zijn zusje en een oom begaven
zich in een grote auto naar het Vaticaan.
Richard was opgetogen over de Zwitserse
garde in haar prachtige uniformen en
liep met wijdopen ogen door de grote
zalen, de lange gangen en over de hoge
trappen van het Pauselijk paleis. Maar
eenmaal bij de Paus. durfde hij niets te
zeggen. De Paus sprak hem, na eerst zijn
ouders en zijn oom begroet te hebben, in
het Engels toe en wist hem volkomen op
zijn gemak te stellen. Desgevraagd zei
Richard, in Rome de koepel van de Sint-
Pieter en de Via Appia het mooist ge
vonden te hebben. Voorts praatte hij
enthousiast over de Zwitserse meren en
de Eiffeltoren te P.vijs en de Paus. die
dit allemaal kent. v r'e' ie hem er enkele
nadere bijzonderheden over.
Richard werd spoedig zelfs een beetje
vrijmoedig. Hij had gehoord, dat de Paus
kort tevoren enkele dagen Zijn kamer had
moeten houden, wegens kiespijn. „Hoe
gaat het met uw tanden", vroeg hij op
eens. „Och", antwoordde Zijne Heiligheid
glimlachend, „het was een kleinigheid,
het gaat er nu uitstekend mee"....
Hierna hield de Paus tot de Skeltons
een korte toespraak, terwijl hij Richard
over zijn haren streek. Z. H. sprak hen
over de hoop en het vertrouwen, over de
kracht van het gezin en over het hier
namaals. Richards moeder kon zich niet
goed houden en begon te snikken. Toen
bracht de Paus het gesprek op Red Skel
tons werk voor de Amerikaanse televisie
en liet Zich talrijke technische bijzonder
heden vertellen. Tenslotte gaf Hij in het
bijzonder Richard Zijn zegen.
Richard Skelton heeft daarna nog een
bezoek gebracht aan de Sint-Pieter en
vervolgens met zijn ouders Rome ver
laten. Red Skelton was moe van het rei
zen en zeide, terug te verlangen naar
huis. Hij was vol vertrouwen, want zijn
zoontje had immers de fatale drie maan
den overleefd en Richard zag er nu veel
gezonder uit. Hij is zelf vol hoop en er
van overtuigd, te zullen genezen,,..
„Ik kom natuurlijk in Rome" terug, zei
Richard bij het vertrek. Hij had een geld
stukje in de beroemde Fontana di Trevi
gegooid, zo over zijn schouders heen.
Volgens de traditie komt degene, die zulks
doet, onherroepelijk weer naar de Eeuwi
ge Stad. Richard had in zijn koffer een
reproduktie van het Colosseum in wit
ivoor, een elektrische trein, in Zwitser
land gekocht en andere reisherinneringen,
voorts droeg hij een prachtig polshorloge,
van zijn vader op zijn negende verjaar
dag gekregen. Een bijzonder goed plekje
in de koffer kreeg een foto van de audiën
tie bij de Paus.
Voordat de jongen, die volgens de we
tenschap toch spoedig sterven zal, naar
de Paus ging, verzekerde hjj eenieder, die
het horen wilde, dat hij beslist zou vra
gen, om het horloge van de Paus te zien,
teneinde te weten te komen wiens hor
loge het mooist was Hij heeft het
in zijn emotie totaal vergeten.
K. H.
De negenjarige Richard Skelton, de jongen, die volgens de wetenschap sterven moet, werd
door Z.H. de I'aus in een particuliere audiëntie bijzonder hartelijk verwelkomd.
met de sociaal-economische hoge
school in Bandoeng.
INMIDDELS WIST ze nog tijd
te vinden voor het houden van
talloze lezingen en het bestuderen
van speciale sociale voorzieningen
hier te lande. De bejaardenzorg en
het Wit-Gele Kruis b.v. hadden
haar bijzondere belangstelling en
zij is vast van plan in Bandoeng
een dergelijke organisatie op touw
te zetten.
De activiteit van mevr. Patmah
op missie- en sociaal-caritatief ter-
rein is voor menige westerse
vrouw, die immers al zo veel lan
ger geëmancipeerd is dan lyiar
oosterse zuster, zowel verbazing
wekkend als activerend.
Zelf lacht mevr. Patmah be
scheiden, als we haar vertellen,
dat we ons1 vergeleken bij haar
daadkracht een klein kind voelen,
en ze wijst ons op het voorbeeld
dat ze had in een dame van net
Sint-Melaniawerk (een lekenapos-
tolaat, waar we zo straks nog op
terugkomen) toen ze als zeven
tienjarig meisje als Mohamme
daanse op een katholieke kost
school voor het vreemde geloof
gewonnen werd. Toen ze de onder
wijzersakte gehaald had, werd ze
door deze dame in het Sint-Mela-
nia-werk ingeleid. Dit leken-apos-
tolaat dat in 1921 in Nederland
werd opgericht, beoogt via scho
len, kraamklinieken, fröbelonder
wijs, handelscursussen e.d. het kli
maat te scheppen, waarin de mis
sionaris later kan werken. Boven
dien wordt door de vorming en op
leiding van inheemse krachten de
fakkel van het lekenapostolaat
waar men Melania-werkobjecten
overgedragen naar die landen
heeft.
Dit typisch vrouwelijk aposto
laat wil van vrouw tot vrouw, in
welk land zij ook wonen, een brug
slaan, een zusterlijke verhouding
met haar scheppen.
En het is een grote en ook zeer
actuele gedachte (het Melania-
werk, dat al meer dan 30 jaren be
staat, was hiermee de tijd wel ver
vooruit) dat de christelijke liefde
en caritas de missionaris moet
vooraf gaan.
Vele mensen worden ook via
media als scholen, ziekenhuizen
bereikt, die anders nooit met hei
Christendom kennis zouden ma
ken.
MEVR. PATMAH, die drie zo
nen heeft, waarvan er twee pries
ter-student zijn, is hoofd van een
school van 1000 leerlingen.
Haar vrije tijd is druk bezet met
haar werk voor de missie. Als pre
sidente van de Melania-afdeling
Bandoeng beheert zij een Melania-
school, een kraamkliniek, een frö
belschool en een handwerkcursus.
Daarenboven is ze nog commissa
ris voor West-Java van de Katho
lieke Vrouwenbond en vice-voor-
zitster van de katholieke onder
wijzersbond.
Bij al deze activiteiten is het
Melania-werk toch geloven we
wel het „tere" plekje in haar
hart.
Zij benadrukt nog een keer, hoe
belangrijk het is, dat de westerse
vrouw geestelijk en zo mogelijk
materieel achter haar zusters in
de andere gebieden op de wereld
staat. Daar is het gebed, waarin
wij verenigd kunnen zijn. En daar
zijn ook de kanalen, zoals Mela-
nia ze geschapen heeft, waardoor
vooral de huisvrouw buiten haar
gezin kan tonen steun te willen
verlenen aan de evennaaste, om
het doel: de éénheid in Christus,
te bereiken.
Op onze vraag, hoe het met de
missie gesteld is in Indonesië, ant
woordt mevr. Patmah dat er vrij
heid van godsdienst in Indonesië
is. De missie wordt niets in de weg
gelegd, bloeit hier en daar zelfs,
dank zij regeringssubsidie. Ook
van verschillende missionarissen if
mochten wij deze verheugende be- f
richten vernemen. f
