Korporaal gedood door
HONGAARSE KUNSTENAAR
IN NIEUW VADERLAND
Kardinaal Wyszynski sprak
tegen Poolse priesters
Vlasindustrieën zoeken naar
gezamenlijke afweermiddelen
Was Kroesjtsjin
Polen gijzelaar?
BBC dreigt overstag te gaan
HELIKOPTER-ROTOR
Imre Nagy
Zes saboteurs in
^banon gearresteerd
Volk niet gevangen in de greep van
het materialisme
§t^3nfende
Onder druk van commerciële televisie
Protestmars van
katholieken in Kerala
Prog
Snelle hulp kon helaas niet meer baten
rammawijziging
Kurzaalconcert
line-machinist
Fransman daagt Ameri
kaanse rekenmachines
uit
Leeuwarden zit in
geldzorgen
Prof. Hans Hildebrandt
overleden
Première Haagsche
Comedie
De diunpingspraktijken van Rusland
Rijksweg Breda-
Antwerpen a.s. zondag
afgesloten
Nieuwe diensten van de
KLM op de Ver. Staten
ziekenhuis
Mgr. Hermus-herden-
king
Weense ster bij de
Hoofdstad-Operette
Russisch weer een
verplicht vak
Succes Nederlanderse
films
mmm
m
DINSDAG 27 AUGUSTUS 1957
fAGINA 5
T ransport-experiment
Ih
grens-schielpartij
RUSSISCHE EPISCHE KUNST
Wintercollectie
van de Parijse
Haute Couture
AGFA ISOPAN films!
Uit
Deken C. J E. N. van Dijck
benoemd tot geheim kamerheer
.Duel om Barbara
„De tand des tijds"
Op liet He Festival van
Edinburgh
10
of
rich'
df
19
de
WfWm^WwM
M
a-:. .:-.
Duizenden katholieken uit verscheidene
delen van de Indiase staat Kerala, waar
de communisten aan het bewind zijn, trok
ken gisteren door de straten van de hoofd
stad Trivandrum om te demonstreren te
gen een wetsontwerp van de regering, dat
beoogt alle scholen onder staatstoezicht te
brengen. De katholieken, die een derde
van de bevolking van Kerala uitmaken,
beschouwen het wetsontwerp als een be
dreiging van hun scholen.
Op de 9.000 lagere scholen zijn 6.000 par
ticulieren waarvan de helft Rooms-Katho-
liek is..
De communistische partij heeft de ka
tholieke bisschoppen, priesters en leken
in India beschuldigd van het organiseren
van een haatcampagne, omkoperij er.
moord om te verhinderen, dat de scholen
door de regering worden overgenomen De
communisten zijn van plan vandaag een
demonstratie te houden om het wetsont
werp te steunen.
gisterenmiddag is te Rijswijk, onder de
e'derse gemeente Maurik, de 28-jarige
l|?r°ePskorporaal lc klasse L. L. Breuer
Amsterdam in aanraking gekomen
'f.P' "*e staartrotor van een helikopter.
t$l'''enS '1c' vervoer naar het ziekenhuis
^et slachtoffer aan zijn verwondingen
t>ezWek
Het
en.
da;
ongeluk gebeurde tijdens een tjen-
(j, a§se oefening van de genieschool uit
^°esterberg. Bij deze oefening worden
kv®6 helikopters gebruikt voor luchtver-
etlhing. Het was de bedoeling, dat kor-
laal Breuer, die chauffeur was, ook
2 ®en helikopter de lucht 'in zou gaan,
v at hij zich een indruk kon vormen
a de camouflage van zijn auto.
°en de korporaal zich naar het toestel
0o®af> is hij, door tot nu toe onbekende
kor?-a*k, met het hoofd in aanraking ge-
to®n met de staartrotor van eenvan
de
bestellen.
"heinde zo snel mogelijk aan deze
6eto°raal medische hulp te verlenen, is
helikopter met het. slachtoffer gis-
rttliddag in de tuin van het centraal
ggj'toir hospitaal „Oog in Al" te Utrecht
,r tod. Helaas heeft dit doortastend op-
^eden van sergeant Van der Weert, die
het ongeval aanwezig was, zich on-
^.'ddellijk met het hospitaal in verbin-
,.'nS stelde en de gewonde met zijn he-
toeter, het tweede bij de oefening aan-
j ez'ige toestel, overbracht, niet meer
"Ultoen baten. Toen korporaal Breuer uit
zfiil werd gewikkeld, waarin hij op
9%t
brancard in de helikopter lag, bleek
1 belaas reeds te zijn overleden.
geslaagd.
De chef van het militair hospitaal, dr.
W. F. Warffemius, constateerde een sche-
delwond en vermoedde dat de getrof
fene reeds ter plaatse was overleden.
Hoezeer, ook betreurend, dat in dit geval
uit medisch oogpunt geen succes geboekt
mocht worden, sprak dr. Warffemius,
met' wie onze Utrechtse redacteur een
uur later een onderhoud had, ei zijn
grote voldoending over uit, dat het ex
periment voor wat het; transport betreft,
ten volle geslaagd is.
„Het is dus mogelijk gebleken" zei hij,
„ernstig gewonden, die onmiddellijk be
handeld moeten worden, in een ijltempo
naar het hospitaal over te brengen. De
helikopter, die voorzien is van een bran
card, waarover als een soort tentje een
zeil hangt, in welke ruimte dooi een
buisje warme lucht geblazen kan worden,
is er een uitstekend transportmiddel
voor".
Toen uit Wijk bij Duurstede telefonisch
geïnformeerd werd naar de mogelijkheid
om met een helikopter zo dicht mogelijk
bij het hospitaal te landen, dacht kolo
nel Warffemius aanvankelijk aan het
nabijgelegen verkeerspleintje. De piloot
had echter ookde afmetingen van de
tuin gevraagd en daarom had men in
Utrecht ook deze plaats duidelijk aan
gegeven. Inderdaad oordeelde de piloot
de tuin geschikt om zijn toestel neer te
zetten, waarbij de weersomstandigheden
ook wel zeer gunstig waren. Er stond
een vrij harde wind, in de lengterichting
van de tuin, zodat de piloot geen val
wind hoefde te vrezen met het risico,
dat hij het dak zou raken.
Om radiotechnische redenen is het pro
gramma van het Kurzaalconcert van het
Radiofilharmonisch Orkest o.l.v. Antal
Dorati op woensdag 21 augustus a.s. ge
wijzigd. In de plaats van de Kuhnau-Va-
riaties van Andriessen, waarmede dit con
cert zou worden geopend, treedt thans
het Derde Brandenburgse Concert van
Bach. Daama volgen, gelijk aangekondigd
het Vioolconcert in a kl. t. van Bach
(solist: Krebbers) en de Eerste Sym
fonie van Mahler
vuurgevecht in de buurt van de
toecs-Syrische grens zijn zondag-
tr °'to zes Libanezen gearresteerd toen zii
"en een brug op te blazen. Zij wor-
er van verdacht in de laatste tijd nog
sabotagedaden te
tocht',
den
^^SoV» -
neiUene andere
eh gepleegd.
het gevecht werden vier van de Ll-
hüis 6n gewond. Zij zijn naar een zieken-
overgebracht.
te'11 ®amascus heeft de Syrische minis-
tai
r&g
hist,
ton
top
hat
°hd
Van buitenlandse zaken Salah El Bi
steren verklaard, dat de Syrische
erihg de. plaatsvervangend ondermi-
6r van het Amerikaanse ministerie
buitenlandse zaken, Henderson, niet
r ®on bezoek heeft uitgenodigd, maar
Syrië
openstaat voor allen die een
6rzoek willen instellen.
hopen", zo zei hij, „dat het bezoek
hen ^®nderson aan enkele Arabische lan-
e&ld Amerikaanse regering een beter
vto verschaffen van de gevoelens
- ïoen i7ev°lking in dit gebied."
nder, gevraagd werd waarom Syrië
toit]jst Son niet uitnodigde antwoordde
anrt ®itar, dat de Syrische regering
'?hard F® Amerikaanse gezant, James
W. had uitgenodigd, die enige tijd
?aar het Midden-Oosten heeft bezocht.
aftias a he Amerikaanse ambassade in
Us deze uitnodiging niet heeft ver-
Wij zullen dat niet herhalen", zo
toi
BSde
hij
®r aan toe.
Een van de drieduizend Hongaren, die
na de tragische gebeurtenissen rond Aller
heiligen in het vorige jaar naar ons land
is gekomen, hebben wij in zijn toegewe
zen atfelier in Haarlem ontmoet. De taal
moeilijkheden heeft deze kunstenaar Imre
Nagy al goed overwonnen. Binnen enkele
maanden heeft hij geleerd zich in het
Nederlands uit te drukken. Moeilijker is
hef proces geweest om zich in het nieuwe
geestelijke klimaat thuis te voelen. Wij
hebben gezien hoe zijn gouaches weerge
ven wat hem hier heeft getroffen: het
Houtplein b.v. bij avond. Een zee van
licht, veel meer dan in de Hongaarse ste
den. Die Indruk van kunstlicht op asfalt,
dat blinkt van de regen, heeft Nagy vast
gelegd in een subtiel spel van lijnen en
vooral van kleuren. Uitgaande van de
natuur abstraheert. Nagy vormen, die hij
'laadt met kleuren, die hij met zorg mengt
Nagy komt tot weergave van een per
soonlijke essentie van de dingen. Wat hij
bijkomstig acht, wordt weggelaten. Toch
maakt zijn werk, dat we zagen niet de in
druk van geforceerd constructivisme. In
tegendeel. De gevoelsassociaties dringen
zich op en men kan aanvoelen hoe Nagy
met zijn coloriet trefzeker de kern van de
zaak weergeeft, zonder dat men de indruk
krijgt, dat de wereld van onze optische
ervaring is ontdaan van ornamentiek of
visuele versiering. Nagy is zeer zeker geen
abstracte kunstenaar pur sang. Hij zoekt
naar een tastbare weergave van essentie
en picturale schoonheid.
Iets van de kracht van de revolutie
heeft Nagy ons meegedeeld. Een zui
vere reactie op de dwang. Het Hongaarse
volk is in verzet gekomen omdat het zijn
verantwoordelijkheid begreep en inzag dat
het zich moest verzetten tegen de doorvoe
ring ad absurdum van de brute dwang. Tot
1949 is in Hongarije de non figurale
kunst beoefend. Vooral de jongere kunste
naars hebben in deze rlchtirg gewerkt,
omdat zij daarin een uitdrukkingsvorm
zag die los was van de desillusies van de
hen omringende wereld. Toen in '49 de Rus
sen in Hongarije de overhand kregen, werd
de epische kunst ingevoerd en men duldde
ai spedig geen andere vormgeving meer
Men kent deze produkten. die in de
slechtste dagen van de Westeuropese
schilderkunst als kitsch werden gedood
verfd. Zo kreeg een Hongaarse schilder
van de Hongaarse Stalin, Rakosi de op
dracht een schilderij te maken waarop
Rakosi van Lenin de opdracht kreeg om
het Hongaarse volk communistisch te ma
ken. Dez^ opdracht werd geweigerd. De
motivering was, dat dit buiten het bereik
van de schilderkunst lag en dat het thuis
hoorde in het domein van de literatuur
Dit voorbeeld geeft in enkele simpele
woorden weer de tragedie van de kunst
knecht onder Russische dictatuur.
Dat een ethiek onder de Hongaarse
kunstenaars kon voortleven, is naar de
mening van Nagy hieraan te danken, dat
in de armoede een zielelbutering plaats
vond. Degenen, die krach» genoeg beza
ten om zichzelf te zijn, moesten als kunste
naars hiervan getuigen. Alles is onder
de communistische dictatuur zwart-wit.
Tussen nuances zijn er niet In zijn
tweede vaderland hoopt Nagy zijn in el
lende er. armoede verworven kennis en
kunde te veredelen tot 'n artistiek oeuvre.
In Haarlem heeft Imre Nagy voorlopig
zijn atelier gekregen. Elf werken van hem
zijn door de Gemeentelijke Aankoopcom
missie van Leiden aangek nadat de
ze uiterst gunstig over zijn werk had ge
oordeeld.
Bu.
Een „menselijke rekenmachine",
de 44-jarige Maurice Dagbert uit
Calais, heeft bekend gemaakt, dat
hij wil bewijzen dat het brein van
een gemiddelde Fransman het kan
winnen van Amerikaanse elektro
nische breinen. Als voorwaarde
stelt hij echter, dat de opgaven
tegelijk aan hem en aan de bedie
naar van de rekenmachine worden
meegedeeld, zodat het apparaat niet
van tevoren voor het oplossen van
een bepaald vraagstuk in gereed
heid kan worden gebracht.
De Fransman heeft een halve
minuut nodig voor het geven van
het antwoord op vragen als: „Op
welke dag valt eerste Paasdag in
het jaar 5.702.345?" Volgens deskun
digen zal dat op 22 april zijn. In
21 seconden gaf hij antwoord op
de volgende vraag: „Gesteld dat
elk uur 37 en een halve minuut
telt en iedere minuut 96 seconden
heeft, hoeveel seconden bevatten
dan 24 jaar. waaronder zes schrik
keljaren?" De oplossing was, vol
gens Daghert, 757.382.400 seconden.
De Fransman zegt zijn „methode"
te hebben vervolmaakt tijdens zijn
diensttijd, die hij grotendeels in
arrest had doorgebracht, doordat
hij als overtuigd anti-militarist zijn
superieuren steeds meedeelde, dat
hun orders idioot waren.
Dagbert hoopt, dat de Amerika-
nen zijn uitdaging zullen aanne
men. in dat geval wil hij de reis
per boot maken, omdat volgens
hem zijn „geestelijke vermogens op
grote hoogten verminderen".
Burgemeester mr. A. A. M. v. d. Meu-
len van Leeuwarden heeft gisteren in
een bespreking ten stadhuize een over
zicht gegeven van de ernstige gevolgen,
die onder meer de investeringsbeper
king en de moeilijkbeden op de geld
markt voor de Friese hoofdstad heb
ben. Er is niet slechts 'n begrotingstekort
voor 1957 van bijna 9 ton, dat niet door
een grote uitkering uit het gemeenle-
fonds of andere inkomsten wordt ge
dekt, doch ook de moeilijkheden op de
geldmarkt, vooral t.a.v. het sluiten van
leningen, doen zich gevoelen en er zul
len zeer veel noodzakelijke werken, die
ook onder meer de woningbouw raken
en een totaal bedrag van 14.683.549
belopen, moeten worden opgeschort.
Hierbij behoren niet alleen bruggen
bouw, woningbouw, werkzaamheden
voor de nieuwe veemarkt en investerin
gen voor de energiebedrijven, doch ook
gedeelten van het uitbreidingsplan en
de aanleg van riolering. De moeilijkhe
den om geld aan te trekken, zowel voor
kasgeld als t.a.v. z.g. lang geld, zijn
zeer groot, zo groot zelfs, dat men blij
is nog steeds de salarissen van het ge-
meentepersoneel te kunnen uitbetalen.
In Stuttgart is zondag op 79-jarige leef
tijd overleden de Duitse kunsthistoricus
prof. dr. Hans Hildebrandt. Hij is de eer
ste ge\yeest, die moderne abstracte kunst
doceerde op een hogeschool in Duitsland
Ook maakte hij het Duitse publiek be-
kend met de eerste werken uit de zoge-
naamde blauwe periode van de toen nog
onbekende Picasso.
WIE DENKT, dat hij zich alles
veroorloven mag, weet geen maat te
houden en valt na .verloop van tijd
in excessen, die niet eens grappig,
maar alleen onzinnig zijn. Zo is het
met Givenchy gegaan, die met mo
dellen komt. waarvan de afbeeldin
gen op hun plaats zouden zijn in ro
mans die over'n paar duizend jaar op
een andere planeet spelen. Givenchy
koos eerder de citroen dan de ton tot
lijn, want de brede punten lopen zeei
spits toe. aan de bovenkant met een
allermalst groot mousseline of tule
geval, dat soms op een soort van vo
gelkooi lijkt of op een stolp om de
vliegen te weren. Dit gevaarte is
altijd boven op het hoofd gezet, maar
er hangt soms een strook van af, die
het voorhoofd en de ogen bedekt.
Doordat de rokken erg kort zijn,
vormen de spichtige benen van de
mannequins een tweede punt van
kritiek. Alle mantels ?n tailleurs en
vele .japonnen hebben een naad. die
vijf cm onder de arm in de breedte
over de rug loopt, soms ook van
voren maar toch niet altijd. De
schouders vallen zo breed als wij in
geen jaren zagen.
De mantels en de meeste japonnen
vallen ruim om het middel en door
de naad op de rug staat de stof wat
uit. Aan de mannequins Is dus totaal
geen model, de jurken rusten op de
schouders en vallen verder slobberig
en wijd. Aan de zoom lopen zij een
weinig toe. Dat alles is lelijk; het
zelfde kan gezegd worden van de
Sandwich-jurken, die als twee re
clameborden om het lijf hangen en
natuurlijk een soort van tuniek zijn,
die net zo breed bij de schouders
afstaat als reclameborden doen. Het
effect laat zich denken.
Goed zijn de tailleurs met jasjes,
die nauwelijks tot het middel komen.
Vele ervan waren gegarneerd met
franje, die verkregen werd door
draden van het goed uit te halen.
De avondjaponnen met wijde rokken
zijn zeer kort van voren en vallen
van achteren op de grond. Een wit
toilet was geheel met zwarte kant
gevoerd. Dikwijls werd op mantels,
tailleurs en japonnen een soort van
stola gedragen als een krans om de
schouders.
Givenchy heeft enorm vee] zwarte
japonnen, verder grijs, wit en wit
met zwart tweed, bruin-mosterd,
beige, felrood en garnalen-rose.
De hoeden nemen geweldige pro
porties aan en het is eenvoudig on
denkbaar, dat een vrouw met maar
een greintje gezond verstand een
dergelijk ding op het hoofd zal wil
len zetten.
Een collectie, die wij ons anders
hadden gedacht.
DINY K.—W.
C Uati nn/ïnnVc kot foit Hflt Till lT1 VOllfi"
Een miljoen pelgrims zij"' naar de
Poolse stad Czestochowa getog -- om er
zondag en maandag het grootste natio
nale feest vain de katholieke Kerk iin Po
len, gewijd aan Onze Lieve Vrouw van
Czestochowa, te vieren. Dit feest werd
ook bijgewoond door kardinaal Wyszyns
ki. Gisteren werd in het middeleeuwse
klooster van Jasna Gora bij Czestocho
wa een bijeenkomst van priesters gehou
den. Tijdens deze bijeenkomrt heeft de
kardinaal het woord gevoerd.
Hij zei „Wij, de Kerk, leiden de na
tie door een situatie die uitermate moei
lijk is. Zonder de sterke religieuze ban
den en de morele wetten van onze ge
meenschap zou de kerk in Polen het
verschrikkelijke Stalin-tijdperk niet heb
ben overleefd. In mijn onderhoud met
de Paus heb ik met volledige zelfver
zekerdheid gezegd, dat de Poolse pries
ters. die aangetrokken worden tot pseu-
do-progressisme, niet in staat zullen zijn
afvallig te worden of verraad te plegen.
De Franse en Italiaanse priesters heb
ben, ondanks het feit dat zij in volle
dige vrijheid werken, geen vergelijkbare
resultaten bereikt. De Poolse geestelijk
heid is niet bang van gevangenissen of
veiligheidspolitie".
Verwijzend naar de priesters, die ban
den blijven onderhouden met instellin
gen die niets gemeen hebben met de
Kerk dit werd gezien als een verwij
zing naar de Pax-groep die in het alge
meen de regering steunt zei hij, dat
de priesters die met dergelijke instellin
gen contact bleven onderhouden, dit
deden vanwege hun persoonlijke belan
gen en vaak zuiver financiële belangen.
Zoals men weet, heeft de kardinaal de
priesters verboden met ax samen te
werken. Kardinaal Wyszynski voegde er
aan toe „Ondanks hun zwakheden heb
ben de Poolse geestelijken een levend
geloof en hun morele peil is hoger dan
dat van de geestelijkheid in andere lan
den". De kardinaal zei, dat het geloof
van het Poolse volk bedreigd was door
de materialistische wereldbeschouwing,
maar dat het als overwinnaar uit deze
ideologische strijd te voorschijn was ge
treden.
Op zaterdag 31 augustus a.s. zal de Haag
sche Comedie in de Koninklijke Schouw
burg te Den Haag de première geven van
„De Tuinschuur'' (The potting Shed) van
Graham Greene. De regie berust bij Jo
ris Dieis.
KLEURENFOTO'S:
ZWARTWIT
FOTO'S:
Na afloop van een gisteren te Rotter
dam gehouden vergadering van de Neder
landse Federatie van Vlasindustrieën, is
het volgende communiqué uitgegeven.
„Het bestuur is zich van de zécr ernsti
ge consequenties bewust, die een besluit
tot stilleggen van de bedrijfstak zal te
weeg brengen. Met name zijn de gevolgen
ernstig voor de werkgelegenheid van en
kele duizenden werkkrachten, terwijl men
het thans nog niet verantwoord acht deze
deviezenbron droog te leggen.
Vandaar dat is besloten te wachten op
de resultaten van de op handen zijnde be
sprekingen met de Engelse spinners en op
de besluiten van het Europese vlas- en
linnencongres.
Men acht vooralsnog de mogelijkheid
niet uitgesloten, in Europees verband tot
overeenstemming te komen over geza
menlijke afweermiddelen tegen de dum-
pingspraktijkén van Rusland, omdat deze
in wezen voor allen, dus ook spinners en
wevers, een dodelijke bedreiging vormen.
In afwachting van de resultaten van die
besprekingen zal met de Nederlandse
overheid en organisaties van handel, teelt
en industrie en met de Franse en Belg!
sche vlasindustrie verder worden onder
handeld.
Bovendien zal men deze dumping voor
leggen aan de O.E.E.C. te Parijs met het
verzoek, op de betrokken regeringen druk
uit te oefenen.
Mocht geen redelijk resultaat van dit
overleg mogelijk zijn, dan zal men nood
gedwongen tot het stoppen van de produk-
tie besluiten, een besluit, waarvan het be.
stuur der federatie dan de volledige ver
antwoordelijkheid op zich zal nemen".
De A.N.W.B. herinnert automobilisten
aan de bijzondere verkeersmaatregelen
die a.s. zondag, 1 september, zullen wor
den getroffen ter gelegenheid van het
bloemencorso te Zundert. De belangrijkste
maatregel is dat in verband met de te
verwachten verkeersdrukte de rijksweg
BredaAntwerpen zal worden afgesloten.
Alle doorgaand verkeer tussen Breda en
Antwerpen zal via Roosendaal en de
grenspost Essen moeten rijden.
President Eisenhower heeft vernieu
wing van de tijdelijke vergunning van de
K.L.M. om diensten tussen Amsterdam en
New York en de Nederlandse Antillen en
Florida te onderhouden, goedgekeurd, zo
heeft de Amerikaanse raad voor de bur
gerluchtvaart maandag in Washington be
kend gemaakt.
De raad heeft voorts toestemming ge
geven voor twee nieuwe diensten van de
K.L.M.van Amsterdam naar Houston
(Texas) en van de Nederlandse Antillen
naar New York.
Twee Franse parlementsleden hebben In
een gisteren gepubliceerd artikel in het
conservatieve blad „Paris-Presse" gezegd,
dat in Polen een verhaal de ronde doet.
volgens hetwelk de Poolse leiders in ok
tober van vorig jaar de eerste secretaris
van de communistische partij, Kroesjtsjef,
als gijzelaar gevangen hebben gehouden.
Als sovjet-strijdkrachten in de Poolse ok
toberrevolutie van vorig jaar zouden heb
ben ingegrepen, zou Kroesjtsjef zijn dood
geschoten.
De beide parlementsleden, Lipkowski en
July, deelden verder mee, dat volgens
sommigen de eerste secretaris van de
Poolse communistische partij, Gomulka.
Kroesjtsjef met een revolver heeft, be
dreigd.
Een paar uur na deze voorvallen heb
ben Kroesjtsjef en de andere sovjetleiders
de Poolse voorwaarden aangenomen, zo
wordt gezegd. Volgens Lipkowski en Ju'.y
heeft iedereen, met wie zij in Polen heb
ben gesproken, hun een dergelijk verhaal
verteld. Ook als deze „legende van okto
ber" niet historisch juist is, het gehele
Poolse volk gelooft dat het waar is. En
dit is op zichzelf een politiek feit, en het
heeft diepe invloed op de houding van het
huidige Polen ten aanzien van de Sovjet-
Unie, aldus het artikel ln „Paris-Presse")
Far,
Jtoldse 2riDuschak, de 24 -jarige
t»;- faSüne-machinisL die
St p®ek dinsdagavond
?aUSn. 11
het nier
Schin-
de vo-
gewond werd
Pistoolschot van de Duitse
Lösch, is maandagmiddag uit
Q^ftomis te Bardenberg in Duits-
'i thu;,. S^en- Maandagavond laat is
r ds i zÜn vader aangekomen,
is'to® 3V mede. dat hij nog gedu-
°hdPTi,..- uur door de Duitse politie
Lervraagd.
geneesheer van het
S brief"'' In Bardenberg had Duschak
5^ihvniJmee§egeven voor de arts van
»Cbir,v Burgemeester Adams van
batl ook 'iS Büschak vanmorgen thuis
a.ton en heeft hem naar dr
lfQedpijn Schtnveld gebracht. Ver-
UJK IS i _:L
a>k Vo!' de Kogël- nog niet uit
verwiHo.j
wi.iderd
an aanleid in
ln;., 'IlCldle -
«it
van het uitblijven
si toont 't10 reacties inzake het grens-
- s„JeSchinveld deelde mr. Ro-
^stripuf^touut-officier van justitie te
'~n~ mede' dat het politie—
'JU ?aT"K 'h
S du
^ord.Van
Duitsland nog geruime
'v®n- Het. is daar nu in han-
-fi./torheir, ae autoriteiten van land
tv^bteijk stalen. Daarna komt het
y>aarha nnderzoek op bondsniveau
t"--' e verschillende ministeries
l
en
de
V a'to .f zuUen dus moeten wachten
l 'torbij (levens van het onderzoek
611 tjjaj erschillende instanties betrok-
In het kader van de wereldmissieten
toonstelling „Amate", welke tot 1 sep
tember te Nijmegen wordt gehouden, vond
gistermiddag in de aula van de r.-k. uni
versiteit de mrg. Hermus-herdenklng
plaats. Deze bijeenkomst werd bijge
woond door mgr. W. Mutsaerts, bisschop
van Den Bosch.
Mgr. Mutsaerts deelde tijdens de her
denking mede, dat Z. H. de Paus deken
C. J. E N. ven Dij'ek heeft benoemd tot
geheim kamerheer. Mgr. Van Dijck, die
tien jaar deken van Nijmegen is. fungeert
tevens als diocesaan voorzitter van di
verse instanties. Onder meer is hij voor
zitter van het diocesane missiecomité.
Tijdens de mgr. Hermus-herdenking
spraken mgr. dr. J. O. Smit en mgr. F.
Feron. vicaris-generaal van het bisdom
Roermond. Mgr. Smit tekende mgr. Her
mus als de grote organisator van de mis
sieactie
Mgr. Feron beklemtoonde in zijn rede
de noodzaak, de leek in het missiewerk
te betrekken De oprichting van een mis
siecomité in iedere parochie zag spr. als
een middel, het pauselijke missiewerk in
ons land tot groter bloei te brengen. Ook
het. gezin moet, in samenwerking met de
school, in het apostolaatswerk worden be
trokken, aldus mgr. Feron.
der televisie en vooral van de commer
ciële televisie ondervindt.
De toelichting, die de BBC heeft ge
geven op de wijzigingen in haar radio
programma's, is verwarrender dan de
veranderingen in de programma's zelf, TplpvJcip pn livnnnticimp
waarmee uitvoering wordt gegeven aan ^clLVIbie eil ttypilOllblllL
het aangekondigde nesluit om bet Light
Programme volledig „licht" en de Home
Service volledig „huiselijk" te maken.
Die wijzigingen zien er overigens zo op
het eerste gezicht niet al fe revolutio
nair uit, afgezien dan van de versnip
pering van het nieuws in het Light Pro-
gramme tot kleine doses, die om het uur
worden toegediend.
Wat echter de radioredacteur van een
blad als „Manchester Guardian" veront
rust is de kennelijke onzekerheid van
de BBC met betrekking tot de politiek,
die ten aanzien van de nieuwe radiopro
gramma's moet worden gevoetd. Ener
zijds worden uit het Light Programme
verschillende rubrieken verwijderd, die
in strijd zouden kunnen zijn met „amu
sement en ontspanning" netgeen de
luisteraars er wei eens toe zou kunnen
brengen om op Rad'o Luxemburg te
gaan afstemmen. Anderzijds spreekt de
BBC de verwachti iE u't dat de luister-
aars in toenemende mate van haar ene
programma op het ancerr zullen over
schakelen. Maar dat zou de luisteraars
die niets anders wens dan amusements
muziek. wel eens kunnen verleiden om
uitsluitend het Light Programme te la
ten aanstaan.
Tot nog toe is het politiek van Je
BBC geweest om een Instructieve pil te
doen schuilgaan onder het verguldsel
van luchtig amusement. Op die manier
aldus redeneerde men, verden de luis
teraars opgevoed zonder dat ze het merk
ten. Daarom werd er ook geen duidelijk
te onderscheiden grenslijn tussen de
verschillende programma getrokken
Maar nu dit in de toekomst wel nel
geval zal zijn, vraagt enen zich af, of
de BBC stilzwijgend het geloof heeft
laten varen, dat de pubLéke smaak voor
verbetering vatbaar zou zijn.
De tegenwoordige houding van de BBC
schijnt daarop inderdaad te wijzen en
dat zou dan goeddeels het gevolg zijn
van de concurrentie, die zij van de zijde
.Waartoe de commerciële televisie in
Engeland dreigt te leiden blijkt uit de
volgende beschrijving, die de Britse
journalist George Bernard in de „Ob
server" geeft van een denkbeeldige,
maar volstrekt niet onbestaanbare
commerciële tv-uitzending: „Let u maar
niet op ons, mijnheer de oaron", aldus
Richard Dimbleby met een diepe bui
ging. „We zijn even met een paar came
ra's bij u gekomen om uw glasgordijnen
te bekijken. Eerlijk gezegd zien ze er uit
als het schootsveld van een hoefsmid.
Waarom probeert u dit. niet eens?"
„U bedoelt zeker Sludge, het tien
voudige schoonmaakmiddel met het
nieuwe geheime H20?" antwoordt' de
baron, een extra-voordplia. dubbelgroot
pak Sludge in ontvangst nemend. „Maar,
als baron tot gewoon burger, laat ik u
nu óók een raad geven, rnet betrekking
tot uw teint. U zu't er binnenkort uit
zien als een aftandse heks. Die poriën
van u raken verstopt. Waarom volgt u
het voorbeeld niet van de beroemde tele
visie-ster M. Muggeridge. die zichzelf
iedere morgen en avond masseert met
zakjes thee?".
Kort. geleden, aldus George Bernard,
zou dergelijke onzin nog zijn beschouwd
als een dwaze parodie op de televisie
reclame. Maar nu de tweede verjaardae
van de commerciële televisie voor de
deur staat, ziet het er naar uit, dat der
gelijke programma's normaal worden
Misschien hebben de reclamemensen hel
kijkend publiek al zodanig doen afstom
pen. dat ze zulke reclame uitzendingen
van een kwartier als amusement bpgin-
nen te beschouwen. Ten s'otte kan de
gelijkenis tussen tele"'?fe en hvpnotisme
niet helemaal toevallig zijn. Beide wer-
ken in een donkere kamer met een flik
kerend licht, waarbij vortdurend zinloze
ivoorden worden gesproken.
Aanvankelijk deed men het nog voor
komen. dat ln de programma's nieuwe en
ongewone produkten bij het publiek zou
den worden geïntroduceerd. Maar on
langs heeft men onder het mom van
amusement een reclame-uitzending van
vijftien minuten kunnen zien, waarin
een zanger, Dennis Lotis genaamd, door
een onwaarschijnlijke garage liep en
daarbij blikjes sardines, bier in blik,
koelkasten en nu en dan een zenuwach
tig lachend autoverkoper te voorschijn
goochelde. Elk voorwerp ontketende
een vloed van reclame, waarbij iedere
medewerker op het scherm zijn best deed
het getoonde produkt zo goed mogelijk
aan te prijzen.
De B B C.-televisie heeft haar ver
plichtingen tegenover het publiek niet
in die mate vergeten, maar toch dekt
de vlag van het amusementsprogramma
vaak maar nauwelijks de lading der
reclame. Als de reclame eindelijk komt,
voor een film, een toneelstuk of een
nieuw artikel, is dat gewoonlijk een
welkome afleiding.
AI heeft de musical „Duel om Bar
bara" van Tom van Maaren, die de
kijkers zaterdagavond door de K.R.O.-
televisie werd gepresenteerd, niet in
alle opzichten bevredigd, men kan er in
elk geval uit leren, in welke richting de
oplossing moet worden gezocht voor pro
blemen, waarmee de door de omroepver
enigingen beheerde Nederlandse televi
sie, wat de amusementsprogramma's be
treft, heeft te kampen. De in dit geval
doeltreffend, zij het niet voor het eerst,
toegepaste synchronisatie van band
opnamen en beelden maakt het mogelijk
beproefde zangstemmen van radio
medewerkers te enten op acteurs, wier
voorkomen, hoüding en mimiek meer
voldoen aan de eisen v^n de televisie
camera's.
Regisseur Jos van der Valk, ge
assisteerd door een groepje spelers, dat
heel goed berekend bleek voor zijr.
moeilijke en voor de meesten ongewone
taak, deed overigens zonder veel
succes zijn best om met stukjes film
en verrassende overgangen wat afwisse
ling te brengen in het stuk, dat als los
zand aan elkaar hing en iedere actie
miste Het interview van Jacques Idserda
was als Inleiding bepaald een misluk
king. omdat de ondervraagde „burge
meester" van Ballingen hopeloos ver
strikt raakte in het verhaal, dat hij
moest vertellen.
Maar aangezien de hoofdzaak in een
musical: de muziek (van Guus Jansen)
en de zang (van Christine Spierenburg
Jany Bron, Herman Emmink; Frans van
Scha ik, Willy Verbruggen en de „Riet
vogels" o.l.v. Willy Francois) uitstekend
waren, hoefde men zich toch niet te
vervelen of te ergeren.
De uitzending werd besloten met een
de moeilijke omstandigheden en een
fikse regenbui in aanmerking genomen
uitstekende rechtstreekse reportage
onder regie van Wim Bary van de
Taptoe Delft 1957, waarbij de demon
stratie van het exercitiepeloton van
het Commando Luchtvaarttroepen een
visueel hoogtepunt werd.
De N C.R.V.-televisie bood gisteravond
weer eens een programma, dat er op
papier in de radiobladen weinig aan
trekkelijk uitzag, maar dat op het scherm
fragmenten bleek te bevatten, zoals men
maar zelden in Nederland te zien krijgt
Dick Hendrikse als de samensteller en
Leen Valkenier als regisseur hebben
prachtig werk verricht met „De Tijd des
Tands", een programma over de tand-
verzorging, dat niet alleen uitermate
boeiend maar ook buitengewoon in
structief was en dat als voorbeeld kan
dienen voor televisiemensen, die zich
de moeite willen getroosten, meer van
dergelijke voor het grijpen liggende
onderwerpen op het scherm te brengen
De keus van Peter van Campen voo.'
zijn maandelijkse filmrubriek was weer
opmerkelijk goed en het kleinkunst
programma „Artisjok" van Jelle de
Vries was oorspronkelijk, raak, afwisse
lend en knap voor de camera's gebracht
Alleen het filmpje „De Kleine In
diaan". waarmee het programma open
de. was een misgreep. We twijfelen er
aan. of zelfs de in de vakantie later op
blijvende kinderen er, zoals de pro
gramma-aankondiging beloofde, veel
plezier in hebben gehad. Met de oude
ren was dat beslist niet het geval Daa
voor was het filmpje te naief en te
schools van opzet en te primitief van
uitwerking.
De Hoofdstad Operette heeft voor de
vrouwelijke hoofdrol van de operette
„Ein Walzertraum" die zij in het ko
mende seizoen zal spelen, Lizzi Schöff-
mann uit Wenen geëngageerd.
Lizzi Schöffmann is een jonge operette
ster, geboren en getogen in Wenen, waar
zij aan de Wiener Staatsakademie opera
toneel, dans en piano studeerde en la
ter na een engagement aan het Burg
theater zang. In 't Raimund Theater debu
teerde zij in de operette „Schwarzwald-
madel". Sindsdien heeft zij reeds in 63
operettes gezongen en voorts in verschei
dene opera's Zij trad behalve in Wenen
en elders in Oostenrijk ook op in het bui
tenland, o.a. gaf zij een jaar lang gast-
voorstellingen in Duitsland en later in
Zwitserland. Zij is veel opgetreden voor
de radio, er werden grammofoonplaten van
haar zang gemaakt. De rol van Franzl
in „Ein Walzertraum" is een van haar
glansrollen uit haar operette-repertoire.
Volgens Radio-Boedapest zal Russisch
weer een verplicht leervak worden op de
Hongaarse universiteiten en middelbare
scholen. Zoals bekend was het Russisch
een verplicht leervak ln Hongarije vóór
het uitbreken van de oktoberrevolutie. Op
verzoek van de studenten, die aan de op
stand deelnamen, was hierin later ver
andering gebracht.
Op het 11e Filmfestival van Edinburgh
is als eerste van de drie Nederlandse
films, die door de minister van O., K. en
W. waren ingezonden, de Engelse versie
vertoond van „Een leger van gehouwen
steen" van Van Haren Noman. De ln de
film gesproken verzetspoëzie was vertaald
door de Amerikaanse dichter James F.
Homes De Nederlandse filmer zelf gaf een
toelichting op de film, die door het
publiek met grote geestdrift werd ont
vangen.
Zaterdag is de film „De Morgenster"
van Huguenot van der Linden vertoond,
terwijl zondag een gemeenschappelijke
galavoorstelling werd gegeven van de
Britse Rank-film „The Bolstoi Ballet" en
de Nederlandse film „Rembrandt, schilder
van de mens" van Bert Haanstra. Het
uieverkochte huis bracht Haanstra, die
met enkele woorden zijn film had inge
leid. een warm applaus
Gisteren is van „Een leger van ge
houwen steen" en Rembrandt" een extr»-
voorstelling gegeven voor de pers, waarbij
een aantal vooraanstaande vertegenwoor
digers van musea en personen uit de
kunstwereld aanwezig waren.
I 1
