Wethouder Ruiter blijft aan
ondanks verzoek van PvdA
Fototentoonstelling over jonge
mensen in groeiend Rotterdam
Oe man moet voor zijn
Vrouw blijven zorgen
6ok als de vrouw wegloopt en
financiële zorgen kwellen
Italiaans architect
Exclusiviteiten
ven
Verhildersum herleefd
6000 man defileren voor
generaal Hasselman
Het Zuidelijk Toneel bij
T oneelcoördinatie
De Apeldoornse wethouderskivestie
Het gezicht van de stadsjeugd
Nieuwe behandelings
wijze van polio
Kostbare sierlijke
meubels met de
mogelijkheden van
een meccanodoos
PAGINA 3
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1957
Tentoonstelling te Leens
LEERGANG HOGERE
BESTUURSDIENST
PATER dr. S. MAAS SJ.
25 JAREN JEZUÏET
Maatschappelijke bete
kenis van de Missie in
niet-westerse gebieden
Weinig politiek fatsoen
Onaanvaardbaar
Vinding van Belgische arts
Vrouiv liep teeg
De Italiaanse architect O. Bor
sani is een vindingrijk kunstenaar.
Hij mag zeggen dat hij er in is ge
slaagd een juist evenwicht te vin
den tussen de eisen van de estheti
ca en de constructiemogelijkheden
van de techniek. Jarenlang heeft
de heer Borsani gestudeerd en ge-
experimenteerd alvorens hij be
reikte dat zijn ontwerpen op een
simpele economisch verantwoorde
manier in serie kunnen worden
vervaardigd. Economisch verant
woorden..., de afzet zal echter niet
groot kunnen zijn. De heer Borsani
heeft namelijk bij het verwezen-
Te veel hooi op vork
Drs. VAN ECK OPVOLGER
VAN dr. WEISGLAS
Jhr. mr. dr. A. W. L. Tjarda van Star-
kenborgh Stachouwer heeft wellicht nog
nooit zo'n goede indruk gekregen van de
wijze, waarop zijn geslacht vroeger in
Leens heeft geleefd, dan toen hij giste
ren op de borg Verhildersum te Leens
werd ontvangen door de organisatoren
van de tentoonstelling „Verhildersum
Herleefd", die hier tot 14 september wordt
gehouden.
In deze borg is de sfeer herleeft van
het leven, dat er een a twee eeuwen ge
leden werd geleid. Het Ommelander Mu
seum is er in geslaagd een prachtige
collectie klederdrachten samen te bren
gen en daaromheen de interieuren van
vroeger te herscheppen. Er is verder een
verzameling meubelen, sieraden, en werk
tuigen bijeengebracht die een uitsteken
de indruk geeft van vervlogen tijden.
Het comité, dat voor het Ommelander
Museum de tentoonstelling inrichtte,
heeft van vele zijden medewerking ont
vangen, zoals van de familie Van Star-
kenborgh Stachouwer, die schilderijen en
sieraden afstond en een deel hiervan gis
teren nog naar de oude borg bracht. De
tentoonstelling is in een bijeenkomst in
hotel Mercurius te Leens door de burge
meester de heer J* C- Lindeboom ge
opend.
Prof. dr. G. A. van Poelje, voorzitter
van de commissie van advies omtrent de
vorming en vakopleiding van het burger
lijk rijkspersoneel, heeft gisteravond in
de Trèves-zaal te Den Haag namens de
minister van binnenlandse zaken de leer
gang voor de hogere bestuursdienst ge
opend. Deze opening werd bijgewoond
door vertegenwoordigers van enkele uni
versiteiten, de rector van het Institute of
Social Studies, enige secretarissen-gene
raal, leden van de commissie van advies
en de deelnemers aan deze cursus, die
ongeveer 21/* jaar zal duren.
Zoals bekend is, zal generaal B. R. P.
F. Hasselman op donderdag 31 oktober
zijn functie van chef van de generale
staf, tevens bevelhebber der landstrijd
krachten. neerleggen. Aan het interne
afscheid van de generale staf op 31 okto
ber zal op woensdag 30 oktober een
openbaar afscheid voorafgaan van de
landstrijdkrachten. Te 11.00 uur zal ge
neraal Hasselman aan de Rondweg bij
Oud-Leusden ten zuiden van Amers
foort een aantal onderdelen inspecteren,
die voornamelijk gelegerd zijn in de om
geving van Amersfoort en die tezamen
de Koninklijke Landmacht vertegen
woordigen. Na de inspectie volgt het
défilé der deelnemende troepen.
Aan de inspectie en het défilé zullen
ongeveer 6000 man deelnemen.
ken? En ook op dit laatste punt is het
rapport overtuigend als het een een
malige financiering per te stichten
kerk suggereert, die het beleid van de
kerken volkomen vrij laat.
INTUSSEN STAAT Prinsjesdag voor
de deur en is de Rijksbegroting in aan
tocht, die wel zeer duidelijk van het
opschrift „bestedingsbeperking" zal
zijn voorzien. Het is dus aan het Ka
binet te beslissen welke bestedingen
onder het snoeimes door moeten. Het
moet ons echter van het hart, dat de
voorstellen van de Commissie-Sassen
van zulk een vitaal belang voor ons
volksleven te achten zijn en tegelij
kertijd zulk een bescheiden tegemoet
koming in de noden der kerkgenoot
schappen omvatten, dat het als een eis
van goed staatsmanschap moet be
schouwd worden, het voorontwerp van
wet inzake_ de rijksbijdragen in ker
kenbouw in een wetsontwerp om te
zetten. Bestedingsbeperking is vooral
als zij zich buiten de consumptieve
sfeer gaat bewegen een hachelijke, zij
het soms onvermijdelijke, zaak. Maar
wanneer een investeringsbeperking
dreigt het volksleven zijn kardinale
punten onverzorgd te laten, schiet zij
haar menselijk doel voorbij en vormt
zij een bedreiging voor de gemeen
schap, omdat zij haar bindend cement
aantast.
worden uitgesmeerd, zodat een boven
matige prestatie van de kerkgenoot
schappen wordt geëist.
De stijging der bouwkosten belem
mert intussen de uitvoering van deze
taak in ernstige mate, terwijl de par
ticuliere bijdragen mede als gevolg van
de sociaal-economische situatie en van
de gestegen belastingdruk niet in staat
zijn deze kostenstijging te compense
ren. Bovendien is de taak van de kerk
genootschappen nog verzwaard en ver
breed niet in het minst door de
groeiende noodzaak tot gespecialiseer
de zielzorg, terwijl daarnaast hun hulp
fondsen aanzienlijk verzwakt zijn ten
gevolge van de door de oorlog aan
gerichte schade aan kerkgebouwen en
de snelle, ongesubsidiëerde kerken
bouw der laatste tien jaren.
Is het bij deze stand van zaken te
verbazen, dat in de Commissie-Sassen
ernstig gezocht is naar een subsidie
regeling, die de hier en daar gevreesde
dreiging voor de autonomie van de
kerkgenootschappen weet te ontwij-
Op de laatst gehouden vergadering van
de „Stichting Toneelcoördinatie is beslo
ten dat „Het Zuidelijk Toneel" per 1 sep
tember 1957 officieel lid is van de To
neelcoördinatie.
In het bestuur en de raad van direc
teuren zal het gezelschap worden verte
genwoordigd door de heren Lo van Hens-
bergen en Gerrit Lindenberg.
Op 7 september herdenkt, pater dr. S.
Maas S.J. <je dag, dat hij voor 25 jaar
in de orde der Jezuieten trad. Aan deze
herdenikung zijn, naar de gewoonte der
orde, geen uiterlijke feestelijkheden ver
bonden. Pater Maas is sinds september
1953 directeur-hoofdredacteur van „De
Linie".
(Van onze correspondent)
Het pleit in de Apeldoornse wethouders
kwestie, die reeds enige weken de ge
moederen in de gemeente Apeldoorn bezig
houdt, is beslecht. De heer S. Ruiter,
wethouder van gemeentewerken, deelde
tijdens de donderdagmiddag gehouden
raadsvergadering mede, dat hij niet
zou voldoen aan de wens van zijn
fractie en partij (PvdA) om zijn zetel
beschikbaar te steilen ten behoeve van
zijn partijgenoot, de heer J. H. de Groot.
Daarmede heeft Apeldoorn sinds giste
ren definitief een zogenaamde „wilde"
wethouder.
De heer Ruiter werd indertijd wegens
ziekte van de heer De Groot eerst tijde
lijk en later definitief als wethouder voor
de P.v.d.A. gekozen, maar hij zou tegen
over zijn partij de belofte hebben gege-
geven te zullen aftreden, wanneer de heer
De Groot weer volledig hersteld zou zijn.
De heer Ruiter trok zich echter niet te
rug, toen na het herstel van de heer De
Groot de P.v.d.A. daarom verzocht.
Deze weigering had een schorsing als
partijlid tot gevolg.
In zijn verklaring deelde de heer Rui
ter verder nog mede, dat hij het niet
in het belang van de gemeente Apeldoorn
achtte op dit moment plaats te makep
voor de heer De Groot. Hij verklaarde
voorts, dat hij geen dienaar is van zijn
fractie, doch al of niet lid zijnde van
de P.v.d.A. niet zou afwijken van zijn
sociaal-democratische beginselen. Alleen.-
wanneer het zeker zou zijn, dat de raad
de heer De Groot tot wethouder zou kier
zen, aldus de heer Ruiter in zijn verkla
ring, zou ik heengaan, omdat dan de ze
kerheid bestaat, dat de P.v.d.A. twee
wethouderszetels zal blijven bezetten. Mo
menteel is deze zekerheid helemaal niet
aanwezig.
De fractie-voorzitter van de C.H.U., de
heer J. Wieten, die tevens sprak namens
de fracties van de A.R.P. en V.V.D. ver
klaarde. dat het genoemde fracties zeer
pijnlijk had aangedaan, dat men hen in
de vergadering van de P.v.d.A. had ver
weten samen te spannen met een woord
breker en man zonder moraal. De woor
den, die hier t.o.v. ons zijn gesproken
aldus de heer Wieten, getuigen van wei
nig politiek fatsoen. Men belastert ons
blijkbaar, omdat wij niet naar de pijpen
van de P.v.d.A. wensen te dansen. Er
is, toen de heer Ruiter als kandidaat
werd gesteld, geen enkele restrictie ge
maakt en tenslotte hebben wij niets te
maken met afspraken, die bij de P.v.d.A.
binnenskamers worden gemaakt. De raad
kiest de wethouder en heeft dit in het ge
val van de heer Ruiter gedaan met 36
van de 37 stemmen. De fouten zijn door
de P.v.d.A. zelf gemaakt en het is laf
nu de brokken in andermans schoenen te
schuiven.
De fractievoorzitter van de P.v.d.A.,
de heer H. Götte, deelde hierna mede er
bij tc blijven, dat de heer Ruiter zijn
woord had gebroken en dientengevolge
als wethouder voor zijn fractie onaan
vaardbaar was. Hij was van mening, dat
andere partijen probeerden uit de interne
moeilijkheden van de P.v.d.A. politieke
munt te slaan en tweedracht te zaaien.
Wij hebben er ernstig over gedacht, al
dus de heer Götte. ook onze tweede wet
houder te verzoeken als wethouder heen
te gaan, om daarmede aan te tonen, hoe
wij over het politieke spel, dat nu ge
speeld wordt, denken. Maar zulks zou
niet in het belang van de gemeente Apel
doorn zijn, aangezien onze tweede wet
houder zeer deskundig is.
De heer Wieten merkte in tweede instan
tie nog op, dat er, omdat zulks beter met
de belangen van de P.v.d.A. zou stroken,
voor de andere fracties geen reden was
nu de heer Ruiter maar opzij te schui
ven. De fractievoorzitter van de A.R.P.
en die van de V.V.D. sloten zich bij de
woorden van de heer Wieten aan, terwijl
de heer C. J. Hoffman als fractievoor
zitter van de K.V.P. verklaarde, dat zijn
fractie inderdaad een herbenoeming van
de heer De Groot zou hebben gesteund.
Niet, aldus de heer Hoffman, omdat wij
naar de 'pijpen van de P.v.d.A. dansen,
doch uit louter menselijke en christelijke
opvattingen, zoals die in de maatschap
pij gelden. Daar immers zal men iemand,
die door ziekte tijdelijk zijn werk niet
kan verrichten, bij herstel ook zijn oude
functie hergeven.
JEUGD TUSSEN LIJNBAAE EN
BINNENWEG", zó heeft cineast
en scenarioschrijver Jan Schaper
de fotoreportage genoemd, welke mo
menteel de wanden van het eethuisje
,,'t Achteronderaan de Witte de With-
straat in Rotterdam versiert. De foto's
z\jn bedoeld als voorstudies op een nog
eenmaal te maken film, waarvoor de
maker zijn „materiaal" meent gevon
den te hebben bij een bepaalde groep
van Rotterdams stadsjeugd, die reeds
eerder in het licht der publiciteit was
doorgedrongen vanwege een overigens
zeer onschuldige „levenshouding". Een
houding die meer was gericht op de
uiterlijke vorm dan op een instelling,
die zelfs de naam van mentaliteit niet
verdient. Het lijkt ons nogal overdre
ven hierin iets verontrustenas te zien.
Het oeroude „probleem" van de bot
sing tussen oud en nieuw, tussen ge
woonten, overlevering en een vaag zoe
ken naar nieuwe spontane levensvor
men is in Rotterdam bij de jeugd sterk
opgevallenO.a. omdat Jan Schaper het
registreerde.
Hij wil alleen maar fotograferen. Zo
maar. En bij de keuze van zijn onder
werpen laat hij. zoals hij zegt, zich lei
den door datgene wat hem plotseling
frappeert. Hier is het de jeugd, de
„teenagers" en dan nog een bepaalde
groep van hen. die. zonder het vaak
zelf te beseffen hem kans op kans ge
ven zijn „materiaal" te verzamelen. Hij
vindt, dat bij deze jonge mensen de
kansen liggen voor een speelfilm,
waarin het toneelmatige en het over-
drevene (feilen van de Nederlandse
produkten tot n-u toe) geen voet aan
de grond krijgen, maar waar juist rea
listisch (aan neo-realistisch is hij mis
schien nog niet toe) en toch met een
sensibiliteit, welke het onderwerp ver
draagt, het leven benaderd zo niet be
trapt wordt.
Hoe hij te werk is gegaan? Als een
dief, stelend, links en rechts wat hij
te pakken kon krijgen, betrappend
zonder zelf betrapt te worden en zo
veel mogelijk onzichtbaar, zodat de ob
jecten de minitieuse momenten van
zichzelf-zijn niet moedwillig zouden
maskeren. Niet overal is hem dat ge
lukt. Duidelijk is echter te merken dat
hij uit een veelheid van shots de foto's
heeft gekozen, welke het dichtst 6e on
bevangenheid benaderen en de pose
geen kans geven. En ook al i,s er gepo-
\Y/ ANNEER nu Nederland voor
SUNFED fondsen beschikbaar
stelt (d.w.z. voor een zeer beperkt
SUNFED, waaraan de V. S. en Groot
Brittannië niet meedoen) dan dragen
ook de katholieken door hun belas
tingoffers daartoe evenzeer bij als
andere groepen der bevolking. Dat
de moderne welvaartstaat een deel
van hun fiscale penningen offert aan
een internationale solidariteit, welke
op de natuurwet berust, daarover
kan men zich slechts verheugen.
Maar juist vanwege de sociale, cul
turele en morele repercussies van de
door SUNFED verstrekte makro-hulp
zit er voor de katholieken, naar het
ons voorkomt: onontkoombaar, nog
een andere kant aan de zaak. In zo
verre deze repercussies namelijk tot
uitwerking komen in de missiegebie
den, stellen zij de missie en de in
heemse christelijke gemeenschappen
voor nieuwe taken. Volgens deze
zienswijze zal de realisering van
SUNFED-projecten de inspanningen
van de katholieken om hun missies
deskundig uit te rusten geenszins
verlichten. Integendeel. De realisa
tie van SUNFED stelt ons nieuwe
eisen.
Een vaag zoeken naar nieuwe spontane
levensvormen
seerd, dan valt de onbevangenheid,
waarmee het werd gedaan, mee, iets
wat misschien juist bij deze kameraad
schappelijk met elkaar omgaande groep
jongeren gemakkelijker te bereiken is.
Het menselijke element in deze
foto's, sommige doen heel sterk den
ken aan de tentoonstelling „Family of
Man", verkiest hij boven perfecte
vondstjes, zoals die vaak bij fototen
toonstellingen worden aangetroffen.
Maar er is ook een zekere willekeur,
een toeval, waarbij het evengoed an
ders zou kunnen zijn uitgevallen dan
nu is vastgelegd. Schaper zegt alleen
te willen registreren, maar het gaat
van de andere kant in sommige soorten
van fotografie minder om de toeval
lige kennis dan om de interpretatie.
Deze interpretatie, als die er zou zijn,
maakt juist de man achter de camera
bekend, heeft als gevolg, dat hij en
geen ander deze foto's kan hebben ge
maakt. Daarom is bij deze tentoonstel
ling. hoe verrassend soms de reporta
ges 'zijn, het eigenlijke gezicht, een be
kentenis, als men het zo wil uitdruk
ken, niet duidelijk te voorschijn geko
men.
De Belgische arts dr. Albert Adam heeft
gisteren te Brussel meegedeeld een nieu
we, eenvoudige elektronische behandeling
van kinderverlamming te hebben gevon
den, waarmee zelfs acute gevallen binnen
enkele uren kunnen worden genezen, in
dien de behandeling binnen 48 uur na het
optreden van de aanval wordt toegepast.
Dr. Adam is zojuist teruggekeerd uit
Belgisch Kongo, waar hij in opdracht van
de Belgische regering in grote plaatsen
centra heeft ingericht voor zijn behan
deling.
De arts zei, dat deze nieuwe methode,
waaraan hij acht jaar heeft gewerkt, ge
baseerd is op een elektrische stroom van
lage frequentie.
Zes mensen, die met acute kinderver
lamming waren binnengebracht in een
ziekenhuis te Leopoldstad in de Belgische
Kongo waren allen binnen enkele uren
genezen, aldus de arts. Een zevenjarig
meisje, wier geval zeer ernstig was, werd
in de loop van een nacht met de nieuwe
methode behandeld met als gevolg, dat zij
de volgende ochtend reeds tot spelen in
staat was.
Voor de behandeling, die heel eenvou
dig is, heeft men een apparaat nodig van
de grootte van een radiotoestel, aldus
dr. Adam.
bedrijfje getrokken om te kunnen
leven. Uit eigen vrije wil is hij met
die tweede vrouw getrouwd en nu
heeft hij te veel hooi op zijn vork ge
nomen. Het gaat niet aan, zelf wel
te eten en dan het vroegere gezin
aan de steun van sociale zaken over
te laten." Ook hier werd bevestiging
van het vonnis van één maand voor
waardelijk gevraagd.
..tr was volgens de wet verplicht,
voor uw gezin te zorgen. Zelfs al
^Mt er dan misschien heel wat op uw
vrouw aan te merken; u had haar
J'et in de steek en onverzorgd ach-
pr mogen laten. Dat ging vroeger
J'el, maar nu gaat dat niet zo ge
makkelijk meer. Tegenwoordig is dat
'et ongevaarlijk." Dit zei de presi
dent van het Gerechtshof te Amster-
am, die dezer dagen een drietal za-
?en te behandelen kreeg tegen nog
etrekkelijk jonge huisvaders, die
"'aren veroordeeld tot gevangenis-
'raffen, wegens het „in hulpeloze
°estand brengen en laten van de
Uditgenote (of gewezen echtgenote),
j °r onthouding van noodzakelijk
pvcnsonderhoud, wetende, dat geen
'lanciële huip van familie kon wor-
aen verwacht.
Een Utrechtenaar trouwde enkele
p.rcn geleden, hoewel hij wist „dat
lp-n ,vr°uw geen braaf leven had ge-
ltJ." De eerste tijd ging het goed,
aar toen draaide de man de gevan-
»ehis in. De vrouw knoopte connec-
*s.met andere mannen aan en wist
-j, 'n haar onderhoud te voorzien.
jj..en de Utrechtenaar vrij kwam, liet
J haar en zijn twee kinderen in de
eek. „Zij heeft mijzelf zover ge-
J acht", verweerde de verdachte
hp procureur-generaal achtte
bpm WeI degelijk strafbaar en vroeg
„vestiging van het vonnis van de
°htie-recbter: twee maanden ge-
atigenisstraf.
Uit de derde en laatste zaak zou
men kunnen concluderen, dat de man
verplicht blijft, zijn vrouw en kin
deren geld te sturen, zelfs wanneer
die vrouw wegloopt en weigert bij
haar man terug te keren, hoezeer die
daarop ook aandringt.
De verdachte, een stuurman uit
Rotterdam, had zijn vrouw en twee
kinderen geen geld meer gestuurd,
toen zij weigerde bij hem terug te
komen. De vrouw, die eens vergeving
van haar man had gekregen voor een
bijzonder ernstige misstap, had hem
met de kinderen in de steek gelaten
en sloeg geen acht op de smeekbeden
van de man, bij hem terug te komen.
Zij was een echtscheidingsprocedure
begonnen, won deze en de man moest
betalen. Hij deed dit, zoals gezegd,
niet en daarvoor was hij door de po-
litie-rechter bij verstek de man
voer weer tot twee maanden
veroordeeld.
„Het is nu eenmaal zo, zei de Pre
sident, dat u destijds nog met die
vrouw getrouwd was, al was zij dan
naar haar ouders teruggekeerd. En
zo lang u gehuwd bent, blijft n ver
plicht om voor haar te zorgen en met
name voor die twee kinderen. Het
gaat niet aan om dan maar te zeg
gen, dan betaal ik niet. Zo eenvou
dig is het ook niet."
De procureur-generaal zag ver
zachtende omstandigheden en vroeg
een voorwaardelijke straf van twee
maanden.
In alle zaken zal het Hof op 10
september a.s. uitspraak doen.
(Van onze Amsterdamse redactie)
die de „ruimtelijke werking" in de bin
nenhuisarchitectuur vervult. Dit is bijv.
heel sterk het geval bij een eettafel, waar
van het blad in verticale stand op en
neer is te bewegen. Men kan de hoogte
van de tafel dus aanpassen aan die van
de kamer en eventueel ook aan de lengte
van de eters. Sjiek is ook een salon
tafeltje, waar in het blad een ruimte is
uitgespaard bijv. voor een ronde pickup.
Kunstig van constructie tenslotte zijn ook
de schrijftafels en de kasten. De bureaus
bestaan uit beweegbare delen, zodat men
zichzelf desgewenst geheel kan inbouwen
en dan efficiënt werken op een klein
oppervlak. De kasten worden opgebouwd
uit losse sigmenten, te voegen in een
model naar keuze.
De heer Borsani gebruikt voor zijn
meubelen prachtige houtsoorten en wol
len stoffen van zeer zachte en fijne tinten,
die om het skelet bevestigd zijn als hoe
zen en gemakkelijk afgenomen kunnen
worden, bijv. om te laten stomen. Hij ver
vaardigde voorts matrassen van e»n
materiaal, opgebouwd uit ogenschijnlijk
losse cellen, die heerlijk veren en altijd
weer hun oorspronkelijk model innemen.
Een door hem verzorgd interieur ver
schaft zo vele genoegens voor het oog
maar ook voor de „rest van 's mensen
corpus". Voor velen zal Borsani's woning
echter wel een ideaal moeten blijven. De
architect is zich zelf ook bewust, dat hij
geen populaire meubelen heeft ontwor
pen. Men vergelijkt zijn interieur wel wat
de luxe aangaat met de wagen „Alfa
Romeo", eveneens een Italiaans produkt.
Maar de toekomst is hoopvol, want de
doelstelling van de heer Borsani is toch
dat uiteindelijk een zo groot mogelijk
publiek zal kunnen profiteren van pro
dukten, „die niet alleen perfect van uit
voering zijn, maar ook essentieel van
functionele vormgeving". Met dit voor
uitzicht moeten we het voorlopig dan
maar doen.
^en autoverhuurder uit Haarlem
3 niet voldaan aan zijn alimenta-
-yerpiiehtingen. Een half jaar had
iedere week ƒ50.- aan zijn vroe-
gezin betaald. Hij kreeg echter
^nslag in zaken en stuurde toen
5ts meer. De procureur-generaal
J^ierp dit beroep op overmacht.
eze verdachte is met een andere
getrouwd en voor haar en
zelf heeft hij wel geld uit zijn
