Sir Leslie Munro voorzitter
12de zitting Y.N.-Assemblee
Volkerenorganisatie ontving
82ste lid: Malakka
Franse hervormingsplannen
wekken spanningen in Algiers
Mr. Schürmann: machteloosheid
van V.N.- ligt niet aan Handvest
Tito akkoord met een Roemeens
plan voor Balkanconferentie
Chefarine .4
E
t>E „MODERNISERING" VAN
DE PAPOEA
IVO RO L weert de tand des tiids uit Uw tanden
AVRO houd! rekening met invloed van t.v.
MARGE
DRAADLOOS
CONTACT
I
INDE
Coördinatie, geen concurrentie
Tragische ^ituaties
Lacoste laat parachutisten komen
„Hoe zouden wij het vinden, als V.N. ons
konden dwingen N.-Guinea af te staan?'"
„Papieren" concessie van Bulgaren
4 krachtige middelen
legen griep in 1 lablei
Dreigend ontslag van
minister Morice
Toestand van Pieck
zorgwekkend
Weer overstromingen
in Perzië
Weinig interesse voor
verkiezingen in
Ethiopië
Iran mag weer Perzië
heten
Onderwijs en zelf laten doen het
belangrijkste
Vl«
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1957
PAGINA 5
8ro°ï
:'iVpKt
Gebaar van Charles Malih
Hoordat men overging tot het aanwij
zen van een nieuwe voorzitter stelde
Peins Wan voor een geheime stemming
e houden. Hierop bepleitte de Mexi
caanse minister van buitenlandse zaken,
rjhis Padilla Nervo, dat één der twee
kandidaten, de Nieuwzeelander Sir
*-eslie Munro en de Libanese minister
yan buitenlandse zaken, dr. Charles
y^a'ik, met algemene stemmen zou wor-
ben aangewezen. „Dit hoge ambt moet
jV°rden bekleed door Iemand, die met
gemene stemmen daartoe is aangewe-
Zer>, opdat duidelijk blijkt, dat hij het
vertrouwen der afgevaardigden geniet".
Toespraak Sir Leslie
Malakka
Tussen twee vuren
Tito en Bulgarije
Ontwapening
Sun fea
v'"
S,
,Koek en Ei"
Poortersparade'
de vara, die bijvoorbeeld op woensdag- Upera en haar lacetten
avond de toneelavond van de televisie
Grapje
Tekening
nie
3*
Nieuwzeelander Sir Leslie Munro is tot voorzitter gekozen van (le
''"nalfde bijeenkomst der Algemene Vergadering van de V. N. De ver
kiezing vond gisteren plaats kort na de opening van de twaalfde zitting
öoor de aftredende president van de Assemblee, prins Wan van Thailand.
e ministers van buitenlandse zaken van de V. S., Groot-Brittannië en
I)
'e Sovjet.Unie, resp. Dulles, Selwyn Lloyd en Gromyko en een veertigtal
v<1n hun ambtgenoten waren bij deze openingsplechtigheid aanwezig.
De verkiezing van Sir Leslie Munro een jurist en gewezen journalist
geschiedde met 77 stemmen vóór, en één tegeii bij drie onthoudingen,
andere kandidaat, de Libanees Charles Malik, had zich vrijwillig
teruggetrokken.
Trins Wan Waitajakon van Thailand,
gedurende de elfde bijeenkomst sis
v°orzitter is opgetreden, bracht in zijn
°Peningsrede hulde aan Groot-Brittan-
biG, Frankrijk en Israel voor het door
<3®ze landen gevolg geven aan de V. N.-
'esoluties, om hun strijdkrachten uit
Egyptisch gebied terug te trekken. „Het
betrot hier een der tragische situaties,
daarvoor de elfde bijeenkomst der Alge
mene Vergadering zich zag gesteld",
v®rklaarde hij, hieraan toevoegend: „Het
^vergrote deel der wereld heeft de hou
tig dezer drie landen gewaardeerd".
Hierop kwam prins Wan te spreken
®v«r het Hongaarse vraagstuk, „dat an-
bere tragische probleem, waarvoor de
{Hgemene Vergadering zich in haar elfde
'.ieenkomst zag gesteld", waaraan hij
joevoegde: „de hierop betrekking heb-
behde V. N.-resoluties zijn nog niet na-
Heleefd". De voorzitter bracht in herin
ging, dat hij door de Algemene Verga
ring was aangezocht om als haar spe
ciale vertegenwoordiger „te onderhan
den over het alsnog ten uitvoer leggen
Van het in de resoluties bepaalde. De
Vr'jheid van het Hongaarse volk behoort
al'e leden der Verenigde Naties, als een
,aak van het mensdom zelve, ter harte
ïe gaan en het moet mogelijk zijn de
,andelingen der naties zodanig met
dander in overeenstemming te bren-
gen- dat deze wens van het Hongaarse
volk in vervulling gaat".
Hierop deelde dr Malik mede, dat h()
fy" kandidatuur terug trok „ten be-
.^aT1 m')» goede vriend, Sir Leslie
T eci j voegde hieraan toe voor Sir
lm! z"llen stemmen en hij sprak de
P uit dat deze „met een zo groot
"gelijke meerderheid zal worden ver
kozen". „Zonder eenheid van geest en
kandelen kan er geen vrede zijn en kun-
Vn er zeker geen Verenigde Naties be
gaan".
Er was een krachtig applaus van de
Afgevaardigden voor dit gebaar van dr. i
ffHik. En Dulles noemde hem een „ver
"ven de middelmaat uitstekend man",
„blijk had gegeven van staatsman-
jCPap en toegewijdheid aan de beginse-
eh en idealen der Verenigde Naties".
1" een korte toespraak verklaarde de
'euwe voorzitter e.m.: „Het stemt ons
diepe bezorgdheid, dat elk jaar weer
"Paalde moeilijke problemen, waarvoor
®R geen oplossing is gevonden, In de
een of ander vorm op de agenda der Al
gemene Vergadering verschijnen. Er zal
voortdurende .volharding voor nodig zijn
om de met moeite geboekte en gehand
haafde vorderingen groter te doen wor
den.
Het is voorts niet meer dan natuurlijk,
dat het ontwapeningsvraagstuk, in zijn
beide geledingen van de gebruikelijke
bewapening en de kernwapens, een voor
aanstaande plaats in de beraadslagingen
van deze twaalfde bijeenkomst der Al
gemene Vergadering zal innemen- Wij
moeten hierbij echter bedenken, dat de
tijd niet in ons voordeel werkt".
De eerste handeling van de vergade
ring was het met algemene stemmen
toelaten van Malakka als 82ste lid der
V. N. De leden der afvaardiging van het
nieuwe lid werden daarop door perso
neel van de afdeling voor protocollaire
zaken naar hun plaatsen geleid.
De leider der Malakkase delegatie, dr.
Ismail bin Dato Abdoel Rahman, die een
zacht lila staatsiemantel, een tulband en
een met juwelen bezet zwaard droeg,
verklaarde dat hij „trots en nederig te
gelijk" voor het spreekgestoelte der
wereld trad, om de gelofte af te leggen
dat Malakka, „zo Allah ons helpe", het
in ons gestelde vertrouwen niet zal be
schamen".
Nadat vele afgevaardigden de Malak
kase delegatie hadden toegesproken en
Sir Leslie Munro geluk hadden gewenst
met zijn voorzittersbenoeming, ging de
Algemene Vergadering over tot bespre
kingen in commissies, voor .het aanwij
zen der voorzitters van de zeven com
missies, die haar in haar werkzaamhe
den 'zullen bijstaan. Tot voorzitter van
de commissie voor administratie en be
grotingszaken werd gekozen de Neder
lander jhr. dr. W. H. J. van Asch van
Wiick.
Vandaag worden de acht vice-voorzit-
ters gekozen.
Het begin van de behandeling door het Franse parlement van de kaderwet
voor Algerije heeft spanningen teweeg gebracht onder de Europeanen in Algiers.
Minister Robert Lacoste heeft, ongeregeldheden vrezend, gisteren Franse para
chutisten naar de stad laten komen. Deze maatregel schijnt zoveel indruk te
hebben gemaakt, dat de (sterke) organisatie van Europese oud-strijders in Al
giers haar oproep tot een algemene proteststaking onder de Europeanen gister
avond heeft ingetrokken. Minister Lacoste had laten weten, dat hij de staking
zou beschouwen als een poging tot opstand. In aansluiting daarop had de bevel
hebber voor het gebied van Algiers, generaal Massu, vertegenwoordigers van
bovengenoemde organisatie meegedeeld, dat hij de staking op dezelfde wijze
zou breken als die welke destijds door het (Algerijnse) nationale bevrijdings
front was georganiseerd.
Dc aankomst van de gouden koets met het Koninklijk Paar op het Binnenhof.
(Advertentie)
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en.... doen wonderen!
^Marine „4" beval 4 wereldberoemde
geneesmiddelen, die fezamen nóg krach
tiger werken. Bovendien zorgi één van
middelen, dat ook de zwaksie maag
jj'el van streek raakt. Chefarine „4" is
ook het middel bij uitstek tegen
•"jnen en griep
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
e9en pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
die wordt beschermd door hel bestanddeel (helarox.
Met de intrekking van de stakingsop-
roep is de spanning in Algiers overigens
nog niet geweken. Onder de Europeanen
in die stad bevinden zich velen, die
sterk zijn gekant tegen de bestuursher-
vormingen, zoals die door premier
Bourgès-Maunory zijn voorgesteld. In
hun verzet worden zij nog gesterkt door
de houding van de rechtse groepen in de
Franse Kamer, die het de regering op
het ogenblik bijzonder lastig maken.
Toen gisteren de parlementaire be
handeling van de kaderwet begon met
een rede van Bourgès voor de commissie
van binnenlandse aangelegenheden was
er zélfs intern in het kabinet nog geen
overeenstemming over de voorstellen. In
de aan de parlementaire commissie
voorgelegde tekst was geen rekening
gehouden met de bezwaren, die door de
rechts-radicale minister van defensie,
Morice, al eerder naar voren waren ge
bracht.
De premier doet alle moeite om de
stemmen van de rechterkant te behou
den. Deze heeft hij nodig om zijn kabi
net in leven te houden, aangezien hij de
vertrouwenskwestie zal verbinden aan
het lot van de kaderwet, waarover
waarschijnlijk op 28 september a.s. zal
worden gestemd.
De kaderwet voorziet in de instelling
van een aantal op gelijke basis door
Europeanen en mohammedanen min of
meer democratische gekozen plaatselijke
assemblées en uitvoerende comités in
Allgiers. Vooral tegen deze laatste in
stelling heeft de rechterzijde in de Fran
se Kamer grote bezwaren. De zaak
wordt nog gecompliceerder door de hou
ding van de linkerzijde. De socialisten
o.m. vinden, dat het voorstel niet ver
genoeg gaat. Zij menen dat nog niet
genoeg autonomie aan de Algerijnse
assemblées wordt verleend. Verdere
concessies aan^ de rechtse partijen zul
len hen mogelijk aanzetten tot een open
lijke revolte. Bourgès zit dus tussen twee
vuren. Als de nationale partijen in deze
niet één lijn trekken, dan wordt de posi
tie van de vier gematigd radicale mi
nisters in het kabinet onhoudbaar. Gis
teravond circuleerden reeds geruchten
over een mogelijk aftreden van minis
ter Morice. Deze geruchten vonden o.m.
voedsel in het feit. dat de rechtse radi
cale senatoren een motie hadden aan
genomen, waarin zij formeel stelling
hadden genomen tegen een „centrale
executieve" in Algiers.
Of er van de kant van de socialisten
nog enige concessie te verwachten is,
zal men spoedig weten. Vandaag zou de
socialistische partijraad een beslissing
nemen.
Indien het kabinet niet reeds tijdens
het debat tot aftreden gedwongen
wordt (b.v. omdat de gematigd radicalen
hun ontslag nemen) dan zal op 28 sep
tember a.s. over de kaderwet voor Alge
rije worden gestemd. Zelfs als deze
stemming gunstig voor de regering zou
uitvallen, dan nog zijn de gevaren voor
het kabinet niet geweken, aangezien op
30 september eveneens met de ver
trouwenskwestie zal worden gestemd
over het economische en landbouw
beleid van de regering. En ook daarover
bestaat, zoals wij al enkele malen schre
ven veel ontevredenheid, voornamelijk
bij de conservatieve groepen in de
Kamer.
Volgens Westberlijnse bladen zouden
premier Grotewohl van Oost-Duitsland
en de leider van de S.E.D., TJlbricht. hun
vakantie onderbroken hebben, omdat de
gezondheidstoestand van de 81-jarige pre
sident Pieck zorgwekkend is. De dochter
van Pieck, die in het buitenland vertoeft,
zou ook met spoed naar huis ontboden zijn.
De president is reeds enige tfld officieel
met ziekteverlof.
Bij overstromingen in Perzië zijn circa
100 mensen om het leven gekomen en 10
dorpen verwoest. De watersnood heerst
in de provincie Azerbeidsjan aan de
grens van de Sovjet-Unie.
Premier Stoica van Roemenië heeft Al
banië. Bulgarije. Griekenland, Joego-Sla-
vië en Turkjje uitgenodigd tot een Bal
kan-conferentie, zo meldt het Roemeen
se persbureau. Het doel van de conferen
tie zou zijn het bevorderen van de onder
linge samenwerking.
President Tito van Joego-Slavië heeft
inmiddels gisteren al zijn instemming
betuigd met het voorstel van de Roe
meense premier. De samenkomst zou vol
gens Tito een belangrijke stap zijn op de
weg naar de vestiging van vriendschaps
banden tussen de Balkanlanden.
Het Roemeense voorstel tot een con
ferentie ter bestudering van de mogelijk
heden van een non-agressie-pact en van
de ontwikkeling van de economische be
trekkingen tussen de Balkanlanden werd
gisteren door westelijke waarnemers in
Moskou gezien als een der belangwek
kendste ontwikkelingen, mogelijk ge
maakt door het 20e communistische par
tijcongres in februari 1956. Dit congres
bracht een radicale verandering teweeg
in de communistische denkwijze betreffen
de in- en externe vraagstukken. Het plan
van Roemenië is hiervan het jongste voor
beeld. In de stalinistische tijd zou een der
gelijk initiatief van Roemenië of van an
dere kleine landen ondenkbaar zijn ge
weest. Trouwens ook nu tast het voor
stel' ongetwijfeld, ook naar de Inzichten
van bet Kremlin, in de communistische
strategie.
Het blijft intussen te bezien, welke rol
maarschalk Tito of zijn vertegenwoordi
ger zal spelen in de voorgestelde collec
tieve samenwerking van de Balkansta-
ten, waar immers vroegere pogingen
tot vorming van een Balkanfederatie,
met name toen Georgi Dmitrov premier
was in Bulgarije, mislukten. Deze vroe
gere pogingen betroffen echter alleen
Bulgarija, Joegoslavië en Albanië.
Ook is het interessant te herinneren
aan het feit, dat een dergelijke samen
werking later werd voorgesteld voor Oost-
Duitsland, Tsjecho-Slowakije en Polen.
Reuters correspondent te Moskou veron
derstelt. dat dit soort regionale samenwer
king wellicht een van de onderwerpen ge
weest is. die maarschalk Tito en Gomulka
in hun onlangs gehouden besprekingen
hebben aangeroerd. Mogelijk is het ge
makkelijker de barrière ran het wester
se anti-communisme aldus te doorbre
ken, dan door dit rechtstreeks vanuit
Moskou te laten geschieden.
Men is van mening, dat Turkije zich wei
nig aangetrokken zal gevoelen tot een
dergelijke conferentie. Maar de stap van
Roemenië om dit land uit te nodigen,
toont reeds de soepelheid, van de nieuwe
tactiek aan.
Inmiddels wordt uit Sofia de hoofdstad
van Bulgarije bericht, dat de verdwijning
van de 57-jarige communistenleider Vulko
Tsjervenkof, het vermoeden wekt, dat
meer veranderingen in de regering te
verwachten zijn. om president Tito van
Joego Slavië gunstig te stemmen. Tsjer
venkof werd een jaar geleden al van zijn
post van premier ontheven en belast met
het vice-presidentschap. De mogelijkheid
is echter niet uitgesloten, dat hij nu een
belangrijke controlepost „achter de scher
men" heeft gekregen.
De Bulgaarse communistische partij
wordt door buitenstaanders in Sofia be
schouwd als de communistische partij,
die zich sterker dan alle andere commu
nistische partijen in de Oosteuropese lan
den richt naar de wensen van Moskou.
In diplomatieke kringen te Sofia is men
algemeen van mening, dat president Tito
zich de vorige maand persoonlijk bij
Kroesjtsjef, de eerste secretaris van de
Russische communistische partij, heeft
beklaagd over anti-Joegoslavische hou
ding, die werd aangenomen door de Bul
gaarse partij.
Volgens de Joegoslaven zijn de Bulga
ren de aanstichters geweest van een an
ti-Joegoslavische actie in Rusland en de
Oosteuropese landen.
Moskou heeft nu waarschijnlijk aan de
Bulgaren opdracht gegeven een „papie
ren'' concessie te doen aan Joegoslavië
generaal Ivan Mikhailov die nu plaatsver
vangend 'premier is en die in Belgrado
wordt beschouwd als minder, anti-Joego-
Slavisch dan de andere leden van de Bul
gaarse regering, tot premier te maken
Ondertussen wijst nog niets -erop. dat Bul.
garije serieuze pogingen In het werk stelt
om op goede voet te geraken met Joego
slavië.
Vóór de opening van de twaalfde Al
gemene Vergadering heeft de Neder
landse afgevaardigde bij de V.N., mr,
Schürmann, op een persconferentie te
New York o.m. gesproken over de soms
gehoorde kritiek op de machteloosheid
der V.N. Volgens mr. Schürmann gaat
die kritiek uit van een verkeerde pre
misse, van een soort idealisme ten aan
zien van het werkelijke machtsbereik
der organisatie.
Men vergeet, dat het Handvest het
beginsel van de vereiste eenstemmigheid
der grote vijf voor het toepassen van
sancties enz.bevat. Men spreekt soms
van het schandalige misbruik, dat de
Sovjet-Unie van het veto-recht maakt,
maar vergeet dan, dat dit recht nadruk
kelijk door het Handvest wordt gesanc
tioneerd.
En zij, die betogen, dat de Assemblée
de mogelijkheid moet hebben om uit
voering van haar besluiten af te dwin
gen, moesten zich maar eens afvragen
of er een land bestaat, en ik betwijfel
het, dat voor dwang zou zijn als het zelf
in het geding was. Hoe zouden wij het
bijvoorbeeld vinden, als de Assemblée
ons kon gelasten en dwingen om Nieuw-
Guinea aan Indonesië af te staan?
De oorsprong van de zogenaamde
machteloosheid der V.N. ligt niet in het
Handvest en zou dan ook niet door een
herziening ervan kunnen verdwijnen,
maar in de politieke realiteiten. Zolang
er geen vergelijk tussen Oost en West tot
stand komt, en dat kan misschien nog
20 jaar duren, zou een herziening van
het Handvest geen zin hebben.
De heer Schürmann meende, dat de
komende zitting zal worden beheerst
door de ontwapeningskwestie en waar
schijnlijk door het Algerijnse vraag
stuk. Wat de ontwapening betreft heeft
naar zijn oordeel de subcommissie, die
in Londen heeft vergaderd,.aanzienlijke
vorderingen gemaakt op technische pun
ten. Hij bedoelde daarmede, dat, als
Oost en West het in politiek opzicht eens
worden, de technische uitvoering van
een ontwapeningsovereenkomst geen
struikelblok meer zal behoeven op te
leveren. Deze subcommissie bestaat nu
uit de V.S.. de Sovjet-Unie. Frankrijk,
Engeland en Canada.
Van de zijde der Sovjet-Unie en In
dia wordt aangedrongen op uitbreiding
ervan. Het Westen is er geen voorstan
der van, maar mr. Schürmann achtte
het mogelijk, dat het op dit punt zal
toegeven om zijn goede wil te tonen.
Wat Algerije betreft zal men moeten
afwachten of Frankrijk er dit jaar zo
betrekkelijk goed afkomt als verleden
jaar. zei hij.
Een kwestie, waar Nederland zich dit
jaar weer bijzonder veel moeite voor zal
geven, is de oprichting van Sunfed, het
speciale fonds tot ondersteuning van
behoeftige landen. Mr. Schürmann ver
wacht, dat de Assemblée de resolutie
zal overnemen, die door de economische
en sociale raad in Genève is aangeno
men met 15 stemmen tegen 3. Die drie
waren helaas de belangrijkste: 'Amerika,
Groot-Brittannië en Canada.
De gedachte, die voorzit, is om reeds
voor Sunfed in actie treedt door een
voorbereidende commissie enkele wei
nig kostende projecten voor vrijwillige
financiering te laten onderzoeken en te
trachten geïnteresseerde landen te vin
den, die hiermee vast een begin zouden
maken.
Wat-.betreft het denkbeeld om van de
politiemacht der V.N. (UNEF) een per
manent politieleger te maken wees de
Nederlandse gedelegeerde op de om
standigheid dat, toen UNEF tijdens de
Suezcrisis in het leven werd geroepen,
de toestemming der betrokken partijen
moest worden verkregen voor de deel
neming van elk der nationale contingen
ten en op de moeilijkheid, dat men niet
kan voorspellen, tegen welke nationale
contingenten partijen bij een nieuwe
crisis elders zich zouden verzetten.
Tot nu toe hebben nog niet veel men
sen deelgenomen aan de eerste algemene
verkiezingen in Ethiopië, die op 12 sept.
zijn begonnen en tot 10 oktober zullen du
ren. In de paar stembussen die in Addis
Abeba gecontroleerd zijn, zaten slechts en
kele stembiljetten.
Er zijn drie miljoen stemgerechtigden,
die 491 kandidaten moeten kiezen in 95
kiesdistricten. Er zijn geen politieke par
tijen. Vrouwen nemen aan de verkiezin
gen deel.
De regering iri Teheran heeft dinsdag
het verbod op het gebruik van het woord
„Perzië" ingetrokken. Dit verbod is des
tijds uitgevaardigd door de vader van de
huidige Sjah. Reza Sjah. De oude sjah
had indertijd ook de buitenlanders ge
vraagd „Iran" i.p.v. „Perzië" te zeggen,
doch de regering laat nu het gebruik van
beide woorden toe, omdat buitenlanders
nogal eens „Iran" met „Irak" verwar
ren. In het algemeen trok men zich trou
wens niet al te veel aan van het verbod
om „Perzië" te zeggen.
(Advertentie)
vAnrt voor de terugkeer naar Nederland
de parlementaire missie, die een be-
b,.., van ongeveer een maand heeft ge-
bs aan Nederlands Nieuw-Guinea,
bj het Tweede-Kamerlid de heer F.
V:i" van de Wetering (CHU), voorzitter
stf„ de missie, de volgende verklaring
ie|egd:
v6'j?r is in de afgelopen jaren enorm veel
gen ®Jerd op het gebied van verbindin-
oq, diensten en woningen. Biak was voor
ïj0,. ®en openbaring, zo ook Manokwari,
en, in minder mate, Merauke.
bon, kritiek ik bedoel natuurlijk op-
^ebKetlde kritiek iemand hier ook mag
Mep e.n' vast staat, dat in deze afgelopen
iw, laren een groot stuk werk is ver-
&n dat onder zeer moeilijke omstan-
eden. Een der kernvraagstukken van
Ogenblik is voor ons, hoever het met
'ben 'wikkeling van de Papoea is geko-
dpJ en met zijn aanpassing in deze mo-
Q?.6 «W».
bipJ?, de vraag, of er inderdaad enig
"«Cbr
bi,
"en
aar verschil is opgevallen, in alge-
economische zin, met de Papoea
viGr jaar terug, antwoordde de heer
de Wetering: „Laat mij voorop stel-
dat een Papoea geen uitgesproken
■hopffdmptie-drang" heeft, niet zuiver be
ga "G-eisend is. Hij zegt. niet: „Morgen
die j? werken om straks die ijskast, of
j.Petromax te kunnen, kopen".
SlaJy1 kan niet spreken van Papoea's in
economische zin, als niet hun
tg westerse zin wordt verbe
terd. Wij moeten het „schoolse inzicht"
van de Papoea verbeteren Daarom is on
derwijs zeer noodzakelijk.
Grote verwachting zeide de heer Van
de Wetering te hebben van de resultaten
van het experiment dat in Kepi, op het
landbouw-centrum aldaar, plaats heeft en
waar men vijf mensen in gezinsverband
een opleiding geeft. Ik geloof, dat wanneer
wij hierin maar ten dele slagen, in vijf
jaar tijd de export van bevolkingsproduk-
ten met een 20 tot 30 miljoen gulden per
jaar kan worden verhoogd. Het is nodig,
dat wij, Nederlanders, de Papoea's bij al
het werk, dat wij hier verrichten, moeten
betrekken. Wij moeten hen laten doen
wat zij zelf in staat zijn te doen,
anders worden zij ontevreden. Het gehele
onderwijssysteem is zeker geen eenvoudig
en onschuldig werk.
Men moet zich naar zijn mening in N.
Guinea hieden voor het streven naar te
grote perfectie. Het gevaar bestaat, dat
men daardoor veef minder bereikt. Het
zwaartepunt ligt in hèt onderwijs en daar
bij is het van ondergeschikt belang of de
Papoea wat krom Nederlands spreekt.
„Men doet veel aan de ontwikkeling
van onder-ontwikkelde gebieden, maar op
grond van wat ik daarvan beb gezien is
mijn overtuiging, dat een gericht bestuur
zoals Nederland dat in Nieuw-Guiiea
voert, ondanks alle fouten en gebreken
het beste is", aldus de voorzitter van de
parlementaire missie.
In tegenstelling tot de VARA, die blij
kens haar gisteravond gepubliceerde
programma-overzicht voor het nieuwe
seizoen geen rekening houdt met de mo
gelijke invloed van de groeiende televi
sie op de luisterdichtheid en die daar
om het zwaartepunt in haar program
ma's tussen 8 en 10 uur des avonds blijft
leggen, is de AVRO voornemens om op
donderdagavond tussen 7 en 8 uur een
gezellig familieprogramma uit te zenden.
De AVRO is namelijk van mening, dat
het belang en de luisterdichtheid van
dit uur steeds groter zullen worden, ge
zien de uitbreiding van het aantal tele
visiekijkers, van wie een groot aantal
tussen 8 en 10 uur voor de radio „ver
loren" is.
De reis, die enige AVRO-medewerkers
n-ar Amerika hebben gemaakt, niet zo
zeer om daar stof voor programma's op
te doen als wel om de invloed van de
televisie op de radio te bestuderen, zal
ongetwijfeld veel hebben bijgedragen
tot de vorming van dit standpunt dat
getuigt van zin voor de werkelijkheid.
De televisie, in Nederland is immers nog
te jong om van de kijkers thans reeds
te mogen verwachten, dat zij selectie!
tewerk zullen gaan. Een door ons
uiteraard op beperkte schaal inge
steld onderzoek bij een aantal bezitters
van TV-toestellen bracht aan het licht,
dat ze zonder uitzondering de voorkeur
geven aan een middelmatig toneelstuk
op het televisiescherm boven een goed
hoorspel. Daarbij speelt natuurlijk het
visuële element e,en zeer belangrijke rol.
De AVRO houdt rekening met dit_ on
loochenbare feit en streeft naar coördi-
In de donderdagavond-uitzending^ tus
sen 7 en 8 uur biedt de AVRO een nieuw
programma „Koek en Ei", een ftrip, die
zich afspeelt aan de ontbijttafel van een
gezin „ergens in Nederland", bestaande
uit de heer des huizes, zijn vrouw, zijn
vader en zijn schoonvader. In dit pro
gramma wordt ook een nieuwe serie
„Blokje om" ondergebracht, een kruis
woordraadsel of kryptogram, dat op
hoorbare wijze voor de microfoon zal
worden opgelost, waarbij ook de luiste
raars worden ingeschakeld.
De hoofdschotel in de amusementssec
tor, waar Karei Prior en Gijsbert
Nieuwland de scepter zwaaien, wordt
gevormd door het programma Hoteldo-
radio, dat de plaats van de Bonte Dins-
dagavondtrein gaat innemen. Prior, die
dit programma samenstelt en regisseert,
heeft het in drie fragmenten verdeeld:
kolder, quiz (natuurlijk!) en muzikale
s-h-ow.
Tip top Taptoe, het programma voor
de militairen, krijgt eenmaal per veer
tien dagen een vaste plaat: evenals een
programma van Alex de Haas en „Pola-
miek" van Alexander Pola.
„Rens van Dorth wipt bij u aan" gaat
deel uitmaken van de Radioscoop. Daar
entegen wordt de uitzending van de ru
brieken „Even afrekenen" en „De Ant
woordman" gestaakt.
Eenmaal in de veertien dagen zal er
een programma komen voor en door
amateurs. Waar nodig, zullen in dit pro
gramma de vele amateurmusici door
deskundigen worden voorgelicht.
hun vroegere ond-e-"':5zer of leraar. De
avond wordt besloten met een serie
vreemde verhalen met Johnny Kraay-
kamp en Rijk de Gooyer, die zullen pra
ten. zingen en springen.
De woensdagavond blijft gereserveerd
voor TV-spelen. Deze worden voorafge
gaan door de rubriek „Sportpanorama",
waarmee de kijkers al kennis hebben
kunnen maken.
De kunstrubriek „Venster" op maan
dagavond wordt vervangen door „Meri
diaan", een journaal uit de wereld om
ons heen, dat eveneens reeds op het
scherm is geweest.
en donderdagavond zullen voornamelijk
symfonische programma's worden uitge
zonden, bestaande uit eigen studio-con
certen en zaalconcerten uit binnen- en
buitenland. Ook de opera-uitvoeringen,
welke laatste bovendien op dinsdag in
de vooravond onder de titel „Zwerftoch
ten door Operaland" zullen verschijnen,
vinden hier hun plaats. Op zondagavond
wordt de prominentengalerij in de reeks
„Muzikale Coryfeeën" uitgebreid. Prinsjesdag Op het
In de tweewekelijkse maandaguitzen-
dingen is weer de rubriek „Inleiding tot 1 V-SCIierm
Muziekbegrip" opgenomen, terwijlde
kooruitzendingen in de serie „Koor
klanken" onder redactie van Felix de
Nobel hun plaats op de dinsdagavond
behouden. Later op deze avond zal een
veertiendaagse rubriek „Operafacetten"
onder dedactie van Frans Vroons wor
den uitgezonden. In deze nieuwe ru
briek, waartoe Hans van Overvest het
initiatief heeft 'genomen, wordt de ope
ra als kunstvorm, als instelling en als
probleem door deskundigen belicht.
In het komende seizoen zullen zoveel
mogelijk bekroonde of in opdracht ge
schreven werken worden uitgezonden.
De AVRO verleende zelf een compositie
opdracht aan Hans Lachman voor een
radiofonische cantate „Amsterdam", die
in het begin van 1958 zal worden uit
gezonden. Verder worden weer opdrach
ten gegeven voor het componeren van
kinderkoorliedjes.
Met de rechtstreekse reportage van
Prinsjesdag in Den Haag. die des avonds
op telerecording werd herhaald, heeft
de Nederlandse Televisie Stichting gis
teren de uiterst pijnlijke Indruk, die het
natie tussen de radio en televisie, waar r
naast een reelcs hoorsnelen. een caba- Getrouw aan haar opzet om een alge-
ret .De Kattebel" en de rubrieken „Dit meen en veelzijdig programma te bieden,
is uw leven" en „The Roaring Twenties" heeft de AVRO ook dit nieuwe seizoen
presenteert, aanstuurt op concurrentie weer een ruime plaats ingeruimd aan
tussen beide media. de ernstige muziek.. Op zondagmiddag
Naar het voorbeeld van het radio
amusementsprogramma op dinsdagavond
wordt ook het nieuwe zaterdagavond-
programma van de AVRO-televisie in
drie fragmenten verdeeld. In het eerste
deel geven Mies Bouman en Cees de
Lange onder de titel „Poortersparade"
de sfeer van een stad weer door ver
schillende mensen, onder wie zich ook
acteurs, amateurs, zangers en variété
mensen kunnen h»vinden. aan de kijkers
voor U stellen! Daarna volgt een quiz
(al weer!) van Eli Asser, waarbij onder
de titel ..Haal je schnnlteld terug" oud-
leerlingen worden geconfronteerd met
nationale programma van 31 augustus
maakte, weer goeddeels uitgewist.
Uiteraard was de kwaliteit van het
beeld tijdens de directe uitzending beter
dan bij de telerecording, maar in beide
gevallen kregen de kijkers een levendig
en boeiend overzicht van de triomfale
rit met de gouden koets en de plechtige
opening van de Staten-Generaal door
H.M. de Koningin.
Klonk het commentaar, dat Siebe van
der Zee gaf bij de tocht naar de Ridder
zaal, naast het alles onthullende beeld
wat gezwollen, het commentaar van dr.
A. Veerman was rustig, sober en in
structief.
Het gebruikelijke filmprogramma op
de dinsdagavond bood „De Catacomben
van Beriijn", een spannende thriller
van de Duitse regisseur Frans Cap.
TERUGKEREND van een verregende
vakantie zag ik. voor ons redactie
kantoor 't kleine grijze wagentje van
onze fotograaf staan en ik dacht:
kom, die ga ik eens verrassen. Ik stap
in zijn auto en ga als een boze indrin
ger achter het stuur zitten liet is
altijd een hele sensatie, de ruim hon
derd kilogrammen wegende fotogra
ferende verschijning ontsteld te zien
en na een week achter de beslagen
ruiten van een nat hotelletje te heb
ben geleefd, wil een mens wel eens 'n
verzetje. Onze fotograaf is een goed
gehumeurd mens; waarschijnlijk zou
hij op het ogenblik bij de portier wel
weer staan te grappen. Ik kroop dus
snel achter het stuurtje en verborg
het hoofd in de armen, want hij
mocht mij niet herkennen. En ja,
even later klosten de grote voeten
over de stoep en hoorde ik het portier
opengaan.
Zoblies naast mij iemand
de eerste stoom af.
Ik hield me morsdood.
Mijnheer in vredesnaam, wat
doet U hier?
Nu kan hij imiteren, en dus bleef
ik liggen, met de ogen stijf gesloten.
Mijnheer, dit is mijn auto.
Ik hief langzaam het hoofd om met
volle teugen van de situatie te kun
nen genieten en kwam zo oog in oog
met een mij volkomen onbekende
heer, in de pose van volmaakte boos-
foid.
O jé, U bent de fotograaf niet.
Nee, zei de man, moet dat dan?
Eigenlijk wel. Kijk, dit is een
grapje, begrijpt U.
Ik voelde dat hij het niet begreep.
Doet U dat meer, vroeg hij met
kille belangstelling.
Het was de eerste keerèn de
laatste. Als je jarenlang rechtbank
verslaggever bent geweest, zeg je
zoiets automatisch. Tientallen joy-
rijders hadden het beweerd en het
klonk toen even onwaarschijnlijk als
nu. Maar il$ wist niets beters.
Ja, herkende de man onmiddel
lijk zijn rol als president. Dat zeggen
ze allemaal. Dat kén ik.
Smoesjes, had hij nog moeten zeg
gen, maar hier onderbrak hij het
scenario en ik vermoedde, dat hij aan
mijn misdadige intenties ging twij
felen.
Onze fotograaf heeft net zo'n
auto en nu dacht ik
Och, tenslotte wilde de man er wel
inkomen En óók in de auto graag,
want ik was al die tijd gezell'g blij
ven zitten. Maar helemaal overtuigd
was hij toch niet. Eenmaal achter het
stuur zei hij meer tot zichzelf dan tot
mijen de sleuteltjes zaten er nog op.
Wist ikdeed ik snel nog een
poging om mijn goede trouw te be
wijzen, maar hij had al gas gegeven.
Wèg, ook van achteren leek het nog
het wagentje van die ander.
Ik sukkelde over de natte straat
naar de krant.
Een verregende vakantie met een
slot-grapje, dat in het water viel.
Och, hoe kan het ook anders, met
dit klimaati
Eenmaal weer terug achter mijn
bureau, vind ik tussen de brieven en
de rekeningen, die ik ver weg ben
gaan vergeten, een episteltje van onze
jeugdige tekenaar, die een paar
weken geleden van een trap viel en
nu ongeduldig in bed ligt te wachten
tot drie stukken linkerbeen weer aan
elkaar zijn gegroeid.
Omdat iedereen die aan mijn
ziekbed verscheen, de traditionele
vraag stelde; en-hoe-is-'t-nu-eigen-
lijk-wel-gekomen?heb ik op het gips
een situatietekening gemaakt, zo
schrijft hij me, maar dat heeft deze
week moeilijkheden gegeven, want
toen de dokter het bouwwerk moest
breken, rezen er ernstige bezwaren
bij de verpleegsters, die de artistieke
beenschildering niet verloren wilden
zien gaan. Enfin, nu staat er weer
een nieuwe op het nieuwe gips, zo
eindigt hij, en sluit een tekening van
de tekening in; want zelfs in bed
kan hij het krabbelen niet laten.
I