Viermaster „Pamir verdween met 86 man in de Oceaan Vijftig kadetten keren niet terug van hun eerste grote reis ié Torpedo ontplofte op brug van Nederlandse baggermolen Vier bemanningsleden gedood, onder wie twee Nederlanders De Oranjegarde Vandaag wordt de middelbare school weer geopend Index kosten levensonderhoud steeg in augustus twee punten Zware explosie in Meppel Rouw in de wereld der scheepvaart Rampen in serie Mist was een rem voor vliegtuigen en schepen Mao Tse-Toeng naar Moskou en Warschau Maarschalk Tsjoekof naar Joego-Slavie tegen Oostenrijk DRIE NEDERLANDSE SCHEPEN VERKEERDEN IN NOOD Opgetogen prinses Maandag 23 september 1957 DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN IVestduitse koopvaardij rouwt om haar jeugd 45 graden slagzij Veiligheidsraad zal kwestie-Kas j mir bespreken mi IN DE HAVEN VAN MARSEILLE Bij HongkongTokio en Stockholm Westduitse generaal ontslagen Geen moment bewust van ernstig gevaar Sovjetantwoord op Israëlische bescliul- diging Het rassenconflict in Little Rock Sigarenhandelaar maakte „luchtreis" WEERBERICHT Een van de laatste OP 8 OKTOBER <mm> I#*5- PUÜmh gmmmm >v «O Compleet met Carlier en Kuys tfET NEDERLANDS ELFTAL, -*■ dat woensdag a.s. in het Olym pisch Stadion te Amsterdam voor de voorronden van het toernooi 0te het wereldkampioenschap voet bal tegen Oostenrijk speelt, is als Volgt samengesteld: Doel: De Munck (DOS). Achter: Wiersma (PSV) en Kuys (NAC). Midden: Notermans (Fortuna '54), Van der Hart (Fortuna '54) Klaassens (VVV). Voor: Van der Kuil (Ajax), Wil kes (VVV), Lenstra (Spel. En- Schede), Rijvers (Feijenoord) en Earlier (Fortuna '54). Reserves: Pieters Graafland (Ajax), Van Wissen (MVV) en e«n nog nader aan te wijzen speler. Niet zo gevaarlijk Regen van ijzer. Dikke laag olie HUURVERHOGING DEED HAAR INVLOED GELDEN De weerverwachting van het KNMI, geldig van heden- tot morgenavond, luidt: Veranderlijke bewolking met plaatselijk enkele buien. Aanvankelijk zwakke tot matige, later toenemende wind in hoofdzaak tussen west en zuid. Over het algemeen hogere middagtempe- raturen. Dinsdag 24 september: zon op 6.31, onder 18.37 u. Maan op 7.25, onder 18.37 uur. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Schepen en vliegtuigen zochten vanmorgen nog in de grauwe golven Van de Atlantische Oceaan, waar het weer steeds slechter werd, naar enig teken van de „Pamir". Dit Duitse zeilschip, dat zeker 86 man aan boord had, geraakte zaterdag in een orkaan en kwam in nood te verkeren. Sedertdien heeft men niets meer van het schip vernomen. Bijna 48 uur fa de ramp had men vandaag vrijwel alle hoop opgegeven dat men nog overlevenden zou vinden. Bij de ramp toet de roemruchte Duitse viermaster, die in 1951 weken lang in de Rotterdamse haven aan de ketting heeft gelegen, zijn waar schijnlijk 52 cadetten van de Duitse koopvaardij-opleiding omgekomen. 36 hunner maakten voor het eerst een grote reis. De jongste onder hén Was 16 jaar. Alom in Duitsland is er rouw Radio en televisie-stations hebben hun programma's gewijzigd. De 3103 ton metende viermaster, die als opleidingsschip voor de Duitse koop vaardij wordt gebruikt, was op een reis Van Buenos-Aires naar Hamburg. Toen het zaterdag in de namiddag seinde, dat het in nood verkeerde, maakte het reeds een slagzij van 45 graden. Alle zeilen wa ven door de storm weggeslagen. De voor mast was gebroken. Tal van schepen be gaven zich onmiddellijk op weg naar de laatst opgegeven positie van de „Pamir", 35.37 noorderbreedte, 40.20 westerlengte, •"Qgeveer 500 mijl van de Azoren. Twee Amerikaanse schepen, de „President Tay lor" en de „Penn Trader", bereikten haterdagavond reeds de plaats van de vamp. Maar evenmin als een Ameiikaans militair vliegtuig, dat van de Azoren was opgestegen, hebben zij iets waargenomen. De Britse tankboot „San Silvestre" vond zondagmorgen een lege reddingboot, die Waarschijnlijk tijdens de storm overboord van de viermaster was geslagen. De i le men lagen nog in de boot vastgebonden. °P de plecht van de reddingboot stond eto woord, dat men met enige moeite kon ontcijferen als „Lübeck", de haven waar oe „Pamir" thuishoort. Een piloot van een Amerikaans vliegtuig heeft nog enige andere reddingboten (de „Pamir" had er ïe® aan boord) en een reddingvlot zien nobberen: leeg. Ook hij kon het woord "Dübeck" ontcijferen. Het laatste bericht over de opsporings- pogingen is afkomstig van de Noorse olie tanker „Duke", die vannacht seinde: „We zoeken nog intens.maar er schijnt wei nig kans meer, dat we nog enige over levende kunnen oppikken". Er was gisteravond nog maar één man in Duitsland, die resoluut weigerde te ge loven, dat de „Pamir" volledig verloren Was. Het was kapitein Hermann Eggers, de kapitein van het schip, die dit keer echter wegens ziekte de reis niet kon meemaken, en in wiens plaats op deze veis de 61-jarige kapitein Johann Die- kitsch, een andere zeilschipveteraan, hst commando voerde. Hij kende de kwali teit van het schip en had de hoop nog Piet opgegeven, omdat de „Pamir" vol gens hem het bij 60 graden slagzij nog «on houden. „De gedacht aan al die jonge longens aan boord houdt in mij de hoop levend, dat alles nog niet is verloren". Officeel heeft ook de directie van de Vederfl, die het schip voor veertig andere Duitse maatschappijen beheert, nog niet aHe hoop opgegeven. „De „Pamir" is een Dink schip, flinker dan ze tegenwoordig feelal bouwen", zei een woordvoerder gisteravond. Hg uitte de veronderstelling Pat de viermaster misschien ver van de laatste door haar opgegeven positie was afgedreven. Maar de Westduitse televisiestations lieten gisteravond hun programma's reeds vervallen en de radiostations speelden slechts ernstige muziek. De Noordduitse radio gaf de gehele nacht door, elk uur een speciaal bulletin over de reddingspogingen, wat telkens begon met de woorden: „Er is nog niets nieuws bekend geworden van het zoeken naar de vermiste „Pamir". De „Pamir" was een van de laatste grote zeilschepen die nog over de Oceaan voeren. In grootte wordt het schip slechts geëvenaard door de Russische „Tovaritsj", dat op het ogenblik met 139 cadetten aan boord in de Zuidchinese Zee vaart, na een tocht rond Afrika. De „Pamir" werd als opleidingsschip van de Westduitse koopvaardij gebruikt en voer voornamelijk naar Zuid-Amerika en Australië. Het vaartuig had een hulp motor en is 105 m en 14 m breed. Het schip is nu 52 jaar oud. Het werd in 1905 door „Blohm und Voss" te Hamburg ge bouwd. Het schip heeft een uitstekende en roemruchte staat van dienst, ofschoon het beide wereldoorlogen als „krijgsgevan gene" van de Britten in Engelse havens voor anker heeft gelegen. Tijdens de laat ste oorlog "werd het schip, na op de Oceaan geënterd te zijn, naar Londen „opgebracht" en daar met het zusterschip „Passat" als drijvende graanopslagplaats gebruikt. Enkele jaren geleden kwam de naam van het schip veelvuldig in de Nederland se kranten voor. In de winter van 195253 lag het acht weken lang in Rotterdam aan de ketting, omdat er wegens een ge rechtelijke vordering beslag op was ge legd. Begin vorig jaar werd het door een veertigtal Duitse rederijen aangekocht en in de vaart gebracht. De vermissing van de „Pamir" brengt de raadselachtige verdwijning van twee andere zeilschepen op de Atlantische Oceaan in herinnering. In 1928 verdween het Deense opleidingschip Koebenhavn met 59 man aan boord in het zuiden van de Atlantische Oceaan. Dit schip, een bark met vijf masten, die 3901 ton mat, was op weg van Buenos Aires naar Australië. In maart 1938 is het Duitse op leidingsschip „Admiral Karpfanger", met 60 man aan boord, op een reis van Austra lië naar Engeland spoorloos verdwenen. Een vrij dikke mist is zaterdagavond oorzaak geweest, dat op de luchthaven Schiphol vanaf negen uur het binnenko mend verkeer moest worden stilgelegd. De vliegtuigen van de Europese lijnen zijn alle naar Brussel uitgeweken. Het uitgaand verkeer ging normaal door. Het zicht was ongeveer 400 meter. Ook het scheepvaartverkeer in de Am sterdamse haven ondervond zowel in- als uitgaand, enige vertraging. Het Poolse blad „Kurier Polski" meldde gisteren, dat de president van China, Mao Tse-Toeng, de volgende maand, naar Moskou zal reizen om de veertigste viering van de oktoberrevo lutie bij te wonen. Daarna zou Mao een bezoek aan Warschau brengen. De Sovjet-minister van defensie, maarschalk Tsjoekof, zal op 8 oktober voor een officieel bezoek in Belgrado j aankomen, zo heeft het Joegoslavische persbureau Tanjoeg gisteren bekend gemaakt. Tsjoekof zal worden vergezeld door een aantal (niet met name genoemde) generaals, admiraals en hoge officie ren. Hij is onlangs namens de Joego slavische regering door de Joegosla vische minister van defensie, Gosnjak uitgenodigd, toen deze de Sovjet-Unie bezocht. De Veiligheidsraad der V.N. zal mor gen op verzoek van Pakistan bijeenkomen om het geschil tussen India en Pakistan over Kasjmir te bespreken. i SS ES" .......moo» .<m W finnmh mmmm WÊÊtb#*:Wx Duikers en redders in een bootje bij het gekantelde wrak van de Nederlandse baggermolen, die in de haven van Marseille tengevolge van de explosie van een opgehaald projectiel zonk. Vier van de opvarenden vonden door deze explosie de dood. De viermaster „Pamir" in volle zee Noot van de Sportredactie: ri.Dat is dus de sterkst mogelijke ploeg, tee op het ogenblik kon worden opge steld, compleet met Caolies en Kuys, die ,.a» hun hoofdblessure resp griep ï'te hersteld. Zö had dit elftal ook tegen Luxemburg zullen spelen, maar Carliers Pjaats werd toen in verband met zijn °tessure door Van Melis ingenomen. Acht van de elf spelers hebben ook de wedstrijd van 25 mei in Wenen mee- ?6lhaakt. Van het „gouden trio" speelde tefin alleen Wilkes, want Rijvers was toen S?'g in Frankrijk en Lenstra m ongenade. Rijvers en Lenstra spelen nu op de plaat- welke in Wenen door Van Wissen en van Melis werden ingenomen En voorts 1®' vergeleken met de Weeftse wedstrijd, teeper p;eters Graafland weer door De "Unck vervangen. De acht die er dus ook in Wenen al waren, zijn Wiersma, Kuys, Noter- ?!aus, Van der Hart. Klaassens, Van der Ail, Wilkes en Carlier. Qnnodig te zeggen, dat dit elftal^ ons .^lste vertrouwen heeft en waarschijnlijk van iedereen. Het bitter slechte weer heeft klaarblg- kelgk op alle zeeën van de wereld huis gehouden. Buiten de „Pamir", waarover wg elders in deze editie berichtten, had den ook drie Nederlandse schepen het zwaar te verantwoorden. Tijdens het woeden van de typhoon „Gloria" is zondag het Nederlandse pas sagiersschip „Tjibantjet" van de Kon. Java-China Paketvoort Lijnen N. V. bij de ingang van de haven van Hongkong op de rotsen gelopen. Ten gevolge van de hevige storm konden de bemannings leden en de 43 Chinese pasagiens eerst maandag, toen het schip reeds een slagzij van 35° maakte, naar de kust worden ge bracht. De „Tjibantjet" was op weg van Kobe in Japan naar Djakarta. Toen de noodsei nen van het schip door het marinestation te Hongkong waren opgevangen, verklaar de een employé van de scheepswerf „Aikoo", een werf, die gewoonlijk sleep boten stuurt om assisteentie te verlenen, dat de zee in het gebied, waar het Neder lands,, schip aan de grond was gelopen, te woest is voor schepen van de werf. Een woordvoerder van de werf „Kow- loon" zei, dat men alles in het werk zou stellen om een sleepboot te laten uitva ren, ondanks de buitengewoon ruwe zee. Dp opvarenden van de „Tjibantjet" zijn tenslotte gered door een vaartuig van de Hongkongse zeepolitie. Het 8513 ton metende Nederlandse vrachtschip „Amstelsluis" van de N. V. Reederij Amsterdam, is zaterdagmorgen in de golf van Tokio aan de grond gelo pen. Japanse sleepboten uit Yokohama zijn uitgevaren om hulp te bieden. Er zijn echter nog geen berichten over de toestand van schip en opvarenden bekend. De „Amstelsluis" maakte zijn eerste reis naar Japan. Het schip was geladen met stojabonen. Bij Oeregrund, ten noord-oosten van Stockholm, is zaterdag het Nederlandse schip „Kaap Falga" (378 ton) aan de grond gelopen. Zondagmorgen is het Zweedse bergingsvaartuig „Atle" ter plaatse aan gekomen. Voor zover bekend, is de be manning nog aan boord. Men is van me ning, dat het schip geen schade van bete kenis heeft opgelopen. De Kaap Falga heeft een lading zout. Franz Joseph Strauss, de Westduitse minister van defensie, heeft generaal Burkhart Mueller-Hillebrand. chef van dienst voor het militaire personeel, ont slagen en vervangen door kolonel Ernst August Lassen van de generale staf. Er was een verschil van mening tussen de minister en zijn medewerker ontstaan over de bevordering van een officier, voorgesteld door Strauss en verworpen door de generaal Na een briefwisseling over deze kwestie ontbood Strauss de officier bij zich en liet hem wachten. De generaal kreeg er na 'n half uur genoeg van en ging naar huis. Hij liet de minis ter weten, dat hij in zijn gehele loop baan (in 1923 bij de rjksweer begonnen) nog nooit een half uur had moeten wach- teft. De generaal werd opnieuw ontboden en kreeg zijn ontslag. Op de brug van de H. A. M. 110, die bergingswerkzaamheden verrichtte in het noordelijk deel van de haven van Marseille, is zaterdagmiddag een torpedo geëxplodeerd, die even tevoren uit het water was opgevist. De gevolgen van de ontploffing waren verschrikkelijk. De baggermachine brak in stukken en kantelde. Vier van de negen bemanningsleden, onder wie twee Nederlanders, werden meegesleurd in de diepte en tot nu toe heeft men geen spoor van hen kunnen vinden. Aangenomen moet worden, dat deze vier mannen de dood hebben gevonden, waarschijnlijk reeds voordat zij in het water terecht kwamen. De andere vijf leden van de bemanning, waarbij een in Frankrijk wonende Nederlander, konden zich zwemmend in veiligheid stellen. Zij moesten allen in een ziekenhuis worden opgenomen met min of meer ernstige verwondingen. De slachtoffers zijn de 55-jarige kapitein Groersewegen, een weduwnaar met drie kinderen, de 32-jarige stuurman Blonk, gehuwd en twee kinderen (beiden uit Sliedreoht) en twee Franse bemanningsleden: Espitio en Norvan. De negen mannen aan boord van de H.A.M. 110, die het eigendom is van de Hollandse Aannemings Maatschappij in Den Haag zijn zich, zo bleek uit de ver klaring van één der opvarenden, geen moment bewust geweest van het ernstige gevaar, dat hen bedreigde, toen zij een torpedo ophaalden. Zij zijn de haven van Marseille juist aan het zuiveren van het oorlogsituig, dat de Duitsers er achter lie ten. Zij lieten het ding schokkend in de bakken van de baggermolen bovenkomen en transporteerden het met een kraan naar de brug. De 42-jarige Nederlander Van Dam, een werktuigkundige die in Port Bouc woont liep slechts lichte verwondingen op, en heeft, evenals twee Franse collega's van hem, het ziekenhuis reeds kunnen verla ten. De bemanning van de H.A.M. 110 heeft de torpedo blijkbaar voor een niet zo ge vaarlijke mijn gehouden. Men is het er overigens nog niet helemaal over eens, of het gevaarte een mijn of een torpedo i6 geweest, maar men vermoedt toch wel, dat het helse werktuig tot één van de vele blindganger-torpedo's behoort, die in de laatste oorlog ergens op de bodem van de zee een „schuilhoek" vonden. Een woordvoerder van de persafde ling van het Sovjet ministerie van buiten landse zaken, heeft zaterdag tegengespro ken, dat een attaché van de Israëli sche ambassade, Eliahoe Hazan. aan be dreigingen en druk zou hebben bloot ge staan, omdat de Sovjets hem tot spion hadden willen maken. De woordvoerder zeide, dat Hazan „ille gale anti-Sovjetliteratuur" onder burgers in Odessa had verspreid en op 7 septem ber op heterdaad werd betrapt. Hij was een uur vastgehouden en ondervraagd, maar vrijgelaten, toen hij zijn diploma tieke inöentiteitskaart toonde. De Sovjet-onderminister van buitenland se zaken Semeonof overhandigde zater dag ^en stuk aan de Israëlische zaakge lastigde. Het Israëlische ministerie van bui tenlandse zaken heeft gisteravond de Sov jetbeschuldiging tegengesproken. Eerder op de dag had de Israëlische regering de Sovjetnota bestudeerd. Daarna ging de bemanning schaften. Tijdens de rustperiode is de torpedo tot ontploffing gekomen. Een regen van brok ken \jzer, glas, zand, en water daalde op de kade neer, terwijl een enorme lucht druk auto's omver wierp, fietsers van hun rijwielen blies en aan de omliggende hui zen grote schade aanrichtte. Ook op de Prinses Beatrix, omstuwd door de jeugd, toen zij na de officiële ope ning van het r.-k. koloniehuis „Sint-Godelieve" in Goirle een rond gang door de gebouwen maakte. kade telde men tientallen min of meer ernstig gewonden. Een ooggetuige vertelde, dat de explo sie, die met een verblindende, 150-meter hoge steekvlam gepaard ging, iets weg had van de ontploffing van een atoombom. De slag werd in de gehele stad Marseille en in de wijde omtrek daarvan gehoord. Duikers, bijgestaan door brandweerbo- ten en andere hulpdiensten trachtten de vier mannen, die zich nog in de gekantel de romp van de baggermachine moesten bevinden te bevrijden. Zaterdag loonden zij nog weinig uitrichten, omdat het water werd bedekt door een dikke oliedaag. Maar ook zondag vonden zij geen spoor van de vermisten en later deelde de Fran se politie mede, dat de vier mannen de dood hebben gevonden. President Eisenhower heeft zaterdag verklaard, dat de terugtrekking van Faubus' troepen van de school in Little Rock „een noodzakelijke stap in de goede richting" is. Eisenhower zei te vertrouwen, dat „de ingezetenen van Lit tle Rock en de staat Arkansas deze gele genheid zullen verwelkomen om te to nen, dat in hun stad en hun staat de last gevingen van een federaal Amerikaans Hof terstond en ordelijk zullen worden opgevolgd". De burgemeester van Little Rock. Woodrow Mann, heeft zaterdagavond gezegd, dat de politie een ieder zal ar resteren. die vandaag, wanneer de mid delbare school ter plaatse weer wordt ge opend, zou pogen wanordelijkheden te veroorzaken. Hij voegde hieraan toe, dat de politie negerleerlingen niet zal beletten het schoolgebouw te betreden. Drie vah de negen negerscholieren, aan wie tot dusver de toegang tot de school onmogelijk is gemaakt, hebben gezegd, zich vandaag te zullen melden. Gouverneur Faubus van Arkansas, die in Atlanta (Georgië) een conferentie van gouverneurs van zuidelijke staiten bij woont, heeft de vrees uitgesproken, dat zich vandaag gewelddaden zullen voor doen als negerleerlingen zouden proberen de school van Little Rock binnen te gaan. De waarnemende gouverneur. Nathan Gor don, zou dan moeten uitmaken of de troe pen van de nationale garde teruggeroe pen moeten worden. Gisteren heeft gouverneur Faubus voorts gezegd, dat het altijd mugelijk is. dat hij de nationale garde weer te hulp zal roe pen. indien het vanochtend bij een po ging van negerkinderen de middelbare school van Little Rock te bezoeken tot on geregeldheden zou komen. Hij zei te ho pen, dat de negerkinderen zullen wachten met het bezoeken van de school totdat de gemoederen wat gekalmeerd zullen zijn. Het prijsindexcijfer van het levens onderhoud van hand- en hoofdarbeiders- gezinnen, dat maandelijks door het C.B.S. wordt samengesteld vertoonde van 15 juli tot 15 augustus j.l. een stijging met 2 punten. Het indexcijfer exlusief de A.O.W. steeg van 116 naar 118 en het indexcijfer inclusief de A.O.W. van J21 naar 123. De stijging werd voornamelijk veroor zaakt door de verhoging van de woning- huren per 1 augustus j.l. De invloed hier van op het totaal indexcijfer was uiter aard groter voor de grote steden dan voor de rest van het land, daar de huur in de grote steden een groter deel uit maakt van de gezinsuitgaven dan elders. Voorts steeg de prijs voor suiker en sui kerwerk, alsmede voor alcoholvrije dran ken. Het indexcijfer voor kleding, dat de vorige maand een daling vertoonde ten gevolge van de uitverkoop, kwam per 15 augustus weer op hetzelfde niveau te lig gen als dat per 15 juni. Tegenover de hiervoor genoemde prijs stijgingen stond een daling van het index, cijfer zowel voor aardappelen als voor groenten en fruit. De stijging van het indexcijfer van het rechtstreeks voor consumptie bestemde deel der gezinsuitgaven veroorzaakte te vens een stijging van de indexcijfers voor sociale verzekeringen en belastingen. De hoogte van de sociale verzekeringen en belastingen is namelijk voor een belang rijk deel afhankelijk van het bedrag, dat nodig is voor de aanschaffing van het goederen- en dienstenpakket, dat aan de indexcijferberekening ten grondslag ligt. Het indexcijfer voor de groep „verzeke ringen en belastingen" steeg van 153 naar 158. Meppel werd zaterdagavond omstreeks kwart voor elf opgeschrikt door een zwa re explosie, welke deed denken aan het inslaan van een vliegtuigbom.'Het bleek dat in het noordoostelijk deel van de stad een ontploffing had plaatsgevonden in een winkelhuis aan het Troelstraplein, bewoond door de sigarenhandelaar J. Bilstra. De ontploffing had plaats in een vertrek achter de winkel. Een groot deel van de achtergevel van het pand werd wegge slagen. Het grootste deel van de betonnen vloer van de bovenwoning kwam naar beneden. De heer Bilstra, die daar rus tig bij de haard zat. kwam met stoel en al op het puin in het benedenvertrek te recht. Naast de schrik liep hij wonder boven wonder slechts enkele schrammen op. Deuren werden uit hun kozijnen ge rukt en het grote winkelraam kwam op straat te recht. Van verscheidene wo ningen in de omtrek en enkele winkels moesten de ruiten het ontgelden. Per soonlijke ongelukken deden zich niet voor Het onderzoek naar de oorzaak is nog gaande. Gedacht wordt aan een ontplof ing van aardgas uit de leiding van het gemeentelijk gasbedrijf, maar hpe deze kon ontstaan is nog niet bekend.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1957 | | pagina 1