rr
In die
nacht,
verschrikkelijke eerste
terwijl de wind huilde,
stierf een man door uitputting
Mgr. Tillemans
tot stichting van
Kinderen op Nieuw-Guinea aan
liun lot overgelaten
wil overgaan
twee huizen
iWerknemers-mede-eigenaars
NOBELPRIJS VOOR CAMUS
vkV#
,5
t SE
Dr. Enzo Giacchero, Europeaan
Eén man hiee f deze reis thuis
En het plan
tot oprichting
van een
beleggings
maatschappij
V
HONDERDEN ZAGEN
VREEMDE VUUR
GLOED
Korenschoof passeert
dividend (v.j. 4 pet.)
Eerste missiebioscoop
in Nederland
V E
VRIJDAG 18 OKTOBER 1957
PAGINA 3
ede'
nat'
>si
rd^
eaA^
C»
-X*'
'd'fi
iA
p,-«i
ySM'
ii.
De mannen zwemmen om hun leven.
De zee golft kokend over hun hoofden, zware golven tillen hen
op en slingeren de hijgende mensen dan weer terug in het met
tomeloos geweld opgezweepte waterSommigen zijn zo gelukkig
nemen van reddingsboten te vinden, anderen klemmen zich vast
aan stukken wrakhout, die nu boven komen drijven. Maar hoe
lang zullen zij dit vol kunnen houden? Nog altijd storten meer
aan twaalf meter hoge golven over de zwemmenden heen. Het
wa er drukt de mannen diep onder de zeespiegel weg en dreigt
«en los te scheuren van hun geïmproviseerde reddingsvlotten, zodat
zij dan alleen moeten strijden tegen de elementen.
Een ongelijke strijd
Velen krijgen zoveel water binnen, dat zij de strijd, die hopeloze
tnjd, al snel moeten opgeven. Zij draaien weg van de anderen
schieten dan onder water en komen niet meer boven....
De anderen, die .iets meer kracht kunnen opbrengen, klampen
zich vast aan alles, wat maar mogelijkerwijs een redding kan
etekenen. Zij zwemmen, maar zij weten, dat het een zwemmen
is om leven of dood
Reddingsboot in zicht!
Verpletterende golven
Een dode gaat overboord
Weer een zeemansgraf
„Zij zullen ons vinden
Schip in zicht!
f
i^elen" t0?h van schePcn
"Al, 'bonden zij zichzelf voor.
Zout water.
Van de zeven geen spoor
Natuurlijk leiderstalent
De eerste nacht
hem zo vast. zijn zwemvest trekken oi meer in de belangstelling van zeer velen staat, is de laatste weken
'che?,°mdh0wordt' teg-enZde overslaand wederom sterk op de voorgrond getreden. Zulks is geschied naar
stortzeeën. z0 blijven zij urenlang zit- aanleiding van een rede, welke Z. Exc. drs. W. K. N. Schmelzer,
Len'> zichzelf slechts met één hand II -it i
vasthoudend aan de bank. Dan war- staatssecretaris van binnenlandse zaken, p. b. o. en bezitsvorming,
worden.
Weerkaatsing zonlicht
TE GAST ItN MAASTRICHT:
COMMISSIE SCHOOL- EN
JEUGDTONEEL
Politieke eenheid
DOW CHEMICAL COMP.
Vliegtuigen en nieuws
voorziening
Kinderzorg
Het vraagstuk van „de bezitsvorming", dat al geruime tijd min
l
Excellentie betoogd, dat ook de werknemer als kapitaalverschaffer
nldht* *rgan* van d€ „Pamir". De zaA moeten gaan optreden om n keur van doorslaggevende motieven,
den omringd^oor een^nktz^varte duis- l Tevens heeft hij één bepaald middel om dat doel te bereiken n.L
van de orkaan „Cadrrie" voort™ Malr beleggingsmaatschappij sterk benadrukt.
m
J
Maar hoe staat het nu
met de winsten
Pas op voor
die griep!
i» Zuiver Uw lucht
wegen snel en grondig
van vastzittend slijm
en ziektekiemen met
ABDHS1BOOP.1S
V*
et a"^i
.rfJ
-4^'
3.15'
O
nf
d®
De
„Pamir
w^" froepie van zeventien man,
waaronder de koksmaat Karl Otto
nummer, drijft op de golven, zioh met
moed der wanhoop vastklampend
v cro 0
hout1 l^>0€'€n' rie,m,en en wrak-
lam»em-nc' van de zeventien weet, hoe
aan „Z? ,nu reeds zijn overgeleverd
de storm en de golven.
oos t mi?der W€et men, hoe lang het
aos kan duren.
QumÜ, heeft het het eerst ontdekt,
biiifi een van de anderen? Het
anni g€llJ'k. Spoedig zien nu ook de
ösenk??' al is dan maar voor een
een a i*' a's zii opgetild worden door
sen i e€n boot-- een van de ei-
mirta;?,Si,eslageri reddingsboten.. On-
8an h daarop ;s het vaartuig weer
'ijd t ,n ..k'onttrokken, maar van
tooh '^d zi€n de mannen de boot
d«re weer; de ene keer links, de an-
ach *aal re°hts en de derde maal
tuig op zwemmers, duikt het vaar-
h"on °p Naar die boot toe! Dat
ze redding!" gilt er een ander.
kreet zwakkeren krijgen door die
'"'ch bleUwe moed; zouden zij dan
v«n b0'S een kans .hebben, er het le-
a: te brengen?
vis«orr nu moeten zij hun geïmpro-
h«t ifd reddingvlot in de steek laten;
■hen, ^€rt teveel last op bij het zwem-
orn de mannen nu moeten doen
t>e 'reddingsboot te bereiken.
eerstevaimen laten het vlot, dat in
de st distantie hun redding was, in
hjl Dummer behoudt de zijne,
L^'steu.Wil zijn vriend, de ingenieurs-
n «Uw Günther, die praktisch aan
de h?an zijn krachten is. mee
j.^lis\vaar nemen. Zo komt hij zelf
"dnuner a,Szamer vooruit, maar
z?n hia^1 zi3n kalmte te bewa-
*fen> Zo' rustig zijn zwembewe-
s„vaar rna1;,1'In krachten sparend.
jpmpbreuAikd'ik is de boot voor de
a t «tüuri lngen "iet te bereiken,
n dert telt s zw alken de bootje ver
sa? Wortj^?11'® van positie en de man-
door telkens weer teruggesla-
de schipbreukelingen verliezen de moed
niet. Na de nacht komt weer een dag
nietwaar? Misschien is de zee dan
rustiger. En zeker zullen zij morgen
opgepikt worden door een boot of ge
vonden worden door een vliegtuig. De
mannen hebben een provianddoos, die
wonder boven wonder niet uit de red
dingsboot is geslagen, peopend en kau
wen nu op vitaminebonbons.
Dan valt het de mannen plotseling
op, dat de vriend van Dommer, zwaar
der dan voorheen, in de armen van
zijn ondersteuners hangt.
Zij schudden hem heen en weer,
roepen zijn naam, knjjpen hem hard
in het lichaam zonder resultaat.
Dan voelen zij zijn pols, maken zijn
borst bloot en luisteren naar de hart
slag. Is de ingenieurs-assistent dood?
Zij durven geen conclusie te nemen.
Wellicht overstemt het geluid van de
storm of de brullende zee zijn zwakke
hartslag.
Wat moeten wij met hem doen? vra
gen de mannen zich af.
Zij houden hem nog enige uren tus
sen zich ingeklemd. Dan voelen zij
nogmaals zijn pols, luisteren aan zijn
borst. Dan zijn zij zeker, dat hij dood
is.
De schipbreukelingen besluiten, hun
kameraad een zeemansgraf te geven.
Zij doen hem het zwemvest uiit.
Dummer spreekt een gebed uit. Allen
proberen in het slingerende bootje te
gaan staan, maar dat lukt maar moei
lijk. Op het gebed van Dummer ant
woorden zij met een dof gemompel.
Dan laten zij het lichaam van hun on
gelukkige vriend over stuurboord in
het water glijden Onmiddellijk zakt
het stoffelijk overschot van de onge
lukkige naar de diepte. De mannen
bidden gezamenlijk het Onze Vader.
Dan nemen zij hun plaatsen weer
in: twee aan twee. Alleen Dummer
zit alleen.
Er heerst een verbeten stilzwijgen
aan boord van dat kleine scheepje,
dat hulpeloos voortdobbert op de nog
steeds wild zwiepende golven.
het anders zijn. In ieder geval zijn
zij ons nu op het spoor. Als wij niet
opgepikt worden door een schip, zullen
wij zeker gevonden worden door een
vliegtuig."
De schipbreukelingen zjjn nu nog
met acht man. In de vroege ochtend
is een cadet gestorven, door uitput
ting, verzwakking. Ook h\j krijgt een
zeemansgraf in de golven, die snel
zijn ontzielde lichaam wegvoeren van
het bootje, waarin zijn vrienden met
grimmige verbetenheid vechten tegen
de orkaan, tegen de zee en tegen hun
angst
Het is nu zaterdag. Maar deze dag
brengt voor de ongelukkigen niet veel.
Wel zien zij nu schepen voorbij gaan,
soms zo dichtbij, dat zij de mensen
aan boord kunnen zien. De mannen
in de boot gillen zo luid mogelijk,
maar zij weten, dat het doelloos is.
Ook vliegtuigen zien zij nu, die, he
laas ver. weg, de zee afzoeken.
Maar toch geeft dit de mannen
moed: „Ha, zij zullen ons zeker nog
vinden!"
Als liet weer donker gaat wor
den, vertrouwen zij eerst recht op
de komende dag: „Vanzelfspre
kend komen de vliegtuigen mor
gen dichterbij. Dan zullen wij met
onze zwemvesten zwaaien en zo
hard roepen, dat zij ons wel moe
ten zien. Of er komt een sohip
voorbij, zo dichtbij ons, dat zij
ons met een verrekijker kunnen
zien of ons kunnen horen als wij
schreeuwen en roepen!"
De hoop en ,de moed van de
mannen had niet geleden, omdat
zij aan een redding wilden blijven
geloven, om niet aan de dood te
hoeven geloven
(Slot volgt).
t\' dat h 20 zw
ho, bannen iedere keer op-
tn' g?i">e 1 hebben, in zo'n over-
rf "u0r a*, w-c-ci i/ci
j? §olV€r YerP^tterende kracht van
ii zo zwaar, zo krachtig
d-
aan stukken te worden
kl0® niUch!Uiir-?Uilt de wind-
fjUr behouden de griezelig'e gele
&Unt va^a?n ',s nu W€l OP het top-
Zljn kracht gekomen.
to 'eh ??maal in de reddingsboot
ïrden w". sPoedig ontdekt
n anders.
u'*enhto k°'mt Weer een galf' ccn
'cht v e watermassa, met een ge-
"Al* enkele tonnen, staalhard
Ken.'s Je zeewater hebt binnengekre-
"^middellijk uitspuwen!" gilt
dat wr zijn kameraden toe. weet,
Hilj i®1 zoute zeewater levensgevaar-
eh laai het vertraagt de bewegingen
1 de krachten snel afnemen.
het
d'hgh Zl€t er naar uit' dat de r€d-
JoaSyot niet te bereiken is. Bij de
achijn 'reden nu vermoeidheidsver-
op, hun krachten nemen
"hinde en bun reactievermogen ver-
hieer ZiJ duiken niet snel genoeg
golve- W«S, als de hoge, loodzwar e
S«n over hen heenslaan, zij krij-
Ui t Water binnen, maar kunnen
Qar. meer uitspuwen
kere n?m,en de sterkeren hun zwak-
0even°b€ga's tussen hen in. Zo be-
kracht niet zoveel lichaams-
meer te spendere'n met zwem
men. Hun zwemvesten, die zij, zoals
het behoort, om rug en borst dragen,
worden omhoog gesjord tot aan de
hals, zodat zij hoger op 'het water ko
men te liggen. De hals loopt hierdoor
natuurlijk wel schrijnende wonden op,
maar die kunnen later wel verbonden
worden. Wat hindert het, als het leven
ermee gemoeid is?
Maar dan opeens is de reddingsboot
vlak bij de schipbreukelingen.
Zo dichtbij, dat met een laatste spurt
het vaartuig inderdaad bereikbaar is.
Karl Otto Dummer, die nog steeds
zijn vriend meesleept, gilt zijn kame
raden een opwekking toe.
En dan zwemmen de mannen.
Hijgend, terwijl de storm loeit en
de zee alle krachten aanwendt om de
mannen terug te duwen, terug te du
wen van dat schip, dat dé redding be
tekent.
De schipbreukelingen halen het.
Het heeft ongelooflijk veel gekost,
maar zij zijn er nu dan toch eindelijk
gekomen.
Maar als Dummer, die samen met
zjjn vriend, als laatste de reddings
boot bereikt, de groep telt, blijken er
nog maar tien man over te zijn. Ze
ven vrienden hebben de laatste
krachtsinspanning, om de reddingsboot
te bereiken, niet meer kunnen opbren
gen.
Van de zeven is geen spoor meer te
ontdekken.
De reddingsboot blijkt een wrak te
zijn. Als de mannen gaan zitten, zakt
de zwaar lekkende boot ongelooflijk
diep in het water weg. Mar nu be
wijst de 24-jarige koksmaat Karl Otto
Dummer uit Geesthac'ht bij Hamburg
zijn natuurlijk talent vor het leider
schap. Hij verdeelt het groepje zoda
nig in de boot, dat deze \weer iets
hoger komt te liggen, dan laat hij alle
overtollige ballast overboord gooien:
kapotgeslagen luchttanks, houten voet
steunen, enkele riemen, die nog in het
vaartuig lagen, zelfs een drinkwater
tank. Maar hieraan hadden de schip
breukelingen toch niets gehad, want
het zoetwater was uit de tank gesla
gen.
De mannen zitten voorovergebogen,
zó, dat zij zich aan de banken kunnen
vastklampen, zodra een 'golf overslaat.
Dummer waarschuwt telkens zijn
vrienden voor dit gevaar Zij buigen
dan het hoofd en houden de adem in.
Maar de kracht van het water is zo
ongelooflijk groot, dat hun monden
opengescheurd worden. Dummer zegt
dan wel: „Uitspuwen. Geen druppel
binnenhouden!" maar dat kan bijna
niet. Wie zijn mond vch water krijgt,
moet slikken, Of hij wil of niet. De
mannen doen hun uiterste best, geen
zeewater binnen te krijgen, want zij
weten, hoe gevaarlijk het is, maar te
gen de onnoemelijke kracht van het
opgezweepte water kunnen zij geen
weerstand meer bieden.
Heit wordt avond.
De eerste nacht in de no te dop op
de open zee, terwijl de orkaan nog on
verminderd voortwoedt, staat voor de
deur.
De vriend van Dummer is er slecht
aan toe: zijn krachten zijn uitgeput.
Dan nemen Dummer en de sterke
lichtmatroos .Hans Georg "Virth uit
Leer, een plaats in de buurt van Em-
den, hem onder de armen en houden u e -jit n- 1
de ingenieurs-a: BsliStent1 Wmoetndgered |°P ^5 augustus j.l. te Voorhout heeft gehouden. Daar heeft Zijne
Honderden Rotterdammers zagen gister
morgen boven de stad een vreemd licht
verschijnsel, dat tot nu toe nog niet is
geïdentificeerd. Omstreeks tien uur zou er
zich een rode gloed hebben voorgedaan
in de nabjjheid van twee straaljagers. Zo
wel de brandweer als de politie werden
herhaaldelijk opgebeld door verontruste
burgers, maar deze instanties hadden
geen verklaring voor het verschijnsel.
Op de vliegbasis Volkel, waar het ver
schijnsel overigens niet werd waargeno
men, deelde een woordvoerder van de af
deling Operaties mee: „Eén van de straal
jagers heeft natuurlijk een bocht ge
maakt en daarbij werd de zon op het
vliegtuig weerkaatst. Dit veroorzaakt een
rossige gloed. Hierdoor ontstaan ook al die
verhalen over vliegende schotels."
De Sterrenwacht in Leiden had ook
reeds een en ander over de rose gloed ge
hoord en voegde er ter geruststelling
direct aan toe, dat het onmogelijk de
kunstmaan of de begeleidende raket ge
weest - kan zijn. Deze bevonden zich
op dat ogenblik boven de Atlantische
Oceaan. Eerder dacht men aan een vuur
bol, of een meteoritische gesteente. Ook
dit is echter „zeer hypothetisch", daar
doorgaans dergelijke verschijnselen ge
paard gaan met geluiden. De veronder
stelling van het vliegveld Volkel werd
zeer aannemelijk geacht, ook gezien het
feit, dat de vuurgloed slechts enige se
conden werd gezien.
Begin komende week arriveert pater B.
van Stokkom SVD met de Waterman uit
Australië in Nederland. Pater Van Stok
kom is aalmoezenier van het ontvangst
centrum Bonegilla voor Nederlandse emi-
granent in Australië. Hij zal enige tijd in
Nederland verblijven en bezoeken af
leggen bij relaties van emigranten. Einde
van dit jaar keert hij met de Zuiderkruis
terug naar Australië om daar zijn taak
te hervatten.
Maastrichts burgervader, mr. W. baron
Michiels van Kessenich, begroette gister
middag in de mooiste kamer van zijn
stadhuis een bijzondere gastdr. Enzo
Giacchero, lid van de Hoge Autoriteit
der Europese Kolen- en Staalgemeen
schap en erevoorzitter van de Europese
Raad van Federalisten. Hij was naar
Maastricht gekomen op uitnodiging van
de stedelijke sectie van het Initiatief-co
mité voor het Congres van het Europese
Volk.
Na de burgemeesterlijke begroeting
baron Michiels had er zijn kennis van
het Italiaans voor opgehaald en na
een gemoedelijk praatje bij een kopje
thee, begon de Italiaans-Europese gast
aan zijn aangekondigde voordracht over
het onderwerp„Naar een Europese
Wetgevende Vergadering".
De vrij talrijke, federalistisch ge
stemde toehoorders werden allereerst
onthaald op een exposé van wat momen
teel door de verschillende Europese or
ganen wordt gepresteerd. Dat op de Ko
len- en Staalgemeenschap het meeste
licht viel, werd niet slechts veroorzaakt
door het feit, dat de spreker deel uit-
De volgende week donderdag zal te
Utrecht de commissie voor school- en
jeugdtoneel van de Nederlandse Amateur
Toneel Unie door de algemeen voorzitter
van de NATU. mr. P. Cleveringa, worden
geïinstalleerd. Zij bestaat uit dr. A. Sta
kenburg (Rotterdam) voorzitter, mej.
dra. J. Schepel (Zwolle), mevrouw W.
PaardekooperSillevis (Assen), Ben
Albach (Amsterdam). J. Chr. Bartelsman
(Leiden), drs. J. R. Houtman (Zeist), dr.
J. C. van der Steen (Utrecht), dre. M. IL
Teipe (Alkmaar), prof. dr. Libbe "van der
Wal (Delft) en mr. H. J. Zcevalking
(Utrecht) secretaris.
maakt van de Hoge Autoriteit van deze
gemeenschap, maar ook door de werke
lijke betekenis ervan. De. E.G.K.S. is im
mers het enige orgaan, dat zijn nut reeds
bewezen heeft. Op de resultaten van
Euromarkt en Euratom zal dienen te
worden gewacht. Dr. Giacchero was ove
rigens bij voorbaat overtuigd van de
gunstige werking van zoveel mogelijk
economische samenwerking tussen de
landen van ons werelddeel. Hij wees er
op, dat het niet de eerste maal in de
historie is, dat de landen van West-
Europa zich aaneen sluiten. Het Karo
lingische rijk van duizend jaar geleden
had ongeveer dezelfde grenzen als nu
het territoir der gezamenlijke K. S. G.-
landen.
Inzake het streven naar een politieke
eenheid van Europa huldigt dr. Giac
chero vr(j gematigde opvattingen. Een
Europese Constituante zal er ooit moeten
komen, maar het getuigt van weinig zin
voor de realiteit dat ideaal in enkele ja
ren tgds te willen verwerkelijken. Het
zal zeer moeilijk zijn aldus de spre
ker op Europees niveau dezelfde de
mocratische oplossingen te vinden als
momenteel gevonden worden binnen de
nationale grenzen. Hij wachtte zich er
voor een weg uit te stippelen, volgens
welke de politieke eenwording kan wor
den bereikt.
Tijdens een persconferentie, die aan
de ontvangst ten stadhuize vooraf ging,
verklaarde dr. Giacchero uitdrukkelijk
weinig vertrouwen te hebben in de ac
tiviteiten van het in een aantal Euro
pese steden werkzame Initiatiefcomité
voor het Congres van het Europese Volk.
Deze organisatie, die onder leiding staat
van de Italiaan Spinelli, overschat gro
telijks de mogelijkheden, die de huidige
situatie in Europa biedt en stelt midde
len voor, die al bij voorbaat onbruikbaar
zijn.
In deze eerste nacht slaat de red
dingsboot vier, vijf maal om. De man
nen hebben dan telkens weer moeite,
de omgeslagen boot te bereiken, weer
in zijn normale stand terug te bren
gen en weer aan boord te klimmen.
Maar het gaat er op ware zeemans
manier aan toe: er wordt niet ge
jammerd of geklaagd, maar wel ste
vig gevloekt. Bestaat er niet een
spreekwoord: „Als de zeeman niet
meer vloekt, is zijn schip verloren"?
Al,s de ochtend aanbreekt, zijn de
mannen geheel uitgeput. Maar telkens
weer moeten zij tóch weer de gol
ven weerstaan, die nog altijd met on
verminderde kracht over hun geteis
terde lichamen slaan. Slechts zo nu
en dan spréékt er een een woord. Het
spreken kost moeite: de lippen zijn
gesprongen door het zoute, zo afgrij
selijke zoute zeewater
„Eigenlijk hééft Günther een mooie
dood gehad", zegt er een. De anderen
knikken. Zij denken er precies zo over.
Dan herinneren zjj zich, dat zij de
vorige avond, bij het vallen van de
duisternis, een schip hebben gezien,
Neen, het was geen hallucinatie. Al
len hebben het gezien en allen hebben
gebruld en geschreeuw zo hard zii
konden, ondanks hun gesprongen lip
pen en hun rauwe kelen.
„Als het licht was geweest, hadden
zij ons gezien", zegt een cadet en een
tweede voegt er aan toe: „Lieve God,
zij waren toch zo dichtbij
Dan zegt Dummer: „Het kwam al
leen maar, omdat wij tegen de wind
in moesten schreeuwen Straks kan
De Korenschoof N.V. heeft over 1956/57
een voordelig saldo exploitatierekening
behaald van 189.741 (v.j. 62.589).^ De
bruto winst beliep 195.772 (v.j. incl.
f 104.000 baten uit vorige boekjaren
194.099). Na afschrijvingen voor f 55.413
(52.933), aftrek van interest ad 94.427
(14.712), dotatie van 30.000 (50.000) aan
de vernieuwingsreserve, en verrekening
van een verlies van f 6.133 op deelnemin
gen (v.j. koersverlies op beleggingen
f 3.023) resteert een winstsaldo van 9.797
(43.430). Voorgesteld wordt dit bedrag op
nieuwe rekening over te brengen. (Verle
den jaar werd een dividend van 4 pet uit
gekeerd).
In de tweede helft van het boekjaar
daalden de tarweprijen meer dan zij in
de eerste helft gestegen waren, waarbij
de verliezen op de voorraden niet uit de
exploitatie konden worden gedekt. Aange
zien in het voorafgaande boekjaar reser
ves gevormd waren tegen prijsdalingen,
konden deze verliezen worden opgevan
gen, door een deel dier reserves daarvoor
te gebruiken.
De moeilijkheden in het boekjaar in
aanmerking nemende, kan het uiteinde
lijke resultaat, hoewel de winst gering is,
bevredigend worden geacht. De totale
hoeveelheid verwerkte grondstoffen was
iets kleiner dan in het voorafgaande jaar;
export wordt door de in het buitenland
gevolgde methodes praktisch onmogelijk
gemaakt. Aan de technische outillage van
het bedrijf werd enige uitbreiding gege
ven.
Dow Chemical Comp. heeft in het eerste
kwartaal (per 31 augustus) van haar nieu
we boekjaar een netto winst geboekt van
14.137.911, tegenover 11.750.666 in de
overeenkomstige maanden van 1956. Per
aandeel beliep de winst 0.56 (0.48) op
25.227.338 (24.425.437) uitstaande aandelen.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Met gespannen aandacht werd gisteren
in de bondsvergadering van de Kath.
Bond van Overheidspersoneel (KABO) te
Utrecht geluisterd naar de rede van mgr.
H. Tillemans, apostolisch vicaris van Me-
rauke. Wij gaven daarvan reeds gisteren
een uitvoerig verslag.
Men was zeer onder de indruk van de
vele moeilijkheden, waarmee de missie
op Ned. Nieuw-Guinea te worstelen heeft
en gaarne bereid een steentje bij te dra
gen in de oplossing van de grote finan
ciële nood. De bondsvergadering deed dit
in de vorm van 1000, die aan de missie-
bischop geschonken werd.
Wij hadden nog een onderhoud met
mgr. Tillemans, die ons de situatie in
zijn missiegebied nader heeft geschetst
en enkele voorzieningen noemde, die no
dig getrofen moeten worden.
Inzake de actie, die hij wil voeren voor
het adopteren van dorpen, waar catechis
ten zulk voortreffelijk w.erk doen met de
beyolking de eerste beginselen van de
katholieke godsdienst bij te brengen,
deelde hij ons mee> dat voor de adoptie
van een dorp slechts f 1500 per jaar uit
getrokken behoeft te worden. Dan kan
ten minste de catethist zijn maandelijks
salaris van 100, dat zeker niet aan de
hoge kant is, uitbetaald worden en blijft
nog 300 over voor een apart potje,
waaruit zo nu en dan bijzondere dingen
ten behoeve van het dorp kunnen worden
bekostigd. De mensen ontwikkelen zelf
ook vele activiteiten, want het ligt in
hun aard, dat zij iets stellen tegenover
hetgeen voor hen gedaan wordt. Voor
lopig gaat het om 200 dorpen, die gehol
pen moeten worden, een getal, dat moet
uitgroeien tot 500.
Zoals wij reeds meldden, doet mgr. Til
lemans een beroep onp onze sociale or
ganisaties bij dit adoptie-plan. Ook ande
re groepen echter zullen zich hiervoor on.
getwijfeld interesseren en zich enige offers
getroosten. Zo heeft de bisschop maandag
a.s. in 's Gravenhage een vergadering met
50 katholieke winkeliers, die hun mede
werking willen verlenen.
Overigens is het de vurige wens van
mgr. Tillemans dat eens een SUS-actie
voor een object van de missie op Ned.
Nieuw-Guinea wordt gehouden.
De bisschop wees ons op de noodza
kelijkheid, dat er drie vliegtuigen moeten
zijn om van de verbinding door de lucht
ten volle te profiteren. De Franciscanen
beschikken slechts over één toestel, maar
de outtillage is voldoende voor drie,
eigenlijk het minimum-aantal, omdat er
steeds één vliegtuig gereed moet staan
voor plotselinge gevallen en een ander
toestel als reserve nodig is. Van tijd tot
tijd moet een vlieguig immers een nood
zakelijke revisie ondergaan. Op deze wij
ze zou er dus steeds een vliegtuig in de
lucht kunnen zijn.
Nodig is vervolgens een actuele nieuws
voorziening, waarvoor een aanloopkapi
taal van 250.000 wordt vereist. De be
volking behelpt zich nu met een blaadje,
dat uit Amsterdam verzonden wordt,
maar de berichten zijn inmiddels oud en
het verschaffen van een behoorlijke krant
behoort tot de ontwikkeling van de men
sen op Nieuw-Guinea, voor wie het ven
ster op de wereld dient open gezet. Doen
de katholieken het niet, dan doen anderen
het, waarbij iedeeën verspreid kunnen
worden, die niet in de lijn van de christe
lijke gedachte liggen.
Bij gebrek aan interess* van de re
gering voor de zeer jeugdige kinderen,
die volkomen aan hun lot worden over
gelaten, wanneer hun ouders komen te
overlijden, is het een eenvoudige plicht
van naastenliefde, dat de missie zich
het lot van die peuters aantrekt.
De afdeling Sociale Zaken wil de
zorg voor die kleine kinderen op de
dorpen afschuiven, maar natuurlijk
merkwaardig voor onze Westerse be
grippen een stam interesseert zich
pas voor een kind, als het levensvat
baar is en enig nut kan leveren.
Mgr. Tillemans noemt het eenvoudig
een raadsel, dat van regeringswege
niets voor die kleinen gedaan wordt.
Daarom wil de Missie zich met de
bouw van twee kinderhuizen, een in Me-
rauke en een voor het Meraupi-gebied
belasten.
Voor dit doel is 32.000 nodig, toch ze
ker geen kapitale 6om.
Mgr. Tillemans vertrekt In februari
weer naar Nieuw-Guinea, hopelijk met
minder zorgen, dan waarmee hij naar ons
land is gekomen, door de wetenschap, dat
zijn beroep op katholiek Nederland niet
tevergeefs is geweest.
«vjiii ui-en veriopen sinas i. t
1>ernis N uuis-
i
rr het leven afbracht Is kapitein Er/ger, die gewoonlijk het bevel over de „Pamlr" voerde. Juist, op deze
s'e Teis] «iet meegegaanOp de rechterfoto staat kapitein Eggcr op het dek van de viermaster, tijdens de voor-
°e linkerfoto geeft het moment weer, waaropeen politieman in Hamburg de ouders en de broer van Karl
Otto Dummer de blijde mededeling komt doendat deze gered is..,...,...
Het grote belang van deze aangelegen
heid alsmede de commentaren, welke in
de afgelopen tijd op deze inleiding zijn
uitgebracht, geven aanleiding tot enkele
beschouwingen. Allereerst de rede van de
Staatssecretaris.
Het kernpunt van diens inleiding was.
dat in het huidige tijdsgewricht de werk
nemer alleen in het produktieproces
zijn arbeid nuttig maakt, daarvoor loon
krijgt, maar hoegenaamd geen invloed
op dit proces kan uitoefenen, zeker niet
in economisch opzicht. De macht over
de enorm grote kapitaalvoorraad is in
handen van enkelingen en de miljoenen
werknemers hebben maar af te wachten,
wat er wordt beslist. Hij meent, dat de
werknemers mede-eigenaars van de pro-
duktiemiddelen moeten werden;
a) omdat naast de politieke demo
cratie ook de economische democra
tie moet komen voor een harmonieuze
ontplooiing van de maatschappij;
b) omdat de enorme kapitalen, welke
voor de toekomst nodig zijn, slechts
door de inspanning en spaarzin van al
len kunnen worden opgebracht.
c) omdat het verantwoordelijkheidsge
voel van de werknemer dan pas op de
juiste wijze kan worden opgeroepen en
geleid.
Men zou voor het bereiken van dit doel
(dus: de mede-eigendom van de produk-
tiemiddelen) verschillende wegen kunnen
bewandelen, waarvan de heer Schmelzer
eF é?n zeer belangrijk vindt n.l. de 'op
neming van een beleggingsmaatschappij
Deze maatschappij, die onde» leiding pi
mede-leiding van werknemersvertegen
woordigers moet staan, kan dan aandelen
voor kleine bedragen uitgeven en met
de aldus verkregen kapitalen de finan
ciering van ondernemingen ter hand ne
men. Langs deze weg kan de werknemer
dan mede-eigenaar van de produktiemid-
delen worden en volledig zijn invloed la
ten gelden. Met dit betoog is een zeer
belangrijk onderdeel van „de bezitsvor
ming" aan de orde gesteld. Dit is zeer
duidelijk geschied en het werd eenvou
dig. maar diepgaand beargumenteerd.
Natuurlijk zijn hierop vele commenta
ren gekomen, die variëren van zeer wel
willend tot volstrekt afwijzend. Bij dege
nen. die de gedachte afwijzen komen
vooral twee argumenten op de voorgrond.
Op de eerste plaats meent men, dat de
werknemers- zelf er geen interesse voor
hebben en in ieder geval onvoldoende
spaarzin of spaarcapaciteit om dit te
verwezenlijken en vervolgens verzet men
zich tegen deze gedachte om economi
sche redenen, en wel om de grote ver
traging in besluitvaardigheid, welke zou
kunnen optreden. In beide argumenten
zit een kern van waarheid. Immers het
valt niet te ontkennen, dat de meeste
werknemers erg graag een loonsverho
ging in contant geld incasseren, maar
zich helemaal niet rijker voelen, als ze
een papiertje in handen krijgen, waarop
staat „aandeel, groot 100.- in die en die
onderneming". Evenzeer is het zo. dat
in onze West-Europese economische we
reld. bepaald als zij op het industriële
terrein is door een geschiedenis van 100
jaar liberalisme, de industrie vaak drijft
op de expansieve kracht en de onderne
mingslust van de enkeling.
Al moet dit dus worden toegegeven, toch
voldoen deze argumenten in meer dan
één opzicht helemaal niet.
Bij het eerste argument gaat men n.l.
uit van de gedachte, dat de werknemers
van een bepaald loon een zeker bedrag
zullen reserveren voor het kopen van aan
delen. Dit is zeker niet te verwachten
Op de eerste plaats is het gemiddelde loon
nog veel te laag om daartoe te kunnen
overgaan, op de tweede plaats kan men
van een generatie, die door de bezitloos
heid de juiste waardering voor het be
zit is kwijtgeraakt, onmogelijk verwach
ten, dat men in die richting denkt én doet.
Jaar in, jaar uit worden we vergast
op jaarverslagen van de grote N.V.'s.
waaruit maar al te duidelijk blijkt, hoe
enorm veel winst er wordt gemaakt. Tel
kenmale wordt dan betoogd, dat de In
vesteringen en vernieuwingen grote kapi
talen vragen en dat daarom uit die winst
een groot deel wordt besteed voor interne
financiering. Op die wijze worden de nieu
we produktiemiddelen toegevoegd aan de
eigendom van de kapitaalbezitters, ter
wijl deze winst is voortgekomen uit de
samenwerking van kapitaal en arbeid.
Desondanks krijgt het kapitaal alles en
de arbeid niets.
We weten wel. dat velen hieraan zo ge
woon zijn geraakt, dat ze ongelovig de
schouders ophalen, als men deze metho
de bestrijdt. Maar ze is in wezen- fout.
Deze niet-uitgekeerde winst is van werk
nemers en kapitaalverschaffers gezamen
lijk en het kosfgeen moeite hiervoor een
rechtvaardige winstdeling te maken,
waarbij aan de werknemers een aandeel
in de onderneming wordt verstrekt.
Men moet het dan ook niet doen voor
komen. alsof de vraag is „loonsverhoging
of aandeel", want de vraag is „aandeel
of niets". En dan kiest iedere werkne
mer het laatste. In de eigen financiering
van de bedrijven schuilen enorme moge
lijkheden, die alleen maar niet worden be
nut, omdat nog steeds een kapitalistische
mentaliteit overheerst. Een mentaliteit,
die op de duur zich tegen het economi
sche leven zelf zal keren, wat men nu
meent te dienen.
iïw.
Dinsdag a.s. openen de Missionarissen
SVD te Soesterberg de eerste Missie
bioscoop im Nederland, nit kleine theater
dat in het Missiehuis St.-Jan is onderge
bracht is in moderne stijl invoricht. Op
vastgestelde tijden worden hier voorstel
lingen gegeven voor hen, die belang stel
len in het werk van de missionering.
Voorlopig wil men de nadruk leggen op
de vertoning van klankbeelden over de
missie, later zullen meer selecte films
worden gegeven.
De tekst van, het eerste klankbeeld is
geschreven door Joop Reinboud en uit
gesproken door de auteur met medewer
king van Greet en Frans Somers. Bij de
tekst van het klankbeeld „Fidei Donum,
de Wereldkerk" worden lichtbeelden in
Kodakcolor getoond uit de missies van
de Missionarissen SVD in Azië, Afrika,
Oceanië en Zuid-Amerika. Het fotowerk
is verzorgd door pater "Y Beltjens.
Drs. Th. Steltenpool SVD verricht d«
officiële opening met een inleiding over:
Unesco, Novib er Missie.
De Nobelprijs voor letterkunde voor dit
jaar is toegekend aan de Franse schrijver
Albert Camus.
De prijs Is toegekend voor zijn belang
rijke litteraire werk, dat de vraagstuk
ken belicht waarvoor het geweten van de
mens zich heden ten dage gesteld ziet.
Camus zal ruim tweehonderdduizend
Zweedse kronen ontvangen (ongeveer
160.000 gulden). De uitreiking heeft plaats
op 10 december tijdens een plechtige bij
eenkomst te Stockholm, waarbij de Zweed
se koninklijke familie aanwezig zal zijn.
Al het werk van Camus is doordron
gen van de gedachte, dat het menselijk
bestaan ongerijmd is, maar dat het de
moeite waard is de strijd tegen dit ab
surde aan te binden. Voor zijn boek „La
Peste'' kreeg hij in 1947 de prijs van de
critici. Hij behandelt daarin het pro
bleem van het kwaad. In het ln 1942 ver
schenen ,,L' Etranger" plaatst Camus de
mens tegenover de wereld en zijn mede
mensen, een absurd mens ln een absurde
wereld. Verder verschenen yan zijn hand
„Mythe de Sisyphe", „Le Rebelle" (1954)
„La Chute" (1956), ,,L' Exil en le Roy-
aume" en „Reflexions sur la guillotine"
(1957). Hij heeft ook toneelstukken en
essays geschreven en journalistiek werk
gedaan. Met Jean-Paul Sartre, een van
zijn eerste bewonderaars, heeft hij een
levendige polemiek gevoerd naar aanlei
ding van het essay „1 'Homme revol
te", waarvan de hoofdpersoon ongetwij
feld Camus zelf was.
Camus Is ln 1913 in Algerije geboren.
