Twee nieuwe vestigingen van
Nederlandse boeren in Brazilië
ffll
m
Instituut voor Latijns-Amerika
bestaat 25 jaar
Overheid moet voor behoud
van recreatiegebieden zorgen
He
T WITTE PAARD
SPORT-SPEL
SPANNING
m
m
Uitbreiding Kinderhuis Rustoord
binnenkort officieel in gebruik
lOO PRISMA
GRATIS
Onze dagelijks
i
1
1
Als de Fazenda Ribeirao „vol" is
Fel brandje in TNO-
instituut te Delft
Oud-minister Weiter sprak op
lie rd enk in gsrecepti e
Gestroomlijnde Abida
voor Shell-tankers
Makkumerwaard onder
gelopen
Centrale training v°°r
Rode Duivels
Commissaris der Koningin in Gelderland
Brnll (Rapid J. C.)
centrale training
Van Kempen verloor
van Tommy Molloy
Donner won af gebrokt
partij van Alster
00
VB
DINSDAG 5 NOVEMBER 1937
Grote mogelijkheden
„Opgegeven" terrein
ALMELO VERLIEST BEDRIJF
AAN EINDHOVEN
Bij het nemen van proeven
Drie gewonden
ARBEIDER GEDOOD DOOR
WORM VAN MENGMACHINE
PERSONENWAGEN
BOTSTE TEGEN TRAM
B. M. R. S.
wmm
Friesland in de storm
DEMONSTRATIEVERLOF
VAN GRONINGSE
AMBTENAREN
Tegen regeringsstandpunt?
Het r.-k. Kinderhuis Rustoord
te Oisterwijk zal op 21 november
aanstaande één van de hoogte
punten uit zijn ruim dertigjarig
bestaan beleven. Op die dag zal de
bisschop van 's-Hertogenbosch,
monseigneur W. Mutsaerts, op
plechtige wijze de nieuwbouw van
dit instituut inzegenen en in ge
bruik stellen. De uitbreiding be
staat uit een paviljoen, waarin een
viertal dagverblijven voor de kin
deren is ondergebracht; bovendien
is het oorspronkelijke gebouw, een
in 1921 gebouwde villa, grondig
gerestaureerd en gemoderniseerd.
In totaal kunnen thans negentig
kinderen, in leeftijd variërend van
enige dagen tot 21 jaar, in Rust
oord een onderdak vinden.
Gezinsleven
KONING GUSTAAF BEKER
DE ENGELSE LEAGUE
AMATEUR-TRAINING IN
DISTRICT WEST II
ROMAN van
Anny von Panhuys
Zone-schaaktoernooi
ZATERDAGELFTAL OE
TEGEN Z. A. C.
FERRARI WON MERKEN'
KAMPIOENSCHAP
LEEN JANSEN TEGEN
HENRI ENTRINGER de
Oplossing van
c h,
(Van on7" Haagse redactie).
„Wanneer de in Brazilië gevestigde
Nederlandse kolonie Fazenda Ribeirao
„vol" is, zullen er waarschijnlijk van
deze kolonie van katholieke boeren uit
twee nieuwe vestigingen worden gesticht,
een te Marilha en een te Jau, resp. 400
km. en 200 km van de huidige kolonie".
Dit verklaarde de heer C. G. A. Mertens,
voorzitter van de K.N.B.T.B. na zijn
terugkomst in ons land. Samen met prof.
dr. J. E. de Quay, commissaris van de
Koningin in Noord-Brabant en voorzit
ter van de Emigratieraad. heeft de heer
Mertens een tocht van drie weken ge
maakt in Brazilië om zich aldaar op de
hoogte te stellen van de situatie bjj de
Nederlandse emigranten-boeren.
De heer Mertens, die in totaal 6000 km
in Brazilië aflegde, heeft ve'e malen een
bezoek gebracht aan de Fazenda, die op
130 km van Sao Paolo is gelegen. Zijn
oordeel over de toestand onder de 130
gezinnen, die thans op de Fazenda werk
zaam zijn, is onverdeeld gunstig.
In Brazilië liggen grote mogelijkheden
voor de Nederlandse boer. Voorwaarde
voor het slagen van de emigrant is, dat
hij in kolonieverband wordt opgenomen.
De biper, die zich individueel wenst te
handhaven, komt voor grote moeilijkhe
den te staan.
De bezwaren die hij zal ontmoeten zijn
de grote verschillen in grond en klimaat
met ons land, de taalmoeilijkheden en
het onderwijs.
Bij zijn bezoek aan de Fazenda is het
de heer Mertens duidelijk geworden, dat
de kolonie de problemen van enkele ja
ren geleden geheel heeft overwonnen.
De produktie vertoont een stijgende Hjn
en er wordt zelfs van het „wonder van
Holambra" gesproken, tot in de hoogste
regeringsinstanties toe. Over 1956 zal een
uitkering van 6 pet van de omzet worden
uitgekeerd.
Deze jonge katholieke boerengemeen
schap bezit nu 5000 ha grond, waarvan
nog 1800 ha ontgonnen moet worden. Men
zal twee jaren nodig hebben om dit stuk
verwaarloosde en uitgemergelde koffie-
grond te ontginnen.
Het heeft de grootste bewondering ge
wekt dat men het „opgegeven" terrein
weer tot nieuwe vruchtbaarheid heeft
kunnen brengen. Er worden thans ci
trusvruchten, koffie, rijst, tarwe, zoete
aardappelen en mandiok verbouwd.
De heer Mertens heeft ook de protes
tantse kolonies in het zuiden bezocht.
Deze berusten niet op coöperatieve
grondslag en het assimilatie-proces ver
loopt hier zeer veel langzamer dan op
de Fazenda.
Op 1 januari zal het ruim 70 jaar oude
Almelose bedrijf van de N.V. H. H. Kolt-
hof worden gesloten. De onderneming
wordt onder dezelfde naam voortgezet
in Eindhoven. De Linnen- en Lingerie-
fabriek van de N.V. Kolthof ver|aat Al
melo in verband met een topreorganisa-
tie. Het hoofdkantoor en de magazijnen
worden overgeplaatst naar Eindhoven.
Voor het personeel, dat in hoofdzaak uit
vrouwelijke arbeidskrachten bestaat, ont
staan door de sluiting geen ernstige pro
blemen. De werkneemsters zullen vrij
wel allen emplooi kunnen vinden in an
dere plaatselijke bedrijven, zo deelde
men ons van de zijde van de directie
mede.
Provinciale Staten van Gelderland.
De heer J. H. de Groot te Apeldoorn is
benoemd verklaard tot lid van de Prov.
Staten van Gelderland in de Plaats van
de heer J. Quast te Apeldoorn die ont
slag heeft genomen.
Op de bovenverdieping van het labora
torium van de afdeling vvarmte-techniek
van het T.N.O.-Instituut te Delft heeft
gisteren een korte, maar felle brand ge
woed. Bfl de blussingswerkzaamheden
werden een personeelslid, de analist de
heer Bekker, en twee leden van de Delft-
se brandweer gewond.
De heer Bekker moest met vrij ernsti
ge brandwonden aan gelaat en handen
naar het gasthuis worden vervoerd en is
aldaar ter verpleging opgenomen. Even
eens kregen brandwonden de adjunct-
hoofdbrandmeester. de heer Hoek en de
waarnemend brandmeester, de heer Kos
ter. Zij moesten zioh ook onder medische
behandeling stellen, doch konden daarna
het ziekenhuis verlaten.
Het brandje was ontstaan bij het ne
men van proeven met betrekkin" tot de
verhitting van olie in een apparaat,
waarvan de thermische veiligheid een
defect vertoonde. Aangezien het vuur
woedde in een betonnen ruimte, Is er
■vrijwel geen schade aangericht.
(Van onze correspondent)
Maandagmorgen hebben enkele ar bet'
ders van de steenfabriek Van Hesteren
en Jansen te Liempde (Bet.) onder de
worm van een kleimengmachine het stof
felijk overschot gevonden van de 57-jarige
arbeider M. de Wit uit Opheusden.
De man is waarschijnlijk uitgegleden,
toen hij bezig was de reeds draaiende
machine schoon te maken en daartoe een
van de veiligheidskappen had verwijderd.
Om ongeveer negen uur vanmorgen
kwam op de kruising Jonker Fransstraat-
Admiraal de Ruyterweg een tramwagen
van lijn 10 in botsing met een personen
auto. De chauffeur van de wagen liep
hierbij enige schaafwondjes op. Zowel de
tram als de auto werden licht beschadigd
Het verkeer in beide riohtingen had on
geveer tien minuten vertraging.
Uitzending: vanuit Engels Transit Camp te
Hoek van Holland. Golflengte 25 meter.
Dinsdag 5 november
22.00 By Invitation
22.45 Tijd voor Bemaru
23.15 Verzoekplaten
00.30 Sluiting
WOENSDAG 6 NOVEMBER
HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 NCRV.
7.00 Nws. ©n SOS-ber. 7.10 Gewijde muz.
7.50 Een woord v. d. dag 8.00 Nws. en weer-
ber. 8.15 Gramm. 8.30 Iden< 9.00 V.d. zieken
9.30 V.d. vrouw 9.35 Waterst. 9.40 Lichte muz.
10.10 Gramm. 10.30 Morgendienst 11.00 Gramm,
11.15 Hoorsp. 12.15 Vocaal sextet 12.30 Land- eci
tuinb. rneded. 12.33 Lichte muz. 12.55 Gramm.
en act. 13.00 Nws. 13.15 Met PIT op pad 13.20
Metropole ork. en klein koor 13.50 Opera 15.40
Vocaal ens. 16.00 V.d. jeugd 17.20 Concertin
leiding 17.40 Beursber. 17.45 Gramm. 17.55 Mez
zo-alt en piano 18.15 Spectrum v. h. Chr. orga
nisatie- en Verenigingsleven 18.30 Koorzang
13.50 Gramm. 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Op
de man af 19.15 Gramm. 19.30 Buiteail. over.
19.50 Gramm. 20.00 Radiokrant 20.20 Dankstond
voor Gewas en Arbeid 21.30 Concertgebouw
(22.10-22.20 Filmbeschouwing) 23.00 Nws. 23.15
Sportuitsl. 23.20 Gramm. 23.55-24.00 Dagsluiting
HILVERSUM n. 298 m. 7.00 VARA. 10.00
VPRO. 10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00-24.00
VARA.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gramm. 8.00 Nws.
8.18 De ocitbijtclub 9.00 V.d. vrouw 10.00
Schoolradio 10.20 Gramm. 11.00 Gevar. progr.
12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 V.h. platteland 12.38 Gramm. 13.00 Nws.
13.15 Tentoonstellingsagenda 13.20 Dansmuz.
13.50 Medische kron. 14.00 Gramm. 14.30 V.d.
jeugd 16.30 Gramm. 17.25 Lichte muz. 17.50
Regeringsuitz. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Roe
meens ork. 18.40 Act. 18.50 Gramm. 19.00 V.d.
kind. 19.10 Klankb. 19.30 V.d. jeugd 2000 Nws.
20.05 Comm. 20.15 Ween se muz. 20.57 Hoorsp.
22.20 Lichte muz. 22.45 Caus. 23.00 Nws. 23.15
Zöne-schaaiktoernooi 23.20 Gramm. 23.30 Ham
mondorgelspel 23.50-24.00 Soc. nws. in Espe
ranto.
Engeland, BBC Home Service. 330 m.
12.00 V.d. scholen 13.00 Dansmuz. 13.30 B.d.
boeren 13.55 Weerber. 14.00 Nws. 14.10 Gevar.
progr. 14.40 Gramm. 15.00 V.d. scholen 16.00
Hoorsp. 17.00 Vespers 17.45 V. oudere mensen
18.00 V.d. kind. 18.55 Weerber. 19.00 Nws. 19.15
Stad en land 19.40 Sportber. 19.45 Volksdansen
20.00 Gevar. progr. 20.30 Quizprogr. 21.00 Ork.
conc. 22.00 Nws. 22.15 Klankb. 23.15 Wetenschap
pelijke kron. 23.45 Pari. overz. 24.00 Nws. 0.08-
0.13 Koersen.
Engeland, BBC Light Progr. 1500 en 247 m.
12.00 Voordr. 12.15 Mrs. Dale's dagboek 12.30
Nws. en verz. progr. 13.00 Dansmuz. 13.30' Nws.
en gevar. progr. 14.00 Gevar. muz. (Om 14.30
Nws.) 14.45 V.d. kind. 15.00 V.d. vrouw (Om
15.30 Nws.) 16.00 Ork. conc. 16.30 Nws. en
sport rep. 17.20 Gramm. 17.30 Nws. en Mrs.
Dale's dagboek 17.45 Gevar. muz. (Om 18.30
Nws.) 19.00 Gevar. progr. (Om 19.30 Nws.)
19.45 Hoorsp. 20.00 Journ. 20.25 Sport 20.30 Nws.
en gevar. progr. 21.00 Hoorsp. 21.30 Nws. en
quizprogr. 22.00 Verz. progr. fOm 22.30 Nws.)
23.00 Filimimuz. 23.30 Nws. 23.40 Dansmuz. (Om
0.30 Nws.) 0.55-1.00 Nws.)
NDR-WDR. 309 m.
12.00 Gevar. muz. 13.00 Nws. ,13.15 Kamer-
muz. 16.00 Vrol. muz. 17.00 Nws. 17.35 Gevar.
uz. 24.00 Nws. 0.10-1.00 Kamermuz.
Frankrijk, Nationaal Progr. 347 m.
12.00 Ork. conc. 13.00 Nws. 14.00 Idem 18.32
Gramm. 18.35 Kamermuz. 19.30 Amerikaanse
uitz. 20.00 Gramm. 21.00 Hoorsp. 22.44 Lichte
muz. 23.14 Gramm. 23.45-24.00 Nws.
Brussel. 324 en 484 m.
324 m.
12.00 Gramm. .12.30 Weerber. 12.34 Gramm.
13.00 Nws. 13.11 Gramm. 14.00 Schooiraddo 16.00
Koersen 16.02 Gramm. 16.10 Ork. conc. 17.00
Nws. 17 A0 Gramm. 17.20 Voordr. 17.45
Gramm. 17.50 Boekbespr. 18.00 Caus. 18.30 V.D.d
sold. 19.00 Nws. 19.40 Volkszang 20.00 Hoorsp.
21.30 Gramm. 22.00 Nws. 22.11 Nederlandse
muz. 22.55 Nws. 23.00 V. d. zeelieden.
484 ra.
12.00 Gramm. 13.00 Nws. 13.10 Gramm. 14.10
en 14.15 Idem 15.15 Omr. koren 15.30 GTamm.
16.05 Lichte muz 17.00 Nws. 17.10 Gramm.
17.30 Hoomkwart. 17.50 Gramm. 18.30 Jazzmuz.
19.30 Nws. 20.00 L' Arlésienne, Bizet. 21.35
Gramm. 22.00 Nws. 22.55 Idem.
TELEVISIE
KRO: 17.00-17.50 V.d. kind.
AVRO. 20.00 Sportpanorama 20.25-22.00 Blij
spel.
DUITS, progr.: 17.00 Marionettenspel 17.20
V.d. jeugd 17.40-18.00 Het zieke kind 19.00-19.30
Journ. 20.00 Idem 20.15 Weerber. 20.20 Hoorsp
21.10 Fiimber
FRANS-BELG. progr.19.00 La Pensée so-
cialiste 19.30 Sport 20.00 Act. 20.40 Onbekend
21.40 lectures pour tous 22.15 En direct de
22.43 Wereldnws.
^roSr-: 15.30-17.15 Eurovisie
19.00 V.d. kind. 19.30 Nws. 20.Oo Documentair
progir. 20.30 Overname v. d. NTS (AVRP)
22.00 Literairprogr. 22.30 Nws. en journ.
«■Al
\Vlldleder«n rlti-pantoiUI (xéér lierk)
met echt schapenvacht
gevoerd 9Q
Idem zonder
ritssluiting
17.90
U kunt ook
oor post bestellen
Rotterdam. Hoogitraa» 1 55 Benthulxarstraat 68-70
Zwartjanstraat 35-37 Nw» Blnnanwag 229
Graan» Hllladij* 218 Schiedam Rottardamsedljl» 266
De Amsterdamse Maatschappij tot
financiering van Bedrijfspanden zal in
de naaste toekomst veertien schepen in
de vaart brengen. Deze schepen tan
kers tot 47.000 ton zullen door Shell-
Tankers worden gerederd. Het eerste
schip, de motortanker Abida, liep zater
dagmiddag bij de Machinefabriek en
Scheepswerf van P. Smit Jr. van stapel.
De werf zal nog drie schepen voor de
M.F.B. bonwen.
Werfdirecteur J. Parrée merkte na de
plechtigheid op, dat de Abida als een
motorschip zal worden afgebouwd. Dit be
sluit werd genomen na een diepgaand
onderzoek naar de mogelijkheden van een
motor- en een turbineschip. De hoofd
motor en de hulpmotoren zullen in eigen
bedrijf worden vervaardigd.
De commissaris van de Kon. Ned. Petro
leum Maatschappij, de heer W. C. Wij-
ckerheld Bisdom, memoreerde dat het
schip zijn naam dankt aan een klein
schelpdiertie, dat leeft in kalkrijke gebie
den in Midden- en Zuid-Europa. De
maatschappij kon op twee exemplaren be
slag leggen: het eerste zal aan boord van
de nieuwe tanker worden geplaatst, het
tweede bood de heer Wijckerheld Bisdom
de doooster mevrouw M. Kaasse-Rinde-
mann, echtgenote van de directeur van de
Amsterdamsche Bank. aan.
De Abida is een 18.000 tons tankschip,
dat een lengte heeft van ruim 170 meter
Haar dienstsneiheid is 14,5 mijl.
Door de z.g. stroomlijnvorm is aan de
Abida een moderner uiterlijk gegeven
Deze spreekt het sterkst in de bovenbouw.
Het schip heeft een doorlopend hoofddek
met daarboven de bak, de brug en een
lange campagne. Op het sloependek zal 'n
bescheiden zwembad worden gebouwd.
Maandagavond vond op de weg RoosendaalWouw een aanrijding plaats, welke
aan de heer Van Agtmaal te Wouw het leven heeft gekost. De wagen van de
heer Van A., die tegen een vrachtauto met aanhangwagen was opgevlogen, werd
totaal vermeld.
De zuidwesterstorm heeft het IJssel-
meerwater langs de Friese kust derma
te opgezweept, dat gisteren de uit
gestrekte Makkumerwaard is ondergelo
pen. Dank zij het feit. dat men reeds
zondagavond wegens de kritieke toe
stand met de evacuatie van het vee was
begonnen, zijn er geen dieren omgeko-
men. De zware regenval heeft in andere
(delen van Friesland uitgestrekte lande
rijen blank gezet.
Gistermiddag heeft het instituut voor
Latjjns-Amerika zjjn 25-jarig bestaan her.
dacht met een receptie in de Witte So
ciëteit te Den Haag. Bij deze gelegenheid
werd ook herdacht, dat de heer Ch. J. J.
M. Weiter gedurende 12*/! jaar voorzit
ter is van dit in stituut, terwijl mr. W. 3.
van Balen gedurende alle 25 jaren zit
ting in het bestuur heeft gehad.
Onder de aanwezigen bevond zich het
grootste gedeelte van het Corps Diplo
matique uit de Latijnsamerikaanse lan
den in Nederland en de meeste consulaire
vertegenwoordigers; verder vertegenwoor
digers van de ministeries van Buiten
landse Zaken, Economische Zaken en
Landbouw en van de Nederlandse handel,
de industrie en het bedrijfsleven.
De heer Welter, die op deze bijeen
komst een rede uitsprak, releveerde daar
in. dat in de afgelopen 25 jaar er veel
is veranderd, zowel in Latijns-Amerika
als wat betreft de banden, die Nederland
en Latijns-Amerika verbinden. Aan en
kelingen. die met vooruitziende blik be
seften. dat -hier een nieuwe wereld van
ongekende mogelijkheden op het punt
stond ontsloten te worden, is het vooral
te danken geweest, dat Nederland gelei
delijk werd wakker geschud, aldus de
heer Weiter, die onder hen zeer speciaal
hd*
De volgende Belgische spel®rs el0jnS
een oproep ontvangen tot dee vcB)ber
aan de training op vrijdag 8 0
a.s. in het Heysel-stadion:
V C-)
Doel: Cooremans (Antwerp n;ric!:'t
,-r,j,oI,. D'rtl.
met name noemde mr. W. J. van Balen,
de „vader van het instituut".
Wel heel veel vervolgde hij is er
sinds 1932 veranderd. Latijns-Amerika is
voor ons niet langer een terra incognita.
Duizenden Nederlanders kennen thans uit
persoonlijke waarneming zijn ultramo
derne wereldsteden. Duizenden hebben za
kelijke relaties met Latijns-Amerika aan
geknoopt en daar een gunstig handels
gebied gevonden.
De toekomst zag de heer Welter met
optimisme in, al is het zeker niet zo
dat ons geen nieuwe moeilijkheden te
wachten staan. Speciale aandacht vroeg
spreker hierbij voor de gemeenschappe
lijke Europese markt, die in vele La
tijnsamerikaanse landen tot bezorgd
heid aanleiding heeft gegeven. Even be
langrijk als de interne wijzigingen voor
Europa zullen zijn, zullen de gevolgen
van de gemeenschappelijke markt zich
naar buiten doen gelden. Zij beoogt een
verhoging van het welvaartsniveau in de
deelnemende Europese landen, doch dit
geldt evenzeer naar buiten, dus ook t.a.v.
Latijns-Amerika. Ook Latijns-Amerika
zal straks kunnen profiteren van een eco
nomisch versterkt Europa.
Leysen (Berdhem Sport); achteri,isp°r'](
(Un. St. Gilloise), Dries (Berchem „jt
Theliin (Standard CC.L.) en ^a?AntvPer''
(Lierse S.K.); midden: Maertens (A
F.C.), Mathonet (Standard C-1 ^rerTe'
(Antwerp (F.C.), Nelissen (R-c„-»s (®ef'
tois), Van Herpe (La Gantoise). v eet'
chem Sport); voor. Henri CopP®ns givar"
schot), Delire (O.C. Charleroi), ju-
(Standard C.L.), Houf (Standard
rion (Anderlecht), Paeschen nS (ha
C.L.), Piters (Standard C.L.). ^T,-rrti.
Gantoise), Paul van den Berg l
Gilloise) en Verachtert.
Een aantal ambtenaren in vaste
dienst van de gemeente Groningen
heeft buiten de normale verlofdagen
om, een dag verlof gekregen om deel
te kunnen nemen aan de demonstratie
ve bijeenkomst van zaterdag 26 oktober
J.l. in Den Haag, gericht tegen het sa-
larisbeleid der regering. In de gister
avond gehouden gemeenteraadsverga
dering is hierover zeer uitvoerig ge
discussieerd, want 't raadslid, de heer
H. de Groot (A.R.), had hierover vra
gen gesteld, omdat hij vond, dat het
college in dezen te ver was gegaan.
Hij was van mening, dat het niet juist
was, dat een lager overheidsorgaan een
dergelijk extra verlof verleent, waardoor
demonstratievergaderingen tegen het be
leid van de regering gericht niet alleen
mogelijk worden gemaakt, maar ook
worden aangemoedigd. In dezen wordt
stelling genomen tegen het standpunt
van de regering, vond hij.
Burgemeester J. Tuin zei echter, dat
aan het democratisch recht, waarop ook
ambtenaren in overheidsdienst aanspraak
mogen maken, in geen enkel opzicht af
breuk mag worden gedaan. Ambtenaren
worden geacht niet te staken, maar nie
mand betwist hen het recht in een de
monstratie hun standpunt uiteen te zet
ten. Verlof (in de vorm van een snip
perdag) is voorts alleen toegekend voor
zover de dienst zulks toeliet.
De ambtenaren in het westen konden
in hun eigen tijd demonstreren. De na
delen van de geografische ligging wilde
men niet op de noordelijke ambtenaren
afwentelen. Door het verlenen van ver
lof hebben B. en W. van Groningen geen
stelling ingenomen tegen het beleid van
de regering, aldus de burgemeester. De
raad bleek het in grote meerderheid met
het college eens te zijn.
Aan de groep spelers, waaruit h® strij'i
lopig Nederlands elftal voor de w a.s.
tegen Londen Combination (woeJls,aii\&'
in het Stadion Feyenoord) word®, hlyaf?
gesteld, is door bondscoach Elek c® zjtf>
toegevoegd Brull van Rapid J-C„ ^sttÜA
o.m. in de onlangs gespeelde teaifls
tussen de Schotse en Nederlandse Jjar'
van spelers beneden 23 jaar heeft
scheiden.
(Van onze correspondent)
In de hedenmorgen geopende winter-
zitting van de Prov. Staten van Gelder
land heeft de commissaris der Koningin,
mr. H. Bloemers met grote erkentelijkheid
jegens de provinciale bestuurders ge
wag gemaakt van de gunstige begro
tingspositie van de provincie Gelderland.
Hij had groot respect voor de vele ac
tiviteiten, welke op het maatschappelijke,
sociale en culturele terrein worden ten
toon gespreid. Wat deze activiteiten be
treft, was het hem wel opgevallen, dat
die activiteiten In dezelfde werkingssfeer
vaak door verschillende organisaties of
instellingen ter hand worden genomen.
Nu is de spreiding in beginsel zeker
niet te veroordelen, maar spr. zou
toch de aandacht willen vestigen op het
risico van versnippering van krachten en
opvoering van kosten, hetwelk uit een te
ver gaande differentiatie kan voortvloeien.
En dit laatste risico kan in het licht van
de bestedingsbeperking uitgroeien tot een
concreet gevaar.
Een kwestie, welke vele gemoederen
de laatste tijd in beroering heeft gebracht,
is het voornemen om van de vliegbasis
Deelen door straaljagers gebruik te la
ten maken. Erkend kan worden, dat aan
een andere oplossing dan de zoveel om-
stredene wel grote moeilijkheden zouden
zijn verbonden 'en dat de door de minis
ter gedane toezeggingen in het. licht van
de beperkte mogelijkheden niet zonder
betekenis zijn.
Moge de overweging van dit alles geen
algemene bevrediging schenken, dan zag
spr. juist daardoor aan deze zeer zorgvol
le aangelegenheid één lichtzijde nl.. dat
het Nederlandse volk eindelijk het bewijs
begint te leveren zich te gaan realiseren,
dat het aan recreatiegebied niet zoveel
meer heeft te verliezen en dat het een ern
stige aantasting daarvan niet meer aan
vaardt met de in het verleden te vaak
getoonde onverschilligheid.
Door de snelle bevolkingsaanwas en de
daarmee gepaard gaande intensivering
Van het bodemgebruik wordt ons re
creatiegebied met de dag kleiner. Ieder
jaar wordt ongeveer 3000 ha opgeëist voor
nieuwe woon- en industriewijken, alsook
voor de uitbreiding van het wegennet.
Er is dus een dringende behoefte aan zorg
van overheidswege voor het behoud van
recreatiegebieden.
Het vraagstuk van de recreatie is bij
uitstek voor Gelderland een probleem. Dit
gewest is gezegend met veel en velerlei
natuurschoon. De Veluwe bevat bijv. 24 pet
van alle bosoppervlakte in Nederland en
16 pet. van de totale oppervlakte aan
woeste grond. Van de 3700 kampeerhuisjes
in ons land, staan er 2000 in de
provincie: van de 26 vakantieoorden zijn
er 19 in Gelderland, zomede 30 pet van
alle kampeerterreinen. Op het bestuur
van de provincie Gelderland rust, wat de
recreatie betreft, dus een taak van natio
nale betekenis.
Wat de woningbouw aangaat, stelde mr.
Bloemers met vreugde vast, dat tn
1956 plm. 1750 woningen gereed zijn ge
komen. Verwacht mag worden dat dit
aantal in 1957 minstens even groot, zo niet
groter zal zijn.
„Rustoord" is eigenlijk een naam, die
in het geheel niet past bij deze instel
ling, die enig is in het zuidelijk deel van
ons land. De zusters van Barmhartigheid
uit Maastricht begonnen het kinderhuis
in 1927 met het doel, jongens en meis
jes te verzorgen, die wegens'lichamelijke
of geestelijke ziekte van de moeder niet
thuis konden worden opgevoed. Tot op
de dag van vandaag is dit nog het geval.
Over het algemeen voor noodgevallen
van korte duur wordt wel eens een uit
zondering gemaakt wonen er in Rust
oord alleen kerngezonde kinderen en wie
één dag het leven in en om dit uitste
kend ingerichte gebouwencomplex van
nabij gadeslaat, zal er van overtuigd zijn,
dat het alles behalve een rustoord is.
De aard van de instelling brengt met
zich mee, dat om tientallen verschillende
redenen kinderen korte of lange tijd in
Rustoord verblijven. Sinds enige jaren
bestaat er zelfe de mogelijkheid voor
ouders, die op vakantie gaan naar het
buitenland, hun kleuters enige tijd aan
de zorgen van de Zusters van Barmhar
tigheid toe te vertrouwen. Meer dan eens
is het gebeurd, dat alle kinderen uit één
gezin een poosje op Rustoord logeerden.
Het streven van de instelling is erop
gericht het leven van de jongens en meis
jes zoveel mogelijk te doen verlopen,
zoals dit in een gezin gebeurt. Dit komt
vooral tot uiting bij de wat oudere kin
deren, die zelfstandig in het dorp kerk,
school en bioscoop bezoeken en zich kun
nen aansluiten bij een jeugdbeweging.
Dat Rustoord in een behoefte voorziet,
blijkt wei uit het feit, dat per jaar on
geveer tweehonderd kinderen korte of
lange tijd de villa en de paviljoens daar
in Oisterwijk bevolken. Na een zeer be
scheiden en voorzichtig begin in 1927 is
het kinderhuis in de loop der jaren ge
worden tot een uitgebreide instelling,
waaraan acht kloosterzusters, een tiental
kinderverzorgsters en dienstmeisjes, als
mede een staf van specialisten op het
gebied van kinderverzorging zijn verbon
den en waar voor veel kinderen iets wordt
vergoed van wat zij door omstandigheden
noodgedwongen moeten missen.
Frits van Kempen, de Nederlandse
kampioen in het weltergewicht, heeft
gisteravond te Liverpool in een partij
over tien ronden op punten verloren
van de Engelsman Tommy Molloy.
De partij werd in hoog tempo gebokst
en bracht een felle strijd tussen gelijk
waardige tegenstanders. Van Kempen
vocht met grote snelheid en scoorde met
harde linksen en rechtsen. doch Molloy
verdedigde zich voortdurend met grote
bekwaamheid.
De Engelsman had het af en toe niet
gemakkelijk tegen zijn hardstotende, on
stuimige opponent en dankte het aan zijn
uitstekend voetenwerk dat hii niet in
hachelijke situaties kwam.
In de zevende ronde drong Van
Kempen hem met een serie aanvallen in
de touwen en weer werd Molloy door
zijn voetenwerk gered, alhoewel hij
moeite had op de heen te blijven na
een rechtse te hebben geïncasseerd, juist
toen de gong luidde.
Maar deze ronde was niet karakte
ristiek voor het hele verloop van de
partij, waarin Molloy over het algemeen
meer deed dan zich alleen maar veJ~
dedigen. In de laatste ronden vergaarde
hij de meeste punten en verwierf daar
mee naar het oordeel van de scheids
rechter een voldoende voorsprong om tot
winnaar te worden uitgeroepen.
In de wedstrijd van de competitie om
de Koning Gustaaf Beker tegen Oostenrijk
heeft Denemarken het dubbelspel gewon
nen en leidt nu met 21.
Kurt Nielsen en Jan Leschly versloegen
Alfred Huber en Franz Saiko met 18—16,
34, 8—6. Heden worden de laatste
singles gespeeld.
Te Bolton hebben de Bolton Wanderers
gisterenavond met 31 van de Russische
legerploeg CDSA uit Moskou gewonnen.
In deze wedstrijd viel de nationale mid-
voor Nat Lofthouse wegens een hersen
schudding uit.
Te Sheffield speelde de Poolse ploeg
Gwardia met 4—4 gelijk tegen Sheffield
Wednesday.
Maandagavond is voor de Engelse league
slechts een wedstrijd gespeeld, namelijk
Stoke City—Cardiff City in de tweede
divisie. Het resultaat was een 3O-over
winning voor Stoke City.
De gedecentraliseerde training voor de
kandidaten voor het Nederlands amateur
elftal zal op woensdag 6 november a.s. op
het terrein van VUC te Den Haag begin
nen. De geselecteerde spelers uit West II
zullen daar wekelijks oefenen onder lei
ding van Karei Kaufman.
Uitgenodigd werden 22 spelers, t.w,
Hentenaar, Kuiper (beiden Unitas), Duran,
Poolam, Michels, Verkaart (allen Quick
H.), J. de Kleermaeker, L. de Kleermae-
ker (beiden Blauw-Zwart), Van der Berg
(CVV), Zuidwegt (De Musschen), Den Bra-
ber (Neptunus), Van der Broek, Kelfkens
(beiden VUC), G. Goldman (HBS), Oor
schot (Excelsior), Dekker (VFC), Melkert
(Olympia), Terlaak, Brandse (beiden
Sparta), Clarijs (RFC), Hijmans en Van
Kampen (beiden LFC).
Vraaqt inlichtingen bij Uw Prisma horloger
12).
Pas toen het bos al lang achter haar
lag, werd ze wat rustiger. Allerlei gedach
ten woelden door haar hoofd. Vreemd
toch, dat er altijd maar weer werd ge
praat over een spook op Dittbom. Lieve
hemel, hoe konden verstandige mensen
toch in vredesnaam aan zulke onzin ge
loven! Een volle maand was ze nu al hier,
de barones bleef even lief en voorko
mend als op de eerste dag, en er was
werkelijk niets, dat een schaduw wierp
over haar leven op het kasteel. Ze had
het zó goed en prettig, als maakte ze deel
uit van de familie. En wanneer de baro
nes haar niet zelf wegstuurde, uit eigen
beweging zou ze voorlopig heus niet ver
anderen! Maar de onaangename ontmoe
ting in het bos besloot ze voor de vrouw
des huizes geheim te houden.
Nadat Josefa 's avonds mevrouw von
Dittbom had voorgelezen, en wel veel
langer dan gewoonlijk, ging ze naar bed.
Maar de slaap wilde niet komen; het kor
te gesprek met de roodharige barones von
Grettenau bleef haar door het hoofd spo
ken en altijd opnieuw gonsden de vinnige
spottende woorden haar in de oren en
trachtte ze beter en raker antwoorden te
vinden dan ze gegeven had. Reeds sloeg
het middernacht, en nog altijd lag ze
klaarwakker en onrustig te woelen.
De maan wierp een brede baan koud
wit licht door haar raam, zoals in die eer
ste nacht, die ze op Dittborn doorbracht,
toen ze die angstwekkende sohreeuw had
gehoord, die de volgende morgen zo'n
nuchtere, natuurlijke verklaring vond. Jo
sefa telde machinaal de slagen van de
zware oude torenklok, Een paar minuten
nadat de laatste slag was weggestorven,
hoorde ze plotseling een gesmoorde kreet.
Met een ruk richtte ze zich in de kussens
op.
Of de barones weer een van haar
nachtmerries had?
Het was heel goed mogelijk. Je had
mensen, die daar bijna doorlopend aan
leden. Ze kwam nu helemaal overeind en
luisterde aan de kleine deur, dl® door het
zijden gordijn verborgen was. Misschien
kon ze er wel achter komen, of de baro
nes wakker was. Even goed als ze de
schreeuw had gehoord, kon ze misschien
ook voetstappen horen.
Werkelijk, na een paar minuten wach
ten klonk een zachte, gedempte tred, die
eer een sluipen leek; maar vreemd, het
leek precies of het geluid uit de diepte
naar boven steeg, als kroop iemanj be
hoedzaam een ladder op. De schuifelende
stappen waren nu heel dichtbij; toen was
alles plotseling weer stil. doodstil
Met het wat onbehaaglijke gevoel, dat
er zich hier op Dittborn misschien toch
dingen afspeelden, die een beetje raad
selachtig waren, kroop Josefa weer in
bed, doch het duurde nog een hele poos,
eer zij de slaap kon vatten.
De volgende morgen vond ze de baro
nes op de divan, klagend over onverdraag
lijke hoofdpijn.
Heeft u weer een slechte nacht ge
had, mevrouw? vroeg het jonge meisje
bezorgd. Ik hoorde een beetje over twaal
ven een schreeuw, en ik was dadelijk al
bang. dat u weer zware dromen had.
De barones knikte instemmend. „Ja,
ik heb daar heel veel last van; maar ik
zou het erg naar vinden, als ik u daarmee
dikwijls in uw nachtrust stoorde.
Lieve tijd, riep Josefa spontaan; dat
is nu toch helemaal bijzaak; ik vind het
enkel maar zo ellendig, dat ik geen mid
del weet tegen die angstdromen. Als u
eens een dokter erover raadpleegde?
Een weemoedig lachje vloog over het
bleke gezicht der oudere vrouw.
Je bedoelt het goed, kindje, maar
voor mijn dromen weet geen dokter ter
wereld raad. Enkel als Ze staarde met
vochtige ogen voor zich uit en herhaalde:
Enke] ais..
En weer brak ze af.
Een drukkende, adembeklemmende
stilte volgde; toen voltooide ze rad en op
gewonden, alsof ze bang was, dat ze zich
anders weer bedenken zou; „Enkel als
mijn jongen terugkwam, mijn oudste,
dan zou ik weer rust kunnen vinden..
Josefa durfde nauwelijks adem halen,
zo ongewoon was deze vertrouwelijke
ontboezeming.
En alsof ze met die eerste openhartige
woorden alle terughouding opzij gescho
ven had, ging mevrouw von Dittborn
haastig en bijna fluisterend voort: „Ik
had twee zoons, die allebei dezelfde vrouw
lief hadden, 'n beeldmooie vrouw, maar
zo verraderlijk als een slang. Om harent
wille vervreemdden zij van elkaar en de
oudste verliet in smart en woede het be
zit van zijn voorvaderen, terwijl de jong
ste een ernstige, zwijgzame man werd,
die zichzelf blijft verwijten, dat hij zijn
broer uit het vaderhuis verdreven heeft.
De terugkeer van. zijn broer zou zijn en
mijn Paasfeest zijn, het feest der opstam
ding voor ons beiden."
Droge, tranenloze snikken deden haar
schouders schokken.
Josefa stond roerloos, met gevouwen
handen naast haar, de sluier werd wegge
trokken van de droeve tragedie, die Ditt
born overschaduwde, en waarvan zij tot
dusver niet het minste vermoeden had
gehad. Een aarzelend begrijpen, waarom
het zo stil en somber op Dittborn was,
steeg in haar op. Nu werd het haar dui
delijk waarom de bewoners met niemand
omgingen, waarom het oude huis nooit
vrolijke gasten ontving. Een warme golf
van medelijden overspoelde alle andere
gedachten, en terwij] ze op de tenen een
paar stappen dichterbij kwam, zei ze
week:
Misschien komt hij toch wel gauw
weer bij u terug, uw zoon, naar wie u
zo'n heimwee hebt. Ik hoop het met mijn
hele hart voor u Tranen glinsterden in
haar donkere ogen.
De barones keek ontroerd naar haar op.
U hebt een goed en gevoelig hartje,
juffrouw Burger, en ik ben u heel dank
baar voor uw deelneming. Moge uw wens
geestelijke; 31. geogr. aanduidingi
33. thee (Duits); 34. holte in de m
het Romeinse rijk (lat. afk.);
hout.
in vervulling gaan, dat zou voor mij het
beste, het grootste, het heerlijkste zijn
dat me in mijn leven zou kunnen overko
men.
Ze streek zich vluchtig met haar zak
doek over de ogen.
—Ik ben vaak zo hopeloos onrustig, en
dan spring ik maar op mijn paard en
storm door de bossen, totdat het beest
bekaf is en mijn honden het opgeven, nog
langer mee te rennen. Ze glimlachte mat.
„Weet u, lieve kind. sinds u hier bent, heb
ik nog maar zelden een van mijn woeste
ritten gemaakt; u bent zo'n lief gezel
schap voor me, dat die koortsige onrust
me lang niet meer zo licht te pakken
krijgt als vroeger. Uw frisse, opgewekte
jeugd werkt buitengewoon kalmerend op
me.
Op Josefa's gezichtje stond duidelijk de
vreugde te lezen, waarmee die waarde
rende woorden haar vervulden. Ze had
de oudere vrouw, wier goed, edel karak
ter ze kende, en met wier verdriet ze zo
innig meevoelde, zo graag de een of an
dere grote dienst bewezen; ze had zo
graag iets willen doen om haar rust te ge
ven en haar op te beuren. Maar dat
ging boven haar macht. In leder geval
wilde ze echter voorstellen, de deur, die
zich achter haar bed bevond, te laten
openmaken, zodat ze 's nachts dadelijk
naar de barones zou kunnen gaan, als die
weer door haar angstige dromen gekweld
werd. Spontaan sprak ze dan ook die ge-; 5 rei, 6 on, 7 stolp, 8 eens
dachte uit, en betreurde het slechts, nietj ren, 14 kei, 17 lenig' 19 allee. ■2óof|lC'
méér te kunnen doen. aal. 25 parel, 26 vel,28 steil, vVa'
eel, 31 dun, 33 stek, 35 pen, 00
(Wordt vervolgd)ra, 41 to.
Gisteravond werden te Wageninf?el1 eji
afgebroken partijen uit de vierde'z0lj8'
vijfde ronde van het internationale
schaaktoernooi uitgespeeld.
De resultaten waren
Vierde ronde; Niephaus (W.-DldJ .jjoO
funovic (Zuidsiavië) 0—1; 0 rin1'
(IJsland)—Ivkov (Zuidsiavië) 1jjld'
blom (Noorwegen)Teschner g10'
0—1, Donner (Ned.)—Alster (Tsjech®
wakije) 1—0, Clarke (G.-B.)—ii
(Finl.) li14, Orbaan (Ned.)DUC
(Oostenr.) 14cjar
Vijfde ronde: Teschner (W.-Dd-)"
ke (G.-B.) 14-%. geP
De partij uit de vijfde ronde
Larsen (Den.) en Niephaus (WlDldJ cjü
opnieuw afgebroken. Duckstein
en Uhlmann (O.-Dld.) konden hun P jje!
eveneens uit de vijfde ronde, wegenpa?6
vergevorderde uur niet hervatten. ^0f-
zal nu op vrijdag 8 november a.s-
den uitgespeeld.
..-daë'
Een bondselftal van de sectie zate ^gV.
voetbal van de KNVB zal zaterdag 1 teür
a.s. te Zwolle tegen de Zwolse a«|1 ,ep.
eerste klasser Z.A.C. een wedstrijd sP ajs
De opstelling van het bondselftal tef.
volgt: Doel: Woudsma (DCS); a ,iieP5
Nijmeijer (Sparta Enschede), Luy AeV
(Blauw Wit 34); midden: Zijp (De,ni)icl'
zen), Van Laar (Togo), Van Duyn
Boys); voor: Dorgelo (Blauw Wv' \<3-'
megen), Nieuwstraten (Zwart Wit 28).
Dalfsen (Genemuiden), Kerkdijk i®?
Enschede) en Bout (Huizen).
Nu de wedstrijd om de Grote
van Venezuela, de laatste race v®
seizoen die meetelt voor het wereld*1
pioenschap merken (sportwagens). ia <li'
reden is het eindklassement v°°
kampioenschap: (van de zeven races
deze competitie tellen de vier
sultaten van elk merk) 1 en wereldat.
pioen 1957 Ferrari 30 punten; 2
25 pnt.; 3 Jaguar 17 pnt., 4 Aston
8 pnt., 5 Porsche 6 pnt. ihe
Ferrari won In deze competi'1® ept>é
races, t.w. de 1000 km-race van
Aires, de Mille Miglia en de 3e
Prij<! van Venezuela.
Maserati behaalde twee overwinn j e:
nl. de 12 uursrace van Sebring e"
de Grote Prijs van Zweden en Ja^ --y
Aston Martin ben, nfcpectievei
24 uursrace van Le Mans en de 1
van de Nuerburgring.
Maandagavond 18 november a-s- ï^rjeh'
Nederlandse kampioen midden® tter'
Leen Jansen in de Rivièrahal te pSitia®
dam aantreden tegen de sterke Fra
Henri Entringer, een bokser van de
serie. rohlJ
De partij is afgesloten over 1°
Horizontaal: 1. familielid; 3. nd® u; h
zangnoot; 9. gereed; 10. persbur®,J
verdriet; 13. nieuwe wereld®3 J g.
schaap; 16. nagerecht; 18. onzin!.„j;
lijk; 22. pers. vnw.; 23. titel (3 zaI%,
bloedvaten; 27. winteiwoertuig; "TLg; v
noot; 30. loterijbriefje; 32. aanslib ^ge-
deel van een effect; 35. oorzaak; v0®
38. voorzetsel; 39. inseoteneters;
zetsel. -j
Verticaal: 1. eenh. v. kracht L0ef''t;
meisjesnaam; 3. broeiplaats; 4. "e g 1° [1,
omstandigheid; 5. meisjesnaam, fret
7. deel van een priesterkleed: 8..._fc»vt,
geluid; 12. anno (afk.); 13. held
Homerus; 14. muziekinstrument;
xxuuiei uö, i*t. inuzüeK.iiisai uureu») -gjj. m,
17. niets uitgezonderd; 19. Bur^P )J
kreet; 25. dwalen; 26. reptiel; 2]:^
7
t
i
e
s
i
9
A?
/J
M
9
SC
n
2i
iV
ii
t7
it
ik
IS
jA
iS
iS
m m q
Horizontaal: 1 oker, 5 rose, vt&'aw
rente, 12 eb, 13 lakei, 15 on, p3'
men, 19 als, 20 lek, 22 alp, 23,n «o ettiie'
25 pit, 27 les, 29 rag, 30 eed, n*
or, 35 peluw, 37 et, 38 merel. j,
42 elan, 43 tolk. t
Verticaal: 1 over, 2 kabel,
21
ll
raf* i!
Kat.
