I
1
PUZZEL U RIJK
H 9
G
iQSOj
De Wereld in drukinkt
lil
Hoeh
deïktul
tiieh.
ZO MOET U
HET DOEN!
V*
Nu kunt U voordelig slagen in kwaliteits-japonnen.
Charmante japonnen, die iedereen guldens duurder
schat (óók Uw man of verloofde en zelfs Uw vriendin!)
en die ook véél meer waard zijn. Nu kan zoiets -
dank zij de nieuwe Ster Service Verkoop!
voor jeugd
HET ZAL GELD REGENEN UIT
DE WEKELIJKSE PUZZEL
99
4r
DOE HET VOLGENDE:
0,
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1957
PAGINA 8
BINNENWEG (0o«h*2Ê?«*t>
en BEYERLANDSELAAN 75
Uitslag „PUZZEL U RIJK" No. 2. Deze week een netto-pot van
waarvan 80% (=f. 20.173,92) voor de goede oplossingen en 20% (=f. 5.043,47)
voor de Unesco.
80 inzenders met in totaal 86 juist ingevulde kolommen delen de pot!
Voor elke juist ingevulde kolom wordt f. 234,59 uitgekeerd.
6 inzenders met 2 goede kolommen ontvangen elk f. 469,18
74 inzenders met 1 goede kolom ontvangen eik f. 234,59
"PUZZEL URIJK
Postbus1306
AMSTERDAM
zeker
1
V
-h
Ster Service Verkoop
»Jt
er en charme
Perfect van stof en afwerking is dit alleraardigste
jurkje in de nieuwe tint „gris nuance", met fel
contrast van rode of groene knopen en ceintuur.
In zuiver wollen flanel(met modieus afstaande col
en kokette sierklepjes. Maten 36 t/m 44. Q f\ gQ
Normaal 39.75. „Service Verkoop" Ofca
Een nieuwe ribbelstof (cotelé), een dessin dat
bijzonder flatteert, een kleurige ceintuur ze
maken de geliefde chemise-japon tot deze
modieuze creatie. Kies Uw favoriet uit streep-
combinaties op wit, licht grijs of beige. Maten
40 t/m 46. Normaal 47.50 QQ 75
„Service Verkoop" jJ),
De juiste inzenders die op onze lijst staan, krijgen daarvan omgaand schriftelijk bericht.
De puzzel-zinnen worden samengesteld door: BOB WALLAGH, de man van de
HERSENGYMNASTIEK, terwijl daaraan verder wordt medegewerkt door de Oud-
Administrateur van Politie te Amsterdam, de Heer A. van Cappellen. U kunt dus
rekenen op de juiste motivering! Van de netto-pot komt 80% aan de goede oplossers
en 20% van „PUZZEL U RIJK" no. 3 gaat naar de Unesco.
Inzendingen moeten t/m dinsdag 12 nov. 1957 uiterlijk tot 24 uur zijn ontvangen bij:
„PUZZEL U RIJK" - POSTBUS 1306 - AMSTERDAM. Uitslag vrijdag 15 november 1957.
Zet voor het gemakkelijk sorteren
door de posterijen een kruisje
onder de postzegel van 8 cent,
of zegel van 7 cent 1 cent.
Vierde kolom gratis als U de drie
andere kolommen hebt ingevuld I
(3x25 cent). w
NAAM
M7ADRES
WOONPLAATS
Denkt U dat het woord in de eerste kolom juist is, zet dan een 1.
I Denkt U dat het woord in de tweede kolom juist is, zet dan een 2.
j Denkt U dat beide woorden goed zijn, zet dan een 3
2
3
4
1 A. Aangezien in het typewerk van deze sollicitante meer
dere uitgangen foutief waren overgenomen, moest
zij wegens onvoldoendeworden afgewezen.
1
taalkennis
2
accuratesse
A
I B. Het is de laatste tijd wel gebleken, dat de leiding van
'n interland-voetbalwedstrijd, zo mogelijk, dient te
worden toevertrouwd aan 'nscheidsrechter.
neutrale
onpartijdige
B
1 C. De gebeurtenissen in Little Rock hebben in de
Nederlandse pers unaniem
felle kritiek
uitgelokt
instemming
gevonden
C
17e eeuw.
wijsgeer
Spaans
generaal
D
i E. Toen de man thuiskwam vertelde hij aan zijn vrouw:
Er werd over het algemeen zeergespeeld,
maar ik vond het toch wel interessant.
vriend
schappelijk
grof
E
F. Ofschoon de postzegel danig beschadigd was, kon
men met enige moeite de naamnog lezen.
Zwitserland
Nederland
F
I G. Hij kende haar smaak nieten bracht toen, om haar te
verrassen, maar 'n leuk flesjemee, veronder
stellende dat zij daarmee wel in haar schik zou zijn.
eau de
cologne
parfum
G
1 H. Mientje, zei mevrouw tegen het meisje, mijnheer
zal vandaag wel moetenlaten we maar op
1 de gewone tijd gaan eten.
doorwerken
overwerken
H
1 1. Tijdens een vertrouwelijk gesprek vertelde hij mij
wat hij van plan was en ik raadde hem aan, het in
1 zijn gevalte doen.
beslist niet
S J. Ondanks de gestegen prijzen worden zijden hemdjes
nog grif verkocht. Ze vallen bij dezeer in
j de smaak.
kinderen
dames
1. ledereen kaïn aan deze puzzel deelnemen.
2. Oplossingen moeten achterop een BRIEFKAART worden
geplakt.
3. Vul zoveel kolommen in als u wilt, maar volledig en zonder ver-
anderingen of onduidelijkheden (geen Romeinse cijfers).
4. Oplossingen inzenden uitsluitend per briefkaart, beplakt met niet
meer dan één oplossingsstrook (4 kolommen), uit deze advertentie
geknipt of nauwkeurig nagetekend (zie afbeelding).
5. Behalve de normale frankering voor elke ingevulde kolom 25 cent
aan geldige postzegels plakken. JLet op: Hebt u de eerste drie
kolommen ingevuld, dan kunt u de vierde invullen zonder
er postzegels voor te plakken. Dus voor de 4 ingevulde kolom
men: 3 postzegels van 25 cent of een van 75 cent enz.
N.B. De P.T.T. verzoekt dringend: 1) gebruik zegels van een zo
hoog mogelijke waarde, dus bv. voor twee kolommen liefst één
zegel van 50 cent. 2) plak de zegel vooral naast de normale frankeer
zegel (zie voorbeeld).
O. Onvoldoende gefrankeerde briefkaarten worden terzijde
gelegd.
7. In de kolommen mogen geen veranderingen of onduidelijk
heden voorkomen; onvolledig ingevulde kolommen worden
door ons terzijde gelegd. Oplossingen moeten binnen de gestelde
termijn zijn ontvangen. Aangetekende inzendingen worden niet'
geaccepteerd. Bezorging aan onze kantoren is niet toegestaan.
Briefkaarten, die niet door de P.T.T. van een datumscempel zijn
voorzien, zijn ongeldig.
8. Wij nemen geen verantwoordelijkheid voor zetfouten, voor geheel
of gedeeltelijk zoekgeraakte poststukken, noch voor poststukken,
die, door welke oorzaak dan ook, na sluitingstijd bij ons binnen
komen.
9. Noch over de opgaven, noch over de oplossingen kan correspon
dentie worden gevoerd.
'0. De beslissingen inzake prijstoekenningen en uitkeringen zijn
bindend.
11. De deelnemers verklaren door hun inzending met bovenstaande
voorwaarden akkoord te gaan.
12. Medewerkers en hun huisgenoten zijn van deelneming uitgesloten.
De pot bestaat uit de door de P.T.T. uitgekeerde tegenwaarde van
alle op één puzzel ontvangen postzegels. Alle uitkeringen geschie
den na aftrek van plaatsingskosten der puzzel en 20 voor ver
zekering, administratie, controle, notaris en omzetbelasting be
rekend over het brutobedrag. Van de netto-pot is 80 voor de
inzenders met juist ingevulde kolom. De resterende 20 gaan naar
een charitatieve instelling. Zijn er méér juist ingevulde kolommen,
dan wordt op elke zodanige kolom een gelijk deel van de pot uit
gekeerd. Wanneer géén juist ingevulde kolom is ontvangen, wordt
de pot gevoegd bij de pot van de volgende puzzel.
De juiste oplossing is notarieel gedeponeerd te Amsterdam.
De oplossing van puzzel no. 2 dd. 1.11.1957 is:2-2-2-3-1-1-t-1-1-2
MOTIVERING:
A. Ik heb hem maar even OPGEBELD, dan weet hij enz. Wanneer men
iemand een telegram stuurt, is men er nooit zeker van dat hij dit op
tijd zal ontvangen, omdat de geadresseerde afwezig kan zijn. Heeft men
hem opgebeld dan houdt dat in dat men hem gesproken heeft en weet
men dus dat hij op de hoogte is. (2)
B. Het uurwerk van een stoeltjesklok is met 4 pootjes bevestigd op het
vooruitspringende horizontale deel van een bouten console, waarvan 't
verticale gedeelte aan de wand wordt opgehangen en aan de bovenzijde
een versierde overkapping draagt. Deze console is de ^eoel" waarop
de klok RUST. <2)
C. Het staat wel vast dal kleuterzang-in ons land bij voorkeur IN DE
^HERFST wordt beoefend. Inde herfst valenmh het St. Nicolaasfeest, het
'feest waarvoor heelkleuter-Nederiaod weken lang in spanning verkeert
en dagelijks volangst en ontzag en in alle toonaarden z'o repertoire ten
F. U KUNT ER OP REKENEN dat het weer er heel wat beter is dan
hier. Met „U kunt er op rekenen" wil men een grote waarschijnlijkheid
tot uitdrukking brengen. Iets garanderen, als het over het weer gaat, is
niet mogelijk. Dat kan niemand, zelfs De Bilt niet. (1)
G. In één etmaal (dus in 24 uur) passeert de grote wijzer de kleine 22
maal. Zowel in de Ie helft van het etmaal als in de 2e helft draait de grote
wijzer 12 maal rond en de kleine 1 maal. Het aantal malen dat de grote
wijzer de kleine passeert, is dus in beide helften van het etmaal gelijk.
Hieruit volgt dat het aantal passeringen in 24 uur een tweevoud moet
zijn en 23 niet juist is. (1)
H. We zullen die kwestie op het juiste momencTER TAFEL BRENGEN,,
zei de man enz. Men kan pas iets bespreken in een vergadering als het
eerse ter tafel is gebracht of m.a.w. aan de orde is gesteld. (1)
i. Die kachel.brandt aitijd REGELMATIG,.ze# de hospita. Zij wil hier
mee zeggen dat haar kachel bij hec branden geen kuren vertoont, maar
steeds gelijkmatig brandt. Een kachel die geregeld brandt is altijd- I
gehore brengt om Sine en Zwarte Piet in'n mild© stemming te brengen (2) „B«". De emr» vermelding v»n het vioord altijd it daarbij overbodig
E. U/9* Ac oerkmtrtn ACCI CrUT TC M ClMPlC ,4v
Dwas de vechtpartij spoedig BESLECHT of TEN EINDE..
Wanneer een vechtpartij wordt beslecht, betekent dit dat pr een einde
aan wordt gemaakt.^Beide woorden zijn dus juist. <3)
E. je kunt zijn daad niet AFKEURENreleje niet enz.. Ook «onder, al Ie
details te kennen, kan mennoen daadt'jbeoordelen, cn.a.w, daarover een
oordeel hebben, maar aflupfcgft *nea djw» pM,-éndÜ6i» own «II*
bijzonderheden weet. f1)
en dus onjuist. (I)
Jeer het gebouw weer - zeven jaar later - GEOPEND werd.
Hier «s sprake van een gebouw, dat zeven jaar later opnieuw geopend
wordt. Zou men spreken van „weer heropenen".' dan zou dit alleen
kunnen betekenen, dat een heropening vóór deze zevqn jggp ook al
f>laat$ge*ond*!U w» uit do zin oietbliikt. (2)
«f* d" go/d. üatnïmligt mrf «tiet» te» l«z**» bp Ret lununon H. w. A tlNOE*, ««italic H.ndrlliK/Mt~i2».~tinst«nUm
„Het drama van Hongarije" door
dr. Tibor Kovacs Uitg. Het
Spectrum, Utrecht.
Als teken van dankbaarheid ten opzich
te van het Nederlandse volk .dat met zo
veel medeleven onze oktoberrevolutie
heeft gevolgd en dat met zoveel liefde
naderhand de vluchtelingen heeft opge
nomen" heeft dr. Tibor Kovèxs na zijn
vlucht uit Hongarije in het Nederlandse
vluchtelingenkamp Sevenum het boek ge
schreven: Het drama Honga rije. Ach
tergrond en Oorzaken, thans verschenen
in de prisma-serie van Het Spectrum.
Om het karakter van dit boek meteen
maar te bepalen, volgt hier een stukje
uit zijn voorwoord:
„De lezer beschouwe dit boek niet als
een spannende reportage over de gebeurte
nissen die zich tijdens de revolutie in Hon
garije hebben afgespeeld. Heldhaftige Wes
terse journalisten zijn me op dit stuk
reeds leng voor geweest. Bovendien zou ik
hun werk niet hebben kunnen verbeteren.
Evenmin heb ik een wijsgerig traktaat
willen schrijven over de marxistische ide
ologie Ook hierin zijn me de filosofen van
het Westen voor geweest. Neen. in dit
boek geef ik slechts een sociaal-psycholo
gische beschouwing over de Hongaarse
revolutie, in dit boek wil ik slechts duide
lijk aangeven wat onze opstand in feite
geweest is en wat voor omstandigheden
ertoe hebben geleid."
Uit deze woorden spreekt de bescheiden
heid van de gewezen gymnaiiumrector die
vijf jaar lang als metaabewerker onder
de gewone mensen heeft geleefd In feite
geeft zijn boek een samenvatting over de
gehele ontwikkeling in Hongarije na 1945,
waaruit de opstand voortkwam. Voor ons.
levend in de westerse wereld, is het een
verbijsterend boek. De schrijver ziet het
communisme-zich van Hongarije meester
maken, zoals een spin zijn net weeft
over zijn prooi. De groepen en standen
de ene met meer. de andere met min
der verzet aan de commun.stische pe
netratie ten offer.
De vrije burger van het Westen is. on
danks de vele geschriften en boeken over
dit onderwerp, nog steeds maar slecht in
gelicht over de dagelijkse gang van zaken
onder een communistisch regime. Dit
verslag van een ooggetuige is uitermate
objectief, voorzichtig in zijn conlcusies.
levendig en eenvoudig geschreven.
Het boek is geschreven in het Italiaans,
drs. J. Elemans zorgde voor een goede
Nederlandse vertaling.
„Het Amsterdamse Bos" door dr.
W. P. Postmo. H. Kleijn en P. W.
Brander Uitg. J. Meulenhof,
Amsterdam.
Het Amsterdamse Bos is een recreatie
oord geworden waar de Amsterdammers
niet meer buiten kunnen. Er is zelfs al
een Vriendenkring van het bos opgericht
die geregeld excursies organiseert. Er be
stond al wel een boek over net bos maar
men miste tot nu toe nog een handig in
formatief werkje dat de belangstellende
natuurliefhebber bondig inlichtte over de
flora en fauna; een goede gids dus met
plattegrond. Dat boekje is nu dan ver
schenen in de vorm van vijf uitgestippel
de wandelingen en een fietstocht door
Publieke Werken met wegwijzers aange
geven terwijl tegelijkertijd het planten
en dierenleven van het bos deskundig
wordt beschreven. Een paar bijzonder
mooie foto's en tal van tekeningen sieren
het werkje, dat de liefde tot het Bos al
leen nog maar kan aanwakkeren.
„Geheimen in ieder men" door
dr. Jac. van Essen Uitg. „Ar
gus" Amsterdam.
De lectuur van dit werk begint men
met een zekere onwil: de stofomslag, die
de bekende moderne kladderijen in kleur
bevat, waarvan uitgevers en tekenaars
blijkbaar denken, dat het publiek deze leuk
vindt, terwijl het tocht door een enquête
heel gemakkelijk zou vast te stellen zijn,
dat alleen nozems zulk soort verf-overdaad
waarderen. En nozems lezen niet, maar
kijken alleen dus de uitgever moet het
voor hen vooral niet doen. Vervolgens
wekt de titel het idee, dat hier weer eens
aardig ontmaskerd en psychisch gevild zal
worden en dan nog op detective-manier:
een zekere afkeer heeft zich dan al baan
gebroken, want we weten nu wel, dat
achter dat masker of onder dat vel altijd
hetzelfde beestje zit. En ten slotte wekt
de naam van de schrijver herinneringen
aan „psychocuriëntie", iets. dat doet den
ken aan psychologie als substituut voor
godsdienst.
Komt men nu tot de echte inhoud van
dit boek, dan is men verrast. De auteur
opent inderdaad een archief van psycho
logische praktijk, hij bespreekt psychi
sche moeilijkheden, welke bij zelf heeft
helpen oplossen en andere, die om hun
leerrijkheid uit de litteratuur der klini
sche psychologie gekozen zijn. Maar dit
alles niet om nu weer eens te bewijzen,
wat voor een zielig hoopje de mens eigen
lijk is of hoe abnormaal alles wel in
elkaar zit. Integendeel: de schrijver laat
duidelijk blijken, dat hij, juist op grond
van zijn praktijk, overtuigd is. dat er niet
zoveel psychiatrische abnormaliteiten
voorkomen als gemeenlijk gedacht wordt
in onze tijd. Hij meent terecht, dat menig
volkomen normaal mens zijn gewone le
vensmoeilijkheden te ongewoon gaat zien
in onze tijd en daardoor onder de sugges
tie van het werkelijk abnormale komt.
Dit boek wil een tegenwicht tot dit laat
ste vormen en daarin is het' voortreffelijk
geslaagd. Aan de hand van praktische
voorbeelden worden gezonde en evenwich
tige visies ontwikkeld opde conflicten, zo
als die ieder mensenleven bij tijd en wijle
kunnen beheersen. Zo komen problemen
aan de orde als: het gaan overheersen
van waan-ideeën. het succes van de psy
choanalyse in bepaalde gevallen te
danken aan een heilzame shockwerking
oorzaken van zelfmoord, de betekenis van
dromen hypnose en haar gevolgen, psy
chologische fundamenten van een gelukkig
huwelijk, het conflict van het niet aan
vaarden van het ouder worden. Het we
zenlijke optimisme met betrekking tot de'
.mens en zijn lot spreekt de auteur nog
eens duidelijk uit in een hoofdstuk, dat de
titel draagt „Er zijn geen hopeloze ge
vallen."
Geheel verkeerd zou men dit begrijpen,
als men nu ging denken, dat hier een ge
makkelijk optimisme gepaard gaat met
gemoedelijke oppervlakkigheid; integen
deel, de schrijver laat juist zien. hoe de
veelal gangbare verklaringen, die in een
diepzinnig lijkend systeempje passen, op
pervlakkig genoemd moeten worden. Dr.
v. Essen laat zien hoe er juist meer in de
mens zit, aan verrassingen en onver
moede mogelijkheden, aan creativiteit,
maar ook aan mysterie, dan men op het
eerste oog geneigd is te denken.
Voorzover zulks in het boek blijkt, moet
gezegd worden, dat de schrijver op een
ruimhartig humanistisch standpunt
staat, een standpunt, dat echter niet uit
drukkelijk verdedigd of opgedrongen
wordt maar, waar dit te pas komt, vol
ledig recht doet aan en respect betoont
voor de godsdienst in het leven van de
mens.
Het werk is plezierig en onderhoudend
geschreven en ik kan het eenieder aanbe
velen, die een dieper inzicht wi: krijgen
in de conflicten van zichzelf en zijn me
demensen, die helpen wil of leiden moet,
en voor wie de zuivere vaklitteratuur niet
voor de hand ligt. Een verklarend regis
ter van gebruikelijke vaktermen besluit dit
interessante werk.
Prof. dr. A. Chorus
„Vrouw en man in de prostitutie"
door dr. A. Hijmans Uitg. Van
Keulen, 's-Gravenhage.
De schrijver van dit werk is een bekend
deskundige op het terrein van de zedelij
ke volksgezondheid, de bestrijding van ge
slachtsziekten en de prostitutie. Hij heeft
zich jaren met de onderhavige kwesties
bezig gehouden en dit werk is de rijpe
vrucht van zijn denken, werken en stu
deren over deze onderwerpen. Men merkt
onmiddellijk hier iemand voor zich te heb.
ben, die de prostitutie in al haar socio
logische en psychologische aspecten heeft
leren kennen en daarover een bedacht
zaam oordeel kan geven.
Achtereenvolgens komen problemen aan
de orde als: de verachting en waardering
van de prostitutie in de loop der eeuwen,
de wording ervan, het mannelijk element
in deze zaken, vraag en aanbod, de bete
kenis van het financiële aspect enzovoort.
Bij de bespreking hiervan laat de auteur
ook allerlei van de zijne afwijkende opi
nies aan bod komen. Zijn eigen standpunt
blijkt meestal zeer duidelijk al beseft hij
te-n volle, dat er vele vragen open
blijven, waarop ook hij geen antwoord
weet. In enkele stellingen vat hij in het
begin zijn bedoelingen samen, waarvan
de meest karakteristieke deze zijn: exploi.
tatie van de prostituee betekent misbruik
maken van een onbeschermd medemens
op grond van haar geestelijke onvolwaar
digheid; het behoort tot de taak der over
heid de prostituée te beschermen tegen
iedere vorm van exploitatie omdat zij
voor haar daden niet ten volle verant
woordelijk is; vooral zal de bestrijding
moeten aangrijpen bij de mannelijke
„vraag". Vooral met dit laatste brengt
de schrijver gezichtspunten naar voren
die inderdaad in de meeste werken over
deze kwestie niet of onvoldoende aan de
orde komen. Het gehele werk ademt een
geest van deskundigheid, zakelijkheid «n
reële mensenliefde.
Het boek kan zeker aanbevolen worden
aan artsen, juristen en maatschappelijke
werkers, die met deze bedroevende kanten
van onze samenleving geregeld of beroeps
halve in aanraking komen. Slechts één
punt van kritiek; De schrijver citeert
vaak buitenlandse auteurs en wel in
hun eigen taal; direct daarop volgt dan
in de tekst tussen haakjes de ver
taling. Dit is een kunstfout, die irriteert.
Want ofwel kan de lezer de vreemde ta
len zelf verstaan of hij heeft een ver
taling nodig. Wil de S. een ruime lezers
kring. dan moet hij dus vertaald citeren.
Wie wil kan dan, dank zij de verwijzing,
zelf het oorspronkelijk lezen. Nu heeft men
voortdurend het idee, dat de schrijver als
een soort onbeëdigd vertaler zijn vertaal
werk ttlkens ter keuring voorlegt. Een
goed verzorgd register van aantekeningen
en litteratuur besluit het werk.
Prof. dr. A. Chorus
„Problemen der moederbinding"
door Felix Shottlander Uitg.
Het Spectrum, Utrecht.
Dit uit het Duits vertaalde werk. dat als
oorspronkelijke titel heeft „Die Mutter
als Schicksal" en voor het eerst in 1946
verscheen, is een van die boeken, die na
de oorlog op opvallende wijze de aan
dacht vroegen voor het probleem van de
moeder, met name de betekenis van
het teveel of te weinig aan moederliefde
in de ontwikkeling van het kind.
De schrijver is van huis uit psycho
analyticus en tracht in dit werk tot een
dieper inzicht in het probleem der neu
rosen te komen, ten einde aldus deze
stoornissen van de volksgezondheid zo mo
gelijk te voorkomen. Daarbij blijkt hij
overwegend getroffen door net aandeel,
dat de binding aan de moeder het ont
staan der neurosen toekomt. Een gestoor
de verhouding der liefde van 't kind voor
namelijk met zijn moeder ziet hij als
hoofdkenmerk der neurose. Het kind groeit
op in binding aan zijn moeder maar het
moet zich geleidelijk vanuit die binding
tot vrijheid weten te ontwikkelen. Waar
dit niet gebeurt hebben we met een neu
rotische binding te maken. Daarvan geeft
de schrijver dan belangwekkende voor-
beelden.
Al is de schrijver psychoanalyticus, hij
is breed genoeg om ook andere vi6ies tot
hun recht te laten komen: de levende per
soonlijkheid van de therapeut moet de
eenzijdigheid der afzonderlijke gezichts
punten in zichzelf tot harmonie weten te
verwerken. In het voorlaatste hoofdstuk
„de toekomst van de psychotherapeut"
komt de schrijver tot algemene gezichts
punten over het werk van de therapeut,
die eenzijdigheid moet vermijden. Hij
moet de naar binnen-gekeeruheid bevor
deren en op die weg worden dan figuren
als Goethe. Rudolf Steiner, Keyserling en
ten slotte richtingen als het Zen-Boeddhis-
me en zelfs het manicheïsme van bete
kenis geacht. De schrijver bedoelt dit
allemaal heel goed maar hij lijkt me hier
toch nogal warhoofdig te werk te gaan:
wijsbegeerte noch mystiek zijn kennelijk
zijn terrein.
Alles samen is het werk wei nuttig om
in kort bestek een goede kijk te krijgen
op de moeder-kind-verhouding al dient
men zich van het eenzijdige van deze
ontwikkelingsfactor toch bewust te biijven
te meer omdat de andere factoren wel
niet ontkend worden maar in feite toch
geheel verwazen.
Prof. dr. A. Chorus
„Heropvoeding door arbeid" door
J. C. van Andel en O. van Andel-
Ripke. Met een inleidend woord
van prof. dr. W. v. d. Scheer
Uitg. Erv. J. Blijleveld. Utrecht.
In de eerste vier hoofstukken van dit
werk geven de schrijvers een rustige en.
verstandige uiteenzetting over voorwaar
den en oorzaken van geestelijke stoornis
sen. psychische gezondheid en ziek zijn,
aanleg en karakter, zedelijke en persoon
lijkheidsvorming en een aantal punten uit
de ontwikkeling van de behandeling van
geestelijk gestoorden.
De laatste vier hooldstukken behandelen
dan in' het bijzonder het in de hoofdtitel
aangeduide onderwerp: de arbeid als op
voedingsmiddel in het algemeen maar
vooral voor geestelijk gestoorden.
De schrijvers blijken in aansluiting
bij hun leermeester Winkler vooral de
biologische grondslag der ontwikkeling
niet te willen verwaarlozen terwijl ze ook
de nieuwste inzichten in 'n harmonische
visie van de menselijke ontwikkeling
trachten te plaatsen. En zo is ook de ac
tieve o' arbeidstherapie niet 'n manier
om gestoorden bezigheid of afleiding te
verschaffen maar 'n doen herleven der
eigen krachten van het zieke individu,
die herstel mogelijk maken zodra het de
ze doelbewust en met voldoening gebruikt
en zich weer aansprakelijk voelt voor het
resultaat" (88).
Vooral ook door bestudering van het
kinderleven en de kinderlijke ontwikke
ling, waarover de schrijvers in de Bijle-
veldserie enkele werken publiceerden zijn
zij tot het inzicht gekomen, dat de arbeid
kenmerkend is voor het leven zelf en als
opvoedingsmiddel in het systeem van
zelfregulatie is ingeschakeld.
Zo kwamen zij natuurlijkerwijs tot in
voering van dit systeem van arbeidsthera
pie, eerst via geleidelijke en gedeeltelijke
verwezenlijkingen, ten slotte in oen groot
experiment: de invoering van de actieve
therapie in een grote, door de beide schrij
vers geleide inrichting op Java. Dit hoofd
stuk is zeer interessant omdat men hier
tot in details de moeilijkheden en moge
lijkheden van een dergelijke actieve the
rapie ziet groeien en vorm krijgen. Erva
ringen en toepassingen in Nederland vol
gen dan. Ofschoon het werk hier en daar
als een roman te lezen is, is het toch een
echt studie-boek. Men kan er vooral uit
leren, dat de heropvoedingsgedachte t.a.v.
geestelijke gestoorden nog steeds veel
meer mogelijkheden inhoudt, dan ge
meenlijk gedacht wordt. En de schrijvers,
die uit een rijke ervaring putten, verstaan
de kunst om hun warmhartige belangstel
ling voor de lijdende mens op de lezer
over te dragen.
Het werk maakt een wat chaotische in
druk, doordat van alles en nog wat uit de
leer der geestesstoornissen aan de orde
komt; de hoofdtitel dekt de lading dan ook
geenszins; een en ander is te verklaren
uit de lange „incubatie" van dit werk.
waarover de schrijvers ons inlichten.
Maar voor allen, die met geestelijke stoor
nissen te maken hebben, is het zeer nut
tige en stimulerende lectuur.
Prof. dr. A. Chorus
„UR, ASSUR EN BABYLON
door dr. Hartmut Schmökel Uit
geversmij. Holland, Amsterdam.
Voor de magnifieke serie „Grote cul
turen der Oudheid" die uit 6 delen zal be
staan heeft dr. Hartmut Schmökel het
Tweestromenland Mesopotamië aan
Euphraat en Tigris voor zijn zeer deskun
dige rekening genomen. Drie millenia lang
is dit Aziatische land een van de belang
rijkste en oudste cultuurlanden der mens
heid geweest; het toneel van een geweldig
en historische drama, beleefd door de Su-
meriërs die ons het schrijven hebben
geleerd want zij drukten zich het eerst
in lettertekens beeldend uit op kleitablet
ten de Assyriërs en de Babyloniërs. De
ze drie volkeren hebben artistieke mees-
terprestaties verricht welke ons thans nog
met verbazing slaan en in verrukking
brengen. Hierover, maar over nog veel
meer, vertelt di. Schmökel oP boeiende
wijze. Die grootse periode uit de mensen
geschiedenis laat hij voor ons herleven zo,
dat ook geïnteresseerde leken er veel aan
hebben. Het illustratieve gedeelte maakt
dit schone en kloeke boek, dat door dr.
F. de Liagre Böhl, oud-hoogleraar aan de
Leidse universiteit voortreffelijk is ver
taald en van verhelderende aantekeningen
is voorzien, nog aantrekkelijker. Niet min
der dan 168 foto's van unieke kunstwer
ken zijn afgebeeld.
Öp
«9
t
