u
breigend gevaar en
}oomse machtsvorming
Sinterklaasviering
Middenstand niet ontevreden
onderhoudt
centraal boekingskantoor te
Djakarta in
Ör. Drees
topconf erentie
Controle en nationalisatie
gewoon inbeslagnemingen
K.A.B.-top
de Pari j se
Indonesië
Stoomvaart Mij. Nederland riclit
Indonesische
wortelen in
kolonialisme
gebeurtenissen
Nederlands
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Topconferentie van
KAB en NATO over
zware problemen
^een antipapistische sentimenten
^eer boven 400.000
hulpverlening
jjan landgenoten
Londen:Indonesische wateren waren
open zee en dat blijven ze
Paus kent geert onderscheid tussen
blank en zwart
De 3 pet. verhoging
op rookartikelen
Dinsdag 17 december 1957
Minister Zijlstra heeft volgens Tilanus
kortsluiting gemaakt
Teruggang in schoenenbranche was 40 pet.
Aanstaand weekend eerste grote zee
transport Nederlanders in Singapore
Water in de wijn
Opnieuw protest van
sigarenwinkeliers
Leiders Oostduitse
Evangelische kerk
vragen om asiel
WEERBERICHT
Clflkr - - -
t>,
Grote geschenken met
Kerstmis?
De bemoeienissen der V. N.
Meer coördinatie
Persconferentie
minister Luns
„De Nato-landen dienen op hun hoede te blijven voor het Nederlandse
verzoek (inzake solidariteit in verband met de anti-Nederlandse acties
Red.) en niet hun eigen nationale belangen op te ófferen terwille van het
Nederlandse kolonialisme in West-Irian". Dat zei gisteren een verontruste
woordvoerder van het Indonesische ministerie van Buitenlandse-Zaken in
Djakarta, die bovendien beweerde, dat alle huidige gebeurtenissen in Indo
nesië „hun wortels hebben in het Nederlandse kolonialisme in dgt deel
van Indonesia's grondgebied".
Indien de Nato zich door de Nederlanders zou laten overhalen tegen Indo
nesië op te treden, dan zouden de Aziatische en Afrikaanse landen een
dergelijke handeling opvatten als steun van de Nato aan het kolonialisme,
zo besloot hij.
Gordon Mein bij Soebandrio
Beëdiging Sartono als vice-
president
van de dag
n Bijzondere dag,
tóch weinig werk!
ASPERGES
(uit blik)
aati de onderkant
k in ham gerold.
Weerverwachting van het KNMI, geldig van
eden- tot morgenavond, luidt:
Overwegend droog, nevelig en zwaar bewolkt
rje"' Zwakke tot matige wind uit zuidelijke
tingen. Lichte, maar in de nacht hier en
aar batige vorst.
^°ensdag 18 december: zon op 8.46, onder 16.31.
aan op 5.26, onder 14.42.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
stateri?ruk bezochte vergadering van 1 punten tussen Lohman en Kuyper de hui-
de j *ring Delft sprak zaterdagmid- dige generatie niet meer aanspreken, ont-
ih.Ulj r?er H. W. Tilanus, voorzitter van lokte de heer Tilanus de. opmerking, dat
'Ot,. r.U. n„„. 1J
over het onderwerp „Waarom
Wl3 als C.H.U. onszelf handha-
t>fotpC„?len'werking tussen katholieken
•ki^-b.tT 'en> zoals dit in Duitsland in
li* bja P'aats vindt, zag de heer Tila-
dp aj n de Nederlandse partijverhou-
j®bde °Pmogelijk en ongewenst. Naar
verh2a verlangde hij niet terug.
ri„„and met de opmerkingen, ge-
u"vs p mr- Van Doorn op het twee
weg,, Jjhgres van de K.V.P., ontkende
T'lanus. dat bij deze afwijzing
sentimenten een rol spe-
t&t'sehe
zag spr. nog steeds een dreigend
•roomse machtsvorming",
houdt zeer bewust het
oog
Van vulKSUt;iei1 ook. j_/t; vcx-
echt l^^rier Zijlstra, kort geleden
P'tgesproken, dat de verschil-
k^epst et belang van het gehele volk;
i'nHtllSspngeen scheidsmuren op te trek-
t'?S vo„Welhe volksdelen ook. De ver-
Z. Exc. op dit punt kortsluiting had ge
maakt. Het zijn, zo stelde hij met veel
nadruk, niet meer de verschillen tussen
Lohman en Kuyper, die C.H. en A.R.
gescheiden houden, maar die tussen Kuy
per en Hoedemaker. Het zijn in het bij
zonder de gedachten van laatstgenoemde,
eens geesteijk leider van de Friese C.H.,
die na de oorlog sterker dan voordien in
C.H.-kring zijn gaan leven.
Een synthese tussen de antithese-ge
dachte, zoals deze nog steeds in het A.R.-
program staat, en de verwerping van een
scheiding op politiek gebied tussen chris
tenen en niet-christenen, zag spr. niet.
De C.H.U. neemt in het Nederlandse volk
een geheel eigen plaats in. Het is niet
gemakkelijk te zeggen, wat precies c.h.
is, het is meer .een zaak, die de ehriste-
lijk-historischen, althans de overgrote
meerderheid, intuïtief aanvoelen.
De kerkelijke verschillen spelen een
uiterst belangrijke rol.
(Van onze Haagse redactie).
Hoewel er uiteraard nog weinig exacte
gegevens beschikbaar zjjn over de resul
taten van de Sinterklaasverkoop, blijken
de uitkomsten van enkele plaatselijke
onderzoekingen wel te kloppen met een
uitgebreid onderzoek dat brancbegewjjze
van de zijde van de Ned. Kath. Midden
standsbond werd ingesteld. Een van de
meest opvallende resultaten van deze
..momentopname" is wel, dat vergeleken
met het topjaar 1956 de omzetten in de
schoenenwinkels met 4» pet. zijn ierug-
gelopen.
Toch wordt deze situatie niet veront
rustend genoemd wanneer men de omzet
van dit jaar vergelijkt met die van meer
„normale" jaren.
De verkoop bij ongevêer 150 speelgoed
winkeliers vertoont grote schommelngen
Wel is men algemeen de mening toege
daan, dat de omzet per klant is terug
gelopen. soms wel tot 30 pet Hei aanta
klanten heeft zich echter uitgebreid zodat
het algemene beeld iets ongunstiger is
dan dat van vorig jaar.
Bij de drogisten zijn omzetten gelijk aan
vorig jaar waargenomen. Hier blijkt de
avondverkoop zeer stimulerend gewerkt
te hebben. Zonder avondverkoop waren
de omzetten in de desbetreffende winkels
10 tot 12 pet. lager dan vorig jaar.
Er is de laatste jaren reeds een ver
schuiving waar te nemen van Sinterklaas
naar Kerstmis bij de aankoop van grotere
geschenken in de glas-, porselein- en
huishoudelijke artikelenbranche. De Sin
terklaasverkoop is hier tegengevallen.
Vooral het per klant bestede bedrag ging
omlaag. Serviezen en keukenuitzetten wer
den weinig verkocht, wel onderdelen
hiervan.
Ook bij de juweliers en horlogers is de
verschuiving van de verkoop naar het
goedkope en goede gebruiksartikel waar
te nemen.- De Sinterklaasverkoop bleek
hier dezelfde als vorig jaar Vooral de
avondverkoop leverde bevredigende resul
taten op.
Hoewel de Sinterklaasomzet bij de
sigarenwinkeliers dezelfde was als vorig
jaar, ontvingen zij een lagere netto-winst
doordat de marges sinds maart van dit
laar zijn gedaald.
Deze gegevens hebben voornamelijk
betrekking op de resultaten van enkele
grote steden in het westen. Van het
grootwinkelbedrijf werden geen ge
gevens ontvangen; evenmin uit de
radio- en televisiebranche die, naar men
mag aannemen, een bijzonder goed jaar
heeft gemaakt.
heeft
Va^r" Willem Drees heeft gistermiddag op de eerste plenaire vergadering
jnC regeringsleiders der vijftien NATO-landen in Parijs betreurd, dat
e afgelopen jaren en maanden bepaalde openbare verklaringen in het
C,en z,jn afgelegd, die de Indonesische regering de indruk moeten
i >en gegeven, dat haar revolutionaire en onwettige methoden welis-
k- "let enige bezorgdheid moeten worden opgevat, doch geen ernstige
ih r ontinoeten. Dergelijke verklaringen kunnen de radicale elementen
bdonesië slechts aanmoedigen terwijl de constructieve elementen hier-
Pr worden ontmoedigd.
ïaa ?en 10 dagen geleden de Indonesische kwestie in de permanente NATO-
Ve door de Nederlandse afgevaardigde ter tafel werd gbracht, zijn
^ekeringen van solidariteit der NATO-partnersontvangen, die zeer
Va Pnjs worden gesteld, aldus dr. Drees. Volgens hem kon men het belang
een gemeenschappelijke houding van alle Westelijke mogendheden
Ipd °Ver ^eze aanfluiting van ordelijke internationale betrekkingen door
°nesië niet overschatten.
flueJcWestie Nleuw-Guinea, zo vervolgde
tev^e(,«landse premier, Is een van de
e Ina die dc afBel°Pen Paar jaar door
^ra nesische regering als voorwendsel
gebruikt voor de zogenaamde on-
O'flkheid voor normale betrekkingen
«f ^(Ierland. De huidige toestand is
die de nauwlettendste aandacht
fle gehele westelijke wereld vereist.
Drees zei, dat de Indonesische re-
bat;!:® een nieuwe standaard van inter-
«ell*»al gedrag invoert en dat het dui-
«ig is waarom landen, die als Indone-
Sov, aandelen, de volledige steun van
h^ai^ussische en Chinese communisten
Dr. Drees legde er de nadruk op, dat
gister^fPandsraad van de K.A.B., die
o°k bii in Utrecht w€rd gehouden, werd
cre-vr, °°nd dooi; de oud-voorzitter en
&rUj;norz.itter oud-minister A. C. de
^'ddt.i'v,die harteliik door de heer J.,H.
bopri. ais werd verwelkomd. De ver-
W,v°°rzitter deelde mede, dat het le-
^'ideliiï^a' <i00r uittreding van de ARKA
beej, i15 daaronder lag. weer de 400.000
lVgs .°verschreden. Het officieuze cijfer
39?-340 ?kt?ber j-1- 395.771, 1 november
on 1 december 399,197.
^eüm Propagandaleider, de heer Louis
?r voegde daaraan toe. dat de 'n
vOq er gevoerde actie „Wees een Sint
r>Ugeleeen k'nd" 60|1 nieuwe leden heeft
li? etl de daarna gfevoerde actie.
„ec een week duurde, het resul-
an 987 nieuwe leden bracht.
ahdgpPdracbt van de Stichting Hulp aan
NW-n°ten in Indonesië is gisteren de
9-00nrQamse journalist Th. C. Droog met
r vv CaPsu'es met vitaminepreparaten
)vertro')?1?tuig van Schiphol naar Singapore
B en- De heer Droog, die nog niet
's gev den uit Indonesië naar Nederland
ia0orBOrnen- heeft de opdracht om in Sin-
tlr e
et anI°0r de Stichting in samenwerking
a^'sat re Nederlanders aldaar een or-
de't °P te richten, die hulp zal bieden
°iieSj- te verwachten stroom van uit In-
v r,eP3triërende Nederlanders.
Iw, sticht
ling, die thans twee jaar oud is.
j'eijerp" een deel van de 9.000 werkloze
,a a;-,„antise onderdanen, die als eersten
,er]at umrking komen om IIndonesië ie
>st-lge U, ook in Indonesië reeds steun
Voor hulp aan landgenoten
tï M0ne vuur nuip aan lanagenojec
S,50e]."Sló heeft de Stichting, volgens
e 'tin van haar voorzitter, dr.
bert11' 13611 Haag, de laatste maanden
arag van circa 100.000 uitgegeven.
in
me-
H
de methoden die Indonesië gebruikt, zo
als „controle" of „nationalisatie", in het
geheel niet lijken op wat de westelijke
wereld hieronder verstaat. Het rijn ge
woon vormen van inbeslagneming, op
aanstichting van en dikwijls uitgevoerd
door communistische organisaties.
De Nederlandse premier zei, dat hij
niet zou uitwijden over de grote moei
lijkheden van de Nederlanders wie het
leven in Indonesië onmogelijk wordt ge
maakt en over wat het betekent een land
te moeten verlaten waar generaties
Nederlanders hebber, gewerkt. Maar. zei
hip mem kan de ogen niet sluiten voor
de gevolgen, die de huidige toestand wei-
licht .zou kunnen hebben voor de alge
mene positie van Nederland, die thans
op economisch en financieel gebied en op
het gebied van de buitenlandse valuta
wordt beïnvloed.
Dr. Drees had tevoren in herinnering
gebracht, dat in 1949' onderhandelingen
waren gevoerd, onder auspiciën van de
V.N. die een commissie (de V.N.-com-
missie voor Indonesië) hadden opgericht.
Die commissie heeft een belangrijk aan
deel gehad in het ontwerpen van de ver
dragen, die in de loop van datzelfde jaar
tussen Nederland en Indonesië werden
gesloten, en nadrukkelijk was overeenge
komen dat de commissie toezicht zou
houden op de uitvoering van die ver
dragen. Binnen een paar maanden echter
begon de republiek Indonesië de overeen
komsten te saboteren en dit vond in 1956
zijn hoogtepunt in de opzegging van de
overeenkomsten. De politieke regeling
die men moeizaam had bereikt, werd door
Indonesië opzii geschoven, financiële en
economische verplichtingen werden op
gezegd.
Men kan vragen, aldus dr. Drees. wat
de V.N. en hun commissie, die de In
donesische kwestie altijd op hun agenda
hadden gehouden, hebben gedaan. Het
antwoord is „niets". Het verbreken van
internationale verdragen, aangegaan on
der toezicht van de V.N., baarde nau
welijks opzien.
De premier was zijn rede begonnen
met te verklaren, dat de vorderingen van
de wetenschap een veel grotere mate
van coördinatie binnen de NATO nodig
maken. In de eerste plaats dient er ver
trouwen onder de bondgenoten te be
staan.
Dr. Drees sprak er zijn vreugde over
uit, dat president Eisenhower de conferen
tie kan bijwonen. De aanwezigheid van
de leider der machtigste NATO-mogend-
heid, die grote verantwoordelijkheid ln
de wereld heeft, achtte hij op dit belang
rijke ogenblik van groot belang. Hij
hoopte, dat president Eisenhpwer naar
de V.S. zou terugkeren met, de overtui
ging, dat, wat ook de meningsverschillen
zullen zijn die van tijd tot tijd in de
NATO, als in alle vrije organisaties rij
zen, de leden in geval van nood volledi™
op elkaar kunnen rekenen.
Minister Drêes ïiitte voorts zjjn op
rechte wairdcring voor het feit, dat de
V.S. en Canada belangrijke strijdkrach
ten in Europa handhaven. Wat de Sovjet-
dreiging betreft zei hp, dat het grote
gevaar waar de NATO naar het schijnt
tegenover staat, de indirecte methode
is, die de Sovjets gebruiken om het wes
ten te ondermijnen en in het bijzonder
de betrekkingen yan het "westen met
Afika en Azië te vergiftigen. Dit is een
der redenen, meende dr. Drees waarom
politiek overleg van de NATO-landen
van zo uitnemend belang is.
Tijdens een persconferentie verklaarde
minister Luns gisteravond, na; afloop van
de eerste werkvergadering „Ik heb de
indruk, dat Nederland ten aanzien van
de Indonesische 'kwestie van zijn Atlan
tische partners méér dan .alleen maar
platonische steun zal ontvangen".
Op een vraag of Nederland met be
trekking tot de gebeurtenissen in Indo
nesië reeds steun heeft ondervondtn,
antwoordde Luns, dat van het optreden
van West-Duitsland met bevrediging is
kennisgenomen. Ook de Ver. Staten heb
ben sterker gereageerd dan vroeger het
geval was, zo voegde hij er aan toe,
evenals Engeland, dat met grote belang
stelling de gebeurtenissen volgt.
Vandaag zal minister Luns een onder
houd hebben met de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken, Foster
Dulles, die hem hiertoe heeft uitgeno
digd.
Maandagochtend is in Parijs de topconferentie van de N.A.T.O. begonnen. Op deze foto, die een algemeen overzicht van de
conferentietafel geeft, herkennen wij v.l.n.r.: Menderes, McMillan, Eisenhower, Spaak, Bech en Van Acker.
Onder leiding van jhr. M. F. van Len-
nep, vertegenwoordiger der Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" is te Djakarta
ingesteld een centraal boekingskatoor
voor passages, ten einde in nauw overleg
met de Nederlandse diplomatieke verte
genwoordiging, de aangevraagde passages
in te passen in de ter beschikking staan
de seheepsruimte, hetzij met directe be
stemming naar Europa, hetzij voorlopig
naar Singapore. Het centraal boekings
kantoor is tevens belast met de admini
stratieve afwikkeling der passages, welke
zo eenvoudig mogelijk wordt gehouden.
Aangezien betaling van passagfes In
roepiah's niet meer mogelijk is, zuilen,
behalve wanneer de betaling der passage
gelden in Nederland kan geschieden, de
pasagiers verwezen worden naar de diplo
matieke vertegenwoordiging, ter verkrij
ging van een later aan het rijk terug te
betalen reisopdracht, tenzij men recht
heeft op passage voor rijksrekening.
Intussen is door de Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" reeds uitbreiding
gegeven aan de accommodatie op vracht
schepen. Het s.s. „Roebiah" vertrok 15
dezer van Belawan naar Nederland met
47 passagiers. Verwacht wordt, dat ook
het s.s. „Radja", bestemd om ca. 20 de
cember van Priok te vertrekken, even
eens een groter aantal passagiers dan nor
maal zal vervoeren, evenals de „Karium"
ca. 24 december van Belawan, de „Kari-
mata" ca. 27 december van Priok en de
„Bali" begin januari van Belawan.
Voorts is de agent van de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" in Singapore,
gemachtig het m.s. ..Batjan", varende in
de Java- New York lijn. beschikbaar te
stellen voor het vervoer van 74 passagiers
van Belawan naar Napels; dit schip is
bestemd om ca. 17 december van Belawan
te vertrekken.
Er Is verder een Engelse reactie ge
komen op de mededeling van de In
donesische regering, dat de wateren
rondom de drieduizend eilanden van
de Indonesische Archipel thans Indo
nesische wateren zijn. De woordvoer
der van het Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken vertolkte kort,
zakelijk en afdoend de mening van
de Britse regering: „De wateren tus
sen vele van de Indonesische eilan
den zijn altijd open zee geweest en
ze zullen dat blijven". Voorzichtig
heidshalve legde de woordvoerder er
de nadruk op, dat hij nog geen tekst
van de Indonesische verklaring had
ontvangen en dat zijn commentaar
Tijdens de wekelijkse massa-audiëntie in de Sint-Pietersbasiliek te Rome
begaf Z. H. Paus Pius XII zich onder de gelovigen die in de kerk bijeen
waren. Op de foto ziet men de Heilige Vader, die vanaf zijn draagbare
troon een negerjongetje over het hoofd streelt.
dus voorlopig was. „Maar de Britse
regering ziet echter geen reden haar
lang gevo'gde politiek van verdedi
ging van de vrijheid op zee te verla
ten".
In Parijs is de Indonesische .ambas
sadeur aan het wootd geweest en hij
verklaarde, dat het nooit het plan is
geweest de KPM-schepen te confisque
ren, een verklaring die al eerder hier
bekend was en gisteren ook in het Aus
tralische Canberra verkondigd is. Na
tuurlijk werden ook in Parijs de over
haaste maatregelen van de KPM be
treurd en voorts was het ook niet de
bedoeling alle 50.000 Nederlanders uit
Indonesië te wijzen, doch slechts de
werkloze Nederlandse' onderdanen. Zo
al men ziet, dit alles was al eerder gê
zegd, maar de Indonesische regering
ziet er kennelijk wel heil in de eerste,
uiterst onaangename indrukken, die 't
Indonesische optreden in heel de we
reld heeft gewekt, wat te vërzachten.
Dulles' speciale vertegenwoordiger
de Amerikaan Gordon Mein, heeft gis
teren in Djakarta een bezoek gebracht
aan Soebandrio, de Indonesische minis
ter van Buitenlandse Zaken. Vijftig
minuten heeft hij met hem gesproker
Onderwerp van gesprek was; de alge
mene toestand in Indonesië na de anti-
Nederlandse maatregelen. Gordon Mein
was hij zijn bezoek vergezeld door de
Amerikaanse ambassadeur in Djakarta,
John M. AlHsoh. Gordon Mein he rit
verder <ie bezdrgdljeid van de Ameri
kaanse'regering over de toestand in In
donesië tot uitdrukking gebracht, maar
bij deed geen. aanbod tot bemindriing
door de V.S. in de crisis tussen Neder
land en Indonesië.
Vrijdag zal de voorzitter van het In
donesische parlement, mr. Sartono, zijn
taak als vice-president aarv-wton zo
heeft hij zelf in het parlement mee
gedeeld. Op die dag wordt hij beëdigd
Dit geschiedt in verband me* het aan
staande vertrek van president Soe'-arno
naar het buitenland. Soeksrno zal, zo
werd verleden week in Djakarta bekend
gemaakt door de regering, begin janu
ari in een „naburig land" rust nemen.
De gezamenlijke (Algemene, Katho
lieke en Christelijke) bonden van sigaren
winkeliers organiseerden gistermiddag een
persconferentie, die ten doel had nogmaals
een openlijk protest te laten horen te
gen de door de regering voorgestelde ver
hoging der omzetbelasting op rookartike
len met 3 procent. Het regeringsvoorstel
zaa] aanstaande woensdag in de Tweede
Kamer worden behandeld. „De Neder
landse sigarenwinkeliers voelen zich in
hun bestaansmogelijkheid bedreigd
en vrezen, dat zij als gevolg van de
voorgestelde verhoging der omzetbelasting
nog meer aan de rand van het bestaan
zullen komen, dan nu reeds het geval
is", aldus de tendens van hetgeen gis
termiddag de journalisten werd meege
deeld.
Aan de bezwaren van de handelaren
tegen het voorgestelde nieuwe tarief en
aan de in verband daarmee gevoerde ac
ties werd in ons land reeds eerder aan
dacht besteed.
Het Westberlqnse anti-communistische
informatiebureau berichtte gisteren, dat
twee vooraanstaande leiders van de Oost
duitse Evangelische Kerk asiel hebbenT
Volgens het semi-officiele Joegoslavi-,
gevraagd in West-Berltjn om te ontsnap- j sch€ persbureau „Yugopress" zijn er 2
pen aan de strafmaatregelen van de Oost
duitse veiligheidspolitie.
Het zijn Walter Harder en Paul'Heideck
Zij verklaarden, dat zij op 21 oktober
door de veiligheidspolitie waren gearres
teerd op beschuldiging van valutazwen-
del. maar dat zij enige dagen later weer
waren vrijgelaten. Gedurende het verhoor
had men hun gezegd, dat zij niet zouden
worden gestraft, indien zij zich bereid
verklaarden om voor de veiligheidspolitie
te werken.
december jl. twee vooraanstaande figuren
uit de Joegoslavische socialistische bewe
ging van voor de jongste wereldoorlog.
Aleksander Pavlovic en Bogdan Krekic,
alsmede een voormalige hoogleraar in
de theologie aan de universiteit van Bel
grado, Dragoslav Stranjakovic, gearres
teerd op beschuldiging van het onder
houden van „verraderlijke" contacten met
Joegeslavische emigranten in het bui
tenland. De drie mannen worden „wel
bekende handlangers van de (Duitse) be
zetters" genoemd.
niets ff e d a a n
