Definitieve beslissing over de
projecten komt pas in januari
KAAS
Gemengd landbouwbedrijf
„een tafel met drie poten
Poot van varkenshouderij is al
een jaar wankel en kraakt
IS
EEN RUSSIN speelde BACH
SPINWIEL JONGE
In Plymouth stierf
een brok romantiek
Overijssel over de
Geraerd Terborgh-prijs
HET NEDERLANDSE PAVILJOEN
TE BRUSSEL
H
I
Meer duidelijkheid in het beleid een algemene wens
NOVIB-vergadering in teken der kritiek
Meer klaarheid nodig
Kaarsen, kaas en Kerstmis
VOORZITTER VAN DE N.C.B.:
Première Speelgroep
Limburg
Minister Zijlstra ziet
1958 hoopvol in
VAN HART EN
HOOFD
VRIJDAG 20 DECEMBER 1957
PAGINA 3
a'^
Jats v!"
ne"
rV
„Ja, zei ons volk
Nieuwe leden
°«n
Opvolger prof. Zeegers
doe mess- met
Als in de tijd van
Tyl Uilenspiegel?
Zware pil
„Wat wil men?"
„Als de vos
Ons verzetten
N Dicht bij de mensen
PUCK SPEELT „HET GLAS
WATER"
OOK IN NACHTELIJKE
UREN KALM RIJDEN
Voorlichting niet juist
Begroting „zweeft"
VoA?n en dat men nu twee Pro-iectcn
de ware Vaderlandse klare
TRIOMFEN VOOR SUSANA
EN JOSé IN CONCERT
GEBOUW
AANBESTEDING UITDIEPING
VAN HET SUEZ-KANAAL
ian
eliSl
bleken is, dat de medewerking van het
Nederlandse publiek zo groot is.
De vertegenwoordigers van de Kon.
Middenstandsbond en van de Raad van
Gereformeerde Sociale Arbeid vroegen
opheldering en een goed doordacht be
leid. „Komen we hier om ja te knikken
voor besluiten, die reeds door het dage
lijks bestuur genomen zijn?", aldus de
laatste spreker. Een woordvoerder van
het Katholieke Onderwijsverbond vond
het onbegrijpelijk, dat men in de Soedan
(Van onze Haagse redactie)
Op de algemene vergadering van de N.O.V.I.B., die gisteren in Den Haag
•^erd gehouden, is besloten nog geen definitieve beslissing te nemen ten aan-
len van het bestuursbeleid in verband met de beide projecten in de Soedan
Griekenland, die het dagelijks bestuur wil realiseren en met betrekking
°v 6 bpSr°ting voor het jaar 1958.
"an de 109 leden, die het algemeen bestuur, bestaande uit vertegenwoordi
gers van een zestigtal landelijke organisaties, telt, waren er 58 aanwezig op
"e Vergadering. Toen er tenslotte gestemd moest worden, bleek een vierde deel
'an de aanwezigen de zaal reeds verlaten te hebben, zodat men het voor
'Anmen vereiste quorum niet bezat.
Hoewel men vrij algemeen principieel instemde met de N.O.V.I.B.-gedachte,
"eek de kritiek op de realisering van deze principes zo omvangrijk, dat het
^agelijbs bestuur het ook om deze reden juister achtte eerst een beraad in
Ue kringen der aangesloten organisaties te doen plaats vinden alvorens een
c»ncrete uitspraak over het gevoerde en te voeren beleid en de begroting 1958
vragen. Eind januari zal dan opnieuw een algemene vergadering plaats
vinden en het dagelijks bestuur verwacht, dat men dan wel tot een uitspraak
Zal komen.
sr^e v°orzitter, prof. dr. ir. E. de Vries,
^Prak een openingswoord, dat vrij opti-
Pstisch gestemd was. Dat het niet van-
='tsprekend of gemakkelijk zou zijn om
.aandacht van het Nederlandse volk te
'enten op de noden en problemen van
minderbedeelde volken, heeft de op-
g"mters van de NOVIB van begin af
an voor ogen gestaan. Hulp op lange
j®rmijn aan nood op lange termijn appel-
eerder het geweten dan het gevoel:
"'Hen moet terwille van de zuiverheid
j^an de actie en terwille van de waardig-
e,'d van onze medemensen ver weg, ver
dijden de nood te overdrijven". Tegen
achtergrond bezien meende de voor-
itter dat de weerklank van de NOVIB
n het Nederlandse volk verblijdend ,s
geWeest.
vAen gedachtenwisseling over wat de
V O.V.I.B. is en niet is, kan en niet kan,
U"chte hij toe. „Meer klaarheid ten aan-
®n van de onderscheiden taak van na-
'°nale overheid, internationale organen
Brivé-initiatief, van nationale en con-
essionele organen is nodig."
p Pe hulpbehoevende volkeren kunnen
;hter niet wachten tot alle principiële en
gahisatorische vragen tot de bodem zijn
""gediept. „We moeten ons onthouden
vijl het aan elkaar toeschrijven van ver-
aPte verkeerde bedoelingen."
zijn nu 163 NOVIB-comités opge-
"cht. Ómdat meer bezwaren zijn ge
bakt aan de top dan bij het publiek zelf,
,°Ocludeerde spr. dat het Nederlandse
mik „ja" tegen de NOVIB heeft gezegd.
Jml is er een aarzeling geweest, die ern-
vige gevolgen heeft gehad, zodat b.v.
?.e Stichting van den Arbeid niet de na-
:'°nale actie steunde maar er een meer
Jhdiylduele en plaatselijke activiteit ont-
Plooid moest worden.
Om versplintering tegen te gaan is nu
een coördinatie met het UNICEF en
tJNESCO-comité's in Nederland tot
stand gebracht. Zowel in Griekenland als
de Soedan heeft men de plannen voor
Projecten van NOVIB op hoge prijs
«estehl.
O, J°t De Vries stelde tenslotte de vraag
te NOVIB levensvatbaar is en een taak
*es>t rvullen heeft Als de vergader!5g,1a
hl nil Zal deze zich ook op de middelen
Va», beraden. Vooral de beïnvloeding
gro ?e eigen leden is hierbij dan van het
mtste belang. De kritiek die er is ga-
Vn ®st. op de grote bedragen die voor de
»,.rlichtinu 7.iin uitgetrokken wees hij af.
sociaal-pedagogische problemen wil gaan
aanpakken in een soort school op particu
liere basis, terwijl de regering alle scho
len van missie en zending genationali
seerd heeft. „Ik vind het zeer moeilijk de
verantwoordelijkheid die ik hiervoor
draag bij mijn leden duidelijk te maken".
Een andere "spreker tenslotte meende,
dat de positie van de NOVIB bij het
Nederlandse publiek veel hachelijke,- en
zwakker is dan men op deze vergadering
had laten blijken. Ook deze spreker vroeg
beraad in eigen kring, waarin uiting kon
worden gegeven aan wat er aan veront
rusting leeft. Gebrek aan massa-psycho
logisch inzicht, weinig onderling overleg,
beraadslaging en besluitsvormi.ng, een
onderzoek naar de interne weerstanden
waren desiderata van deze spreker, die
tevens zijn diepe teleurstelling uitsprak
over de verspreiding van het propaganda
materiaal, dat vaak niet eens was be
zorgd.
Op al deze kritiek werd door het be
stuur slechts met een enkel woord ge
antwoord, zo er al geantwoord werd. Veel
is op de vergadering van gisteren niet
doorgesproken of uitgepraat. De vergade
ring van januari zal men dus wel als een
direct vervolg hiervan moeten zien. Het
zou hierbij goed zijn, dat men zeker voor
het stellen en beantwoorden van vragen
van de leden meer tijd beschikbaar stelt
dan nu het geval was.
p°rlichting zijn uitgetrokken wees hij
n of 2 cent per Nederlander: is dit
Geinig of te veel?"
vAls echter wordt gezegd dat er geld
°Ver de balk is gegooid, dan sta ik er
Bersoonlfjk borg voor dat dit op zjjn
achtst gezegd misleidend is."
Als nieuwe leden werden vervolgens
hgenomeh de Federatie van Ned. Ver-
pnJSiBgen, die de belangen van de Ver
hei ng en de Verplegenden behartigen,
v St—Melaniawerk, de Memisa en Uni-
si«w?la Lig0- De Stichting Centraal Mis-
h Commissariaat had zich opgegeven, zij
St °nder een zekere beperking. Deze
Vis» t.ing wenst in de NOVIB een eigen
rti 16 in te brengen naast een solidariteit,
jj®, haar buiten blijkt. De Stichting zal
va no§ nader beraden over de wijze
11 samenwerking.
prof. De Vries achtte het thans urgent
een principiële gedachtenwisseling te
^®eren over de verhouding van NOVIB
rtA^Üds tegenover Missie en Zending an-
In de vacature, ontstaan door het uit
laden van prof. Zeegers, werd voorzien
Natuurlijk hebt U met Kerstmis kaarsen in huis.
Immers, wat is Kerstmis zonder kaarsen? 't Is
als een maaltijd zonder kaas.
Laat daarom met al Uw zorg voor kaarsen ae
kaas met Kerstmis toch niet schieten. Want zonder
kaas is Kerstmis geen Kerstmis.
Als U vóór het Kerstdiner een aperitief drinkt,
presenteer er dan een stukje kaas bij - en na het
diner, als waardig sluitstuk, weef een hartig stukje
Hollandse kaas. Dat accentueert het succes van
Uw kookkunst!
Over kookkunst gesproken
kent U hel Kaasreceptenboekje, met
een schat aan kaasrecepten
Vraag het Uw winkelier (25 ct.) of
schriftelijk (25 ct. postzegel bijsluiten).
aan Het Nederlands fuivelbureau,
Cort van der Lindenstraat 7,
Rijswijk - Z-H.
(Van onze correspondent).
Bij de algemene beschouwingen in de
wintervergadering van de Prov. Staten
van Overijssel hebben gisteren voorname
lijk vier onderwerpen de aandacht gehad,
de decentralisatie in ons land, liet ver
langen een universiteit in de provincie
gevestigd te krijgen, de jongste toeken
ning van de Geraerd Tcrborghprijs en het
subsidiebeleid tegen de achtergrond van
de bestedingsbeperking.
Inzake de decentralisatie werd er bij
Ged. Staten op aangedrongen niet af te
wachten welke stappen het rijk in de
toekomst zal nemen. De woordvoerders
wilden een eigen, concreet plan als bij
drage tot de oplossing van deze natio
nale kwestie.
Wat de vestiging van een universiteit
aangaat was de algemene mening, dat
G.S. de acties, die steden als Zwolle,
Deventer en Enschede hebben ontketend,
dienen te bundelen, omdat het eerste
streven moet zijn een inrichting van hoger
onderwijs in de provincie te krijgen.
Over de toekenning van de Geraerd
Terborghprijs aan de Enschedese amateur
tekenaar B. E. Akkerman, enige weken
geleden, was niemand te spreken. Men
meende, dat het provinciebestuur er goed
aan zal'doen een minder eenzijdige jury
samen te stellen, waarin geen Överijssel-
naren zitting hebben. De recente gang
van zaken werd door een van de sprekers
een tragi-komische affaire genoemd en
als vergelijking werd Tyl Uilenspiegel
aangehaald, die een aantal lieden sugge
reerde, dat alleen degenen met blauw
bloed in de aderen in»de blanke muur.
die hij toonde, een magnifieke schLdering
konden zien. Allen waren daarop vol
bewondering.
Zoals in het verleden vaker, vroegen
verscheidene sprekers zich ook nu weer
af waar de grenzen voor de subsidie
verlening moeten worden getrokken. Af
remmen bij de huidige bestedingsbeper
king is voor vele organisaties gevaarlijk,
daar zij voor een belangrijk deel zijn aan
gewezen op overheidsbijdragen. In dit
verband werd de Operagroep „Forum'
genoemd, die voor twee-derde deel van
overheidssteun leeft.
Vandaag komen de antwoorden var. Geel.
Staten in eerste instantie.
(Van onze verslaggever)
„Wij aanvaarden het beleid voor de akkerbouw om via de monopolieheffingen
de garantie te bewerkstelligen, doch daardoor mag de veehouderij en het ge
mengd bedrijf niet ten achter blijven". Dit zei de voorzitter van de N.C.B., de
heer Jos Zegers op de gisteren in Tilburg gehouden algemene vergadering, waar
bij hij vooral niet te spreken was over het beleid ten aanzien van de varkens
houderij. De regering is bereid mede te werken, dat voor een varkensstapel tot
een omvang van 3,3 miljoen een redelijke producentenprijs wordt verkregen.
Waarom spreekt men niet van een garantieprijs gebaseerd op de kostprijs?
De varkenshouderij zal lonend moeten worden en wanneer hiervoor vèr gaan
de maatregelen noodzakelijk zijn, als b.v. een toewijzing van een bepaald aantal
varkens per bedrijf, om de totale varkensstapel niet te uitgebreid te doen worden,
dan zal hiervoor niet mogen worden teruggedeinsd.
Vo-or de kunstkring te Geleen zal de
Speelgroep Limburg op 7 januari a.s. in
het Roxy-theater de première brengen
van „Drie dozijn rode rozen", een blijspel
van de Italiaanse schrijver Aldo de Bene-
det'ti. Van hem heeft de speelgroep Lim
burg de laatste twee jaren reeds „Is u
misschien haar man?" op het repertoire
gehad, welk stuik meer dan 150 voorstel
lingen heeft beleefd.
De regie van „drie dozijn rode rozen"
is in handen van Gabriël Beckers. Diny
Kuiper, Vorry van de Ven uit Geleen,
Gabriël Beckers en Jo van de Ven spelen
er de belangrijkste rollen in.
De heer Zegers vergeleek het gemengd
bedrijf met een tafel met drie poten: de
veehouderij, de varkens en de kippen.
Zaagt men er een poot onderuit, dan
blijft deze tafel niet staande. De poot
van de varkenshouderij is reeds een jaar
wankel. Bij de laatst genomen beslissing
kraakt deze poot.
De veehouderij krijgt een zware pil
te slikken met de uitgestelde nabetaling
van een deel van de melktoeslag tot een
totaalbedrag van 50 miljoen. In januari
1959 zullen de ingehouden gelden wor
den uitgekeerd. Moet hier nu de vee
houderij 50 miljoen lenen aan de re
gering? De heer Zegers moest denken
aan een ondernemer, die op te grote voet
leeft en van zijn werknemer, die zuinig
leeft, geld moet lenen.
Onder de door deze regeling getrof
fen personen zijn vele jonge boeren, die
met grote schuld hun bedrijf hebben
moeten beginnen zelfs met behulp van
het waarborgfonds. Vele veehouders
hebben reeds op krediet bij handel en
ooöperatie gekocht met het oog op de
nabetaling van de markt. Moet de boe
renstand weer de pakezel zijn?
De thans door de Tweede Kamer aan
genomen regeling, nl. 1 cent per liter op
de nabetaling inhouden tot januari 1959
is wel beter dan de oorspronkelijke
blokkeringsregelingen. Ook de kippen-
houderij baart zorg en met spanning
wordt het verloop afgewacht.
Vervolgens ging de heer Zegers in op
het zg. kleine boerenprobleem. Duizen
den bedrijven worden in allerlei uitin
gen te klein geacht, honderdduizend
boeren zouden geen produktieve arbeid
verrichten en moeten afvloeien; een
commissie-Hofstee wordt ingesteld. Wat
wil men? Waar blijft de vrijheid? Waar
blijft de eigendom? Tegen vestigings
eisen voor het bedrijf is het hoofdbe
stuur positief gekant. Wat voor norm
zou men hiervoor immers willen aan
houden? „Wij zijn wars van alle sociali
satie" aldus de heer Zegers „en
vertrouwen nog ten volle op het gezond
verstand van de boeren zelf."
De heer Zegers voegde eraan toe, dat
de inzichten omtrent gebruik of beheer
van de eigendom nogal wat gewijzigd
zijn en wees in dit verband op de dis
cussies rond de ruilverkaveling „Bos
sche Broek". Reeds enkele jaren gele
den besloot de N.C.B. om deze ruilver
kaveling met kracht te steunen. Nu la
ten bepaalde groot-grondbezitters ver
gaderingen bijeenroepen van boeren,
onder wie vanzelf hun pachters en leu
ren met circulaires, waarin tegen deze
ruilverkaveling op misleidende wijze
allerlei denkbeeldige bezwaren naar
voren worden gebracht. „Als de vos de
passie preekt boer pas op je kippen!"
merkte de heer Zegers op.
Over het nabetalen van een deel van
de gegarandeerde melkprijs kwamen de
tongen eerst goed los. Er werd gevraagd
of daarover geen rente betaald kon wor
den. De voorzitter kon niet anders dan
de bezwaren onderschrijven. Hij zag
niet in, dat op een staatsuitgave van 7
miljard deze 50 miljoen beslist nodig
is beschouwde de hele zaak als een pres
tige kwestie, omdat er nu eenmaal ge
blokkeerd moest worden.
De voorzitter van de K.N.B.T.B., de
heer C. G. A. Mertens achtte het onbil
lijk de moeilijkheden inzake afzetmoge
lijkheden en prijsvorming, waarmee
vooral de exporterende landen te maken
hebben, geheel op de rug van de rege
ring te schuiven. Een der belangrijkste
grieven vond hij echter, dat geen vol
doende garantieprijs gegeven wordt om
aan een behoorlijke kostprijs van het
produkt te komen. Bij het huidige loon-
en prijsbeleid dreigt de landbouw inder
daad weer de pakezel te worden. Daar
tegen moeten we ons verzetten.
Voor het eerst woonde de nieuwe
geestelijke adviseur van de N.C.B., ka
pelaan Merkx de vergadering bij. Ook
de nieuwe geestelijke adviseur van de
K.N.B.T.B., "kapelaan J. Bless werd har
telijk verwelkomd.
Kapelaan Merkx hield een geestdriftige
rede. waarin hij wees op de veranderin
gen. die ook in het boerenleven plaats
hebben. Hij hoopte, dat de eenheid, ge
hechtheid en liefde gehandhaafd zouden
blijven.
De inzamelingsactie in natura heeft
de record-opbrengst van 105.000,ge
haald. waarvan f 30.000.ten bate van
de Hongaren komen, 25.000,aan de
seminaries van de bisdommen; 13.500
aan de Missie; 5000.— aan het Bin
nenlands Apostolaat: 5000.aan de
slotzusters- in de beide bisdommen;
6000.voor de Lourdes-actie van de
jonge boeren en boerinnen en f 15.000
ten behoeve van het eigen sociaal fonds.
Met een ovatie werd in de middag
vergadering de groet aan de vroegere ad
viseur mgr. W. M. Bekkers, de bisschop
coadjutor, toen hij op het podium gezeten
was. beantwoord met een „dag mannen,
allemaal".
De voorzitter, de heer Jos Zegers bood
in welgekozen bewoordingen aan mgr.
Bekkers de door de N.C.B. en zijn in
stellingen beloofde staf aan.
Mgr. Bekkers dankte getroffen
voor dit fraaie geschenk en ingaand op
de symboliek van de staf, zag hij haar
ook als teken van steun van allen, voor
wie hij bisschop moet zijn. Opmerkend,
dat elke hogepriester uit 't volk ge
kozen wordt, zei hii graag dicht bij de
mensen te willen blijven staan.
Vervolgens wees mgr. Bekkers op de
miljoenen, die nodig zullen zijn voor
kerkenbouw in het diocees en op het
gebrek aan roepingen voor priester en
religieus. Moge de boerenstand nog even
trots zijn op een groot aantal roepin
gen uit zijn midden. Er is ook terug
gang in het godsdienstige leven, maar
daartegenover zag hij een opleving van
meer persoonlijk christendom.
Mgr. Bekkers eindigde met veel groe
ten voor „moeder de vrouw en de kin
deren" en de verzekering voor zegen op
het land te zullen bidden.
Aan de top van J. S. Bach's klavicrwcr- dertig „veranderingen". Het technisch
ken staan de z.g. „Goldberg-Variaties".) struikelblok van dit werk, de zetting vo-or
Beter zou men de titel kunnen bezigen die twee klavieren, overwon zij spelender-
Bach er zeil aan heeft gegeven: de be- wijs met vele armkruisingen die niet de
scheiden titel tuur n.l. van Clavier-Ubung minste afbreuk deden aan de eenheid. En
ofwel „Clavieruebung IV". Onophoudelijk ook gaf zij aan ieder een eigen kleur en
De toneelgroep „Puck" geeft vrijdag 3
januari a.s. in het Centraal Theater te
Amsterdam, de première van „Het glas
water" van E. Scribe.
Gistermiddag is in een Haags ziekenhuis
overleden de 29-jarige mej.T. Schot die
's morgens het slachtoffer was geworden
van een verkeersongeval. Mej. S. reed op
de fiets op de Johan de Wittlaan in de
richting Scheveningen. Zij sloeg linksaf de
Scheveningseweg op, doch liet de door
gang niet vrij voor een motorrijder, de 37-
jarige A. G. uit Loosduinen. De wielrijd-
ster werd door de motor aangereden,
kwam te vallen en v/erd ernstig gewond.
Elders in dit nummer maken we mel
ding van een auto-ongeluk in de Wierin-
germeer, tengevolge waarvan pastoor P. J
de Wit uit Middenmeer is overleden.
De minltser van Verkeer en Waterstaat
mr. J. Algera, is vooralsnog niet van plan
te overwegen de maximumsnelheid gedu
rende een aantal nachtelijke uren op te
heffen. De laatste tijd hebben verzoeken
hiertoe het ministerie bereikt, vooral uit
de kringen van het vervoerswezen. De
minister is thans niet bereid op deze ver
zoeken in te gaan.
do
Te:
°r de benoeming van prof. dr. G. J. A.
rra, landbouwkundig adviseur van
Grontmij in De Bilt, als lid van het
?aSelijks bestuur. Deze kandidaat is
"oor het Katholiek Maatschappelijk Be-
'aad voorgedragen, hoewel dit niet in
stukken stond aangegeven. Het se
cretariaat zal voorlopig door de pen-
5 hgmeester, drs. Th. M. Scholten, wor-
et> bezet.
t>^.itv°erig werd gesproken over de beide
baJ®cten: de bouw van een lagere am-
VerK cho°l in Thracië (Griekenland), de
°Pz ering van de irri§atie aldaar en het
iWetten van een trainingscentrum in het
do
ih
rP El Huda het centrum van Managil
Vo„ Soedan. Voor beide projecten zal
dig '"Pig resp. f 400.000 en 140.000 no-
tafn.Zlin. waarvoor op de begroting 1958
is 'f1133! f 290.000 en maximaal 390.000
ko^J^Setrokken, afhankelijk van de in-
^De°rzover bierbfc" geestelijk-sociale be-
heof n behartigd moeten worden, deed
sl6 Vries graag een beroep op mis-
hi zending om hun
ede aan te geven.
rjjke ervaring
de zijde van de K.A.B., het N.V.V
den Wereldfederalisten waren er woor-
Vr>]Van vee' waardering zonder kritiek
en gens de woordvoerder van het C.N.V
de jjers<?hillende sprekers na hem moest
en W'nrlichting minder sentimenteel zijn
aail®eer concreet. Ook de voorlichting
2elf 6 'eden van het algemeen bestuur
Uit„ het veel te wensenover. Vóór de
tot °ering van de projecten wenst men
gaa ""'ledige klaarheid te komen aan-
ZePri de verhouding NOVIBm'.ssie en
in^j hg- Prof. De Vries zegde toe, dat,
taatfn ■tlet ^ed- Gesprekscentrum dit be
de Uniet organiseert, het initiatief van
^OVIB zelf uit zal gaan.
hwc begroting blijkt te „zweven", omdat
6r u er Seen notie van kan hebben wat
tv0oKo«hend jaar gegeven zal worden. Een
de ^dv°erder van het Kon. Instituut voor
v °Pen wenste in dit verband eerst
Vet.)aste financiële basis te zien voor men
"Ee--® ®aat werken aan de projecten.
enkele maanden de pas markeren".
lpen v®rbaasde zich er tevens over, dat
Bat„destUds één project had aan -villen
hield deze muzikant zich n.l. bezig om
leerlingen en vrienden van dienst te
zijn door een met hun techniek overeen
komstige „oefening" te componeren. Van
af het simpele „Clavierbüchlein" voor zjjn
eigen vrouw geschreven tot de „Inven
ties", de als „Clavieruebung I" bekende 6
Partita's, het „Italiaanse Concert", de 48
preludia en fuga's van het „Wohltempe-
riertes Klavier" en aan de top van dit
alles de „Goldberg-Variaties".
De ongenaakbare hoogte van deze aria
met zijn dertig variaties wordt nog ver
groot door het feit dat ze voor „Clayicom-
bal uit 2 Manualen" geschreven zijn en
wel in opdracht van de toenmalige Rus
sische gezant in Dresden, graaf Kaïserlmg.
Aan Kaiserling's klavecimbelspeler Gold
berg heeft het nageslacht om weinig P'au"
eibele redenen de eer gegeven het werk
aan zijn naam i.p.v. aan die van de op
drachtgever te schenken I
Was deze opdracht aan een Russisch af
gezant voor de pianiste van deze avond
Ta-tjana Nikolajewa een motief om dit
zeldzaam gespeelde meesterstuk tot „pièce
de résistance" van haar programma te
maken? Men zou hier even aan kunnen
denken. Doch een belangrijker motief
schijnt hier de beweegreden te zijn van
deze ongemene keuze.
Deze Russin speelt Bach omdat deze
muziek de hare is. Ze is er mee vereen
zelvigd, want even ongenaakbaar in hun
klassieke sereniteit als deze muziek is,
even ontheven van alle kleinburgerlijke
sentimenten zij zich presenteert en soeve
rein als een adelaarsvlucht zij haar wie
ken uitspreidt, even verheven is het spel
van Tatjana Nikolajewa. Haar grote vir
tuositeit is voor haar allerminst een mid
del om de aandacht naar buiten-muzikale
sferen te trekken. Ze speelt volkomen in
trovert en doet via haar innerlijk muzi
kaal bewustzijn de klank via d-e snaren
uitstralen zonder een zweem van pose.
Dit muzikaal karakter is oerkraclitig om
dat het een entiteit is, streng in zich
zelf besloten en door niets afgeleid zoals
ook Bach's kunst een entiteit is: een on
deelbare kracht vanuit één kinetische
kern tot een kosmos uitgegroeid.
Zó ook is een werk als de Goldberg-
Variaties Een simpele aria fungeert als
uitgangspunt waaruit zich organisch alle
„veranderingen" zoals Bach zijn variaties
noemt, ontwikkelen, nu eens in strenge
canons in alle bekende intervallen (van
de prime tot de none toe), dan weer in
een geestig quodlibet of speelse gigue.
De Russische pianiste gaf geen ogenblik
toe aan enige subjectieve verbijzondering,
maar speelde met onverbiddelijke hard-
wüst zij de arioso-achtige delen een prach
tige cantabiliteit te verlenen en soms een
vers-tilling van sfeer die aan de majes
tueuze stilte herinnerde van een sterren
hemel met een myriaden schittering
M.M.
Minister Zijlstra meent, dat Nederland
de grootste economische moeilijkheden te
boven is en de ontwikkeling voor 1958 lijkt
hem niet ongunstig. Op het ogenblik wordt
bedrjjfstaksgewijze bekeken, zo heeft de
minister gisteravond in een te Eindhoven
gehouden rede voor de R.-K. Midden
standshond meegedeeld, of de prjjsstabili-
satiepolitiek soepeler kan worden toege
past.
De overspanning van de arbeidsmarkt
is verdwenen en de spanning op de kapi
taalmarkt is over haar hoogtepunt heen.
Ook op de handelsbalans is sedert sep
tember een herstel te constateren. Over
september, oktober en november werd de
invoer voor 88°/o gedekt door de uitvoer;
in de overeenkomstige maanden van 1956
was dat voor 79°/o het geval.
De bewindsman betrok de jongste ge
beurtenissen in Indonesië ook in zijn rede.
De Nederlandse economische en financiële
belangen omvatten daar een bedrag van
circa 1 miljard gulden en vormen 2 a 3°/o
van ons nationale inkomen.
Wanneer Nederland gedwongen zal wor
den ook op economisch en financieel ge
bied de banden met Indonesië te verbre
ken, dan zal dit voor ons een ernstige
tegenvaller zijn. Voor Indonesië zullen de
gevolgen echter een ramp betekenen, zo
meende hjj.
Eindelijk heeft ook Amsterdam de kans
gekregen het Spaanse danspaar Susana
en José te bejubelen en men heeft dat
gisteravond in het Concertgebouw met
een ongekend enthousiasme gedaan. De
twee begenadigde artiesten, die in hun
dansen een verfijnde gratie en hoffelijk
heid, een grote techni che perfectie en
een opzwepende vurigheid ten toon
spreidden, moesten ettelijke toegiften ge
ven en aan de daverende toejuichingen
scheen geen einde te kunnen komen.
In deze kolommen is een paar dagen
geleden nog door onze Rotterdamse re
censent de lof gezongen van dij nobele
tweetal, dat erin slaagt zijn grootse
kunst steeds nog te vervolmaken. Wat zij
gisteravond in Amsterdam op de plan
ken lieten zien en hore aan voeten
werk en castagnettenspel was in één
woord schitterend. Susana excelleerde
in een obsederende klaagdan en in een
flamenco, waarbij zij fijnzinnig gebaren
spel toonde. José brachu de volle grote
zaal haast buiten zich zelf met zijn „geo
metrische zapateado", geraffineerd van
opzet ook door het fraaie belichtingsele
ment, waarvoor bij een andere dans het
klapgrage publiek zelfs een open doekje
over had. Bijzonder ingenomen ook was
men met Josés halsdoeknummer.
De klassieke bolero was het hoogte
punt van het gezamenlijk optreden. De
pianist, de gitarist en de flamencozanger
deelden terecht in de hulde.
W.
°rbereid, terwijl toch lang niet ge- heid, en viriele kracht vrijwel feilloos de
Voor einde december zal «r een open
bare inschrijving worden opengesteld voor
de werken, verbonden aan de uitdieping
en bouw van de oliehaven van Suez, al
dus de Egyptische miniiter van Open
bare Werken.
Was Nederland een van de eerste lan
den, die de Belgische uitnodiging aan de
wereldtentoonstelling te Brussel deel te
nemen, aannam, het is ook een van de
eerste die klaar zijn gekomen met de ruw
bouw van hun paviljoen. Het werk dat in
september 1956 is begonnen, is thans zo
ver gevorderd, dat in de meeste onderaf
delingen reeds gewerkt wordt aan de in
richting en de versiering.
Van de twee en een halve hectare die
het Nederlandse paviljoen groot is het
behoort met de Franse, de Amerikaanse
en Russische tot de meest uitgestrekte
van de buitenlandse afdelingen wordt
het midden ingenomen door een polder
landschap i.v.m. Het Water, dat Neder
land tot thema voor het paviljoen heeft
genomen. De omstandigheid, dat Neder
land de beschikking heeft over een hellend
terrein, is als volgt uitgebuit: in het la
gere gedeelte wordt het agrarische polder
landschap uitgebeeld, op het hoger gelegen
gedeelte de industriële ontwikkeling, ter
wijl beide gedeelten gescheiden zijn door
een dijk. De polder wordt doorsneden door
sloten, waaruit het water in een boven de
dijk gelegen bekken zal worden gemalen.
Aan weerszijden van dit bekken verrijzen
de tentoonstellingshallen, waarvan een tot
aan de polder doorloopt. De hallen zijn ge
heel van glas en beton opgetrokken, en
zullen eerlang plaats bieden aan de dege-
lijkste produkten van het Nederlandse be
drijfsleven glaswerk, textielproducten,
metaalwaren en elektronica naast het
materiaal dat een overzicht geeft van de
artistieke, wetenschappehike en sociale
situatie en vorderingen.
Een van de voornaamste attracties van
het Nederlandse paviljoen is ongetwijfeld
de koepel van staal en beton, die het cen
trum overdekt en aan de binnenzijde door
Karei Appel met een geweldig fresco
(700 m2) werd beschilderd. Dit fresco
stelt op symbolische wijze de eeuwige
strijd van het Nederlandse volk met het
water voor. De andere helft van het ge
welf zal worden versierd met een groots
fototafereel betreffende de Zuiderzee. On
der de koepel zullen verschillende ma
quettes van grote waterbouwkundige wer
ken. die in Nederland ondernomen of ont
worpen zijn worden tentoongesteld. Ook de
inzending van de landbouw en een model
boerderij verdienen de aandacht.
Door de Beneluxpoort in de Nederlandse
afdeling komend, valt de aandacht op het
sierlijke silhouet van een groot klokken
spel en een weel-de van bloemen, terwijl
ook de achterplecht van een schip met een
30 meter hoge mast aller ogen zal boeien.
ET ENGELSE LEGER staat be
kend om zijn gedegen oplei
ding. De militaire tradities
hangen in Engeland dan ook sterk
samen met de historie van het Ver
enigd Koninkrijk, waarover de zon
weliswaar nooit onderging, maar
waar als gevolg daarvan dan ook
altijd wel ergens strijd te leveren
viel. Wij Hollanders hebben dat zo
niet. Zeker: wij hadden de tachtig
jarige oorlog en het was goed, dat
we na die tachtig jaren een paar
eeuwen het zwaard in de motten-
ballen legden. Een dergelijk lange
oorlog gaat zelfs een volk als het
onze niet in de koude kleren zitten.
Die rustperiode had echter tot ge
volg, dat bij ons de romantiek van
het soldatenleven nooit echt harte
lijk aan zijn trekken is kunnen
komen. Wij hebben ons afgevraagd
of bij ons mogelijk zou zijn, wat in
Plymouth (Zuid-Engeland) vorige
week is gebeurd. Te middernacht
werd daar de wacht van een ka
zerne door drie officieren „in het
geweer" geroepen. Nu moet u goed
begrijpen, wat dat betekent. Ook in
ons eigen militaire bestel komt dit
„in het geweer roepen" van de
wacht voor. Dat gebeurt wanneer
er onraad is of wanneer de wacht
het eerbewijs moet leveren, waarop
bepaalde meerderen en hoogge
plaatste personen recht hebben. Dat
geldt nu ook in Groot-Brittanniè.
De drie genoemde officieren nu
hadden een klein feestje gevierd en
zij hadden op dat feestje een dame
ontmoet met blond \/.aar, die zij zo
hoog plaatsten in hun waardering,
dat zij haar het eerbewijs van de in
het geweer geroepen wacht meer
dan waardig achtten. Om haar dit
te doen geworden verlieten zij met
hun feestelinge de feestzaal en be
gaven zich naar de plaats, die daar
toe het meest geëigend was: de ka
zerne te Plymouth. Het denkbeeld
de wacht ter plaatse te doen opmar
cheren werd na ampele overwegin
gen tussen de heren verworpen. Bij
aankomst aan de wacht begreep de
wachtcommandant onmiddellijk zijn
taak. Zodra hij de blonde dame in
gezelschap van zijn meerderen zag
naderen, riep hij ijlings de wacht in
het geweer. De mannen kwamen
aanrennen, „nog koud en huiverig
uit hunnen warmen dut", om met
Stip te spreken, en namen hun
plaatsen in, links de hoornblazers,
rechts de normale manschappen, en
de ceremonie nam een aanvang. De
wacht werd „model" gepresenteerd
met alle luid uitgebrachte bevelen,
die daar bij behoren.
N NEDERLAND (wij kunnen
niet nalaten dit toch telkens
weer op te merken) hebben wij
dat ook, die commando's.
Eén vraag heeft ons daarbij ech
ter steeds geïntrigeerd: waarom nl.
die bevelen voor een buitenstaan
der vrijwel nooit te verstaan zijn?
Men hoort immers het volgende:
OpplaRühRüh
Voor de niet-mïlitairgeschoolden
onder u: dit betekent: Op de
plaatsrustrust. Dan is
Overzicht van de opbouw van het Nederlandse paviljoen te Brussel. Links
in aanbouw de geweldige koepel, die het centrum zal overdekken.
er voorts het heerlijke bevel: Hie..
aanhouden) AhDit is:
Geeftacht. Maar het won
derlijkst klinkende commando vin
den wij toch altijd nog: Pre-
sentiehSjwiehDit
is (u zult begrepen hebben, dat wij
zelve de wapenrok nog nauwelijks
ontwassen zijn)Presenteert
't geweer.
Dit soort commando's nu klon
ken ook op die gedenkwaardige
avond te Plymouth (in het Engels
dan). Hoe gaarne waren wij ge
tuige geweest van het hartverhef
fende schouwspel, dat zich daar ont
rolde. Het persbureau Reuter, dat
ons van de gebeurtenis op de hoog
te stelde schijnt nog medewerkers
te hebben, die weten, dat een
bureauredacteur des nachts niet
van telexberichten over de NATO
en de V.N. alleen kan leven. Was
het anders, het bericht zou nooit
doorgegeven zijn. Helaas moest
Reuter zich aan de feiten houden,
zodat ons bij het lezen van de slot
zin van het bericht de tranen in de
ogen sprongen. Er stond: Volgens
betrouwbare bron zullen de officie
ren bij hun generaal verantwoor
ding moeten afleggen over hun
streek. Kijk dit is nu dwaas. Ieder
een weet, dat een dergelijke grap
niet te verantwoorden is. Was zij
het wel, ze zou geen grap meer zijn.
Maar natuurlijk: deze grapjes kun
nen niet getolereerd worden. Ook.
niet in Groot-Brittannic. Maar het
is wel spijtig, vind u ook niet?