BINNENLANDS NIEUWS
IN VOGELVLUCHT
h
En de Nederlander werd
weer 12 maanden wijzer
a
r
DINSDAG 31 DECEMBER 1957
PAGINA 5
ei*
6.»f
„u«-
n*>}
:0.1s
"lÓO'
dat ons de
rekening presenteerde
delsbalans maakt een sobere houding op al
le fronten noodzakelijk. Maar de woning
bouw zal niets in de weg worden gelegd.
Die is er van natura al beroerd genoeg aan
toe. De Nederlander fronst de wenkbrau
wen. Kennelijk is er iets niet helemaal in
orde.
ER HANGEN kille, dreigende wolken
koven Nederland als we die laatste avond
van 1956 in de huiskamers bij elkaar
zitten. Doch wat deert het? De kachels
branden fel, de provisiekasten zijn goed
gevuld en op de tafels dampen reeds de
oliehollen. „Op het nieuwe jaar", zeggen
tegen elkaar, als de klok 1956 onher
roepelijk knock out heeft getikt. „Dat het
ons veel heil en zegen brengen mag....
meer welvaart.meer voorspoed.en
vooral geen zorgen". Het jaar 1957, op de
wijzerplaten nog maar enkele minuten
oud, kijkt ons onschuldig aan en we
lachen, want de kleuter, die straks zal
blijken uit te groeien tot een formidabel
Zorgenkind, is nu nog zo klein.
En het wordt me het jaartje óók,
Vindt mr. G. van Hail, die zich ais nieu
we burgemeester van Amsterdam voor
een grote taak ziet gesteld. Bij de wieg
Van het nieuwe jaar verklaart hij ent
housiast, dat hij van plan is zijn stad
grondig te gaan leren kennen en enige
tijd later bezoekt hij voor vele dagen
oen hoofdstedelijk ziekenhuis niet
ambtshalve, maar privé, wijl een maag
aandoening zulks noodzakelijk maakt.
Toch komen de onplezierige besluiten
over de begeerde IJ-tunnels, besluiten,
die vele Amsterdammers zeer zwaar
op de maag zullen komen te liggen,
oorst lang daarna.
Ook in Indonesië hebben vijftigduizend
landgenoten de inzet van het nieuwe jaar
®evierd, zij het dan zonder regen en zonder
brandende kachels. „Het gaat goed hier",
^hreven zij naar het moederland, en stap
el daarna vol optimisme 1957 binnen.
Het jaar komt, na de roes van nieuw
jaarsnacht, langzaam op toeren. We lezen
de oud-minister van justitie, mr. H. A.
7*- T. Kolfschoten is benoemd tot burge
meester van Den Haag, en dat het T.N.O.
,e Rijswijk een verhoogde radio-activiteit in
Nederlandse water heeft waargenomen,
^nkele tienduizenden landgenoten liggen
te bed en we noemen dat nog griep,
e A zal er pas veel later aan worden toe
gevoegd.
v.He benzine wordt duurder en de automo-
histen slikken dat zonder protest: in deze
I a§en js hef. auto-rijden nog te betalen, la-
o in het jaar zal dat anders worden. Op
Januari verklaart minister Hofstra dat hij
.belastingverhoging onontkoombaar acht;
,.e eerste tekenen aan de wand, die defini-
e' de bestedingsbeperking inluiden. Niet
®stedingen omlaag, maar produktie om-
b°g, zegt de voorzitter van de Haagse Ka-
j?®r van koophandel, maar een week later
het woord bestedingsbeperking al op
lippen. De achteruitgang op de faan-
Enfin, al moeten we dan beperken, de be
palingen betreffende het 's zondagsrijver
bod worden soepeler. Op 22 januari lanceert
prof. Zijlstra via de radio een verrassinkje.
Op zondag 27 januari en zondag 10 februari
mogen we weer rijden. En dat betekent dan
het einde van de zondags-rij-beperking.
De Holland Amerika Lijn stuurt voor het
eerst haar nieuwe vlaggeschip de Staten
dam de zee op, met aan boord een groot ge
zelschap officiële personen enPietje
Monsma, een Rotterdamse bengel, die niet
was geïnviteerd en de reis nu maar als ver
stekeling meemaakte.
In West_Kapelle begint het rumoerig te
worden onder de Ambonnezen. Leden van
de P.N.M.S. voelen zich teleurgesteld en ge
kwetst door de nieuwe zelfzorgregelmg van
de Nederlandse regering en slijten hun da
gen met mopperen. Prinses Beatrix, die wij
steeds meer in het openbare leven zien op
treden, viert op 30 januari haar 19e ver
jaardag. De kosten van levensonderhoud
stijgen met ruim zes procent en Land- en
Luchtmacht hebben zich bij leverancies la
ten bedriegen. De spoorwegtarieven enkele
reis ca retour gaan met negen procent om
hoog en de sigaretten worden tien cent per
pakje duurder. De Nederlander fronst nu
opnieuw de wenkbrauwen. Is het leven te
duur, of verdient hij nu te weinig?
I
De lente is in aantocht. Op 4 april
wordt de Keukenhof officieel geopend en
in Eindhoven ontluiken de eerste
bloempjes van het toekomstige complex
waarin de nieuwe Technische Hoge
school zal komen te huizen. De stad
krijgt ook een nieuwe burgemeester,
mr. Oh. van Rooy.
Lente: terwijl de tandartsen en de
ziekenfondsen ruzie maken zet de lieve
jeugd de tanden weer in de Rock and Roll,
het uit Amerika overgewaaide stroo-
vuurtje, dat de pedagogen „moord" en
„brand" zal doen roepen.
Op zondag 14 april komt er beweging in
De Zwarte Ruiter, hij verlaat ongehinderd
zijn cel in de Haagse gevangenis. Met Pa
sen komen de volkeren in beweging en vie
ren elders vakantie. Nederland is ei-vol.
Ook als de bu:'eilanders weer weg zijn,
blijft het vol ir, Nederland; wij hebben,
sinds 10 mei, elf miljoen inwoners, al weet
niemand wie die elf miljoenste nu is ge
weest. Een van die elf miljoen wordt op 17
mei in de kraag gegrepen, de Zwarte Rui
ter. Hij moet terug naar de gevangenis
die nu goed bewaakt zal worden. Als er la
ter weer gedetineerden ontsnappen, zal de
gevangenis nog beter bewaakt worden.
Enz. enz.
Scheveningen viert vlaggetjesdag in de
grauwe regen en het Koninklijk paar brengt
een statiebezoek aan Zweden. Het kabinet
beslist, dat er voorlopig geen Coen- of IJ-
tunnel zal komen en dat de Amsterdammers
maar boven water moeten blijven, maar de
Koninklijke Marine kijkt trots terug op een
halve eeuw geschiedenis, waarin zij onder
water opereerde.
Op 31 mei wordt in de Sacramentskapel
van de dekenale St.-Catharinakerk te Eind
hoven een monstrans met H. Hostie van het
altaar gestolen. Met schitterende ogen en
een blos op de wangen doopt Prinses Bea
trix in Amsterdam haar nieuwe jacht. „De
Groene Draeck".
Verbolgen over het besluit betreffende de
IJ-tunnels, zegt Amsterdam: wij willen geen
stad van de tweede rang worden, en in de
dagbladen verschijnt een advertentie,
waarin wordt uitgenodigd tot inschrijving op
het grootboek IJ-tunnel. In korte tijd is er
al voor een kwart miljoen ingeschreven.
Als op 7 juni op het vliegveld Ypenburg
een voordemonstratie wordt gehouden ter
inzet van de Ilsy, valt een parachutesprin
ger van 2000 meter te pletter, maar het
programma, dat enkele dagen later wordt
uitgevoerd, trekt honderdduizend bezoekers.
Het wordt warm in Nederland. Het wordt
erg warm in Nederland. Och, zeg maar rus
tig, dat er een hittegolf heerst. Alles schit
tert in het zonlicht en Amsterdam staat in
het teken van de diamant. Op Rozenburg
wordt het nieuwe bedrijf van Verolme ge
opend en prof. Oud ontvangt het grootkruis
in de orde van Oranje Nassau.
Het is warm. Prins Bernhard opent Het
Atoom in Amsterdam. Het wordt nog
warmer. Vlissingen ziet tijdens een histo
risch vlootspel De Ruyter terug. Het blijft
warm. Driehonderd en vijftig goochelaars
meten in Zwolle elkanders krachten maar
minister Staf kan geen verkorting van de
diensttijd bij elkaar goochelen, zoals dat in
België het geval is. Een nieuwe hittegolf,
het weekend 67 juli is bijna ondragelijk.
Er verdrinken tijdens die twee dagen éénen
twintig mensen.
Wegenbouwers luiden de alarmklok: be
stedingsbeperking en kapitaalgebrek ver
oorzaken achterstand. Soldaten in Sennela-
ger lijden aan A-griep. Worden ze wel goed
verzorgd? Uit de troonrede op Prinsjesdag
17 september blijkt dat het evenwicht in on
ze nationale economie is verbroken. De Ne
derlander kijkt somber.
Maar dan klinken de woorden van
Hare Majesteit Koningin Juliana: Te
rugziende op hetgeen ons volk na de oor
log onder veel moeilijker omstandighe
den heeft gepresteerd, vertrouw ik, dat
het ook thans zelfbeheersing en kracht
zal weten op te brengen, noodzakelijk voor
herstel en nieuwe vooruitgang.."
In deze dagen wordt in Brabant een histo
risch initiatief genomen. De Provinciale
Noordbrabantse Elektriciteitsmaatschappij be
studeert een plan om in het dunbevolkte pol
derland westelijk van Geertruidenberg een
kernenergie-centrale te bouwen. Het plan
vergt een investering van 2% miljard, maar
wanneer het project tot stand komt, zal in 1975
reeds de helft van de gehele elektriciteits-
produkt'ie verzorgd kunnen worden door kern
energiecentrales. Over elektriciteit behoeven
we ons dus geen zorgen te maken, maar de
Nederlandse visserij is wel ernstig ongerust
over de toekomst van het visje in de Noord
zee. Deense, Duitse en Nederlandse kotters
halen grote hoeveelheden zand-, spier- en olie
haring uit het water en zodoende dreigt er
voor de jonge platvissen en de jeugdige ha
ringen voedselschaarste. De Noordzee wordt
uitgemoord, zo menen de reders en daarmee
zal de Nederlandse visserij ten dode zijn op
geschreven. Ten dode opgeschreven waren ook
de duizenden eendagskuikens, die uit Neder
land naar Italië werden geëxporteerd. De
beestjes kwamen dood aan en bleken zo cp
tragische wijze hun naam eer aan te doen.
Was deze massa-sterfte veroorzaakt door de
hitte? In ieder geval kwam vast te staan, dat
de Nederlandse expediteurs in deze geen
schuld droegen. Andere kuikens, die in Ne
derland waren gebleven konden zich het leven
redden door de hitte te ontvluchten toen op
14 juli bij Apeldoorn een boerderij afbrandde,
vermoedelijk hooibroei tengevolge van de
warmte. Op andere plaatsen in ons land
brandden dit week-einde eveneens verschei
dene boerderijen af of werden stukken bos
en hei door het vuur plat gelegd.
Op 15 juli komt een ramptijding uit Biak.
De superconstallation „Neutron" stortte in
zee en uit de spaarzame berichten bïykt,
dat 48 passagiers en de gehele bemanning
daarbij zijn gedood. Maar de K.L.M. vliegt
door.
ven dan velen redelijk achten, wordt twee
jaar geëist.
En Marken is niet langer een eiland meer.
En Rotterdam blijkt de veiligste groot
stad van Nederland te zijn.
En Amsterdam kampt met een absoluut
geldgebrek.
En er wordt een nieuwe Nederlandse per-
s®nenauto aangekondigd.
En de ambtenaren protesteren in Den
Haag. „Een hongerend ambtenarenappa
raat, is geen reclame voor de staat," zeg
gen zij.
En Nederland accepteert de Delta-wet.
Nieuws., nieuws.., maar veel Nederlan
ders kijken in de krant het eerst naar de
monsterpuzzels, want daar zijn we plotseling
stapelgek op geworden. We kijken ons rijk
of arm, al naar gelang we de taalkundige
mysteries goed ontraadselen. De winnaars
komen voor een grote verrassing te staan
en de justitie puzzelt mee, om uit te roeken
of het allemaal wel mag.
Op 14 november komt er treurig nieuws.
Een brandende straaljager stortte neer op
de Kol. van der Palm-kazerne in Bussum. Vijf
doden en veertien gewonden. Schellingwou-
de krijgt een nieuwe brug en Sinterklaas
komt in het land.
Rotterdam besluit tot de oprichting van
Europoort en de K.R.O. boekt een half mil
joen leden. Het jaar loopt ten einde. Het
jaar, waarin duizenden Nederlandse militai
ren zich onder een ondeugdelijke helm veilig
hebben gevoeld.
Maar gelukkig, daarin komt nu verande
ring.
We zijn er nog niet
Op de drempel van de laatste maand, ko
men er onheilstelegrammen uit Indonesië.
De K.L.M.-toestellen worden uit Djakarta
verjaagd. Het laatste toestel vertrekt zon
der passagiers. Nederlandse instellingen
worden overgenomen, onze landgenoten wor
den geboycot. De Nederlander is verwon
derd en verontrust. Hoe zal dat aflopen?
Wij vergeten de zorgen en kruipen in
bed: half Nederland heeft immers A-griep.
Wij vergeten het tekort van 745 miljoen en
grijpen naar warme groc. Wie beter is drinkt
een bakje koffie, want de koffieprijzen zijn
zojuist verlaagd en een goed Nederlander
weet van zoiets te profiteren. Eindhoven is
blij om zijn nieuwe Technische Hogeschool
en in Nijmegen wordt, met een indrukwek
kende rede door mgr. Alfrink, de vijfde fa-
cultijd geopend. Op zaterdag 28 september
ontsluit H.M. de Koningin de splinternieu
we Velsertunnel en de weggebruikers jui
chen over deze welkome (broodnodige)
voorziening.
Hoofdinspecteur K. Muller van de Rot
terdamse verkeerspolitie juichit niet: de toe
nemende onveiligheid op de weg baart hem
In Amsterdam wordt het broodje vriende-
ikheid aangeboden en de textielhandelaren
bieden ter verkoop koffie aan. Dat is, zeg
gen zij, hun goed recht Op 22 juni begint
Niettemin springen onze zuidelijke land
genoten een gat in de lucht; het is carna
val, maar zij, die hun brood in de lucht ver
dienen, vinden dat de K.L.M. te weinig be
taald en dat vliegen toch duurder is dan s\
hun directie denkt. Ook het verzenden van
postpakketjes blijkt intussen duurder te zijn
dan wii denken: de P.T.T. verandert een
paar tariefcijfers en spreekt de wens uit,
dat wij met z'n allen in het vervolg voor vijf
en vijftig miljoen gulden méér zullen plak
ken. In Vlissingen viert men met veel ent
housiasme de 350-ste geboortedag van De
Ruyter die hier eens aan het grote wiel
draaide, maar enige dagen later staan de
schachtwielen van de Limburgse mijnen
stil en gaan de kompels met de armen over
elkaar zitten. Er zakt geen enkele lift meer,
en de kolenproduktie daalt met vijftig
procent. Enfin, na een paar dagen is er tus
sen werkgevers en werknemers een voor
lopige overeenstemming bereikt en komen
er weer kolen naar boven.
ff xn
zorgen en hy vraagt zich af, of we onze pro
paganda voor veilig verkeer niet wat gru
welijker moeten maken. Zachte heelmees
ters maken stinkende wonden, nietwaar. En
kele maanden later zal de regering het mes
er in zetten en binnen de bebouwde kommen
een max-snelheid decreteren. Een paarden
middel, dat de al te driftige p.k.-misbrui-
kers tot matigheid moet dwingen.
Paardemiddelen helpen niet bij de bestrij
ding van de A-griep: we boeken per dag
70.000 nieuwe patiënten, maar gelukkig knap-
de Nijmeegse vierdaagse met een gebroken
been: een Belgische parachutist komt ver
keerd terecht en verovert zich zo de titel
van de Eerste Uitvaller.
Nederlandse mijnwerkers gaan in de Duit
se mijnen werken, omdat zij daar meer kun
nen verdienen. Het ministerie van Econo
mische zaken, wil 62 miljoen per jaar meer
ontvangen uit de opbrengst van tabaksarti
kelen. Met zijn dure pijpje in de mond gaat
de Nederlander bij de radio zitten en hoort,
hoe de regering aankondigt, dat zij de luis
terbijdrage op 15 gulden per jaar wil bren
gen. De Nederlander moet ervan zuchten.
Ja, hy zucht. Augustus brengt nare be
richten. Treinbotsing in Eindhoven eist vyf
doden en vijftig gewonden. Cicen teiste
ren ons land, kampeerders worden wegge
spoeld, het Katwijkse bloemencorso verre
gend. Cinema du Midi in Amsterdam, het
prachtige theater aan de Apollolaan, wordt
door brand vernield. Schade één miljoen
gulden.
De onprettige berichten uit Indonesië stapelen
zich op. De basis voor een gesprek met de In
donesische regering wordt steeds smaller en
de Nederlanders krijgen ginds hoe langer hoe
minder ruimte. De grote trek naar het moeder
land gaat beginnen. Op 18 december zijn reeds
duizend van de vijftigduizend Nederlanders
in Indonesië vertrokken.
Wij, thuis, schrikken van een spoorwegonge
luk, de sneltrein uit Sloterdijk botst tegen een
bus. Het loopt tegen Kerstmis. De Nederlander
doet inkopen, om het straks gezellig en huise
lijk te maken, maar Toon Hermans laat een
honorarium van twee mille schieten omdat hij
in Assen een toneelzaaltje „te huiselijk" vindt.
De Kerstdagen verlopen rustig: H.M. de Ko
ningin drukt ons op het hart: Niemand kan nu
versagen. Als de kippen, de hazen en de Kal
koenen zijn verwerkt, beginnen we aan het
laatste hapje van 1957. Indonesië blijft onze
aandacht bezig houden. De grote uittocht
duurt voort. Men verwacht, dat voor 1 januari
al tienduizend Nederlanders uit Indonesië zui
len zijn vertrokken.
En zo is dan het jaar weer ten einde.
De Nederlander port de kachel op en kijkt
naar de oliebollen. Hij denkt aan zijn land
genoten in Indonesië, hij denkt aan de
beurs van onze regering. En hij denkt aan
zijn eigen beurs. Dat was dan dat. Een jaar
vol rekeningen. Maar ook een jaar, waarin
wij wijzer zijn geworden. En wijsheid moet
nu eenmaal betaald worden. De Nederlan
der kijkt naar de klok. Nog even.
Langzaam wordt de laatste dag van 1957
naar het verleden getikt. Een nieuw jaar
breekt aan. Wat zal het brengen? Maar dan
gaan de klokken al beieren en knallen de
zevenklappers in de straten.
Wat zouden wij nog piekeren, het nieuwe
jaar is al begonnen.
Succes, Nederlander, het zal waarachtig
wel gaan.
pen er per dag ook weer 70.000 op. Tenein
de onze vaderlandse economie gezond te
maken, wordt de omzetbelasting bij invoer
van automobielen verhoogd en wordt aange
kondigd, dat er nog een verhoging zal vol
gen. We proberen het ook hier dus met paar-
denmiddeltjes. Dr. Drees kondigt een nieu
we woningbouwlening aan, en tegen majoor
K., in wiens schoenen meer wordt gescho-
