over 100 ja or
Hein Donner kan maar niet van
dr. Max Euwe winnen
Cockie Gastelaars verloor van
Lorraine Crapp op de 110 yards
■M
'l.
de lucifer
DE WERELD
W.
SPORT-SPEL
SPANNING
De MAN met
Onze dagelijkse
y b
H. Vader maant
Romeinse adel tot
onkreukbaar religieus
leven
Nadelige saldi
verplichte ziekenfonds
verzekering
De verhouding tussen
Frankrijk en Tunesië
Elek Schwartz traint
militair elftal
Hoogoventoernooi begon rustig
Ook deze keer een puntenverdeling
Leen Jansen-Hansen op
jan. te Kopenhagen
Ilsa Konrads brak twee wereldrecords
7
H
k\ lm- -
VRIJDAG 10 JANUARI 1958
PAGINA J
HYPOTHEEKBANK VOOR
NEDERLAND
DODELIJK ONGELUK MET
HANDGRANAAT
ZEEPOST
VERSTERKT LAREN TEGEN
IIOCKEY-BONDSELFTAL
Oplossing van gisteren
Horizontaal: 1 toga. 4 peer, 7 eisen, 8
lever, 10 razen, 13 edel, 15 kade, 16 s.e.r.,
17 oor, 19 ass., 20 voldaan, 21 ego, 23 mop,
24 dal, 27 slee, 29 mare, 30 tarra, 32 kom
ma, 33 garen, 34 slok, 35 idee.
VOETBALPROGRAMMA'S
2e, 3e EN 4e KLASSEN
ril
ml M
B. M. R. S.
1. Negentienhonderd achtenvijftig.. Staan we voor het ein
de van onze beschaving? Zijn onze dagen geteld? Of bele
ven we een kentering in de wereldgeschiedenis, het triom
fantelijke begin van de verovering~der ruimte? Nu we in de
richting van het jaar 2000 kijken, gaan we in gedachten tien
eeuwen terug. Toen sloeg er een golf van paniek over Euro
pa. Sterrenwichelaars, kwakzalvers en fanatici hadden in de
sterren de ondergang van de wereld gezien. De angst voor
het einde verlamde alle activiteit. Niemand wérkte meer.
Waarom zou men ook? Het was toch afgelopen. Nu, duizend
jaar later, kijken we nogmaals naar de sterren. Niet om de
ondergang van de mensheid 'te Voorspellen, maar om een
gooii te doen naar het heelal. We staan tussen het verleden
en de toekomst. De historie kennen we. De toekomstge
deeltelijk.
2. Een Amerikaanse whisyfabrikant, die het eeuwfeest
van zijn firma wilde vieren, kwam op het lumineuze idee,
acht geleerden van naam uit te nodigen. En toen ze naar
huis gingen, wist de wereld, hoe de heren dachten over de
toekomst. Als we hen moeten geloven, dan hebben onze ach
terkleinkinderen heel wat in hun mars. Voordat de volgende
honderd jaar verstreken zullen zijn, zijn ze in staat om hun
gewicht, lengte en gelaatstrekken nadr willekeur te verande
ren. Zij kunnen zelfs hoewel ons dat een tamelijk onpret
tig perspectief toeschijnt hun ontroeringen en gevoelens
naar believen regelen. En hun voedsel is zuiver synthetisch.
Een pil en het ontbijt is binnen, 's Middags volstaat een vin
gerhoed van een speciaal geprepareerde vloeistof.
3. Ze zullen van tevoren kunnen bepalen, of hun kind een
jongen of een meisje zal zijn. En als vader en moeder een
tweeling of een drieling willen, dan hebben ze het maar voor
het zeggen. Bij een „wisselkantoor" kunnen ze hun oude en
versleten organismen ruilen tegen nieuwe. En 's zomers,
tijdens de grote vakantie, kamperen ze op de maan, terwijl
ze het romantische licht van de aarde bewonderen. Meer dan
acht uur per week wordt er zeker niet gewerkt. Waarvoor
zijn de robots er anders? Ondertussen zal de mensheid min
stens zeven miljard zielen tellen. En dat is een aantal, dat
alle voedsel op het vasteland niet zal kunnen verwerken. En
daarom halen we onze levensmiddelen voortaan uit de zee,
van kleine, minuscule plantjes, de algen .De spelling van het
woord „maneschijn" zal onherroepelijk veranderd worden in
„manenschijn", want onze trouwe wachter zal gezelschap
gekregen hebben van talloze kunstmanen. Het zijn vliegen
de radiostations. Ieder van ons zal binnen de honderd jaar
zijn correspondentie voortaan per Spoetnik ontvangen.
Paus Plus dc Twaalfde heeft gisteren in
een toespraak tot 600 leden van de adel
in Rome er bij hen op aangedrongen een
„onkreukbaar en religieus" leven te lei
den. speciaal in hun gezinnen om een
„gezonde soberheid" te betrachten.
De Paus zei dit tijdens de traditionele
nieuwjaarsaudiëntie van de Romeinse
edelen in de consistoriezaal van het Vati-
caan, waar prins Aspreno Colonna, die
behoort tot een der prominentste patri
ciërsfamilies te Rome, de nieuwjaars
wensen van de adel aan de Paus aanbood.
De Paus zei, dat als gevolg van het
nauwe contact met allerlei men
sen. „de hogere klassen, en ook de uwe,
gemakkelijk de dragers zouden kunnen
worden van ee.n verdorven moraal". „Wij
herinneren speciaal", aldus Zijne Heilig
heid, „aan het misbruiken van de heilig
heid van het huwelijk, aan de religieuze
en morele opvoeding van de jeugd, aan de
christelijke matigheid bij de ontspanning
en aan de eerbied voor de zedigheid. De
traditie van uw eigen land bij de ver
dediging van deze waarden moet worden
verdedigd en heilig en onbesmet bewaard
blijven".
Onder de aanwezigen bevonden zich
ook de neven van èe Paus, de graven
Pacelli. Aldus bericht Reuter.
Hypotheekbank voor Nederland N.V.,
Algemeene Waarborgmij. N.V. meldt de
uitloting van een aantal 3 pet, 3% pet en
4% pet pandbrieven.
Voor omwisseling van de uitgelote pand
brieven serie Z met 5 pet onvoorwaarde
lijk verplichte jaarlijkse uitloting tegen
de koers van 95 pet.
De Ziekenfondsraad heeft zo deelt
hij mede in zijn in december 1957 ge
houden vergadering de jaarstukken van
het vereveningsfonds voor de verplichte
ziekenfondsverzekering over 1956 vastge
steld.
De rekening sluit met een nadelig saldo
van 16,7 miljoen, welk bedrag in minde
ring is gebracht van de algemene reserve,
waardoor deze rescrye per 31 december
1956 is teruggelopen tot 79.5 miljoen.
De totale uitgaven beliepen 363,8 mil
joen, Behalve de verplichte ziekenfonds
premie vloeiden een Rijksbijdrage voor de
bejaardenverzekering, groot 16,6 mil
joen, en rentebaten tot een bedrag van
1 '4 miljoen in het vereveningsfonda.
Op grond van de thans bekende gege
vens wordt voor het jaar 1957 een nadelig
saldo van 15,5 miljoen geraamd en voor
het jaar 1958, met inachtneming van de
op 1 januari ingegane verhoging van de
ziekenfondspremie tot 4,4 pet een nadelig
saldo van 9.3 miljoen. De algemene re
serve zal derhalve ultimo 1958 naar schat
ting verder zijn gedaald tot 54,7 miljoen.
President Bourguiba van Tunesië heeft
gisteren in een radiorede verklaard, dat
hij bereid is met Frankrijk te onderhan
delen over een defensieverdrag als Tu
nesië eerst zijn volledige onafhankelijk
heid heeft verkregen en het Franse leger
alle bases in Tunesië, op de marinebasis
van Bizerta na, ontruimt.
De 22-jarige dienstplichtige soldaat eer
ste klasse van fret 411e batiljon fuse
liers van het garderegiment „Prinses
Irene" B. H. is niet schuldig bevonden
aan de dood van de huzaar H. B. J.
Raben.
De krijgsraad te Arnhem sprak hem
gistermiddag vrij van het ten laste ge
legde, conform de vordering van de au
diteur, die ook van mening was, dat het
hier een bijzonder ongelukkige samenloop
van omstandigheden betrof. R. werd op
5 mei 1957 gedood door een ontploffende
aanvalshandgranaat, die H. gooide tijdens
een grote oefening die dag op de El-
speterheide.
H. had deze handgranaat gekregen
van een pelotons-sergeant .die vopr dtt
feit reeds een gevoelige straf heeft on
dergaan. De handgranaten werden ge
bezigd om artillerievuur na te bootsen.
Met de volgende schepen kan zeepost wor
den verzonden. De data, waarop de corres
pondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd,
staan achter de naam van het schip verntld.
Argentinië: s.s. „Uruguay", 13 januari.
Australië: s.s. „Strathnaver", 13 januari: via
Engeland 18 januari.
Brazilië: s.s. „Uruguay", 13 januari.
Canada: s.s. „Ravnefjell", 15 januari.
Chili: via New York, 16 januari.
Indonesië: m.s. „Bengkalis", 16 januari.
Ned. Antillen: m.s. „Prins der Nederlanden",
14 januari.
Nieuw-Zeeland: via Epgeland, 38 januari.
Unie van Z.-Afrika en Z.W.-Afrika: m.s.
„Pretoria Castle", 18 januari.
Inlichtingen betreffende verzendingsdata van
postpakketten geven de postkantoren.
Elck Schwartz, de bondscoach van de
K.N.V.B., is belast met de voorbereiding
van het Nederlandse militaire elftal voor
de wedstrijd tegen Frankrijk inter
nationaal militair kampioen die don
derdag 23 januari in het Pare des Prin
ces bij Parijs zal worden gespeeld.
Gistermiddag is de oefencampagne voor
deze wedstrijd begonnen. Twee militaire
selectie-teams hebben toen op Houtrust
in Den Haag een oefenwedstrijd gespeeld.
Het voorlopige Nederlandse militaire elf
tal zal woensdag 15 januari nog uitkomen
tegen het Nederlandse amateur-team.
Waar zal worden gespeeld is nog niet
vastgesteld.
Donderdag 16 januari gaan de geselec
teerde spelers naar een trainingskamp in
de omgeving van Den Haag, waar zij blij
ven tot maandag 21 januari. Op die dag
vertrekt het team per vliegtuig naar de
Franse hoofdstad.
In verband met de samenstelling van
het Nederlands elftal en van de B-ploeg
wordt zaterdag om 2.15 te Laren een
wedstrijd gespeeld tussen een versterkt
Laren en een Bondsteam.
De opstellingen luiden.
Laren: Gouka; Fokker en C. Marres
Snepvangers, Ch. Marres en Van der Valk;
Bleekemolen, Hooghiemstra (SCHC). J. W.
ven Erwen Dorens, Dekker (Delftse Stu
denten) en Vorfeld.
Bondselftal: Honnebier (BMHC); Keu
len (Amersfoort) en Both (SCHC); Wage
ner (BMHC). Gerrits (Venlo) en Classen
(Union); Berkman (BMHC), A. van Grim
bergen (EMHC), De Beer (Tilburg), Zwier
(SCHC) en Gielen (Be Fair).
BL.J
Horizontaal: 1 vruchtbare plek, 5 feest-
klechj, 9 treurspel, 11 deel van een effect,
12 en omgekeerd (afk.), 13 zetel, 15 jon
gensnaam, 16 vr. munt (afk.), 17 nakome
ling 18 dat is (afk.), 19 bijb. naam, 22 huis
dier, 25 landbouwwerktuig, 26 soort maat
schappij (afk.), 27 bovenlipversierscl, 29
zijrivier van de Donau, 31 vogel, 32 be
jaard, 34 stofmaat, 36 deel van de bijbel
(afk.), 37 pl. in Overijssel, 39 meisjesnaam,
40 planeet, 42 saai, 44 deel van het been,
45 schouwburgplaats.
Verticaal: 1 rivier in Duitsland, 2 geur,
33 naamloze vennootschap (Fr.), 4. pl. in
Duitsland, 5 bitter vocht, 6 reeds, 7 hou
ten gebouw, 8 tegen, 10 koraaleiland, 11
vluchtheuvel, 14 onzes inziens (afk.), 20 jon
gensnaam, 21 ik (lat.)', 23 gewicht, 24 meis
jesnaam, 27 duivel, 28 pl. in Italië, 29 het
zelfde, 30 vol scheuren, 31 knik. 33 Duits
voorzetsel, 35 schouwburgplaats, 37 lyrisch
gedicht, 38 meisjesnaam, 41 het Romeinse
rijk (lat. afk.), 43 soort onderwijs (afk.).
Verticaal: 1 trede, 2 geel, 3 air, 4 per,
5 enak, 6 reeds, 8 les, 9 vervoer, 11 zaan
dam, 12 nos, 14 leder, 17 olm, 18 rap, 21
est, 22 glans, 25 armoe, 26 lea, 28 ergo,
29 rond, 31 aak, 32 kei.
In de 3e, 3e en 4e klassen van district West II
staan voor zondag, 12 januari, de volgende
wedstrijden op het programma:
Tweede klasse A: VFC—Lugdunum, VUC—
Blauw Zwart, LFC—HBS, Laakkwartier—HVV,
Wassenaar-DCV, RKAVVVriendenschaar.
Tweede klasse B: VDLZwijndrecht, HOV
SUedrecht, Pap end recht—De Musschen, Leerdam
.Sport—DCL, Neptunua—Spartaan '20, SVW—
Fluks.
3e klasse A: DelftCromvliet, DHLDe Post»
duiven, GSV—Westlandia, RVC—HPSV. GDA
Archipel, Voorburg—Alphia.
Derde klasse B: RifrperdaWilhelmus, Vios
VVP, RoodenburgCeieritas, AlphenHillegom,
Wester kwartierTYBB, VVSBRijswijk.
Derde klasse C: DHZRDM, Excelsior '20
Leonidas. Flakkee—OVV, DHSVOC FSV/
Pretoria—The Rising Hope, RKWIK—De Hol
landlaan.
Derde klasse D: Lekkerkerk—RCD, Trans-
valia—CKC, DinduaBolnes, Alblasserdam
Slikkerveer, ODSODI. CoalOvermaas.
Vierde Klasse A: SJCDocos, Teijlingen—
THB, SVLV—Warmunda.
Vierde klasse B: Hoek van HollandBEC,
Verburch—Schiedam Naaldwijk—SVDPW, Vre-
dbu r chVe loR a va's- G rav en za n d e
Vierde klasse C: Zwart Blauw—Oranjeplein,
SpoorwijkGouderak, DonkOlympia, Moor
drechtFull Speed, Ammerstolse SVGraaf
Willem II/Vac.
Vierde klasse D: OudewaterTonegido, VEP
Bodegraven, StolwijkMaasstraat, DSO
Woerden, ADSKranenburg.
Vierde klasse E: Lenig en SnelQuick Steps,
BoskoopTe Werve, Steeds VolhardenHaast
recht NieuwerkerkUnio, VDS—Schoonhoven.
Vierde klasse F: DilettantStrijen, Saturnus
DRZ, DRLNieuwenhoorn, MartinitDDC,
IFC—Poortugaal.
Vierde klasse G: LMODubbeldam, Merwede
Heukelum, SMVHillegersberg, H-ardinxveld
Geluksvogels, NADO/V—EDS.
Vierde klasse H: HWDHekelingen, Siod
DEH, Het NoordenDirksland, RockanjeHion
SFCHillesiuis.
De Oostenrijkse voetbalclub Wacker,
die een tournee maakt door Zuid-Oost-
Azië, heeft g«lijk gesoeeld tegen het team
van Hongkong (3-3). Bij de rust hadden
de Oostenrijkers een 2-1 voorsprong. Aan
voerder Wagner scoorde alle doelpunten
voor Wacker'.
De Amerikaan Paul Pilgrim' winnaar van
twee gouden medailles (400 en 800 meter)
op de z. g. „tussenolympiade" van 1906 in
Athene, is in zijn woonplaats Scarsdale
op 74-jarige leeftijd overleden. Na hem is
geen atleet erin geslaagd op een Olym
piade dezelfde prestatie te leveren.
BEVERWIJK, donderdag.
In liel' Kennemertheater in Beverwijk is lieden onder grote belang
stelling een begin gemaakt met bet twintigste Hoogovenschaaktoernooi.
180 schakers en schaaksters uit vele landen nemen, ingedeeld in 16 heren
en 2 damesgroepen (tientallen) aan dit grote toernooi deel.
De grootste belangstelling ging deze eerste avond uiteraard uit naar de
partij tussen onze landgenoten Donner en Euwe. Beide spelers namen geen
enkel risico en reeds na 28 zetten werd tot remise besloten.
De jongste .grootmeester in het gezel
schap, de Zuidslavfër Matanovic, trok al
spoedig sterk de aandacht. In een Spaanse
opening offerde zijn landgenoot Milic twee
pionnen, maar Matanovic kreeg toch iets
beter spel. Bovendien verzuimde Milic
de juiste voortzetting en dit kwam hem
op pionverlies te staan. Voor de winnaar
van het vorige Hoogoventoernooi was dit
het sein om krachtig dóór te drukken,
waarna Milic op de 41e zet de vlag moest
strijken.
In de partij tussen de grootmeesters
Stahlberg en Pilnik slaagde de Zweed er
in de kwaliteit te winnen, maar" de Argen
tijnse schaaktoerist kreeg drie pionAen
op de damevleugel. Toen de partij werd
afgebroken was er van de kansen weinig
te zeggen.
Bouwmeester was in deze eerste ronde
erg gelukkig. De Amsterdammer Van
Scheltinga voerde een foutieve combinat e
uit, waarvan Bouwmeester handig gebruik
maakte. Voor Van Scheltinga zat er toen
niets anders op dan zich over te geven.
In de tweede invitatlegroep werd zeer
voorzichtig gespeeld. In vier partijen
kwam 't tot een puntenverdeling. Slechts
de jeugdige Roessel speelde met veel vuur
en hij schroomde niet op aanval te spe-
Vrijdagavond 31 januari a.s. zal Leen
Jansen, kampioen van Nederland mid
dengewicht te Kopenhagen een party
over 10 ronden tegen Martin Hansen
boksen.
Er waren, zoals eerder gemeld, eveneens
hesprekingen gaande over een wedstrijd
Jansen—Randolph Turpin op 3 februari
te Leicester, maar aangezien de Engelse
organisatoren niets meer van zich hebben
laten horen heeft Jansens manager, Theo
Huizenaar, besloten het contract voor de
match tegen Hansen te tekenen.
len. Orbaan werd het slachtoffer van dit
moedige spel.
Cortlever leverde in de invitatiegroep 3
een uitstekende prestatie door de gevrees
de in Zwitserland woonachtige Hongaar
Gereben in 35 zetten te verslaan.
De bekende esperantist Duthilleul (Fr.)
had in de eerste hoofdgroep een goede
start. Onze landgenoot Kapsenberg kreeg
nauwelijks een kans zich te verdedigen.
Onze jeugdige landgenoot Aalders, waar.
van men al gioede verwachtingen koester
de. versloeg in hoofdgroep 2 de gerouti
neerde Duitser Henrichs, hetgeen een op
merkelijke prestatie is.
In de damesgroep ging de grootste be
langstelling uit naar de partij tussen de
Nederlandse kampioene T"enny Heems
kerk en de charmante Frangaisê Chaude
de Silans. Mevr. Heemskerk bleek zeer
vermoeid te zijn. Chaude de Silans speel
de een sterke partij en steeds beter werd
haar positie op het bord. Onze landgenote
De eerste zet van het duel ,uS
de twee Nederlandse schaakt'1'
doren Donner en Euwe, dat 'I(l
zetten in remise eindigde
(Oostenrijk) uitgeste,--,
4: Lanjrewes V» 1
(België)Beni
Invitatie-groep
Palomaa (Finland) 0-1; Klaeger
■Kostic (Z.-Sl.) Schneiders
Set«r'
teld
Lan'geweg
Mulder van Leens Dijkstra (Ned-) ,J,
Saemisch (W.-Dld)—Diemer (W.-Dld>
Hoofdgroep 1: Duthilleul (Fr.)—
berg (Ned.) 1-0; Djaja (Z.-Sl.)—Dries.1'
afgebr.; Remouchemps (Ned.)—O'" mÊ
(Sp.) 0-1; Kloostra (Ned.)—
(Ned.) k
Hoofdgroep 2: Crespo (Sp.)J r.i1
(Ned.) Bobikiewicz (Polen)—
(Lux.) Va_Vi; sijsser (Ned.)—Arons 0_i;
afgebr.; Staal (Ned.)—Ditt (W.-DId>j
Henrichs (W.-Dld)—Aalders (Ned.) 0
Dames-groep: Langos (Hong.)
Ot**
(Ned.) afgebr.; Chaude de Silans
Heemskerk (Ned.) 1-0; Benini
Bruce (Eng.) 1-0; Sinka (Hong-)
(Z.-Sl.) afgebr.
(Itali<
-gac
fTr>~
radio en televisie
Uitzending vanuit Engels Transit Camp te
Hoek van Holland. Golflengte 25 meter.
VrUdag tl) januari
22.00 Fiesta Time.
22.15 Concertgebouw.
22,45 Hersengymnastiek.
23.30 Verzoekplaten.
00:30 Sluiting.
ZATERDAG II JANUARI
HILVERSUM I. 402 m. 7.00
VARA. 10.00
Tijdens de zwemkampioenschappen
van Nieuw-Zuid-Wales heeft de Olym
pische kampiqene Lorraine Crapp, op
het nummer 110 yards vrije slag na een
opwindende strijd Ccn overwinning op
onze landgenote Cockie Gastclaars be
haald. De tüd van Lorraine Crapp was
1 minuut 4,7 seconde 2,3 seconde bo
ven de limiettiid voor een wereldre
cord die van Cockie Gastclaars 1
minnnt 5,3 sec.
De Australische Sandra Morgan werd
derde met een tUd van 1 minunt 5,3
seconde.
Het 13-jarige Australische meUje,
Ilsa Konrads, vesjigdc twee nieuwe we
reldrecords, t.w. op de 880 yards vrije
slag en 800 meter vrije slag. Haar tyd
voor beide afstanden was 10 minuten
17,7 seconden. Zij verrichtte haar pres
tatie in een 55 yards-bad.
De oude records stonden pfficieel op
naam van de Olympische kampioene
Lorraine Crapp, sedert 14 januari 1956.
De tijden van Lorraine Crapp waren i 10
minuten 30,9 sec. (800 meter) en 10 minu
ten 34.6 sec. (830 yards).
Corrie Schimmel klasseerde zich met
een tijd van 10 min. 45,6 sec. als tweede.
Onze landgenote bleef dus zowel boven
het Europese record op de 800 meter
(Valerie Gyenge 10.42,2) als boven het
Nederlands record dat Mary Kok vorig
jaatr te Durban vestigde met een tijd van
10 min. 27,2 sec.
VPRO. 10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00-24.00
VARA.
7.00 Nws. 7.10 Gym 720 Gramm. S.Ofl Nwe
8.18 Gramm, 9.00 V, d. vrouw (9.33-9.40 Wa-
terst.) 19.00 Caus. 10.03 Morgenwijding 10.20
Lichte muz. 10.50 Buitenlands weekoverz. 11.05
Pol. cabaret 11.35 Kamermuz. 12.00 Gramm.
12.3o Land- en tuinb. meded. 12.33 Lichte muz.
13.00 Nws. 13.15 VARA-Varia 13.20 Fanfare-
ork. 13 45 Sportpraatje 14.00 V.d. jeugd. 14 35
Lichte muz. 15 00 Boekenwijsheid 15.20 Koor
zang 15.35 Streekultz. 16.00, Kamerork. en soliste
1(5.45 Caus. 17 00 Lichte muz. 17.30 Act, 18 00
Nws en comtn 18.20 Lichte muz, 18.45 Rege-
ringsuitz. 19 00 Artistieke Staalkaart 19.30 Caus.
19.40 Caus. 19.55 Caus. 20.00 Nws. 20 05 Waar
gaan wij heen? 20.13 Gevar. progr. 21.45 Klaver
Vier 22.15 Soc. comm. 22.30 Opsporing verzocht
23.00 Nws. 23.15 Gramm. 23.30-24.00 Dansmuz.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.10 dramm. 7.15 Gramm. 7.45 Mor.
gengebed en lit kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15
Gramm. 8.50 V.d. hulsvrouw 10.00 V.d. kleuters
10.13 Gramm. 10.30 Ben je zestig? 11.00 V. d.
zieken 11.45 Gramm. 12.00 Middagklok nood
klok 12 03 Pianoduo en ANG 12.30 Land- en
tuinb. meded. 12.33 Instr. octet 12.55 Zonnewijzer
13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Gramm. 13.30
Idem 14.00 V.d. jeugd. 14.20 Eng. les 14.40
Boekbespr. 14.50 Gramm. 14.55 Llrhte muz.
15.15 Kron v, letteren en kunsten 15.40 Koor
zang 16.00 V.d. jeugd 16.50 De schoonheid van
het Gregoriaans 17.20 Sportpraatje 17.30 Ama-
teurprogr. 17.45 Hc.ht.e muz. 18.00 Journalls-
ltek weekoverz. 18,10 Gramm. 13.15 Va,n het Bin.
nenhof. 18.25 Striikork. 18,45 Vragcnbeantw.
19.00 Nws. 19.10 Comm. 19.15 Fromenade-ork.
en sol. 20.10 Lichtbaken 20.25 Act. 20.40 Gevar.
progr. 22.10 Lichte muz. 22.35 Wij luiden de zon
dag in 23.00 Nws. 23.15 Nws. in Esperanto 23.22
24.00 Nouveautés.
BBC home serv. 330 m.
12.00 Dansmuz. 12.30 Nws. en gevar. muz.
13.00 Gevar. progr. 13.15 Filmprogr. 13.35 Weer
ber. 14.00 Nieuws. 14.10. Gevar. muz. 15.00 en
15.20 Hoorsp. 15.40 Gramm. 16.10 Sport 17.05
Gramm. 17.15 Ork.conc. 18.00 V. d. kind. 18.55
Weerber. 19.00 Nws. 19.15 Stad en land 19.45
Né"'
.30 V.
19.00 Nws. 19.40 Gramm. 20.00 C'VS's VJjJS
Gramm. 21.15 Amus. ork. 22.00 Nws. ^3.^
progr. 23.00 Nws. 23.05 Dansmuz.
Zieeunermuz,
484 m
12.15 Gramm. 13.00 Nws.
lQ.30 !yi
Nws. 17.10 Bel Canto 18 38 Qnmm.^1
Door Ids. van der Ploeg
24).
Zo is het., en Kiljan was al dood; dc
mensen schreeuwden en toen ben ik gaan
kijken. Een Boeddhabeeld, dat van zijn
voetstuk was gevallen.ik begeer het
nooit weer te zien, als ik sterf wil' i)s wor
den gecremeerd.
Wat was nu uw eerste impuls, toen
u het lijk zag?
Mijn oom waarschuwen; ik liep de
stoep op, maar toen kwam hij al naar
buiten.
Wie heeft mijnheer Kiljan vermoord,
mijnheer Nonhebei?
Hoe kan ik dat weten? kreunde Non
hebei, ik ben er kapot van, eerst die bran
den en nu dit., het is meer dan een mens
kan verdragen.
Lange tijd keek Reydel de architect aan.
totdat diens ogen nerveus begonnen te
knipperen.
Waarom vraagt u niets? riep hij ein
delijk uit, u zit maar te staren., daar
komt u niets verder mee.
Eindelijk stond de inspecteur op en zei
fluisterend:
Ik ga weg, mijnheer Nonhebel. als u
iets te zeggen hebt, belt u mij maar °P.
ik sta altijd voor u klaar.
Hij begaf zich naar buiten, waar de fo
tografen hem mededeelden, dat zü gereed
waren met hun werk. Aan De Wal gaf hij
opdracht het lijk te vervoeren naar het la
boratorium van HerCuleyns en zelf ging
hij met De Brave naar het districtskan
toor. Daar vond hij De Vet en Mijnarends.
De kluischef had alle gelegenheid gehad
tot zichzelf te komen. Hij gaf. zoals hij dit
ook reeds aan De Vet had gedaan, een
overzicht van zijn belevenissen met Kiljan
en vroeg tenslotte verlof om naar huis te
gaan; zijn vrouw zou wel op de stoep
staan om naar hem uit te kijken.
Tenminste, als ze niet vast zit in een
of andere klem. liet De Vet zich ontvallen.
Reydel liet dc man gaan en stelde het
verdere onderzoek tot (je volgende dag uit.
Hoe vindt u Reydel? vroeg Loes die
zelfde avond aan haar vader.
Een idioot, antwoordde Gramshof
met een grijns.
's Morgens vroeg kreeg Reydel dc tele
fonische mededeling dat de nachtportier
van het Huis met de Kluis bewusteloos in
zijn portiersloge lag. Herculeyns, die hem
aanstonds onderzocht, stelde vast. dat er
geen levensgevaar was, doch dat het nog
wel een half etmaal duren kon. voordat
de man uit zijn bewusteloosheid zou ont
waken.
Eerst 's middags kon Reydel hem een
verhoor afnemen. Hij had niet veel te ver
tellen. Tussen twee verplichte rondgangen
in. had hij zitten lezen in een tijdschrift.
Plotseling werd hem door iemand, die hij
niet had horen aankomen, een doek in het
gelaat geduwd. Hij was, naar hij zich nog
kon herinneren, van zijn stoel afgegleden,
maar daarna was zijn geest weggezonken
in een grauwe duisternis..
XI
Je moet me nog even met rust laten,
zei Reydel tot Berkevoort, die op het bu
reau van de Rijks-Opsporings-Dienst in
lichtingen kwam inwinnen.
De journalist had met betrekking tot de
moord op Kiljan geen andere adjectieven
kunnen vinden dan: „afschuwelijk" en
„misdadig" en hoopte nu op mededelin
gen, die hem zouden inspireren tot nog
heviger aanduidingen.
Geef mij de primeur, Reydel, vroeg
hij. Zeg alleen maar of het mis gaat met
Het Huis met de Kluis.
Ik weet het niet, antwoordde de in
specteur, Gramshof en de jonge Kiljan
kunnen je beter inlichtén dan ik.
Er is natuurlijk verband tussen het
een en het ander., is zelfmoord uitgeslo
ten?
Ja.
Had de oude Kiljan trouwplannen? In
„de La" spraken ze over een Oostenrijkse;
je hoeft niets te zeggen, Reydël. knip al-
leen*maar met je rechteroog als het „ja"
is.
Voorlopig houd ik mijn beide ogen
wijd open, Berkevoort, en dat is wel no
dig ook. maar nu moet ik aan het werk,
heus als de zaak rijp is voor publikatie
roep ik je.
In ieder geval heb ik geen gebrek
aan kopij, stelde de journalist tevreden
vast. Eerst hebben we straks het jaarlijk
se bezoek van de koningin, een moord en
dan nog de debacle van een befaamd
bankiershuis. Als daar nog een fikse brand
bijkomt, weet ik niet, hoe ik al dat nieuws
moet spuien.
Wees matig met je bijvoeglijke naam
woorden, raadde Reydel, dat spaart ruim
te.
Heb je verdenking tegen iemand?
Wel tegen een half dozijn mensen,
maar een bepaalde keus heb ik nog niet
gemaakt.
Hij wist de journalist de deur uit te krij
gen en ging naar De Brave, die juist klaar
was met het typen van een vragenlijst,
die de inspecteur in de ochtenduren had
opgesteld.
Dit wordt ons werkprogram, zei hij
tegen De Vet, die om orders kwam. Mo
gelijk heb jij nog aanvullingen?
Het is in ieder geval een groot voor
deel, dat u verschillende personen, die bij
het drama betrokken zijn, al kent, zei De
Vet, de sigaret die de inspecteur presen
teerde, aanstekend.
Dat dacht ik eerst ook. maar van
nacht ben ik tot dc slotsom gekomen, dat
dit. niet bevorderlijk is voor een objectieve
kijk op de dingen. Uit mijn vragenlijst
blijkt dat duidelijk. Frits Kiljan is me
niet onsympathiek, maar ik ken hem
slechts erg oppervlakkig. Tegen Dora
Höck heb ik een antipathie, hoewel ik dit
vrouwspersoon nooit heb ontmoet en wat
Nonhebel betreft, zweef ik tussen twee po
len, die mij beurtelings aantrekken en af
stoten.
Nonhebel heeft de pakhuizen ln brand
gestoken, zei De Vet met iets koppigs in
zijn stem. alsof hij tegenspraak verwacht
te.
Ja, dat zal wel. maar waarom geeft
die man zich dan op allerlei manieren
bloot? Waarom wist hij dadelijk waar ik
heen wilde, toen ik hem in „de La" sprak
over zijn gepoetste schoenen? En hoe
komt hij aan geld? Met betrekking tot
Frits Kiljan heb ik ook enkele vragen ge
noteerd. Hij is op reis geweest. Eerst wil
de hij dit geheim houden, doch later gaf
hij te kennen hierover verder niet te wil
len spreken; het vermoeden ligt voor de
hand, dat hij de een of andere opd I "ht
heeft uitgevoerd. We dienen te weten
waar hij geweest is.
De Vet.
Amoureuze perikelen, ve
op de avond van de moord. W ju'-'ji
geen reden om te twijfelen aan vvas n
heid van De Wal's mededeling. a ftt-
dan ook wat overspannen. Zodr"m V° v
klaar ben. ga ik naar Bussum. js oj1
eens te polsen. Van groot beians x
te weten, met welk doel de bsl 3dr
dens de rit met Mijnarends ngfir n
van de R.O.D. heeft geïnformeerd^. 0n
hij bang voor een aanslag, of wj °eep\ee%
ze hulp Inroepen voor een reeds ,jt i
misdrijf? Het is ook mogelijk, aai,
verband staat met de contrac-y-t' G
morgen heb ik ze ingezien. De »e töe
hof maakte niet het minste bezwa -j ei
:i. t,(e het vV«=
ernaar vroeg. Voor hem is her
rr\ 0placf Haf Vi*»f halv<» VCfltlOe
6*
tra nsE,Cnl'
schendt
wel 11
hard gelag, dat het halve ver
Kiljan hem nu ontgaat; de
kbmt nagenoeg neer "P een
want ik vermoed zo, dat Kiljan jn o
veel vertrouwen zal hebben geh
terugbetaling. Bovendien eiste »h. 3
enkel onderpand. Een duister P '(O-
leen vriendschap kan Kiljan tot zu
ale houding hebben bewogen z01: j,Oot°'
zeggen, maar van Frits heb ik "Vrm3"
dat er van sympathie tussen de 0n
ten geen sprake was. Opnieuw -gjtël1)
verklaarbaars; beiden zijn aan r,- ote\
voor het tekort op die geldlening.
dracht van Kiljans halve vermog j,egi
dus in feite niets te betekenen
ve
omdat alle privé-bezittingen" sul „cjt
1worden aangewend om het a
een, maar tóch is Gramshof tggei1'
ten
dekke... -
jans dood geheel uit het lood
(WobcH vei
vond geen oplossing voor de m0Jr3pse
heden en zo kwam het punt aan de rr
schaakster. „„.i
De uitsMC
Ere-groep (invitatie-groep 1):
(Nfed.)—Euwe (Ned.) Vi,
(Z.-Sl.)Milic (Z.-Sl.) 1—0,. Van o-" l.
tinga (Ned.)Bouwmeester (Ned.) g].)
O'Kelly de Galway (België)Pirc ,4-'
V2—I2. Stahlberg (Zweden)Pilnik
gentinië) afgebr.
Invitatie-grocp 2; Orbaan (Ned.)—'l
sol (Ned.) 0-1; Golombek (Eng.)—Kr?Ircf
(Ned.) Fa-H; Czemiak (Israël)-F 'atnt'
(Z.-Sl.) Vü-'i;Wade (N.-Zeeland)f»n'
(W.-Dld) '-i.'/a; Toran (Spanje)—
dregt (Ned.) W>.V».
Invitatie-groep 3: Jongsma
Pouteen (Denemarken) afgebr.;
(Hong.)Cortlever (Ned;
(Ned.)—Bosik (Z.-Sl.) %.V4
hen
lit
O-i; Brede^ff
Soultanh^fS
(België)Perez (Sp.) afgebr.; Van
li
Amus. muz. 20.30 Interv. 21.00 Gevar.
22.00 Nws. 22.15 Hoorsp. 23.30 Hobo ©n
23.4*5 Avondgebeden 24.00-0.08 Nws.
BBC light progr. 1500 en 247 m.
12.00 Dansmuz. 12.30 Nws. en gevar- j3.4
13.00 Gevar. progr. (Om 13.30 NWS-> l7i'^
Sportparade 14.10 Gevar. muz. 144-5
15.30 Revue-ork. 16.00 Pianospel ^Vnn
17.15 Fabrieksfanfare en piano duo 13-^joüJ^L
19.00 Gitaarclub 19.30 Jazzmuz. 20.oo (U-
20.24 Sport 20.30 Nws. en gevar
21.30 en 22.30 Nws.). 23.30 Nws. 23.4Cu -f <rS
0.15 Latijns-Amerik. muz. (Om 0.J
0.55-1.00 Nws. M-
NDR-WDR. 309 m. fiv?-
12.00 Gevar. muz. 13.00 Nws. 13.13 Gr fl
15.30 Volksmuz. 16.30 Gevar. progr. V
19.30 Koorzamg 20.00 Gevar. progr. r,
22.10 Ork. conc. 23.00 Dansmuz. Qe\
0.05 Gramm. 1.00 Lichte muz. 2.U-*-0
muz. _rt c-
Frankrijk, nationaal progr. 347 m. cy f.
12.00 Ork. conc. 13.00 Nws. 13.15 O* 3O
16.30 Gevar. muz. 16.55 Gramm. -x.
muz. 17.3o Ork. conc 19.30 KamerfJ
Hoorsp. 22.00 Gramm. 22.30 Nws. 22.5"
uitz. 23.10 Gevar. muz. 23.53-24.00
Brussel, 324 en 484 m.
324 rn: r.eSP^V
12.00 Gramm. 12.30 Weerber. 12.35 o j
aperitief 12.45 Gramm. 13.00 Nws. 1 'rdeO^,rti'
almanak. 14.30 Radiojourn. 15.00 Acco grajV.a.
15.15 Gramm. 15.30 Accordeonspel q0 £ri\e
16.15 Ork. conc. 16.45 Lngelse les 1 W^fid-
17.10 Dagklapper en lit. kal. 17.20 L> d_ f°
0«
18.00 Gram'Jj
22.10
20".00 Gevar. progr, 22.00 Nws.
22.55 Nws. 23.00 Relais 23.55 Nws.
TELEVISIE jo^"'
VPRO: 17.00 V.d. kind. NTSW-M
en weeroverz. 20.15 Cabaret 20.45
21.15-22.00 Gevar. progr. „aaJ
Dults-progr.; 16.115-17.00 Een JOy
muz. 17.00 V.d. kind. 13.00-18.15 V.d
30
Joum. 20.15 Quizprogr. Da am a
d zondag.
Frans-BELG progr.: 19-00 2^,
Luchtvaartkron. 20.00 Nws. 20-25 T
Gevar. progr. 22.30 Act. 23.10
VLAAMS-BELG progr.: 19.00 tót. 30 NLj
19.15 Vedetten uit de dierenwereld 'Agr.JiO-
19.40 De week tn beeld 20.15 Gevar. P„j tLj,-
Quizprogr. 21.15 Gevar. progr. 2Z.OO Fe p,r
23.10 Eurovisie: Rep. Volleyballwed»"-
Rome.
Dat geloof ik niet; hij had zij"
Lkkeliilc met rtit motief kufl \ipX* w
gemakkelijk met dit motief kunn yerd
ken. maar zelfs dit deed hij niet* jló^
is daar de aanwezigheid van
gesia®
vüiBd^'