Politiek proces in
Vier socialisten staan terecht
wegens samenzwering tegen Tito
Belgrado
o
Sovjet-
^stmaan?
H
Gehoorzaamheid en vrijheid
in de kerk
(Ji
SSS?^
Zuivere rode leer is
wel moeilijk
Rederij-conclusie uit
conflict op
Kapitein niet verantwoordelijk
-
1
-S-kunstmaan
aait, derde rus
ls op komst
dr,
j
uI>iter-C van leger bracht
1953 alpha" in haar baan
Kunstmaan maakt
abstracte muziek
m**
irIijk schrijven kardinaal Feltin
[Bruinvis op Texel
Olieprijzen
maandag omlaag
DRIE „RECHTSE" MINISTERS IN
ROOD-CHINA ONTSLAGEN
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
„??00 kilon
f(ÏS
W
l
IK
Zaterdag 1 februari 1953
WEERBERICHT
*no
°l48
'Het oorverdovend lawaai en te-
uur Nederlandse tijd is van
en
c°es a ln Verenigde Staten met
J ferste Amerikaanse kunstmaan
J^an a* afschieten van de kunst-
t e§en de ?aam »1958 alpha" heeft ge-
.^Sraw^iedde met behulp van de vier-
q dupiter-C van het Amerikaanse
V^U ^Seveer twee uur na de lancering
hpiter-C maakte president Eisen-
hower bekend, dat de eerste Amerikaanse
kunstmaan in haar baan rondom de aarde
is gebracht. Deze bekendmaking werd
gedaan bij monde van zijn perschef, Ha-
gerty, te Augusta in de staat Georgia,
waar Eisenhower zich in zijn vakantiever
blijf bevindt. In Washington is in een of
ficiële verklaring gezegd, dat de „1958
alpha" zeven seconden na de lancering in
zijn baan kwam.
g aanse kunstmaan heeft de vorm van een artilleriegranaat
a°rsnede van 15 centimeter en een gewicht van 13.365 kilo-
C ïijti a1S z^Verkleurig met kastanjebruine strepen. De schildering
beMegen ,n^e^racht om de gevolgen van grote temperatuurswisse-
Vi'.'bstr^ e Saan. In de kunstmaan bevinden zich twee radiozenders,
ko van Cvlten 'n satelliet zullen de temperatuur aan de opper-
ijj^iscb,, e* apparaat, de inwendige temperatuur, de erosie door
^1 108 oF en k°smische stralen meten. Een van de zenders zendt
Va megacycle, de andere op 108-00. Naar men aanneemt
tot .i'1- zenders twee tot drie weken functioneren, de andere
Cnbak mai
S nt^et ianc,
Waanden.
eren van de kunstmaan meldde de „Radio Corpora
te -«r r j- kiverhead, Long Island, dat zij van 04.51 uur tot
W-^eht r- 'nen van de kunstmaan had opgevangen.
lsenhower, die op de hoogte was van de proef met de
de ja.Vv as na middernacht opgestaan om nieuws af te wachten
'ancering.
°^me
>es:>r
J-k „.'^erica
aeter
tS ïlometer, aldus
hfy, de
in iler - -700 kilometer was. ïn
h. 3?n i-rt ZV de O-arde tot op
tl V anale a
V fcu^lde
defensie er
hSinKevoermWenteling
?t
Levensduur: 2Vz jaar
of langer?
Krekic: „In een land met een vrije pers zou
ik niet voor de rechter staan..."
^Lg?ofy^lfedflIan.
v
ynijkl
Vrije en ove'rtuigde
De reis van H.K.H.
Prinses Beatrix
De reis naar tie West gaat niet
de „Pegasus"
Crew nam het niet verdacht te worden
1 ir
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Aanvankelijk nog plaatselijk mist, mor
gen overdag echter op de meeste plaat
sen enkele opklaringen. Overwegend
droog weer. Zwakke tot matige, later
aan de kust vrij krachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Vooral overdag min
der koud.
Zondag 2 februari: zon op 8.20, onder 17.28;
maan op 15.4-3, onder 6.31.
Maandag 3 februari: zon op 8.18, onder 17.30;
maan op 16.59, onder 7.11.
erikaanse kunstmaan met
succes
gelanceerd
11
!^blÖkfSte, Stevens
dfft de
verwijderd is ge
van de kunst-
grootste afstand,
1 s.J2n i J
k'r"™"+'J-, is offi-
Alpha"
om de
h V' w on vin twee uur nodi-9- De
Pt> 9eveer 31.000 kilometer
tj
J' 4petl dPBij academie van weten-
'Ot,. sate)]; ?e te Washington mee,
zal officieel „1958 Alpha"
gorden. Eerder had het
de naam
J'ist^ficieaf111 gegeven.
iPtnaam "Jur»o"-is aan de
Ito '0 T Zot, *=even> omdat zij met de
jJiL^o orden gelanceerd.' (De
e h6cht:,n„s volgens de oude Grie-
t, dp van de g°d Jupiter).
spronkelijk was de opdracht een kunst
maan in de ruimte te brengen door de
president verstrekt aan de marine, die
het befaamde project „Vanguard" op
zette. De achterstand van de.experi
menten met de „Vanguard"-raket en
de verrassende Sovjet-successen waren
voor president Eisenhower aanleiding
om tevens een spoedopdracht te ver
strekken aan het leger, dat over de
krachtige Jupiter-C-raket beschikte.
Begin december verleden jaar stond
de marine klaar met de Vanguard. De
enorme mislukking bij het lanceren
van deze raket zal ieder zich nog her
inneren. De „Vanguard" kwam nau
welijks één meter van de grond en
stortte toen weer neer, met één klap
ook een groot deel van het zelfvertrou
wen der miljoenen Amerikanen, die
het experiment met spanning volgden,
verbrijzelend. Deze week deed de ma
rine nieuwe pogingen, die echter beide
kerenenkele seconden voor de start
werden opgegeven. Het' leger, dat meer
in stilte werkte, slaagde bij de eerste
serieuze onderneming.
De raket waarmee vanmorgen vroeg de
Amerikaanse kunstmaan „1958-alpha" is
gelanceerd, is voor het grootste deel het
produkt van Duitse geleerden die ook
betrokken zijn geweest hij de bouw van
de V-2-raketten, die Duitsland in het
laatste oorlogsjaar gebruikte om Londen
te treffen. De „Jupiter-C" werd met een
druk op de knop afgevuurd door dr. Er-
nest Stuhlinger, hoofd van de research
afdeling te Cape Canaveral.
Het leger heeft medegedeeld, dat de
kunstmaan met het blote oog nauwelijks
te zien zal zijn. De „1958-alpha" be
schrijft een elliptische baan om de aarde,
die met de evenaar een hoek van onge
veer 40 graden maakt. Het is niet de be
doeling, dat men de satelliet terugkrijgt.
De levensduur wordt, zoals generaal-ma-
joor John Medaris, hoofd van het bu
reau voor de ballistische projectielen vyn
het leger, heeft meegedeeld, geschat tus
sen de tweeëneenhalf en tien jaar. Hij
voegde er aan toe, dat dit zou kunnen
betekenen, dat de Amerikaanse satelliet
in ieder geval met betrekking tot de le
vensduur superieur is aan de Sovjet
spoetnik.
Geleerden van de academie van
Washington verklaarden, dat het mu-
ziekachtig signaal dat door een van de
zenders van de kunstmaan wordt uit
gezonden gelijkt op het dissonante ge
luid, dat ontstaat door het gelijktijdig
aanslaan van verscheidene piano-t'iet-
sen. Het gelijkt helemaal niet op het
,,biep-biep"-geluid van de spoetnik.
Dr. Werner von Braun gaf nog te ver
staan, dat het leger nog tenminste één
nieuwe satelliet op een nog niet vastge
stelde datum zal lanceren.
Ter herdenking van de watersnoodramp wordt op de begraafplaats van Nieuwerkerk een monument van de Haarlemse
beeldhouwer Mari Andriessen onthuld. Het monument is gehakt uit Ettringertufsteen, weegt IV2 ton en is aangeboden
door de gemeente Enschede, die Nieuwerkerk heeft geadopteerd. Ook in Ouwerkerk zal een monument, geschonken
door Enschede en eveneens vervaardigd door MariAndriessen onthuld worden. Dit stelt 2 handen voor in de vorm
van golven. Het is 170 cm hoog en weegt 2Va ton. De onthulling der beide monumenten zal geschieden door de burge
meester van Enschede. Foto links: Monument voor Nieuwerkerk en rechts voor Ouwerkerk.
De zeventigjarige Bogdan Krekie, vóór de oorlog een der leiders van de Joego
slavische socialistische partij, die thans te Belgrado terecht staat op beschuldi
ging van „samenzwering, ter omverwerping van de regering-Tito", verklaarde
gisteren, inderdaad de opsteller van geschriften te zijn, waarin het communisme
wordt aangevallen.
„Indien deze geschriften het licht hadden gezien in een land met een vrije
pers, zou ik niet voor de rechter zijn gedaagd", zei hij.
Krekic verklaarde verder geen „program Van actie" te hebben ontworpen,
doch slechts theoretische denkbeelden te hebben neergelegd in een brief, die
hü had gezonder de voormalige eerste minister van de Joegoslavische re
gering in ballingschap, Jovanovic, die nog te Londen woont.
tionarissen van de Amerikaanse en de
Franse ambassades hiervoor belangstel
ling hadden.
In antwoord op de vraag, of hij naar
omverwerping van de regering-Tito
streefde, verklaarde Krekic:
„Het land is belangrijker voor mij,
dan de regering, omdat Joego-Slavië
mijn vaderland is."
Toen hem werd gevraagd, welke de
voornaamste buitenlandse vijanden van
Joego-Slavië waren, antwoordde Krekic:
„Het Vaticaan".
Gevraagd of hij het eens was met de
inrichting der maatschappij in Joego-
Slavië, antwoordde Krekic:
„Ik zou er, daar Ik sociaal-democraat
ben. veel wijzigingen in aanbrengen."
Dé openbare aankiager verklaarde, dat
de 73-jarige voormalige marxistisch-
socialistische leider Pavlovic vergeefs had
gepoogd zich met bepaalde buitenlandse
ambassades te Belgrado in verbinding te
stellen.
De derde beklaagde, de 56-jarige voor-
i8^h1'jdeltf,ten van bet onderzoek
deeln de "1958 Alpha" aan
%,,'h
academie deelde mee,
in ,--emen aan de werk-
e iaar zullen wor-
fhie i hieronder valt ook de
bQ.,o Niet de marine
heAeiïle^cl werd de „Alpha
leger gelanceerd. Oor-
Sovu^T'ht in de New York Ti-
.vïo i, n'c bezie met de voor-
"t, 'anceren van een reus-
kJ 't k "'erd® v°lgens betrouwbare
>1;h bi, ar ba vietrussischc aardsa-
r'K'5k an zou moeten brengen.
S1 otomiï' dat de Sovjets ten-
?'J°wn" zijn begonnen.
h, Zji let-aa>vi het lanceren van de
Ati Uii^Wpn iatelhet binnen enkele
Welbeproefd, mo®eliik bin"
de „countdown" be-
'ep Pt. Men meent, dat de
-hu ki,„ .hten het lanceren van
rti*uhstm:
ihHh v=„""V*al1 le uueii saiucu-
Nw Ar ^erika?„ in vergelijking veel
5 K ^he.' op^5 aardsatelliet.
dat^? sPrak echter van de
de Sovjets bezig zijn met
sprak echter van
e >-1 van een intercontinentale
(Van onze correspondent).
PARIJS, hedenmorgen.
een
doet
'lq baa Schru bPhliceert heden in het orgaan van het aartsbisdom Parijs
'h d ar aan ,.en. dat duidelijk de stem van de aartsbisschop van Parijs aoei
Nn 'td °rgan s Van de scherpe gedachtenwisselingen, die zich de laatste
k*'t dr.Vah sort Cn conferenties tussen verschillende groepen van katholieken
de hl" 1 en apostolaatswerk hebben doen horen, zonder dat voldoende
a4l Ookrarchie gegeven richtlijnen werd rekening gehouden. Voorts be-
vaA s,>nimige wetenschappelijke discussies en publikaties.
Nftb1 Sc'lrijft onder meer:
■,lh „nD aan de Kerk be-De bewegingen van Katholieke Actie ge-
va niet te veronachtza- nieten een grote vrijheid van initiatief,
kV.'Onj Jii vriikou -r,„ „„v,maar het is de kerkelijke hiërarchie, die
uiteindelijk moet beslissen, welke ge
dragslijn gevolgd moet worden.
Op het gebied van het denken moe
digt de Kerk elke onderzoekingsarbeid
aan. die rekening houdt met de ver
overingen der moderne wetenschappen.
vrijheid. De gehoor-
e vrije en overtuigde
ben, die gehoorzamen,
frUr
van christelijke ge-
A is f1
■ÜW?' riiis e®n manier van zich
anders is dan
of gewoontedwang-
Maar de Kerk, afgezien nog van het
feit, dat zij in die arbeid toch leerstel
lige dwalingen kan ontdekken, kan ook
om redenen van opportuniteit vragen 'n
standpunt los te laten, dat met alle
nodige nuances gepresenteerd, reke
ning houdend met de actuele omstan
digheden, in feite slechts verkeerd op
gevat kan worden door de meesten en
daardoor veel geesten zou kunnen ver
warren.
Voor wat de politiek betreft, als de
Kerk daarin daadwerkelijk tussenbeide
komt, heeft men zich te beijveren de
juiste zin en draagwijdte van die tussen
komst te begrijpen. Geldt het een bevel,
dan heeft de gelovige zich te onderwer
pen. Gaat het meer om een raad of om
vaderlijke aanwijzingen, dan behoort de
houding van de christenen zich door
voorzichtigheid te kenmerken, tefizij hij
zelf een deskundige is en een diepe kenr
nis omtrent het vraagstuk heeft. Maar
hij moet zich ervan onthouden een
standpunt in te nemen anders dan dat,
hetwelk de Kerk uit voorzichtigheid in
neemt, ook al is hem dat niet uitdruk
kelijk geboden.
Woensdag zijn vijf bruinvissen op
Texel gearriveerd, bestemd voor een
onderzoek door het zoölogisch
station uit Den Helder. De vissen
verblijven in een kanaal bij
Oosterend. Op een draagbaar teer
den de vissen van de vrachtwagen
naar lid. kanaal gebracht.
In afwijking van hetgeen aanvankelijk
het plan was, vertrekt H.K.H.' Prinses
Beatrix vandaag van Schiphol naar Wil
lemstad met de Super Constellation PH-
LKE („Pegasus") in plaats van met de
„Negaton". Laatstgenoemd toestel bevindt
zich niet in het land. het .werd gisteren
middag op thuisreis in Karachi verwacht.
Van Paramaribo wordt morgen recht
streeks naar Willemstad gevlogen met
een DC-6-toestel van het Westindisch be
drijf van de K.L.M. Er wordt dus geen
tussenlanding te Caracas gemaakt.
Hij zei onomwonden, dat er geen sprake
van was, dat alle Joegoslavische uitge
wekenen vijanden van hun land waren.
„Sommigen keuren slechts de politiële
der huidige Joegoslavische regering af,
doch de regering-Tito is nog nooit door
acties van buitenaf in gevaar gebracht.
Zij kan alleen van binnenuit worden be
dreigd", aldus Bogdan Krekic.
In de tenlastelegging, worden Krekic en
zijn drie medebeschuldigden „vergiftigen
de denkbeelden verspreidende en door
haat verblinde vijanden" van Joego-Slavië
genoemd. De openbare aanklager heeft de
„strengst mogelijke straffen" ge-ëist.
Rechter Rumenlc beschuldigde Krekic
ervan in 1957 gepoogd te hebben Pavlo
vic, een der andere beklaagden, te be
wegen Amerikaanse gelden te verkrijgen
voor de aanleg van een Joegoslavische
spoorweg.
In antwoord op een vraag van de
openbare aanklager verklaarde Krekic
inlichtingen over de toestand op gods
dienstig gebied in Joego-Slavië te heb
ben verstrekt aan enkele landgenoten,
die hem hadden meegedeeld, dat func-
malige hoogleraar in de godgeleerdheid,
Dragoslav Stranjakovic, staat afzonder
lijk terecht, omdat hij lijdt aan een lever
kwaal.
De vierde beklaagde is Milan Zujovie,
een hoogleraar in de rechtsgeleerdheid
aan de universiteit van Belgrado.
Het is voor het eerst sinds verscheidene
jaren, dat in Joego-Slavië een openbaar
politiek proces tegen meer dan één be
klaagde tegelijk wordt gevoerd. Ook de
dcodstfaf kan tegen de beschuldigden
worden uitgesproken.
(Van onze Haagse redactie).
De oliemaatschappijen zullen met In
gang van maandag de prfjzen van ben
zine en van de groep z.g. donkere oliën
verlagen. Voor benzine bedraagt de ver
laging 1,10 per 100 liter, voor petro
leum 50 cent per 100 liter en voo- huis
brandolie al naar gelang de diverse
soorten 40 tot 45 cent per 100 liter.
Drie communistisch Chinese ministers
zjjn gisteren, op beschuldiging van
„rechts" te zjjn, door de regering van
communistisch China ontslagen.
Dit besluit werd gisteren genomen, aan
de vooravond van een nieuwe zittings
periode van het Nationale Volkscongres,
dat vandaag wordt geopend. Het Nationale
Volkscongres is het hoogste wetgevende
lichaam van communistisch China.
(Van onze verslaggever)
De gezagvoerder van het Nederlandse
vrachtschip Carthago van de Rotter
damse redertf Van Nievelt-Goudriaan,
de 53 jarige kapitein A. A. Gerritsma
kan niet verantwoordelijk worden ge
steld voor de moeilijkheden aan boord
van dit schip die tot gevolg hadden dat
in San Francisco op 3 januari 28 van
de 35 manschappen van boord stapten
en per vliegtuig naar Nederland terug
keerden. Dit is de conclusie van het on
derzoek, dat de rederij onder meer ter
plaatse, in San Francisco, heeft inge
steld.
Zoals wij meldden voer 't schip in char
ter voor de United Fruit Cy tussen de
Amerikaanse havensteden met ladingen
bananen.
Het conflict, dat de uiteindelijke beslis
sing van de 28 bemanningsleden tot ge
volg had, ontstond op de Tweede Kerstdag
en had als oorzaak een verdwenen type
machine.
De schrijfmachine was in volle zee zoek
geraakt en de verdwijning was in volle
zee ontdekt. De kapitein stond erop. dat
het apparaat terug zou komen.
Hij maakte bekend, dat de bar geslo-,
ten zou worden en ook zou blijven zolang
het apparaat niet te voorschijn was geko
men. Alle dranken gingen achter slot en
grendel.
Er ontstond een geprikkelde sfeer aan
boord, daar de bemanning zich collec
tief verdacht zag van diefstal. Enkele
leden hebben, aldus deelde men ons me
de, de rei aangewakkerd. De meesten
van de 28 teruggekeerden waren mee
lopers.
Naar wij vernemen zullen de 28 zeelui,
die zichzelf ontslagen hebben, niet in
dienst bij de Rotterdamse rederij terugke
ren. Vermoed wordt, dat de schrijfmachi
ne overboord is gezet.
Men verwacht, dat de campagne tegen
de „rechtsen" de nieuwe zitting sterk zal
beïnvloeden.
Men zal de afgevaardigden waarschijn
lijk vragen zich te scharen achter deze
actie tegen de „rechtsen", waarvan de
drie ontslagen ministers de meest promi
nente figuren zijn.
De betreffende ministers zijn: Chang
Nai-Chi (voedselvoorziening), Chang Po-
Chun (verbindingen) en Lo Lung-Chi (bos-
permanente commissie van het Natio
nale Volkscongres, verklaarde, dat de
drie ministers tijdens de actie ter be
vordering van de werkmethoden zich in
een aantal „rechtse" activiteiten hadden
bloot gegeven, waardoor zij de grond
slagen van de constitutie aantastten en
het vertrouwen van het volk hadden
verloren.
Het persbureau Nieuw China meldde
onlangs, dat Lo Lung-Chi en Chang Po-
Chun bekend hadden „misdadige activi
teit" tegen de communistische partij ont
plooid te hebben.
Deze beide ministers waren, naar on
langs werd gemeld, met „ziekteverlof".
Chang Nai-Chi, die 'eveneens een „be
kentenis" heeft afgelegd, zou tot voor kort
nog in functie zijn gebleven.
Nadere berichten uit Peking wijzen
erop, dat na de drie minister dezer da
gen waarschijnlijk ook een 50-tal
„rechtse" afgevaardigden van het Na
tionale Volkscongres zelf, de woestijn
in zal worden gestuurd.
Vrijdagmorgen werd op een onbewaakte overweg in Gasselternijveen (Dr.)
een bus door een goederentrein gegrepenVan de inzittenden werden vier
personen zwaar gewond, terwijl twee personen lichtere verwondingen op
liepen. De chauffeur van de bus, die de verbinding tussen Gieten en Stads
kanaal onderhoudt, kreeg een shock. Slechts eenmaal per dag passeert de trein
deze overweg.
A