rrnrmrnTTrrirr»TnTnTrrmTB"frmTryi'tvprmri't rrnrnrinnnnnnr
'•iel
begroet
,(4Uw plan voor Nationale Reserve
gereserveerde vreugde
efensie-uitgaven worden
te lioog
!^ïr«
Past
wel bij
processieverbod
bet internationaal recht?
„Een eerste klas-begrafenis voor
artikel 184 van de Grondwet"
m
t
A
>«te
V
Ni
xH?56*
&sy -Woende *terkte-
Voor de Bredase rechtbank
m
d'Oranjeboom 12 (11) pet. dividend
LUiJUULOJUULUJLIU^
(UUUUUULPJXUUUULfUJU.fi ft ft ftl A ft
RANG is alleen
RANG als er
RANG op staat
i'
'1 --Karei Doorman" van tie hand doen
«S.
iet te S,el
m rifT 1 I In 1 1 ir !l
Het verdrag van Rome
geweld aangedaan
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1958
PAGINA 7
Defensie-uitgaven
?C' v- buffAullen ook met on«e-
<>ÏSlS Rh erve'
Qj 1 nieuwe legerplan
Nt ^olg6r,E>lan is in zijn geheel
S °ri3t perbevelhebber bespro-
f111 in'd«rdaad voor het
St be en an 0611 verdediging van
"istp,.00®^11 van Nederland,
1*4 Meer In het nieuwe plan is
N(Age3eri.' V Pen te liggen <>P de
v dt5datfr 18 getracht die vorm
krijgen, hie het
V «en «Plevert. De een-
ïioM,. "an .,„,"vdorwaartse verdedi-
.Mlaf
Nationale trots in het geding
Geen corruptie
Helmenkivestie
Soldij laag, maar.
B. M. R. S.
Ck'Vredes-
m
Niet onder de indruk
Regering en „Karei
Doorman
v.v.
PUBLICATIE VAN HET CENTRAAL GEDlSTltLEERDBUREAU - SCHIEDAM
r|
i M
3öli
Twee verdragen
Art.
184 begraven
JAARRESULTAAT HOGER
DAN OVER 1955-'56
ROTTERDAMSCHE BANK
F
P ju
tl"1/
RANG, de versnapering van de eerste
RANG
Wij DEN HAAG, 12 februari.
iti w's ««n in een deel onzer editie reeds meldden, is minister Staf
J® organ"' Van de huidige Nationale Reserve over te gaan tot een nieuwe
"'"'bi; dieilstISatif', waarin de huidige vrijwilligers zullen worden toegelaten
ïah rL p'chtigen zonder mobilisatiebestemming. De bewindsman denkt
h| Men "»e -
Zal or£anisatie van b.v. een peloton per 20 m2. De taak van deze
zUiver 0or.tle territoriale commandanten bepaald moeten worden. Het
Vr»hvi.,.n,llitaire organisatie zijn zonder bijzondere faciliteiten. Aan de
t). v.: "Se-
ee" uit^|eI,We p'an van 'r- Staf niet meer zijn dan een doekje voor het
van executie.
zich in
we niet te vroeg
de heer Roosjen
WaiU- .Laten
-arschut
A.hos zal afhangen van de
'e k11 bieuJfers zaI vvorden gevraagd om binnen het kader van deze nieuwe
He er »oVerPlichting aan te gaan.
iih'liste1.erl>aarhe o(le zicl' over deze nieuwe vormgeving van de gedachte der
Crt Mn SBtak j verheugd, maar terecht niet zonder enige reserve. Want de
(Aejj öe j, u de nieuwe opzet uitdrukkelijk van een nieuwe inschake-
Hjeu 1 S e vrijwilligers der Nationale Reserve. Maar is het ook de
hjïta, Wam ae vrüwilligers aan te werven? zo vroeg de heer Vermeer
Z"u het rs betekent het nieuwe systeem in feite een uitsterfsysteem.
v nieuwp nhn vrüv» li* Stof nint mn#>_ _:h J V 1-
Vroep- 1111 ('llCll Pas na kunnen worden gerealiseerd,
af». O J De spreiding der squadrons over de
upaardigden lieten zich in vIieSveiden is belangrijk verbeterd
Ook bij de marine staan grote veran
deringen voor dé deur in verband met
de nieuwe wapens.
De begrotingscijfers zijn zeer hoog,
erkende minister Staf. En zijn verminde-
erkende minister Staf. Er zijn verminde-
financiële mogelijkheden. Zo zullen hele
afdelingen luchtdoelgeschut verdwijnen
en de territoriale indeling zal worden
vereenvoudigd. De huidige plannen en
financiële middelen zijn nu met elkaar
in evenwicht. Tot en met 1960 is de op
bouw van de krijgsmacht gewaarborgd,
zodat wij aan onze verplichtingen tegen
over de bondgenoten kunnen voldoen.
We doen ons
best om zo
zuinig moge
lijk met de be
schikbare mid
delen om te
springen, zo
verzekerde de
bewindsman
Het personeel
van het minis
terie van Oor
log is met 200
man vermin
derd en een
verdere ver
mindering is
o:p handen.
Waar mogelijk
h.j1 'n, i"s van T*6
M uéjaar er nieuwe plan. Er zit
6 Kt ^'ijfcho^,0®4 no® wat bijkomen,
li» 'Jl aan d de Nationale Reserve
Kb Hm*1 alwfngewoon dienstplich-
:C M n Sat«eW? met vrijwilligers, die
l ''StiN een 'fmming hebben. En
AêMütl Wptf3 over v00r het insti-
^ÏS»StGezag". Zo neen, dan
Hesp. Propaganda voor de
- juxfe' De heer Roosjen
--genoemd instituut nog
een belang
rijke taak kan
vervullen in
verband met
de toekomstige
tv, haire
'«h
>ter
asse-
ontwikikeling
der Nationale
Reserve. Ten
slotte sprak hij
de hoop uit,
dat de leger
leiding aan het
nieuwe plan
con amore zal
meewerken en
de reservisten
niet langer zal
fill K uel 'anger zal
i-s. Dehandelen als militaire
hg,
bV hPen te
datr ViS0h (K-v-p-) was van
de nieuwe organisatie
staan voor ieder, die
is en dat dit instituut
Gezag" gehandhaafd
ikt
etti-g
'lu' K""aie p°°r de Propaganda voor
2«kerimeester (V.V.D.) bleef
'bi p Wan vreu®de over het mi-
thSt» et k 00k enigszins gereser-
\un. s„5unnen
'kdat
V^ist hb.
We
«tl?
wazig, wat de
Wat bedoelt hij nu
we werkelijk wel
he .Nationale Reserve
i.xiom", *>taf
f'hMirt'hg hPpr,e,plicecrde' dat h« niet
h 'bi, if de Nationale Reserve
;b jS de ni.f4 !'gt evenmin in zpn
aj htai-QL
1 taifMd pfren- Deze eenheden zul-
voor spe-
het schip in verband met de, bescherming
van Nieuw-Guinea. Is dit wel reëel, zo
vroeg de heer Vermeer. Het schip zal er
misschien nog
wel kunnen
komen, maar
het zal tech
nisch gezien
moeilijk terug
te krijgen zijn.
Afgezien hier
van voelde de
heer Vermeer
niets voor het
zenden van de
„Karei Door
man" naar N.-
Guinea. Laten
we niet de
illusie koeste- De heer VERMEER
ren. dat we op Geen militaire
eigen houtje avonturen
met Indonesië
een oorlogje zouden kunnen beginnen om
Nieuw-Guinea. Dergelijke militaire avon
turen zullen niet onze instemming heb
ben. De heer Vermeer zei dit mede in
antwoord aan de heer Ritmeester (VVD),
die op de noodzaak van voldoende ver
dedigingsmogelijkheden in de Indonesische
wateren had gewezen.
Deze repliceerde, dat hij evenmin voor
militaire avonturen voelt, maar we moe
ten de toestand reëel onder ogen zien. De
regering heeft duidelijk verklaard, dat ze
zich niet zal storen aan een eventuele
annexatie van de wateren tussen de Indo
nesische eilanden door Indonesië. Maar
dan moet zij ook zorgen, dat zij o,ok alle
consequenties van dit standpunt kan aan
vaarden. Het gaat mij alleen om het hand
haven van onze rechten ter zee, aldus de
heer Ritmeester.
Het lijkt ons echter meer voor de hand
te liggen, dat bij een annexatie als juist
bedoeld alle hierbij betrokken staten ge
zamenlijk optreden.
Om op dc „Karei Doorman" terug te
komen, de heer Vermeer hoopte, dat dit
schip niet zo kwetsbaar was als het be
toog van de regering. Hp was van oor
deel, dat onze NATO-bpdrage niet wezen
lijk zou worden geschaad door een van de
hand doen van dit schip. Hij zag in deze
transactie een welkome mogelijkheid om
de defensielasten te verlichten zonder dat
vormen eenheden
Ze«- Deze een
Aie n worden vuur »yc-
■l N VihÜ^heirt "Steu" Wettig Gezag"
ik do fedachte kan bevor-
4(1 ri4Mi!i!en v,.,_tninistcr dat best-
'9 i7|f.(,e Nationale Reserve
'tij t„J' 'n totaal 9 miljoen,
-A». "slotte nog mee.
de paraatheid van onze strijdkrachten
wordt aangetast. Hij betwijfelde ten zeer
ste, of drit schip een militair onmisbaar en
een financieel verantwoord onderdeel
vormt van onze defensiebijdrage in de
NATO. Op grond van deze overwegingen
diende hij de gisteren al aangekondigde
motie in, waarin hij de minister uitnodigt
in overleg te treden met onze bondgenoten
in de NATO over de vraag, hoe aan dit
schip in NATO-verband een meer doel
matige bestemming kan worden gegeven.
Zoals wel te verwachten was, oogstte
deze motie weinig bijval. Er is hier
een stukje nationale (marine) trots in het
geding, waar de heer Vermeer blijkbaar
wat al te gemakkelijk overheen stapt. De
heer Roosjen (A.R.) had gisteren al ge
zegd, dat hij voor dit socialistische be
zuinigingsplan niets voelt. De heren Rit
meester (V.V.D.) en Calmeyer (C.H.) spra
ken vandaag in dezelfde afwijzende geest.
Uit reverentie jegens de Kamerleden, die
al 10 jaar lang grote bedragen beschik
baar hebben gesteld voor dit schip, zal ik
mijn steun niet aan deze motie kunnen
geven, aldus de elegant-geformuleerde
afwijzing van het jonge Kamerlid en de
vroegere luitenant-generaal de heer Cal
meyer.
De heer Visch (V.V.D.) schortte zijn
oordeel over de motie nog even op
Blijkbaar was er nog een fractie-beraad
nodig. De K.V.P. jS wel geporteerd:
zoals vandaag bleek, voor een verlaging
der defensie-lasten, maar het is de
vraag, of zij bereid is het stukje natio
nale trots, dat hier in het geding is, te
kwetsen door vóór de motie te stemmen.
De heer Wagenaar (C.P.N.) had geen be
hoefte aan deze motie, maar als de voor-
ziter zou voorstellen haar z.h.s. aan te
nemen, zou hij zich daartegen niet ver
zetten.
Dit Is echter hoogst onwaarschijnlijk.
Minister Staf heeft de Kamer met aan
drang ontraden deze motie, die een be
langrijk stuk van het militaire regerings
beleid betreft, aan te nemen. Uitvoering
van deze motie zal de paraatheid van
Nederland en van de NATO ernstig scha
den zonder dat hiertegenover een finan
ciële verlichting van enige betekenis
staat.
Morgen zal over deze motie worden
gestemd.
Minister Staf, ingaande op het geschrijf
in „De Telegraaf" over corruptie in
ambtelijke kringen i.v.m. de strafzaak
tegen majoor K., verklaarde nadrukke
lijk, geen enkele aanwijzing te hebben, dat
door militaire of burgerlijke ambtenaren
.onregelmatigheden zijn gepleegd. Het
militaire en burgerlijke ambtenaren-appa
raat is niet corrupt. Als er iets is, dan
heeft het recht zijn normale loop. Van een
doofpotsysteem is dus geen sprake. Aan
de integriteit van de generaals Backer en
Bos bestaat geen enkele twijfel.
Het is zeer te betreuren, dat het in
Nederland mogelijk is om iemands goede
naam en eer aan te tasten, maar zo, dat
net geen vervolging wegens smaad moge
lijk is, aldus de minister.
Er waart blijkbaar om de redactie
bureaus een man rond, zo merkte staats
secretaris Kranenburg in verband hier
mee op, die hij zou willen betitelen als
een dossier-kruier en die stukken uit
zijn ambtelijke tijd voor 8 jaar heeft
achtergehouden. Daaruit wordt nu geput.
Pij de replieken kwam de heer Koersen
(K.V.P.) nog terug op de helmen-kwestie.
Zijn schriftelijke vragen hadden niet ten
doe] de integriteit van functionarissen aan
te tasten. Het ging er alleen om na te
gaan, of een voldoende omschreven op
dracht is gegeven en of er een goede con
trole is geweest. Staatssecretaris Kranen
burg gaf nu toe. dat de opdracht onvol
doende was voorbereid. Er is een aanloop
periode van 18.000 helmen geweest. Uit die
eerste serie zijn lessen getrokken. Er zijn
toen nadere eisen gesteld. De opdracht
gever is echter met de producent mee
gelopen, De oorzaak van de ramp is ge
weest, dat onze man niet goed heeft ge
keurd. Er zijn helmen goedgekeurd, die
afgekeurd hadden moeten worden.
Wat de bezoldiging van jonge soldaten
en korporaals betreft, erkende de minis
ter, dat deze nominaal laag is, maar ver
geet niet. dat het hier bijna uitsluitend
.ongehuwden geldt, zo voegde hij eraan
toe. Weer eens een uiting waaruit blijkt,
dat de ongehuwden als een soort straf-
klasse van de maatschappij worden be
schouwd.
Het tegengaan van het vloeken in het
leger is nog moeilijker dan het bestrijden
van drankmisbruik, zo verzekerde de
minister de dominees Fokkema en Zandt.
De kritiek op de groetplicht legde ir. Staf
naast zich neer. Deze groetplicht is prima
geregeld. (Gegroet moet worden van de
sergeant af).
De heer Calmeyer verwachtte van een
bestudering van de verkorting van de
diensttijd, zoals minister Staf had toe
gezegd, hoegenaamd niets. Deze toezeg
ging wekt maar illusies, die toch niet
verwerkelijkt kunnen worden.
De begrotingen van oorlog en marine
werden tenslotte z.h.s. goedgekeurd.
Ad int.
radio en televisie
Uitzending vanuit Engels Transit Camp te
Hoek van Holland. Golflengte 25 meter.
Donderdag
22.00 Topsongs van Hoek van Holland
22.45 Orkestti.id
23.15 Muziektheater
23.45 Verzoekplaten
00.30 Sluiting
VRIJDAG 14 FEBRUARI
HILVERSUM 1. 402 m. 7.00 VARA. 10.00
VPRO 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.4 VPRO. 23.0-
24.00 VARA.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gra.mm. 80.0 Nws.
8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Vd.. vrouw 9.35 Wa-
terst. 9.40 Schoolradio 10.00 Caus. 10.05 Mor
genwijding 1020 Orgelspel 10.35 V, d. zieken
11.05 V.d. kleuters 11.20 Plantaardig e,n mine
raal 12.00 Dansmuz. 12.30 Land- en tuinb. me-
ded. 12.33 Sport en prognose 12.50 Piano
spel 13.00 Nws. 13.15 Meded. en gramm. 13.2o
Lichte muz. 13.55 Beursber. 14.00 Kinderkoor
14.15 Boekbespr. 14.35 Hobotrio 15.00 Gevar
progr. 16.00 Orgel en zang 16.30 Muziekre-
vue 17.10 V.d. jeugd 17.40 Lichte muz. 17.55 Act.
18.00 Nws 18.15 Caus. 18.25 Latijnse klan
ken 18.50 Caus. 19.00 V.d. kind. 19.10 Musette-
ork. 19.30 Forum 19.55 VPRO-nws. 20.00 Nws.
20.05 Caus. 20.20 Boeken 2025 Boeken 20.35 Re-
geringsuitz. 20.45 Kamerkoor en orgel 21.00
Leert uw landgenoten kennen 21.30 Documen
taire 21.55 Gramm. 22.25 Buitenl. overz. 22.40
Zorg om de mens 23.00 Nws. 23.15-24.00 Gramm.
18.55 Weerber.
19.40 Sportber.
knows? 21.00
Buitenl. overz.
cital 23.45 Pari.
sen.
19.00 Nws. 19.15 Stad en land
20.00 Gevar. muz. 20.30 Who
Ork. eonc. 22.00 Nws 22.15
22.45 Gevar. progr. 23.15 Re-
overz. 24.00 Nws. 0.06-0.11 Koer-
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 NCRV.
7 00 Nws. en SOS-ber. 7.10 Gewijde muz. 7.50
Een woord voor de dag 8.00 Nws. en weerber.
8,15 en 8.3o Gramm. 9.00 V.d. zieken 9.30 V.d.
huisvr. 9.35 Gramm. 10.30 Morgendienst 11.00
Radiophilharm. ork. 12.10 Cello en piano 12.30
Land- en tuinb. meded. 12.33 Gramm. 12.53
Gramm. of act. 13.00 Nws. 13.15 Lichte muz.
13.45 Vocaal ens. 14.05 Schoolradio 14.25 Gram.
14.45 Alt en clavecimbel 15.10 Voordr. 15.30
Lichte muz. 16.00 Tuinb. praatje 16.15 Gramm.
16.30 Pianorecital 17.00 Voordr. 17.20 Koperens.
17.35 Gramm. 17.40 Beursber. 17.45 Gramm.
18.00 Accordeonmuz 18.20 Stemmen van Over-
ee 18.35 Gevar. progr. v. d. jeugd 18.50 Cur
sus Openbaar kunstbezit 19.00 Nws. en weerber.
19.10 Caus. 19.15 Regeringsuitz. 19.25 Nieuwe
gramm. 20.00 Radiokrant 20.20 Gramm.
20.30 iHoorsp. 20.55 Suedwestfunk-ork. en soliste
21.55 Reisbeschrijving 22.15 Accordeon-wereld
kampioenschap 1957 22.45 Avondoverdenking
23.00 Nws. 23.15 Boekbespr. 22.35-24.00 Gramm.
Engeland, BBC Home Service 830 m.
12.00 V.d. scholen 13.00 Ork. conc. 13.30 Oog
getuigeverslagen 13.55 Weerber. 14.00 Nws. 14.10
Ork. conc. .15.00 V.d. scholen 16.00 Hoorspel
17.30 Brievenbeantwoording 18.00 V.d. kind.
Engeland, BBC Light Progr. 1500 en 247 m.
12.00 Voordr. 12.15 Mrs. Dale's dagboek 12.30
Nws. en lichte muz. 13.00 Lichte muz. 13.30 Nws.
en gevar. muz. 14.00 Lichte muz. (Om 14.30
Nws.) 14.45 V.d. kind. 15.00 V.d. vrouw (Om
15.30 Nws.) 16.00 Mil. ork. (Om 16.30 Nws.)
16.45 Ork. conc. 1730 Nws en mrs. Dale's
dagboek 17.45 Orgelspel 18.15 Gevar. muz. (Om
18.30 Nws.) 19 00 Gevar. prógr. (Om 19.30 Nws.)
19.45 Hoorsp. 20.00 Journ. 20.24 Sportber. 20.30
Hoorsp. met muz. 21.00 Gevar. progr. 21.30
Nws en discussie 22.15 Gevar. muz. (Om 22.30
Nws.) 23.30 Nws. 23.40 Lichte muz. 0.15 Gevar.
muz. (Om 0.30 Nws.) 0.55-1.00 Nws
NDR-WDR. 309 m.
.12.00 Klassieke muz. 13.00 Nws. 13.15 Lichte
muz. 16.00 Kamermuz. 17.00 Nws. 17.20 Piano
recital 17.45 Gevar. muz. 19.00 Nws. 19.20 Ork.
conc. 20.00 Operamuz. 21.45 Nws. 23.30 Moder
ne muz. 24.00 Nws. 0.10 Dansmuz. 1.15-4.30 Ge-
var muz.
Frankrijk, Progr. Ill (Nat. pro.) 280 en 23S m.
12.00 Ork conc. 13.00 Nws. 13.03 Israëlische
uitz. 14.00' Gramm. 15.30 Kamermuz. 16.55
Gramm. 19.03 Harprecita! 20.15 Opera-buffa
21.35 Hoorsp. met muz. 23.10 Moderne muz.
23.52-24.00 Nws.
Brussel. 324 en 484 m.
324 m.
12.00 Gramm. 12.30 Weerber. 12.34 Gramm.
(Om 12.55 Koersen) 13.00 Nws. 13.11 Gramm.
14.00 Schoolradio 15.45 Operettemuz. 16.00
Koersen 16.02 Gramm. 16.25 Zang en piano
17.00 Nws. 17.10 Lichte muz. 17.45 Duitse les
18.00 Gramm. 18.30 V.d. sold. 19.00 Nws. 19.40
Volkszang 20.00 Ork. conc. 20.50 Kunstkaleido-
scoop 21.05 Ork. conc. (verv.) 21.30 G'itaarre-
cita-1 22.00 Nws. 22.15 Jazzmuz. 22.45 Gramm.
22.55-23.00 Nws.
484 m.
12.00 Gramm. 13.00 Nws. 13.10 Ork. conc.
14.00 Kamermuz. 15.00, 15,15. 15.30 en 16.05
Gramm 17.00 Nws. 17.10 Gramm. 18.38 Idem
19 30 Nws. 20.30 Kamermuz. 22.00 Nws. 22.10
Discografie 22.35 Chansons 22.55 Nws.
TELEVISIE
DUITS progr.: 17.00-18.00 Carnavalsprogr.
20.00 Journ, 20..15 Weerber. 20.20 Filmrep. 20.50
TV-spel.
FRANS-BELG progr.: 19.00 Le temps et les
oeuvres 19.30 Feuill. 20.00 Nws. 20.25 Gevar.
progr. 22.00 Filmrep. 22.30 Eurovisie 22.50 We-
reldnieuws.
VLAAMS-BELG progr.: 19.00 V.d. jeugd 19.30
Nws 20.00 Documentaire film 20.25 TV-spel
21.55' Nieuwe films 22.30 Eurovisie 22.50 Nws.
'h? dat materieel a an we
en oorlogs-
vanan? Wordt geacht. Voor
V^«h ^Srin g°ed kader hebben
Cn-, kiaa+l z° zei epr. Momenteel
e§«len voorbereid om
ÏWp beroepskader Uit 'te
l!Vie >eutn°geiii,vmaatt'egelefl zullen z0
(vMe AarijJf. w°rden ingevoerd.
«'ind de mobilisabele
i °hrio vèrwezenlijkt zijn.
X .ah heUi €n na is de reorga-
2'h ^ïh'si'Mtika,, ?erkorPs voltooid.
nogal
üiwanse huïp wordt
H- zehSrk df+ nd- Maar erkend
I t veej hulp krijgen.
:laal z°. dat we alleen ver-
th a. ontvangen. Bovendien
j-'eid "er. Staten veel mili-
^fht betreft, in het alge-
V M *«r „e"'
MINISTER STAF
Heel zuinig
worden economen inge
schakeld. Onlangs is advies gevraagd van
een particulier efficiency-bureau en op
basis van dit advies is een reorganisatie
van het personeel doorgevoerd, die een
zeer belangrijke personeelsbesparing heeft
opgeleverd.
De P.v.d.A.-voorzitter, de heer Vermeer,
was bij de replieken niet erg onder de
indruik van het ministeriële antwoord. Hij
rekende uit, dat we op grond van de hui
dige plannen na 1960 voor een defensie
budget van 1350 miljoen komen te staan,
dat in feite wei eens tot 2 miljard kan
uitlopen, daar er geen variabele kosten
in voorkomen. De P.v.d.A. behoudt zich
op dit stuk alle rechten voor. Dit gaat de
draagkracht van ons volk te boven.
Ook de woordvoerder van de K.V.P.. de
heer Visch, was niet erg opgetogen over
de financiële vooruitzichten. Hij zag niets
dan duisternis aan het financiële «''ma
ment na 1960. Hü vroeg zich af, of het
plafond der defensiekosten wel op de hui
dige hoogte kon worden bestendigd en of
we als klein land niet te hoog S"JPen-
In antwoord hierop merkte ir. Stat nog
op, dat in 1960 in vrijheid kan worden
besloten, hoe hoog het defensie-plafond
zal moeten zijn en dan kan ook een Prio
riteitenschema worden opgesteld voor ae
drie strijdmachtondcrdelen.
Zoals wij gisteren in een deel onzer
editie berichtten, staat de regering al-
wijzend tegen de eis van de heer Ver
meer om het vliegdekschip „Karei Door-
mart" van de hand te doen. Minister Stal
verklaarde, dat dit schip van grote waar
de is voor de NATO. De NATO-opper-
bevelhebber zal dit schip zeker met wil
len missen.
Staatssecretaris Moorman onderstreepte,
dat de taak van de „Karei Doorman een
zeer belangrijk onderdeel is van de be
scherming der grote zeewegen. Zijn eerste
taak ligt bij de onderzeebootbestnjding.
Het zou echter ook andere taken kunnen
vervullen. Wanneer het schip in juni weer
in de vaart komt, zal het zeker nog acht
jaar de trots van de Koninklijke marine
uitmaken. V
Ook op dit punt was de P.v.d.A.-woord-
voerder de .heer Vermeer nist onder <3®
indruk gekomen van het regermgs-
antwoord, maar eerst ging hij in op het
betoog van de heer Visch. De heer Visch
had gisteren gepleit voor handhaving van
Alles op z'n tijd
óók een borrel
veranderingen
(Van onze verslaggever)
De rechtbank te Breda heeft zich gistermiddag en een deel van de avond uit
voerig bezig gehouden met de vraag of drie geestelijken,, een kapelaan uit
Made, een pater uit Teteringen en een thans in de missie van Afrika vertoevende
priester, door deelneming aan een processie op en in de omgeving van de Markt
te Geertruidenberg zich aan overtreding van art. 184 van de Grondwet hebben
schuldig gemaakt.
De officier van Justitie, mr. C. H. Moons, die in zijn meer dan een uur duren
de requisitoir tot die gevolgtrekking kwam, herinnerde aan een vrijsprekend
arrest 10 jaar geleden Inzake een processie in Steenbergen. Het is niet verwon
derlijk, zo zei hij, dat sindsdien in dit arrondissement meer openbare processies
zijn gehouden. Het is een verwonderlijk en verblijdend verschijnsel, dat hun
aantal nog zo gering is. Daaruit kan afgeleid worden een wijze matiging aan de
kan van degenen, voor wie een processie een doorn in het oog is en van de r.-k.
geestelijken, die de mogelijkheden niet willen uitbuiten.
Het is een symptoom van een groeiende geest van verdraagzaamheid, van een
moedige verdraagzaamheid om met Tborbecke te spreken. Het klimaat is gun
stig voor een nieuwe wettelijke regeling, aangepast bij de historische ontwikke
ling en niet naar een toevallige maatstaf. Die regeling zou recht en verplichting
van iedereen duidelijk moeten afbakenen.
In verband met onzekerheden, die door een reohterlijke uitspraak, naar hij
hoopt verminderd worden, achtte mr. Moons in dit geval een vervolging toch
opportuun en in het algemeen belang. Zo weer vrijspraak moet volgen, dan zou
het naar zijn opvatting praktisch onmogelijk worden naleving van een wettelijk
voorschrift op het gebied van de godsdienstuitoefening af te dwingen. Wordt wel
aangenomen, dat in strijd met de wet is gehandeld, zoals hij van oordeel is, dan
hoopt de officier van Justitie op een motivering van het vonnis, waardoor meer
licht wordt gebracht in deze duistere materie.
van welke aard dan ook te voorkomen, patrouilleren op het
eó« pa,C"d viïlitairen door de straten van de stad Tunis. De foto toont
'°'-tille onderweg, voorafgegaan door een politieman.
Mr. Moons gng dan aan de hand van
de historie na of Geertruidenberg wel
kan worden gezien als een plaats in de
zin van de Grondwet, waar vóór of in
1848 volgens bestaande wetten of regle
menten openbare godsdiensten waren
toegestaan, welke toestand de wetgever
toen wilde handhaven. Met die openbare
godsdienstoefeningen had de regering
van 1848 naar het oordeel van prof. De
Louter duidelijk processies op het oog. Er
moest, dan nog sprake zijn van «mi ge
woonte zonder onderbreking.
Volgens de officier van Justitie, had
de getuige-deskundige. de stadsarchiva
ris van Breda, drs. F. A. Brekelmans het
bewijs geleverd, dat Geertruidenberg
niet tot die plaatsen behoorde.
Drs. Brekelmans werd langdurig als ge
tuige-deskundige gehoord.
Daarmee eigenlijk vooruitlopend op
het pleidooi van een der verdedigers,
mr. J. v. d. Biesen. bracht de officier
van Justitie twee internationale verdra
gen ter sprake: het Verdrag van Rome
in 1950 door de Raad van Europa geslo
ten ter bescherming van de rechten en
de fundamentele vrijheden van de mens
en het Verdrag van vriendschap, handel
en scheepvaart tussen Amerika en Ne
derland in 1956 aangegaan.
Het houden van zowel besloten als
openbare godsdienstoefeningen in het
laatste verdrag toegestaan, geldt eChter,
aldus mr. Moons, voor Amerikanen op
Nederlands grondgebied en bovendien is
het de vraag of bedoeld zijn godsdienst
oefeningen buiten gebouwen en besloten
plaatsen. Volgens staatssecretaris, drs. v.
d. Breugel, is deze bepaling niet in strijd
met art. 184 van de Grondwet.
Het Verdrag van Rome geeft de vrij
heid godsdienst te belijden alleen of met
anderen, zowel particulier als in het
openbaar, met beperkingen, door de wet
voorzien ter bescherming van de open
bare orde in een democratische samen
leving. Artikel 184 van de Grondwet
moge wel een andere geest ademen dan
de huidige internationale verd-ragen,
doch de inhoud stemt daarmee overeen.
Van de beide verdedigers (ook als ge
machtigden van de niet verschenen gees
telijken) voerde mr. W. van Wijmen als
eerste het woord. Hij achtte het bewijs
niet geleverd, dat vóór of in 1848 geen
openbare godsdienstoefeningen in Geer
truidenberg zijn gehouden. Met verwij
zing naar een uitspraak van de Hoge
Raad inzake een processie in Beugen,
noemde mr. Van Wijmen het onjuist te
stellen, dat openbare godsdienstoefenin
gen zonder interruptie gehouden moesten
zijn. Het gaat erom of het gebruikelijk
was.
Wat er verklaringen van drs. Brekel
mans betreft, daarin zag pleiter geen wet
tige bewijsmiddelen. Op grond van de
historie kan men enige betekenis hechten
aan negatieve aanwijzingen, maar een
juridische beoordeling is aan de rechter.
Mr v. d. Biesen, de andere verdediger,
voerde voornamelijk beide genoemde in
ternationale verdragen aan om de ten
lastelegging te ontzenuwen. Hij vroeg zich
af of hierdoor de wet van 1853 op de kerk
genootschappen en artikel 184 van de
Grondwet nog wel rechtskracht bezitten.
„Mijn bedoeling'* aldus mr. v. d. Bie
sen, „is om artikel 184 te begraven, waar
voor ik nog alleen eerbied heb als an
tiquiteit, zoals Struysken het 50 jaar gele
den noemde. Ik wil het artikel zelfs een
eerste klas begrafenis geven".
De rechten van het Verdrag van Rome,
zo vervolgde pleiter, gelden ook zonder
meer voor Nederland. De burgers hebben
recht op bescherming door een nationale
instantie van de hun bij dit verdrag toe
gekende vrijheid. Deze instantie is de
rechter.
Artikel 63 van de Grondwet bepaalt zelf,
dat in internationale artikelen kan af
geweken worden van de Grondwet. De
wet van Rome prevaleert dus boven de
Nederlandse wet en zelfs de Grondwet.
Uitzonderingen op de vrijheid van gods
dienst zijn duidelijk genoemd^ waarbij men
verstoring van de orde op het oog had,
maar als uitgangspunt mag niet genomen
worden een beperkte toestand van een
eeuw geleden, welke tot een verbod ge
maakt is.
Helaas is in het parlement bij de be
handeling van de Wet van Rome het pro
cessieverbod niet ter sprake gekomen,
maar geen van de argumenten, door de
regering gebruikt, dat het Vriendschaps
verdrag met Amerika niet in strijd is met
de Grondwet, geldt ten aanzien van het
Verdrag van Rome.
Artikel 184 is niet meer doelmatig.
In zijn repliek merkte de officier van
Justitie op, dat in Noorwegen, dat ook
het Verdrag van Rome getekend heeft,
nog steeds de Jezuieten niet toegelaten
worden. De meerderheid van de Kamer
was van oordeel, dat het verdrag met
Amerika niet in strijd was met de Grond_
wet.
Emotioneel betoogde daarop mr. v. d.
Biesen dat het internationale recht,
waarover het gaat. een reactie is op
hetgeen we in de oorlog hebben mee
gemaakt, toen de leuze „Befehl 1st
Befehl" gold. „Na een periode van rust
wordt toch het Verdrag van Rome ge
weld aangedaan, met een argumentatie
van 100 jaar geleden".
„Waarom was Nederland het tiende
land, dat het verdrag ondertekende? Het
had het eerste land moeten zijn".
De president, mr. J. K. Schellenbach,
bepaalde de uitspraak op dinsdag 25 fe
bruari.
De N.V. Brouwerij d'Oranjeboom te
Rotterdam heeft over 19561957 (per 30
sept.) een voordelig saldo exploitatiere
kening behaald van 2.354.836,- (v.j.
1.727.945,-), terwijl de opbrengst van
deelnemingen en interest 256.761,-
328.228,-) bedroeg. Na afschrijvingen
voor 1.080.719.. 884.380,-) en reser
vering van 278.760,- ƒ126.153.) voor
vennootschapsbelasting resteert 'n voor
delig saldo van 1.252.118,. 1.045.640,-).
Voorgesteld wordt op dc gewone aande
len 12 (v.j. 11) pet en op de prior, aan
delen 5 pet (onv.) uit te keren. Naar de
algemene reserve gaat 408.117,-
302.096,-).
De binnenlandse omzet gaf een zeer be
vredigende stijging te zien. mede onder
invloed van de bijzonder gunstige voor
zomer. In deze periode werkte de botte
larij meermalen op de top van haar ca
paciteit. de verkoop van het extra zware
Super Pilsener bleef zich gunstig ontwik
kelen. De omzet in hei; buitenland nam
opnieuw belangrijk toe; echter moet we
derom worden vastgesteld, dat door de
steeds zwaarder wordende concurrentie
dit debiet verhoudingsgewijs minder lo
nend wordt. De bijdrage van de export
tot de winst bleef echter gelijk.
Werd aan de kostprijsverhogende fac
toren het hoofd geboden door de vergro
ting van de produktie, daarnaast wordt
melding gemaakt van de verhoging van
de bierprijs, per 29 april 1957. Het effect
In de woensdag te Rotterdam onder
voorzitterschap van mr. H. L. woltersom
gehouden algemene vergadering van aan
deelhouders der Rotterdamsche Bank N.V.
zijn de balans en de verlies- en winst
rekening over 1957 met algemene stem
men goedgekeurd. Het dividend van 10
pet is betaalbaar vanaf 14 februari. De
aftredende commissarissen mr. Y. J. H.
van der Meulen en B. E. Ruys werden
bij acclamatie herkozen.
I li
ervan werd echter door de verdubbeling
van de omzetbelasting per 1 augustus
1957 nagenoeg gehalveerd. Dit neemt niet
weg, dat beide factoren omzetstijging
en prijsverhoging ertoe hebben bijge
dragen het jaarresultaat boven dat van
het vorige boekjaar te doen stijgen. De
directie blijft van mening dat de reële
prijsverhoging onvoldoende is om een nor
male rentabiliteit te waarborgen.
Als geheel beschouwd kan van de deel
nemingen worden gezegd dat ze aan de
verwachtingen voldeden. De hieruit toe
komende baten waren hoger dan 't vorig
jaar.
De binnenlandse economische toestand,
met name het doorwerken van de beste
dingsbeperking, waarvan de uitwerking
op de bedrijfstak nog niet is te overzien,
maant tot behoedzaamheid. Bovendien
verkeert men in onzekerheid omtrent de
gevolgen van de totstandkoming van de
Europese Economische Gemeenschap, De
directie meent derhalve het voorzichtige
beleid ten aanzien van winstuitdeling en
reservering onveranderd te moeten hand
haven.
I