Van
een
profiteurs
een taxi,
hotel en
m
it*
„Ten strijde tegen de
vaderlandse
kwalijke
hygiënische gewoonte"
GEEF UW WAS „GERUST" UIT HANDEN
ERRES sneldroger in 5 min. strijkdroog
330.-
285.-
795.-
TROUWEN
L -
jy>
HIER ZIJN FEITEN
fO'
BS
JUKUtNj WASMACHINES
A.E.G. LAVALUX
TROUWEN
Wek de gal
in uw lever op
prodent
Mevrouw Jde Ruyter-Visser
ItmrELif heeft DIVERSE MERKEN
TROUWEN
-^it
NSC
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1958
(Van een bijzondere correspondent).
POLEN is een uitgemergeld land. Negentien
jaar bezetting eerst door de Duitsers
en Russen en daarna alleen door de laatsten
hebben er een failliete boedel van gemaakt,
een staat, die in elk opzicht van andere
staten afhankelijk is. Als maarschalk Pil-
soedski, op wiens graf in Krakau weer rode
en witte bloemen worden gestrooid, „zijn"
Polen nu zou kunnen zien, zou hjj ongetwij
feld {n een woedebui uitbarsten en de trom
pet doen schallen om wraak te nemen. En als
Churchill nog eens in de gelegenheid is naar
Warschau te reizen, zal hij ontroerd een traan
wegpinken en met weemoed en misschien wel
bitterheid aan die conferenties van Jalta en
Teheran terug denken, waar het lot van deze
Middeneuropese bufferstaat bezegeld werd.
taxichauffeur probeerde...
Niet erg zindelijk
1
Oud en nieuw Warschau. De resten van
gebouw links zijn nog bewoond.
het
Verschillende tijden
Muziek klonk op...
mmm
De vroegere zomerresidentie van de Vorst van Radzivil in Warschau doet thans als regerings
centrum dienst.
Juwelier BLOM
en een belangrijke
conclusie!
De krant kunt U niet
missen geen dag!
met het nieuwe
Dispergon-A,
beschermt uw mond
Abe^e(
Bestrijdt ta®
grote tube M
Tekst van buitenlandse reclame
folders moet waarheid worden
Ze zeggen wel, dat Nederland zo'n proper land is en dat
wij allemaal enorm enthousiast sjouwen met bezems, em
mers water en dweilen, maar wist u, dat dit op zijn zachtst
gezegd, sterk overdreven is? Wist u, dat er nog talloze
Nederlanders zijn, die zich 's avonds ternauwernood ont
kleden en zomaar het bed inschieten? Wist u, dat er Ne
derlanders zijn, die zich zo eens in de veertien dagen was
sen en verschonen? Wist u, dat er in dat propere Nederland
scholen zijn, waarin geen enkele kraan water geeft? (Om
dat het anders zo'n geklieder wordt). Wist u, dat er ge
zinnen zijn van zes personen, die gezamenlijk één hand
doek gebruiken? Wist uenfin, deze litanie is nog wel
uit te breiden, maar in ieder geval is het wel duidelijk, dat
wij nu precies niet zo'n keurig volkje zijn, waarvoor wij in
de wereld willen doorgaan en waardoor wij in het buiten
land een spreekwoordelijke bekendheid genieten. Neen,
natuurlijk wij haasten het ons te zeggen niet ieder
een behoort tot de categorie, die wij hierboven onder de
wist-u-datjes samenvatten. Gelukkig niet: maar ze bestaan
wel. Er is echter in ons land een dame, die de strijd tegen
deze minder gelukkige gewoonten van sommige mensen
heeft'aangebonden. En dat is mevrouw J. de Ruy ter-Visser,
directrice van het Nationaal Bureau Bevordering Hygiëni
sche Gewoonten.
GA AUTOMATISCH WASSEN EN DROGEN
die Uw was veilig wassen, o.a.
ERRES de onverwoestbare wasmachine
de complete wasmachine met verwarming, snel
drogen en pomp in één combinatie
Hoogstraat 117
Hoofdstraat 189
Passage 13
Telef. 66603
Telef. 68387
Ook kunt u gebruik maken van onze betalingsregeling
ja, dat zouden wij graag, maar
kleine woonruimte
AUTO'S ZONDER CHAUFFEUR
In een zolderkamertje
De
smeerpoes
CANADIAN PACIFIC BOEKTE
LAGERE WINST
Nagelborstels? Uitverkocht!
net
MEVR. J. DE RU
goede hyë1
Polen zijn de verschillen
oneindig groot
Ik kwam in Warschau aan op een donkere, regen
achtige avond, na zesentwintig uur in de trein van
Moskou naar Berlijn te hebben gezeten. De armoe
de, de ellende, was me. onmiddellijk na het passeren
van de Russische grens al opgevallen. Anders dan in
de Sovjet-Unie heeft de tractor het paard nog bijna
nergens vervangen. De Polen zien er zo mogelijk nog
slechter gekleed uit dan de Russen, terwijl zorg en
vermoeidheid diep op hun gezichten staan gegroefd.
Het. Gdanska Station, klein en miezerig, was zo
goed als onverlicht. Ik moest over de rails heen klaute
ren om het hoofdperron te bereiken een bezigheid,
welke door de Polen, die met mij waren uitgestapt, als
volkomen normaal werd beschouwd. Ik voelde me
beschaamd, omdat de enige kruier, die aanwezig
was. direct op mij, de vreemdeling, was afgekomen.
Hij zal wel meer geven dan mijn landgenoten, moet
hij hebben gedacht, waarbij hem waarschijnlijk al
een dollarbiljet voor ogen zweefde.
VOORBIJ de controleur, die in eeri afgeschilferd,
houten hokje zat, ging het toen. naar het donke
re stationsplein met zijn nat-glinsterende stenen.
Een taxi-chauffeur met een baard van drie dagen
kwam gedienstig op me af. Hij voerde me naar een
hoek. waar een oude Warsawa stond en begon, omdat
de bagage-ruimte niet meer open kon, mijn koffers op
de achterbank te laden. Ook de twee rechterportiers
konden niet meer geopend worden de krukken waren
er afgebroken zodat ik me langs het stuurwiel wrin
gen moest om mijn plaats in te ngmen.
Voor alle zekerheid vroeg ik de man naar zijn pa
pieren. De criminaliteit in Warschau is groter dan
zij ooit is geweest en ik voelde er weinig voor in han
den van een bandiet te vallen. De zaak bleek in orde
te zijn de man kon tenminste een pasje overleggen
en rammelend reed de auto me naar mijn bestem
ming: het in het het centrum van Warschau gelegen
Bristol Hotel.
Pas toen ik wat meer lantaarns ging zien, met
andere woorden: de buitenwijken gepasseerd was,
begon ik mij gerust te voelen. Erg overtuigend was
het pasje van de chauffeur ten slotte niet geweest,
waarbij nog kwam, dat ik geen Pools kan lezen.
De taxi stopte voor een plomp, in de steugers
staand gebouw, niet voor de hoofdingang echter,
doch aan de overkant van de straat. Ik vroeg de man
te draaien, maar botweg, zonder enige uitleg, weiger
de hij dit. Ik vroeg hem toen me met het sjouwen van
mijn koffers te helpen, maar ook dat wilde hij niet.
In arren moede stapte ik toen maar uit, trok mijn
bagage van de achterbank en keek op de meter, die
twaalf zloty aangaf. Ik betaalde, omdat ik niet kleiner
had, met een biljet van honderd zloty (zestien gulden).
De chauffeur stak dit woordloos in zijn zak en wil
de. zonder me het wisselgeld terug te geven, weer in
zijn auto stappen. ,,Hél". zei ik. ik krijg nog geld
van je terug
De man. die goed Duits gesproken had, begreep er
plotseling geen woord meer van. Toen ik met mijn
vingers het (internationale) gebaar van geld had ge
maakt. begon hij wild te gesticuleren. Met schouders
en ogen gaf hij me te kennen, dat hij me een zielige
kleumer vond. die veel te veel drukte om een paar
centen maakte.
IK BLEEF erop staan mijn wisselgeld tot die laat
ste zloty toe terug te krijgen, te meer, omdat het
me plotseling duidelijk geworden was, waarom de
chauffeur geweigerd had zijn auto te draaien en me
met sjouwen van mijn koffers te helpen.
Het was me waarschijnlijk niet gelukt, als er uit
het donker niet plotseling een agent van politie op
gedoken was. Zonder dat de laatste iets behoefde te
zeggen, begon de man aarzelend wat zloty-biljetten uit
zijn zak op te diepen. Ik kreeg er eerst een van twintig
en toen drie van tien in mijn handen gestopt, waar
na hij opnieuw in zijn wagen wilde stappen
„Hé!" zei ik weer, maar nu zo luid, dat de agent
me horen kon. „Ik krijg nog meer van je
Nukkig en onder het uiten van de lelijkste Duitse
verwensingen betaalde hij me ten slotte tot de laat
ste zloty terug. En na nog een vernietigende blik in
mijn richting te hebben geworpen, sprong hij in zijn
auto. welke krakend en ratelend in de duisternis ver
dween, zonder ik merkte het toen pas branden
de achterlichten te hebben....
Over het Bristol Hotel, vroeger het mondaine cen
trum van uitgaand Warschau en tegenwoordig de kleur
loze verblijfplaats van vreemdelingen, kan de minst
verwende reiziger nog niet tevreden zijn. Het hotel
dat door de staat geëxploiteerd wordt, telt een grote
staf van personeel, waarvan het grootste deel erop uit
is zo weinig mogelijk te werken. Hoewel de koninklij
ke rode lopers er nog liggen, zijn ze op vele plaatsen
tot op de draad versleten. Het verguldsel van de trap
leuningen is verbleekt, het marmer vuil, terwijl de
spiegels, die barokke. Weense motieven bezitten, vlek
kerig zwart geworden zijn.
Op mijn kamer merkte ik al. dat zindelijkheid niet
tot de eigenschappen van het Bristol Hotel anno 1957
behoort. Op mijn bed lagen namelijk gebruikte lakens,
terwijl kranten en sinaasappelschillen overal in het
rond verspreid waren. Ik heb natuurlijk schone la
kens gekregen en ook is alle vuile boel opgeruimd.
Maar het kamermeisje, dat ik beide, stak pas drie
kwartier later het hoofd om de deur en zag er ken
nelijk tegen op zo laat op de avond nog zo veel te
doen.
GEVOEL voor orde heeft de directie er ook niet
in kunnen brengen. Op de vierde verdieping, waar
ik sliep, hing een klok, die een half uur in tijd ver
schilde met die op de derde verdieping, een uur met
die op de tweede en „slechts" drie kwartier met die op
de eerste. Op de vorstelijk brede trap naar de ontbijt-
annex theezaal, waar dagelijks honderden mensen over
lopen, zat verder een roe van een meter of drie los.
die een trede zes dagen lang haar gebruikswaarde vol
ledig ontnam
Door de bedompte lobby, die door veel te zwakke
peertjes verlicht werd kenmerk overigens van alle
landen achter het IJzeren Gordijn begaf ik me naar
de eetzaal, die een al even ongezellige indruk maakte.
Ik had echter weinig tijd om me in de details te
verdiepen, want in een hoek zag ik plotseling een be
kende figuur zitten. Het was de Deken van Canterbu
ry, dr. Hewlett Johnson, de „Rode Deken", zoals hij in
het Westen wordt genoemd. Zijn lange, grijze haren
vielen verward in de nek. zijn kuitbroek sloot strak om
de knieën en de zilveren gespen glansden op de schoe
nen.
Niemand kon me kwalijk nemen, dat ik aan het
tafeltje naast hem ging zitten. Ik kende hem ten slotte,
want ik ben nog eens heel dicht bij hem geweest.
Het was tijdens de vlootschouw, welke, ter gelegenheid
van de kroning van koningin Elizabeth II in Ports
mouth gehouden werd. De Deken was daar ook van de
partij, zij het niet als gast van de Britse regering,
maar als die van de commandant van de „Sverdlov"
de eerste, Russische kruiser, welke na de oorlog voor
een indrukwekkend vlagvertoon In het Westen zorg
de.
Ik zag hem naast me staan, op die pier, wachtend
op de sloep, welke hem naar de kruiser moest bren
gen. En duidelijk zag ik voor me hoe hij de hem in
Rusland toegekende Stalin-medaille uit zijn zak op
diepte en deze met een grote veiligheidsspeld op zijn
zwarte frok bevestigde.
HIJ DROEG deze onderscheiding nu niet: de Polen
zouden het hem nooit vergeven. Wel ;vroeg ik me
af wat hij thans van het Sovjet-systeem dacht,
dat hij eens in een leugenachtig boek verheerlijkt
heeft. In Polen kon hij met eigen ogen aanschouwen
waar het communisme in de satellielanden toe leidt.
Hij kon, als hij niet verblind is tenminste, de enorme
minachting zien, waarmee de „meester" de „knecht"
behandeld heeft, de ellende, de armoede en
de zorg, waarin de bewoners van het land van de
Witte Adelaar gedompeld zijn.
De kelner, die mij bedienen moest, maar een
paar tafeltjes verder op een blocnootje aan het kladden
was, liet me een half uur wachten. Ik knipte een paar
keer ongeduldig met de vingers, doch hij dacht er
niet aan me de menukaart te geven.
„Ruhig, ruhig," zei hij vermanend, toen hij eindelijk
op me afkwam. Deze zelfde woorden moest ik later
tegen hem gebruiken, toen hij me de rekening bracht,
waarop hij het is een oud trucje de datum bij het
bedrag opgeteld had. Ik ging naar de bar, die met
goedkope, fel gekleurde lampjes verlicht was en in een
zaal stond opgesteld, waar een orketje Amerikaanse
schalgers ten gehore bracht. Vrouwen en mannen, mo
derner gekleed dan in Moskou, zaten in de benauwde
walm van slechte sigaretten gehuld, of schuifelden, op
de maat van dweperige muziek, over de vloer. De wod
ka en de champagne glinsterden in de glazen. Voor
één fles moest een geschoolde, Poolse arbeider een
halve week werken....
Tot drie uur 's nachts klonken de tonen van trombo-
en dansten de O.W.-ers van Polen, de profiteurs van
nes en saxofoons in mijn kamer. Beneden me dronken
een uit de band gelopen maatschappij. Slechts een paar
huizen verder sliepen de moe gewerkte Poolse ar
beiders. het hoofd tot berstens toe gevuld met zorgen
over het dagelijks brood.
Hoe groot zijn de verschillen In Polen! Hoe stotend
en hard is het leven er geworden! De eerste paar uur
had Ik er al zo veel van gezien, dat het me bijna
met walging vervulde.
zonder schadeUjkelaxeermiddelen
en a zult 's morgens
[en
kiplekker nil bed spring*
Elke da? moet uw lever een
liter gal In uw ingewanden doen
stromen, anders verteert uw
voedsel niet. Het bederft. U voelt
u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam wordt vergiftigd, u
bent humeurig, voelt u nóAr en
loom.
De meeste laxeermiddelen zijn
slechts lapmiddelen. Neem CAR
TERS LEVERPILLETJES - on
schadelijk. plantaardig en zacht-
om de liter gal op te wekken, die
uw lichaam dagelijks nodig
heeft. U zult zich weer een ander
mens voelen. Vraag Carters
Leverpilletjes, f. 1.35 per flacon.
Lijnbaan 40 (naast Thalia
Theater), tel. 26673, R'dam.
In- en verkoop occasions
goud, zilver en briljant.
Ook de advertentie* wor
den gaarne gelezen omdat
ze nieuws en tijzon-
derheden brengen over de
meest uiteenlopende dien
sten en produkten.
Er ts haast geen gezin hl
ons land, of de krant
wordt er gretig gelezen.
Familieverpakking
ct - Normale tu^e
JURGSNS
kunt U ons nu helpen aan
Heus, wij zijn gauw tevreden. Maak
ons s.v.p. wat optimistisch (wij zoeken
al drie jaar om onze trouwplannen te
verwezenlij ken)
Brieven onder no. 45468 S aan bureau v. d. blad.
VAN NIEUWENHUYZE'S
STELLEN NOOIT TELEUR
Zoals 6teeds ons materiaal recommandeert zichzelf. Grote
Amerikaanse auto's en OPELS REKORD 1.0.5.8
v. Nleuwenhnyze's Autobedrijf, Aelbrecbtskade 154, Rotterdam
Telefoon 5.6.9.8.0, (1 lijnen)
Mevrouw de Ruyter-Visser, echtgenote
van een Haagse arts, kreeg dagelijks, door
de praktijk van haar man, contacten met
die „andere helft" van Nederland, die niet
in de reclame-folders over ons land wordt
genoemd. Ook in haar werk als voorzit
ster van het kath. vrouwelijke jeugd
werk kreeg zij meermalen feiten onder
haar ogen geschoven, die wel bewezen, dat
het met de hygiënische opvattingen van
sommige lieden niet helemaal in orde is..
Ach ja, en hoe gaat dat dan?
Er wordt over gesproken, men gaat
wat voor de idee voelen, in die „gewoon
ten" verandering te brengen en zo ont
stond dan het Nationaal Bureau Bevorder
ing Hygiënische Gewoonten. Dat bureau
is een zolderkamertje in een grote villa
aan de Scheveningseweg in Den Haag,
waar mevrouw De Ruyter samen met haar
secretaresse troont. Achter dit bureau
staat 'n raad van advies vol klinkende na
men van mensen, die door hun ambt of
beroep veel met hygiëne te maken hebben:
Geneeskundige Dienst van de Konink
lijke Landmacht, Instituut voor Praeven-
tieve Geneeskunde, Kruisverenigingen,
Vereniging van Schoolartsen, Bond voor
Moederschapszorg en Kinderhygiëne, enz.
Het is echter de directrice van het Bu
reau, mevrouw de Ruyter, die zich met
hart en ziel heeft verpand aan haar werk,
het bijbrengen van de nodige hygiëne aan
allen.
Mevrouw de Ruyter-Visser startte met
deze nieuwe taak in de laatste maanden
van 1956, met de uitgave van een plaat,
hetgeen min of meer als proef gebeurde.
Deze plaat met de titel „Ik wil geen
smeerpoes zijn" liegt bepaaldelijk niet
over zijn bedoelingen: in twee-rege-
lige verjes wordt duidelijk gemaakt, dat
water, zéep, tandenborstel, nagelvijl geen
luxe-artikelen zijn. Deze plaat, oorspron
kelijk bestemd voor de lagere scholen,
boekte een enorm succes: van alle kan
ten stroomden de aanvragen binnen, niet
alleen van scholen, maar ook van wijkge-
bouwen van kruisverenigingen, wachtka
mers, en meer van die gelegenheden, waar
veel kleine en grote mensen plegen
samen te komen.
In twee formaten ging de Smeerpoes-
De netto winst van Canadian Pacific
Railway Co. is in 1957 naar raming te
ruggelopen tot ongeveer 3.11 (v.j. 3.77)
per aandeel. De netto winst wordt ge
steld op ongeveer 47,4 (55,6) miljoen. De
netto bedrijfswinst bedroeg 38,2 (41.3)
miljoen.
plaat de deur uit: van de kleine editie
zijn er nu 200.000 verspreid, van de gro
tere meer dan 3000. Aangespoord door dit
onmiskenbare succes ging mevrouw De
Ruyter verder: er kwam nu een boekje
„Van top tot teen" getiteld, met vele raad
gevingen op hygiënisch gebied, gebruikt
voor voorlichting op het platteland en
door wijkverpleegsters bij haar huisbe
zoeken. Samen met de huishoudscholen,
die het boekje in grote aantallen aan
vroegen, zijn er nu al meer dan 100.000
„Van top tot teentjes" naar de „consu
ment" verdwenen..
Er kwamen in het ene jaar, dat het Bu
reau bestaat, nog meer acties uit het be
zige brein van de directrice gesproten:
een tekenfilmstrip voor gebruik op de la
gere scholen: „Het Poetsboenvrouwtje"
een serie van twaalf kleurige affiches
voor de Horeca-bedrijven (Het zijn geen
goede koks, die zwarte nagels dragen
gewassen handen, gretige tanden de
kok, die heerlijk koken kan, blijft met
zijn vingers uit de pan) er kwamen „Han
denwasplaten" voor grote bedrijven
(Spoorwegen, K.L.M. en andere onder
nemingen toonden grote interesse), kort
om, aan „gerichte propaganda-activitei-
ten" ontbrak het het Bureau niet.
Maar alleen met r be" f.
-folders komt men er zeeL«l 'V
vrouw de Ruyter-Visse 0ve
daarom trok zij er op u
lande lezingen
houde_na.er.coP fy'
letnut; lezingen huuwt
mogelijk was. Voor uwe"'s
nisat.iPR van rJnt.t.pIanG® +irne& ..rP.
rj\
nisaties van plattelands^ ^oede^ee>
het K.R.O.-programwa tjes
wet". In zestien radio-Pva"
vrouw De Ruyter op het n
hygiëne.
Het resultaat? ajlc ifjlJ,'.
Honderden brieven
mensen, die schreven, d eev fU
seriën toch zo nuttig ^..„han4, iet'./,!
een onderwijzeres uit Br T''
nodige trots vertelde da'gi 1eef
nu iedere morgen 0!,geLb'",ef<i 'f
en nagels te inspectie aa ^rog--.( fK
van een stomverbaasde
klein dorpje, die na éen nage'p
hele voorraad van 35 j.»
vliegene vaart uitverkoc
De aanvragen voor maa" d!4!^
soort nemen de laatste erlg
over hand toe, dat de v°Lo{(iV
er alléén niet meer tut» gaS^i'V,
om nu ook bezig. ee"t v
en heren op te leiden t J>.
om samen met haar bet ,,geO- m y;,
Hygiëne te gaan verkon J vj
Dit is één plan, dat 1» A
den gerealiseerd zal W v°o ;|i
wil het Bureau, naar n ^0giA y':
het boekje van Leonar".
uci uuenje van w,p l"-
de P.T.T., een drukwerk rVo^
nen over de hygiëne- jut.
or rs^rr *,'7,~ Ain gCD1 u „tl V i
er nog een film, die Cfl fJj
op voorlichtingsavonden, w jlG
een actie, die op de kwe Jj®
moet gaan worden, tetl
zindert van de activ^1^
zolderkamertje aan de jife'4 i
Mevrouw de Ruyter bfV V >1:
gens, of zij al het W«r tyh
haar oplevert, nog wel
alleen, zal kunnen bUJv sjaf \<e v
dan ook hard aan eeH-óisC®f,,vte[f|lrll'
Want naast haar hyg'e™
heden heeft mevrouw jia® vw
ook nog volop werk ^iss'yn" v1'?1
voorzitster van de Com Jj:
land voor de Huishouden ,tSl fiy
ten piattelande; als Y._« ei
Kath. Gezinszorg afdel'"®.
haar lidmaatschap van
Katholieke Gezinszor
Maar de hygiëne win1
ïviaar ae nygiene yv7\\na
betreft de belangstel" tl
tieve vrouw^ Want et
Enfin, nu zouden we
kunnen beginnen. „;tera 0V.?
Veel zin heeft dat t»te net V,
wél heeft het werk v t>e ja"
om de reclame-folders 0ps
werkelijk waarheid
ten vertellen..
