«Roergebied" van de Franse Unie
Niet-blanke organisatie in Zuid-
Afrika wordt verboden
mg
wm m
>ND.AG.«"vallop:
Hij overwon Antarktikadeze
Engelse bulldog van Duitse afkomst
Maar hij is ook niet de eerste de beste...
El Goléa werd reeds een
luidruchtig mierennest
gggfy™
SU
contact met de hemel
Parij se politie-
prefect ontslagen
Op de hoogvlakte
der rivieren....
Moeder der tenten
Fietsen in de oase
Een bedenkelijk aspect
Het grootste bisdom
ter wereld
ZATERDAG 15 MAART 1958
PAGLNA 3
k5'
y-
De
d
$ah,
Sahara, dat eens zo onbekende, ondoorvorste
111 vele 'opzichten geheimzinnige gebied, heeft
,j': Gereld niet alleen in opschudding gebracht,
°^rdat er olie gevonden werd, in hoeveelheden,
d;
e zienderogen stijgen, het vestigde tevens
j, indacht op zich door de Vondsten van
s r Merkwaardige rotstekeningen, ware meester
den van een prehistorische cultuur, die in
elk opzicht de vergelijking kunnen doorstaan
met dergelijke artistieke prestaties, in Spanje
en Frankrijk in prehistorische holen gevonden.
Er kan wellicht uit afgeleid worden, dat er eens
een beschaving heeft bestaan, waarvan de
invloedssfeer zich uitstrekte van West-Europa
tot diep in Afrika. Een andere vondst steunt
deze veronderstelling reeds. Want terwijl tot
dusver in de Sahara aangetroffen rotstekeningen
werden beschouwd als voortbrengselen van een
negroïde kunst, dus sterk onder neger-invloed
moeten hebben gestaan, komen op pas ontdekte
tekeningen, die veel weg hebben van muur
schilderingen, afbeeldingen voor van blanke
mensen met blonde haren, uitstekend gekleed.
Deze tekeningen, waarvan de Italiaanse paleon
toloog Dr. Fabrizia Mori kort geleden een
beschrijving heeft gegeven werden gevonden in
de omgeving van Gat, midden in de Sahara.
Deze geleerde acht het Volkomen verantwoord
te zeggen, dat wat daar op rotswanden voor
komt, ontegenzeggelijk het bestaan bewijst
in prehistorische tijden van een blank ras.
Wanneer men nu denkt, dat nog in de Romeinse
tijd grote gedeelten van de Sahara vruchtbaar
gebied waren, dan krijgt deze vondst een heel
belangrijk karakter. Wat tot dusver door som
migen wel verondersteld werd, wordt allengs
door feiten bevestigd. In dit verband doemt zelfs
het verdwenen Atlantis op, waarvan de oude
Grieken gewaagden; In ieder geval zou er uit
te concluderen zijn, dat er eens niet zulk een
belangrijk volkenkundig verschil tussen Europa
en Noord-Afrika bestaan heeft, als tot dusver
vrij algemeen werd aangenomen, na een Arabi
sche overheersing van meer dan duizend jaren.
Het oude Lybië, zoals de antieken Noord-Afrika
noemden, gaat zich in een heel andere gedaante
vertonen dan het tot dusver had, als gevolg van
een onnauwkeurig inzicht in het verre verleden.
o
„Apartheid"
Observator
üNl
HMI
Vertrouwenskwestie in
gevaar?
Dat een man van vijf
tig jaar in staat was, de
ontzaggelijke vermoeie
nissen van een tocht
dwars door het Poolijs
te weerstaan, heeft
verbazing gewekt in de
kringen der doorge
winterde Poolreizigers.
Mannen van dertig en
veertig hebben gefaald
en bleken niet tegen
het Poolklimaat en de
ontberingen ervan op
gewassen. „Bunny"
Fuchs koos de moeilijk
ste weg naar de Zuid
pool, tot verbazing van
allen, die iets inzake
Pooltochten weten. De
Amerikanen, die zich
al zo'n beetje vetera
nen van de Zuidpool
voelen, schudden het
hoofd. Als er nu een
kortere en veel gemak
kelijker weg is dan die
van de beruchte Wed-
dell Zee naar het hart
je van Antarktika
Fuchs heeft hen laten
zeUs^nie^afschrikken1''Bunn^Fuchs' de vijftigjarige Poolveroveraar.
toen de Mount Everestbeklimmer Sir Hillary hem vóór was, zich niet
aan een gemaakte afspraak houdend en zette door. Als... een „Bunny"
Fuchs.
Hij erfde een vermogen
Met hond in de maag....
Een wedloop met „white out"
SAHARA verandert
kanteel, het schip der woestijn wordt in de
ara verdrongen door fiets en scooter
rJ
ae huidige staat van zaken zullen de recente ontdekkingen niet
e(i 'leeZ veel veranderen Hoewel, hier spreken we niet van de olie
}jfi e voorraden delfstoffen, welke de bodem van de Sahara blijkt te
hf ttpn. Maar die zijn al flink bezig, enorme veranderingen aan te
Frankrijk wil de Sahara industrialiseren en als het ware tot het
o„ %ebied van zijn Franse Unie maken. Het heeft daarbij met schier
rJ(J komelijke politieke moeilijkheden te kampen. Daaraan paren zich
$^*jj°nomische. Wat de economische kant betreft,, een stad als Chalon-
°ft ri°ne 's begonnen met een industriële uitbreiding, die voornamelijk
*<'n 6 °'le MIt ^a^ara moet steunen Dit is slechts een symptoom van
geheel nieuwe staat van zaken
de Sahara een al leven en
We hebben er in deze arti-
herhaaldeliitc d« aandacht. nn
,-u 8 dat de Sahara bezig is, totaal
(^HjtjZien te veranderen. Zelfs de be-
n'^tüi? T°earegs, de gesluierde woes-
au, t®. moeten plaats maken voor
{Ji'ifilejP.s met rupsbanden en voor de
I 6 u, gen. die ten behoeve van de
v°rden aangelegd. Tot in de uithoe-
iii? do ^aiiara dringt de moderne
w dn°r' Skieden, tot voor kort nauwe-
si^sti'r blanken en zelfs niet door de
It i«ti'1'ïoma(ien betreden, worden ont-
De karavanen moeten plaats ma-
momenteel
sfeer
tend.
?°r het gemotoriseerde snelver-
momenteel een soort Wild
in de Sahara schept; zwaar
c0 -Je chauffeurs, die vaak op eigen
Pi ijdun camions door de woestijn moe-
5°dVon®ng€n. Menigmaal trekken ze in
z^'ihe en vaak proberen ze het als
moeten ze dit wel noodgedwon-
',lt het°1n- wanneer ze door autopanne
1., konvooi vallen,.
Woestijn zijn thans niet meer vij-
^"•s nomaden gevaarlijke tegenstan-
ktlaar rondzwervende rebellen, die
rebelleren een beroep gemaakt
1 ®n leven van moord en doodslag
buit. die hun -in handen valt.
'«ens
weer komen de Franse bla-
triomfantelijke berichten over
A °lievondsten en nieuwe vestigin-
lvt'teeranwaar de olie verder getrans-
a kan worden. Een der laatste
betrof de olie van Hassi-Mes-
,van een opmerkelijke kwaliteit
aj{, le zijn en rijker dan de olie van
gar gevonden zijn. kunnen thans nadere
mededelingen worden gedaan. Er is nl.
te Parijs in het Musée des Arts décora-
tifs een tentoonstelling geopend van ko
pieën ervan, die gemaakt werden door
de leden van een wetenschappelijke ex
peditie onder leiding van een deskun
dige. aan wie de ontdekking te danken
is. Henri Lhote. Hij maakte een ont
dekkingsreis in de oostelijke Sahara, waar
deze aan Tripolitanië grenst, dat te
genwoordig het koninkrijk Lybië is. Zijn
toch voerde hem van de stad Tripoli
langs de grote oase Ghadames door een
bijna onbekend gedeelte tot aan Gao,
dus tot aan de Niger. Hij deed zijn vondr
sten in 1956 en 1957. Ze zijn derhalve van
heel recente datum. Séfar ligt in Tas-
sili-n-Ajjer. ofwel de hoogvlakte der ri
vieren. Het gaat hier om negerkunst en
de figuren zijn weergaven van neger
typen. maar tal van invloeden van el
ders. tot het oude Egypte toe. vallen aan
te wijzen. Lhote kopieerde een prach
tige tekening van een negerin met mas
ker. Het masker, dat ze draagt, komt
in gewijzigde vorm nog in Midden-Afri-
ka voor. ofschoon er duizenden jaren moe
ten zijn verloren, sinds de negerin door
een bekwaam kunstenaar werd uitge
beeld.
Een andere tekening geeft twee jon
ge negerinnen weer. in druk gesprek ge
wikkeld. Hun gelaatstrekken en lichaams
bouw doen levendig denken aan het ne
gervolk der Peules. dat thans nog in Se-
negambië. in de delta van de Niger en
in de Benoué woont. Naar schatting da
teert deze schildering van ongeveer 4500
jaar vóór onze jaartelling. Uit dezelfde
tijd stamt de afbeelding van wat ver
moedelijk een godin van de landbouw is.
Ook dierentekeningen heeft men gevon
den en met veel moeite gekopieerd, om
dat ze in grotten worden gemaakt, waar
van de ingangen in de loop der tijden gro
tendeels vernield en tot nauwe gaten
werden. Ze vertellen van een volk. dat
van over de zee kwam, op weg om Egyp
te te veroveren. Toen het terugge-
slagen werd. vestigde het zich op het
plateau, vanwaar uit het tot in het ge
bied van de Niger kolonies stichtte. Men
neemt aan, dat dit volk van Kreta ge
komen is.
De "tekeningen en muurschilderingen
van Tassili. door Lhote ontdekt, kunnen
worden gevoegd bij een andere ontdek
king. welke de Sahara binnen afzienbare
tijd tot een pelgrimsoord voor kunstmin
naars en oudheidkundigen zal maken.
Reeds enige tijd is midden in de Hoggar
de tombe ontdekt van de legendarische
Ti-n-Hinane, (moeder der tenten) de be
roemde koningin der Toearegs..
Wie door de Sahara zwerft, ontmoet
de wonderlijkste tegenstellingen. We heb
ben er reeds op gewezen, dat de olie ko
lossale veranderingen te weeg brengt.
Lr ontstaan Wild-West- „settlements"
waar het ook Wild-West-achtig toegaat
en met geld gesmeten wordt. Zelfs de
meest conservatieve nomaden worden
L.0,^ de bekoring van het geld aange
trokken. Ze laten hun kamelen in de
T m?t h€t£een zij bij de olie
maatschappij verdienen kopen ze een
scooter.
Een voorbeeld van de wonderlijke en
van aanzien
snelle veranderingen, welke zich op tal
van plaatsen in de Sahara voltrekken
is wel de oase El-Goléa, waar een hoofd
kwartier van de CPA. de Compagnie des
Petroles d'Algerie gevestigd werd. Deze
oase. welker bewoners met een beetje
landbouw en wat dadelcultuur een pover
bestaan leidden en waar de rust der woes
tijn heerste, is thans een luidruchtig mie
rennest geworden. De oase ligt duizend
kilometer ten zuiden van de stad Algiers.
Het eerste, wat de maatschappij deed
was. er een groot waterreservoir aan te
leggen. Het enige hotel werd tot kantoor
ingericht en El-Goléa werd het uitgangs
punt van kleine expedities in de Sahara,
expedities van oliedeskundigen, die naar
olie zochten en gevonden oliebronnen
gingen aanboren.
In minder dan geen tijd waren er geen
mensen zonder werk meer in de oase,
waar te voren tal van bedelaars rond
zwierven. Jongelui, die zich door de CPA
lieten aanwerven of door een der andere
maatschappijen, wier doel het is, in de
Sahara olie te zoeken, gingen in één
week meer geld verdienen, dan hun va
ders in heel hun leven ooit bijeen gezien
hadden. Er verschenen zoveel jeeps en
scooters op de enkele wegen, die de oa
se rijk is dat de politie een éénrichtings
verkeer moest instellen, om ongelukken
te voorkomen. Het verbruik van brood
werd in één jaar driemaal zo groot. Het
werd goed leven in El-Goléa. Ver in de
omgeving van El-Goléa moeten de no
maden voor de nieuwe tijd bukken. Er
zijn steeds minder vrouwen, die tent
doek willen weven. Het fokken van kame
len wordt langzamerhand niet lonend
meer. want niemand wil ze nog kopen.
Een jeep. scooter en zelfs een fiets zijn
veel gemakkelijker te houden. Enkele
jaren geleden reden er in El-Goléa zeg
ge tien fietsen, thans doorkruisen hon
derden de oase en ook deze vehikels
maakten strenge verkeersmaatregelen
nodig.
Doordat er geen vaklui meer te krijgen
zijn voor de beroepen der vaderen; het
maken van tenten, het fokken en dres
seren en drijven van kamelen, het hji-
den en scheren van schapen, worden
die in steeds mindere mate op de markt
van El-Goléa te koop aangeboden. Een
tent kost tegenwoordig duizend gulden,
een kameel ongeveer vijf honderd, een
schaap altijd nog omstreeks honderd gul
den Het schip der woestijn, dat het de
mensen eens mogelijk maakte, in de woes
tijn 'te leven en deze te doorkruisen,
wondt aan de kant gezet Veel pitto
resks gaat aldus voor goed verloren.
Dit geldt zelfs voor de kleding der oa
sebewoners. In plaats van de ruime Spa-
hi-broeken draagt de jeugd tegenwoordig
Amerikaanse cowboybroeken en rock 'n
roll pantalons, de jeans. En zelfs de da
delpalmen worden met ondergang be
dreigd. Want men kan geen arbeiders
meer vinden, die het moeizame werk van
het bevruchten van de vrouwelijke palm
bomen met het stuifmeel der mannelijke
willen verrichten; het niet ongevaarlijke
klimmen van de ene palm in de andere..
De oase telt 125.000 vruchtdragende pal
men. Het is dus een heel karwei, die in
orde te houden. Dan zijn er nog de tui
nen met citroenen, sinaasappels, man
darijnen. abrikozen en perziken.
Er zit intussen een nogal bedenkelijk
aspect aan een ..boomperiode", zoals de
oase El-Goléa doormaakt. Het is overi
gens niet de enige in, de Sahara, naar
we reeds hebben opgemerkt waar zich
grote veranderingen voltrekken. Aange
zien er in de naaste omgeving geen olie ge
vonden is en het concentratiepunt der olie
maatschappijen een tijdelijk karakter
draagt. kan wellicht over enkele jaren,
wanneer het zwaartepunt der oliecon
centratie zich opeens verplaatst, de toe
stand van weleer wederkeren. Het is
lang niet onmogelijk, dat alsdan een deel
der door de olie aangetrokken werkkrach
ten mee naar elders kunnen trekken of
plaatsing kunnen erlangen in een zich
inmiddels ontwikkeld hebbende, plaatse
lijke industrie van permanent karakter.
Maar zekerheid bestaat hierover aller
minst. De Sahara bevindt zich in een
eerste stadium van ontwikkeling en al
lerlei oorzaken kunnen hier en daar in
grijpende veranderingen te weeg brengen.
De Zuidafrikaanse minister voor natu-
rellenzaken, Verwoerd, heeft gisteren
meegedeeld, dat hij een proclamatie had
getekend, waarin hij zichzelf de bevoegd
heid geeft het „Afrikaanse Nationale Con
gres", de grootste niet-blanke politieke
rotstekeningen, of liever schil-
[200 trjhpningen van giraffen en struisvogels, uit een periode van ongeveer
tii °r °"~e jaartelling, aangetroffen in een grot midden in de Sahara.
'S ook hieruit worden geconcludeerd, dat de Sahara eens een vrucht
baar gebied is geweest.
organisatie in de unie, tot een verboden
organisatie te verklaren.
De organisatie wil alle negers in Zuid-
Afrika verenigen en voor hun politieke
rechten strijden. Zij staat een politiek 'van
economische en politieke gelijkheid van
alle rassen in Zuid-Afrika voor.
Eerder op de dag had de politie de
bureaus van het Afrikaanse Nationale
Congres en andere organisaties doorzocht
met het oog op de organisatie van een
I massaal congres van niet-blanken over
kwesties betreffende de economie en de
rassenscheiding, dat vandaag te Johan
nesburg moet beginnen.
Minister Verwoerd deelde mee, dat de
proclamatie direct na ondertekening door
de gouverneur-generaal in de naturellen-
reservaten van kracht zal worden. Later
zal het verbod worden uitgebreid tot de
steden. Het verbod zal ongeregeldheden,
veroorzaakt door het Afrikaanse Natio
nale Congres, voorkomen, aldus de mi
nister.
De Zuidafrikaanse Nationale (regerings)
Partij heeft in een gisteravond te Johan
nesburg uitgegeven verkiezingsmanifest
verklaard, dat haar politiek van „apart
heid" gescheiden ontwikkeling der in
Zuid-Afrika wonende rassen is voort
gekomen uit de ondervindingen ddr blan
ke bewoners van Zuid-Afrika en dat zij
is gegrondvest op de christelijke begin
selen van eerlijkheid en gerechtigheid.
„Apartheid betekent:
1. De handhaving en bescherming der
blanke inwoners van Zuid-Afrika en het
behoud van hun leidinggevende taak.
2. Afzonderlijke ontwikkeling der blan
ke en niet-blanke bevolkingsgroepen op
rechtvaardige en eerlijke wijze", aldus het
manifest, waarin ook wordt verklaard,
dot de politiek der afzonderlijke ontwik
keling van onderscheidene Zuidafrikaanse
bevolkingsgroepen „de enige wijze is, om
een botsing tussen blanken en niet-blan
ken te voorkomen".
Het is daarom, dat mgr. Mercier. bis
schop van het diocees El-Goléa. dat een
oppervlakte van 2.1204)00 vierkante ki
lometer beslaat en zich het grootste bis
dom ter wereld mag noemen, de hui
dige situatie met bezorgde blikken ga
deslaat. Hij heeft er op aangedrongen,
dat de Witte Paters hun scholen zoveel
mogelijk zullen sturen in de richting van
het zuivere vakonderwijs land- en tuin
bouw inbegrepen. Dit is vooral voor de
jongeren belangrijk, degenen, die nog
niet aan het werk zijn en wellicht te laat
komen, om de „boom" nog mede te ma
ken. Het liefst wil de missie de mensen
zoveel mogelijk in hun eigen, oude ver
trouwde omgeving houden, waar de tra
dities ondanks de moderne 'vooruitgang
toch nog sterk zijn en een veel betere
kans op een geregeld, ordentelijk leven
bestaat.
Mgr. Mercier noemt de huidige situa
tie voor de bevolking van El-Goléa (on
geveer 12.000 zielen) een handlangers-
stadium. Ze drijft nl. in belangrijke ma
te niet meer op eigen kracht (landbouw
tuinderij en veeteelt), maar is in dienst
van ondernemingen, die een om zo te zeg
gen nomadisch karakter hebben en als
het ware elk ogenblik hun activiteiten,
kunnen staken. Valt deze grondslag weg,
dan heerst er weer gebrek, net als voor
heen. Doch er is dan een massa, die vroe
ger al te gemakkelijk veel verdiend heeft
en ontevreden zal worden, met alle ge
volgen van dien. Men kan de mensen
niet meer in de oude toestand terugdu
wen. Daarvoor is er werkelijk te veel
veranderd., zo vertelde mgr. Mercier aan
een journalist, die een reportage door
de van aangezicht veranderde Sahara
maakte. Deze woestijn verandert in com
mercieel en economisch opzicht even
snel en onverwacht al zijn zandheuvels
tijdens een zandstorm. Maar er is voor
velen in de Sahara geen kameel, achter
wiens rug ze kunnen schuilen
vv.
El s"' yaawf
Druk kerkbezoek is nog geen bewijs
van voortreffelijk christendom. Dit is
niet een uitspraak onzerzijds maar een
mededeling van de profeet Jeremias
op last van Jaweh.
Met de roep: „De tempel des Heren,
de tempel des Heren is het" zijt gij er
niet. Uw wegen en uw gezindheid moe
ten goed gericht zijn, d.w.z. de naas
te, de vreemdeling en de wees recht
doen en geen onrecht aan de weduwe.
Eerst dan zal Ik bij uliedeh wonen.
Doch we schreven het reeds
meer die taak der goede gezind
heid is zwaar, eist vaak heldhaftigheid.
Welnu zegt de bezorgde Moeder der
Kerk, smeek de Heer om bijstand en
barmhartigheid. Wie anders immers
zou uit Sion ons hulp kunnen ver
schaffen?
Als leerzame voorbeelden van bij
stand en barmhartigheid werden ons
ook in de afgelopen week voorbeelden
gegeven. Namaan, overste van de ko
ning van Syrië, werd door de profeet
Eliseus van zijn melaatsheid genezen.
Ook voor ons is genezing van de me
laatsheid der zonde te verkrijgen. Elke
dag staan de biechtstoelen open voor
het geestelijk bad der reiniging. Een
ander voorbeeld was de olievermeer
dering, toen bij de weduwe en haar ge
zin armoe dreigde.
Welk een barmhartigheid en bijstand
voorts resp. tegenover de Samaritaan-
se vrouw de overspelige vrouw en
Suzanna
Mits van goede wil kunnen wij ook
het leven aan. Mits van ons niet ge
zegd kan word/en: Dat volk eert Mij
met de lippen, maar het hart is verre
van Mij.
Opdat alles ten goede kome, moeten
we morgen dan ook met de grootste
aandrang de collecte meebidden
Heer. mogen we door de vertroosting
Uwer genade herademen. Om kinde
ren te kunnen zijn of worden van het
Hemels Jerusalem in de vrijheid,
waarmede Christus ons heeft vrijge
maakt.
Contact, voortdurend contact met de
hemel. Niet alleen in kwade dagen
naar de ziel en het lichaam, wanneer
we wensen, dat de Heer maar onmid
dellijk te hulp snelt.
Aanpakken volgens Zijn wegen en in
goede gezindheid. Als zulks in de eerst
volgende weken met moed en geest
drift geschiedde, wat zou Pasen dan 'n
wonderbare vermenigvuldiging van
daad-christenen te zien geven!
Dit is een voorstelling van een godin
van de landbouw, gevonden op een
rotsmuur in de Sahara en daterend
van ongeveer 4500 vóór onze jaar
telling.
De prefect van de Parflse politie, An-
dré Lahillonne, heeft gisteren b(j de rege
ring z(jn ontslag ingediend. De regering
heeft als zijn opvolger benoemd het hoofd
van de politie in het Algerijnse departe
ment Constantine, Maurice Papon.
Het ontslag van Lahillonne had plaats
als gevolg van een gisteren gehouden de
monstratie voor het Palais Bourbon, de
zetel van de Franse Nationale Vergade
ring, van ca. 7.000 Parijse politie-agenten,
die verhoging van salaris en herziening
van hun gevarentoelage eisten op grond
van „verhoogd dienstgevaar" door het
optreden van de Algerijnse fellaga's te
Parijs. Het Kabinet besloot voorts in een
gisteren gehouden Kabinetsraad discipli
naire maatregelen te nemen tegen de or
ganisatoren van de betoging.
Naar verluidt willen enige socialistische
afgevaardigden in de Nationale Verga
dering nog steeds, dat Bourgés-Manoury
uit de regering treedt of een andere por
tefeuille krijgt.
Genoemde socialisten zouden zich van
stemming willen onthouden, als ér dins
dag gestemd wordt over de maatregelen
tot stabilisering van het staatsbewind.
Aan deze stemming is de vertrouwens
kwestie verbonden.
Inmiddels hebben vakorganisaties van
de politiemannen, die aan de betogingen
van donderdag hebben deelgenomen, ge
protesteerd tegen de wending, die de ma
nifestatie „door toedoen van vreemde ele
menten" heeft genomen. De organisaties
houden vast aan hun eisen voor hogere
salarissen en een „gevarentoelage".
Bunny Fuchs, de man van vijftig jaar
Ja lezer, al zullen velen onder u, ook
zij, die. menen, goed op de hoogte te zijn
van alles, wat zich rond de Zuidpoolexplo-
raties heeft afgespeeld en nóg afspeelt,
met enige verbazing er kennis van geno
men hebben, dat een zekere dr. Vivian
Fuchs zich aan het hoofd van een Engelse
poolexpeditie had gesteld, met het doel,
heel Antarktika te doorkruisen, „Bunny."
Fuchs was niet de eerste de beste en had
ook eledrs in de wereld laten zien, uit wat
voor hout hij gesneden was. De naam
Fuchs doet nogal on-Engels aan en heeft
geen al te beste, klank, in verband met
die atoomspion Fuchs. Maar dr. Fuchs ge
noot reeds sinds jaren in wetenschappelij
ke en vorserskringen 'n groot aanzien.
Deze zoon v.e. Duitse boer, die in de yorige
eeuw naar Engeland emigreerde, in Kent
ee,n boerderij bouwde en er rijk werd,
'heeft 't nooit gemakkelijk gehad, al kreeg
hij dank zij zijn rijke vader nimmer finan
ciële zorgen. Hij had het als jongen na de
eerste wereldoorlog evenmin gemakkelijk.
D« zoon van een Duitser werd enigszins
met de nek aangekeken, alhoewel hij En
gels staatsburger was. Al op slag kreeg
„Bunny", zoals hij thuis genoemd werd en
later ook door zijn vrienden, het te kwaad
met andere jongens, die hem voor „mof"
uitscholden, ofwel Boche of Teutoon.
Maar dan sloeg hij er op los.. Dit deed
hij nog, toen hij te Cambridge studeerde.
Eerlijkheidshalve moet gezegd worden,
dat men het soms wel eens te bont maak
te. Nog heden ten dage is er een profes
sor in Cambridge, die het een keer met
„Bunny" te kwaad heeft gekregen. Hij
mist een voortand, maar beklaagt er zich
niet over. Want achteraf moet hij erken
nen, hem lelijk geplaagd te hebben. Zijn
„verwonding" liep hij overigens in een
eerlijk handgemeen op, waarbij medestu
dent „Bunny" menige opstopper te incas
seren kreeg, waarvan echter op zijn ste
vige body geen sporen zijn achtergeble
ven. De professor praat thans glimlachend
om de voormalige Teutoonse heethoofd en
rekent het zich tot een eer, samen met
dr. Fuchs. de bedwinger van Antarktika,
gestudeerd te hebben..
Fuchs erfde van zijn vader een vermo
gen en kan zich aldus het een en ander
veroorloven. Hij behoefde b.v. geen be
trekking te zoeken. Een en twintig jaar
oud ging hij in 1929 mee met een expeditie
naar Groenland en nadien trok hij bijna
elk jaar naar de Poolstreken of naar.
een der heetste oorden van de aarde. Hij
trok met een oude auto door de Sahara,
verkende in een kano de grote meren van
Oost-Afrika en trouwde met de dochter
van een andere ontdekkingsreiziger, Joyce
Connell, die ook zo het een en ander van
de wereld aïwist. Hun huwelijksreis maak
ten ze naar de top van een der hoogste
bergen van Afrika.. Zijn geologische stu
dies tijdens zijn reizen gemaakt, bekroon
de hij in 1935 met een proefschrift, dat
hem de doctorstitel verleende.
Tijdens de tweede wereldoorlog vocht
hij in Engelse legerkorpsen zowel in Afri
ka als aan het Westfront, waar hij zich
herhaaldelijk onderscheidde. Nadien ves
tigde hij zijn aandacht op het Zuidpoolge
bied. Het duurde evenwel nog geruime
tijd, voordat hij voet aan wal zette in An
tarktika. Pas toen Argentinië en Chili
rechten wilden doen gelden op een gedeel
te van het Zuidpoolgebied, dat tot dan als
Britse invloedssfeer werd beschouwd, ging
men er in Engeland toe over te trachten,
er een vaste basis te stichten en er een
expeditie heen te zenden. Dr. Fuchs werd
er de leider van. Hij ondernam in 1948
lange sleden tochten (met honden) op het
Palmer-schiereiland.
Nadat zijn expeditieschip door het drijf-
ijs weggevoerd was, bleef hij in de ijs
woestijn achter en hield het er anderhalf
jaar uit. Alle voedselvoorraden werden op
geteerd en op de weg naar de plaats,
waar het expeditieschip de ijsbarrière
weer zo dicht mogelijk genaderd was,
aten Fuchs en zijn mannen alle honden
op. De laatste zat in hun magen, toen ze
het schip in het zicht kregen.
Menig ander zou nu van verdere expe
dities hebben afgezien, maar dr. Fuchs
maakte juist een plan op, om de beroemde
tocht van Shackleton van de Weddell Zee
naar de Ross-Zee na te doen. Deze tocht
werd indertijd een grote mislukking. Hij
kon het plan pas tot uitvoering brengen
in het kader van 't Geofysische Jaar 1957-
1958. Engeland stelde de. nodige gelden
voor een expeditie ter beschikking, op
voorwaarde, dat het een Gommonwealth-
expeditie zou worden en sir Hillary óók
van de partij zou zijn.
Ondanks het verschil dn temperament
tussen deze twee mannen en het feit, dat
op hoog bevel de tocht naar de Zuidpool
van twee. verschillende kanten zou worden
begonnen, is het grote waagstuk gelukt.
Echter, Fuchs verwachting, met Kerstmis
de Zuidpool te zullen bereiken, werd zoals
bekend niet vervuld. De Antarktische
„whiteout" (witte duisternis) veroorzaakt
door dikke wolken, waardoor alle contou
ren van hemel en aarde worden uitgewist
en het menselijk oog zowat niets meer kan
onderscheiden, behalve dan datgene in zijn
naaste omgeving, leek niet te overwinnen.
Het oriënteringsvermogen wordt geheel
opgeheven.
Fuchs hield een wedloop met de Zuid-
poolwinter en de „white out" en overwon
ten slotte met zijn mannen alle bezwaren.
Hij trok met behulp van kompassen ver
der, in een koude van dertig graden onder
nul, dwars door een labyrinth van ijsheu-
vels en ijsravijnen, waarin zijn gemotori
seerde sleden elk ogenblik panne hadden,
die dan in de bittere koude gerepareerd
moest worden. Een dier sleden was „Fol
ter and Ruin'" gedoopt (Folter en ruïne).
Fuchs vergeleek de laatste gedeelten van
de tocht over de ijsvelden met het trekken
in een tank over een mijnenveld.. Het
enige verschil was, dat men ieder ogen
blik yjree.sde, in een.diepe ijsspleet te stor
ten, in plaats van in de lucht te vliegen.
Toen bereikte Fuchs het bericht, dat sir
Hillary zich niet aan de afspraak had ge
houden en doorgetrokken was naar de
Zuidpool, om er als eerste te zijn, in stede
van op een flinke afstand een depot in te
richten en op Fuchs te wachten, om dan
gezamenlijk naar de Zuidpool te tijgen.
Niet ontmoedigd hield dr. Fuchs vol. De
vijftig-jarige bleek niet alleen over 'n on
gewoon krachtig fysiek te beschikken,
maar ook over een groot geestelijk weer
standsvermogen. En hij bestond, wat naar
men dacht, alleen veel jongere mannen
zouden kunnen uithouden
K. H.
