Met Nederland gaat het goed
op de Wereldtentoonstelling
Opnieuw de Kantharos van
Stevensweert
lATERDft
VODR30J1G
ZWALUW.
Een enquête
.'3
lïpsr glFSIL
m
m
m
m
m
m
a
m
m
n
m
m
m
m
m
w
m
n
m
m
m
i
m
Het Grabbeltonn6^.
Ingewikkeldheden
B.
21 I
CIJFERPUZZEL No 68
HP
H
m
DAMMEN
m
m
m
fü
w
m
m
SCHAKEN
m
w
m
m
m
m
w
m
BRIDGERUBRIEK
■tl
P
9
Amsterdam onderzoekt bestemming
verkeer over Noordzeekanaal en IJ
~h
waarheen is uw vlucht
im
9
JU
de Maasbode'f
van
m
bO
Pleven protesteert bij
Sovjet-ambassadeur
m w m
m
H
if
1
1
Hf
1
«n
IN
WWW^
1
H
if
1
B
Hf
i§
s
11
5
Oplossing aa,f'1,'
kunde-pu®^
Alfabet-po^1
A
s
a «e!ei4
SI
5
\H\\2
36
1920
189
15
+30
38H
63
4032
1008
9
160
1620
m
8
4
8
9
9
4
8
7
4,
Kï
V B
ZATERDAG 17 MET 1958
Het ivater
O
Totaal 5 miljoen
TUNNEL-BESLISSING?
OPNIEUW UITSTEL IN
Goodwill
Na het communiqué Nasser-
Kroesjtsjef
FRATERS VAN UTRECHT
NAAR AFRIKA
Oorspronkelijke eigenaars wezen
f 5000 af
schikking van
9
w
dm
.Tl m-
ISIS
H éHlü
CsS
@1
/m
Enquête
1. X
2. X
3. X
4.
6. X
7. X
8. X
9. X
Omschrijvi1^ y
mm.
1
ém lHjI
1w
O
vvyvvj>.
t-9
360
32256
7
O
5
0
9
0
8
2
I
1
3
9
1
5
1
1
5
I
7
1
1
2
no
4
I
5
1
3
1
8
8
1
1
I
0
1
1
0
-kk,pV
„orW'JJr
S'
Jhr. ir. F. E. C. Everts, directeur van de
stichting Wereldtentoonstelling Brussel
1958 afdeling Nederland en de adjunct
secretaris-generaal der tentoonstelling, de
heer Marcel Thienpont, hebben gisteren
tijdens een persconferentie in het Neder
landse paviljoen een overzicht gegeven
van de resultaten van de eerste maand.
Het Nederlandse paviljoen kan een suc
ces genoemd worden, zo verklaarde heer
Everts. Waren de meeste landen op do
openingsdag nog niet helemaal gereed
met hun paviljoen, het Nederlandse was
al twee dagen tevoren klaar en dat heeft
ons veel goede publiciteit verschaft. On
middellijk na de opening bleek dat het
paviljoen bij het publiek in de smaak viel.
Het publiek stroomde binnen en die
stroom neemt nog steeds toe. Van de
440.000 mensen die op Hemelvaartsdag de
tentoonstelling bezochten, kwamen er
ruim 150.000 in het Nederlandse paviljoen.
Ook op slappe dagen werden bij twee in
gangen nog vijftigduizend bezoekers per
dag voor het Nederlandse paviljoen ge
teld.
Het gekozen thema „Het Water" blijkt
een gelukkige vondst te zijn, vertelde de
heer Everts verder. Met behulp van het
water is het terrein tot deel van de N
lectieve inzendingen had, zijn overtroffen.
Onze inzenders zijn niet ontevreden en
verwacht mag worden, dat zij en vele
andere Nederlanders zullen profiteren
van de goodwill, die buiten enige twijfel
op deze tentoonstelling voor Nederland
wordt gekweekt. Dat Nederland hier zo'n
goede beurt maakt is een voordeel, dat
niet in geld kan worden gewaardeerd.
De heer Thienpont vertelde, dat ook de
Wereldtentoonstelling als geheel tot nu toe
aan de gestelde verwachtingen heeft vol
daan. Tot vandaag zijn vijf miljoen bezoe
kers geregistreerd, op het officiële par
keerterrein werden gisteren 27.000 auto's
geregistreerd. Van de niet-Belgen, die üe
tentoonstelling bezoeken, staan Duitsers
en Nederlanders aan de top. Op de ten
toonstelling van moderne kunst in het
paleis der schone kunsten waren gisteren
tien- a twaalfduizend bezoekers.
Op vragen van journalisten antwoordde
de heer Thienpont, dat zijn indruk was,
dat de prijzen voor eten op de tentoon
stelling redelijk waren. De meeste restau
rants berekenen prijzen die liggen tussen
de 70 en de 120 fr. voor een voortreffelijke
maaltijd. Het circuittreintje over het ge
hele terrein zal worden uitgebreid. De
tentoonstelling wordt onherroepelijk op 19
oktober a.s. gesloten.
Hij gaf toe dat op enkele gebieden de
tentoonstelling nog iets te wensen over
liet. Er zal volgende week een speciaal
klachtenbureau worden opgericht, waar
klachten en suggesties kunnen worden in
gediend ter verbetering van het geheel.
Dat het Philips paviljoen nog niet ge
opend is, betreurde men allerwegen en
men hoopt dat binnenkort ook dit onder
deel van de Nederlandse inzending zijn
poorten zal kunnen openen.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Het ziet er voor een vlot verloop
denlandse expositie gemaakt. Van groot v^n de kwestie, welke tunnel onder
belang is daarbij geweest dat men het
water in beweging heeft gebracht. Het
lijkt zo veel op de zee dat de mensen er
hun vinger in steken om te proeven of liet
zout is. Ook het geluid van de golfslag
draagt belangrijk bij tot het kweken van
de juiste atmosfeer. Het vele water heeft
echter ook zij nadelen. De grondgesteld-
heid op de Heizelvlakte is niet ideaal en
de groottse moeite heeft men gehad om
bodems en kanten van sloten dicht te krij
gen. Dagelijks werd acht tien kubieke
meter water per uur verloren, dat uit de
Brusselse waterleiding moest worden aan
gevuld. Men heeft de zaak nu echter onder
de knie.
Het carillon is ook een belangrijke cre-
ditpost en de levende have is een „best
seller" gebleken. Op drukke dagen moet
er eenrichtingsverkeer worden ingesteld
vanwege de koeien en biggetjes en de geit
is volgens ir. Everts de meest geaaide geit
ter wereld.
Het transportpaviljoen met zijn scheeps
dek, mast en hutten en niet te vergeten
gijn dekstoelen (waarvan er inmiddels zes
lijn bijbesteld) draagt ook bij tot het suc
ces. Een groot deel van de bezoekers is
nog nooit op een zeeschip geweest en vindt
het een sensatie. Het restaurant floreert
en moet van tijd tot tijd zijn deuren slui
ten, omdat een vlotte bediening anders
niet meer mogelijk is.
De vraag behandelend of de inzending
ook zakelijk een succes is, herinnerde de
heer Everts eraan dat het nooit de bedoe
ling is geweest van de wereldtentoonstel
ling een jaarbeurs te maken. De meeste
landen houden zich aan de ter zake door
het tentoonstellingsbestuur gegeven regel
en er worden vrijwel geen zaken gedaan.
Wel wordt zakelijke voorlichting verstrekt
en worden vele contacten gelegd.
De bescheiden verwachtingen, die op
zakelijk gebied van de verschillende col-
het IJ nl. IJ- of Coentunnel
voorrang zal moeten hebben, donker
uit. Amsterdam zelf weet wel een
heel beslist antwoord op deze vraag,
doch minister Algera kan nog maar
geen beslissing nemen. Aan de Eerste
Kamer heeft hij verleden week gezegd,
dat gelijktijdige bouw van de twee
autotunnels een grote overinvestering
zou betekenen en dat hij eerst een on
derzoek naar de rentabiliteit wil doen
instellen. Dit onderzoek zal geschieden
door het Centraal Planbureau. Daar
naast heeft hij nodig, zo vertelde hij
een paar maanden geleden de Tweede
Kamer, een onderzoek naar de relaties
van het motorrijtuigverkeer bij de
oeververbindingen van het Noordzee
kanaal en het IJ. De bedoeling van de
minister zal wel zijn voornamelijk te
weten te komen, welke de bestemming
van dit verkeer is, m.a.w. of een even
tuele IJ-tunnel niet primair van belang
zal blijken te zijn voor het lokale ver
keer tussen het centrum en het noor
den van Amsterdam en de Coentunnel
meer het interlokale verkeer zal die
nen. Zou inderdaad deze conclusie
vallen, dan zal het antwoord op de
vraag aan welke van beide tunnels
prioriteit zal dienen worden te ver
leend, bij voorbaat wel vaststaan.
Rijkswaterstaat heeft de gemeente Am
sterdam nu verzocht bedoelde verkeers
enquête te houden. Dit zal door 250 werk
studenten geschieden op twee normale
werkdagen en wel op dinsdag 20 en don
derdag 29 mei. Hoe zeer deze enquête een
decisie kan vertragen, bewijst wel de tijd.
welke het bureau Verkeers,onderzoek van
de Amsterdamse dienst van stadsontwik
keling meent nodig te hebben voor het
resultaat in een rapport verwerkt zal zijn,
nl. een half tot een heel jaar. Indien het
bureau tenminste ander werk, waarmee
het bezig is: het uitwerken van de cijfers
van de jongste huis-aan-huisenquête en
de parkeerenquête van 1955 in de binnen
stad. kan laten liggen.
Dat wil zeggen, dat het nog geruime
tijd zal duren vóór de regering zelfs een
beslissing durft te nemen en zeker is dus
wel dat het werk aan de stilgelegde
bouw van de IJ-tunnel dit jaar geen
voortgang zal kunnen vinden; zo het ooit
afgemaakt zal worden. Sombere pers
pectieven! Rijkswaterstaat zal echter
n-et kunnen zeggen, dat Amsterdam hem
bij zijn onderzoek tegenwerkt, want de
verkeersenquête wordt loyaal uitgevoerd
door het hoofdstedelijk bureau, dat is in
geschakeld, omdat Rijkswaterstaat niet
over een dergelijk uitgebreid apparaat
beschikt.
De Franse minister van buitenlandse
zaken, René Pleven, heeft gisteren de
Sovjet-ambassadeur in Parijs, Vinogradof
bij zich ontboden en krachtig geprotes
teerd tegen verklaringen over het Franse
militaire optreden in Algerije en over de
Algerijnse kwestie, zoals die vervat z"n
in het communiqué, dat na het bezoek
van president Nasser in Moskou is uitge-
ge*. en.
Pleven vroeg opheldering over deze
kwestie. Hij deelde de ambassadeur mede,
dat de Sovjet-politiek ten aanzien van
Noord-Afrika, zoals dia uit het communi
qué blijkt, „niet de belar.+en van "o vrede
dient e de betrekkingen tussen Frankrrk
en de Sovjet-Unie n lelig kan l Zinvloe
den".
Het hoofdbestuur van de Congregatie
van de Fraters van O.L. Vrouw van het
H. Hart (Fraters van Utrecht) zal gehoor
gevend aan de Pauselijke Oproep in de
encycliek ..Fidej Donum" fraters-onder
wijzers naar Afrika zenden, die specicaal
met het technisch onderwijs zullen wor
den belast. In verband hiermee neemt
met ingang van het komend schooljaar
het pensionaat te Zeist geen nieuwe leer
lingen meer aan. Binnenkort zal de al
gemene overste, frater M. Albertus. een
oriënteringsreisma ken naar Brits Oost-
Afrika naar het vicariaat Kisumu in het
missiegebed van de Fathers van Mil Hill.
Voor het gerechtshof te Amsterdam is
gisterenmiddag de civiele procedure over
de Kantharos van Stevensweert, de ver
maarde offerbeker van Grieks-Romeinse
oorsprong, die in 1942 uit de Maas bij Ste
vensweert werd opgebaggerd, voortgezet.
In januari j.l. hield het hof de uitspraak
aan en gelastte het verhoor van beide
partijen en twee getuigen. Naar men zich
zal herinneren kocht de Utrechtse edelsmid
L. B. dit kleinood in 1950 van de familie
Schoonenberg uit Roermond voor een be
drag van f. 125. Toen de edelsmid nadien
zelf in een brochure vermeldde, dat de
Kantharos een welhaast onschatbare
waarde had en een v. d. schoonste voort
brengselen der Hellenistische kunst was.
begon de familie Sch. een civiele procedu
re, waarin zij teruggave van de beker eis
te, aanvoerende dat zij het slachtoffer was
geworden van het juridische begrip „dwa
ling".
In eerste aanleg besliste de rechtbank.
dat dit inderdaad het geval was. Zij gelast
te de edelsmid de beker aan de vorige ei
genaars terug te geven tegen een vergoe
ding van f. 125. Van dit vonnis ging de
edelsmid in hoger beroep.
Bij de pleidooien, die gisterenmiddag
voor het hof werden gehouden, werd opge
merkt, dat de beker niet van zulk een
„onschatbare" waarde is als tot nu toe
wel werd aangenomen. Twee Nederlandse
musea, tot wie partijen zich hebben ge
wend, hebben er bedragen van circa
10.000 voor geboden. Op grond hiervan
heeft de heer B. de familie Schoonenberg
als schikking f. 5000 aangeboden. Dit bod
is echter door de familie van de hand ge
wezen.
Ter zitting bleef de raadsman van de
edelsmid op het standpunt staan, dat zijn
cliënt volkomen te goeder trouw is ge
weest. Pas na de koop had hij ontdekt,
dat de beker van zo'n uitzonderlijke antie
ke waarde was.
De raadsman van de familie achtte dit
betoog echter niet geloofwaardig.
Het hof zal op 26 juni a.s. uitspraak
doen.
Hebben rle zwaluwen zich van 't jaar vergist?
De boerenzwaluw boort er, inderdaad, het eerst te zijn, vóór de
buiszwaluw. Wij zagen hem al einde maart, terwijl hij anders wel
tot begin april wacht. Er waren toen nog weinig of geen vliegen noch
muggen te ontdekken en zelfs vroor het 's nachts.
No. 3113. 17 mei 1958
Redacteur: G. J. A. VAN DAM
Vossiusstraat 18, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
HOE ONTSTAAN „Pé-Cé's?2
De vraag hoe „praktische combinaties"
ontstaan is niet eenvoudig te beantwoor
den. Natuurlijk danken velen hun ont
staan aan in het partijspel voorgekomen
situaties, waarin een of andere slagzet of
dwang-combinatie mogelijk was of uitge
voerd is.
Het is dan ook volkomen begrijpelijk,
dat het bijwerken, uitbreiden en van on
gerechtigheden zuiveren (zoals neven-op
lossingen en overbodig materiaal) slechts
een bijkomstige arbeid is. Op grond van
een grote kennis van standen, die in de
partij kunnen voorkomen is het echter
mogelijk, mits dit gepaard gaat aan
een goed positioneel inzicht de bekende
slagwendingen dikwijls te verrijken met
nieuwe finesses ofwel meerdere combina
ties in één en dezelfde winstgang te ver
enigen, waardoor bijzonder fraaie spel-
studies kunnen ontstaan. Daarbij kunnen
uit de ene combinatie dikwijls andere
worden ontwikkeld zonder dat de begin-
stand ingrijpende wijzigingen ondergaat.
Hiervoor kunnen de onderstaande stel
lingen als demonstratie-materiaal dienen.
Men zal dan zelf kunnen constateren dat
voor de geroutineerde kenner van het
praktische slagspel de ene combinatie
a.h.w. uit de andere ontstaat.
STAND No. 4078
Thans gaat het als volgt: 1. 28—23, 19x28
gedw.; 2. 30x19, 13x24. Veld 25 is thans
bezet en dus met 3530, 4540 enz. ko
men we er niet meer. Maar geen nood!
Thans kan 3. 34—30, 25x34; 4. 39x19 28x19;
5. 43x34, 17x28; 6. 19—141', 10x19, en 7.
38—33, 28x30 met 8. 35x41!
STAND No. 4080
rol
Zw. 3, 7—11, 13, 15, 17, 19, 20. 24.
Wit 22, 28, 29, 33—35. 37—39, 43, 45, 48.
Wit, aan zet, kan hier op vrij simpele
en bekende wijze winnen door: 1. 2823,
19x28 (gedw.); 2. 29—23, 28x19; 3. 38—32,
17x28; 4. 32x5.
Plaatsen we nu de witte schijf 37 terug
naar 42 dan wordt het al iets moeilijker
om de winnende combinatie te vinden,
namelijk: 1. 28—23. 19x28 (gedw.); 2. 35—30!
24x35 3. 45-40, 35x44; 4. 39x50, 28x30;
5. 42—37, 17x28; 6. 38—33, 28x39; 7. 43x5!
Gaan we nu nog iets verder en ver
plaatsen we de zwarte schijf 3 naar 25,
en de witte schijven 37 weer naar 42 en
29 naar 30 dan ontstaat de volgende stand:
No. 4079
Zw. 7—11, 13, 15, 17, 19, 20, 24, 25.
Wit 22, 28, 30, 33—35, 38, 39, 42, 43, 45, 48.
Wit aan zet.
Zw. 4, 5, 7—9, 11, 13, 17, 19, 20, 24, 25.
Wit 22, 28, 29, 33—35, 38. 39, 42, 43, 45, 48.
Deze stelling is weer bijna identiek aan
de vorige stand, no. 4079, alleen de witte
schijf van 30 is naar 29. en de zwarte
schijven 15 en 10 zijn naar 4 en 5 gegaan.
Nu is de winstgang wéér anders, namelijk
1. 28231, 19x28 (gedw., dus nog steeds
gebaseerd op deze eerste dwang-slag); 2
34—30, 25x23; 3. 39—341, 28x30. Deze schijf
komt er thans niet door een achterwaartse
slag van wit met 39x50 maar door een
gewone „schuif" van 39 naar 34. Vervol
gens 4. 42—37, 17x28; 5. 38—33, 28x39. En
0. 43x1.
STAND No. 4081
Verplaatsen we nu weer in de voor
gaande stand de zwarte schijf 4 naar 15
en de witte schijf 48 naar 32 dan krijgen
we een positionele dwang-winst. die wel
iswaar niet zo moeilijk is, maar toch
dienen kan om enig idee te krijgen hoe
de ene „praktische combinatie" zich uit
de andere kan ontwikkelen, tot spelstu-
dies en lokzetten toe.
1—12 gedw.; 2. 2923 (hetgeen met 45 op
44 thans slechts gelijk spel zou geven
door 2429 of 30 enz., ieder een dam
voor twee schijven). Zwart dus gedwongen
nu tot 9—14 (als 44 op 45 staat). En dan
moet wit toch éérst offeren met 35—30,
omdat direct 27—21, 17x26, 22—18. 13x22,
28x6, 19x28, 33x22 tot gevolg zou hebben,
dat zwart laat volgen 24—29, 34x23, 25—30,
35x24, 20x27. Wit kan nu voorlopig geen
dam halen en is daarenboven een schijf
achter, zodat winst dan nog een heel
moeilijke zaak wordt.
Om deze reden is het beter in de begin-
stand schijf 45 op 44 te plaatsen. Verwis
seling van wits eerste twee zetten is
daardoor voorkomen en de compositie
wint aan waarde.
(Schaakredacteur P. A. Koetsheid,
Huize St.-Bernardus. Sassenheim)
Zaterdag 17 mei
No. 7688. Dr. W. SPECKMANN
le prijs Schach-Echo 1957
Mat in 3 zetten
BB
WW?
v„
mm
Zw. 5, 7—9, 11, 13, 15, 17, 19, 20, 24, 25.
Wit 22, 28, 29, 32—35, 38 39, 42, 43 en 44
(Of 45).
Wit forceert hier de winst door 1. 29
231, 9—14 gedw. (op A. 24—29 volgt 23x1,
29x49, en 145 met overmachtswinst),
evenals op B. 24—30, 23x1, 5—10 (of?),
35x24, 20x49, 1—23, met drie schijven winst
voor wit. Deze variant vervalt echter als
de witte schijf 44 op 45 staat. Staat 44 op
45 dan kan het spel verder als volgt ver
lopen:
Wit 2. 35—3011, 24x35; 3. 32—27 en tegen
de dreiging 27—21, 17x26, 22—18, 13x22,
28x6 is geen verweer. Het beste lijkt nog
zw. 3. 3540, maar dan wint wit door
4. 23—18, 40x29; 5. 18x9, 14x3; 6. 33x2.
Reeds hier kan men echter bespeuren
welke bezwaren er aan het plaatsen van
de witte schijf op 45, in plaats van op 44,
kleven. Staat die schijf op 45 dan is er
zetten-verwisseling mogelijk en kan wit
ook voordeel krijgen door direct 1. 32—27,
No. 7689 H. HERMANSON
le prijs Schach-Echo 1957
Mat in 2 zetten
zeer vlug en zal zeer zeker door de
deelnemers gewaardeerd worden. Van
de groepen twee- en driezetten hebben
we in deze rubriek de eerste prijzen
overgenomen. Het miniatuur-driezetje
is niet ingewikkeld en zeer geschikt,
om een ruimere kring van oplossers te
vinden. Het is eenvoudiger dan no.
7686.
In no. 7690 vallen de verschillende
penningen op.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7681. C. Goldschmeding. Opl. 1.
P e6d4 dreiging 2 D f8f5: ff. De
zet 1. D b4 faalt door 1d b3.
No. 7682. J. Haring. Opl. 1. K a3—a2!
dreiging 2. L b4—a3 ff. Enige onjuiste
oplossingen tonen aan, dat de oplossing
niet zo eenvoudig was. Na 1. D g8:
volgt c2—dl, waarna P e3 te nemen is.
Ditzelfde anwoord geldt ook voor 1
K b2, maar zwart moet nu een P kie
zen, waardoor wit een dubbel schaak
geboden wordt. Verder is er nog 1.
c5c6, waarop de parade volgt 1
L c5! Er mag nu geen 2. L c3 geschie
den, wegens de w. K op a3.
Nu scheelt het natuurlijk wel, dat
juist de boerenzwaluw „kind aan
huis" is. Geen wonder, waar niemand
minder dan onze grote Thijsse stelt,
dat hij de enige vrije vogel is, die bin
nenshuis zingt. Zelfs is hij de vlijtigste
zanger van allemaal. „Hoe aardig",
schrijft Thijsse („Het Vogeljaar") „als
bij het grauwen van de morgen de
zwaluwen op de binten van stal of
hooischuur hun vrolijk lied gaan zin
gen. Mij dunkt, daar moeten de paar
den schik in hebben, als daar zo'n
twintigtal stemmetjes een lustig „wie-
de, wiede, wiet" laat horen". Thijsse
schreef dat in 1913! Toen waren er
blijkbaar nog volop paarden. En twin
tig zwaluwen op één balk, kom daar
tegenwoordig eens om. Het gaat hun
als de ooievaars: ieder jaar lijkt hun
getal minder te worden. Hier in Hil
versum, toen de honderdduizendste in
woner werd geboren, had een grote
textielfirma een levende ooievaar van
de Artis geleend, in een etalageruimte
gehuisvest! Hoe dikwijls hoorden wij
kinderen toen niet uitroepen: „Is dat
nou de ooievaar?" Ze hadden er nog
nooit een in de vrije natuur gezien.
Minder kieviten, minder boerenzwa
luwen, minder huiszwaluwen waar
moet het naar toe met onze vogel
stand?
En nu hebben we dan meteen de
huiszwaluw al genoemd. Waarin ver
schilt deze van de boerenzwaluw? Nie
mand hoeft zich te vergissen! De boe
renzwaluw heeft rood aan kop en keel!
Het gedeelte van de rug, dat aan de
staart grenst, is bij de huiszwaluw:
wit, zuiver wit. De staart van de boe
renzwaluw is sterk gegaffeld; die van
de huiszwaluw is veel minder diep in
gesneden.
Wat de nestbouw betreft is er ook
verschil. De huiszwaluw bouwt het aan
een buitenmuur, zonder „fundament".
Brutale mussen weten de jonge vogel
tjes uit die nesten weg te halen en
gaan er dan zelf in wonen. De boeren
zwaluw heeft z'n nest op een balk;
het is platter en ondieper.
Er bestaat nog een derde soort: de
oeverzwaluw, met weinig ingesneden
staart. „Riparia riparia" aldus de
wetenschappelijke naam nestelt aan
steile hellingen. Men staat er versteld
van wanneer men ziet, wat dit tere
vogeltje met z'n kleine, zwakke sna
vel al niet tot stand kan brengen: het
boort er tot twee meter lange gaten
mee, aan het eind waarvan het nest
wordt aangelegd. In dit nest brengen
ze meestal twee keer per „seizoen"
hun gezinnetje groot en het gebeurt
wel, weet Thijsse te vertellen, „dat de
ouders geen gelegenheid meer hebben
om de jongen groot te brengen voor
de najaarstrek; deze sterven dan in
het nest of in de gangen". Oeverzwa
luwen hadden, volgens dezelfde bio
loog, in de St.-Pietersberg bij Maas
tricht gangen „gespit" op plekken
waar hij met zijn mes niet doorheen
kon komen!
Dan moeten we het ook nog even
hebben over de verbijsterend-snelle
vogels, die 's avonds de lucht vervul
len van hun schriel „srie, srie". Ze
zwenken en zwieren als kostte het
vliegen hun helemaal geen inspanning!
„Gierzwaluwen" zeggen de toeschou
wers, maar deze bliksemsnelle lucht
acrobaten hebben met zwaluwen vol
strekt niets te maken, ze behoren tot
een heel andere orde en hun nesten
zitten dan ook volkomen anders in el
kaar. Tenslotte is er nog de nacht
zwaluw, of geitenmelker, die praktisch
helemaal geen nest bouwt en alleen
„uit de verte" aan echte zwaluwen
doet denken. Het tweetal eieren, prach
tig getint, ligt vrijwel onbeschermd op
de vlakke grond.
Dit siezoen is er iets bijzonders aan
de hand met de boerenzwaluwen, u
weet het nu wel, de staalblauwe, met
roestrood aan voorhoofd, wangen en
keel. Bij het naderen van de winter,
trekken deze nuttige vogels naar de
zuidelijkste oorden van Afrika. De
Zuidafrikaanse, ornithologische ver
eniging (Grieks: „ornis" betekent:
vogel) nu, heeft de in de omgeving
van Kaapstad overwinterende zwalu
wen geringd. Op de ring staat: „South
African ornithological Society". Dat
valt natuurlijk zo tijdens de vlucht
praktisch niet waar te nemen. Daar
om hebben ze nog iets anders gedaan*
de vogeltjes dragen een gekleurd
merkteken op de borstveertjes, een
soort „vlek". Het valt gemakkelijk in
te zien, dat een en ander is geschied
om een overzicht te krijgen van de ge
dragingen der vogels in Europa; hoe
veel vleermuizen heeft men in Zuid-
Limburg niet gemerkt! Nu zou het
„Vogeltrekstation, Raamsteeg 2, Lei
den" er prijs op stellen (we volgen
hier het artikel van de bioloog Sj. v.
d. Zee in „Gooi en Ommeland" van
10 mei jl.) wanneer iemand iets van
„vlek" of „ring" zou waarnemen, daar
over te worden ingelicht. En wel om
trent de volgende bijzonderheden:
1. Aan welke poot bevond zich de
ring?
2. Wat voor kleur had de vlek op de
borstveren?
3. Waar en wanneer werd de waar
neming gedaan?
4. Geldt het een broedende vogel
of niet? (Het spreekt vanzelf, dat de
zo uitermate nuttige vogels bij deze
enquête generlei „overlast" mogen
ondervinden). Teneinde de vogelstand
met betrekking tot de zwaluwen te be
vorderen, beveelt de genoemde bioloog
het plaatsen van kunstnesten voor
huis- en boerenzwaluwen dringend
aan.
De Friese geni^0'6'
Wonseradeel
O venenc A
1. W(esten). 2. Nol. -y
hun ontstaan o.a. aan gchaf yi -
sens. 5. Keukenhof. °'ggen. n<!.
Het vee scharen wH *de Wfa
gemeenschappelijke w ,c.
scharende Erfgooiens- <je d F,
Ouddorp. Het was het i0
Westvoorne. gelijk
heette. 9. Beers. 10. E® 3,5 'ae tv
bijv.: ons land ligt °U ^vao
7 graden Oosterlengte [,j,
meridiaan over Green
De in te vullen vf0°jg fcfjayi
allen met een A; °P „ee r>c
naam van een staatkun
Zuid-Afrika.
1. Oude waterloop, nU A
in Z.-Holland.
2. Het oude stadje APP r d
werd zo genoemd
loop.... _epenj>
nl
O#1
3. Signaal om de tr^ypaiet'' f
penen te roepen
de vijand.
4. Metalen emmertje
putten. t<<evalleflrdt
5. Merkwaardige totS
6Sint-Walburgket*
veel toeristen bez°c 1
7. Strijdperk. het ofa a
8conditioning: jjf grfV
eiste temperatuur aP A
vochtigheid houden
in een vliegtuig -raaf
9. Enige dochter van
van Holland.
Oplossing volgende keef'
grepen en vóór P°rS®1??rfer
sprak: „Ik ben een bU velejtó
Achter mij staan er „gen- <1
om het leven willen bi ard- ej,jf
ben U de oorlog ver*'" Mf,
niet bang te zijn voor y y
niet voor een veldslag. V ^11j,i!
slechts met één tejLü'V
krijgen!" Om nu duidehi 6ti m',
dat hij geen pijn vreesd*'(V.
mt en o\S
In een van zijn boeken (De civitate
Dei) vertelt de H. Augustinus van een
Romein, zekere Mucius. Toen koning
Porsenna de stad Rome belegerde,
sloop hij in het vijandelijke kamp om
de Vorst uit de weg te ruimen.
Dit verhaal wordt ook verteld door
de bekende Romeinse geschiedschrij
ver, Livius (klemtoon op Li). Volgens
hem was Mucius een jongeman van
adellijke afstamming, die het niet
kon zetten, dat Porsenna vóór de stad
lag. Hij ging tot de plaatselijke over
heid en vroeg verlof om naar het vij
andelijke kamp te mogen? De Senaat
vond het goed.
Mucius verborg een dolk onder zijn
gewaad en sloop naar de koninklijke
troon. Daar waren ze juist bezig de
soldaten te betalen. Een hoge ambte
naar stelde hun de soldij terhand. Hij
was haast net zo mooi gekleed als de
koning zelf. Mucius durfde niet te
vragen wie van hen tweeën de koning
was, anders had hij zich natuurlijk
verraden. Bij vergissing stak hij nu
de geheimschrijver neer. Hij werd ge-
z'n rechterhand uit en ais e„
offervuur verbranden- jer0 s*
er in Rome nog driehoo^te*
verklaarde hij. „Ee Jly
maar hun beurt af"- ff'
do of ef
Porsenna. getroffen agaan, y
dige daad, liet Mucins y
het beleg op.
Voortaan heette bU-^uCjiiS
vola (schéévola) d-'',-,hr.). ,.f
linkerhand 500 V. c t 1
(Anderen stellen, dat tij -efy
sage betreft, die ookJ |i
Perzische oorlogen sPe,® jio'fl jjD-''
zou niet van scaevus l" j
doch een Etruskisch W
GOEDE OPLOSSINGEN
Beide problemen werden goed op
gelost door John Auping, Joppe; P. M.
Dekker, R'dam; C. Lutz, Gouda; F.
Pijls, Maasbracht; Paul Raschdorf,
Hannover; J. C. F. Schijvens, Hilvaren-
beek; G. G. Smit, Schiedam; W. Stam,
R'dam; C. v. d. Weide, R'dam.
No. 7681 door dr. mr. R. Bromberg,
Schiedam; Th. Deuling, Den Haag; W.
H. Haring, Schipluiden.
CORRESPONDENTIE
C. L. te G. De bepaling, waarover u
schrijft geldt alleen voor de koning,
niet voor de toren. Dus al wordt de
b-lijn door de tegenpartij beheerst is
toch de lange rochade geoorloofd.
No. 7690. D. H. RIZZETTI
Magasinet, 28 dec. 1957.
Mat in 2 zetten.
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK
Schach-Echo verraste zijn lezers
reeds, in de aflevering van 5 mei, met
het juryrapport van de drie wedstrij
den, gedurende 1957 gehouden. Dat is eindbod
In de strijd om het wereldkampioen
schap van enkele maanden geleden, namen
er aan Amerikaanse en aan Italiaanse
zijde 3 paren deel. Twee der Italiaanse
paren gebruikten nogal uitzonderlijke
biedsystemen, terwijl bij de Amerikanen
slechts één paar zicb hieraan te buiten
ging.
Aardig is, het bieden van het onder
staande spel te zien:
4» B 10 8 4
(V B 7 2
A V B 10
A H 9 2
A 2
C V 10 9 6 5
O A H 8 4
10 6
4» 9 6 5
OAH3
O 5 3
4. A V 8 7 5
Oost gever. Niemand kwetsbaar.
Toen de Italianen Belladonna—Avarelli
de noord-zuidplaatsen innamen, ging het
bieden (onder voortdurend passen van
OW): zuid 1 harten, noord 1 schoppen,
zuid 2 klaveren, noord pas.
1 Harten is natuurlijk een conventioneel
openingsbod; beter gezegd, omdat 1 klave
ren een sterk spel aangeeft, kon dit spel
niet met die kleur worden geopend en
moest er dus wel wat anders verzonnen
worden
2 Klaveren is natuurlijk niet het beste
voor NZ dat 15, 1 SA. De
H V 7 3
8 4
9 7 6 2
B 4 3
Amerikanen slaagden erin 2 op vlotte
marnier 1 down te spelen. Uitkomst
O-heer, O 2 bij oost; toen ♦-aas, de
7 bij oost. In slag 3 O-aas, in slag 4
2, oost maakte ♦-vrouw; in slag 5 de
♦-heer en in slag 6 wéér Zuid kon
nu niet verhinderen, dat OW nog een
slag in troef zouden maken.
Aan de tweede tafel namen de Ameri
kanen RothStone de NZ-plaatsen In.
Ook daar ging het bieden nogal vreemd:
zuid 1 klaveren, west 1 harten, noord
doublet, oost pas. zuid 1 SA, allen passen.
Het doublet van noord op 1 harten kan
natuurlijk onmogelijk een „strafdoublet"
zijn; daartoe is noords spel en zeker zijn
C-kleur. véél te zwak. Wat betekent het
dan wel?
In het oorspronkelijke boek „The Roth-
Stone-System" is hierover niets te vin
den. Er kan geen twijfel over bestaan, dat
zuid no°rds doublet niet als straf
doublet opgevat heeft, daar hij anders
nog C A H 3 bezittende zeker zou
hebben gepast. Het doublet kan dus alleen
maar betekenen: „partner, ik heb wel
hier en daar enige kracht, doch geen
goede kleur om te bieden". Dus een soort
informatie-doublet na het openingsbod
van de partner op een niet al te sterke
hand. Het eindoontract is natuurlijk juist
en na een uitkomst in C? had zuid geen
enkele moeite 8 slagen te maken.
Toch vragen we ons af. of al die inge
wikkeldheden wel nodig zijn. Volgens nor
male opvattingen biedt men: zuid 1 klave
ren. west 1 harten, noord 1 schoppen,
oost pas, zuid 1 Sansatout. Men is dan
precies even ver, zónder in de dakgoot
te hebben moeten klimmen om de hemel
te zien.
MIMIR
De oplossing van no. 67 is:
210
+)2
10
243
+8
32268
29
1b
32
280
1215
*6
14
I1Ó
256
14
staat en in verticale N0*1
getal dat boven staat. ji1
p'ü' Is tl
Staat er evenwel ee0 t
een
j, r t ;d1
De oplossing moet geschieden door In
vulling van een der cijfers 0 t.m. 9 zo
danig dat het product van de cijfers in
een ononderbroken rij in horizontale
richting gelijk is aan b t getal, dat links
voor het aangegeven
niet het produkt. wasr
in te vullen cijfers.
Staan er twee getallerl
dan heeft het bovenste
horizontale rij en het
verticale rij.
de
S"1
,P»
in
,etre!
on
oh
Oplossingen kunnen
tot donderdagmiddag- Er f£
van 2,5o beschikbaar. ^ee
Met de prijzen worden L 3'VV
J. J. van Haastrecht,
aag; Henk Jacobs, J_h„rg' 5a
Haag,^L.
dorp; mevr. A. van H0"1-
weg 30, Venlo; J. J-,
huisstraat 45a, Groning"
Een postwisseltje word
bdt* jCaK'
„.ctü*
