Regering heeft drie argumenten om
verstekelingen buiten te houden
SCDUOB
Teveel boerenzoons
Koningin verdiepte zich in
problemen van Westerkwartier
^SOCIALE WEGWIJZER J
Voetbalreportages van radio-televisie
Streven om menselijk aspect te laten prevaleren
VJranjeboom
Begroting van Binnenlandse Zaken,
eerder aangenomen, nu behandeld
Interpellatie over illegale reizen uit Indonesië
^auwe grenzen voor
e9n beroep op asiel
'r\
L S N E R
En opende sodaproject in Delfzijl
Interpellatie over veren uitgesteld
erkloosheidswet
Voorbereiding zalig
verklaring kardinaal
Newman
Kath. Mijnwerkersbond
van 27 op 47 zetels
Minister ontvangt bet
Zeeuwse veren-comité
Margarine-grondstof- en
verpakking goedkoper
DONDERDAG 5 JUNI 1958
Geen vereenvoudiging
alléén
heeft 4
v V I
baas!
Deur diclit
Economische Zaken
II A.JUNGI
RHANS
Koude sanering
rijuB
Keuring
q°*ds^
Omscholing
,V*1
JVerh zoeken
Passende arbeid
Oase van natuurschoon
NEDERLANDSE ZWEEFVLIEGERS DINGEN
MEE IN W ERELDKAMP
Teveel aan boerenzoons
Drie exploitabele
delfstoffen
Speciale KRO-uitzendingen voor agrariërs
„Boter, kaas en eieren"
verdwijnt
Grandioos optreden van
Ellen Vogel
Tweede industrialisatie-
periode
Verkiezing fondscommissies
Op vrijdag de dertiende
Hr. Ms. „LUYMES" VERTROK
NAAR NIEUW GUINEA
0 r ?'.in drie redenen om geen verstekelingen in ons land toe te laten,
v 'e beginnen zijn er velen, die uit avontuurlijke motieven de reis aan.
y, j hereniging met verwanten wensen of tot de „clandestiene reis"
V en aangezet door een tekort aan werk of onderwijsmogelijkheden.
^°'ls bestaat het gevaar, dat de.ontwikkeling van de verstekelingenaffaire
"orniale repatriëring zal verstoren. De derde reden is, dat een zeer
aantal repatrianten, namelijk 33.000, in Nederland is opgenomen.
aht minister van Justitie gisteren in de Eerste Kamer ge.
§1 "°°i'd op vragen, die hem door het Kamerlid baron De Vos van
^tiwijk (VVD) mondeling waren gesteld.
e regering heeft juist uit humanitaire overwegingen de verstekelingen
Zonder meer teruggestuurd, maar hen een nader onderzoek toe-
aan. Ten aanzien van de 69 verstekelingen aan boord van de Johan
9ldenbarneveldt is deze gedragslijn nog gevolgd. Voor de tokomst
echter het internationale gebruik jegens verstekelingen worden
l0'od, aldus de minister.
e bewindsman bestrijdt de mening,
4, y'®b UH de verantwoordelükheid, die
«Ut, et|erlandse regering jegens de spijt-
Jen zou hebben deze groep het recht
hsj Un"en ontlenen tot toelating in ons
trijSj,Overigens heeft de snelle repa-
ker, "K uit Indonesië betemmerend ge-
Voor de toelating van niet-Neder-
tin» e*"s uit Indonesië en van vreemde-
tetflj van elders. Het beroep op asiel
oB zo antwoordde de heer Samkalden
liB^ der vragen, ook voor versteke-
niaar is aan nauwe lenzen ge-
Minister ging vervolgens over tot de
Seri t ew'3ze beantwoording van de vra-
het' R de regering niet van oordeel, dat
Vis°ot aantal verstekelingen e<- be-
va'n v°rmt dat de nood voornamelijk
ho0- ex-Nederlandens in Indonesië
s«i'nf Sestegen is?, zo had interpellant
t«g ?1~tbeerd. Naar het oordeel van de
mag dit verband niet worden
rn6 ?a- zei de minister, die bovendien de
ivü, "If van de heer De Vos van Steen-
Kale bestreed, dat het grote aantal ille-
(Jupj °as®agiers was ontstaan door de lang-
V* behandeling van visumaanvragen.
«lec, de 136 verstekelingen hadden er
s 24 om een visum verzocht.
formaliteiten voor de visum-aan-
vt'ïen kunnen bezwaarlijk nog een
eenvoud' 'at (waar interpellant om
sl:fz?cht> ondergaan, zonder goede be-
t)rs?'hgen in gevaar te brengen. Uit-
6 ^Jding van het personeel zou niet
zÜn' on,dat de behandeling
sttv de aanvragen in Nederland ge-
0ofcedt- En tenslotte kon de minister
Va n'et ingaan op een :de~e suggestie
'tel *'e VVD-afgevaardigde o" de ver-
K e'ingen voorlopig hier op te van-
h, ®n tot nader onderzoek onder te
djenS«n, althans ervan af te zien hen
ij.ect naar Indonesië terug te zenden,
h* minister zei. dat een dergelijke
«tu kheid pogingen van verstekelingen
uitIokkcn.
Wr verdere beraadslaging drong de
ii'su ^os van Steenwijk er bij d- mi-
den r °P aan grote aandacht beste-
de opmerkingen, die van ker-
en particuliere zijde over con-
^eet ®evallen worden gemaakt. Hii ver-
iver de regering haar houding tegen-
'tgtia optanten en bepleitte een milder
W^rnt bij het onderzoek bij eventuele
O {hg van verstekeling'n.
f'atiri r ^an BruS^e k°n het regerings-
Pii (jdunt wel begrijpen, maar zei dat
h v>a beoordeling van de diverse geval-
6fevai Jbridisch aspect nooit zal mogen
a'®ren boven het humanitaire, Ook
i
de heren Algra (AR) en De Dreu (PvdA),
pleitten nog een voor een minder strakke
beoordeling.
Daarop betoogde minister Samkalden,
dat hoe moeilijk de omstandigheden voor
diverse groepen in Indonesië ook zijn.
niet voor iedereen de deur kan openstaan
Di» houdt niet in. dat in bijzonder drin
gende gevallen gpon toestemming wordt
gegeven en in 200 gevallen is dan ook
een visum aan niet-Nederlanflers ver
strekt in de eerste drie mden van dit
jaar, hetzelfde als in totaal in 1956. Hij
herhaalde, dat dc regering niet de be
reidheid kan uitspreken de verstekelingen
niet terstond terug te zenden. Dat geldt
echter niet voor degenen, die reeds hier
ziin of die aan boord van de Johan van
Oldenbarneveldf zijn.
Tenslotte zegde de bewindsman toe er
naar te streven het humanitaire aspect
zo goed mogelijk tot zijn recht te laten
komen.
Bij de debatten over de Begroting van
Economische Zaken, die vóór Je inter-
Bauknecht
indes
Bosch
Liebherr
Electrolux
Zanussi
fl. 460.- tot
fl. I.OSO.-
Coolsingcl/hoek Binnenweg
Rotterdam. Tel. i i.75.007 lijnen
pellatie werden voortgezet, bepleitte prof.
Hellema (AR) een wei-doordacht export
beleid. Hij wees op het or-'--ling tegen
elkaar opbieden van westerse landen op
het punt van exportkredieten velemng,
speciaal op langere termijn en acht deze
wijze van exportbevordering ongezond,
waar het afnemers betreft met groot in
flatie-risico.
De ondernemer moet een maximale
vrijheid in zijn prijsbeleid worden ge
laten. Prof. Hellema vroeg herziening
van de excessief hoge salarissen bij de
Europese instellingen en var. de belas
tingvrijdom der ambtenaren. Daarente
gen is in brede kringen van ons volk
verzet gerezen.
Ir, Vos (P.v.d.A.) meent, evenals zijn
fractiegenoot de heer Kapte-n, dat de
statistische gegevens onvoldoende zijn
om een zuiver inzicht te krijgen in de
kosten van levensonderhoud. Voortzet
ting van het budgetonderzoek in ver
band met het gewijzigde consumptie
pakket acht hij nodig. Dan pas kan de
ontwikkeling van de conjunctuur op de
juiste manier bekeken worden.
Naar de mening van ir. Vos is voorts
het gebruik van inflatoire financierings
middelen het gevolg geweest van con
juncturele overspanning en niet anders
om. De over-investeringen van de ge
meenten zijn niet in de eerste plaats
aansprakelijk voor de overspanning en
hoe kan men een Industrialisatiepolitiek
voeren zonder grote gemeentelijke in
vesteringen voor energie- en watervoor
ziening industrieterrein en straat-wo-
ningbouw?
De heer Hooy (KVP) tenslotte sprak
over de grote investeringen, die voor
zelfbedieningswinkels nodig zijn: „leidt
dat, gezien het geleidelijk afnemen van
het aantal verkooppunten van het ove
rigens gezonde midden-'tandsbedrijf,
niet tot een koude sanering?" Ook in het
bouwbedriif doet zich volgen^ deze af
gevaardigde het feit voor dat door het
kostbaarder worden van de bouw het
kleinere bedrijf piet aan bod komt.
De minister van Economische Zaken
en de Staatssecretaris zullen op 10 juni
antwoorden.
's-GRAVENHAGE, 4 juni 1958.
Er was nojr een staartje van de begroting van Binnenlandse Zaken
overgebleven. Het was de bedoeling geweest dit in bet begin van dit jaar
af te doen. De staart was een gevolg van de gewijzigde begrotingsbehande
ling, waarbij verschillende onderdelen van begrotingen werden uitgesteld
of bij andere onderwerpen werden gevoegd, om aldus in de begrotings.
maanden tijd te winnen. Maar bet gevolg was nu, dat wat de begroting
van Binnenlandse Zaken betreft ongeveer alle afdelingen van dat hoofd,
stuk nog moesten worden behandeld en dat de begroting zelf niet alleen
in de Tweede Kamer, maar ook in de Eerste Kamer al was aangenomen.
De behandeling geschiedde nu naar aanleiding van een mondeling
overleg, waarvan bet verslag na afloop voor kennisgeving werd aan
genomen. liet nam ongeveer nog de hele middag in beslag, voordat alle
problemen waren doorgepraat.
De satellietsteden. Dienaangaande zeide
minister Struycken, dat de beslissing
daarover niet gemakkelijk was. Deze zaak
is bij de regering in ernstig beraad en
nadere mededelingen zijn dus nog niet
mogelijk. Wat de satellietstad in de agglo
meratie Den Haag betreft, kon de mi
nister meedelen, dat hierover overleg is
gepleegd en afgesloten met Ged. Staten
van Zuid-Holland, zodat men nu het eind
advies van Ged. Staten moet afwachten,
waarna de minister hoopte binnen niet
al te lange tijd met een wetsontwerp te
kunnen komen.
Procedure grenswijziging. De minister
zeide de hernieuwing van deze procedure
te zullen bevorderen nog vóór (je wijzi
ging van de gemeentewet. De wijziging
ligt nu om advies bij de Raad van State.
Begrotingen en gemeenterekeningen.
Het tekort op vele begrotingen is met
subjectieve verhogingen te ondervangen.
Tot en met 1956 is men met de algemene
uitkeringen uitgekomen en zijn er zelfs
overschotten geweest. Met de toekenning
van verhogingen was in 1957 een bedrag
van 20 miljoen gemoeid. In bijna alie
gevallen werd de beslissing genomen
overeenkomstig het advies van Ged. Sta
ten. De minister zag geen aanleiding voor
de vrees voor tekorten. De uitkeringen
uit het gemeentefonds waren in de laat
ste jaren verhoogd met resp. 60 en 65
miljoen.
Wetsontwerp financiële verhouding.
Dienaangaande was de minister nog in
overleg met minister Hofstra. Hij hoopte
echter deze zaak binnen zes weken in de
ministerraad te kunnen brengen, maar hij
moest eraan toevoegen er nog niet uit
te zijn en hij zou zich daarom moeten be
raden wat hem te doen zou staan, als hij
er binnen redelijke tijd ook niet uit zou
komen.
Politie. Het tekort bij de politie, vooral
in de grote steden, was volgens de mi
nister een vraagstuk, dat niet alleen met
salarisverbeteringen was op te lossen.
Het teruglopen van d« animo o-m bij de
politie te dienen zag minister Struycken
in een breder maatschappelijk verband.
Men zal andere wegen moeten bewande
len om diensten Mi de politie aantrekke
lijker te maken. Intussen was het over
leg met de politie-organisaties over de
salarissen afgesloten. Verder werkte er
nog een commissie aan de herziening der
salarissen van agenten tot aan de rang
van adjudant en werd er gedacht aan de
uitbreiding van promotiemogelijkheden
Moeilijkheden In provincie Groningen.
Verschillende afgevaardigden hadden ge
pleit om hulp aan de provincie Gronin
gen, waar tot 60 pet van de begroting aan
bij 't GAB en dan maar rustig af te wach-
ten, totdat men hem een of ander werk
Veri,„i j i- I aanbiedt. Binnen redelijke perken wordt
«volgen de bespreking van de V£m hem gevraagdi dat hi£ ook buiten
Lkgfj Waarop de bedrijfsvereniging de
a Wpi kzachtens de Werkloosheidswet
'Beren.
eeiA of de bedrijfsvereniging heeft
ij,-JJtZoreden om degene, die zich als
tih 'Sch resp. om uitkering meldt,
V® hepf?6 doen onderzoeken. Zo'n keu-
lw de dan tot doel om bij de betrokke-
Ke-i a'Rp{We van Eirbeidsgeschiktheid in
vafen of voor bepaalde werkzaam-
dat A® stellen. Het spreekt wel van-
de ritiB de werkloze zich niet aan die
te'Jt«dep ag onttrekken. Tenzij hij gegron-
"loprt.oen daarvoor heeft. b.v. wegens
2waren.
°P de arbeidsmarkt maakt
V *:ens wenselijk, dat een werk-
VIRiding volgt tot een ander vak
fG - 51 O hll Jnvi tTTAwVf Olm IC ftö
rt- 9
j,.1 hij tot dan toe werkzaam is ge.
veM. raan moet medewerking wor-
dijjj rtehd. Het GAB houdt daarbij vye]
aard van het oude en het nieu.
"'t| l)schtn het 00gÉ Zo za' b'v' van een
5l'bp-^at hbpe.r zeker niet gevraagd wor-
'd. zich bekwaamt voor kantoor-
v°lsta emer, d'e werkloos is, kan
aan met zich te laten inschrijven
het GAB om, zoveel als mogelijk op eigen
initiatief tracht om werk te krijgen.
Herhaaldelijk hebben wij in deze rubriek
een omschrijving trachten te geven van
wat onder passende arbeid word verstaan.
Een juiste omschrijving, die geheel opgaat
voor alle gevallen, kan echter nooit ge
formuleerd worden. In ieder geval liggen
de omstandigheden vaak geheel anders.
Maar een algemene waarschuwing willen
we hier nog eens met nadruk laten horen'
men denke niet te vlug. dat een bepaald
aangeboden werk niet passend is. Reeds
bij geringe twijfel daaromtrent raadplege
men steeds het GAB, de bedrijfsvereni
ging of zijn vakbond. Zeker op dit punt is
de grootste omzichtigheid geboden. Het
gaat er namelijk niet om, of de werkloze
bepaalde arbeid al of niet passend vindt.
Het GAB en of de bedrijfsvereniging ma
ken uit of zulks al dan niet het geval ts.
Overigens blijft uiteraard beroep mogelijk
tegen een beslissing van de bedrijfsvereni
ging om de uitkering te weigeren wegens
het niet aanvaarden van passende arbeid.
Vragen omtrent de sociale verzekerings
wetten kunnen schriftelijk worden inge
diend bij onze sociaal-economische re
dactie, Kortenaerstraat 1, te Rotterdam.
Waterstaatswerken wordt uitgevoerd en
wel in verband met d<? structuurwerk
loosheid. De heer Van Heivoort (KVP)
betoogde echter, dat dit een gevolg was
van een verkeerde boekingswijze. De mi
nister betoogde nu, dat hij alle lof had
voor de provincie Groningen, maar dat
andere provincies dan het merendeel
hunner begroting zouden kunnen beste
den bijvoorbeeld aan wegenbouw. Men
moet dan een andere opzet bevorderen,
waarbij sociale en culturele belangen niet
in het gedrang komen. Als Groningen die
keus zelf niet maakt, mag het zich ook
niet beklagen.
Met de ziektenkostenregeling voor
rijksambtenaren wacht de minister liever
op het rapport van de commissie. Hij
hoopte er bij de volgende begroting meer
over te kunnen zeggen.
De gemeenteclassificatie noemde de mi
nister een vraagstuk van algemeen loon-
beleid en daarover heeft hij niet alleen
alles te zeggen. Zou er echter na een jaar
nog niets uit de bus zijn gekomen, dan
voelt hij er wel voor bijzonder schrijnen
de gevallen eruit te lichten. Men moet
daarbij echter wel bedenken, zo zeide hij,
dat, als men één steentje los wrikt, de
hele zaak aan het schuiven kan gaan. Dan
reist men van Oss naar Almelo, van Al
melo naar Breda en steeds maar verder.
Dat waren zo de hoofdpunten en daar
na werden de verslagen van het monde
ling overleg voor kennisgeving aangeno
men.
De interpellatie, welke de heer Ver
kerk (A.R.) had aangevraagd over de
nieuwe veerrechten voor de Wester-
scheide werd nog uitgesteld, aangezien
de minister van Verkeer en Waterstaat
daar dezer dagen in de Eerste Kamer
het zijne van had gezegd en men eerst
het verslag der Handelingen daarvan
wilde afwachten.
Zonder discussie en z. h. st. werd goed.
gekeurd het wetsontwerp tot wijziging
van de grens tussen de gemeenten 's-Her-
togenbosch, Den Dungen en St.-Michiels-
gestel.
Als eerste punt op het programma van het. koninklijk bezoek aan Groningen stond
over dient te bestaan, dat verdere een bezoek aan het museum van de stichting „Paard en Karos" in het plaatsje
Leek. H.M. bij een arreslcdc uit 1800. Links dc opperstalmeester van H.M., maar
schalk Bischoff van Heemskerck
Tenslotte was er nog een motie van de
heer Van der Goes van Naters (P.v.d.A.)
daterende van 12 maart, waarin het oor
deel werd uitgesproken, dat er geen twij
fel
wijziging van het E.G.K.S.-verdrag, als
mede van de verdragen van de Europese
Economische Gemeenschap en van de
Europese Gemeenschap voor Atoomener
gie uitsluitend kan geschieden overeen
komstig de in deze Verdragen zelf voor
geschreven wijzigingsprocedures.
Deze motie was door leden van alle
fracties ondertekend, maar minister Luns
had daarover indertijd twijfel uitgespro
ken. De heer Van der Goes van Naters
(P.v.d.A.) verdedigde nu op principieei-
juridischc gronden dit standpunt met het
resultaat, dat minister Luns er geen twij
fel over liet bestaan, dat de Nederlandse
regering het standpunt in deze motie
neergelegd in praktijd zou brengen. Het
was voor de heer Van der Goes van Na
ters en mede-ondertekenaars vooral een
beginselkwestic en dus een voldoening,
dat de regering zich bü dit standpunt
aansloot.
Do volgende week komt de Jeugdspaar-
Wet in behandeling.
F. S.
(Van onze correspondent)
Koningin Juliana heeft gistermiddag een
bezoek gebracht aan het Westerkwartier
van Groningen. Daarbij stond o.m. het on
langs officieel geopende Nationaal Rijks
museum, waarin diverse inzendingen van
het Koninklijk Huis te bezichtigen zjjn,
in het middelpunt van de belangstelling.
Verder heeft de Vorstin op het gemeen
tehuis van Marum zich verdiept in de
problematiek van Zuid-West-Groningen.
De vraagstukken van dit gewest werden
in de vorm van een „rollenspel" onder de
aandacht van het hoge bezoek
Terstond nadat Koningin Juliana aan de
Bosweg te Leek was begroet door de com
missaris der Koningin, mr. W. A. Offer-
haus, de griffier der staten de heer J. J.
Hangelbroek en de kamerheer in buiten
gewone dienst, jhr. mr. W. W. Feith, werd
doorgereden naar het landgoed Nienoord,
dat als een oase van natuurschoon in het
Groningse land is gelegen. Het is door de
mensen van de stichting „Paard en Karos"
met energieke steun van het gemeentebe
stuur van Leek verbouwd en ingericht tot
Nationaal Rijtuigmusèum, een unieke in
stelling, die, zoals bekend, een maand ge
leden officieel werd geopend en reeds nu
duizenden bezoekers heeft gehad.
H.M. werd hier begroet door de bur
gemeester van Leek, mr. W. J. Fh. van
Waning. de ere-voorzitter van de stichting
„Paard en Karos", de heer W. F. K.
Bischoff van Heemskerck en de bestuurs
leden van de stichting. Zij werd rondge
leid door de heer Bischoff van Heems
kerck. Men wandelde langs het oude
koetshuis, waar de mooiste rijtuigen (en
kele mailcoaches, Duitse staatsierijtuigen
en enkele andere voertuigen uit de „goe
de oude tijd") stonden opgesteld naar het
hoofdgebouw. In de grote hoekzaal van
de bovenverdieping nam de Koningin het
aldaar geëxposeerde in ogenschouw. Daar
zijn nl. ook de inzendingen tentoongesteld
die het Koninklijk Huis beschikbaar heeft
gesteld, zoals een fraai galarijtuig, enkele
livreien, rijtuiglantaarns, zadels en een
schabrak van Koning Willem III.
Vervolgens werd door enkele dorpen
van het Westerkwarticr naar Marum ge
reden, waar de Vorstin in het gemeente
huis werd geconfronteerd met de proble
men in dit gebied. Dat geschiedde in de
vorm van een „rollenspel", opgevoerd
door leden van verscheidene amateurto
neelverenigingen. Dit spel beoogt op korte
en improviserende wijze enkele hoofdlij
nen uit de verhoudingen in het gewest
naar voren te brengen. Het probleem dat
werd gesteld, was het teveel aan boeren
zoons in het zuidelijk Westerkwartier. Op
vele bedrijven is nog teveel arbeidskracht
aanwezig, terwijl jaarlijks ongeveer 80
boerenzoons een bestaan bulten het land
bouwbedrijf zullen moeten vinden.
Nadien werden de vraagstukken uit dit
spel besproken met vertegenwoordigers
van de streek en enkele deskundigen.
De Koningin logeert in de ambtswoning
van de commissaris der Koningin in de
Marktstraat te Groningen. Vanmorgen
heeft de Koningin een bezoek gebracht
aan Delfzijl voor de officiële opening van
het sodaproject.
Van 15 tod 29 juni a.s. ivorden te Leszno in Polen de wereldkampioen,
schappen zweefvliegen gehouden. De Haagse student JVirn Toutenhoofd
(links) en de luitenant.linktrainer instructeur Johan Kaay van de vlieg
basis Volkel zullen er de Nederlandse kleuren verdedigen. Naar ver.
wachting zullen 24 landen deelnemen, waaronder voor de eerste maal ook
Rusland.
Vanmorgen beeft de Koningin het om
vangrijke bedrijf van de N.V. Nederlandse
Soda Industrie te Delfzijl officieel in ge
bruik gesteld. De plechtigheid werd bij
gewoond door vele autoriteiten, onder wie
de ministers van economische zaken en fi-
De uitzendingen van het Wereldkam
pioenschap voetbal in Zweden zullen, zo
al, bekend, door AVRO, KRO en VARA
gemeenschappelijk worden verzorgd met
Leo Pagano, Dick van Rijn en Jan de
Troye als verslaggevers.
Hoewel het in elk geval vaststaat, dat
verschillende wedstrijden uit de voorron
de en minstens één kwart-, één halve fi
nale en de finale zullen worden uitgezon
den, zal de keuze van de wedstrijden af
hankelijk zijn van de technische facili
teiten, met name de lijnverbindingen, die
de Nederlandse omroepen krijgen. Lan
den, waarvan elftallen aan de wedstrij
den deelnemen, hebben namelijk recht
op voorkeurbehandeling.
De eerste uitzending kan men beluiste
ren in het VARA en KRO-jrogramma van
zondag a. s. Jan dc Troye zal dan de wed
strijd Engeiand-Rusland verslaan.
Dezelfde dag zal, zoals gemeld, de
NTS van 18.45 tot 20.50 uur een beeldver-
slag geven van de wedstrijd Argentinië-
Duitsland. die in Malmö wordt gespeeld
en waarbij ir. van Emmenes het commen
taar zal spreken.
Met ingang van 1 juli zal de KRO in sa
menwerking met de KNBTB op iedere
uitzendochtend van 7.10 tot 7.15 uur een
speciale uitzending voor boeren en tuin
ders gaan verzorgen.
In korte vorm zullen voorlichting en
praktische wenken worden gegeven voor
telkens een andere sector van het agrari
sche bedrijf. In zeker opzicht is deze serie
uitzendingen de voortzetting van enkele
curussen. die de KRO en de KNBTB de
afgelopen jaren voor agrariërs hebben
verzorgd.
Een serie filmreportages van een expe
ditie naar Bornea, Sumatra, Java en Baii
die reeds tweemaal door de BBC met suc
ces is uitgezonden, zal onder de titel „Op
zoek naar een draak" door de KRO-tele-
visie op het scherm worden gebracht.
Het vijfde en laatste deel van dit spel
wordt in juli uitgezonden. Dan zal ook het
vragcnspel „Boter, kaas en eieren" voor
het laatst worden gespeeld.
Een uitzending als van gisteravond, die
Ellen Vogel op het televisiescherm bracht
in de monoloog „De reis naar de groene
schaduwen" van de Deense schrijver Finn
Methling, zou onze mening, dat televisie
niet zoals de film een autonome kunst kan
zijn, bijna aan het wankelen brengen. In
elk geval heeft regisseur Kees van Iersel
ons ervan weten te overtuigen dat, als
iedere regel zijn uitzondering heeft, de uit
zending van gisteravond die uitzondering
is.
Het spel, dat hij met zijn meesterlijk
gehanteerde camera's, met de beeldmon
tages van Wim Strijbosch, met de elek
tronische muziek van Carel Brons én met
Ellen Vogel bedreef, was zo suggestief,
zo meeslepend, zo beklemmend en aan
grijpend soms, dat met geheel aan het
medium-televisie eigen middelen als het
ware een nieuwe dimensie werd gescha
pen.
Toch was deze uitzending slechts moge
lijk door de waarlijk grandioze wijze,
waarop de begenadigde voordrachtskun
stenares, die Ellen Vogel is, in alle een
voud van het woord, maar vol geladen
heid van stem en gebaar het leven van
een naamloos kind, meisje, vrouw en moe
der herbeleefde.
Enkele jaren geleden heeft Ellen Vo
gel onder regie van Kees .vaji Iersel deze
reis naar de groene schaduwen van het
menselijke geluk al eens eerder op het tv-
scherm gemaakt. Voor deze magistrale
herhaling zullen de kijkers, wier aantal
sindsdien is verdubbeld, haar innig dank
baar zijn.
Het VAR A-programma opende gister
avond met een discussie over de politieke
situatie in Nederland na de staten- en ge
meenteraadsverkiezingen onder leiding
van de heer M. Sluijser, die verklaarde
een nieuwe procedure te hebben bedacht
om te voorkomen, dat het gesprek we
gens tijdgebrek zou moeten worden afge
broken op het ogenblik, dat het interes
sant begon te worden. Hij had zich de
moeite gerust kunnen besparen, want in
teressant is de discussie geen ogenblik
geweest. Hoogstens irritant door de pe
dante houding van de heer E. Vermeer,
voorzitter van de Partij van de Arbeid,
die zijn opponenten telkens in de rede
viel zonder dat de gespreksleider hem
terecht wees.
Een extra teleurstelling voor de lezers
van ons blad was het wel, dat de heer
F.I.M. Scheiders, parlementair redacteur
van de Maasbode-pers, wegens de gevol
gen van een operatie niet, zoals was aan
gekondigd, aan deze overigens hoogst on
vruchtbare discussie kon deelnemen.
Na het weekjournaai, waarmee de tv-
avond gisteren begon, werd een documen
tair programma vertoond, dat door de
NTS was samengesteld bij gelegenheid
van het 50-jarige bestaan van de Centrale
Vereniging van Openbare Leeszalen en
Bibliotheken. In deze documentaire, waar
voor S. Leuw de tekst had geschreven,
wist regisseur Luc van Gent de droge fei
ten, die nu eenmaal bij een jubileumher
denking horen, op prettige wijze in woord
en beeld op te sommen, waarbij hij o. a.
de aantrekkelijke medewerking had van
Sheireen Stroker als leeszaalassistente.
nanciën. De president-commissaris, de
heer H. H. Wemmen, verwelkomde de
hoge gasten.
Jr. H. M. van Mourik Broekman, prest-
dent-directeur van het bedrijf vertelde
daarna in een rede het een en ander over
de totstandkoming van het industriële
complex. De Nederlandse bodem bevat
drie exploitabele delfstoffen, die alle
waarde op zichzelf hebben en ook de basis
kunnen vormen van een chemische indus
trie. De steenkool in de Nederlandse bo
dem wordt reeds lange tijd geëxploiteerd.
De olie wordt in steeds grotere hoeveel
heden geproduceerd en vindt haar weg
naar de installaties van de B.P.M. bij Rot
terdam. En verder het zout. Spr. gewaag
de van de zoutvondst bij Heiligerlee en
de plannen die er allang bestonden voor
een soda-lndustrie. De belangrijkste re
den. waarom het vestjgen van een soda-
industrie in Twenthe niet tot stand kon
komen, was het ontbreken van de moge
lijkheid om de belangrijke hoeveelheden
schadelijke afvalvloeistof die de soda-
produktie met zich brengt, op verantwoor
de wijze af te voeren.
Het was een gelukkige omstandigheid
dat de Staat bereid bleek door het uitvoe
ren van zeer omvangrijke openbare wer
ken de voorwaarden te scheppen om een
industriële vestiging in Delfzijl te kunnen
verwezenlijken.
Hierna werd het woord gevoerd door
minister Zijlstra, die erop wees, dat de
realisatie van het sodaproject jnist is sa
mengevallen met de tweede naoorlogse
industrialisatieperiode, namelijk die van
1953 tot 1957. Spreker bracht dank aan de
vertegenwoordiger van de Solvaytrust,
baron Boel, die ook het zUne heeft bij
gedragen bij de uitwerking van de plan
nen. Voorts wees hij op het belang voor
de ontwikkeling van noord-oost-Gronin-
gen van de N.S.I.
Daarna verrichtte koningin. Juliana de
openingsplechtigheid.
De aartsbisschop van Birmingham, mgr.
Grimshaw, heeft de rechtbank samenge
steld, die het diocesane proces ter zalig
verklaring van kardinaal Newman zal
voeren. De eerste zitting wordt op 17
juni gehouden in het Oratorium te Bir
mingham. dat kardinaal Newman in 1847
stichtte, waar hij 40 jaar woonde en waar
hjj stierf.
Mgr. Grimshaw zal zelf deze eerste
zitting presideren, nadat een H. Mis zal
zijn opgedragen om het licht van de H.
Geest af te roepen.
De kerkelijke rechtbank is op verzoek
van mgr. H. F. Davis, vice-postulator in
dit proces, bpgericht. Aldus meldt het
De verkiezingen-voor de 14 fondscom
missies (70 leden) van het Algemeen Mijn
werkersfonds hebben, juist als bij die
voor Frov. Staten en gemeenteraden, een
grote verschuiving te zien gegeven. De
verkiezingen, die dinsdag en woensdag
werden gehouden, liepen uit op een grote
zege woor de Ned. Kath. Mijnwerkers-
bond, die een winst boekte van 20 zetels
en kwam van 27 op 47 plaatsen. Deze
winst ging ten koste van alle andere
mlinwerkersorganisaties. De socialis
tische Alg. Bedrvjfsbond Mijnindustrie
liep terug van 10 tot 4, de neutrale^ Alg.
Bond van Werkers in het Mjjnbedzü yan
27 op 19 zetels, terwijl de Prot. Chr. Mijn
werkersbond alle 6 zetels verloor.
In totaal brachten 43.729 mijnwerkers in
het Limburgse bekken: zowel Polen, Duit
sers, Italianen, Oostenrijkers. Hongaren,
als Nederlanders en statenlozen hun stem
uit. Jonge arbeiders van 22 jaar, die nog
niet mogen deelnemen aan de verkiezin
gen voor de Tweede Kamer, de Provin
ciale Staten of de gemeenteraden, betra
den ditmaal, evenals de talrijke buitenlan
ders, voor de eerste maal het stemhokje.
Van incidenten is in de mijnstreek geen
sprake geweest. Wel was tevoren een in
tensieve „papieren oorlog" gevoerd,
waarbij zelfs gebruik werd gemaakt van
reclamevliegtuigen. Ook de ongeorgani
seerde mijnwerkers verschenen ter stem
bus. In 1954 heeft hun stem de uitslag
aanzienlijk beïnvloed.
De secretaris van het protesteomlté
„actie Vrije Veren Zeeuwsch-VIaanderen"
heeft de secretaris-generaal van het mi
nisterie voor Verkeer en Waterstaat be
richt ontvangen, dat het comité op 13
juni a.s. te half drie door minister Alge-
ra in audiëntie zal worden ontvangen.
Zoals bekend zal op die dag een pro
test-optocht in Den Haag door auto's uit
Zeeuwsch-VIaanderen worden gehouden.
Ellen Vogel, die gisteravond op het televisiescherm een grandioze prestatie leverde
in de monoloog „De reis naar de groene schaduwen" van de Deen Finn Methling.
Over het besluit van de TJnilever-direc-
tie tot verlaging met 10 ct per pakje
van haar margarinemerk „Rama", deelt
de minister van Economische Zaken me
de, dat volgens de fabrikant genoemde
prijsverlaging deels het gevolg is van
grondstofprijsdaling, deels van vereenvou
diging van de verpakking, waarin dit
artikel aanvankelijk bij wijze van intro
ductie aan de winkelier werd geleverd.
Commerciële overwegingen, welke ver
band houden met de recente boterprijs-
veriaging spelen hierbij tevens een rol.
De minister deelt in zijn antwoord op
vragen uit de Tweede Kamer verder me
de, het standpunt in te nemen, dat het in
de handel brengen van een nieuw merk
van een bepaald produkt tegen een ho
gere prijs dan die van bestaande merken,
op zichzelf niet in strijd behoeft te zijn
met de in het kader van het prijsstabili-
satiebeleid gemakte afspraken met het
bedrijfsleven. In het bijzonder niet, wan
neer de voor de invoering van het nieuwe
artikel bestaande goedkopere merken van
het betrokken produkt in dezelfde mate
en tegen veranderde prijzen verkrijg
baar blijven, zoals hier het geval was.
Hr. Ms. opnemingsvaartuig „Luymeé"
is gisteren met een bemanning van 103
koppen uit de haven van Nieuwediep naar
Nieuw-Guinea vertrokken voor kartering
in de wateren aldaar. Bovendien zullen
tussen Helena en de Asia-eilanden diep
zeelodingen worden verricht.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zeepost, worden
verzonden. De data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan ach
ter de naam van het schip vermeld: Argentinië:
s.s. ..Highland Princess" 10 juni; Australië: s.s.
Himalaya" IS juni; Brazilië: s.s. ..Highland
Princess" 10 juni, m.s. ..Eemland 16 juni; Ca
nada; s.s ..Ryndam" 10 juni, s.s. ..Zuiderkruis"
14 juni: Chili: via New York 11 juni; Indonesië:
m.s. .Bantam" 12 juni; Ned. Antillen: m.s.
..Solon" 9 juni; Ned. Nieuw-Guinea: m.s. ..Bin-
tang" 26 juni; Nieuw-Zeelandvia Engeland
13 juni; Suriname: m.s. ..Berlin" 12 juni; Unie
van Zuid-Afrika en Z W.-Afrika: m.^ ..Win
chester Castle" 14 juni; Brits Oost-Afrika: s.«.
,,La Bourdonnais" 14 juni.
Inlichtingen betreffende de verzendingsdata
van postpakketten geven de postkantoren.
