ORSON WELLES „maakt" het filmfestival Koningin wil zoveel mogelijk zien van de Expo Chief Mm I m m HOLLAND-FESTIVAL 1958 Japan gaat zeven grote steden geheel ombouwen Djakarta meldt militaire successen Wonderlijk mengsel van stoom hamer en dynamiet ook op Vaders lip Tokio wordt- een moderne stad met wolkenkrabbers v B Export van zuivel- produkten nog ver antwoord? Massale sprong boven Uitgebreid program voor tweedaags bezoek Adjudant der Rijks- E°litie pleegde malver saties Eucharistisch Congres te München in 1960 BlBli Als een donderslag... MOLINARI PRADELLI, LEONIDE MASSINE EN PIET TIGGERS Ontslag van de lieer Olie in speciaal onderzoek Oudheidkundige vondst op Sicilië Vrouwen in mijnen en staalindustrie DONDERDAG 12 JUNI 1958 PAGINA 3 ^Handen bij Minahassa bezet Geen festivalpeil SOESTERBERG Koninklijke poort V In Amsterdams Paleis van Justitie In vogelvlucht Revanche op de „cops" „Touch of Evil" NEDERLANDS PROFES- SIEFEEST TE ROME ÉI J§P 50 stuks fl. 2.50 Benevolente e ntelligente „Noodoplossing Uitgroei van bezetting Wij spraken met: Moeilijke taak voor Jan Mul Onderzoek Hoge Autoriteit Olietank liep over TWEE TON BRANDSCHADE AAN NIEUWE FABRIEK BEVOLKINGSONDERZOEK OP SUIKERZIEKTE Gecombineerde troepen van de centrale •mi "nesische regeringsstrijdkrachten heb- I eh op x junj j.i. strategisch gelegen ei- ^bden bij de Minahassa in Noord-Celebes zet, waaronder Talise en Lembeh, zo eerst gisteren officieel te Djakarta mee- ïeaeeid. dig® landingstroepen hadden de opstan- Velp bezettende eenheden vernietigd en <je eu gevangenen gemaakt. Rebellen uit te; havi en Bitoeng hadden vier dagen la- ge een tegenaanval op het ervoor gele- Dembeh gedaan, maar waren de vol den dag. met verlies van vijftien do- be»' teruggedreven. De regeringstroepen heiri rden slechts twee doden. Een een- laav °nder Soemoeal was in een hinder- bet ge*°kt en uiteen gedreven, aldus de Kendmaking in Djakarta. V Gisteravond is ook een communiqué ka?, de Indonesische luchtmacht in Dja- •i ta uitgegeven. Hierin wordt gezegd t vliegtuigen van de Indonesische lucht- Oe t gedurende drie dagen verscheide- s'eunpunten van de opstandelingen in ge,°.rd-Celebes, waaronder Menado en het hei d van Djailolo op het eiland Halma- dgp®. hebben aangevallen en gebombar- ®rd. Een aantal belangrijke miltaire tJ.ec'en en installaties in het aangevallen D'ed werden vernield. j ^et Tweede Kamerlid Van Koeverden s blijkbaar ongerust over de export van U'velprodukten tegen de verlaagde prij- r h- Hij heeft althans tot d- minister van r .Pdbouw de vraag gericht of deze be- 'd en in staat is een gemotiveerde uit- h ^zetting te geven over de vraag of bij 1 huidige prijsniveau van boter, kaas t, pendens de export van deze produkten. Ijj.hönaal-economisch gezien, op dit ogen- >k verantwoord kan worden genoemd, g °rts vraagt hij of de ministe- kan me- j |clen bij welke exportprijzen hij voort gang van de produktie van melk als °ndstof voor deze exportartikelen nog "antwoord acht. (Van een bijzondere medewerker) Orson Welles houdt persconferentie in Brussel „Hollywood wil van celluloid dollars maken" Brussel, 10 juni 1958. Orson Welles heeft het Wereldfilmfestival van Brus sel met één slag kleur gegeven en 't met één gebaar de hoogte ingejaagd. Het klinkt misschien overdreven zelfs ongelooflijk, maar op hetzelfde moment hadden we de echte Festivalstem- ming, met alle drukte, lawaai en zenuwachtigheid. De atmosfeeer was opeens geladen. Orson Welles is al tjjdens zijn leven een formidabele legende gewor den. Een legende, waaraan de tijd een harde dobber zal hebben. Hij staat daar als een rots van sarcasme, intel lect en, laten we het maar eens met het zo dikwijls misbruikte woord zeggen, als een bonk genialiteit. Deze man. die twintig jaar geleden, om precies te zijn: op 30 oktober 1938, heel Amerika op stelten zette, een razende paniek in New York ontketende door .,The War of the World" van H. G. Welles als hoor spel te bewerken enuit te zenden, de man, die met de film „Citizen Kane", zijn tijd tien jaar vooruit was, schijnt ondertussen niets veranderd. 1 tachtig Belgische cn -eertig Neder- jhdse parachutisten zullen tijdens de ^TO-vliegdemonstraties, die op 5 juli P Soesterberg worden gehouden, een ®ssasprong ondernemen, by cht van de tachtig Be.gen zullen daar- tyj. een doorgezette val demonstreren, dat l' zeggen, dat zij hur parachutes veel zullen opentrekken dan hun 112 col- se s. Om de parachutisten te vervoeren, zuil en vijf vliegtuigen worden gebruikt. Niets veranderd, is anders wel wat veel gezegd. Welles is er ouder en vooral dik ker op geworden. De man, die eens „The Magnificent Andersons" en de „Lady from Shanghai" draaide kan wel vier keer uit die van nu. Maar nog altijd gaat er iets van deze Amerikaan uit, die als pun tje bij paaltje komt, helemaal niet zo Ame rikaans, maar Europees is... Tijdens zijn persconferentie, waarin hij aan een won derlijk mengsel van stoomhamer en dy namiet deed denken, verklaarde hij kort en bondig: Amerika beweert aan dé spits te staan van de filmkunst. Dat kan best wezen, maar alleen als filmkunst iden tiek is met middelmatigheid". Orson Welles is de man, die een film moet maken, omdat hij niet anders kan. Diep in zijn hart is hij het grote kind ge bleven, de Don Quichotte, die het tegen de windmolens opneemt, omdat hij gelooft dat de film kunst kan zijn. „In Holly wood" en zijn stern k'lonk dreigend, „in Hllywood maken ze tegenwoordig films, die op kinderen van veertien, vijftien jaar zijn afgestemd. Men heeft wel eens be weerd, dat het niveau van de gemiddelde Amerikaan niet hoger ligt. Barre nonsens. Maar het publiek, dat de bioscopen in de States platloopt en een gratis reclame is voor een of andere film, heeft die leef tijd. Laat ik duidelijk zijn. Vroeger, toen de televisie een luxe was, bestond het overgrote deel van de bioscoopgangers (Van onze Brusselse correspondent) verband met het officieuze bezoek Koningin Juliana en Prins Bernhard ^staande maandag en dinsdag aan de ereldtentoonstelling te Brussel zullen 9r.engen, vernemen wij dat beiden om uur 's morgens op het vliegveld van ^r1ssel zullen arriveren. Het is nog niet ïs'gesteld ,of Koning Leopold of Prins ^Oert daar met de overige autoriteiten r begroeting aanwezig zal zijn. h> het vliegveld wordt in auto's van W Belgische hof naar het koninklijk pa- \v-S Van Laeken gereden, waar, zoals men Zb]?1' de Koningin en de Prins de gast Ses z'in van Koning Leopold en Prin- ty Liliane. Bij het eerste bezoek aan de '•hsT^tentoonstelling gaat de belangstel- begrijpelijkerwijze uit naar het Ne- jj0 'andse paviljoen. Om elf uur zullen de Uh?® gasten daar aankomen en in een W alle afdelingen bezichtigen. Via de koninklijke poort, die voor de Belgische '®ti nkli.ike familie is gereserveerd, zul- tu, de Koningin en de Prins de exposi- erreinen betreden. hi *iet ■et Nederlandse paviljoen zal tijdens bezoek voor het publiek gesloten Vin Er zullen zich ook geen vertegen- ehu digers van exposanten bevinden. Wel staa e Belgische autoriteiten, vooraan- lo**de personen uit de Nederlandse ko- Sg ®n bestuursleden van de Nederland en (,®reniRingen in België, die aan H.M. de Prins zullen worden voorgesteld. Sof^lgens zullen de vorstelijke be- ers zich naar het nabijliggende pa- vi'joen van Philips begeven, waar zij naar het door Le Corbusier gecomponeerde elektronische gedicht zullen luisteren. De lunch zal worden gebruik in het paleis van Laeken, waar in de avond zal worden gedineerd met een aantal genodigden van Koning Leopold en PrinSes Liliane. Daar Koningin Juliana de wens heeft uitgesproken in vogelvlucht zoveel moge- h h tentoonstelling te zien, zuilen tijdens het verblijf te Brussel ook ver scheidene andere paviljoens worden be zocht, o.m. die van de elektriciteit, Kon- Fr.ankriik- Canada, Is rael, Groot-Brittannië, Duitsland, de Ver Staten Rusland, Mexico, Venezuela, als mede die van de Benelux, de Kolen- en ^ïlf'de Protestantse ker- ken en de H. Stoel. dP^al„nieH2aVilj0enen zul]en de ambassa deurs en de commissarissen-Eeneraal der betrokken landen ter begroeting aanwezig zijn. Er zullen evenwel geen toespraken worden gehouden. toespraken Dinsdagmiddag is er een receptie in de residentie van de algemene commissa ris-generaal der Wereldtentoonstelling, vanwaar naar het paleis van Laeken zf worden gereden. Om kwart voor acht des avonds vertrekt het koninklijk paar weer van het vliegveld naar Soesterberg uit vrouwen. Ze haalden de mannen in de bioscoopzalen om de film te zien. die zijzelf zo mooi vonden. Hollywood stem de dus al zijn films af op de vrouwelijke smaak. Maar nu de t.v. er is. blijven de vrouwen thuis. Nu is het de jeugd, die haar rol heeft overgenomen. „Daddy, mom, this is your movie. You should see it". Als ik met Hollywood overhoop lig, dan is het, omdat ze daar van cellu loid dollars willen maken en ik nou ja, een film. Daar heb ik zelden de kans toe gehad. „Touch of Evil" is de laatste. En als ik het Festival van Brussel ergens dank baar voor ben, dan is het, omdat ze daar „Touch of Evil" een kans hebben willen geven. Dwars tegen Hollywood in. „Touch of Evil" is een aanklacht tegen de Ame rikaanse „cops", de politieagenten die in plaats van de mens, macht en willekeur vertegenwoordigen. Als u de film van avond ziet, dan zult u wel merken, dat de „schurk" een Amerikaanse politieman is en de ander, zijn slachtoffer, een Mexi caan. De „cops" zijn nooit mijn vrienden geweest en iedereen mag „Touch of Evil" een revanche, een wraakneming noemen. Maar., ik ben geen Chaplin, die daaraan zijn persoonlijkheid opofferde. Toch moet het de heren zwaar op hun maag gelegen hebben, dat ik de regie in handen kreeg. Lang heb ik er trouwens geen plezier van gehad, want de laatste twee dagen werd mij het werk onmogelijk gemaakt. De toegang tot de studio werd me eenvoudig verboden. De deur knalde voor mijn neus dicht. Het liep er nota bene nog op uit, dat ik de film niet eens heb gezien. Het is dus ook voor mij een première. Maar première of niet, ik en niemand anders draag de verantwoording. Het is mijn film. Alleen de titel, die heeft een ander gekozen. Wat „Touch of Evil" eigenlijk moet betekenen is me nu nog een raadsel". Vlak vóór het einde van deze persconfe rentie liep de cineast. Jean Renoir, die ook van de partij was, naar voren en hij riep: „U bent de eerlijkste kerel van de hele wereld". Een verklaring, die Welles aan het schateren bracht. Op de film „Touch of Evil" komen we nog uitgebreider terug. Maar we willen wel even verklaren, dat het géén banale politiegeschiedeniis is en dat de hoofdper- Vóór de komst van Welles wilde er maar geen schot in het Filmfestival ko men en zelfg het publiek, dat hier alles even mooi vindt, klaagde het beton uit de tentoonstellingsgrond. Sinds de Russi sche film van L. Koulidjanow en J. Sthel „Het huis, waar ik leef" stond er geen enkel werk op Festivalpeil. Toch menen we voor twee films een uitzondering te moeten maken: „The God dess" van de Amerikaan John Cromwell en „Subotom Uved" („zaterdagavond") van de Joegoslaaf Vladimir Pogacic. De Amerikaanse godin, alias Kim Stan ley kon ons niet bekoren. Maar de me ningen liepen zo uiteen en elk standpunt werd zo vurig verdedigd, dat de film on getwijfeld de moeite waard is. Naar de in houd te oordelen is het een interessant werk. Kim Stanley speelt de hoofdrol van een vrouw, die geen rust kan vinden. Net als haar moeder laat ze haar kind in de steek om filmster te worden.. Ten koste van haar huwelijksleven wordt ze een „Goddess", een filmster, naar wie de he le wereld opkijkt. Maar dan komt ze er achter. dat het echte geluk toch iets an ders is dan roem alleen. Met dit gegeven had men werkelijk een film van gehalte en diepe menselijkheid kunnen maken. Maar ondanks alle tech niek, ondanks het gevoelige spel van Kim Stanley, s,aagde Cromwell daar niet in. De film mist een zekere eenheid en doet fragmentarisch en brokkelig aan. Iets dergelijks zouden we ook willen zeggen van de Joegoslavische film: „Su botom Uveci Het betreft hier 'n drietal korte verhalen, die maar één ding ge meen hebben: ze spelen alle op zaterdag avond. De derde geschiedenis is misschien de beste van allemaal, of liever, had de beste kunnen worden. Maar ze is een tikkeltje te origineel uitgebeeld om aan nemelijk te zijn. Dit alles neemt echter niet weg, dat wij Vladimir Pagocic in staat achten om een film te draaien, waarbii we dit hele Fes tival, zijn eigen film ..Zaterdagavond" in cluis vergetenHij beheerst de camera als geen ander en weet aan het drama een bijna humoristisch, zeer persoonlijk accent te geven. Whip Z.H. Paus Pi us xil heeft goedgekeurd dat het Internationaal Eucharistisch Con gres 1960 van 3i jUli tot 7 augustus in München wordt gehouden onder het the ma „voor het leven van de wereld". Kar dinaal Wende], aartsbisschop van Mün- chen-Freising, heeft tijdens zijn ad limina- bezoek aan Rome aan de H. Vader ver slag uitgebracht van de voorbereidingen voor het Eucharistische Congres. Aldus meldt het K.N.P. Zondag 22 ju>ni viert broeder Floren- tius C.F.X. (Henry Gielisse). eerste as sistent en vicaris van de algemene over ste van de Congregatie van de Broeders van de H. Franeiscus Xaverius, in het Generalaat der Congregatie te Rome zijn gouden kloosterjubileum. Broeder^ Florentius werd op 20 oktober 1895 te 's-HertogeniboS'Ch geboren. Hij is een bekende figuur in opvoedkundige kringen en heeft zich als leraar en direc teur grote verdiensten verworven. In 1953 werd hij gekozen tot eerste assistent en vicaris van de algemene overste van de congregatie, welke door Theodorus Jaco bus Rijken, eveneens een Nederlander, in 1839 te Brugge is gesticht. Vandaar be reikte zij Engeland (in 1848) en de Ver enigde Staten (in 1854). In 1931 breidden de „Xaverian Brothers" hun werkzaam heden ook uit tot Afrika, waar zij thans bloeiende scholen in de Belgische Kongo, in Oeganda, in Nyassaland en in Kenya bezitten. W& sonen in alle opzichten levend en mense lijk en psychologisch volkomen aanvaard baar zijn. „Touch of Evil" is een grandioze, ver pletterende film met schokkende, soms stuitende enorm knap verfilmde effec ten. Het is een meersterwerk geworden, dat het hele Festival van Brussel met één klap volwaardig heeft gemaakt. Zeldzaam intelligent, gevoelig en tegelijk genadeloos is Welles' visie hier. En het tempo is ronduit verbijsterend. Voor velen is „Touch of Evil" een klap in bet gezicht en het is daarom, dat de meningen erover zo uiteen lopen. Maar in elk geval, on beroerd Iaat die film niemand. Ter inleiding van het Holland-Festival 1958 waren wfj deze week temidden van enkele figuren die bij de operavoorstel lingen een leidende functie zullen ver vullen. Het waren o.m. de Italiaanse di rigent Francesco Molinari Pradelli, die Un Ballo in Maschera zal leiden; de we reldvermaarde choreograaf-danser Leo nine Massine die de ontwerpen verzorg! van El Sombrero de tres Picos en daarin tevens als danser tezamen met zjjn doch ter Tatjana Massine zal optreden en de directeur van de Nederlandsche Opera Piet Tiggers, die deze conferentie in het Parkhotel had gearrangeerd. De Italiaanse maestro begon een speech af te steken welke evenzoveel huldebe tuigingen inhield aan het adres van „il publico ollandese benevolente e intelligen onze Amsterdamse redactie) ®pVp°rmalige chef van de parketwacht Ujs "Ukspolitie in het Amsterdamse Pa- 'ke Justitie, de 61-jarige Van H„ heeft nd zich te hebben schuldig gemaakt ^rjj^alversaties met declaraties over een Van zes tot acht jaar en zich daar- n bedrag van ettelijke duizenden te hebben toegeëigend. De ver- N ®ringen werden kortgeleden ontdekt. Ign^bksrecherche in Amsterdam stelde (ka-Tb een grondig onderzoek in en hield jl. als verdachte Van H„ een e der rijkspolitie, aan. Hij ontken- V|ï|,ValiSl' maar na een verhoor gaf hij toe "^eia 'ngen *e hebben gepleegd in zijn ra."es door onkosten van dienstauto's VD0 ®njuist en te hoog op te geven. Hij is kir geleid voor de officier van Justitie- V*H) ®akhoven, en later, nadat proces- "b v tegen hem was opgemaakt, weer rb'e voeten gesteld. Jiann H. heeft "veertig jaren als politie- 'wot.hachter de rUg- waarvan hij er 32 3racht in het Paleis van Justitie, bof. hij o.m. was belast met het trans- ^h^j^an gedetineerden e.d. Bij zijn af- Hfht op 29 april jl. als chef der parket lij ''.Werd hem door zijn superieuren, booj, vertrouwen in hem hadden, en z\v4a^-ijn medewerkers veel lof toege- Zeven grote, Japanse sleden, zwaar overbevolkt met een mensen-aantal van meer t an twintig miljoen, zullen veranderd worden in moderne, efficiënte woon.oorden, waar het goed zal zijn te leven. Dit is iel giote plan, dat dezer dagen door bet ministerie van Opbouw is bekend gemaakt. De steden, die van deze modernisering zullen profiteren zijn: Tokio, Yokohama, agoya, Osaka, Kyoto en Fukuoka. Een commissie is al ijverig bezig met het maken van blauwdrukken voor de nieuwe stad Tokio. Deze plannen zullen, op een kleinere schaal, ook dienen voor de zes andere steden. Al» d< plannen gerealiseerd zullen zijn zal Tokio een hypermoderne stad zijn mei wo "cn ïabbers, prachtige parken en brede boulevards, vrij van vuil envan verkeersmoeilijkheden. Nieuw centrum De nieuwe stad wordt zo ontworpen, dat het maximum aantal inwoners nooit de acht en een half miljoen zal kunnen over schrijden. Dit, ondanks de verwachtingen dat Tokio in 1970 zeker twaalf miljoen inwoners zou tellen. Nieuwe industriën zullen alleen buiten de stad gevestigd mo gen worden op een afstand van minstens 60 kilometer. Het oude stadcentrum zal in de toekomst alleen nog maar bestaan uit het Keizerlijk Paleis en oude, histori sche gebouwen en monumenten. Andere gebouwen zullen hier niet mogen worden opgetrokken, zodat voor kantoren, univer siteitsgebouwen en regeringsgebouwen een andere plaats gevonden moet worden: men wil voor deze gebouwen nu een apart centrum ontwerpen op een afstand van 18 kilometer van de huidige plaats. De woonhuizen zullen plaats maken voor kapitale flats, wolkenkrabbers, etc. Als dit alles klaar is, zal Tokio een hypermo derne stad zijn, vrij van rook en de stin kende rook van het razend-drukke ver keer in de te smalle straatjes. Tjjdens de afbraak van de oude en de opbouw van de moderne stad zal de be volking „ergens" gehuisvest moeten wor den. Hiervoor heeft men al een oplossing gevonden, door ongeveer lmiljocn nood woningen te bouwen, even buiten de stad. Voor het vervoer van de mensen, die naar hun werk moeten in de nieuwe stad zal een ondergrondse spoorweg worden gebouwd. Grote brede verkeerswegen, ge deeltelijk onder de grond lopend, zullen het snelverkeer ope fficiënte wijze door de stad voeren. Ook aan vervoer door de lucht heeft men gedacht. Op verschillen de plaatsen in de stad zullen heliports voor hefschroefvliegtuigen worden aange legd. °m het stadscentrum heeft men een tien kilometer brede „groeneordel" ge projecteerd met parken, watervallen en andere plezierigheden voor de recreatie, in deze groengordei wil men tevens fruit cn groenten gaan kweken ten behoeve van de stedelingen. Achter deze groengordei komen dan een kleine dertig satelietste- inwonersrI" P'aafS V00r drie milloen Voor de andere steden zijn plannen ont worpen, die in grote lijnen overeenstem men met dat voor Tokio. Japan is werkelijk van plan, het aan zien van de belangrijkste steden ingrij pend te veranderen, tot voordeel overi gens van allen, die in deze steden wo nen en werken! te". Intussen heeft hij niet met een ge rust hart voet op onze vaderlandse bodem gezet. Toen hij n.l. maandagvond tien uur op Schiphol arriveerde en elf uur in zijn hotel te Amsterdam, bleek zijn grote metaalglanzende koffer verdwenen te zijn. Eerst in het holst van de nacht kwam een precies gelijkend voorwerp uit de douaneloods van Schiphol te voor schijn. Er was nu slechts nog één visita tie-formaliteit te vervullen. Molinari stak triomfantelijk zijn sleutel in het slot, de koffer vloog open, maar tot zijn ver bazing bleek de inhoud niets gemeen te hebben met zijn privé-bezit. Na enkele uren weer in het hotel door gebracht te hebben, meer wakend dan dromend uiteraard, gewerd hem, na vele uren van spanning de mededeling, dat de koffer gevonden was bij een zijner reis gezellen in Wageningen woonachtig! De ze passagier, die een nog grotere seis achter de rug had, was vèrmoeid onmid dellijk ter ruste gegaan, en eerst toen de zon al flink aan de hemel gestegen was, had hij zich over zijn koffer heengebo gen en de vergissing bemerkt!. En zo kon het gebeuren dat Molinari nog juist één uur over had om nu als gentleman verkleed op deze conferentie te verschijnen.. Daarna sprak de Spaanse danser Massine. Hij sprak in afgemeten En gelse zinsneden over bekende vakmatighe den, nu en dan zijn verstrakte gelaats- Van bevoegde zijde vernem.--, wij. dat overeenkomstig de mededeling van de minister van Binnenlands Zaken b'i de interpellatie van prof. Heliema de minis terpresident thans een commissie in het Ie-ven heeft geroepen, waaraan is opge- aragen de genoemd^ ministers van advies te dienen omtrent het door de Pensioen raad voorgestelde ontsla» van zijn wis kundig adviseur de heer Olie. Bovengenoemde commissie bestaat uit de heren mr. J. Verdam, oud-president van het gerechtshof te Amsterdam, prof. dr. J. van Rooyen. buitengewoon hoog leraar aan de Vrije Universiteit en prof. mr. D. Simons, buitengewoon hoogleraar aan de Ned. Econ. Hogeschool te Rotter dam. Secretaris is jhr. mr. Van Nisoen tot Pannerden. raadadviseur bij het ka binet van de minister-president. trekken tot een glimlach plooiend zowel naar rechts waar signorita Tatjana hem met een even verheven, doch gratievolle blik, toelachte, als om zijn woorden te onderstrepen. Men zou niet zeggen, hem zo koel en bijna plichtmatig horende spre ken, dat dit de man is die tezamen met een Strawinsfcy en Picasso choreografi sche wonderen heeft verricht. Hij ver telde o.m. een weinig bekende bijzonder heid over De Falla's meesterwerk, dat a.s. zondagavond als openingsstuk met Erangois Villon gegeven word't: Tres Pi- cos. Oorspronkelijk heeft de Falla het voor een kleine orkestbezetting van elf blazers geschreven en heeft Massine de première in deze bezetting te Barce lona in 1917 bijgewoond. Een dusdanige uitgroei v. orkestrale verhoudingen brengt ons een ander werk in herinnering dat tevens op het Holland Festival zal wor den uitgevoerd, Le Roi David, van Ho- negger. Ook hieraan ligt een klein orkest ten grondslag wijl het oorspronkelijk be stemd is geweest voor een klein open luchttheater waarbij zelfs een harmonium op de proppen kwam!. De derde zegsman was de directeur der Ned. Opera onder wiens auspiciën genoemde opera's zullen worden uitge voerd. Hij verdiepte zich in de wordings- en onstaansgeschiedenis van Sem Dres- dens muzikaal testament, de opera Fran cois Villon. Hij ging in zijn herinnering terug tot het jaar 1952, toen Tiggers in een commissie van advies zitting had om de Gemeente Amsterdam te adviseren over de vraag of, en eventueel welke com ponist in ons land een eigen opera zou kunnen schrijven. De keuze viel op Sem Dresden en hém gewerd de opdracht om een werk te componeren van een halve avond duur. Dit werk is niet zo maar uit de pen van Dresden gevloeid. Hij be zon zich herhaaldelijk over vele proble men. die zich op een door hem tot dusver onbetreden terrein openbaarden. Hij stel de zelf de tekst samen uit het dichtwerk van Villon en van zijn levensbeschrijver Champion, en ging daarbij zo consciënti eus en minutieus te werk dat men in het klavieruittreksel bijna van bladzijde tot bladzijde verwijzingen tegenkomt van versregels of teksten aan beide auteurs ontleend. Intussen is het werk in de uit gewerkte schets van een klavieruittrek sel blijven steken. „Ik kom niet meer toe aan het instru menteren" schreef Dresden in zijn laat ste brief aan Tiggers. „Ik heb er de kracht niet meer toe". Weinig tijd daar na ontsliep hij. Aan een oud-leerling Jan Mul bleef de moeilijke taak voorbehou den het werk te instrumenteren en uit een eerste repetitie die we o.l.v. Alfred Eichmann hebben gemaakt, «Verkregen we de indruk dat deze taak met succes volbracht is. Een punt dat Dresden veel heeft be zig gehouden is de vraag of zijn opera wei voor de gemeenschap bestemd zou kun nen zijn of de melodie voldoende volks zou zijn. „We zaten eens", zei Tiggers. „om vicr uur in „Américain", te borrc- Icn. Dresden neuriede een melodietje en vroeg zo terloops: „Hoe vind .ie dat?" Ik knikte bevestigend. „Vind je haar voldoende volks; zou het gemiddelde pu bliek ze kunnen verstaan?". Nu bleek dit een der melodieën te zijn, die Dres- den voor Villon had bestemd cn waar- over hij zelf in twijfel verkeerde of ze aan het doel zou beantwoorden. Vreemd klinkt deze twijfel niet uit de mond van degene, die ofschoon hij in v; In het gebied van Ragusa in Zuidoost- Sicilië zijn belangrijke oudheidkundige vondsten gedaan. Men heeft resten ont dekt van het oude Camarina, de Griekse nederzetting, die in 599 v. Chr. van Syra. cuse uit werd gesticht. De plaats werd, na verscheidene malen verwoest en her bouwd te zijn, in 258 v. Chr. door de Ro meinen in de le Punische Oorlog met de grond gelijk gemaakt. Tot dusver heeft men fragmenten van beelden, vazen en ander aardewerk en een deel van een grote stadsmuur gevon den. De Hoge Autoriteit der Europese Ge» meenschap voor Kolen en Staal (E.G.K.SJ heeft besloten een onderzoek in te stellen naar het werken van vrouwen bij de Euro pese mijnen en staalfabrieken, zo is giste ren te Luxemburg bekendgemaakt. Volgens een woordvoerder van de Hoge Autoriteit werken er bij de kolenmijnen in Frankrijk, West-Duitsland, Italië en de Beneluxlanden 9.016 vrouwen, meest bo vengronds. In de staalindustrie in de Gemeenschap werken, volgens de woordvoerder, op het ogenblik 7.615 vrouwen. Gistermiddag omstreeks vijf uur werd brand ontdekt in de nieuwe chemische afdeling van de coöperatieve strokarton fabriek „De Eendracht" te Appingedam. Dezer dagen was men hier gereed geko men met het proefdraaien en de inbedrijf- stelling zou vanmorgen geschied zijn. Door het overlopen van een olietank van duizend liter kwam olie op de daaronder staande verwarmingsketel terecht. Dit was de oorzaak van de brand, die werd bestreden door de eigen bedrijfs- en de gcre jaren socialistisch was gezind en in I gemeentelijke brandweer. Omstreeks zes latere jaren naar het katholicisme over-i uur was men het vuur meester, helde en zich tenslotte daartoe bekeerde i v. in wezen individualist was met alle con- De schade aan het gebouw, de machines sequenties die daarvan in zijn muzikaal dagboek zijn af te lezen. Spreekt dit individualisme ook uit de vocale bezet ting? Het geheel omstreeks vijf kwar tier durend zonder noemenswaardige onderbreking heeft een klein deel aan een klein koor gereserveerd, en zoals Tig gers deed uitkomen werd het reeds met enige zorg tegemoet geziene aantal van zeven solisten nog uitgebreid tot een vijf tiental! De regisseur Wolf Dietrich Lud- wig prees zich eensdeels gelukkig dat h(j met Dresden nog over ta] van details in de regie heeft kunnen spreken, an derzijds ontveinsde hij de moeilijke op gave niet. En zo zien we dus met span ning het ongewoon muzikaal gebeuren tegemoet. M. en vitale onderdelen, wordt voorlopig ge schat op 200.000 gulden. Het bedrijf is ver zekerd. (Van onze correspondent) In Gendringen, waar van 30 juni tot half juli de bevolking op t.b.c. zal worden onderzocht, zullen de mensen, voorzover zij dit wensen, ook kunnen deelnemen aan een onderzoek op suikerziekte. Wanneer deze proef slaagt, ligt het in de bedoeling in de gehele provincie Gelderland deze beide onderzoeken aan elkaar te koppe len.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 3