Boy mans
Op het kruispunt
van élégance
SAROMA
Vrouwenvaria
sociaal probleem
W aaier-weelde
in Museum
:OMA met AARDBEIEN
MENSEN
aan het vakantiefront
Schotland vond de oplossing
SAROMA
Zaterdag 28 juni i958
Verrukkelijk ...en in één minuut klaar
Maid of Coton
Nog een Miss
Onder de zon
Eén mislukking
Iets heel bijzonders:
«I.C. van Lieshout zoon r
COMPLETE
PUDDING ZONDER KOKEN
maar toen
iverd ze wijzer
van een dringend
Schotland is een land, dat zich nu niet bepaald in het inter
nationale nieuws en kader op de voorgrond plaatst. We
horen er eigenlijk maar zelden iets over en grote belangstel
ling van de zijde van Nederlandse toeristen ondervinden de
Schotten niet. En toch is dit heel jammer, want het oude.
stoere Scotia" is grotere interesse heus wel waard! Bij mijn
journalistieke werkzaamheden in Schotland kwam ik van
zelfsprekend in aanraking met vele problemen die de maat
schappelijke werkers bezig houden en die dringend om snelle
en afdoende oplossing vragen. Eén ervan is echter reeds op
gelost en wel op unieke wijze. Dat is het probleem van „de
jeugd met vakantie". Niet de prille jeugd, maar de jonge
mensen, die op de drempel van het volle leven staan en die
voorheen hun vakantie van fabriek of kantoor doorbrachten
in de grote industriesteden waar zij woonden, er niet op uit
trokken, de vrije natuur van de zo onbeschrijflijk mooie
Schotse Hooglanden in, maar bleven hangen in de bars en
dancings, waar ze hun geld nutteloos versmeten en moreel
nogal eens te gronde gingen.
Snel gegroeide
populariteit
Zeer snel werd het systeem Popu-
lair, niet alleen in Schotland, maa
over aeheel Groot-Brittanme.In
talloze steden werden CZtibs opge
richt, die propaganda ™ake"y°Z
„The Scottish Holiday Centers „cle
Schotse Vakantieoorden Het aan
tal clubs en organisaties dat nier
voor propaganda
thans 113 stuks! Verleden jaar kwa
men bovendien nog meer dan JUUU
brieven bij het hoofdbestuur
met verzoeken om inlichtingen, E
werd een propagandafilm gemaakt
lilt nf the Kilt die in 32.0UU Oio
K"» spet i» p
BONDER
KOKEN
YAWLLB
I i
fc' I» - ■- 1 - 1 - - >-
toonkamers mathenesserlaan 247 - tel 33846 - 343
EN HIER, geachte dames en heren, komt u dan op een historische
plaats. Want ivas het niet in het jaar achttien zeventig, dat de
toenmalige heer vant
Het publiek staat ademloos om hem heen. Men hangt aan zijn
lippen. Zijn stem is zwaar en galmend, zijn gebaren groots en
indrukwekkend. Hij vertelt, alsof hij het zelf allemaal heeft mee.
gemaakt, de toerist voelt zich klein en nietig bij zoveel wijsheid.
Aan de uitgang worden foldert jes uitgereikt. Bij wijze van herinne
ring. Maar echt beleef je het tenslotte toch alleen maar, wanneer je
verbaasd meedribbelt in het kielzog van die grote Vriend van alle
vakanlievierdersde gids.
XIV was deze slechts schaars be
werkt, terwijl de „benen" zonder
enige spatie aaneengrensden. Allengs
dringt het exuberant weeldevertoon
echter ook door iot deze elegante
accessoires, die vooral in de periode
van Lodewijk XV rijkelijk met krul
len worden versierd. Eerst tijdens
diens opvolger worden waaiers gefa
briceerd, waarvan de „benen" niet
aaneengerijd liggen, maar door
een tussenruimte gescheiden een
duidelijk onderscheid geven tussen
het blad van een waaier en de
schacht. Voor het eerst dan ontstaan
er exemplaren die instede van één
volledig tafereel, beschilderde pail
letten of medaillons vertonen, ieder
een afzonderlijk thema behandelend,
ofwel het portret voorstellend van
iemand uit het vorstenhuis.
Want vooral vorstinnen en prin
sessen propageren in het rijke hof
leven de waaier, vervaardigd van
kostbaar materiaal als parelmoer en
struisveer, soms met fijne tule, paar-
len of gouddraad bewerkt. Naast deze
exquise produkten, viel onze aan
dacht op enige attractieve voorwer
pen uit dit historisch milieu: een
kleine waaier met schrijfruimte, of
tewel een balboekje uit de 2e helft
van de 19e eeuw.
Grappig was een model van zwarte
zij in de vorm van een parasolletje.
In het middelpunt bevond zich een
spiegel zo groot als een brilleglas,
waarin de draagster zonder haar
hoofd om te wenden achtergelegen
terrein kon verkennen.
Curieus zijn de waaiers met .mis
maakte' figuren, die zonder hoofd
ten tijde van Lodewijk XV naar den
vreemde werden getransporteerd.
Daar schilderde men een dikwijls veel
te groot gezicht bij, wat deze vreem
de sujetten oplevert.
Kant en waaiers; er is moeilijk een
gepaster combinatie te vinden
beide luchtig licht en represen
tatief voor een sfeer van pikante ge
baren en vrouwelijke koketterie.
In de vitrines kan men van dicht
bij de zorg bewonderen, die aan dit
fijne handwerk werd besteed. Be
halve enige losse stalen zijn het voor
al de waaiers waarin het kant zijn
illustratie vindt of het nu het
prachtige kloskant is uit Valencien
nes, de Brusselse naaldkant, de Du-
schesse of de Chantilly.
Het doet ons denken aan het
mysterieus verschijnsel van de mode,
waarin dergelijke attributen komen
en gaan in een vreemd ritme. Waai
ers, honderden jaren oud, waaiers
met een historie, die zich thans her
haalt in een Rotterdams museum.
LUCIENNE.
DE WARE GIDS moet iets heb
ben van de psycholoog, van
de toneelspeler, van de poli-
tie-agent, van de vakbondsleider
en 'van de wetenschapsman. Hij
moet vertrouwen wekken, maar
toch een diep respect afdwingen,
hij moet veel weten, maar zo sim
pel mogelijk vertellen. En boven
dien moet hij liefde hebben voor
het object, dat hij aan zijn gasten
toont. Zo'n man heb ik gevonden
in Valkenburg. Het is de chef van
de gidsen in de gemeentegrotten.
Sjef Habets, een prettig verteller,,
opgegroeid in de omgeving van
het Valkenburgse gangenstelsel,
vertrouwd met elk hoekje en gaat
je dat in de mergel werd uitge
kapt en bezield van een grote pas
sie: de grotten.
Ja, die grotten. Het is het
schoonste historieboek, dat men
kan vinden. Dwaal door de donke
re gangen, die honderden jaren ge
leden door hardwerkende mannen
werden gekapt. Er is, in die eeu
wen, hier niets veranderd. Er
hangt hier een plechtige rust, want
het geluid van het moderne leven
vermag niet door de mergellaag
van tientallen meters heen te drin-
if gen. Een wandeling hier, zegt Sjef
Habets, is de beste manier om ge
tergde zenuwen ontspanning te
geven. Als ik moe ben of nerveus,
dan ga ik naar de grotten. De his
torie geeft je hier rust. Kijk naar
de plafonds, die met primitieve
beitels werden gékapt, lees op
schriften. die eeuwen geleden in
de zachte mergel werden gegrift
en die er even gaaf uitzien, als wa
ren ze zojuist aangebracht. De
amoereuze no9dkreet van Jan Did-
de, die in 1602 niet krijgen kon wie
hij hebben wilde, lijkt, ginds, op de
bleke mergelwand, nog steeds van
kracht. En Anna wordt, door een
onbekende en wellicht destijds he
vig verontwaardigdekroniekschrij
ver, nog steeds een „jongensgek"
genoemd. Dat is al Vier eeuwen
zo. dat kan nog wel tien eeuwen
zo blijven, wgnt öezeV uitspraak
zal wel nimmér meer v/orden te
gengesproken.
IN DE GROTTEN is het stil en
warm, een veilig verblijf, voor
al in de wintertijd. Was het te
verwonderen, dat destijds de blok-
brekers liever in de berg waren
dan in hun armoedige woningen.
Wie van de grotten houdt, is er
niet weg te slaan. Bewonder de
enorme, in mergel uitgekapte
draak en verneem, hoe de maker
daarvan maanden achtereen elke
avond aan dit beest werkte, tevre
den en gelukkig, -wijl hij het hier
veel beter had dan thuis, bij de
vrouw en vier dochters, die de
huwbare leeftijd eenzaam waren
gepasseerd. De grotten zijn fasci
nerend, zegt de gids en deze uit
spraak maakt hem tot een goede
gids. want hij blijkt mateloos van
zijn werk te houden.
XS HET niet saai, elke dag op
nieuw weer een keer of tien
hetzelfde verhaal te moeten
afsteken.
Neen, beslist niet. Vaak is de
laatste rondleiding van de dag h^t
interessantst, omdat de mennen
er dan vaak de tijd voor nemen.
Het gehoor, dat de gids meekrijgt,
is enorm gevarieerd. Keuterboer
tjes uit Drente, mijnwerkers, za
kenlieden en huisvrouwen. Natuur
lijk moet je proberen, je bij je ge
hoor aan te passen. Maar wanneer
de menden interesse tonen, is het
werk nooit vervelend. Men „ver
werkt" hier 140.000 toeristen per
jaar. Dat betekent, dat elke gids
hier in de Valkenburgse gemeen
tegrotten ruim 15.000 kijkers rond
leidt.
Natuurlijk heeft de toerist zijn
eigenaardigheden. Tenminste een
keer per dag vraagt er iemand, of
die uitgekapte draak werkelijk hier
in de gangen heeft geleefd, twee
keer per dag begint er iemand
over het verhaal, dat hier de bok
kenrijders, onderduikers uit de
Franse revolutie, en voor de Duit
sers gevluchte Joodse families zou-
-den hebben geleefd (sprookjes!)
en drie keer per dag oppert iemand
het idee, dat hij hier, in de grot
ten, graag het kerstfeest zou wil
len vieren. En bij elk gezelschap
dat wordt rondgeleid bevinden
zich gevoelige mensen, die, wan
neer de gids honderd meter diep
de gangen is ingestapt hardop
aan een klein kabinetje beginnen
te denken, wijl de atmosfeer hier
het natuurlijke spijsverteringspro
ces op onverklaarbare wijze schijnt
te stimuleren.
Maar wat geeft dat? Hoofdzaak
is, dat men hier de sfeer proeft
van dit eeuwenoude labyrint, en
het is de taak van de gids dit in
de hand te werken. Gidsen worden
niet gemaakt, zij worden geboren,
zegt mijn gastheer nog. Je moet
er feeling voor hebben, mis je die,
dan kan je beter iets anders gaan
doen. Dan gaat hij verder met
licht te brengen in de boeiende
duisternis van de Zuidlimburgse
grotten.
Heerljjke pudding en verse aardbeiendat
wordt smüllen. En zo'n tractatie bereidt u nu zo _i
gemakkelijk: met SAROMA - zonder koken! Eén
minuut kloppen in koude melk en... klaar is
die mmm-zo-lekkere, romige pudding. Zorg dat u
altijd SAROMA in huis hebt. Iedereen is er dol
op en één pakje is voldoende om vier tot zes
personen te verwennen.
Een Van Nelle product
In een chocoladewinkel (geen koekbakker) is het schilderij van Fragonard
„De Schommel" uitgestald.
's AVONDS is de Fau
bourg St.-Honoré, de
mooiste Parijse winkel
straat, altijd uitgestorven.
De geraffineerde luxe,
rijke Fransen en vreem
delingen overdag geboden,
wordt dan achter de neer
gelaten ijzeren luiken
verborgen. De straat is
dood en uitgestorven. Een
enkele voorbijganger haast
zich voort en alleen als
de Engelse ambassadeur
ontvangt is er leven en
beweging te vinden.
De vereniging van de
gezamenlijke winkeliers
van de Faubourg Saint-
Honoré besloot enige tijd
geleden om in de maand
juni drie avonden achter
elkaar open te blijven om
hun klanten en vrienden
in de- gelegenheid te stel
len hun schatten te be
wonderen en hen op een
welvoorzien buffet te
onthalen. De genodigden
werd verzocht in cock-
tailtoilet te komen' om al
wat een vrouw maar wen
sen kon in ogenschouw te
nemen: antieke meubelen,
bijoux, leef ragfijne lin
gerie al het moois waar
men soms achteloos voor
bij stapt, bracht deze
avond de Parijzenaars tot
staan.
ZO KWAM HET dat,
nauwelijks enkele dagen
nadat enige honderden
mensen zwijgend en on
bewogen in de Faubourg
Saint-Honoré stonden ge-
schaard om generaal De
Gaulle voorbij te zien rij
den, die van Colombey
naar het Elysée was ge
roepen, diezelfde straat in
dg avonduren een onge
kende drukte beleefde.
Maar Parijs is een won
derlijke "stad; dames in
cocktailtoiletten en heren
in smoking verdrongen
zich voor de winkelra
men, waar hel verlicht,
de mooiste stukken lagen
uitgestald, stukken die
anders alleen aan enkele
goede klanten worden ge
toond. Binnen bestorm
den de genodigden de
buffetten alsof ze uitge
hongerd waren en hadden
onderwijl bitter weinig
belangstelling voor alles
wat ook in de winkel zelf
te zien was. Maar een
maal verzadigd werd de
tocht toch voortgezet om
dat ..le Tout Paris" wist
dat het al zijn bekenden
en vrienden tegen zou ko
men. Voor een keer gmg
men te voet. En dat wil
den de winkeliers juist
bereiken. Ze beklaagden
zich dat het voornamelijk
de vreemdelingen waren
die hun straat nog door
wandelen en voor alle
winkels blijven staan:
DE
echter
Parijs
EERSTE AVOND
had heèl uitgaand
zich rendez-vous
gegeven in de Faubourg
St.-Honjré en zagen we
een absoluut ongekend
straatbeeld: dames en he
ren in avondtoilet, die de
ene winkel na de andere
binnen stapten.
De tweede avond regen
de het pijpenstelen, er
kwam niemand en het
scheelde maar een haar
of de winkeliers hadden
de attachée de presse het
slechte weer verweten.
En de derde avond ke
ken eenvoudige mensen
die nooit in een winkel in
de Faubourg St-Honoré
zouden binnen gaan. hun
ogen uit naar de etalages
en het waren misschien
zij die er het meest van
genoten.
DINY K.-W.
DE 21-JARIGE Jean Carter is in
Nederland geen onbekende meer. Ze
is een der Amerikaanse vrouwen, die
werken als een paard en eruit zien
als een plaatje Als Maid of Coton-
1953 verscheen zij na vijf maanden
zwoegen op het vasteland van Ame
rika achtereenvolgens in Engeland,
Frankrijk en Nederland, waar zij
optrad als representante van de
Amerikaanse katoenproduktie.
Tijdens een modeshow bij het Rot
terdamse Vroom en Dreesmann is
deze katoen-nimf eveneens te gast
geweest. Zij toonde een keur van
speciaal voor haar ontworpen Ameri
kaanse modellen, alle van katoen
vervaardigd. Fleurige zomerjurkjes
in zonnige dessins, waarbij een struc
tuurweefsel de hoofdschotel vormde.
Bovendien koAden haar slank gevorm
de onderdanen alleszins de weelde
van de vaak heel korte rokken ver
dragen. Verrassende voorbeelden van
wat in dit simpele materiaal te reali
seren valt als tooi voor de vrouw,
werden ons voorts getoond door enige
Nederlandse mannequins. De naam
Boussac bekroonde menig cocktail
toilet. Opvallend modieus waren
trouwens ook de regenmantels, met
een grappig hoofddekseltje gecomple
teerd.
We zagen zelfs een waterproof
avondmantel, die als zodanig menige
uitspatting van ons klimaat kan
trotseren.
In de cocktailklasse domineerde
een duidelijk merkbaar streven naar
eigentijdse creaties, hoewel er helaas
niet altijd rekening was gehouden
met de factor, dat al draait alles
om de coton de coton zich niet
gedwee laat voegen in* de zwierige
banen, die karakteristiek zijn voor
een modern cocktail-toilet.
In de reeks „missen" is sinds kort
ook een „miss Pernis" opgenomen.
Voor haar verkiezing had de B P.M.
zijn sportpark „de Vijjsluizen" open
gesteld.
24 vrouwelijke employés, op het oog
handig met naald en draad, hielden
en liepen een show van zelfge
maakte toiletjes, die naast de charme
van de draagster beslissend waren
voor de uiteindelijke keuze.
De 26-jarige Alida Koens, die al zes
jaar in dienst is bij de B.P.M. werd
de uitverkorene. Zij won de titel, in
cluis een prijs van f 250 te besteden
aan artikelen op petrol-chemische ba
sis. Haar voorkeur bleek uitgegaan
naar een eenvoudig katoenen zomer
jurk met laag uitgesneden hals en een
10-baans wijde rok. Trouwens over de
gehele linie sprak een streven naar
gangbare modellen van Nederlandse
bodem, draagbaar zowel op kantoor
als op een avondje-uit.
Mevrouw H. Oosterhuis ten Kate
won de tweede prijs met een linde
groen ensemble en mevr. D. C. Macs
de derde met een wit cocktailkleed.
Het evenement werd ingeleid door
een serie lieftallige grootmoeders uit
een ver verleden, die in authentieke
kostuums uit de verzameling van me
vrouw Canter-Cremers (Academie van
Beeldende Kunsten te Den Haag) de
stampvolle zaal doortripten.
Kanten parasolletjes. een face a
main, struisverenhoeden, crinolines
en adriennes hoe charmant het alles
kan zijn zij geven de moderne vrouw
een gevoel van vervreemding, maar
bewijzen eens te meer dat de mode
in de loop der jaren voortdurend te
ruggrijpt naar haar oude verschij
ning.
HOEZEER DE MODE in 'de loop der
jaren verandert, konden we nog on
langs ervaren op een show van de
N.V. Twtka, betreffende het badkos
tuum. We zagen er enze kuise groot
moedertjes terug, en wel in badpak
anno 1910; te weten lange sloeber-
pijpen met stroken, lange mouwen en
hoge halzen. Ze vormen een koddig
contrast met het huidige concept, dat
door een geperfectioneerde coupe het
figuur beoogt te corrigeren.
Lastex kostuums benaderen het
meest deze illusie. Ze worden ver
vaardigd van een geweven stof n
satijn of faillebinding, waarbij de
inslag uit lastexgaren bestaat. Deze
rubber-kem wordt dubbel omspannen
met uiterst fijne katoenen, zijden,
rayon of nylon garens. Door garens
van verschillende kleur te gebruiken,
ontstaan er ingeweven kleureffecten;
zelfs, in het geval gouden, zilveren of
gekleurde lurexdraden worden gehan
teerd, kan men gaan baden in een
„gouden" of „zilveren" blikvanger,
doorgaans mei ronde halsliin hr^de
schouderbanden en esthetische lengte.
Minder onthimeud zijn de badp.urimn
in bedrukte katoen, waterafstotend ge-
finished, terwijl ritsen stroken ophef
broekje een allercharmantste creatie
leveren.
Moeder en moeders moeder ge
bruikten al MAÏZENA DVRYEA,
dus bestelde 't jonge vrouwtje 't
ook. Maar zti verzuimde te
doen, wat die ervaren moedert
deden en nóg doentoezien dat ze
ook MAÏZENA DÜRYEA krijgen.
De naam op 't pak, daarop moet U
letten, om zeker te zijn dat ge in
derdaad MAÏZENA DÜRYEA
koopt, die vermaarde MAÏZENA
voor 't binden van groenten, soe
pen en sausen.
Schotland, geen toeristenland bij
uitstek, had in de Hooglanden en in
de badplaatsen betrekkelijk weinig
hotels en die men er vond, waren
düür, meer berekend op rijke Ame
rikanen dan op de beurs van de-
man-in-de-straat. Wilde men de
jongelui gelegenheid geven hun va
kantie door te brengen op de juiste
en meest gezonde wijze zowel
psychisch al fysiek dan dienden
er jeugdherberglen en speciale ho
tels te komen, die wat de prijzen en
de accommodatie betreft, in over
eenstemming waren met wat zij
konden besteden. En de man die
hierin uitkomst bracht was de ver
maarde, grote scheepsmagnaat,
Lord Inverclyde.
Lord Inverclyde meende dat men
niet alleen voor .hotels diende te
zorgen, maar ook voor de nodige fa
ciliteiten, die de gasten gelegenheid
zouden geven tijdens hun verblijf
alle mogelijke takken van gezonde
buitensporten te beoefenen tegen
een zo gering mogelijke vergoeding.
En hij stichtte de „Schotse Advies
raad voor Lichamelijke Recreatie
zich daarbij verzekerende van het
beschermvrouweschap van Hare
Majesteit koningin Elizabeth II en
van de adviserende medewerking
van tal van autoriteiten op sociaal,
medisch en sportgebied. Om te be
ginnen schonk Lord Inverclyde de
organisatie een serie grote land
goederen, waarvan de huizen
kleine kastelen eigenlijk —wer
den omgebouwd tot eenvoudige,
maar doelmatig en fris ingerichte
hotels. In 1947 werd het eerste hotel
in gebruik genomen, m 195' het
34ste!
'toom !v!r heil de »ereld mri
S: Set senotee
van Onderwijs en de "Scy°ts*vB
eniaina ter Behartiging van de Be
steunen .The Council financieel in
belangrijke nutte. Duizend™ parti
culieren zenden gegeid bijdragen
uit louter enthousiasme. ccil0t-
ganisatie op sportgebie evemis
land werkt krachtig mee evenals
trouwens de Schotse Medische
Kring. Vooral deze is een zeer
gewaardeerde medewerkster, daar
iedere deelnemer of deelneemster
aan de tijdens de vakantie te beoe
fenen sporten, eén bewijs van ge
zondheid moet overleggen. Op dit
punt is men bijzonder streng; wie
lichamelijk niet volkomen geschikt
is om aan de gekozen sporten mee
te doen, krijgt er niet de kans toe!
De keuze is groot.... atletiek,'
gymnastiek, tennis, roeien, zwem
men, zeilen, ski-en, water-ski, alpi
nisme, vissen, golf en paardrijden
zelfs. Schotland is hét home van
golf en daarginds behoeft men niet
eerst z'n cheque-boekje te laten
zien aleer men lid van een golfclub
kan worden. En wat het paardrijden
betreft, dit bestaat uit een serie
trektochten door de Hooglanden
met het hotel als punt van uitgang
en basis, doch deze vorm van sport
is een hoofdstuk op zichzelf.
En de kosten van zo'n vakantie?
Die variëren van 66 gulden tot
166 gulden per week, waarbij dan
nog een bescheiden vergoeding
komt voor door het hotel in bruik
leen te geven speciale sportkleding
(zoals bijvoorbeeld bij ski-en) en
materiaal nodig om de gekozen sport
te kunnen beoefenen-
Er worden cursussen gegeven on
der leiding van bevoegde sport
leraren en alles wordt gedaan onder
het wakend oog van experts,
's Avonds worden in het hotel
avondjes georganiseerd, danspartij
tjes, vertoning van sportfilms, le
zingen en causerieën over onder
werpen variërende van het belang
van de medische sportkeuring tot en
met de hantering van de Australi
sche boomerang!
Het is natuurlijk ondoenlijk om in
dit korte tijdsbestek een volledige
uiteenzetting te geven van al het
prachtige werk en de schitterende
resultaten door „The Scottish Coun
cil" gedaan en bereikt in de luttele
jaren van haar bestaan. Wie even
wel meer mocht willen weten en
misschien het plan heeft opgevat
er eens een vakantie te gaan door
brengen, schrijve aan mevrouw M.
K. Brown, algemeen secretaresse,
Queensferry Street 4, te Edinburgh.
Ik ben er zeker van dat men vlug
de gewenste informaties zal ont
vangen, even zeker als ik ben dat
wie er heen mocht gaan er een on
vergetelijke vakantie zal doorbren
gen!
Nog één— belangrijke tip! Men
behoeft de dure trein niet te nemen
van Londen naar Schotland. Er is
een uitstekende dubbele daagse bus
dienst vanuit Londen en een retour
kost slechts 35 gulden. Men bespaart
hierdoor zeker 50 a 60 gulden.
B. S. DIJKSTRA.
In Museum Boymans te Rot
terdam is in een der tuinzalen
een tentoonstelling ingericht van
waaiers en kant, bevattende
zeldzame exemplaren en mon
sters tussen 1600 en het begin
dezer eeuw.
Prachtige waaiers zijn er in de
vitrines uitgestald de expositie
bevat ruim 70 stuks waaronder een
kostbare inzending van de heer en
mevr. De Monchy-v. d. Hoeven.
Waaiers, waaiers als vlinders
met geopende vleugels staan ze op
geprikt achter glas, even overvloedig
en gevarieerd als hoedjes in een mo
desalon of serviezen in een porselein
winkel. Minimale exemplaren, uit
gesneden in ivoor tot een ragfijn pa
troon, maar ook geweldige „ventila
tors", o.a. van fraaie Chantilly-klos-
kant, waarachter men zich goeddeels
kon verbergen. Trouwens, dat deden
ze dan ook, de dames uit de 18e
eeuw; te weten in het kerkgebouw,
waar zij bij wijze van sluier, hun
blikken lieten schuilgaan achter een
dergelijk charmant wapen, dat met
een sierlijk gebaar werd opengevou
wen tot het perkament of de zijde
zich ritselend tussen de schachten
openplooit.
Een wonderlijk tafereel wordt zicht
baar, waarop ofwel 'n mythologische
figuur, ofwel de liefdesgod Amor
zijn spel speelt. Want de mythologie
en het huwelijk zijn twee veelgelief
de onderwerpen, waarmee de oude
vaklieden hun kunde botvierden. Met
welk een intense aandacht en mees
terschap is er gewerkt aan dat fijn
beschilderd perkament, waarin voor
al de Japanners en Chinezen excel
leerden. We zagen een mandarijnen
waaier, waarop ieder gezicht, ter
grootte van nog geen halve cm
was ingelegd met ivoor. Eveneens de
ivoren schachten zijn van ragfijn fi-
ligreinwerk, waarin uit microscopisch
kleine vaasjes nog kleinere bloem
pjes en takken ontspringen.
Toch valt er in de overvloed die
er te zien valt wel enige lijn te
bespeuren, hoofdzakelijk dominerend
in de schacht. Ten tijde van Lodewijk
