VERRUKKELIJKE DROOM
IN WIJK BIJ DUURSTEDE
NEDERLANDSE
IN DE
LANDBOUW
KOU STAAN
BLIJFT
TAPTOE
DELFT
Geen preek voor de vissen
DERDE KATHOLIEKE SCHOOL
VAN NEGERS MOET SLUITEN
Zuid-Holland in Nat
Gasmaatschappij
Van Clouet tot Matisse
^Positie in „Boymans" geopend
NIVEA
H
In Haags Crew temuseum
Staatssecretaris Höppener opende
K ok osclik a-tentoonstel 1 ing
BRENGT VERADEMING
n
f
t
maar schildering van de zee
Vb
verjagen
Het onderwijs in Zuid-Afrika
Regering weigert inschrijving, nu
subsidieweigering geen effect heeft
Voor 'vetvrij1
zonnebaden
zonnebrand
lotion
Newman Association
sticht Engels Kaski
Misoogst in de Liemers
door optreden galmug
Ook Zierikzee lieeft nu
een veren-comité
to
Overijssels nieuwe
provinciehuis
Ex-koningin Mcirie-José
bezocht Overijssel
DONDERDAG 31 JULI 1958
PAGINA 3
JVLI STELDE TELEUR
^°n kan koelte niet
S betreft-
t)e
Klank- en Lichtspel op ruïne van het kasteel
SOCIAAL CHARITATIEF
CENTRUM IN BISDOM
HAARLEM
INTREKKING BEDRIJFSVER-
GUNNINGENBESLUIT VOOR
DE KOOLZUURINDUSTRIE
Enthousiasme nog niet groot
UNIVERSITAIR NIEUWS
BENELUX-UNIEVERDRAG
R.-K. SCHOOL VOOR SLECHT-
HORENDE KINDEREN
'"Hercollectie van de Haute Couture
HERDRUKKEN
Geen discriminatie meer voor
eigen architecten
De Freitas Branco voor Residentie-orkest
X.U.
Willekeur en minimum
prijzen
Gevaarlijk precedent
'l lm ■T—
ee«
"r ,pi
p«
vo"
ro1?'.
vG
ig o!'
(Van i
be -
'arid neemt, heeft, wat het zomerse
teleurgesteld. De tempera-
onze weerkundige medewerker)
ons7Uliniaand' d'e vandaag afscheid van
•'and nee
b'eet gemiddeld een halve graad be-
a normaal en in De Bilt werden maar
tij» egen acht normaal echte zomerse
nes -LWaargen°men. Het aantal uren zon-
van Weef beneden de 200 en op tal
krjj kaatsen viel veel regen. Normaal
o ^ederland 75 mm, maar vooral in
sel °steWke helft van ons land viel plaat-
E ^eer dan 120 mm.
öisv? bo§edrukgebied boven de Golf van
br Wt een uitloper tot Frankrijk
ia rfpe?gt °ns flinke opklaringen, maar
Op j. bovenlucht blijft het nog te koud.
al t «>«1 2000 m hoogte is de temperatuur
fatwijS?1 ^et vriespunt gedaald. Hierdoor
het u; Wen er zich overdag, vooral in
hier 'bnenland, nog wel wat wolken en
krijg. daar zal een bui vallen. Het weer
taijfg geleidelijk een iets stabieler ka-
schjjj. met ^inke perioden van zonne-
0v6M=„Iïlaar de temperatuur komt ook
nog niet ver boven de 20 gr. C.
De derde grote katholieke onderwijsin
stelling voor negers in Zuid-Afrika is
thans gedwongen te sluiten, daar de re
gering de erkenning heeft geweigerd.
De instelling, geleid door Dominica
nessen, omvat een kweekschool en een
lagere- en middelbare school te Johan
nesburg. Zij telt 830 leerlingen. Het is
de derde instelling, die door de Bantoe-
onderwijswet' der Zuid-Afrikaanse rege
ring getroffen wordt.
In 1956 moest de St.-Jacob-missieschool
te Magaliesberg sluiten, dit jaar de O
L. Vouw Kloosterschool voor meisjes te
Venterspost.
Volgens de Bantoe-onderwijswet moe
ten alle scholen voor negers ingeschreven
staan bij het ministerie voor inheemse
zaken. Weigering van het ministerie de
inschrijving te aanvaarden betekent slui
ting van de school. Toen de Zuidafrikaan-
Op de dinsdagavond onder voorzitter,
schap van de heer H. E, van den Brule
ten stadhuize van Rotterdam gehouden
vergadering van het intercommunale
lichaam Gemeentelijke Gasvoorziening
Zuid-Holland is het voorstel van het col
lege van beheer tot deelneming als aan
deelhouder in de Nationale Gas Maat
schappij N.V. jn oprichting, na uitvoerige
discussie met algemene stemmen aange
nomen.
Aan het slot van de vergadering heeft
het' lid van het college mr. dr. K. F O
alle subsidies aan katholieke missiescho
len introk verbood zij nog niet aan deze
scholen haar werk voort te zetten. Zij stel-1
de evenwel als bepaling, dat geen school- j James, burgemeestér van Gouda in her-
geld mocht geheven worden. Om de mis- innering gebracht, da, het de laatste bii-
siescholen gaande te houden brachten de j eenkomst was van de G G Z H onder
Zuidafrikaanse katholieken meer dan 10, voorzitterschap van de heer Van den
miljoen gulden bijeen. Door inschrijving Brule. die zal aftreden als wethouder
dat
se regering met ingang van 1 januari 1958
tentoonstelling van Franse tekenin-
Cj Ul"t Amerikaanse collecties „Van
tot Matisse", die tot en met 29
h 111 ber a.s. in het museum Boymans
jv^otterdam wordt gehouden, is gister-
°p® 111 de aula van dat museum ge-
met een rede, uitgesproken door
Agnes Mongan, assistent-director
Ut °ürafor of drawings aan het Fogg Art
lta Wh en presidente van het Ameri-
keuzecomité.
erpj. spreekster werd ingeleid door de
senieester van Rotterdam, mr. G. E.
(Advertentie)
^tooi, gezond bruin worden zon
der ook maar één pijnlijk plekje.
Gebruik daarvoor Nivea zonne
brand-lotion. Vetvrij - dus het laat
Gw huid niet glimmen. Nivea
Zonnebrand-lotion schenkt U een
"falende teint.
ikleine fles f 1.10
grote fles f 1.7}
van Walsum, die de verschillende na
oorlogse exposities van. prenten en teke
ningen in dit museum releveerde, maar
er aan toevoegde, dat z.i. deze tentoon
stelling in menig opzicht een uitzonder
lijke is. Hij bracht dank aan The Interna
tional Council at the Museum of modem
art in New York. onder wier auspiciën
de organisatie is geschied. Voorts herin
nerde hij eraan, dat het initiatief voor
deze tentoonstelling is genomen door de
directies van het Cabinet des dessins van
het Louvre van 24 oktober tot 2 ja
nuari zal de collectie te zien zijn in de
Orangerie te Parijs en van het museum
Boymans.
Beide exposities in Europa moeten wor
den gezien als een beantwoording van de
twee tentoonstellingen van- Franse teke
ningen, die in 1952/53 en 1955/56 in de
Verenigde Staten werden gehouden pn die
werden samengesteld door de conservator
van het Cabinet des dessins, madame J.
Boueho-t-Saupique, met belangrijke bij
dragen o.a. van „Boymans".
Volgens mededeling van Miss Mongan
hebben die twee tentoonstellingen in
Amerika 20.000 bezoekers getrokken. Met
de uitvoering van de organisatie in Ame
rika was beiast mr. Porter A. McCray,
director of the international program of
the Museum of modern art.
Miss M'Oimgam wees er in haar openings
rede op, dat ook de particuliere verzame
laars in Amerika spontaan hadden mee
gewerkt. Er kon nu met zorg een selectie
worden gemaakt. Spreekster dankte de
Holland-Amerika Lijn. die met de „Nieuw
Amsterdam'' voor gratis vervoer na'ar
Europa had zorggedragen en gaf vervol
gens een beknopt overzicht van wat er
in Boymans te zien is: 224 tekeningen, die
afkomstig zijn uit de 2' openbare en 41
particuliere verzamelingen, beginnend
met portretten van 16e eeuwse hofschil
ders als Francois Clouet en eindigend met
tekeningen van Picasso en Matisse.
te weigeren kan het ministerie voor in
heemse zaken echter bereiken, wat het
niet kon door de subsidies in te trekken.
In zijn commentaar op de laatste weige
ring der regering tot inschrijving, schrijft
het weekblad „Southern Cross" van het
aartsbisdom Kaapstad;
„Wat nu? Moeten de nog resterende
missiescholen voor negers stilletjes ver
dwijnen ondanks alle steun en tegen de
wens in van duizenden ouders?
Indien dit inderdaad zo is, dan zijn wij
getuigen van een van de meest moorden
de programs, waaraan een staat zich
waagt, die beweert waardering voor on
derwijs en christendom te hebben- Wij mo
gen niet vergeten, dat de westerse bescha
ving, die wij zo hoog hebben, gebouwd is
op het fundament der christelijke scho
len", aldus meldt het k.n.p.
van Rotterdam.
De heer James sprak zijn grote waar-
derine en bewondering uit voor de wijze
waarop de scheidende voorzitter zijn
funefce heeft vervuld en betuigde na
mens de algemene raad dank voor alles
wat de heer Van den Brule voor de
G.G.Z.H. had gedaan.
De heer Van den Brule verklaarde het
werk voor de gasvoorziening node te
zullen missen.^ Hij dankte bungemeester
James voor zijn vriendelijke woorden en
de algemene raad voor het vertrouwen
in hem gesteld.
Na afloop van de vergadering werd
nog een beslot-en zitting gehouden.
(Van onze correspondent)
Oude middeleeuwse balladen, in
vloeiende taal, die ons meer in het ge
hoor ligt, herdicht door Hella Haasse,
hebben wij horen voordragen in een ver
rukkelijke entourage, waar de onzichtbare
1 angst om niet toegestane liefde, voerend tot
eengrootste heldhaftigheid, toch iets van
rust gevonden hebben En het deert ons
geenszins, dat we uit de verte het ker-
misrumoer op de Markt in het stadje ho
ren, want zo glijden we weer langzaam
figuren volkomen tot leven werden ge-jin °nze eJ§en tijd terug, genietend nog
bracht. En niet alleen de helden en hel-1 1 jLe_a™ndb*e_ U,st' als het Yoer
Op initiatief van de Newman Associa
tion wordt in Londen een definitief bu
reau voor sociaal-kerkelijk onderzoek ge
opend. Dit is het logische gevolg van het
werk, dat de Newman Association tot dus
ver op basis van vrijwilligheid had Ver
richt.
In de periode van 19531955 werkten
zelfs 150 vrijwilligers mee aan onderzoe
kingen op sociaal-kerkelijk gebied. Deze
manier van werken bleek op den duur
echter onmogelijk, omdat de supervisie
teveel tijd in beslag nam en er geen lan
delijk bureau beschikbaar was. Sedert
1956 werd het werk op veel bescheidener
schaal voortgezet.
Dit jaar hebben talrijke katholieke En
gelse organisaties om speciale rapporten,
overzichten en technische voorlichting
gevraagd, zodat de oprichting van een
secretariaat verantwoord werd geacht.
Aldus meldt het K.N.P.
Drs. R. van Weert, plaatsvervangend
hoofd van de gemeentelijke dienst Voor
maatschappelijke zorg te Kerkrade, is be
noemd tot directeur van het diocesaan
sociaal charitatief centrum van het bis
dom Haarlem. Het bureau va,n het Haar
lemse diocees, dat tot dusver te Den Haag
was gevestigd, zal thans te Amsterdam
worden ingericht. Het bureau i-n Den
Haag wordt voor het diocees Rotterdam
bestemd.
(Van onize correspondent)
Verschillende percelen zomertarwe en
gerst in de omgeving van Dniven en
Groessen in de Liemers blijken ernstig
geleden te hebben door vreterjj van de
galmug, een insekt, dat tot nu toe nog
niet in ons land is waargenomen. In
andere landen van Europa komt de galmug
reeds veelvuldig voor.
Aanvankelijk dachten deskundigen te
doen te hebben met de zogenaamde voet
ziekte. Een nader onderzoek, dat werd
ingesteld dooir de Plaintenziektenikundiige
Dienst te Wageningen bracht aan het licht,
dat men te doen heeft met de tarwe-
galmug.
Dit insekt zet zijn eieren af van half
mei tot half jun-j op de bladeren en sten
gels en veroorzaakt ernstige schade aan
de jonge stengel en de aar. Eind juli zijn
deze gal muggen volwassen. De .winter
brengen ze door in d-e grond. Op ver
schillende percelen bouwland kan men
thans de larven aantreffen. Het zijn kleine
oranjekleurige beestjes van plm. 3 cm
lang. Op sommige percelen tarwe en gerst
heeft de galmug zo huis gehoudn, dat van
een misoogst, k-an worden gesproken.
Omtrent die bestrijding van de galmug
adviseerde d-e Plantenziektenkunddge
Dienst om in de herfst diiepptoegen t-oe te
passen. Voorts achten de deskundigen het
wenselijk om op de aangetaste percelen
het komende jaair graan verbouw Achter
wege te laten.
dinnen, ontsproten aan de verbeeldir van
troubadours, die op donkere winteravon
den kasteelheren en burchtvrouwen met
hun liederen vermaakten, maar ook het
kasteel zelf, vanwaar deze verrukkelijke
primitieve poëzie tot ons klonk. Waar eens
David van Bourgondië, bisschop van
Utrecht, zijn woonstee had, kasteel Duu-
stede in het pittoreske Lekstadje Wijk bij
Duurstede, waarvan alleen een ruïne
is overgebleven, die overigens in het
fraaie park erom heen een eigen beko
ring heeft, hoorden we opnieuw de stem
men van koningen en prinsessen, schal
den wederom de trompetten en sloegen
andermaal paarden, die uit de verte na
derden, hun roffel.
De voordrachtskunstenares Wanda Reu-
mer met haar wondermooie dictie en
fijne intonatie weet dit alles idere avond
te scheppen, terwijl zij zelf onzichtbaar
blijft, en de fantasie verder aangevuld
wordt door muziek met tal van passen
de geluidseffecten, maar niet het minst
door een spel van licht in en rond
om de ruïne.
Wanneer de duisternis is ingevallen, licht
het overblijfsel van het kasteel eerst °P.
zich weerspiegelend in het rimpel
loze grachtwater, waarin de zwanen hun
eigen rol spelen. Beurtelings zijn het
boompartijen/waarop een zacht licht als
een poeder van goud valt, dan weer de
len van het kasteel in een spookachtig
blauw, wanneer de storm uit de „wilde
wilde woud" door de muurspleten loeit
of een luguber rood als de duivel een
schoon doch eerzuchtig meisje in zijn net
ten verstrikt.
Een droom, die slechts een half uur
duurt, maar ons eeuwen terug in een
chevaleske wereld heeft ondergedompeld,
waardoor we bij alle krijgsrumoer en ziele.
I tuig ons door de stille dorpen en langs
landouwen weer naar onze woonplaats
voert.
De burgemeeste van Wijk bij Duur
stede, de heer C. B. Kentie zij geprezen
om het initiatief tot dit „Klank- en Licht
spel". dat iedere avond tot 15 september,
één uur na zonsondergang, daar begint
Wij hoeven het niet meer alleen te zoe
ken bij de kastelen of ruïnes in Frank
rijk, België en Engeland, maar vind»n
het ook dichtbij. Het is een extra reis
naar Wijk bij Duurstede, van waar ook,
waard-
Bij algemene maatregel van bestuur is
ingetrokken het bedrijfsvergunningenbe-
sluit koolzuurindustrie 1956. Dientenge
volge is thans voor het uitoefenen der
koolzuurindustrie hier te lande geen ver
gunning van de minister van economi
sche zaken ingevolge de bedrijfsvergun-
ningenwet meer vereist.
(Van onze correspondent)
Ook in Zierikzee is ihans een comité
voor vrije veren opgericht. Deze actie
loopt echter 1 niet zo spontaan als de
initiatiefnemers, de heren J- Dogger en
J. A. v. d Schee, aanvankelijk hadden
gedacht. Tijdens de oprichtingsvergade
ring, die gisteravond werd gehouden,
hleek dat slechts vier van de zestien
middenstanders -evnlr hadd -» gegeven
aan de uitnodiging. Wel hebben alle mid
denstanders hun medewerking toegezegd.
Er is besloten een comité samen te
stellen, waarin de vier aanwezige heren,
onder wie één afkomstig uit Schouwen
en één uit Duiveland. zitting hebben.
Over de eventueel te ondernemen stappen
om tot een goed georganiseerde actie te
komen, is nog geen beslissing genomen.
Tijdens de vergadering js gebleken, dat
men nog naar een goede leider voor de
actie zoekt
Om het nodige enthousiasme bij de be
volking van Schouwen Duiveland op te
wekken heeft men besloten zaterdag 9
augustus een openbare vergadering te
beleggen. Daarop zal de leider van het
actie-comité Zeeuwsch-Vlaanderen de
heer Honoré Colsen. het woord voeren.
Bij K.B. is met ingang van 16 septem
ber 1958 aan prof. dr. E. van Slogteren,
te Bennebroek, op zijn verzoek eervol ont
slag verleend als hoogleraar in vaste
dienst aan de Landbouwhogeschool te Wa-
geningen, met dankbetuiging voor de vele
door hem bewezen gewichtige diensten.
Op initiatief van de r.-k. Amsterdamse
Schoolraad is in de hoofdstad een stich
ting opgericht, die een katholieke school
voor slechthorende kind-eren zal oprichten,
de tweede in Nederland en d-e enige voor
het westen van he-t land. In het zuiden
zijn nog enige scholen in voorbereiding.
De gemeente Amsterdam zal een hulp-
schoolgebouw in Amsterdam-Zuid ter be
schikking 6telien.
Gisteravond heeft de staatssecretaris wonende in Zwitserland, is Kokoschka
ir. rmr e£,n jnternatjona]e fjguur van jjg eerste
orde. Hij heeft een rusteloos leven ge-
d- ?.teeds opgejaagd door innerlijke en
uiterlijke oorzaken. Er zijn in Europa
weinig steden, die hij niet heeft geschil
derd. De artistieke bindingen van Ko
koschka met ons land schijnen op het
eerste gezicht niet groot, maar ik meen
te mogen zeggen, dat dit toch anders is.
In de laatste jaren was de schilder twee
maal in ons land. Zo heeft hij het woord
gevoerd op het in 1953 ter herdenking van
de honderdste geboortedag van Vincent
van Gogh in dit museum gehouden sym
posion. en drie jaar later voelde hij zich
geroepen bij de herdenking van Rem
brandt in de Westerkerk te Amsterdam,
tezamen met o.a. Chagall, op bewogen
wijze uiting te geven aan zijn grootste
bewondering voor de figuur van Rem
brandt.
van onderwijs, kunsten en wetenschappen
mr. R. G. A. Höppener. de expositie van
werken van Oskar Kokoschka in het
Haagse gemeentemuseum officieel ge
opend.
Mr. Höppener begon met 't gemeentebe
stuur van 's-Gravenhage geluk te wensen
evenals de directeur van de dienst voor
schone kunsten, de heer Wijsenbeek. die
er weder in geslaagd was in het Haagse
gemeentemuseum een tentoonstelling te
brengen van een der allerbelangrijkste
figuren van de hedendaagse internationale
schilderkunst.
Niet echter alleen het gemeentebestuur
en de directie van het museum, zo ver
volgde hij. maar ook u allen en mij zelf
moet ik gelukwensen met de tentoonstel
ling, die wij zo dadelijk zullen gaan zien.
De naam Kokoschka is er immers een van
een magische werking. Oostenrijker van
geboorte en thans, na jarenlange om
zwervingen door bijna de gehele wereld,
Madeleine de rauch
inspireerde zich jammer
(au- 8 dit keer eens niet op de In-
bij» es- Die mode ligt hem anders
ViW^r goec[: De honderd negenen.
shei f stu'ïs grote collectie werd in
5o getoond. De rokken staan
Vj,)"? van de grond, wat het effect
Er j.;?6 sdhoiiet niet ten goede komt.
a' bi-2 ui(stekende tailleurs met nog-
sfoffe vallende bolero's. Ook de
hopt n en kleuren zijn mooi. Het
tver(j Voora] het nerts, is prachtig. Er
get0o_^en verzameling nertsmantels
w'-_.die men mam zeiden te
miag. Hoewel de rokken 45 cm. van
de grond staan, geven zij niet de in
druk va® ultrakort te zijn Al is het
lijfje kort e>n de rok niiet hoger dan
even boven de taille aangezet, toch
krijgt men hier niet de indruk van
onevenwichtigheid. Misschien ook
omdat de wijdte van de rok voorna
melijk naar achteren is geplaatst
Dit effect is nauwelijks merkbaar,
maar toch voldoende om de silhouet
iets te veranderen. Het wordt be
reikt, doordat de onderjurk er spe
ciaal voor werd ontworpen. Zoals
"'Vfj k. "Jeu liJddi z-eiuexi uddi vuui wcxu uul wui jjcij. lucis
Mie !'ISt- zo magnifiek van kleur. overal elders, zien wij hier een naar
.i) j koü Mannequins droegen zwarte
P - 0°rloir me,: Pti'tjes. zoals voor de
i \vaVln 1914 de mode was. leder-
i' 5'®t ip,?.,"eterovereens, dat het lang
«e Rcii stond, ook al doen zij aan
«elle Epoque denken.
f/ 6t3VMD^LEINE DE RAUCH: Bestaan
7L ^ederla-n d veel vrouwen, die
aftyjs pNt een kleed knoopten? Ter
jtnqtg "tog kunnen ze zich nu een
Ra„s:!aalkraag maken. Madeleine
t®l® ee^ toont op verscheidene man-
de»n dergelijke geknoopte kraag.
Üa"tbUH,-i'an tw,eed- dan i-s de kraag
8 ssó' i gespikkeld wat erg aar-
^et-k 1lat- In het effen maakt dit
winder effect In wit en
Vee,} of wit en donkerblauwe
J"as. d Is kraag leuk Jammer
P®t ze voor haa,r collectie over
>8 geen vrolijke kleuren
zj.- ^rd en aanverwante nuan-
S6n, 'JL^den aardig. Ook de boe-
rattegSj^ldig grote bonte mutsen,
j? Koert n niiet- waar al het overige
he* Van ^et eenvoudige iurkjd
Na g,eraII'n-eerdiste avondtoilet
rt® Wii t wonderlijke modellen.
p,»!- aanschouwen kregen, is
actie werkelijk een verade-
boven gewerkt buste-effect, dat de
gedecolleteerde toiletten een Wat-
teau-effect geeft,
GUY LAROCHE: De collectie van
Guy Laroche is stukken beter dan de
vorige. De mantels en de korte tail
leurs hebben dikwijls een door een
ingehaalde schuif gestoken ceintuur.
Zo langzamerhand begint het oog
daaraan te wennen, maar bepaald
mooi wordt het nog niet gevonden.
Laroche heeft bijzonder mooie
kasjmir bloemen, die in de hoog op
geknipte rok vallen. Rokken, waar
een strook aan is gezet en comfor
tabele mantels met een groot recht
schouderstuk, waar even boven de
taille de pas wijd aan is gezet. Zij
vallen dan ook wijder dan bij de
modellen van de meeste andere cou
turiers. De avondtoiletten hebben
meestal alleen schouderbanden. Dik
wijls is er prachtige gebrocheerde
zijde voor genomen.
DINY K.—W.
In onze editie van dinsdag is van
Maurice Telia gesproken. Dit moet
natuurlijk Tellin zijn.
Deze ruim zeventigjarige, die de wereld
reeds van zijn jonge jaren af even vaak
in opschudding a,ls in bewondering heeft
weten te brengen, heeft veel van hetgeen
hij in zich opnam, op bewogen wijze
weergegeven, ook op andere wijze dan
schilderend, namelijk door een klein aan
tal geschreven werken met een allego
risch karakter, waarin hij trachtte de
eeuwige strijd om uitdrukking te geven
aan sombere en onheilspellende gebeur
tenissen tot oplossing te brengen. Hij
heeft in menig opzicht zeer veel moeten
doormaken, ook voor, tijdens en na de
laatste wereldoorlog, die hem her- en
derwaarts dreef.
Het is echter merkwaardig, dat_ hij
jong van geest is kunnen blijven, zo jong,
dat hij zich in de laatste tien jaren op
nieuw is gaan wijden aan de artistieke
opvoeding van de jongere generatie, een
taak die hij ook veel vroeger al, in Dres
den heeft vervuld.
Kokoschka heeft In ons land vele SO®de
vrienden, ook onder de jongeren. Mu
seumdirecteuren hebben tijdig de waarde
van zijn werk onderkend en ervoor ge
zorgd. dat zijn werk in openbare collec
ties kwamen, zoals in Amsterdam. Rotter
dam en Eindhoven.
Na een kort woord tot de burgemeester
van 's-Gravenhage te hebben gericht, ver
klaarde mr. Höppener de tentoonstelling
voor geopend.
(Advertentie)
KAARTVERKOOP
BEGINT MORGEN
BIJ
V.V.V.'s DELFT
DEN HAAG (BUITENHOF)
EN ROTTERDAM
Bestelkaarten
bjj alle V.V.V. 's
(Van onze landbouwmedewerker)
et Benelux-Unieverdrag, dat de
regering aan de Tweede Ka
mer ter goedkeuring heeft voor
gelegd, betekent in hoofdzaak een
codificatie van de overeenkomsten,
die na de Nederlands-Belgisch-Lu
xemburgse douane-overeenkomst van
1944 z«n gesloten. Hoewel met be
trekking tot het beginsel van een vrij
verkeer van goederen de agrarische
produkten niet zjjn uitgesloten, heeft
de ervaring tot nu toe geleerd, dat
verwezenlijking van dit beginsel
juist ten aanzien van deze produkten
een bjjzonder moeilijke zaak is. Er
zit weinig schot in de overgangspro-
cedure, die voor de agrarische be
drijfstak ook de vrjje uitwisseling van
produkten bereikbaar moet maken.
Op de overgangsovereenkomst dreigt
van toepassing te worden de zegs
wijze, dat niets zo blyvend is als het
voorlopige.
De overgangsovereenkomst, die bij
het Unieverdrag behoort, regelt de
onderlinge handel in land- en tuin-
bouwprodukten voor de naaste toe
komst ongeveer op dezelfde wijze als
thans het geyal is. De overgangster
mijn eindigt echter twee jaar later
dan was bepaald bjj het besluit van
het ministerscomité, dat in 1955 is
afgekondigd. Toen werd gesteld, dat
het landbouwbeleid van de drie lan
den binnen zeven jaar zou moeten
zijn geharmoniseerd, zodat dus in
1962 de vrije uitwisseling een feit zou
kunnen zijn. Thans is de termijn ge
steld op vijf jaar, te rekenen vanaf
de datum, dat het verdrag in werking
treedt. Daar dit niet vóór 1959 het ge
val zal zijn betekent dit, dat de over
gangsfase thans mag duren tot 1964.
Bovendien kan het ministerscomité te
zijner tijd de termijn nóg eens met
twee jaar verlengen.
De mate, waarin in deze overgangs
fase de handelsbelemmeringen zullen
worden afgebroken, is voorts afhanke
lijk gesteld van de voortgang, welke
Bij Flims in Zwitserland is een brug in elkaar gestort, welke in augustus zou
worden opengesteld. Door nog onbekende oorzaak begaf de 130 meter lange
constructie het. Er waren bij de instorting geen ongevallen te betreuren.
„De beste jaren van ons leven", door
Mackinlay Kantor Uitg. F. G. Kroon-
der, Bussum (Coronareeks) 2e druk.
„Als de bergen lokken", door ir. W.
Stur m— Van Holkema Warendorf N.V.,
Amsterdam, 2e druk.
„Het 25e uur", door Virgil Gheorhiu
Uitg. N.V. Uitg. mij. Fax, Dén Haag,
14è druk.
„Ontwakend Arabie", door D. v. d.
Meulen Uitg. H. Meulenhoff, Amster
dam, 2e druik (Flamingo-Reeks).
„Dokter Semmelweis, strijder voor het
leven", door Robert Kertèsz Uitg. H.
Meulenhoff, Amsterdam (Flamingo-Reeks)
2e druk.
(Van onze correspomdeinit)
Niet drie, maar vijf architecten zullen
worden uitgenodigd om een ontwerp te
maken voor een nieuw provinciehuis voor
Overijssel. Dit is gjisteren besloten op
sterke aandrang van Pnovinoiale Staten,
die betreurden, dat Gedeputeerden deze
opdracht slechts wilden verstrekken aan
drie „westelijke" architecten, te weten
ir. J. W. C. Boks uit Rotterdam; prof. M.
F. Duiintjer, uit Amsterdam en prof. G. H
Holt uit Haarlem. Van alle kanten werd
bepleit, dat ook Overijsselse architecten
een kans zouden krijgen Gedeputeerde
Staten schorsten in de winterzittimg dit
voorstel reeds en bleven bij hun opvatting,
dat uitbreiding van hét aantal ontwerpers
de kansen niet zouden vergroten. De
Staten achtten dit een discriminatie van
de Overijsselse architecten en hun aan
drang was zo sterk, dat Gedeputeerden
er nu, na een urenlange discussie, in
hebben toegestemd ook twee Overijsselse
architecten uit te nodigen.
De Noordwesthoek van Overijssel heeft
in de afgelopen blagen weer vele vreem
delingen getrokken. Tot hen behoorde de
ze week ook Marie José van Italië, de
echtgenote van ex-koning Umberto. De
vorsfin logeerde in een hotel te Vollen-
hove. Zij bracht o.m. een bezoek aan de
Nöordoostpolder en aan Urk De ex-ko
ningin reisde stren incognito, doch werd
herkend aan de hand van een foto in eni
ge geïllustreerde bladen, die juist een
artikel aan het gezin van haar dochter
I Maria Pia had
Het was een vreugde de Portugese diri
gent Pedro de Freites Branco weer voor
het Residentie-Orkest te zien, omdat men
bij voorbaat overtuigd kon zijn hem in
Debussy's of Ravels muziek te horen
triomferen. Portugees als hij is van oor
sprong, van werkwijze en mentaliteit,
blijft hij toch zodanig vermaagschapt aan
de meesters van het Franse Impressionis
me bij wie hij ter schole is geweest
dat men zijn visie onmogelijk meer kan
abstraheren van dit muzikaal klimaat.
Ravel zelf moest eenmaal erkennen, dat
De Freitas' opvatting van de Bolero het
spiegelbeeld was van zijn eigen concep
tie. Een dergelijke uitspraak is de beste
appreciatie. Ook nu weer bekende De
Freitas zich mee twee inmiddels „klas
siek" geworden werken: „Prélude
l'après-imidi d'un Faune" en „La Mer"
van Debussy. Tevoren had hij de moed
om met een pretentieloos, doch geheel
buiten het kader van het repertoire val
lend stuk als de Suite (Sarabande. Gigue
en Badineria) van de oude Italiaan Ar-
cangelo Corelli als inleiding van dit con
cert te brengen. En hoe argeloos dit edele
klankenspel in de oren van ons twintig
ste eeuwers klinken moge. toch behoort
het tot de zuiverste muzikale recreaties
die ooit voor snaren zijn gesclianen. Déze
Suite werd gespeeld met een lichtheid en
spiritualiteit welke inderdaad de kunst
verried om „te badineren over ernstige
zaken".
Nathan Milstein wierp zich als kamp
vechter op voor Dvoraks vioolconcert,
waar overigens weinig moed voor nodig
is gezien de volkomen plat getreden pa
den. waarop deze muziek zich beweegt.
Doch het moet erkend worden, dat Mil
stein het stnk met oen verve en een zeke
re bravoure die velen in verukking
bracht, speelde.
Het sterke stuk evenwel kwam achter
aan. W» «Mw nog ouder bekoring van1
de fluïde klanken uit Debussy's eerste
meesterwerk voor orkest, toen La Mer
al« een fata-morgana ons verscheen.. Het
scheen, alsof er een zekere rivaliteit ont
stond tussen deze klankwaameming en
het visuele beeld van het grote water
vlak dat men zo weids vanaf het Kur-
haus-terraK kan overzien. Debussy zag
dezelfde zee, al was het vanuit de Ka
naal-kusten in stille ochtenduren; onder
de middagzon wanneer het spel der gol-
ven duidelijker waarneembaar is; en ten
slotte in het wisselspel, de samenspraak
van winden en golven, die op het einde
tot een zegezang leiden. Hartstochtelijk
had Debussy de zee lief en met een
vleug van sarcasme schreef hij eens aan
een vriend: „Hier ben ik weer bij mijn
oude vriend de zee. die altijd mooi is.
net enige in de natuur dat iemand even
wicht schenkt; alleen heeft men niet ge
noeg eerbied voor de zee. Het zou niet
mpSen bestaan door het dageliiks leven
misvormde lichamen erin nat te maken;
aP die armen en benen die zich in pot
sierlijke ritmen erin bewegen! het is
om de vissen aan het huilen t,e maken".
Het muzikaal beeld dat Debussv ervan
schiep houdt evénwel geen spoor van
tronie in, maar het is een immens ta
bleau. voor deze impressionist met stoere
lijnen getekende drieluik dat met een
oneindig gevarieerd kleurenpalet werd
geschilderd. Dit immer wisselend kleur
aspect heeft De Freitas-Branco op de
hem eigen wijze belicht en heel de fan
tasmagorie van deze fata-morgana op
geroepen door middel van het deze
avond bijzonder gedisponeerde Residen-
"ie-Orkest.
Gelukkig werd De Freitas' muzikaal
betoog geen preek voor de vissen, maar
hij kreeg kennelijk het talrijk publiek
in zijn ban zodat hem na afloop een ware
pvatiie ten deel viel.
gemaakt wordt bjj de harmonisatie
van de landbouwpolitiek. Op dit ter
rein zijn echter de afgelopen jaren
weinig of geen resultaten geboekt. De
druk van de Belgische boeren op hun
regering is zo groot, dat werkelijk ef
fectieve maatregelen om de schok te
verminderen, wanneer de Belgen
straks moeten concurreren tegen de
Nederlandse producenten, uitblijven.
Alleen een groot optimist kan ver
wachten, dat er in 1964 of 1966 wer
kelijk sprake zal zijn van een zó ver
doorgevoerde harmonisatie, dat men
nog slechts enkele belemmeringen
van geringer praktische betekenis
zou hebben weg te nemen om tot een
vrije uitwisseling van agrarische pro
dukten te geraken. Zal het verdrag
dan zó kunnen worden geïnterpre
teerd, dat dan toch, ondanks het ver
lopen van de overgangstermijn, de
vrije uitwisseling nog niet tot stand
komt, omdat het landbouwbeleid nog
steeds niet geharmoniseerd is? Ge
zien de wijze, waarop de Belgen tot
nu toe het agrarische vraagstuk in
Benelux benaderen, zijn we over het
antwoord op deze vraag allesbehalve
gerust.
In deze situatie zal tenslotte onze
agrarische export naar België en Lu
xemburg nog jarenlang gefrustreerd
worden door de hantering van een
stelsel van minimumprijzen, dat iede
re aansluiting met een politiek, ge
richt op specialisatie binnen Benelux,
mist. De huidige praktijk zal blijven
voortbestaan en met nam© onze to
maten- en groentetelers weten wat
dit betekent De minimumprijzen
worden vastgesteld door de commis
sie voor landbouw, visserij en voedsel
voorziening, maar wanneer deze het
intern niet eens kan worden, is ieder
land bevoegd geheel zelfstandig een
minimumprijs te bepalen. Van de
door ons bij herhaling bepleite arbi
trage is dus geen sprake. Daar komt
nog bij, dat deze minimumprijzen
mogen worden gebaseerd op de kost
prijzen, verhoogd met een passende
winstmarge. Over de berekening van
deze kostprijzen behoeft evenwel
geen overeenstemming te bestaan. De
praktijk, die daaruit voortvloeit, is
van ©en volledige willekeur.
In het verleden is namelijk steeds
gebleken, dat de Belgen hun kostprij
zen met royale hand „berekenen".
Alleen daardoor komen zij reeds aan
zienlijk hoger uit dan volgens onze
maatstaven juist zou zijn. Is dit dus
reeds een slechte norm voor de regu
lering van de onderlinge handel, nog
kwalijker is de verhoging met een
„passende" winstmarge. Vooral voor
tuinbouwprodukten is het heel nor
maal, dat zij nu eens onder, dan weer
boven de kostprijs worden verhan
deld, al naar gelang de aanvoer op
een bepaald moment. Wanneer nu
nog de grens onmiddellijk wordt ge
sloten, wanneer in het importland de
prijs beneden de minimumprijs daalt,
valt niet in te zien wat dit nog te ma
ken heeft met een streven om te ko
men tot specialisatie en arbeidsver
deling. Het zou daarom naar onze op
vatting verre de voorkeur verdienen,
indien in het verdrag de kostprijs
plus winstmarge vervangen zouden
worden door maatregelen, die markt-
bederf in het invoerland zouden moe
ten voorkomen. Zoals het geval is ten
aanzien van onze export van een aan
tal agrarische produkten naar Duits
land, waarbij onzerzijds een mini
mum-exportprijs wordt gehandhaafd
en waarbij de Duitsers de grens ten
allen tijde openhouden.
Tenslotte dient te worden gewezen
op het gevaar, dat aanvaarding van
het Beneluxverdrag in deze vorm een
precedent schept ten aanzien van de
uitwerking van het minimumprijs
stelsel, dat voor de overgangsfase is
voorzien in artikel 44 van het E.E.G.-
verdrag. In ieder geval dient alles te
worden gedaan om te voorkomen, dat
tot de objectieve criteria, waaraan
deze minimumprijzen zullen moeten
voldoen, bestempeld worden de kost
prijzen van het importland plus een
passende winstmarge en dat ook in
de E.E.G. de politiek van grensslui-
ting zal worden geïntroduceerd.
De beste manier zou zijn op dit
punt een wijziging van het Uniever
drag te bewerkstelligen. Is dit niet
mogelijk, dan zal onzerzijds niet na
drukkelijk genoeg gesteld kunnen
worden, dat wij dit verdrag bij de uit
werking van de E.E.G.-overeenkomst
niet als precedent wensen te aanvaar
den.
