U i t d e g rotte n va n
proberen de zielen van de
zondaars op te stijgen
Normaal natuurverschijnsel
een toeristische attractie
werd
t
DE RODE BRON
een Algerijnse familieroman
EéN MACHINE MAAKT TIEN
SIGARENMAKERS OVERBODIG
Van de trulli op de heuvels
^Qar de ingewanden der aarde
1/
II
!1|
m
S
Actueel boek, dat de lezer iets meer doet begrijpen
van het probleem, dat Algerië voor Frankrijk vormt
I
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1958
PAGINA 3
j%en, willen we nog even iets vertellen over Al-
erobello en zijn trulli. Op weg naar het station,
atitvaar de trein ons naar Castellana zou voeren,
j 'Ben we op eennieuw Alberobello der
z. omgeven door moderne bouwsels, maar
11 Uitsluitend uit trulli bestaande. Bouwarbei-
Waren er bezig, een toeristenstadje te bou-
f'A met trulli van het kleinste formaat, maar
groot genoeg, om een gezin te herbergen of
^°epjes van vier, zes personen. De moderne
werden merendeels volgens oervormen
oudste gebouwd, maar van binnen wedden
bikomen gestroomlijnd en van de modernste
^•kken voorzien. Het project is, naar men ons
vertelde, afkomstig van de voorzitter van de Ver
eniging voor Vreemdelingenverkeer te Bari. Het
vormt ongetwijfeld een der interessantste initia
tieven op het gebied van het vreemdelingenver
keer en aangezien er in Alberobello geen hotel
is, heeft het grote kans te zullen slagen. Dat het
initiatief van Bari uitging, valt nauwelijks te
verwonderen. De grote havenstad trekt vele
toeristen en vreemdelingen en Alberobello valt
daarvandaan gemakkelijk te bereiken, met de
bus en met de trein. En wie zou niet op comfor
tabele wijze een nacht in een trullo willen door
brengen en aldus in staat zijn, het dagelijks leven
in Alberobello, het stadje der trulli, van nabij
mee te maken?
fit.
r«t
Waarom niet naar
Alberobello?
lA
Heidense symbolen en
kruisen
Vooral in heldere maan
nachten
Kleurenpalet der onder
grondse natuur
Iets onaards
nervntnr
Mechanisatie schept nog meer problemen in „gevoelige" industrie
NOODKERK-SPORTZAAL
IN VALKENSWAARD
Een openbaring
In deze dagen, nu het wederom gist in Algerië en dit tegen het moe
derland dreigt op te staan, is het boek van de Franse schrijfster Jeanne
Montuppet wel bijzonder actueel. „De Rode Bron", deze titel krijgt een
schier symbolische betekenis, nu kopstukken van het Franse gedeelte
der bevolking in Algerië van De Gaulle volledige onafhankelijkheid
eisen. Zal er wederom bloed vloeien in het zozeer omstreden land?
We zullen er ons hier niet in verdiepen. Ten slotte, we willen een
recensie geven van een bijzonder interessante uitgave, die de lezer
een dieper inzicht geeft in de achtergronden van het Algerijnse drama
en laat zien, op welke wijze Algerië een deel werd van het moederland
Franse kolonisten trokken er reeds meer dan honderd jaren geleden
heen en hebben er de bodem gedrenkt met hun bloed. Het bloed van
pioniers, die in het zweet huns aanschijns de bodem bewerkten, sliepen
met het geweer in aanslag en als de pioniers van Amerika's Wild West
braakliggende gronden tot vruchtbare landouwen maakten.
Een verhaal, boeiend als
dat van Wild West-
pioniers
Een oud Turks latidgoed
JEANNE MONTUPET
Geen Margaret Mitchell
NU***-
CASTELLANA
dlberobello, ten gerieve van de toe-risten, voor wie het als een kam peer-gelegenheid wordt ingericht
Alvorens naar de Grotten van Castellana te
sehoon men nog bezig was en de toeristentrulli nog niet ingericht wa-
ï4p het voor ons niet moeilijk, ons in te denken, hoe het er spoedig
ltjhzien. En nergens krijgt men eigenlijk een heter idee van de
V|.(l' c'e merkwaardigste bouwsels der mensen in Italië, het land, waar
heel veel merkwaardigs en wonderlijks te zien valt. Het wordt een
W**uur Alberobello. Misschien zullen velen er hun schouders over op-
°mdat het tenslotte namaak is en vermoedelijk niet zal kunnen bo.
VP f'e s^eer- welke pa., na eeuwen door mensen bewoond zijn ontstaat.
Vt-
^meenden we hier de aandacht op het nieuwe Alberobello te mogen
zulks alleen al om het' feit, dat de statistiek van het vreemdelin-
V(jp*n Balië uitwijst, dat in 1956 het aantal, Italië bezoekende
<in(lers in opmerkelijke mate is toegenomen. Terwijl er in 1955
geregistreerd werden, waren het er in 1956 485.179.
hnQ®\vel het merendeel niet verder gaat
m®. Italiaanse meren en de Italiaan
percentage steeds verder naar
iphpiera'. aan Thyrreense en Adria-
"»l
:e
IJl
eri^dVa" Apulië ontrooetten!
?ee> ziet het er naar uit, dat een
it
A v v-VlllüfiV. O LCCUP VCIUCi lldctl
v 'Wi n door zal dringen. De eersje
),H'8h_ anders, die we in Foggia, de in-
'*<wwuort
zouden spoedig niet veel meer
1*
ij'Sen oten naar het onbekende Apulië
fl^tf 0° ook Alberobello bezoeken? En
k bi??, vertellen we nog iets meer over
Nr u' j
*1kun:
iets, dat we beslist als een pri-
nen pesenteren. We hebben er
t"<s =,v°rig artikel op gewezen, dat bouw-
'cn j «s di
&s klesopotamië toe, hetgeen ze echter
elders voorkomen.
te
pcijt 'uteressanter maakt, zulks te meer,
tl tot oorsprong valt terug te voe-
jAhe de graftomben van het prehisto-
Vj tspirycene' Meer nogNaar we van
li eh deskundigen vernamen, ver-
iVtVto,5 trulli ook verwantschap met de
van de herders van Sardinië,
Bassen in Noord-Spanje, het oud-
te'1 de Van Éuropa en., met de huizen
p.., vie.. (jg jerse-
de
p*
I) tsthj vissers van het langs
liggende eiland Aral. Maar
t, gt toch een stadje als Alberobel-
"ru. -
pteI1Ilergens ook liggen ze in zulk een
Aan getale en zó idyllisch in een land-
verspreid....
i'lg peetnt aan. dat de naam trullo ver-
"ai te"11?' me' turullo, ofwel kleipe to-
C i.alstamt van het Latijnse turrus
I, net aleemeen een hoor. kerelvor-
"inn ""O»"" ..w.^.,|..
hi sten en zc worden uit grote brok-
vi> kait n opgebouwd, zonder dat hier-
*Jj*t °I cement wordt gebruikt. Men
Hen. stenen dusdanig aaneen, dat ze
h gesloten geheel vormen.
d O,.
waren rond. rrtaar die
werden, kregen
- kegel of smalle
twvig worht eveneens uit losse stenen
Sm. dlta anrlengevoegd, waarbij aan de
o-een ronde opening wordt over-
da. steèn men met een groot stuk
p afsluit. Op die steen wordt
fulli
Ap ifierueuwen gebouwd
dtpDel ,7ante vorm. De
Behalve met vermoedelijk van oor
sprong heidense symbolen zijn de trulli
ook versierd met kruisen, monogrammen
van de H. Maria, met voorstellingen van
de H. Eucharistie maar ook met bloemen,
sterren, harten, min of meer gestyleerd,
of met de initialen van de bouwheer of
die van de eigenaar- Doch ook magische
symbolen kan men er aan ontdekken, zo
als het hakenkruis, dat wel heel sterk aan
een primitieve zonnecultus herinnert.
Het is vrij donker in de trulli. Het licht
van buiten kan er alleen in doordringen
via de deur en kleine, smalle vensters in
de voorgevel. Maar de muren binnen zijn
helderwit gekalkt en vooral in de grote,
centrale kamer is het lichter, dan men
buiten staande, wel vermoeden zou.. Nog
even een notitie: het moderne Albero
bello is aangepast aan de moderne eisen
ten aanzien van lucht en licht. De ven
sters zi.jn vrij groot, de deuren eveneens.
Op het terrein rond de ingang van de
grotten van Castellana staat een oude trul
lo, die eens we! voornamelijk als stal en
bergplaats en tijdelijke schuilplaats zal
hebben gediend, maar al eeuwen oud is.
Hij zal gaan behoren tot de attracties,
welke er op den duur het hunne toe zul
len moeten bijdragen, om toeristen naar
de Grotten van Castellana te lokken. Maar
of het nodig zal zijn
li, hadden in de historie gespeurd naar ge
geven omtrent de diepe put in de nabijheid
van het stadje Castellana- Ze waren ge
stuit op enkele verhalen uit de achttiende
eeuw, waarin verteld werd van stoutmoe
dige jongelieden, die er in afgedaald wa
ren en vele kilometers ver door donkere
holen waren gekropen en moeizaam voort
gekomen. Het verhaal van een dergelijke
tocht werd door een inwoner" van Castel
lana, een geletterd man, nauwkeurig op
getekend. maar 't is in de loop van de
tijd verloren gegaan. In de volksmond ble
ven sinistere verhalen over boze geesten
voortleven. Ook werd van ouder op ou
der doorverteld het verhaal van een beeld
schoon meisje, dat door een monster in
de put meegenomen was en diep onder de
grond gevangen werd gehouden. Dappe
re kerels uit Castellana hadden tevergeefs
gepoogd, de ongelukkige te redden..
Van de rand van de put, dje met aller
lei gewassen overwoekerd was, vielen ge
regeld kleine en grotere stukken steen
naar omlaag, vaak een licht stofwolkje sluitend op het gehoor, dat uiterst fijn is.
veroorzakend. Vooral in heldere maan
nachten was dit een uiterst luguber ge
zicht. De mensen rond Castellana meen
den, dat het de zielen van zondaars wa
ren, die, naar het binnenste der aarde ver
bannen, telkens probeerden, ten hemel op
te stij'gen, echter tevergeefs....
Men merkt het, de legende had zich mees
ter gemaakt van een overigens volstrekt
niet abnormaal natuurverschijnsel. In en
kele jaren tijds maakten de speleologen
er een toeristische attractie van....
Honderdduizend personen bezoeken
jaarlijks de Grotte van Castellana. Dit ge
tal zal in de loop der jaren ongetwijfeld
stijgen, want men is druk bezig, om er
overal wegen in aan te leggen alsmede
een elektrische verlichting, waardoor het
uiterst gemakkelijk wordt, dit natuurwon
der te bezichtigen. Snelle liften brengen
de bezoeker zestig meter naar omlaag.
Ook een statige trap voert naar beneden.
Wanneer men die afloopt, wordt men op
'n wonderlijke wijz-e in de sfe«r van een
kleurenpracht opgenomen, die sterk ver
schilt met hetgeen de grond er boven te
aanschouwen geeft. Hoog boven plekt het
blauw van de hemel door de grote ope
ning, die gemaakt werd, om de entree te
verlichten en een harmonische overgang
tussen buiten on binnen te scheppen. Hier,
in het voorportaal, ligt het puin tientallen
meters hoog opgestapeld. Het is niet
meer de afval, welke eeuwenlang in de
„put" gestort werd. maar gesteente, af
komstig uit de grot en dat werd wegge
ruimd, om de comfortabele paden te ma
ken.
Het kleurenpalet der natuur heeft on
der de grond een heel andere tintenweel-
de dan erboven De nuances zijn fijner,
het groen der stalagmieten en stalagtie-
ten verschilt sterk van 't groen der plan
ten. Het is hier een ondergronds bergland.
De paden dalen en stijgen. Hier en daar
gaapt een afgrond, welke nieuwe ontdek
kingen en nieuwe wonderen der natuur
belooft. Een elektricien stiet bij zijn werk
zaamheden in de rotsmuu op een spleet,
die de prachtigste, zuiverste bergkristal
len bleek te bevatten, welke men zich kan
voorstellen.
In het voorportaal waant men zich in
een reusachtig paleis. Reeds hier doemen
de grilligste vormen en kleuren in het ge
steente op. Het varieert van zwart gra
niet tot doorschijnend albast. Op tal van
plaatsen heeft de druipsteen de merk
waardigste vormen aangenomen. Steeds
weer staat men verrast stil, om een tref
fende gelijkenis te bewonderen, produkt
van de natuur, in de diepste duisternis ge
wrocht en toch zo veel weg hebbend van
wat men boven ziet: dieren, mensen, ge
bouwen, alsof door een soort fata morga
na de contouren van dit alles eens in de
ze grotten weerspiegeld werd.
Maar al deze vormen en contouren kun
nen slechts toevallig zijn, niets anders
dan spelingen der natuur. Inderdaad, hier
heeft de natuur waarlijk gespeeld, maar
met speelgoed, dat een diepe bewonde
ring, zelfs een diep ontzag afdwingt.
De grotten, die op het grote voorportaal
volgen, hebben namen, die wijzen op de
wonderlijke dingen, welke men er kan aan
schouwen. Er is een Grot der Monumen
ten, een Grot van de Omgekeerde Ko
lommen. De Grot van de Hel, waar zich
een stalagtiet verheft, diemen met een
beetje goede wil met de gestalte van de
dichter van „l'lnferno" vereenzelvigen
kan, de Grot van het Albasten Rijk, de
Grot van de Madonnina, de Grot van de
Troon enz. enz.
Het is natuurlijk ondoenlijk, al deze won
deren te beschrijven. We volstaan met te
zeggen, of liever te herhalen, dat de kleu
renpracht eigenlijk iets onaards heeft. We
zijn iels dergelijks niet gewend en alhoe
wel de uitstekend aangebrachte elekri-
sche verlichting gelukkig geen valse ef-
fekten oplevert, blijft dit alles een onge
kende sensatie.
Het is doodstil in de Grotten van Cas
tellana. Maar er heest toch leven. Plan
tenleven, zij het van zeer primitieve aard.
Ook de dieren behoren tot de laagste or
de. Hoofdzakelijk zijn het kleine insek-
ten, maar ook verschillende soorten ke
vers huizen in de grotten. Bovendien
herbergen die duizenden vleermuizen, die
's nachts de grotten verlaten. Alhoewel
dikwijls aangenomen wordt, dat vleermui
zen blind zijn., is door proefnemingen be
wezen, dat ze over een, zij het bescheiden
gezichtsvermogen beschikken. Ze vliegen
intussen in de donkere holen vrijwel uit-
Ook vissen houden zich in de grotten op,
waar water zich in spleten verzamelt. Al
het gedierte is wit, de planten hebben on
zekere kleuren die er het hunne toe bij
dragen, om het gesteente allerlei tinten te
verschaffen. De insekten hebben bewezen,
dat eens, waar nu de Adriatische Zee zich
uitstrekt, land moet zijn geweest en ook
Sardinië en Corsica lang geleden met het
vasteland verbonden waren. Want er zijn
in de Grotten van Castellana bepaalde
keversoorten aangetroffen, die ook voor
komen in grotten in Herzegowina en de
genoemde eilanden.
In de naaste toekomst zal aan de Grot
ten van Castellana speleologisch een mu
seum worden toegevoegd, waarin op aan
schouwelijke wijze het een en ander over
de grottenkundc gedoceerd zal worden.
Zes kilometer is thans onder de grond ge
ëxploreerd en voor het publiek toeganke
lijk gemaakt. Maar ongetwijfeld strek
ken de grotten zich nog veie kilometers
verder uit. Reeds thans behoren ze echter
tot de bezienswaardigste grotten ter we
reld.
De invoering van machines, die in staat
zijn de moeiliijkste modellen sigaren te
produceren, zal binnen enkele jaren
enige duizenden sigarenmakers overbodig
maken. Naasx de verminderde omzet in
de sigarenindustrie en het ontslag, dat
een aantal bedrijven als gevolg daarvan
aan een deel van zijn personeel heeft
moeten geven, vormt het revolutionaire
industriële proces, dat zich bezig is te
voltrekken, het zorgwekkendste pro
bleem in de sigarenindustrie. Tot op he
den is de sigaar nog voor een belangrijk
deel handwerk. De mechanisatie, welke
dit jaar nog zal beginnen, zal op een
catastrofe uitlopen, als werkgevers- en
werknemersorganisaties er niet in sla
gen dit proces te temporiseren, aldus een
conclusie van de Algemene Nederlandse
Bedrijfsbond voor Tabakverwerkende
Industrie.
Het orgaan van deze bond vertelt
van de ongerustheid onder de arbeiders
in deze industrietak over de invoering
van de zgn. „compleet-bplknakmachine".
De onderneming, die deze machine heeft
uitgedacht, zal vermoedelijk nog dit jaar
dertie machines in bedrijf stellen. Daar
elke machine 10 sigarenmakers overbo
dig maakt, neemt de bedrijfsbond voor
de tabakverwerkende industrie aan, dat
hierdoor 300 sigarenmakers overcompleet
worden.
Het, ligt in de bedoeling, dat gedurende
Merkwaardige gesteentevorming in
de „Grot van de Fontein"
Er verschijnt een nieuw miniatuur
de volgende drie jaren telkens 50 ma*
chines worden geplaatst, zodat aan hef
eind van 1961 in totaal 180 compleet-bol-
knakmachines volop zullen produceren.
Indien de produktie en het verbruik over
1957 als maatstaf worden genomen dan
zullen er in januari 1962 in totaal 1800
sigarenmakers door deze machines over
bodig zijn geworden
Met. de invoering van de compleet-bol-
knakmachine is evenwel nog geen eind
gekomen aan de industriële ontwikkeling.
Men experimenteert momenteel met een
ander soort machine, terwijl ook reeds
«en zgn. bosjesmachine in gebruik ge
steld is, die het werken uit houten
vormen overbodig maakt. Vertegenwoor
digers van de werknemersorganisaties
hebben zowel de compleet-bolknakma-
chine al^ de veranderde bosjesmachine in
werking gezien en zijn overtuigd gewor
den van het efficiënt werken met deze
beide machines.
De sigarenindustrie heeft ©en begirt
gemaakt met de volledige mechanisatie
en het is. volgens de Bedrijfsbond voor
de Tabakverwerkende industrie., een
kwestie van tijd dat men even zo goed
een moeilijike sigaar als een sigaret met
de machine kan maken.
De werknemers menen thans, dat op
grond van het invoeren van dergelijke
machine® bepaalde maatregelen dienen
te worden genomen, opdat de werkne
mers niet het slachtoffer van de mecha
nisatie worden.
Het gevaar dreigt ook. aldus de Be
drijfsbond. dat een eenzijdige mechani
satie wordt ingevoerd als gevolg van de
kapitaalinvestering, welke de concurren
tie tussen dp fabrikanten onderling zal
verscherpen Hierdoor zullen, volgens de
bond. weer tal van fabrieken verdwij
nen met aU gevolg een nog stérker con
centratie van de sigarenindustrie.
Vertegenwoordigers van werkgevers-
en werknemersorganisaties hebben in
middels enkele besprekingen over de
problemen van de sigarenindustrie ge
voerd. waarbij door de werknemers
voorstellen zijn gedaan om de werkge
legenheid zoveel mogelijk te bahouden.
Het invoeren van een vijfdaagse werk
week zou, volgen* de werknemers, be
langrijk kunnen bijdragen tot behoud
van deze werkgelegenheid.
Dank zij een gelukkige samenwerking
tussen overheid en kerkelijke autoritei
ten zal de wijk Geenhoven te Valkens-
waard binnen korte tijd een noodkerk be
zitten.
Geenhoven heeft dringend een kerk no-
dig. In het uitbreidingsplan is er daar
naast rekening mee gehouden, dat er t.z.t.
ook een sportzaal nodig zal zijn. Wat de
kerk betreft zag het er niet naar uit,
dat men voorlopig met de bouw kon be
ginnen. Nu Is besloten de sportzaal, waar
van de bouw veel minder tijd vergt, voor
lopig zover op te trekken, dat zij kan
worden gebruikt als kerk De tussenmu
ren, de opbergruimte, toiletten, kleedka
mers. enz. zullen pas worden afgebouwd
als bouwpastoor L. A. van Oort kan be
schikken over zijn definitieve kerk, die
zal worden toegewijd aan de H Joseph
Volgens een afspraak met het gemeente
bestuur van Valkenswaard zal het kerk
bestuur het noodgebouw dan tegen taxa
tieprijs aan de gemeente kunnen verko
pen. In recordtijd zal men in Geenhovefl
daarna ook een sportzaal Hebben.
Met de bouw van de noodkerk-sportzaal
wordt half augustus begonnen. Met kerst
mis wordt zij in gebruik genomen.
soort pinakel bevestigd, wel-
t. Vrifm OM Irnn oonnCHVlOD cl P O O V
v v«-»i
loThhi- an de smaak van de bouwheer. In
fernirv inake]s menen de deskundi-
Uttjj "'scenties aan een oeroude zon-
te kunnen ontdekken.
Voor ons waren de Grotten van Castel
lana een openbaring, een wonderlijke er
varing in een landstreek, waar toch al
zoveel wonderlijks te zien en te beleven
valt. We willen hier er een korte beschU-
ving van geven, in de hoop, dat we onze
lezers enigszins een idee zullen kunnen
geven van dit interessante natuurwon
der. We zeiden reeds, dat de ontdekking
ervan ten dele een foevaligc omstandig
heid was. Men kende in de omgeving ver
schillende mooie grotten, o.a. in het aan
de zee gelegen Pulignano. Tocri" men zich
een totaalbeeld wilde vormen van de. in
gewanden der aarde in di| gebied, werd
een diepe put, welke de boeren tot stort
plaats voor vuil en hun door ziekte ge
storven vee diende, aanleiding tot het in
stellen van een nader onderzoek.
De speleologen, die zich daartoe oC-
maakten, met name Prof. Eranco Anel-
Een der grotten van Castellana,
waarin de zoldering geheel uit kris.
tallen bestaat.
Simon Morel, een van deze kolonis
ten, is de eerste held van deze roman.
Hij beet het spits af en beet tevens
in de grond, geveld door een Arabische
kogel. De volgende helden zijn z'n zonen
en kleinzonen, in wier leven heldinnen een
grote en menigmaal beslissende rol speel
den. Simon Morel diende als officier onder
Napoleon, trok zich na diens nederlaag
en verbanning op zijn heerboerderij in
de Provence terug, maar de nieuwe poli
tieke omstandigheden en de slechte voor
uitzichten in het vaderland brachten hem
er toe, met heel zijn gezin naar het pas
veroverde Algerije te emigreren, omdat
daar zo goedkoop goed en vruchtbaar
land was te krijgen.
De Rode Bron was het oude „Turkse
landgoed, door de eigenaar verlaten, dat
hem en zijn gezin handen vol werk gaf.
De vrouwen moesten er even hard fver-
ken als de mannen. Het was zwoegen van
de vroege morgen tot de late avond. De
vruchtbare bodem bracht inderdaad
vruchten op, maar slechts aan mensen,
die iets van landbouw wisten en bereid
waren, temidden van vijandige inboorlin
gen en belaagd door opstandelingen, als
het ware telkens opnieuw te beginnen. De
opstandelingen zwierven rovend en moor
dend door de Mitidja aan de voet van het
Atlasgebergt, waarin het verwaarloosde
landgoed lag.
Telkens weer opnieuw beginnenAls
de Hadjouten, de woestijnrovers, de vee-
stapel hadden geroofd en de stallen in te werkkracht erin slaagde^ het'landgoed
brand gestoken. Wanneer een sprinkha-
nenhcir zich onmeedogend geworpen had
op de pas aangeplante gerst- en tabaks
velden en alles kaai vrat. zodat een moei
zaam verworven oogst vernield werd
Simon Morel, de Napoleontische vete
raan, werd desondanks een rijk man. Zijn
zoon Pascal trouwde met een Spaans meis
je, een van de vele honderden, die even
als talrijke Spaanse mannen naar Algerije
kwamen, om er werd te zoeken. Deze
Spaanse, Francisca, een arm boerenmeis
je, is door de schrijfster met bijzondere
voorliefde beschreven, zoals ze met noes-
steeds uit te breiden. Haar primitieve
boerenbegeerte naar land, steeds meer
land, dreef haar voort en deed haar hard
zijn. ook tegenover haar eigen kinderen en
zelfs tegenover haar man. Ze was beze
ten door de Spa&nse haat voor de Ara
bische onderdrukkers van haar land. al
waren die ook toen reeds eeuwen geleden
verjaagd. Haar bezielde, wat dit betreft,
de geest van de pioniers van de Wild West
voor wie er geen betere Indiaan dan een
dode Indiaan was.. Voor Francisca. de
Spaanse, was elke Arabier een rover en
een bedrieger, een gewetenloze heiden en
slechts waard, om als lastdier gebruikt te
worden.
Laten we intussen alle figuren, die
Jeanne Montupet op intellegente wijze bij
eenbracht om haar verhaal te stofferen,
hier niet de revue laten passeren. Som
mige zijn overigens slechts in enkele pen.
nestreken geschetst en hierdoor heeft haar
roman, wat <3e compositie der psycholo
gische elementen aangaat, iets oneven
wichtigs. „De Rode Bron" doet onwille
keurig aan Margaret Mitchells „Gejaagd
door de Wind" denken, maar de Fran-
Qaise is er niet in geslaagd de Ameri
kaanse te evenaren, daarvoor blijven haar
personen te schematisch. Ze slaagde er
ook niet in, een afgerond geheel te schap
pen van de meer dan honderd jaar achter
een plaats gevonden hebbende penetratie
van Franse kolonisten in Algerië
Maar dit neemt niet weg. dat haar ver-
va3 Va'iv'n1 ®Rann£n,! is en het tegendeel
van langdradig. Ze zegt het samengc-
heb^en ui' familiepapieren. Een
dergelijk verhaal werd dezer dagen in het
Tlnüiu- j Fi®aro" aIs feuilleton
ie 1 proc6dé is dus niet
euw. het maakt het boek evenwel des
te boeiender, want nolens volens wil men
in haar personen historische figuren zien,
mensen die werkelijk geleefd hebben.
Naast de vrouw Francisca heeft Jeanne
Montupet grote aandacht gewijd aan de
man Olivier, haar zoon. Door haar boek
m drie delen te verdelen, getiteld Simon,
r rancisca en piivier heeft ze kennelijk ge
tracht de gapingen te overbruggen, welke
in de handeling van het verhaal als ge
volg van soms fragmentarische beschrij
vingen der personen ontstaan. Dit is haar
niet gelukt, hetgeen evenwel niet weg
neemt. dat ze een alleszins lezenswaardig
boeiend en vaak spannend boek schreef
ten'arVan ongetwij£eld velen zullen genie-
tt I?,et ,boeb; werd fraal uitgegeven 'door
Holiandia te Baarn. in een keurige band
en een frisse omslag, terwijl enkele knap
pe tekemngen het verluchten. We menen
voor het overige enig voorbehoud te moe
ten maken, zouden het slechts in handen
van geestelijk volwassenen willen zien.
i K.H.
