Bij de puinen van TWEE TROTSE PALEIZEN op kdtrs lip! in Noordwijk, oase met verdedigt zijn eigen wespetaille, karakter MARGE ESk mim Publiek verdringt zich in de salons van Noeri es Said Politie-apparmt kampt met groot personeelstekort INDE Minister doet beroep op gemeentebesturen voor gerepatrieerden j Drie ,Utrecht'-matrozen gingen spelevaren VRIJDAG 8 AUGUSTUS 1958 PAGINA 3 (Van onze speciale verslag gever) BAGDAD, augustus Op een kortgeschoren gras veld voor het koninklijk paleis in Bagdad buig ik me over een jekker heen, waarop een don- zig-zachte kraag van lynxbont is gestikt. De jas, die onderdeel is van een slordige hoop uni formen, kamerjassen en over hemden, is van een uitnemen de whipcord-kwaliteit en voor een kleine, jongensachtige fi guur gesneden. Ik heb het kledingstuk meer gezien en als ik het betast en bekijk, komt het beeld plotseling uit een verre herinnering naar boven. Het is op een foto geweest, die ik eens in Nederland in handen kreeg en die koning Feisal op jacht voorstelde. Meteen is de jekker een oude bekende voor mij, die ik sentimenteel met de vingers begin te strelen. Irak heeft zijn koning ver moord, maar zijn jekker en en kele andere persoonlijke bezit tingen heeft het behouden. Ik betwijfel of dit opzettelijk is gebeurd, want als men het koninklijk paleis van binnen ziet, zijn er slechts wat uitge rookte salons en gangen over gebleven. De buitenmuren zijn zwartgeblakerd door de felle binnenbrand, die er heeft ge woed. Moedwillig is alles wat het stempel van het koninklijk huis droeg aan de rode haan overgeleverd, doch niet dan na dat plunderaars de dag van hun leven hadden gehad. Er moeten in het Tweestro- menland thans enkele knapen rondlopen, die zich in het bezit van aan koning Feisal toe behoord hebbende kostbaar heden kunnen vermeien. Alle snuisterijen, die het paleis sier den, of die zich in de juwelen kistjes van de leden der ko ninklijke familie bevonden, zijn spoorloos verdwenen. Zelfs is er een aantal auto's uit de garages gestolen en het feit, dat de tegenwoordige regering niet tegen de dieven optreedt, vormt een bewijs, dat de plun dering is getolereerd en mis schien wel goedgekeurd. Werk van Leger De eerste Hoessein Misstanden Opengeschoten brandkast Politie tekort Onjuist bericht Flat-melk CHffF V/HIP r -v L Jt v Alles wat de brandstichting heeft overleefd, heeft men op het grasveld voor het koninklijk, paleis bij elkaar gezet. Opgewonden mensen in het huis van Noeri-es-Said rond een brandkast, die door de militairen met machinegeweren is openge schoten. De kapitein, die me escorteert en die mij eerst heeft willen meene men, nadat ik met mijn paspoort had aangetoond geen Engelsman of Ame rikaan te zijn, wijst me de boom aan, waaronder de voltallige Iraakse koninklijke familie. iS neergeschoten. Het is een nog jonge, doch blader rijke flamboyant, en het gras eron der is donker gekleurd van het bloed, dat de aarde heeft doordrenkt. „Kijk," zegt hij, „hier hebben ze allen gelegen: Feisal, Abdoellah Xllah, diens moeder en de twee be dienden.. Als ze niet zo stom waren geweest om de vlucht te nemen, wa ren ze nu nog in leven.. Nee. ik ben nooit koningsgezind geweest.. Het Hasjemietische koningshuis, dat slechts drie generaties over Irak heeft geregeerd, is ons door de Brit ten opgedrongen.." Het laatste mag waar zijn, het eerste is een aperte leugen. Ik weet, dat de Iraakse koninklijke familie opzettelijk is uitgemoord, omdat de nieuwe republiek er geen last meer van wilde ondervinden. Ik weet ook dat Feisal en zijn familieleden „een vrijgeleide voor een vlucht" gekre gen hebben, maar dat de mitrail leurs van twee gevechtswagens hen hebben neergemaaid. Ik weet nog meer ik kan het trouwens bij stukjes en beetjes uit het verhaal van de kapitein distil leren. Bij de moord 'op de koninklijke familie en de daarop volgende plun dering van het paleis is geen gepeu pel te pas gekomen. Zoals het zich op dit ogenblik voor de stukgescho ten hekken verdringt, doch niet wordt toegelaten, zo is het. ook op die fatale morgen van de veertiende juli buiten de ommuring gehouden. De moord op Feisal is het werk van militairen geweest, de daarop volgende plundering en de brand stichting, welke deze moest bedek ken, eveneens. Pas toen een deel van het paleis in lichter,laaie stond, heeft een hoofdofficier opdracht ge geven het vuur te blussen en te red den wat er nog te redden viel. Het is niet veel Bijzonders meer, dat thans op het grasveld staat uit gestald om geïnventariseerd te wor den. Ik zie, behalve wat kleren van Feisal, enkele matrassen en bedden liggen, wat kapotte vazen en een be schadigde, opgezette poema, die eens de trotse buit van de koning was. Kasten staan er ook, zomede spie gels in barok aandoende, vergulden lijsten en aan scherven geslagen kroonluchters. Het voorwerp, dat me, naast de jekker van Feisal, het meest treft, is. echter een ze ker drie meter hoog schilderij van dè stamvader van het Hasjemie tische koningshuis, de eerste Hoes sein. Hij heeft de rood-witte tul band van de „Hadji" op de pelgrim, die in Mekka is geweest en draagt het lange, ruime gewaad van een woestijnsjeik. Zijn troonsbe stijging heeft voor hem en zijn nage slacht slechts bloed en tranen bete kend. Hij zelf stierf onder myste rieuze omstandigheden in Zwitser land. toen hij daar voor een kuur vertoefde. Zijn zoon Gatal. die fel anti-Engels was, kwam onder even mysterieuze omstandigheden, bij een auto-ongeval om het leven en zijn kleinzoon Feisal, die het ongeluk had als de schaduw van de gehate prins Abdoellah Illah te worden beschouwd werd op lafhartige wij^e vermoord. Wat zal er met dit van symbolische betekenis zijnde erfstuk van het Has jemietische rijk gebeuren, het enige eigenlijk, dat overgebleven is? Ge zien het streven van de nieuwe re gering om alle sporen, welke aan het Voor het stukgeschoten heg van het koninklijk paleis verdringt zich een menigte nieuwsgierigen, die echter door de soldaten niet worden toe- gelaten Op beide deuren prijkt nog de kroon. ders dan in het koninklijk paleis we- "1^, rf et landgoed van men- o „niuUwe regering heeft- er een soort bedevaartplaats van ge wordt'hef fageli-iks door duizenden domein -en die een dankbaar .^dongen» en limo- het totaal vernielde paleis werd dit schilderij van de eerste Hoessein nog gered. koningshuis herinneren, uit te wis sen. ben ik bang, dat ik een van de laatste ben geweest, die het portret heb gezien en er nog een foto van heb kunnen maken. Ik dwaal door het paleis, dat kaal is als een in aanbouw zijnde garage en dat bezaaid is met stukken van duur meubilair en half verbrande papieren. En als ik dan ,de vroegere salon van koning Feisal betreed, zie ik op de vloer honderden staat sieportretten van prins Abdoellah Illah liggen, vertrapt door de stof fige laarzen van hei'oïsch kijkende soldaten. Eer paar ervan willen, ij del als alle militairen in het Midden Oos ten zijn, gefotografeerd worden. Met tegenzin voldoe ik aan hun verzoek, terwijl ik tussen de rommel op de grond een steunpunt voor mijn voeten tracht te zoeken. De kapitein vindt het dan genoeg. „Als u nu ook nog naar het paleis van Noeri-es-Said moet," zegt hij vriendelijk, „loop ik de kans mijn maaltijd te missen.." Fijntjes lachend voegt hij er nog aan toe: „Ik heb alles, tot mijn leven toe, voor mijn vaderland over, maar aan mijn maaltijden moeten ze niet zit ten. Ik kan het mijn zeer omvangrijke en wel doorvoede zegsman wel aan zien. Als ik naast hem in een taxi, naar de andere kant van Bagdad snel, raakt hij niet uitgepraat over de misstanden, welke in Irak heersen „Een paar rijken", zegt hij, „heb ben hier altijd de macht in handen gehad en geheel naar willekeur gere geerd. Oppositie was niet mogelijk en u hebt geen idee hoe weinig men sen er eigenlijk van de inkomsten uit de olie profiteerden.. Het is waanzin te zeggen, dat de ontwikkelingsprojecten, waarmee Noeri-es-Said bezig was, het volk ten goede kwamen:. Kijk alleen maar eens in Bagdad rond.. Overal ziet u lange rijen lemen hutten waarin het bij temperaturen van hon derd vijfentwintig graden niet uit te nadeventers 's geworden. staatsman"'"if -Va" 'le ver™°orde staatsman bezit zalen van kamers paleis 70 gr°0t a'S Feisals nnmidViMIHt r springt de chaos buitenmuren '5jLe' terw«' d° buitenmuren eveneens door grana- schil is I,CSChatiiKd- Het enige ver- fKC.nl,-.'k- d*i "et interieur van Noeri'. huis'niet door brand is 117Z ,Maar wat het vuur heeft vnn „r" verteren, heeft het volk voor zpn rekening genomen, want hfeven iWe,n.ise> dat nog is overge- meeTheek C" dan °°k niets Ik zie opgeschoten jongens de bad kamers binnendrommen om de met geweld losgewrikte tegels, welke ge broken op de vloer liggen, nog ver der te versplinteren. Ergens hoor ik glas rinkelen en het gebeuk van een o ij )Jzer een marmeren pilaar. Soldaten, die met een brede grijns om ae lippen door het huis patrouil leren, helpen met hun geweerkolven zo nu en dan een handje mee en in kamer schijnt de volkswoede- zi.c» m een onvoorstelbare vernieti gingsdrang te uiten. Geroofd en geplunderd is hier even eens. Ik kan het aan een brandkast zien die met een salvo uit e.en me- trauleur is opengeschoten en aan het ontbreken van ook maar het kleinste voorwerp van waarde. Ik Joop onder de balustrade van de tweede verdieping door en staar over de palmen naar het grijze wa- ter van de Tigris. Het is deze snel stromende rivier, welke Noeri kans zag nog over te trekken, teneinde, vermomd als vrouw, het vege lijf te redden. Het js hem niet gelukt. Ontdekt door een hem ontrouw geworden be diende werd de vogelvrij verklaarde premier neergeschoten en als een stuk vlees voor het wild van Bag- dads straten geworpen. LINK VAN BRUGGEN houden is.. Ik kan u trouwens de verzekering geven, dat ze mij nog niet voor tien dinar (honderd tien gulden red.) in zo'n geval krijgen want je wordt er misselijk van de stank en je komt er zeker met eèn of andere ziekte uit.." We arriveren bij het grote, aan de Tigris gelegen landhuis van Noen. als de officier nog één keer zijn stok paardje berijdt. „Kijk", verklaart hij, „hier woon de die huichelaar, zoals u kunt zien In een kast van een paleis.En er precies recht tegenover staan de krotten van de armsten onder de ar men. waarmee ik overigens vijfen negentig procent van de Iraakse be volking bedoel.Denkt u dat het juist is, deze enorm grote verschil len.Als dit soqrt wantoestanden in Europa zou bestaan, zou iedereen moord en brand schreeuwen.." Dan betreed ik deoprijlaan, die de door het Westen gesteunde en op het Westen bouwende premier van Irak duizenden malen is gegaan. An- (Van ónze redacteur) Van onze belangrijke badplaatsen heeft Noordwijk wel een zeer smalle taille. De kuststrook, die het Noordwijkse gemeentelijke territorium markeert, is maar liefst 14 km. lang en slechts enkele kilometers breed, met uitzondering van Noordwijk-binnen, dat de kom van het dorp omvat. Noordwijk is een badplaats, die zich in de loop der jaren een eigen karakter heeft aangemeten. Het is niet de badplaats voor de grote massa dagjesmensen. Daarop zijn de toegangswegen niet berekend, daarop is het badleven niet ge richt, daarvoor zijn ook de imposante grote hotels niet gebouwd. Noordwijk wil een soort oase aan de kust blijven en, blijkens het aantal permanente badgasten dat hier in het seizoen verblijft, slaagt de gemeente hierin voortreffelijk. Op oen inwonersaantal van 8.000 trekt men hier toch jaarlijks 12.000 tot 15.000 gasten, dat is dus bijna het dubbele van het inwonersaantal. Van deze badgasten ondervindt geheel Noordwijk de weldadige aanwezigheid en dus wordt ernaar gestreefd deze traditie te handhaven. Uitdrukkelijk stelt men hier echter vhn de zijde van het ge meentebestuur tegenover, dat men nie mand wenst te weren en-dat ook de cate gorie dagjesmensen hier van harte wei- kom is.. Men doet echter weinig moeite om hiervoor propaganda te maken. Noordwijk wil geen Zandvoort of Katwijk worden. De Noordzeeplaats met een logiesaccom. modatie van 7800 bedden, - dat js 10 tot 15 maal zoveel als bijv. een stad als Utrecht, zou zich zeer veel moeilijkheden op de hals halen, indien het er op aanieg- de beide genoemde plaatsen te beconcur reren. i Zo is bijv. liet huidige politie-appa- raat, dat in totaal 35 leden teil, niet in staat om, zonder uitbreiding, het ge hele strand van 14 km te controleren. Men heeft maar 5 man, die voor een permanente controle van 6 a 7 km strand kunnen zorgdragen. Het personeel van de badinrichtingen assisteert dan nog bjj het opsporen van de zoekgeraakte kinderen en dergelijke. Proeven met vrijwilligers zijn mislukt en de reddingsbrigade, die in de weekends prachtig werk doet, is er niet in geslaagd voor het hoogseizoen mensen te krijgen die ook gedurende de week assistentie ver lenen. Vandaar ook, dat de strook strand bij het pad, dat Duindamse slag heet, vrij wel zonder politietoezicht staat. Ook vo rig jaar november heeft de gemeente bij hef depap^-tement een verzoek ingediend om tot uitbreiding met minstens 10 poli tieagenten over te mogen gaan. Daarop is nog geen antwoord gekomen. Men krijgt binnenkort de beschikking over een mobi lofoonwagen, terwijl nog meer motorma teriaal is aangevraagd Dan kan men toch meer doen met dezelfde mannen, die nu zeer veel overuren maken en die nooit op vakantie kunnen gaan. als hun kinderen geen school hebben. Zij verrichten hun dienst goed, er komen opvallend weinig verdrinkingsgevallen voor, maar zij zijn te zwaar belast. Wanneer volgend jaar de nieuwe weg ten noorden van het oude Nora-zendistation gereed zal komen, waardoor men van Noordwijkerhout uit een betere verbin ding naar zee zal krjigen dan nu het ge val is, zal men meer manschappen moe ten hebben, anders kan daar geen con trole worden uitgeoefend. Het is met deze weg wel eigenaardig gegaan. Een bericht dat wij enige tijd ge leden plaat,sten, als zou deze weg wor den aangelegd, omdat het gemeentebe stuur gezwicht zou zpn voor de aandrang van de Bollenstreek, wordt in Noordwijk als onjuist gekwalificeerd. De weg komt in de plaats van de bestaande Halfwcgse Schulpweg, die in het Amsterdamse wa terleidinggebied ligt, en was reeds ge ruime tijd geleden geprojecteerd. Door de bestedingsbeperking kan men er het vol gend jaar pas mee gereed komen. Het gemeentebestuur wil echter zeker voorkomen, dat men publiek aantrekt, dat anders naar Zandvoort gaat. Dit hangt ook nog samen met het recreatie plan van de beide provincies Noord- en Zuidholland. De laatste provincie zal zich wel wachten, om naar haar toch al zo beperkte recreatiegebied mensen te trek ken, die ook in Noord-Holland hun strand- vermaak kunnen vinden. Wat betreft de bewoners van de bollen streek, kan nog worden opgemerkt, dat de Stichting Zuidhollands Landschap de bossen, ter hoogte van Noordwijkerhout in de duinen gelegen, voor natuurliefheb bers meer toegankelijk zal maken. Zij zul len hier een magnifiek stuk natuur schoon kunnen ontdekken, waarbij ook de speelweiden hun aantrekkingskracht niet zullen missen. De minister van binnenlandse zaken heeft de medewerking ingeroepen van de gemeentebesturen om de Nederlanders uit Indonesië, dfie gedwongen werden naar ons land te evacueren, in te passen in het Nederlandse arbeidsproces. Terzake wordt uiteraard bp voortduring een beroep gedaan op het Nederlandse bedrijfsleven; de daar tot nu toe bereikte resultaten kunnen bemoedigend worden genoemd. Waar isgebleken, dat Zich onder do gerepaórteerden vele landgenoten bevin den, waarvan verwacht mag worden, dat zij met succes een functie in de over heidsdienst kunnen vervullen, moge ik, aldus schrijft de minister, gezien de om standigheid, dat de gewestelijke arbeids bureaus in de afgelopen jaren bij plaat sing van gerepatrieerden de volte mede werking van de gemeentebesturen moch ten hebben, ook thans de colleges van B. en W. uitnodigen terzake hun mede werking te verlenen. Voor de zeekrijgsraad Drie matrozen hebben gisteren voor de zeckrjjgsraad in Den Haag terecht gestaan, omdat zij op 27 april jl, in de baai van Torquay (Engeland) een motor- j sloep zonder toestemming hadden weggc- j nomen en er een dag en een nacht mee j w'aren weggebleven. Zij waren schepelin- gen van Hr. Ms. onderzeebootjager f „Utrecht". Toen men do mannen en do sloep miste begon men met schepen en vliegtuigen j het Kanaal af te zoeken. De volgende dag arresteerde de Britse politie de rnat.ro- zen toen ze de haven Torquay in De- vonshire binnenvoeren. He» bleek aeh- teraf. dat zij een beetje te veel hadden ij gedronken De matrozen ziin de 18-jarige A. S.. de 21-jarige. C. M. B. en de 17-jarige T. P. De zeekrijgsraad behandelde de- zaak te gen de jongste matroos met gesloten deuren, omdat hij strafrechtelijk minder jarig is. S. gaf als reden op, dat hij we) eens wilde passagieren. Hij had dit nog niet gekund, omdat hij tien dagen licht arrest had. B. had verklaard, dat hij dacht dat twee vrienden aan wal in de gevangenis zaten en die wilde hij te hulp komen. Maar deze verklaring heeft hij later her roepen. De fiscaal vorderde tegen S. een ge- vangenistraf van zes maanden en tegen B. ach» maanden, omdat deze schepeling bovendien een fles jenever, die gestolen was uit de tap van de onderofficieren, had geheeld. Zij kregen drie, resp. vier maanden terwijl de jongste van het trio hot drie maanden werd veroordeeld. WANNEER een nieuwe huurder een flat bestijgt, doet hij er goed aan zich te realiseren, dat er een einde is gekomen aan zijn laag-bij-de-grondse geriefelijkheden. Hij zal, als hoog- wonend mens, vele trappen moeten afdalen als hij de krant uit de bus wil halen. Misschien is er wel een lift, maar dan boft hij. Wil hij de expeditie niet maken, dan zal het wereldnieuws voor hem op de aarde blijven liggen. Doch aangezien men de krant niet kan missen, geen dag, zal er weinig anders opzitten dan te dalen en te stijgen. Indien hij zijn hondje wil uitlaten, wacht hem hetzelfde lot. Zolang er op de flats nog geen daktuinen met de vereiste santiaire boompjes wor den aangelegd, zal het dier onder be grijpelijke druk verscheidene malen per dag naar de begane grond gaan verlangen. Dat is de natuur: geen protest-actie kan daar een einde aan maken. Van zeker even groot gewicht is het probleem van de melkbezorging. In Zwolle is nu weer een koude- melk-oorlog ontbrand tussen bezor gers en flat-bewonenende huismoe ders, welke laatsten zich, in een actie-comité, door hun eveneens ver ontwaardigde echtgenoten hebben laten vertegenwoordigen. De melkbezorgers zijn met uit zondering van één, die thans trappen klimmend steeds hoger in aanzien stijgt bij de flat-dames van mening, dat de hoog-wonende klanten hun eisen te hoog stellen, wanneer zij een dagelijkse deur-aan- deurbediening verlangen. De Zwolse melkboeren staan daarin niet alleen. Overal waar in de hoogte wordt ge bouwd ontmoet men morrende leve ranciers, wier taak het tot dusverre was op aarde te verkopen en die met de hooggelegen afzetgebieden aller minst zijn ingenomen. Hoe zal dit in de toekomst moeten gaan? Er is reeds voorgesteldbij nieuwe flats met het bezorg-probleem rekening te houden, doch uitgewerk te plannen dienaangaande hebben ons nog niet bereikt. Er is ook voor gesteld de leveranciers aan te beve len jonge atleetjes in dienst te ne men, doch jonge atleetjes zijn duur, zodat de kostprijs van consumptie goederen hierdoor ongunstig zou wor den beïnvloed. En toch gaat de flat- bouw over het gehele land en speciaal aan de randen van onze grote steden gestaag door. Het toe komstbeeld zal dan ook dit zijn: 1959 De melkleveranciers uit het ge hele land sluiten zich aaneen en bepalen, dat de flatbewoners voortaan de melk maar beneden moeten halen. 1960 De flatbewoners uit het gehele land sluiten zich aaneen en ne men zich voor, nóóit meer melk te drinken. Motto: Stap over naar de gezonde helft: blij) boven. 1961 Op advies van de Gezondheids raad wordt, nadat een stijging van het sterftecijfer onder flat bewoners is geconstateerd, de actie verboden. 1962 De flatbewoners nemen het be sluit boven zelf koeien te gaan houden. 1963 De verenigde melkboeren, ont stemd' over het grote aantal huis-melkers, stellen een com promis voor: zij zullen voortaan koeien de trap op sturen. 1964 Op advies van de Dierenbe- bescherming worden, nadat een stijging van het sterftecijfer on der flat-koeien is geconstateerd beide acties verboden. 1965 De melkboeren gaan door hun knieën. Zij besluiten de melk bij de flatbewoners boven te bren gen. 1966 Op advies van de Gezondheids raad wordt, in verband met de stijging van het sterftecijfer ov- melkboeren. deze onmenselijke manier van bezorging verboden. 1967 De minister besluit, teneinde het probleem tot een definitieve op lossing te brengen, alle flats in Nederland te laten afbreken. 1968 In verband met de stijgende woningnood besluit de minister alle afgebroken flats weer te laten opbouwen. Het probleem van de bezorging komt opnieuw aan de orde. In de Kamer wordt erop gewezen, dat een landelijk dagblad deze gang van zaken tien jaar gele den al heeft voorspeld. Met een grote meerderheid van stemmen wordt besloten een commissie in te stellen, die zal onderzoeken hoe herhaling van deze tragedie zal kunnen worden voorkomen. Na drie maanden wordt er een - rapport uitgebracht en weer even later verschijnen er op de markt kleine handige pakjes met melkpoeder, die aan een ballnn- tje kunnen worden opgelaten. Het- opschrift luidt: Flabewoners: Sla op uw trap geen flater Drink melkpoeder met water. Zowel de melkboeren als de hoog-beliuisden zijn tevreden over deze oplossing en men vraagt zich verwonderd af, toaarom men niet tien jaar eer der op dit idee is gekomen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 3