oningnood kreeg
eerst een flinke
Verleden jaar een zesde deel
van het tekort ingelopen
voor
klap
-
Oostcluitse communisten doen
aanval op katholieke Kerk
Europoort-plannen bedreigen
De Beer en duinen op Voorn e
coors
bru
klaln|Éw
.émmmm
DE FREITAS BRANCO
RIPOLIN
Nederlandse fietser heeft steeds
„te hoog van 7t zadel geblazen"
Predikanten hebben bezwaar
tegen betaling AOW-premie
e
f
Su?'
nam afscheid van Residentie-orkest
Maar hij is een permanent gevaar
'dchzelf en zijn omgeving
voor
Op verzoek uitstel verlenen
32051
Utrechtenaar verwend:
winkeliers de dupe
Dijk en zo
gunstig
v traceren
Afrikaanse symfonie
mog
Nieuwe muizakle
komedie in Den Haag
Karei Mengelbergs
Divertimento
Een hobbelpaard zou
ook ons beter passen
Van Gogli-collectie
naar Amerika
Tilburg mag nieuwe
schouwburg bouwen
Geofysisch jaar wordt
verlengd
Kogelregen floot door
ijzeren plaat uit 1923
Kerk moet zorgen voor
dienaren des woords
li
r
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1953
tU
Bouwkosten niet meer
omhoog
ik heb Clev&i toffees van
Sterke stijging van de
huren
Gemiddeld rijf kamers
per woning
Aan vooravond Duitse Katholiekendagen
Gebak, grafkransengrint.
Valse orders per telefoon
Onderbezette woningen
kV°ieens
SiW'
m.M zy
'V!'«
STEEDS MEER KLEUTERS
GENIETEN ONDERWIJS
Ml ELY GRAMBERG BIJ
NEDERLANDS BALLET
Traag naar links
Op tophoogte
EEN ZOON VOOR BING
CROSBY
Aanbesteding 30 augustus
UNIVERSITAIR NIEUWS
Twee gewonden in Ermelo
Niet de overheid
m
"e 88.397 woningen, welke in 195"
"»vCn0'fno'^' ecn aantal,
voorheen
«e
""en
dat ver uitgaat
in ons land bereikte
voor het eerst sedert 1945
sub-
over-
'Stijf droduktic van één jaar een
,V'n>ienC 'bidrage geleverd tot het o
aB d wo)'
M.a' ''et tekort in 1957 met ong. een
Sev» Crt' '"Re'open, vermag meer moed
"W0 dan de dikwyls droge cyfers van
"hen
in aanbouw en voltooid"
b0gp'"eufiende ontwikkeling echter om-
p„r n- De bouw voor particulieren on-
Ja"ie over'00P vln 1951 naar 1958
"e"tie eeweest, dat ook voor het nu lo-
^'Orjip ',aar een hoog aantal woningen mag
ïef|hoo ,Verwacht Al 7,al het soms geuite
alld dat de 90.000 zal worden ge-
vvel a etl optimistisch blijken, een
ltveer "jdcring van de voorraad met on-
e m, 00 woningen behoort zeker tot
^Hjkhcdcn.
i Met fj
ia blijmoedige constatering vangt
ï'ctig arverslag aan van de Centrale di-
,0U\v„-Van de volkshuisvesting en de
'°sVoaVerheid over 1957, dat daaraan
°f Vij/J' dat ons land daarmee tot de 4
'hl, 'onden van Europa is gaan beho-
°erp:, Velke de grootste woningproduktie
u 'ken.
iet
<>Ven ,aar 1951, aldus het verslag, werd
tesUltat gekenmerkt door het feit, dat de
st,u n van het nieuwe goedkeurings-
8ehaa]!)Idiebeleid ten volle werden binnen-
"e v d. De kapitaalmoeilijkheden hebben
Vvona' De bouw voor particulieren om
'ifi, jbd deze moeilijkheden direct in die
8tv0ja bot hoge rentepercentage, dat een
6*Moff w.as van de kapitaalsschaarste, de
be tie voor velen onmogelijk maakte
n daardoor van de bouw deed af-
"iieri^'°nir'gwetbouw dreigde in moeilijk
t
ti
''lig'!1 °°k aan de ongelimiteerde opvoe-
jky a" de kasgeldleningen door de re-
let v® Paal en perk moest worden gesteld.
ersiag herinnert in verband hiermee
twee belangrijke maatregelen,
em; ln 1957 zijn genomen om de woniig-
Vn üav zoveel mogelijk voortgang te
.in a''nden.
5de?,e eerste plaats sloot de Bank voor
"bet andsche Gemeenten een lening af
»"v0,ee« aantal institutionele beleggers,
een obligatielening en een
V^aarbrieflenin*. In de tweede
J'tOf kondigde de regering aan, dat zij
«ch «et begrotingsjaar 1958 weer voor-
e" zou verlenen voor de woningwet-
"er> en wel voor 40.000 woningen tegen
i'6 J1"0 van 4 procent. Vooral deze
■"ie aa'regel was van vérstrekkend
h v aa"zien van de premiebouw meent
„Ts'ag, dat de tekenen erop wijzen,
die eind 1957
at j 'e komen, doordat de gemeenten
anger konden lenen binnen de door
'6fi,.^ering voorgeschreven voorwaarden,
'«O
^lkede
verschijnsel voor van onderbezette wonin
gen. Aangezien wel gebleken is, dat ook
de best geformuleerde morele appèls in d
ze weinig uitrichten, terwijl tegen de idee
van een woonruimtebclasting ernstige be
zwaren kunnen worden aangevoerd, doet
zich de vraag voor of het geen tijd wordt
althans voor bepaalde huurcategoriecn
liet economisch motief zijn werking te
hergeven. Mits goed voorbereid en met
wijsheid uitgevoerd zou een dergelijke
maatregel een belangrijke bijdrage kun
nen leveren voor de opheffing van de hui
dige situatie, waarbij nog vele gezinnen
in overbezette woningen moeten verkeren,
terwijl anderzijds vele woningen een te ge
ringe bezetting hebben.
Na de huurverhoging van 1957 deed zich
niet de na vorige huurverhoging optreden
de figuur voor van een stijging der bouw
prijzen, waarbij het écart tussen de huren
der nieuw gebouwde woningen en de
huur van het „oude woningbezit" in kort
tijdsverloop zijn oude afmetingen hernam.
Integendeel heeft zich bij de woning-
wetbouw in het laatste halfjaar van 1957
eerst een stabilisatie en vervolgens een
begin van daling der aanbestedingen voor
gedaan. Bij de particuliere bouw valt een
gelijke ontwikkeling te constateren. Het
is van groot belang, dat deze ontwikke
ling zich voortzet, pas dan zal ook een
volgende huurronde het volle effect heb
ben en de zware subsidiëring kunnen wor
den beperkt.
De vraag dringt zich op of moet wqr-
den voortgegaan met uniforme procentue
le huurverhogingen bij de wet. De diffe
rentiatie in de feitelijke verhoudingen
Advertentie
in maatregelen
maakt een differentiatie
hc overwegen waard.
l)c tendentie tot daling van de bouw
kosten kwam nog niet tot uitdrukking in
de huren der woningwetwoningen, waar
voor in 1957 machtiging tot gunning werd
gegeven. De voorlopig vastgestelde huur
prijzen varieerden van een gemiddelde van
17,96 per weck in de drie grote gemeen
ten tot 11,- per week in de gemeenten
van de vijfde huurklasse. De gemiddelden
voor 1956 daarentegen varieerden van
13.15 voor de drie grote gemeenten tot
9,05 voor gemeenten van de vijfde huur
klasse.
De materiaalvoorziening leverde in
1957 in het algemeen geen moeilijkheden
op. Tegen het einde van het jaar namen I
door de verminderde bouwbedrijvigheid
de voorraden toe. Met het oog hierop werd
de beperking in het gebruik van metsel-
bakstencn bij andere gebouwen dan wo
ningen opgeheven. Het ministerie van
Economische Zaken onthief de baksteen
industrie ook van de aangegane verplich
ting niet meer dan procent van de pro-
duktie te exporteir.n.
De activiteit op het gebied van de sy
steembouw vertoonde 'n aanzienlijke groei
welke vooral een gevolg was van de bouw
op basis van de zogenaamde continucon-
traclgn. Vooral de toepassing van droog-
stempelelementen in de woningbouw
neemt nog steeds toe. Er kwamen in 1957
6194 systeemwoningen gereed, of 7,3 pet
van de totale woningproduktie. Daar
enboven werden ongeveer 1.000 zogenaam
de houtrijke woningen opgeleverd.
Sinds de voorlaatste woningtelling in
1947 bleef het gemiddelde aantal van vijf
kamers per woning vrijwel constant. Het
percentage woningen met meer dan zes
kamers en met minder dan drie liep ech
ter terug. Dat van een- en tweekamerwo
ningen beliep voor de bewoonde woningen
zonder bedrijf in 1947 10,4 van het totale
aantal woningen tegen 5,6 in 1956, het
aantal een- en tweekamerwoningen liep
van 1947 tot 1956 met rond 47.000 terug.
Aan de vooravond van het congres van
Duitse katholieken, dat van 1317 augus
tus te Berlyn wordt gehouden, is in de
„Saechsische Zeitung". een blad van de
Oostduitse communistische partij, een
polemiek van een hele pagina tegen de
katholieke kerk verschenen. Kardinaal
Frings, dc aartsbisschop van Keulen,
wordt door dit blad als „oorlogsprediker,
propagandist voor een kruistocht tegen
het oosten, verbreker van de eenheid der
vakbeweging en verachter van de volks
wil" gebrandmerkt. Volgens het blad oe
fent de kardinaal krachtige druk uit op
het politieke en economische gebeuren
in de Westduitse Bondsrepubliek.
Naast deze polemiek publiceert het
blad een artikel over „het ware gezicht
van het politieke katholicisme", volgens
hetwelk de katholieke kerk wil optreden
als redder van de heerschappij van het
polie-kapitalisten arm in arm met de gees
telijkheid bereid zijn met bijbel en atoom
raketten op het Duitse volk los te slaan".
Enkele weken geleden zijn in Oost-
Berlijn en Rathenaw vier paters Jezuïten,
elf vooraanstaande vertegenwoordigers
van de katholieke lekenbeweging en nog
een geestelijke gearresteerd. Hiervoor
zijn geen redenen opgegeven.
Reeds geruime tijd worden er bij een
Utrechtenaar bestellingen huisbezorgd.
T die door een onbekend persoon telefo-
mperiaiisme. Xn hetjbyzonder worden de njsch aan divcrse winkelicrs zijn opfe.
geven. De opdrachten variëren van ge-
Jezuïeten er van beschuldigd in Rome ge
heime agenten op te leiden, die in de Sov
jet-Unie en de volksdemocratieën zouden
moeten gaan opereren
De „Leipziger Volkszeitung", ook een
blad van de Oostduitse communisten,
schrijft, dat in West-Duitsland de „mono-
'Onen 00^ b'er de cr's's>
1 2ai te boven komen.
de resultaten van de woning-
«~e2'nstelling blijkt het woningtekort
groot deel van het agrarische plat-
1 UCCi Vdtl I1CL agidl
alle d belangrijk ingelopen te zijn. Niet
de randprovincies vertonen deze
^t ""aar ook in het westen des lands
nog immer voortdurende nood-
;'_e, doen zich vrij uitgebreide encla-
waar van wonngtekort nauwe
geen spraake meer
"d
deze verschillen in de breedte
,'e#t'UCn z'c'1 'bans ook verschillen in de
e af te tekenen. Zelfs in gemeenten
"kor?en "og voortdurend groot woning-
w doet zich in toenemende mate het
De Algemene Vereniging voor Natuur
bescherming voor 's-Gravenhage en om
streken heeft in samenwerking met de
contact-commissie voor natuur- en land
schapbescherming een brochure sa
mengesteld, waarin aandacht wordt ge-
(Advertentie)
verbouwingen
VOORHAVEN 101 t£L 34971 ROTTERDAM
Veel belangstelling ondervinden de
>,-t ^_°erien er zijn er reusachtige on-
I°okVan KonS° en Ruanda en Oerundi.
'•sSe K de Kongolezen delen in die inte-
"iet altijd naar hun zin evenwel,
'"en straks zal zien.
heeft er véél geld voor over
r geK-°m te tonen wat het in zijn overzee-
'eden heeft gepresteerd in de zestig
dig', het er het bewind over voert
li' die t''d gewesten waren waar
'-ve U als het ware nog in primi-
(j„ '"estand leefde, blootgesteld aan
./'Ui Srillen van de natuur en aan al-
''in,*.,.z'ekten. Alléén reeds het merk-
paviijoen van de katholieke mis-
toe, de in enkele decennia afge-
iYi'0. "orme afstand tussen toen en nu
'Vf, '"richters ^hebben een buiten-
Jwarten te plaatsen: leken, pries-
goede gedachte gehad, in al de
van dit paviljoen verantwoor-
ts *1 zusters, ambachtslieden, journa-
1iad'0- en televisiemensen. Geen
lap. "'anke geeft daar uitleg, treedt
hp t"ten pub'ink 'n contact. Alléén
U "'amen en vrouwen zijn er aan
25,d' letterlijk en figuurlijk. De
Ispj., naissiebisschop die dat alles coör-
1 heeft zijn bureau buiten de zalen.
iSA bet paviljoen staan een klein
8? d" banken> voor de missen in open-
k6st'pj?.'e daar overwegend door zwarte
"s?6!» H n worden opgedragen. Soms
iiJfija e troebadoers van koning Bou-
ijst,--
H-M ZufGn reizende groep van een der-
"1 te zanSert3es die niet alleen
''ïh ahdi,eigeri 'aa'» maar ook in het, Ne-
-9. - het Frans, het Italiaans, het La-
Ja at
pn toe ook in., het Waals zin-
de goddelijke diensten met hun
tan," "Pluisteren, begeleid door hun
V lb 6c
Kongolese paviljoens, waar-
'aalstijl aan de rug van een reus-
'4i,8lliXi«i n'ldpad doet denken, kan men
ke van ,je Kongolese
'"h °dil]en: opgezette buffels, antilopen,
IVta n' aPen, vogels en andere die-
Mp9' en de toppunten zijn daar een
e®n olifant, beide van de groot-
ph men 'n Afrika aantreft.
j,
ptie 'n Londen opgezet in de enige
^p. eh die daar nog voor uitgerust
6n heeft"
p',',erdi
er vijf maanden lang, op
'iin8e'Velrwiepir'sen" tegelijk, aan de gi-
eVp„f_ Twintig mannen en vrouwen
ïl'C1, Wip3"® met de olifant bezig ge-
""oop5 huid alléén vijftienhonderd
Vv®' opgerold als een tapijt uit
djati
•*s m gekomen en onafgebroken
halve worden gehouden. Het was
eeuw geleden, dat het Londen-
se huis nog een dergelijke klant had ge
had.
Er is ook nog een Kongolees dorp,
met hutten, prauwen en paalwoningen, en
Kongolese bloemen en planten. Die hut
ten waren door zwarten bewoond, die er
zich met kunstambachten bezighielden
Ongelukkigerwijze is daar niet alles
gegaan zoals de overheid wel had gewild.
De zwarten hadden de indruk, dat zij
daar als curiosa waren neergezet. Zij von
den dat beledigend. Sommige lieden uit
het publiek droegen tot die ontstemming
bij, met dïe mensen bananen en dergelijke
aan te bieden, zoals men dat in de die
rentuin aan apen ziet doen. Dat was door
gaans niet slecht bedoeld, en bestemd
voor de kinderen, die zich in die gezin
nen bevonden. Maar de groten namen dat
niet. Zij mopperden onder elkaar, zetten
zich bij het werk met de rug naar het
publiek en deden alsof voor hen de blan
ken „lucht" waren. Dat kon zó niet blij
ven duren en de overheid heeft dat do
zijn ontevredenen in een vliegtuig gezet
en ze naar Kongo doen terugkeren.
Van een dergelijke ontevredenheid valt
helemaal niets te merken bij de zwarten
uit het paviljoen van de missies, die men
in Tervuren goede wpongelegenheid heeft
gegeven en goed worden verzorgd.
En hélemaal tevreden waren de drie
honderd zwarte soldaten van de Kongo
lese Openbare Macht, die anderhalve
maand geleden per Belgisch marinevaar
tuig hierheen waren gekomen en op vele
plaatsen te Brussel en elders, met hun
zeer goede fanfare, aan tal van parades
hebben deelgenomen, overal om hun mar
tiale houding toegejuicht en goed ontvan
gen en die op de Nationale Feestdag fier
als pauwen voor hun blanke koning Bou-
dewi.jn en duizenden Belgen hebben ge
defileerd. Enkele dagen lang hebben zij
de erewacht voor. zijn paleis opgetrok
ken.
Nog andere zwarten werden hier met
geestdrift ontvangen. Dat was in de eer
ste plaats het geval met een zwarte ko
ning, de Mwami Mutara III van Ruanda
en diens hofdansers, de Changwe Yetu.
Wij hebben een paar dagen geleden met
Mwami Mutara gedineerd, samen met
zijn echtgenote, zijn moeder en andere
leden van zijn familie. Zijn langzaam en
met zachte stem gesproken Frans was
correct en, wat nog beter is, wat hij zei-
de was zéér intelligent.
De Ruandezen, die zeer groot zijn de
Mwami zelf is twee meter lang zijn
de aristocraten van Afrika. Met trots zeg
gen zij, dat zij afstammen uit het Egypte
van de tijd der Farao's.
Mutara III is een groot vriend van de
Belgen. En hij is lier over wat zijn Bel
gische „landgenoten" met hun World Fair
in het aanschijn van de wereld hebben
gepresteerd.
vraagd voor de bedreiging, die de Euro
poortplannen bjj Rotterdam cn omgeving
opleveren voor het natuurreservaat „Dc
Beer" op dc kop van Rozenburg en voor
het gehele duingebied van Voorne.
De samenstellers van de brochure voe
ren aan, dat „De Beer" in voor- en na
jaar, dankzij een rijke flora, grote broed-
kolonies van verschillende zee- en trek
vogels uit diverse landen herbergt, het
geen een grote morele verplichting schept
tegenover de landen, waar zij vandaan
komen. Ook wordt gewezen op de „stille
wanneer
Prinses Margaretdie Colonel in chief' is van de Canadese Hooglanders,
gefotografeerd bij de inspectie van het regiment „Highland Light Infantry" in
Ontario_ Rechts de commandant majoor W. D. Gerrard.
Uit door het Centraal Bureau voor de
Statistiek gepubliceerde gegevens be
treffende het kleuteronderwijs in 1957
1958 blijkt, dat het aantal leerlingen per
1 januari 1958 361.936 bedroeg. Vergele
ken met het aantal per 1 januari 1957
betekent dit een stijging van 3'/» pet. De
geboortegeneraties, waaruit deze leerlin
gen afkomstig zijn, zijn vrijwel gelijk,
zodat de toeneming van het aantal leer
lingen geheel toegeschreven moet wor
den aan de nog steeds groeiende belang
stelling voor dit onderwijs.
Ook het aantal scholen en het aantal
leidsters nam toe, en wel met 4 resp, 3
pet.
(Van onze Haagse redactie)
Op vrijdag 15 augustus gaat in het
Seinposttheater in Scheveningen de pre
mière van de nieuwe muzikale komedie
Slaap kindje slaap.fjjg jn j^gj- Fran
se origineel Monsieur Masure heet en
in Londen de titel Odd man in gekregen
heeft.
Deze kolderieke komedie van Claude
Magnier zou eerst opgevoerd worden in
het Kurhauscabaret, maar door de
brand van juni, was deze zaal niet be
schikbaar. Bob Peters en mr. J. de
Blieck die deze komedie naar Nederland
hebben gebracht, kregen echter onver
wachte steun van (je directie van het
Seinposttheater die zowaar zelfs een
zeer behoorlijke toneelacconimodatie in
het filmtheatër aanbracht.
Van 15 lot 22 augustus zal deze ko
medie nu elke avond opgevoerd worden
door het trio Betsie Smeets, Johnny
Kraaykamp en Rijk de Gooyer. Voor de
beide t.v.-artiesten heeft Eli Asser en
kele zangteksten gemaakt in samenwer
king met Cor Lemaive.
Ook de gitarist Jan Blok is weer van
de partij, evenals Henk van Dijk aan
de vleugel. Albert Mol heeft de dansen
ingestudeerd.
recreatie" die, in de perioden, wanneer Betsie Smeets is afkomstig van de
het gebied niet voor publiek is afgesloten, Maastrichtse toneelschool en is reeds
aan tienduizenden wordt geboden.
Daartegenover staan de plannen voor
de Europoort, waarin onder meer gespro
ken wordt van de aanleg van een nieuwe
petroleumhaven, de bouw van werven en
een tweede hoogoven, die ten aanzien van
de hier gelegen natuurreservaten, w.o.
ook de Biesbos, een bedreiging vormen.
De mogelijkheid overwegend, dat er als
gevolg van de Deita-werken nieuwe na
tuurterreinen kunnen ontstaan, beveelt de
brochure 'n voortdurend wewillend over
leg aan tussen waterstaat en natuurbe
scherming, hetgeen ertoe kan leiden, dat
natuurterrein wordt gespaard, bijvoor
beeld door nieuwe dijken, waar dit geen
bezwaar oplevert, zo gunstig mogelijk
voor behoud van de natuur te traceren.
bij het Nieuw Nederlands Toneel werk
zaam geweest. Deze luchtige komedie
die o.m. in Londen firoot succes heeft
gehad, zal vier maanden in Amster
damse Kleine Comedie worden opge
voerd en van 1 tot 15 januari in het
Luxortheater in Rotterdam.
De danseres Milly Gramberg is met in
gang van 15 september verbonden aan het
Nederlands Ballet, Als gast werkte zij gis
teravond voor het eerst bij het Nederlands
Ballet in David Lichine's ballet „Invoca
tie", tijdens een voorstelling in liet Kur-
haus te Scheveningen.
De hernieuwde kennismaking met de
Portugese dirigent Pedro de Freitas Bran
co heeft slechts kort mogen duren, maar
hoe vluchtig of zijn verschijning voor he
Residentie-Orkest ook geweest moge zihi.
toch hebben de sterke indrukken die zijn
eerste optreden enige jaren geleden ge
wekt hebben, zich stellig gestabiliseerd. In
aanmerking genomen de bijzondere om
standigheden waaronder gastdirigenten
gedurende het Kprhaus-muziekseizoen te
werken hebben, moet men grote bewon
dering hebben voor hetgeen in deze korte
spanne tijds is gebracht. Het lag geheel
in de lijn van zijn aard om zowel aan de
muziek van Iberia als aan de meesters
van het Frans Impressionisme zijn groot
ste kracht te concentreren, en ook deze
laatste avond van zijn staggione heeft hij
met name aan Ravel en Turina een groots
huldeblijk gebracht, resp. met de Daphnis
et Cloé-Suite en Tzigane, en de Danses
Fantastiques. De eerste werken hebben
meer burgerrecht op ons repertoire dan
het werk van Turina. Toch is dit werk.
ofschoon het niet van vandaag is. van een
vurige kleur als van een schilderij van
Goya; vsteeds wisselend van karakter,
hartstochtelijk bewogen, breed-lyrisch van
cantilene en toch een gave eenheid ver
tonend welke van maat. tot maat haar
maker laat herkennen. Met een even su
blieme beheersing als brandende gloed
heeft Freitas Branco deze partituur door
middel van het Residentie-Orkest ten leve
gewekt en ons een wijle weggevoerd naar
het dromenland waar de Oriënt aan het
Westen de hand reikt.
Het was een sympathiek gebaar, dat
deze Portugees toch een klein huldeblijk
wilde brengen aan het adres van onze
eigen muziek, en daartoe had hij het Di
vertimento van Karei Mengelberg uit
verkoren. Dat was een goede" keus, alleen
reeds doordat men de even spitse als jo
yeuze muziek van deze Nederlander zo
(Van onze correspondent)
Met èèn artikel in het Tijdschrift voor Verkeerstechniek heeft de districts
commandant van de rijkspolitie te Leiden, drs. L. J. van der Mculen een einde
gemaakt aan een droom, die Nederland reeds vele tientallen jaren heeft ge
koesterd. De Nederlanders vonden het niet zo geslaagd, wanneer het buitenland
dacht., dat in het lage land iedereen op klompen liepgeraniums voor zijn raam
had staan en bij iedere stap acht windmolens tegenkwamMaar wanneer in het
buitenland, gepraat werd over de Nederlandse fiets, dan groeide er iets van trots
in het koele Hollandse hart. Dc fiets ivas een Nederlandse aangelegenheid cn het
kon ons met enige wrevel vervullen, wanneer wij buitenlandse steden dichte
drommen fietsen zagen rijdenDe fiets was van ons en het buitenland mocht
daar gebruik van maken, maar dan als uitzondering en niet als dagelijks
gebruiksvoorwerp. En nu heeft. drs. Van der Mculen va een diepgaande stadie
ontdekt, dat de Nederlandse fiets foutief ts gebouwd en dat dc Nederlandse
fietser een permanent gevaar vormt voor zichzelf en zijn omgeving. Want de
Nederlandse fiets is te hoog.
dan bmf van de Pe.dalen glijden en
an komen zij met beide benen op de
mTrUi0 s!aan- terwij] het zadelcontact
meestal niet verloren gaat. Wil deze
mli r verder rijden, dan reikt hij
s?artklam- n°et dc trapper en is
stariKiaai. De Nederlander heeft, wan-
neer hy zond-er ongelukken naast zijn
fiets is gekomen, altijd dat sprongetje
naar het zadel nodig voor hij weer ver
der kan rijden.
Vooral op kruispunten schept dit
pl0.e. ""oeilijkheden, die niet zelden
aanleiding zijn tot ernstige verkeerson
gevallen. Een berijder van de Neder
landse fiets, die op een druk kruispunt
links wil afslaan, moet al rijdende een
gaat.ie vinden in de stroom tegemoet
komend verkeer orh de bocht te kunnen
maken.
Wanneer wij onze fiets bestijgen,
moet dit met een sprongetje gebeuren
en als we eenmaal .,in" het zadel zitten,
wordt het een kwestie van balanceren.
Als men op een Hollandse fiets plotse
ling moet stoppen, moet men met een
zijsprong naast het rijwiel komen; ge
beurt dit in een verkeersopstopping, dan
ontbreekt de ruimte voor deze zijsprong
en het gevolg is een valpartij of een
krampachtig steunzoeken bij even wan
kele buren, een aanwezige auto of een
stoeprand.
Wanneer wij jn het buitenland de
fietsen bekeken, voelden we, tot nu toe
iets van meewarige vertedering; van
die kleine fietsjes, waar de berijder als
op een hobbelpaard overheen hangt.
Maar dit blijkt nu volgens het rapport
van drs. Van der Meulen een maatstaf
te zijn voor de veiligheid. Want, als de
berijders van deze kleine fietsjes plot
seling moeten stoppen, laten zij gewoon
Door ervaring geleerd, dat een der
gelijk gaatje altijd op het juiste mo
ment ontbreekt, begint de fietser door
gaans al met de nodige traagheid naar
links voor te sorteren, hetgeen voor
het achter hem komend verkeer, dat
rechtdoor wil grote moeilijkheden op
levert. Is hij echter bij de as van de
weg gekomen en is er op dat moment
geen onderbreking in de stroom van
tegemoetkomend verkeer, dan wordt
het een kwestie van balanceren, af
stappen, of doorrijden zonder de ver
eiste voorrang te verlenen.
Er worden op de drukke kruispunten
van de grote steden dagelijks treffen
de staaltjes van acrobatiek gedemon
streerd vooral door jongelieden, die het
soms minutenlang op een bijna stil
staande fiets uithouden. Aan afstappen
wordt meestal niet gedacht want het
opstappen kost zoveel tijd. dat een
goede kans om de overzijde te bereiken
niet benut zou kunnen worden.
Kan de fietser met geen mogelijkheid
zijn balans langer bewaren, dan gaat
hij een kinderlijk vertrouwen stellen
in de automobilisten, die hem tegemoet
rijden. Hij forceert de doorgang en ont
futselt daarmede de hem tegemoetrij-?
dende automobilisten hartkloppingen en
lelijke woordjes.
Na de oorlog scheen fietsend Neder
land nederigheid te gaan betrachten
door het minder hoog te zoeken. Met
tienduizenden kwamen de sportfietsjes
op de mai-kt. Doch in plaats, dat de
jonge fietsgeneratie van deze mode ge
bruik maakte om nu veiliger te kunnen
fietsen, sleepte zij de kleine fiets on
middellijk naar een reparatiewerkplaats
en verzocht daar het zadel op tophoog
te te brengen, waardoor de berijders
weer niet in staat waren met "beide
benen op de grond te staan, wanneer
■de toestand dit vergde.
De Nederlander wordt rnet een fiets
geboren hebben wij elkaar jarenlang
trots verteld en wij glimlachen breed,
wanneer een buitenlandse gast in on-ze
fietsmassa's op spitsuren door lichte
duizelingen werd bevangen.
Maar drs. Van der Meulen heeft ons
thans de ogen geopend en vertelddat
niet die buitenlanders maar wij duize
lig brlioren te zijn, omdat wij bijna
vanaf dr geboorte van de fiets te hoog
van het zadel hebben geblazen.
zelden hoort spelen. Met de aanduiding
spits en joyeus benadert men maar ten
halve het karakter van Karei Mengelbergs
muziek. Ze is, hoe speels als hij zijn mo
tieven moge opvatten, van een gedegen
factuur die zelfs ln een Divertimento het
klassiek stramien der sonate-vorm niet
versmaad, maar juist door deze objecti
verende aard waarin een lichte ironie te
onderkennen is, deze vorm acceptabel
maakt. Niet in het minst weet hij het or
kestraal palet te hanteren met. een vaar
digheid en smaalt die zijn motieven in
een uitstekend daglicht plaatsen. Als „ou
verture" van deze avond was het goed
gekozen en vond het veel waardering hij
het talrijk publiek.
Elise Czerfalti was de soliste van deze
avond met het Vioolconcert in E van
Bach. Men had haar liever in een meer
romantisch werk gehoord, wat meer met
haar aard overeenstemt. Nu verkreeg men
een academisch werkstuk dat meer plicht
matig dan overtuigend werd voorgedragen
en ook bij het auditorium geen grote in
druk achterliet. Daarentegen werd de di
rigent na zijn prachtige creatie van Daph
nis et Cloé met een ware ovatie uitgeleide
gedaan. M. M.
Ruim 150 schilderijen en tekeningen van
Vincent van Gogh zuilen eind september
a.s. per K.L.M. van Amsterdam naar
Amerika worden vervoerd, waar zy achter
eenvolgens te San Francisco, Los Angeles,
Portland cn Seattle zullen worden ten
toongesteld. De totale materiële waarde
van deze Van Gogh-collcctie de groot
ste ooit aan het buitenland in bruikleen
afgestaan wordt geschat tussen de 20
en 30 miljoen. De schilderijen en tekenin
gen zijn hoofdzakelijk afkomstig uit het
Stedelijk Museum te Amsterdam. De
K.L.M. zal deze kapitale kunstzending,
verdeeld over drie tot vier vluchten, naar
New York vervoeren, terwijl het vervoer
binnen de Verenigde Ctatei in handen is
gegeven van de Amerikaanse luchtvaart
maatschappij American Airlines.
Een neef van de schilder, ir. V. W. van
Gogh, zal met zyn echtgenote deze unieke
collectie op haar reis door dc Ver. Staten
vergezellen.
Bing Crosby is gisteren de trotse vader
geworden van een zoon, die bij de ge
boorte zeven pond en negen ons woog
Moeder en kind maken het, naar uit Los
Angeles wordt gemeld, uitstekend.
Crosby heeft vier volwassen zoons uit
zijn eerste huwelijk met Dixie Lee, die in
1952 overleed.
De acteur-zanger verklaarde, dat hij en
mevrouw Crosby, de 24-jarige actrice
Kathy Grant, met wie hij ln oktober van
verleden jaar in het huwelijk trad, vast
op een meisje hadden gerekend en eqn
roze baby-uitzet hadden aangeschaft.
„We hadden haar Mary Frances willen
noemen", voegde hij hieraan toe. „maar
nu zullen we een andere naam moeten
bedenken".
bak, grafkransen en grint tot het be
zoek van begrafenisondernemers, die
herhaaldelijk een vergeefse tocht moes
ten maken. Ongeveer een jaar geleden
begon dit spelletje met een inwoner uit
het westelijk deel van de stad, maar
onlangs was ook een ingezetene uit een
geheel ander stadsdeel de dupe.
De recherche, die de zaak in onder
zoek heeft, acht de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat hier meer dan één per
soon aan het werk is. Volgens verkla
ringen van de gedupeerde winkeliers,
zou de stem van de onbekende nu eens
wijzen op een jong persoon dan weer
op iemand van middelbare leeftijd. Op
éé'n punt stemmen ze evenwel met el
kaar overeen, namelijk, dat er een man
in het spel is! Naam en adres van de
gedupeerde(n) worden opverzoek van de
politie niet gepubliceerd.
Het staat thans vast, dat Tilburg zijn
nieuwe schouwburg, waarvoor onlangs
f 4.600.000.krediet werd verleend, mag
bouwen. Reeds een dag, nadat de ge
meenteraad het daartoe strekkend be
sluit nam, hechtten Ged. Staen van N.
Brabant hun goedkeuring aan het plan.
De ministeriële goedkeuring zou wor
den verstrekt indien voor 1 oktober a.s.
met de bouw kon worden begonnen.
Intussen is de minister van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid van oor
deel, dat op dit moment alle waarbor
gen aanwezig zijn, zodat hij het niet
bezwaarlijk achtte, reeds thans deze
vergunning uit te reiken. Tilburg is in
middels in het bezit gekomen van dit
belangrijk document en de eerste stap
naar verwezenlijking van de schouw
burg zal nu zijn de aanbesteding op 30
augustus.
Het comité van het Internationale
Geofysische Jaar heeft het Sovjetrussi-
sche voorstel aanvaard om het „jaar" te
verlengen, zo meldde Tass gisteren. Er
is niet meegedeeld met welke peroide
het wordt verlengd. He^ Geofysische Jaar
is op 1 juli 1957 begonnen en zou aanvan
kelijk achttien maanden duren.
Het college van Curatoren der r.-k.
Universiteit heeft de heer A. J. L. van
Egmond te De Bilt met ingang van 1
september 1958 in de rang van weten
schappelijk hoofdambtenaar benoemd tot
hoofd van de instrumentatiedienst bij de
faculteit der wis_ en natuurkunde. Te
vens heeft het College van Curatoren de
heer F. G. van den Brink te Utrecht met
ingang van 1 oktober 1958 benoemd tot
hoofdassistent aan de afdeling farmaco
logie der geneeskundefaculteit.
Tijdens een standwerkerspara
de, die op een feestterrein te Er
melo is gehouden, zijn de Amster
damse journalist B. en de 14-ja-
rige H. R. uit Apeldoorn gewond
geraakt, toen plotseling kogels
over het terrein floten.
De jongen kon na behandeling
in het ziekenhuis Salem naar huis
gaan, doch de Amsterdammer
moest er langer blijven, aangezien
hij een kogel in het been heeft ge
kregen, die operatief moet worden
verwijderd.
De kogels bleken afkomstig te
zijn uit het gebouw van de schiet
vereniging „Piet Cronjé", dicht
bij het feestterrein, waar ge
oefend werd. Zij moesten worden
opgevangen door een ijzeren plaat
van anderhalve centimeter dikte.
Deze bescherming, die al sedert
1923 in gebruik is, bleek op een
bepaalde plek zo dun te zijn ge
worden, dat de kogels er doorheen
gingen.
Predikanten kunnen thans op verzoek
uitstel verkrijgen van premiebetaling in
gevolge de Wet op dc Algemene Ouder-
domsvoorzicning. Dc minister van finan
ciën heeft besloten, dat ontvangers van
's ryksbeslastingen, by wie dergelijke
verzoeken moeten worden ingediend, be
voegd zyn dit uitstel te verlenen. Het
staat echter niet vast, dat dit uitstel de
finitieve vrijstelling wordt, want dit zal
afhangen van een eventuele gerechtelij
ke procedure.
De actie, die tot deze stand van zaken
heeft geleid, is ontketend en gevoerd
door een gereformeerd predikant te Uit-
huizermeeden, gesteund door de kerke-
raad van de Gereformeerde Kerk, onder
houdende artikel 31 k.o. in deze' plaats
De predikant poogt op grond van ge
moedsbezwaren vrijstelling van deze
premiebetaling te verkrijgen. Hij
zich niet tegen verzekeringen in het al
gemeen, doch wel tegen de wettelijke in
gevoerde algemene ouderdomsvoorziening
en speciaal waar deze verzekering pre
dikanten geldt. Hij en de kerkeraad me
nen dat de kerk dient te zorgen voor zijn
dienaren des woords, en niet de over
heid. Deze overtuiging wordt mede ge
grond op de Wet op de Kerkgenootschap
pen van september 1853.
Hij begon met een bezwaarschrift tegen
de A.O.W.-premie-betaling in te dienen
bij de belastinginspectie, en kwam toen
via de Raad van Arbeid terecht bij de so
ciale verzekeringsraad, die van oordeel
was, dat de verhouding kerk - staat bij
deze kwestie niet in het geding kwam en
een verzoek tot vrijstelling van premiebe
taling afwees.
De directeur van 's rijksbelastingen te
Groningen adviseerde daarop een request
om uitstel van betaling aan de minister
van financiën te zenden, die op 1 augus
tus gunstig op dit verzoek heeft beslist.
De predikant zal nu, wanneer hij de de
finitieve aanslag ontvangt bezwaar maken
tegen de premiebetaling bij de inspecteur
van belastingen en als dit bezwaar wordt
kant J afgewezen, in beroep gaan bij de belas
tingkamer van het gerechtshof te
Leeuwarden.