Davis per racefiets op zoek naar documenten Een tragedie uit de oertijd ontsluierd Tien jaar Mijnheer de Voorzitter A D GEEN VOORBEREIDINGEN VOOR ONMIDDELLIJKE ACTIE De melkboer belt weer aan iedere Zwolse flat-deur Koningin Emma herdacht Tijdelijk meer zon september eerste verhoren Oproep! Djakarta en Nieuw-Guinea <u~ Hartelijk dankwoord van Prinses Willielmina PLEZIER Pater J. van Wely O.P. 50 jaar priester Maar zijn probleem is niet opgelost Verbod praktijk uit te oefenen voor kamparts Een nieuwe opera van Gian-Carlo Menotti Redenaars kunnen hun hart in Zeist luchten EXODUS" UIT DE ARNHEMSE RAAD De zaak-de Wit in Curasao Nederlandse Jezuïeten naar het Midden-Oosten Roebels voor rood-China DINSDAG 12 AUGUSTUS 1953 PAGINA 3 In gesprek met vice-postulator van Newmans Zaligverklaring kl E vice-postulator in het kerke lijk proces voor de zaligver- aring van kardinaal Newman tiia Davis, wil geen minuut j verliezen bij de Hercules-taak tj.e. verrichten heeft Per s eiri er> niet zelden per race-fiets, Vp ^00r het land om de gege hs te verzamelen, die hem kun- helpen bij het pleidooi voor de hgverklaring. ^gr. Davis is vice-rector van liet ^roemde seminarie Oscott. dat Ve°K V€^e banden met Newman, is v bonden geweest, terwijl hij te ns dogmatiek doceert aan de estantse faculteit voor theolo- e aan de universiteit van Bir- lngham. hielen De controverse Newman-Faber Meende over de overgevoeligheid van Seg 1?an- die soms als een argument te- v'c>or m wordt aangevoerd, en waarbij tijg a' gedoeld wordt op de passages in egj-j, agboeken. wees mgr. Davis erop, dat ivgpphs deze aantekeningen zeer privé en niet voor publikatie waren be- 8etg?' ve,rv°lgens dienen wij niet te ver- sWrr,dat deze grote gevoeligheid van „..mag juist een van de voornaamste Newman s Humor d Dakota's terug naar Garoeda STICHTER VAN GENOOT SCHAP ST.-CATHARINA- APOSTOLAAT Wereldpremière te Brussel n Voorbeeld: Hyde Park Afscheid van 13 leden Geen vervolging wegens smaadschrift TREINBOTSING IN LONDEN H. VAN DER STAAK KLM- VERTEGENWOORDIGER IN RUSLAND De vondst van de z.g. „oreopithecus" in Toscane IN EEN SOORT moeras, be staande uit modderpoelen en on diepe waterlopen, zakte een werk- waardig oerwezen, op een mens gelijkend, in de drassige bodem weg. Eén misstap, twee misstap pen. De modder zoog het wezen naar omlaag. Dit worstelde, met de kracht der wanhoop, voortgedre ven door het aangeboren instinct van zelfbehoud. Maar het raakte uitgeput, zijn krachten begaven het en het oerwezen verdween om der de oppervlakte van het verra derlijk stuk grond, dat begaanbaar leek, doch een soort drijfzand was Deze tragedie moet tien miljoen jaar geleden hebben plaats gevon den. En ongeveer een week geleden troffen in een mijn te Baccinello bij Grossetto in Toscane mijnwer kers in een laag bruinkool het nog bijna gave skelet van het geheim' zinnige wezen aan. Alleen de sche del ontbrak. Enkele dagen later werd ook, enkele mefers verder, de schedel gevonden. En hiermede werd de grootste ontdekking ge daan, tot dusver geregistreerd op het gebied van de antropologie. I aak van prof. Huerzeler Gebroken i/S de heuvels van Yorkshire ontmoette race f-r' Dav's> voorovergebogen op zijn vi^-nets, met als enige bagage een bre- tic,r en een klein tasje tussen zijn pias- de,, ®§enjas achter op zijn fiets. „Wij vor- gsSbr zo vertelt hij tijdens een lang verh "in sePteml>er hopen wij met de ojj, ^ren te kunnen beginnen. De oproep °°k „.rieven van Newman, die ik bij deze tenff£faaS f°t Nederland richt, heeft bui gen j70011 veel slicces gehad. Er gaat ?ateriaal V'r0=Üoi"oo't dS P°St t?renft nie'1,A' j ces voor zaligverklaring niet als bewijs &eld wiri angzaan? maar. zeker komt het stukken kunnen worden aangevoerd, zijl van deze grote denker van de ne- lijijo ende eeuw steeds duidelijker om- vr0tnVoor ons te staan als een diepgeloviae liet r man die 'n een voortdurend contact God leefde; een geestelijk leider met Bowles die ook in Newmans levensbe schrijving door Wilfrid Ward is opgeno men waarin hij zijn aankomst en ont vangst op dit seminarie beschrijft op het feest van St.-Cecilia, dat daar met grote plechtigheid werd gevierd. Zij ergerden zich er misschien aan, zegt Newman, dat wij juist op dit grote festijn kwamen, want zij hebben de meest absurde ge dachten over ons. Tk geloof, dat zij den ken, dat ik nooit eet; als gevolg daarvan heb ik zo juist nog een goed diner gemist Hij beschrijft dan verder hoe hij bij die gelegenheid tot zijn grote vreugde tijdens het feestconcert de punch ontdekte tussen de gerechten en hij voegt eraantoe: „een zeer verstandige manier om zo naar mu ziek te luisteren." Prachtig en typisch Engels is ook zijn beschrijving in een brief van de maaltijd bij een Franse bis schop. Het vlees was een armzalige imi tatie van onze roastbeef, taai om het de schijn te geven dat het klaargemaakt was la Anglicaine. De thee was de meest absurde bespotting van „tea". Vol humor is ook de beschrijving van zijn gevoelens wanneer hij voor het eerst met een collar door Londen loopt na zijn overgang naar Rome. Talrijke andere brieven zou ik nog kunnen aanhalen om te bewijzen, dat het Newman niet aan een zeer geestige hu mor heeft ontbroken." Mgr. Davis besloot dit gesprek met te wijzen op de vele brieven, die hij van alle kanten ontvangt, waarin gewezen wordt op de grote betekenis die Newman heeft gehad in het geestelijk proces van veie convertieten. Ofschoon deze getuigenissen in een pro- kerkrechterlijke term luidt. Iedere getui genis in deze zin uit Nederland zou dus ook van betekenis kunnen zijn. Met de aansporing, dat hp zijn regenjas maar van de fiets moest halen, want het regent hard deze week in Yorkshire, neem ik afscheid van de vice-postulator, die mp belooft ook in Nederland over Newman te komen spreken, zo gauw de eerste fase van het proces is afgesloten. T. Z. &VCOIC11JIV u[ePe nederigheid en een x-.x warmvos- /art, die voor al zijn denken en de kracht putte in de uren die 'in j '"ovm puuuv, in iu-c UlC.il U tt,„ ?°orbracht voor het tabernakel. N: len i zo vervolgde mgr. Davis, „zul- door de promotor fidei of populair ü0(,,etnd de advocaat van de duivel, dr. ^ae», moeilijkheden naar voren worden SppJÏ Iedereen denkt hierbij vanzelf- tnet 1?IKJ aar* het dispuut van Newman fegel ber ove'r de veranderingen in de s van het Engelse oratorium, die de ïfev~'benoemde zonder medeweten van, k'iilx311 aan H°me had voorgelegd, ter- ;Ve Newman toch de stichter was ge- van het oratorium in Engeland. n„ L^tatoriaan Father Dennis Sbeil, die log Jaar ou(l is en als novice Newman kend heeft, beëindigde zo pas een Gbp,.IlIeuWe studie over deze Newman- s'aK k.Con'r°verse en heeft het beste ver- °°it i rover geschreven, dat tot nu toe hoe ,s samengesteld. Het is merkwaardig f'aan Ze langc> magere, vergrijsde Orato- eg tveer een nieuw leven begonnen is dat AerI°opt van energie, nu hij beseft kei t9n getuigenis een belangrijke scha- zïli„" z'Jn in het proces van Newmans 'Verklaring. g/jAet verslag dat Father Shell nu heeft •hat, even over deze twist tussen New- Vor Faber, blijkt sterker dan ooit te ^ijg dat Newman hier geen ogenblik [ogA^Sbonlijke geraaktheid heeft willen maar uitsluitend de principiële on- 6i<I van Fabers optreden heeft willen s/strepen." zij toch belangrijk als „suasio" zijn zoals de Mgr. Davis, de vice-postulator in het inleidend proces voor de zalig verklaring van kardinaal Newman verzocht ons bekendheid te geven aan onderstaande oproep, aan weik verzoek wij gaarne gevolg geven; „The informatory process of the cause of Cardinal Newman has re cently been introduced in the Arch diocese of Birmingham. The Vic.e-Postulator of the cause (Very Rev. Monsignor H. France Davis, Oscott College, Sutton Cold- field, Warwickshire. England) wiches to inform everyone con cerned that authentic copies of everything Newman wrote, wild be required to be sent to Rome for examination. The Vice-Postulato? therefore woud be grateful for exact copies of, or information con cerning, any sv.ch documents in anyone's possession. It woud be helpfui if copies of letters are signed by a notary or parish priest as exact. At the same time, the Vice-Pos- tulator would appreciate permission to print any letters that are sent in a forthcoming general edition." •Ark,- - - -- - --- Veringen is van Newmans grote in- Wavl0p ipder die met hem in aanraking hij jh1- Iedereen voelde bij Newman, dat hls Jmerdaad sprak van hart tot hart, zo- 'Oü n wapenspreuk als kardinaal ook is e biden. Zijn overgrote gevoeligheid h défaut de ses qualités. Al; aar Newman was toch wel qgn. som- vSti eas- De onlangs verschenen uitgave Schjj <Z'''n „Autobiographical Writings" de indruk te bevestigen, dat hij lk^t.Jtleiancholiek iemand was." Deze op- ïrot*Iag hoort men nogal eens, zelfs van ?0u ..Nswman-vrienden. „Talrijke brieven '^ren ';er ontkenning hiervan kunnen ci- ••g^jC', antwoordde mgr. Davis hierop, hrj"bbliceerde en nog niet gepubliceerde ki{ (v11- Neem b.v. de brief, die hij van- seott geschreven heeft aan Frederick ''z<' lijd van mechanische hnlpeti Westelijke diplomaten hebben gisteren in Djakarta verklaard, dat er geen aanwij zingen zjjn. dat Indonesië een onmiddel lijke actie heeft voorbereid om zich met geweld meester te maken van westelijk Nieuw-Guinea. Een regeringswoordvoer der heeft herhaald, dat president Soekar- no de gelofte had afgelegd het beheer over Nieuw-Guinea door vreedzame middelen terug te krjjgen. Hoewel het Indonesische kabinet heeft beraadslaagd Over de vraag of de kwes tie Nieuw-Guinea weer aan de volgende Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zal worden voorgelegd, is hierover nog geen officiële verklaring uitgegeven Een regeringswoordvoerder in Djakarta hee.,. gisteren verklaard, dat de Dakota- i nestellen, welke de Indonesische regering van de Garoeda Indonesian Airways heeft gehuurd, niet voor militaire operaties wor den gebruikt. De vliegtuigen, die het grootste deel uit maken van de 20 Dakota's van de G.I.A., zouden vandaag weer aan de maatschap pij worden teruggegeven, zodat de bin nenlandse vliegdiensten, die op 9 augus tus werden gestaakt, dan kunnen worden hervpt. Tot dusver is nog geen officiële verkla ring over het gebruik van de vliegtuigen door de regering verschenen, behalve dan een verklaring van de G.I.A., dat zij wer den gebruikt voor de „belangen van de regering" Ganis Harsono, de woordvoerder van het ministerie vat, buitenlandse zaken, ver klaarde later, dat de GIA-toestellen niet zijn gebruikt voor het vervoer van troe pen. Zij werden gebruikt voor het over brengen van voedsel- en kledingvoorraden naar de buitengewesten1' zo zei hij. „Het is volkomen onwaar om te zeggen, dat in Indonesië militaire strijdmachten worden opgebouwd". De legerwoordvoerder was niet beschik baar voor het verstrekken van inlichtin gen. In Djakarta was gisteravond geen enke le aanwijzing te bespeuren voor ongebrui kelijke activiteit. Volgens gewoonlijk goed ingelichte krin gen te Washington, die goed op de hoogte zijn niet Indonesische zaken, is het vrij wel zeker, dat de vliegtuigen van de Ga roeda gebruikt worden voor heR overbren gen van troepen en voorraden van Soe- rabaja, Bali 'en. Djakarta naar Celebes, waar de strjjd tegen de opstandelingen voortduurt. „Bijzonder erkentelijk voor de hartelijke wjjze, waarop de 100ste geboortedag van mijn geliefde moeder herdacht is, wens ik mijn vreugde daarover iangs deze weg tot uitdrukking te brengen. De bloemenhulde haatr gebracht, de kor te plechtigheid in de Nieuwe Kerk te Delft waren een schone uifimg van de gevoelens, die bij zovelen voortleven" aldus sprak gisteravond HK.H prinses Wilhelmdna voor de beide zenders Hilver sum. „treffend zijn de artikelen door de grote meerderheid van de pere, aan haar gewijd, evenals de persoonlijke brieven, e landbouw, vergeten ive weldie ik mocht ontvangen Zij alle getuigen "<'ns I van zoveel fijn gevoel efi zoveel begrip dat er zij het zeer spaar. J en waardering voor haar persoonlijkheid, I voor haar streven, voor het doel, dat zij toch nog wel paarden worden zich im haar leven gesteld had; bovenal. j van h-a-ar liefde voor haar volk. Wat zij [w va-u li-aai i'icjl-u-c vwi jracri wxn.. xij voor hel zware werk op het voor mijn man en mij en voor ons kind ''iirj i-s geweest, is niet onder woorden te krelukkig maardat de boer brengen Haar voorbeeld leve nog l-arng in '''et Vergeet, dat ook deze dieren, net k' mens, bij warm weer vaak tten naar 'n verkoelende dronk. ons aller herinnering voort". De toespraak werd voorafgegaan door 't volkslied van Waldeck-Pyrmomt, gespeeld door het Radio Phi'l-harmondsch Orkest, en besloten met het Wilhelmus. Houd een Flexa schilder- feest: Knap uw huis op met kleur op hout en muren. Doe het gezellig met z'n allen 't Is in een wip voor jaren klaar met: de veif voor het schiklerfeest Vraag het gratis boekje 'Knap het op met kleur' aan FLEXApostbus 2, Leiden. (Van onze correspondent) Op vrijdag 15 augustus viert pater Jos. van Wely O.P. te Zwolle zijn gouden priesterjubileum. De jubilaris stichtte in de jaren twintig het religieus genoot schap; de zusters Dominicanessen van het St.-Catharina-apostolaat, dat thans acht huizen in het land telt, met te Zwolle het moederhuis. De zusters stellen zich ten doel naar de eisen des tijds charitatief- sociaal werk te verrichten, zoals maat schappelijk parochiewerk, gezinszorg, ver pleging van jonge kinderen die geen thuis hebben, opvoeding van oudere meisjes en sinds kort ook bejaardenzorg- Pater Van Wely }s 0p 20 december 1882 te Amsterdam geboren. In september 1901 trad hij in de Dominicaner orde. Na zijn priesterwijding en de bekroning van zijn filosofische en theologische studies mét een lecoraat, volgde hij drie jaren colleges aan de universiteit van Preiburg (Zw.). In 1913 werd hij in het studiehuis te Zwolle be noemd tot professor in de fundamentele theologie en apologie. In de volgende ja ren richtte de jubilaris, samen met de huidige moeder-overste Dominica Troos ter, de zusters Dominicanessen van het St.-Catharina-apostolaat op, waarvan hij de leiding bleef behouden, ook nadat hij in 1932 werd vereerd met een professoraat aan het Angelicum te Rome. Spoedig keer de pater Van Wely in ons iand terug, om gezondheidsredenen. Hij doceerde daarna Thomistische speculatieve moraal aan het Albertinum te Nijmegen. In 1943 na 30 jaren professoraat kon hij zich blijvend vestigen in het Ca- tharina-huis te Zwolle om de verdere ontwikkeling van dit apostolaat te leiden. Verscheidene publikaties staan op naam van de jubilaris. Hij pleitte in de jaren twintig met vuur voor meer persoonlijk oom-toot met niet-kat h o lie kenHetzelfde .bepleitte hij in_ de kring v-ati d-e Petrus Canisiusvereniging, wat de stoot gaf tot een reorganisatie en later naamsverande-1 ring in St.-Willebrordusvereniging- Op naam van pater Van Wely staan voorts een standaardwerk over Schaepman en enige verzenbundels: „Advent". „Geeste lijke liederen en „Vader, onze Vader". ?-eAaatS'e,braChI hem 'n contact met de dichter Willem de Mérode. Studies over mystiek en mystieken versr-henen in De beiaard en De stad op de berg. In gereformeerde kring .werd pater Van Wely vaak als spreker genodigd. Hij was ook via de radio te beluisteren en talrijk zijn verder de retraites en recollecties, die hij vooral voor priesters en religieuzen hield. (Van onze correspondent) Voor het eerst na veertien dagen melk- oorlog zijn de Zwolse sljjters gisteren weer de trappen van de flats opgeklommen. De Zwolse melkverkopersbond en de coöpera tie hebben in een gelijkluidende circulaire aan de huisvrouwen medegedeeld, dat de proef van vier weken (voortijdig) gestaakt zou worden. Zij zeggen, dat uit de reacties wel is gebleken, dat voor het sociaal motief van melkboeren te bewegen aan de huisdeu ren te komen. Het actie-comité van de flatbewoonsters, waarin uitsluitend mannen zitting hebben en dat als een spontane reactie tot stand kwam, heeft een slot-circulaire aan zijn „soldaten" gezonden. Opgemerkt wordt daarin, dat het bezorgprobleem door het herstellen van de oude toestand niet is opgelost. Het comité meent, dat het bezorgen o.m. d-e slijters begrip bestaat. Het beeld is door de felle reacties echter scheef ge- een Probleem is, omdat bij de sanering trokken, zodat het nemen van de juiste beslissing niet wel mogelijk bleek. Ten slotte werd gezegd, dat het op hoge prijs zal worden gesteld, als de bereid heid wordt betoond, de melk toch beneden aan de straatdeur te halen. Het laatste was gisteren echter slechts sporadisch het geval, want ten slotte ging hét erom de De minister van binnenlandse zaken van de Duitse staat Sleeswjjk-Holstein heeft mevrouw Hertha Oberhaeuser, die arts was in het concentratiekamp Ravens- brueck, verboden praktijk uit te oefenen. Mevrouw Oberhaeuse-r is in 1947 in Neurenberg to-t 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld, omdat zij in 1942 in Ra-vens- brueck vensched-deme gevangenen d-oor mid-del van injecties zou hebben gedood. In 1952 we-rd zij uit gevangenschap ont slagen. Zij vestigde zich toen als arts im St-ocksee. alleen is gelet op de omzetgrootte en niet op een spreiding van de flatgebouwen over zoveel mogelijk en jonge sljjters. In overweging wordt gegeven hierin wij ziging te brengen, of de Ilatsljjters een knecht te geven, diie geheel of gedeeltelijk uit de saneringspot betaald zou kunnen worden. Op initiatief Van de logopedist W. L. K. van Oosten te Zeist is in deze plaats, in het Walkartpark bij de mu ziektent een sprekershoek ingesteld, waar ieder, die da«.rtoe behoefte ge voelt het hare of het z?fne zal kunnen zeggen van een onderwerp, dM de spre ker na aan het hart ligt. De heer Van Oosten had enige maanden geleden aan B. en W. van Zeist voorgesteld zulk een sprekershoek te organiseren, naar het voorbeeld vxan de „Speaker's cor ners" in het Londense Hye Park. B. en W. zijn met dit voorstel akteoord gegaan en hebben de leiding opgedragen aan de heer Van Oosten. Op vrijdag avond 15 augustuB zal op deze plaats de eerste spreker 0-f spreekster te half acht starten. Ofschoon er geen kosten a-an zijn verbonden, wordt de woordvoerders, in afwijking van de, gan-g van zaken in Hye Park voorlopig enige beperking opgelegd. De maximum-spreek-tijd is tien minuten. (V-am o-nze Brusselse correspondent) In de tweede helft van de-z-e maand zal hie-r in d>e ton-eetoaal van het Amerikaan se pa-vilijoen op d-e Expo de wereldpre mière van „Mani-a Go-lovi-n", een ndeuwe ope-ra vam Giam-C-airio M-enotti die spe ciaal voor d-e Brusselse Weirel-d-tentoons-tel- 1-in-g werd geschreven wonden opge voerd. Het werk aal gebracht wonden d-oor de National Broadcasting Compamy-Ope-ra Company", die een opvallende plaats heeft verworven in de Verenigde Stoten. „M-a-ri-a Gol-o-vin" is het diend-e werk da-t d-oor de N.B.C besteld werd. Het is een rqmantisc-h-tragisohe opera in drie be drijven, die gespeeld wordt door zeve-n person-ag-es en waarin g-ebrui-k wordt ge maakt van twee ton-es-l-monteringen en een stam-daard-orkest. (Van onze correspondent) In de gistermiddag gehouden raads vergadering van Arnhem heeft niet minder dan één derde deel van het aantal raadsleden afscheid genomen: 3 van de P.v.d.A.. de enige communist, 1 CHTJ. 1 VVD en niet minder van 7 le den van de KVP-fractie. Dij is het re sultaat van de laatste strijd rond de stembus. Burgemeester Matser heeft met. grote weemoed in zijn afscheidsrede tot de vertrekkende raadsleden gewag gemaakt van deze grote verandering. Hij bracht dank aan de leden, die niet meer in de raad zullen terugkeren, van wie er en kelen reeds van 1946 af zitting hadden en die zulk verdienstelijk werk hebben ver richt voor de wederopbouw van de door de oorlog zo zwaar gehavende stad. (Van o-nze weerkundige medewerker) I-n Zuid-Limburg werd gisteren nog 25 gr. C. gemeten, maar elders i-n o-ns lamd bleef het 3 tot 5 graden koeler d-an zon dag. In de tot-e n-a-m-iddag en avond be reikte o-n-s een onweerefro-nit. dat i-n de nach-t verder over ons land trok. Van morgen regende he-t im het noorden van ons la-nd mo-g langd-uri-g. Op tal van plaatsen werd va-nmorgen veel regen gemet-en In Ba-rn-eve-ld 30 mm, i-n Leeuwarden 22 en aan de Friese Wad- denkust bijna 50 mm. Uit het wes-te-n heeft ons een gebied met fl-i-nke opklaringen bereikt, maar ten zuldweste-n van Engela-nd nadert alweer een storingsfro-n-t met veel bewolking, waaruit wa-t li-obte re-gen val-t. De ver betering, die van-daag ons 1-and be-reikte, zal hierd-oor slechts vam tijdelijke aard zij-n, zod-at reeds mor-gen de bewolking alweer ka-n toenemen. He-t ontbreekt nog steeds aan sterke hoged-rukgebieden, die aa-n d-e grote depressie-activiteit een ein de zouden kun-nen maken. Zowel de rec-hter in eerste aanleg als het hof van justitie te Curaqao heeft maandag beslist, de journa-list De Wit inzake de aanklac-ht wegens smaadschrift niet te vervolgen. Zoals bekend had de verdediger verzet aangetekend tegen de dagvaarding, waardoor instructie en een gerechtelijke uitspraak nodig waren betreffende de noodzaak van de vervol ging. Zowel in eerste als in tweede aan leg is het. verzoek om vervolging nu dus verworpen. Twee treinen zijn vanochtend niet ver van het station London-Bridge in Zuid- Londen met elkaar in botsing gekomen. Zeven personen zijn gewond naar een zie kenhuis overgebracht. Zij bevonden zich in twee rijtuigen, die ontspoord waren. De hoogeerw. pater generaal van de Jezuïten heeft bepaald, dat enige leden der Nederlandse provincie van de So ciëteit van Jezus zullen worden aange wezen om in groter internationaal ver band te worden ingezet bij het werk in het Nabije Oosten, met name in Liba non en Syrië. Er werken in het Nabije Oosten reeds paters uit andere provin cies der Jezuïten; in Libanon leiden zij o.a. de St.-Jozefuniversiteit te Beiroet. Tot vertegenwoordiger va-n de K.L.M. im d-e Sovjet-Uni-e is meit ingang vain 1 oktober a.s. benoemd de heer H. J. van dje-r Staak, to-t n-u to-e dlistoiotsvertegem- woord-iger van de K.L.M. te Mü-nc-hen. Hij volgt hiermede de heer F. W. Tel-ders o-p, die tijdelijk me-t d-ezie functie was be last. De heer Van der Staak zal z-ioh in de tweede helft va-n september niaa-r zijn nieuwe standplaats Moskou begeven. jt/T ORGEN, 13 augustus, bekleedt -AA mr. dr. L. Kortenhorst tien jaar het voorzitterschap van de Tweede Kamer. In een maatschap pelijke functie van minder uitzon derlijke aard geldt de tijdspanne van tien jaren nauwelijks of niet als een reden voor publieke her denking. Maar waar de lustra aan de voorzitters van onze volksver tegenwoordiging zo spaarzaam blij ken toegemeten, is er alle aanlei ding de heer Kortenhorst morgen reeds hartelijk te huldigen, in de hoop, dat dit over twee en een half jaar nog eens even hartelijk kan worden herhaald. Voor het voorzitterschap der Tweede Kqmer gelden hoge maatstaven. De Voorzitter moet leiding geven aan de debatten. Daartoe moet hij o-p de eer ste plaats een kenner bij uitstek zijn van het Reglement van Orde; hij moet ook werkelijk boven de partijen staan, maar hij moet vooral een vanzelfspre kend overwicht hebben, in staat om het zeer uiteenlopende gezelschap in dit hoge college zijn gezag te doen voelen. Dr. Kortenhorst beschikt over de hier voor vereiste eigenschappen in ruime mate. Doch door de wijze, waarop hij van zijn zetel af de Kamer leidt, heeft hij op zijn ambt het stempel gezet van zijn boeiende persoonlijkheid. Dr. Kortenhorst zet een zeer eerbied waardige traditie van katholieke staats lieden op de voorzitterszetel voort. Hij doét het weer anders dan mr. Kooien en jhr. Ruys de Beerenbrouck, die regen ten waren in de oude stijl. Ruys bestond het om een minister, die, in de late avond aan het woord gekomen, zijn rede afbrak met de aankondiging deze de volgende dag voort te zetten, toe te voe gen: „De orde in de Kamer wordt door mij bepaald. Ik verzoek de minister rijn rede voort te zetten". En de minis ter moest nog een kwartier zijn toe- -praak vervolgen. Mr. Van Schaik. die voo-rz. waK van 1929 tot 1933 en daarna weer onderbroken door de oorlog van 1937 tot 1948 kende het Reglement van Orde als geen ander en liet zich niets ontgaan. Met gewetensvolle nauw gezetheid zat hij op zijn zetel en bleef daar uren achtereen de debatten lei den. En dan was er prof. Aalberse. in 1936 en 1937. die gemoedelijker was. maar met eenzelfde vanzelfsprekende autoriteit. Op deze illustere rij sluit dr. Kortenhorst met ere aan, ONS parlement is wel eens het saai ste van Europa genoemd. Hoe dat ZU, zeker is dat het niet in de aard ligt van ons volk, noch in die van zijn politieke representanten om zich over te geven aan de roes van de eigen welspre kendheid en nog minder om snel handge meen te raken, elkander met inktpot ten en meubilair te belagen of zelfs maar beledigingen naar het hoofd te slingeren. De taak van Kamerbode is een der rustigste ter wereld. De welsprekendheid' welke in deze his torische ruimte nochtans weerklonken heeft, is tegenwoordig helaas ver schraald door de ingewikkeldheid van en bijgevolg de specialisatie in de onder scheiden takken van landsbestuur. Wie de Handelingen leest, zal menigmaal de toewijding en de serieuze behandeling van de sprekers willen prijzen, doch he laas zelden hun eloquentie. Onder" die omstandigheden is het als het ware een geschenk aan de Kamer de heer Korten horst tot voorzitter te hebben. Dr. Kor tenhorst is een woordkunstenaar van bij zondere begaafdheid. Had hij daarvan vroeger reeds in geschrifte en in rede voeringen blijk gegeven, sedert hij de leiding van d*> Kamer in handen nam heeft hij de ruimte gekregen, waarin zijn talent volledig to-t zijn recht kon komen. Bij belangrijke gebeurtenissen in het leven van ons volk heeft hij op indruk wekkende wijze de gevoelens van ons volk vertolkt en daardoor de band tus sen volk en parlement verstevigd. Wij denken aan redevoeringen als bij de watersnoodramp of bij de novemberda gen van „Hongarije*, Maar ook bij minder dramatische ge legenheden weet hij met zijn woord een flonkering te geven aan de debatten. Daartoe kan hij putten uit een bijzonder grote belezenheid en brede eruditie, wel ke hij niet alledaags in Nederland met een grote slagvaardigheid en met een onbedwingbare humor te pas brengt. Deze eigenschappen zijn voor de dage lijkse praktijk van het parlementaire te ven wellicht nog belangrijker. Dr. Kortenhorst bewaart temidden van aïile specialismen de geest van de „homo ludens" in de nobele betekenis van dat woord. Dat betekent, dat hij ook de ernst van het spel op zijn waarde schat. Het is niet toevallig, dat dezelfde Ka mervoorzitter, die menigmaal de dis cussie door een goed geplaatste kwink slag weet te ontspannen, terzelfdertijd het decorum van de Kamer met nieu we statigheid bezielde. Vóór hem kwam de voorzitter, die nog altijd in rok en zwarte das is gekleed, binnen onder het geroezemoes der aanwezige leden en moest, voorafgegaan door zijn Kamer bewaarder, maar zien hoe zijn zetel te bereiken. Dr. Kortenhorst heeft dat veranderd. Thans kondigt de Kamerbe waarder door de microfoon de komst van de Voorzitter aan, waarop alten zich van hun plaats verheffen en wachten tot hij zijn plaats heeft ingenomen. Door deze respectbetuiging aan de Voorzitter, dat is goed gezien respecteert de Ka mer op de eerste plaats haar eigen waardigheid, welke, eenmaal veilig ge steld, dan ook weer gemakkelijker de humor en een zekere gemoedelijkheid verdraagt. Met eenzelfde geestelijke lenig heid verbindt dr. Kortenhorst zijn voor name smaak voor het erfgoed van onze beschaving met een intense belang stelling voor de vraagstukken van de hedendaagse maatschappij en voor mo derne cultuurverschijnselen. HET is niet te verwonderen, dat dr. Korcenhorst zich onder alle partij en sympathie en achting verworven heeft. De huidige „leider van de opposi tie", prof. Oud schreef, alweer geruime tijd geleden, in zijn parlementaire ge schiedenis over het toenmalige Kamer lid: „Kortenhorst is alle stroefheid vreemd; hij heeft een vlotheid en bemin nelijkheid van optreden, die hem gemak kelijk vrienden bezorgen, ook waar men het niet met hem eens is". Oud voor spelde toen en daar was weinig pro fetengave voor nodig dat dr. Korten horst zijn plaats in de Kamer steeds met bekwaamheid zou blijven vervullen. Wel, dat is uitgekomen en de sympa thie van de mede-Kamerieden is onder zijn voorzitterschap slechts toegenomen Wij hopen van harte, dat dr. Korten horst nog vele jaren een inspirerend voorbeeld voor de Kamer zal blijven en dat zijn stijl er «obool sal maken. De zgn. Oreopithecus was gevonden en nog wel geheel intact. Tot dusver heeft men slechts fragmenten kunnen opdel ven van wezens, de zgn. primaten, die ais voorlopers van de mens werden be schouwd: een schedel, tanden, enkele beenderen. Hieruit construeerden de ge leerden dan het. geheel. Zo was het om een enkel voorbeeld te noemen met de beroemde Pithecantropus Erectus van Java, een der meest sensationele ontdek kingen, waarover overigens spoedig een buitengewoon felle polemiek ontstond waarin Nederlandse geleerden een belang rijk aandeel hebben gehad. Het was voorts een Nederlandse missionaris,' pater Ver hoeven, die op Timor de resten van een zgn. negrito-mens vond, welke, evenals de Pithecantropus, een ware revolutie teweeg bracht in de opvattingen der an tropologen omtrent de oorsprong van de ™ens. De ontdekking van Grossetto, waarover we dezer dagen reeds in. het kort bericht ten, moet, zegt men, een algehele omwen teling teweeg brengen in de heersende op vattingen ten aanzien van het voorkomen van bepaalde, dierlijke levensvormen op onze aarde. Aangezien hier het laatste woord nog niet gesproken is, willen we slechts even de achtergrond van deze ont dekking weergeven, welke momenteel in de wetenschappelijke wereld druk be sproken wordt. Na de ontdekking van het unieke fosiel hebben Italiaanse deskun digen het nadere onderzoek overgelaten aan prof. Huerzeler van het Natuurhisto risch Museum te Basel, een algemeen er kende autoriteit in de paleontologie en die als het ware het vinden van de Oreopi thecus voorspeld heeft. Er is vrijdag te Moskou een aikkoord ge tekend over Russische hulp aan de Chinese volksrepubliek, aldus heeft Tass gisteren gemeld. Het akkoord voorziet in technische hulp voor de bouw en d'e uitbreiding van een aantal metaalbedrijven, chemische fabrie ken, machinefabrieken, kolenmijnen, hout verwerkende bedrij ven en elektrische cen trales. Prof. Huerzeler Hij voorspelde in een lezing, welke hij in 1956 voor een groep geleerden te New York hield, dat in de naaste toekomst wel licht een volledig skelet zou gevonden worden van een wezen, op een mens ge- lijkend, dat zou kunnen worden be- schouwd als een voorloper van de homo sapiens, waarvan tot dusver algemeen aangenomen werd, dat deze niet eerder dan vijftig of zestig duizend jaar geleden op de aarde kan zijn verschenen. Zijn gr°ndde °P onderzoekin- SrfjtriJ5fn verricht °P fragmenten. en ln 1896 eveneens in een Italiaanse mijn werden gevonden. Een gc?]oog. die zich voor de pale- interesseerde, zond deze frag- S naar de bekende paleontoloog Pa"l Gevats te Parijs, die ze determi- lis behorend tot een aapachtig wezen van de familie der meerkatten. En- e fossielen andere bleven in Parijs werden later naar Florence en Pisa overgebracht, waar prof. Huerzeler ze herhaaldelijk bestudeerde. Hij heeft ook de opgravingen van het thans zo druk besproken skelet geleid en niet gerust, voordat ook de schedel werd gevonden en het dus geheel intact was. Prof. Huerzeler maar hij niet alleen staat de theorie voor, dat apen en mensen van twee verschillende soorten voorouders" afstammen, die elk afzon derlijk miljoenen en miljoenen jaren ge leden (men spreekt van veertig miljoen) ofschoon voortgekomen uit een en de zelfde voorvader, een geheel eigen ont wikkelingsgang doormaakten. Naar zijn mening is de „Oreopithecus" een tamelijk vergevorderd specimen en bevestigt hij zijn theorie volkomen. Hij wijkt met deze theorie af van Darwins leer, die tot een afstamming van de mens direct van de apen concludeert. De geologische formatie, waarin het skelet gevonden werd wijst op een ouderdom van tién tot twaalf miljoen ja ren, hetgeen nog wel iets minder is dan veertig miljoen. Maar prof. Huerzeler sprepkt dan ook van een ver gevorderd specimen en neemt aan, dat er miljoenen jaren overheen gingen, voordat de soort het stadium bereikte, waarin het wezen verkeerde. Overigens, omtrent de ouderdom van de bruinkoollagen in de mijn van Baccinello bestaat onder de geologen geen twijfel. Ze geven toe, dat er een verschil van één of twee miljoen jaren kan zijn, maar meer niet. Vandaar dat voorbehoud van tien of twaalf miljoen jaren. De „Oreopithecus" heeft de officiële naam „Oreopithecus Bamboli" gekregen, naar de plaats, waar de eerste fragmenten ervan de vorige eeuw gevonden werden. Het in de mijn van Baccinello ontdekte skelet werd gevonden in een zwemmende houding als een reusachtige kikvors. Het is een uiterst moeilijk karwei ge weest, om het blok bruinkool, waarin zich het skelet bevond, uit de mijn los te ma ken. Toen dit gebeurde, brak het blok in tweeën. Maar tevoren was het skelet in gips gezet en het zal nu ook mogelijk zijn. het geheel te reconstueren. Toen het brok brak ontstond er een kleine paniek onder de met het uitgraven belaste mijnwerkers en de toeziende geleerden. Maar spoedig kon een geruststellende verklaring worden uitgegeven, en nadat de twee stukken aan de oppervlakte waren gebracht, kre gen de vele, van alle kanten toegesnelde, persfotografen, filmoperateurs en televi sie-cineasten gelegenheid er opnamen van te maken.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 3