De blauwe doffer van
op Orleans
loog
Joop W esterholt
„HET SPROOKJE VAN ZUNDERT"
Schiedams historie in het kort verteld
Bij het heengaan van de Paters
van Elburg en van Reijsen O.P.
Geheugen-hulp
bloemencorso
OP ZONDAG
SEPTEMBER
zundert
DE KOSTEN VOOR DEZE TRIP BEDRAGEN 7.-
v.
p—
6.000ste schip op
Waterweg binnen
Naam van Schiedamse duivensport
hoog
gehouden
Uit de bloemen
Monopole Theater
Burgerlijke Stand
Jeugdbeweging verliest twee vooruit
strevende aalmoezeniers
Jaarverslag W. S. M.
Wat Schiedam verloor
en
vond
Vrachten markt
De dood van Gravin Aleida en het verlenen
van het recht van het Opperste Kleed
VERDWENEN
JONGEN TERUG
GEVONDEN
ROTTERDAM
Burgerlijke Stand
N 5 C
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1958
PAGINA 2
Het jiestspel
„De held van Benghazi"
Spanning rond de valplank
GESLAAGD
nieuwe schledamsche courant
EXCELSIOR GEEFT
SOIREE DANSANTE
BENOEMING
IN ROTTERDAM:
Daling reizigersvervoer
ONTSLAG NOTARISSEN
Speciaal voor onze lezers organiseren wij de welbekende trip
per touringcar naar
U zult hier fantastische werkstukken met een zeldzame kleu
renpracht kunnen bewonderen.
(met inbegrip van een tribuneplaats van f 2.50 en een kop koffis)
Op de heenreis wordt een bezoek gebracht aan het Liesbos,
terwijl op de terugweg Breda nog wordt aangedaan.
Wij vertrekken om 9.10 uur precies vanaf de Koemarkt te
Schiedam en zijn weer terug om ongeveer 20.00 uur.
Kaarten 2ijn van heden af verkrijgbaar aan ons kantoor Dam
18 te Schiedam.
DE AFD. PROPAGANDA.
Een vreemdeling in Schiedam
VANDIKTEBANK VOOR
GEMEENTEWERKEN
üittli
Elke poorter
ARGENTIJNSE LUC.HT'
VAARTMIJ VERDWIJN!
VAN SCHIPHOL j
In bossen bij Hoog-Soeren
Slechts 4 dagen later
DJAKARTA ONTBIED?
ZAAKGELASTIGDE
c sï m
gezin met dit persoonlijke succes en te
vens was het een eer voor de Schiedamse
duivensport in het algemeen.
Joop Westerholt met zijn jonge blauwe doffer, die zondag jl. eerste werd
van het district Rotterdam, in de nationale wedvlucht op Orleans.
Zoals bij zovele liefhebbers het geval
is, nemen de duiven in het gezin Wester-
holt in de Van Ruysdaellaan35 een be
langrijke plaats in. In een achterkamer
op de tweede verdieping van zijn etage-
woning heeft Joop Westerholt zijn duiven
een modelwoning ingericht waarin het
voor de snelwiekerg goed verblijven is.
Natuurlijk wordt door hem de wed
strijdsport bedreven, maar voor alles is
hij de dierenvriend die en met hem
z'n vrouw en de oudere kinderen een
bron van genot en ontspanning vindt
in het houden en kweken van postduiven.
Het buitenkansje hem ten deel gevallen
om als districtswinnaar in de grote na
tionale duivenvlucht op Orleans uit de
bus te komen was voor ons aanleiding
een kennis te gaan maken met het gezin
Westerholt en onze gelukwensen te voe
gen bij de vele welke het sinds gisteren
in ontvangst mocht nemen. Staande voor
het hok hebben wij de blauwe doffer
een z.g. jaarling bekeken, die voor zijn
baas een overvloed van prijzen in de
wacht wist te slepen. De blauwe huist in
een kleine woning naast zijn oudèr3 waar
in hij samen met zijn duivin een jong
verzorgt. Zijn vader heeft tijdens de ge
houden fondvluchten ook de nodige suc
cessen geboekt. Op 5 juli JA eerste op
Ruffec (710 km.) en veertien dagen later
een derde prijs in de vlucht op Periquoux,
een afstand van maar even 794 km. Geen
wonder ook dat de heer Westerholt de
zoon van deze snelvlieger tijdens de af-
richtingsvluchten voor jaarlingen met
grote belangstelling heeft gadegeslagen.
Ook hij bleek uit het goede hout gesne
den. Van de zes vluchten viermaal in de
prijzen, wil voor een jonge duif alles zeg
gen Het is dan ook geen wonder, dat zijn
baas besloot, hem in te zetten op Orleans,
de jaarlijkse grote nationale, waaraan
duiven van alle leeftijden deel kunnen
nemen. Als verstandig duivenhouder be
sloot Joop Westerholt niet al te grote
financiële risico's te nemen, maar zette
zijn doffer z.g. vol in bij de Rotterdamse
bond.
DE KORENBEURS heeft gedurende de
tentoonstelling „Hobby's en bloemen" heel
wat bloemen geherbergd.
Ter ere van de expositie waren er op
het bordes bovendien drie van de bekende
bakken met bloemen geplaatst. Ze maak
ten een bijzonder decoratieve indruk, ver
levendigden de aanblik van het oude ge
bouw ten zeerste.
Bij het sluiten van de expositie werden
ook deze bloemen weggehaald. Jammer.
De Korenbeurs, nu uit de bloemen, mag
er nog steeds zijn, maar menige voorbij
ganger zal nu toch iets missen.
Zijn die bakken met hun kleurige gera
niums ergens opgeborgen? Of sieren ze
elders een stadsbeeld?
Het zou niet eens zo'n slecht idee zijn,
om de Korenbeurs voor goed met wat
groen en bloemen te decoreren.
Misschien heeft men nog een paar van
die bloemenbakken over. Men zette ze dan
op het nu kale bordes neer, al is het sei
zoen dan bijna voorbij.
Elke dag tovert dan op menig gezicht
een glimlach.
Dank zij die bloemen.
DAMWACHTER
Dit is een film, die zich afspeelt tijdens
de Duitse bezetting van Tripolitanië. De
hoofdrol wordt vervuld door de bekende
acteur Curt Jürgens, door wie uitstekend
pel wordt geleverd. De handeling draait
om een uitputtende tocht van een Engel
se patrouille door de woestijn. Ze gaat
tot en met donderdagavond in het Mono-
pole-theater. K.F.C.-keuring 18 jaar.
Zondagmorgen heerst er natuurlijk weer
de gebruikelijke spanning rond de val
plank, waar Joop Westerholt alle weken
zijn op trek gezonden duiven zit op te
wachten. Via de radio had hij vernomen,
dat de duiven daar in Orleans bij gun
stig weer om 6.30 uur gelost waren. De
wind was zuidwest, dus stond het vast dat
er snelle tijden gemaakt zouden worden.
Het moet voor hem een groot moment
geweest zijn. toen de blauwe rond twaalf
uur als een steen boven zijn hok naar
beneden kwam duiken, om hierna via de
valplank het hok in te schieten waar zijn
duivin en jong hem wachtten
Zijn baas begreep onmiddellijk, dat de
doffer een goede tijd gemaakt moest
hebben, een tijd welke later bleek de
beste te zijn uit het gehele district. Met
de gemaakte tijd van 12 uur en 4 minuten
had de blauwe doffer voor Joop Wester
holt alles verdiend, wat er maar te ver
dienen viel, o.a. een koningspool, de fiets,
de S.T.B. enz. enz
Groot was natuurlijk de vreugde in het
De gelukkige bezitter van. deze prijs-
doffer maakt er geen geheim van. dat hij
bij de wedvluchten alleen het zg. nestspel
toepast. Bovendien houdt hij z'n duiven
in een open hok. Elk uur van de dag kun
nen de duiven naar buiten. Ze cirkelen
hoog in de lucht of zoeken vertier in
bouw- of weideland aan de overkant van
de Maas. Na z'n thuiskomst zocht de blau
we doffer na tien minuten zijn hokgenotea
alweer op. Hij was in het geheel niet ver
moeid na het vliegen van de 480 km.
welke hij in 5% uur heeft afgelegd. Als
alles gaat, zoals het gaan moet, dan zal
de doffer het volgende seizoen nog meer
malen door z'n baas op trek worden ge
zonden en naar wij voor beiden hopen
met veel succes. Het zal het genot van
duiven te houden voor de fam. Wester
holt slechts vergroten. Bij de kinderen,
zeven in getal, zal de wijze waarop hun
ouders met de dieren omgaan, als een
goed voorbeeld werken. De duiven op 1%'n
beurt zullen door hun prima conditie nlg
menig prijsje voor 'hun baas in de wacht
slepen.
De namen van de eigenaars van de ne
gen overige best geplaatste duiven zijn
als volgt: v. d. Hoeven (BI. Doffer) 12.5;
Delmonte 12.12; C. Koogje 12.14, J Koogje
12.25, Hinten 12.32. Deze vier zijn club
genoten van de heer Westerholt, leden
van „De Postduif". Vervolgens van Gogh
(BI. Doffer) 12.32, De Ruiter (De Postduif)
12.34; Kerkhof en Delmotte (beiden op
12.35 en leden van de „Blauwe Doffer".
GEBOREN: Frederika, dochter van A.
Staat en M. M. Bats. David, zoon van
T. van Eijk en K. Peters. Imelda A. J.,
dochter van J. C. W. Kreischer en C.
Polak. Pieter D.. zoon van M. Verlinde
en C. W. Bas. Gerardus H., zoon van
P. H. Bockkom en M. P. van den Bosch.
Marijke L. A., dochter van C. A. Sosef
en J. P. Baart. Robertus A., zoon van
J. H. Bonte en F. A. de Nijs. Gerardus
F. J., zoon van G. F. J. Bruinhof en C. M.
Frederiks. Peter, zoon van F. K. Harts
en P. C. Kok. Monica B. M., dochter
van T. Korteland en W. C. Pil. Antoi
nette T., dochter van A. J. Batenburg en
E. Dries. Esther M., dochter van J. van
Suijlekom en J. W. Snep. Frederik W„
zoon van F- W. van Bergen en W. Valk.
Theodorus S. P., zoon van S. Reij en
J. C. L. de Wolf. Jeanne M„ dochter
van H. Stolk en J. J. Janse.
OVERLEDEN: J. E. Groenhorst 11 m.
Voor het Praktijkdiploma Engelse han
delscorrespondentie slaagden in augustus
1958 de dames: Gr. van Wieringen en P.
J. v. d. Windt, alsmede de heren: J. P.
Huihoven, C. Muys, M. van Veelen en E.
de Wolff. Voor het certificaat. Nederland
se handelscorrespondentie de dames: J.
Gijsen, H. Korporaal, K. Pijnacker, G. v.
Wieringen en de heren: J. v. d- Bosch, A.
Canters, A. Hanemaayer en C. Schreiner.
Allen cursisten van de heer H. Meyers te
Schiedam.
Temidden van een periode van opgang
wordt met het heengaan van de paters
van Elburg en van Rejjsen o.p., de r.-k.
jeugdbeweging ten zeerste getroffen. Het
was toch pater Van Elburg, die het vorig
jaar de taak op zich nam de K.A.J. Cen
trum te formeren. Onder zijn stuwende
kracht kwam er weer volop leven in het
gebouw naast de Frankelandse kerk. Ka-
jotters van deze parochie in samenwer
king met die van de Gorzen en Haven
parochie schiepen zich hier een gezellig
thuis waarin weer de nodige activiteiten
werden ontplooit en waarvan pater Van
Elburg toch de grote animator is geweest.
Juist nu men doende is het gebouw nog
te verbeteren en de voorbereiding voor
een groot Schiedams jeugdappel druk
gaande is, gaat pater Van Elburg de stad
verlaten Zij n opvolger zal ongetwijfeld
zijn werk voortzetten terwijl de kajotters
de gemaakte plannen zullen verwezenlij
ken. In hun analen zal echter de korte
tijd' dat pater Van Elburg aalmoezenier
mocht zijn, geboekstaafd blijven als een
vruchtbare, waarin zij een vriend en gees
telijk raadsman aan hun zijde vonden,
met begrip voor hun moeilijkheden en
noden.
Ook de leerlingen van de r.-k. huis
houdschool zullen in pater Van Elburg
een docent gaan verliezen, die zich bij het
geven van het godsdienstonderricht van
een zijde heeft doen kennen, welke de
jeugd goed ligt. Evenals de r.-k. politie
mannen van St.-Michael en de leden van
de K.A.B. zullen zij aan hem de meest
prettige en dankbare herinneringen bewa
ren.
Als stedeljjk adviseur van alle katholie
ke sociale 'verenigingen was pater Van
Elburg geïnteresseerd bij elke Schiedam
se activiteit op dit gebied,' een interesse
welke hij, waar dit maar mogelijk was.
steeds in daden heeft weten om te zetten.''
Pater van Reijsen en zijn gidsen
In de Singelparochie was pater J. van
Reijsen o.p. de aalmoezenier van de vrou
welijke jeugdbeweging. Schiedam is de
eerste standplaats geweest van deze nog
Dogblad voo<- Sc^do-*» o^streker
80ste Jaargang No. 23764
DAM 18
SCHIEDAM
TELEFOON 86152
POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4 3
ADVERTENTIES
f 0.15 p«r mm-hoogte. Bij contract
specia«le tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
f 0.30 per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven.
KAMPIOENEN
tot 20 woorden f 0.50 bij vooruitbe
taling. Elk woord meer 3 ct. Maxi
mum 60 woorden.
Alle advertentie-oir ders worden afge
sloten en uitgevoerd overeenkomstig
de Regelen voor het Advertentie-
wezen.
ABONNEMENTEN
7.40 per kwartaal, f 2.54 per
i f 4
maand en f 0.59 per week.
jeugdige priester, die zich zo tot de jeugd
voelt aangetrokken. De gidsen en kabou
ters zullen hem missen, evenals de pries
terstudente in hun vakantieclub „St.-Jan"
en de misdienaars voor wie hij de jaarlijk
se uitgaansdag altijd tot een groot feest
wist te maken. De kinderzangvereniging
„Zingende Jeugd" had aan pater Van
Reijsen een ambitieus adviseur, die veel
heeft bijgedragen tot het succes van de
jaarlijks te geven uitvoeringen. Hem
wacht in Langeboom een taak, die weer
met de muziek te maken heeft. Donder
dagavond kan de Singeljeugd in het paro
chiegebouw afscheid nemen van pater
Van Reijsen en ongetwijfeld zullen velen
van deze gelegenheid gebruik maken.
In verband met de wisseling van het
seizoen (van Cricket naar voetbal) heeft
de ontspanningscommissie van Excelsior
op de laatste cricketzondag een soirée-
dansante georganiseerd in „Musis Sa
crum". Muzikale medewerking zal ver
leend worden door „The Rhytmen Aces".
Onze oud-stadgenoot de heer N. Over
de Vest, eertijds wachtmeester bij de
Rijkspolitie te Oudenbosch, is benoemd
tot wachtmeester der Rijkspolitie le klas
se en benoemd tot postcommandant te
Sprundel.
Passage-theater: Scampolo (a.l.), week
dagen 2 en 8.15, zaterdag en zondag 2. 4.15,
7, en 9 uur.
Monopole-theater: De held van Benghazi
(18 3,)j weekdagen 3, 7 en 9 uur; zater
dag en zondag 3, 5, 7 en 9 uur.
DONDERDAG
Wijkcentrum Nieuwland: propaganda-
bijeenkomst Kath. Kring, 8 uur.
R.-K. BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
SINT-LIDUINA
Hoofdgebouw Dam 8: Volwassenen
maandag 7—8.30; dinsdag 10—12 2—5 en
8.30; woensdag 25 en 78.30 donder
dag 10—12 en 2—5; vrijdag 2—5 en 1—8.30:
zaterdag 10—12 en 2—5.
Jeugd; woensdag 24; donderdag 45
zaterdag 1—3.
Boven 14 Jaar ook: woensdag 87.30.
Jeugdleeszaal: dinsdag, donderdag vrij
dag van 45.30 uur.
Filiqal Rijnstraat 1: dinsdag 8.308;
vrijdag 78.
Nieuwland: Wijkgebouw Dr. Wibautplein
(zijingang): jeugd: woensdag van 1.305
uur; volwassenen woensdag en vrijdag
van 7—8.30 uur.
Filiaal Emmastraat 3: maandag 78,
woensdag 7—8.30; vrijdag 7—8.30.
Filiaal Kerkweg 46. Kethel: zondag
11 30—12 30
NACHTDIENST APOTHEKEN
Deze week; Apotheek Van Westendorp,
Singel 81.
WOENSDAG
Rotterdamse Schouwburg, Aert van
Nesstraat 120: Spotgeesten - Blijspel van
Noel Coward, door het Rotterdams Toneel
o.r.v. Ton Lutz, 20 uur.
Groote "Schouwburg, Zuidplein 60: Ka
mertjeszonde van Herman Heyermans of
Rooie Sien van Marius Spree, door het
Amsterdams Volkstoneel, 20 u.ur.
Stadhuisbeiaard, Coolsingel 40: Beiaard
concert door Gijs Brinks, Baarn, 20 uur.
Kruiskade: Circus van Bever; 20 uur.
BIOSCOPEN
Programma's van 22 t/m 28 augustus
Arena: De tien geboden (a. i.) Capitol: Die
man is gevaarlijk (18 J.) Centraal: Heimweh,
dort wo die Blumen blühen (18 j.) Cineac-
AD: Vader heeft 't moeilijk (a. 1.) Cineac-
NRC: Actualiteiten (doorl. voorst.) (a. I.)
Colosseum: De rode Pimpernel (18 j.) Har
monie: De kampioen-fietsjongen (a. 1.) Lu-
mière: Als ouder slapen (18 J.) Lutusca:
De reis om de wereld in 80 dagen (14 j.)
Luxor: Mon oncle (a. 1.) Metro: A en C bij
de kannibalen (a. 1.) Passage (Schiedam i:
Scampolo (14 j.) Prinses: Und Abends in die
Scala (a. L.) Rex: Jungle Jim in de koppen-
snellersvallei (14 j.) Scala: The bridge om
the river Kwai (14 j.) Thalia: De circusheid
(a. 1.) 't Venster: Spook te koop (a. 1.)
Victoria: Sissi. keizerin en moeder (a. 1.).
Aan het verslag van de W S.M over
1957 is het volgende ontleend:
Konden wij in de laatste jaren steeds
melding maken van een stijging van het
reizigersvervoer op onze interlokale auto
busdiensten, in de loop van het boekjaar
1957 moesten wij aanvankelijk ee.n zekere
stabilisatie op het peil van vorig jaar en
vervolgens een lichte achteruitgang van
da vervoersomvang constateren, hetgeen
resulteerde in een daling, gemiddeld over
het gehele jaar van het aantal vervoerde
reizigers van 1.35 pet., nl. van 6.032.000 in
1956 tot 5.951.000 in 1957. Deze daling deed
zich uitsluitend gevoelen in het vervoer
op enkele reis- en retourbiljetten. Het ver
voer op week- en maandabonnementen
vertoonde zelfs een absolute toeneming
met 2,4 pet. ten opzichte van 1956, waar
door dit vervoer relatief toenam van 22,8
pet in vorig jaar tot 23,7 pet. van het
totale vervoer in dit jaar Deze ver-
hóuöingscijfers warerif"voor het vervoer op
enkele-reisbiljetten resp. 18 1 en 17.8 pet
voor het vervoer op retourbiljetten 59,1
en 58,5 pet.
Ondanks de daling van de vervoers
omvang op de lokale en interlokale auto
busdiensten steeg de opbrengst van het
personenvervoer van 2.785 718,28 in 1956
tot 2.872 476,37 in i957 tengevolge van
de bovenvermelde tariefsverhoging voor
de stadsdienst te Delft en de doorwerking
van de per 1 oktober 1956 ingevoerde
tariefsverhoging voor de interlokale auto
busdiensten, terwijl daartoe mede bijdroeg
het door ons voor enkele reisbureaus,
waaronder onze doC'hte,rondernemtog«'Pull-
man Expres-Amova n.v.. verrichtte toeris
tische vervoer.
Het totale aantal afgelegde autobus-
kilometers daalde in het boekjaar tot
5.176.000 vergeleken bij 5.185.000 km in '56
De opbrengst van het goederenvervoer
in het verslagjaar bedroeg 632.577,67
tegen 632 149,80 in 1956. De per 1 april
ingevoerde tariefsverhoging, geldend voor
alle goederen behalve kolen, had een be
hoorlijke stijging van de opbrengst doen
verwachten Dat deze niet werd gereali
seerd, is te wijten aan het feit dat het
binnenkomende vervoer, hoofdzakelijk be
staande uit kolen, een teruggang van 8
pet. vertoonde t.o.v. het voorgaande jaar
Voor een belangrijk deel is dit het ge
volg van de zachte winter; bovendien was
in het Westland echter sprake van een
verdere overgang van kolenstook op olie-
stook voor de verwarming va,n kassen en
warenhuizen.
De totale omvang van het goederenver
voer bedroeg in 1957 224.525 ton tegen
235 417 ton in 1956; 17 847 beladen wagens
ve^oerden wij in 1957 over ons net, welk
Bij K.B. is aan de notarissen mr. C. Punt
te Noordwijk, de heer C. J. van Holst
van Ingen te Wijhe en de heer W. H. Lub
bers te Amsterdam eervol ontslag ver
leend.
liet werk aan de nieuwe ulo-school in de St..Liduinastraat, waar voorheen
de technische school stond, vordert snel. Het beton voor de fundering is al
gostort.
Te bevragen aan het hoofdbureau van
politie tussen 912.30 uur en 26 uur:
portemonnee met inhoud, kindertasje
met inhoud, kinderbril, sleutelbos, auto-
step, liederenbundel, 5 houten deksels,
ondergebit.
Te bevragen bij de vinders: bescher-
mingsdop van bromfiets, v. Haaren, Nic.
Beetsstraat 22, bril, J, Fransen, Gal
jootstraat 6a, ondergebit, J. Rebers,
"rugmanstraat 36, loden pijp, A- Pij
nacker, W. Frankelandsestraat 76, 1 mud
kolen en gonjezak, P. Scheffer. Lorentz-
laan 36b, speelbal. J. Polderdijk, Harg-
singel 13, Kethel, autostep, Elderkamp,
Lange Kerkstraat 33, autostep, P. Kor-
pel, Mgr. Nolenslaan 321, kinderschepje,
Chr. v. Eden, Broersveld 13, autostep,
K. Boets, Goeman, Borgesiuslaan 58, zon
nebril in étui, J. Keuzenkamp, van Ho-
gendorpstraat 28, zonnebril in étui, Rood-
bol, Rubensplein 16, bril in étui, D. Bred-
dels, Groenelaan 7, bril in étui. Van
Hoem, Hoogstraat 17, sleutel, v.d. Horst,
Celsiusstraat 28a, sleutel met plaatje,
A. Admiraal, Oosterstraat 14, kinder
beursje met inhoud, M. Knook, Buiten
havenweg 164b, kinderportemonnee, J.
Klerks, Hoogstraat 44, étui met foto's,
Wolthuis, beveiliging. Wilton F'.ienoord.
bedrag aan geld, P. H. Frederik, De Sa-
vornin Lohmanlaan 26. halsketting. H.
Geerdes. Tuinlaan 106, speldje, De Jong,
Nieuwe Haven 69, medaille, R. Zijlstra,
Broersvest 95, armbandje, A. Schuitman,
Molensingel 47, 1 paar kinderschoenen,
mevr. Vermey, Amalia van Solmsstraat
29b, kinderjack, Broekarts, P. K. O. Laan
134, badpak en badmuts, A. Kempers,
Perenlaan 30, Kethel, padvjndersriem, D.
Collé, Da Costastraat 5a.
ROTTERDAM, 25 augustus 1958.
23 aug. v.m.: 300 ton palmpitten Wormerveer,
130 ton blik Hoogeveen. 203 ton milocorn Wans-
sum, 80 ton milocorn Veghel, 200 ton borax en
200 ton oud_ijzer Dordrecht 100 ton suiker Be-
dum, 100 ton suiker Groningen, 125 ton katoen
Helmond, 433 ton cellulose Arnhem, 260 ton
cellulose Maastricht. 152 ton gerst Wormerveer
341 ton lijnzaad Zwolle 339 ton lijnzaad Wees-
perkarspel, 705 ton fosfaat Veghel (2 schepen),
180 ton super Renkum, 138 ton super Den Briel,
200 ton koffie Amsterdam, 102 ton tarwe Til.
burg. 102 ton tarwe Alkmaar, 180 ton kolen
Amsterdam. Totaal 55 reizen.
25 aug. vm.: 680 ton kolen Harculo 122 ton
diversen Ravestein, 1160 ton cokesgruis Am
sterdam, 743 ton granen Lochem, 120 ton gra_
nen Den Hulst, 500 ton stukgoed Den Helder,
250 ton stukgoed Amsterdam, 299 ton gerst
Wormerveer.
7
SCHIEDAM, OP 18 MAART 1275 door gravin Alcida tot stad verheven, had toen
geenszins nog het aanzien van een stad: er stond een eenvoudige kerk en
een gasthuis voor oude, behoeftige lieden. Daaromheen groepeerden zich enige
huizen met riet gedekt, welke stonden aan beide zijden van de Kruisstraat vanaf
„de dam", langs de Goijstraat later Hoogstraat en langs de Butterstraat,
vanaf de Kruisstraat. Het punt, waar deze drie straten tezamen kwamen,
noemde men „de drie weechscec", een zeer algemene naam in die dagen voor
een driesprong. Vervolgens zag men overal groene open velden, doorsneden met
landwegen en sloten. Van die open velden was het „marctvelt" het voornaamste,
omdat daar de weekmarkt werd gehouden. Daar verrees ook het stadhuis. De
oudste aantekening over dit „stedchuis" vonden wij in 1486, zoals wij mededeel
den, maar reeds in 1305 waren de burgemeesters van Schiedam ter „eerste dag
vaart" van graaf Willem III, bijgenaamd „de Goede", doch daarover later.
Gravin Aleida liet niets achterwege
om haar stad groot te maken. Tot uit
breiding van de handel en scheepvaart
wist zij van haar neef. graaf Floris V.
te verkrijgen, dat haar onderdanen van
de grafelijke tol werden vrijgesteld. Dit
privilegie werd in 1278 volgens ande
ren in 1274 aan de tollenaars te Am-
mers. Niemantsvrient, Moordrecht. Dub-
beimonde, Dordrecht, Geervliet en Strine-
monde bekend gemaakt. Door deze tol
vrijheid werd het verkeer van onze stad
op genoemde plaatsen niet weinig bevor
derd.
Tussen primo maart en 9 april van
het jaar 1284 is gravin Aleida in haar
woning, het Huis te Riviere, overleden.
Haar stoffelijk overschot werd te Valen-
cyn naast dai mo haar in 1257 overleden
man, Jan I van Avesnes, bijgezet. Voor
de ingezetenen van onze nog jonge stad
was haar overlijden een groot verlies niet
alleen, maar het stichtte ook tevens enige
verwarring. Immers, bij het verdrag van
12R8 wa=: weliswaar de zoon van gravin
Aleida, Floris van Henegouwen, tot „Heer
van Schiedam" benoerojd, maar hij be
moeide zich tijdens het leven van zijn
moeder bitter weinig met de aangelegen
heden van onze stad, met het gevolg, dat
hij voor Schiedam een vreemdeling was
en is gebleven.
Reeds in januari 1286 moest „ter ar
mer behoef" raad en daad worden geno
men: de heren schepenen stelden zich
daarom in verbinding met heer Floris
van Henegouwen, nu „heer van Schiedam"
Na gemeen overleg kwam aldus tot stand
het privilege „van het recht van het
beste cleet". Waar de heren schepenen
deze oorkonde hebben opgemaakt, wordt
niet vermeld. Opvallend is wel: ten eerste
dat dit recht van het „beste cleet" ten
behoeve van het St.-Jacobs Gasthuis werd
geheven en vervolgens, dat de heren sche
penen heer Floris van Henegouwen en de
proost van Koningsveld verzochten deze
oorkonrto mot hun zeael te bezegelen,
„want die port (nl. Schiedam) sunder
os".'waaruit volgt, dat
onze stad in dat jaar nog geen stadsze
gei had. Ook de datering van deze oor
konde vraagt een nadere toelichting.
Daar staat namelijk: „dese brief was
ghemaket ende ghegheven in den iaren
ons heren MCCLXXX sex des ander
daghes na, dertien daghe", d.w.z., dat op
7 januari 1286 deze brief was gezegeld,
In de toelichting op de kapitaaldienst
van de begroting voor de dienst van Ge
meentewerken voor het dienstjaar 1958
staat aangekondigd de aanschaffing van
t vandiktebank ter vervanging van een
versleten vandiktebank ten dienste van de
afdeling Onderhoud Gebouwen. In uitzicht
werd gesteld, dat het, deswege benodigde
bedrag, hetwelk op f 7.500.- werd geraamd
bij afzonderlijk besluit aan de begroting
zou worden toegevoegd.
De directeur van gemeentewerken be
richtte B. en W. het noodzakelijk te ach
ten thans tot vernieuwing van de totaal
versleten bank over te gaan. Voorts wordt
het zeer gewenst geacht, dat de nieuw
aan te schaffen vandikteschaafmachine
wordt geleverd met gedeelde drukbalken
en gedeelde aanvoerwalsen, waardoor hout
van ongelijke dikte gelijktijdig kan wor
den geschaafd. Ook wordt prijs gesteld
op bijlevering van een automatische druk
knopbeveiliging en een meetklok. Deze
voorzieningen leiden er echter toe, dat de
aanschaffingskosten moeten worden ge
steld op f 9.150.-. Deze vandikteschaafma
chine zou in 10 jaar kunnen worden af
geschreven. B. en W. zijn van mening,
dat aan het verzoek van de directeur
van gemeentewerken dient te worden
voldaan. Zij stellen de raad voor het voor
de aanschaffing benodigde krediet van
9.150- te verlenen.
,s
'L.j
aangezien tussen Kerstmis en Driekonin
gen dertien dagen liggen.
De korte inhoud van bovengenoemde
oorkonde komt hierop neer: van elke
poorter van Schiedam, hetzij een man of
een vrouw, moest, wanneer hij of zij bin
nen deze stad kwam te overlijden, zijn
„beste cleet'-, d.w.z. zijn beste kostuum
ii trun opji,i> pon -'an het St.-Jacobs
Gasthuis ten behoeve van de armen wor
den afgestaan. Ook wanneer een poor
ter buiten onze stad kwam te overlijden,
zou men aan dit recht van het „beste
cleet" moeten voldoen. Wanneer iemand
weigerde aan dit recht van het „beste-
cleei" te w lien, '.ouden de heren sche
penen zorgen, dat dit wel geschiedde.
Jaarlijks moest voor de heren schepenen
van het ontvangene rekening worden ge
daan. In de zeventiende eeuw kwam het
veelvuldig voor, dat men „tot redemptie
vant beste cleet" aldus lezen wij in
diverse notariële akten een zekere som
gelds aan het Gasthuis schonk. In 1843
werd deze bepaling van het beste kleed
door het bestuur van onze stad afgeschaft.
Op de vraag, waarom de proost van
Koningsveld zijn zegel, dus zijn goedkeu
ring moest hechten aan het recht van het
„beste cleet", antwoorden wij het volgen
de aan het St.-Jacobs Gasthuis was in
1267 door gravin Aleida 18 morgen lands
geschonken. De proost had daardoor veel
belang bij dit Gasthuis.
TSri et »nepti het St-Jacobs Gasthuis,
maar ook de kerk van onze stad stond
onder het gezag van de proost van Ko
ningsveld. Dit klooster was gesticht door
gravin Richarda, de tante van Sra,5j
Aleida en door graaf Willem II in.L'y
rijk begiftigd met 300 morgen lands. vf,
van „bede en van hofdienst". Na het oV' j
lijden van tante Richarda op 3 jonu
1262 kwamen haar bezittingen, w
onder ook genoemde proostdij, aan 8r,e
vin Aleida. Uit deze goederen van
proostdij van Koningsveld schonk tfj
vin Aleida de 18 morgen lands aan
St.-Jacobs Gasthuis. Tevens betaalde
het onderhoud van een vaste kapel3'
in haar woning het Huis te Riviere. D®
kapelaan zal ongetwijfeld 'n pater Norb®
tijn zijn geweest. Ook de door haar t
stichte kerk in onze stad wenste zij d°
een pater Norbertijn bediend te z'f
waardoor zij echter in moeilijkhed
kwam met de abt van Egmond.
Strijd over het patronaatsrecE
Bij de verheffing tot parochiekerk
1264 was met de cureit. alias pastoor t
de „oude sciedamme" dat is Oversea
overeengekomen, dat jaarlijks teS e
Kerstmis door de kerk van de nle®*jj
sciedamme" dat is Schiedam, tv?3 -
Hollandse solidi aan hem zouden wor<>
betaald en zoals wij reeds eerder schre,
ven verklaarde in 1290 pastoor Joanfl
van Overschie deze somma van de k® -
van Schiedam ontvangen te hebben. G
die datum echter werd niets meer v
-,i°
daan. De abt van Egmond eiste inm -
dels jaarlijks tienden en het benoert1
van een pastoor voor de kerk van Scr1'
dam voor zich op. De eis strookte ëee?ig
zins met het gevoelen van gravin Al®'
en met dat van de proost van Konin»
veld. En aldus ontstond 'n procedure 'jj
sen beide partijen over het bezit van
patronaatsrecht, welke na 1290 voor
kerkeüike rechtbank werd gebracht.
proostdij van Koningsveld, een nonh®
klooster, stond onder de rechtsmacht^ jj
de Norbertijner Abdij „Mariënweerd'
Culemborg. In 1298 was pater Thoni.,<
regulier kanunnik van „Mariënwe®G
rector van de kerk van Schiedam,
uit volgt, dat hij nog geen parochierecn'^
bezat. Het proces was inmiddels voor
bisschoppelijke rechtbank gebracht. Si®
1301 was het de zoon van gravin Alf'^t.
Gwijde alias Guy, bisschop van Utre®
die in 1314 besliste, dat de proost
f"
Koningsveld de pastoors van Schiep
zou benoemen, door hem te kiezen, ui'
reguliere kanunniken van de Abdij ■•■Ge
riënweerd" en aldus was ook voor ®p
stad dit pleit beslecht.
L. A. ABf
De Argentijnse luchtvaartmaatsch3^'
„Aerolinas Argentinas" zal na 2 sePGe'
ber a.s, de dienst op Amsterdam, die tv
maal in de week werd uitgevoerd egt
eindigen. Deze maatschappij voert
dienst uit tussen Buenos Aires 0g,
Rio de Janeiro. Natal, Dakar, Liss3
Madrid, Parijs. Londen en Amster3
waar het toestel elke week op vrijdag
komt en een dienst van Buenos Air33 gf
genoemde steden in Zuid-Ameri»3 tfi.J
Zuid-Europa tot Madrid en dan verdet$(
Rome en Frankfort naar Amsterdam.
het vliegtuig op maandag arriveert. Be>
(Van onze correspond ent)
Hedenmorgen om elf uur is de acht
jarige Fransje Schouten, die van zon
dagmiddag af spoorloos was verdwe
nen zie hierover elders in deze editie
teruggevonden. Het knaapje zat rus
tig te spelen tussen de bosbessenstrui-
ken van het Kroondomein tussen de
spoorlijn Amersfoort—Apeldoorn en £!d;"5™SrdTnTn'SXSÏÏfrgi
de Soerenseweg te Hoog Soeren Het rr—nKlRfrt
kind heeft kennelijk zijn honger gestild
met het eten van bosbessen.
Fransje werd, terstond nadat hij was ge
vonden, overgebracht naar het Juliana-
ziekenhuis te Apeldoorn voor een medisch
onderzoek Hier bleek al gauw, dat hij
geen nadelige gevolgen heeft ondervon
den van het ruim 40-urige verblijf in de
buitenlucht.
Het kind werd gevonden door een bos
wachter, die, evenals tientallen collega's,
180 man van de Koninklijke Marechaussee
te Apeldoorn en 20 politiemannen deel
nam aan de grootscheepse opsporingsactie,
die vanochtend vroeg werd voortgezet.
Men vormde een tiraüleurlinie om zo
doende het Kroondomein te Hoog-Soeren
meter voor meter te kunnen afzoeken.
Gisteravond had men bij de afrastering
van het Kroondomein op de Soerenseweg
reeds afdrukken van kindervoetstapjes
gevonden, hetgeen erop duidde, dat men
op het goede spoor was.
Begrijpelijk is er grote vreugde in het
kampeercentrum „Rabbitt Hill", vooral
de ouders van Fransje zijn dolgelukkig.
Het zaterdag binnengekomen Franse
m.s. „Saint Thomas" is het 16.000ste schip
dat in 1958 de Nieuwe Waterweg !s bin
nengekomen.
Het schip kwam van Abidjan geladen
met stukgoed en heeft ligplaats genomen
Waalhaven nier 1 te Rotterdam.
In 1957 kwam het zestienduizenrlsle
schip van dat jaar op 19 augustus de Wa
terweg binnen: het was toen het Zweedse
m.s. Cora.
ingekort tot resp Londen en Fran* jjjf'
Het kantoor van de maatschappü
voorlopig gehandhaafd. t v3"1
De K.L.M. had de onderhoudsdienst-jp-
de Argentijnse DC-6 toestellen op s
hol.
De Indonesische zaakgelastigde pj3'
Haag, de heer M. Mara'mis, is naar t\j<>
karta ontboden voor overleg m3t d'
minister van buitenlandse zalt€p' V
Soebandrio Hij wordt zondag in
dopeslsche hoofdstad verwacht
jpeSTscrM? uuuiusiaa verwacuu a
Donderdagmiddag zal de heer IVIaK3K®j
op het, ministerie van buitenlandse jjjf
in Den Haag een onderhoud hebb«'
minister Luns.
,1'
Aangiften van 23 augustus r
OVERLEDEN: G. Hoeksema, man v rs. a
59 j; M de Vries, man v J A Wageu^az.
j; C J Engel, man v C Paludanus, i'. NU'
Hofman, vr geh gew m C Linders, v fv0*,
Dubel, vr geh gew m J de Waard, 73 R, JOJ v
land, man v D J v Valen, 39 j; k
man v D de Koning, 64 j; P v d Bef?»
W Stok, 41 j; G Bosch, ongeh vr.
als levenloos aangegeven: I de Gvooi jy
j v
BEVALLEN: A DorsmanKok z:
gerSmitshoek d; A Siewertde Jong aee^ p
d Polsle Comte d; G v d MeeMnuH'V
D v Maanenv Kleef z; J Gierve 1 IserO
M GroenewoudKonings d; DJ OeF. z; p
Vermeulen d; M J Schipper—de Cler*tenlv\f*
GilletSteehouwer z; R v Vlietv
Brake1
C Bui.jzerde Roon z: S A v
d; N Uijtebroek—Zevenbergen z: A v {j .fsity'.H*
Farr d; J DolmanLok d; M
Kamp d; A Roos—v Heusden z: r.
Grulit z; H A Duister—Hendriks d: z; J
benhorstv Dorp d; J Smitv d Lino j v
I ScheefersSwank d: G TrompJv Eijk .i'gefl*
Fok—Montfoort z: A C Rijneveld—Ruy*
J C Pieterse—Molsen d.
