Honing zonder Kroon
§|g
I
1
Jongeman stichtte brand in
St.-AIoysiusgesticht
PUZZEL
VERKEER veroorzaakt negen
procent van alle ongevallen
A::
lussan knie!
en
T. E. Lawrence
WA
rM
Onze dagelijkse
=PC-----_C
rm I R-TTi
IVOROL:Tanden rein-Adem fris
cm
mm
mme
Verkeersonderwijs op
kweekscholen nu
verplicht
Ruines van Sar des tij
dens expeditie ontdekt
OTVa^;-„
mTl I
YB
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1958
PAGINA 4
1 t,
TRIPOLI^
o PALMYRA
BA((lBEK SYRIAN
(E DESERT
DAMASCUS
BEIRUT
J. DRUSE
HAIFA
o BURpA
AMMAN ^AZRAQ
MADEBA
HIJ WILDE WEL EENS IN
„HET NIEUWS" KOMEN
Zoetsappige jongen
„Paradijs is verloren"
SCOOTERRIJDER REED
IN OP AGENT
Vijf maanden gevangenisstraf
Belangrijke vondst in Turkije
HET GAAT BEST, OP DE
SAFFA
VEILIGHEIDSINSPECTEUR
OP BEDRIJVEN?
MET VOET IN STAALDRAAD
BEKNELD GERAAKT
BELG BU CADZAND IN
ZEE VERDRONKEN
Interne aard
ho«e£
V erkeersopvoeding
B. M. R. S.
iiJ iiriT
Oplossing van gisteren
Horizontaal: 1 satan, 5 reeds, 9 t.a.t.,
10 ora, 12 dat, 13 o.k., 14 staal, 16 la, 17
haasten, 19 maan, 21 velg, 23 gade, 24
demi, 25 Vara, 27 rede, 29 dateren, 32 om,
34 leren, 35 pi, 36 oom, 38 ems, 39 sec,
40 leger, 41 tiara.
GEEN GARANTIEPRIJS
VOOR KOOLZAAD
SECRETARIS'VERDUISTERDE
TWINTIG MILLE
Copieën nodig?
Dan lichtdrukken.
Maar vraac Ozalid.
door 0TT0 LUDWIG
9 Toch wees niets in het begin op de fabelachtige carriè
re die Thomas Edward Lawrence later zou maken. Zijn va
der was een zwerflustige Ier, die daarheen trok waar de wind
hem bracht en die zijn zoon op zijn tochten naar Frankrijk,
het eiland Wight of door Wales meesleepte. Daarna brak
een rustiger tijd aan. Lawrence studeerde in Oxford. Hij in
teresseerde zich voor geschiedenis, oude brokkelige gesteen
ten, die soms hele verhalen konden vertellen, muntsoorten,
wapenuitrustingen en de prachtige 'kastelen langs de Loire..
Geschiedenis en archeologie waren zijn grote hobbies. T. E.
zoals hij door zijn vrienden genoemd werd, schijnt op zijn
vijfde jaar al een krant te hebben kunnen lezen en op zijn
zesde brabbelde hij al aardig wat Latijn.
E%s £-
it
m
10 Boeken verslond hij, zonder er ooit genoeg van te krij
gen. En niet alleen reisverhalen, historische studies, mémoires
van grote strategen, zoals Napoleon, en oudheidkundige boe
ken, maar ook verzen en gedichten. Het boek „Voyage en
Orient" van Lamartine fascineerde en boeide hem, want
hier kon hij en zijn archeologische interesse en zijn militaire
belangstelling botvieren.. Zijn vakanties bracht hij vooral in
Frankrijk door, met een paar pennies in zijn zak; te voet
of op de fiets.
11 Een nieuw Oxford-jaar vloog voorbij en een nieuwe
vakantie brak aan. Lawrence besloot de Universiteitsstad
voor de tijd van vier volle maanden vaarwel te zeggen en ver
trok naar het Midden-Oosten. Zijn professor in de oudheidkun
de dr. Hogarth had hem gewaarschuwd, dat het zomerseizoen
in Syrië beslist niet goedkoop is voor een student en Lawrence
had die raad ter harte genomen. Hij besloot namelijk om heel
Syrië en Arabië te voet te doorkruisen en te vertrouwen op
de gastvrijheid der Bedouinen.
SIDON
uran
12 Van Beyrouth ging hij naar Sidon en vandaar naar het
schitterend mooie Huleh-meer. Hij trok door Transjordanië
en kwam eindelijk in Syrië terug, via Nazareth en Antiochië
langs de zee.. Hier kon hij zijn hart ophalen en de dorre
oude wetenschappen kwamen opeens tot leven. De oude Hit-
thitische beschaving, waarin hij zich gespecialiseerd had,
groeide voor zijn ogen op en nam gestalte aan. Talrijke fo
to's van oude ruïnes kwamen als souvenirs terug naar Enge
land. Lawrence had de smaak van het gevaar te pakken
gekregen. Hij hield van dit land met al zijn eigenaardighe
den. En hij wist ook, dat je hier vechten moest om je bestaan
te handhaven. Die kostbare wetenschap had hij in een flits
opgedaan, toen een struikrover hem uit wilde plunderen.
GUsteren heeft de rechtbank te Amster
dam een zeer ernstig geval van brand
stichting in het r-k. Jongenshuis „St.-
Aloysius" in de Jordaan behandeld. Deze
zaak had een tragische achtergr--d: de
verdachte, de 23-jarige A.G.M. van W.
is invalide, hij loopt met een prothese
en is bovendien lijder aan de levens
gevaarlijke bloederziekte. De officier van
Justitie eiste één jaar met aftrek en
voorwaardelijke terbeschikkingstelling.
De jongeman was na zijn meerderjarig
heid in het tehuis in Amsterdam geble
ven, waar de broeders zich zijn lot had
den aangetrokken. Hij had een baantje
gekregen als hulpportier. Op 13, 24, 25 en
26 maart jl. had hij brand gesticht op
verschillende plaatsen.
Eén van de beweegredenen voor zijn
daden was volgens de officier van Jus
titie geweest de sterke binding aan het
tehuis, dat zou verdwijnen en zijn angst
voor hetgeen er in de toekomst dan met
hem zou gebeuren. Voorts had verdach
te zelf als motief bij zijn verhoor op
gegeven, dat hij, bekend staand als een
zoetsappige jongen, wel eens de aan
dacht op zichzelf had willen vestigen
en in „het nieuws" wilde komen.
Het tehuis wil Van W. thans niet meer
opnemen. „Het paradijs is voor u ver
loren gegaan", zo merkte de president,
mr. J. Coninck Liefoting, tot verdachte
op. Vroeger had de jongeman, toen hij
nog in zijn ouderlijk huis verbleef, ook
al met brandstichting gedreigd om bui
tenshuis te worden geplaatst.
De officier van Justitie wees erop,
dat men in het tehuis, waar men mede
lijden met Van W. had, hem op goede
wijze heeft behandeld en in de watten
gelegd. Over de branden merkte hij nog
op, dat het goed is afgelopen, maar het
had ook anders kunnen zijn.
De raadsman noemde Van W. „een
brandstichter uit vertwijfeling. Hij is
een invalide, lijdt aan een ziekte en heeft
angst voor de toekomst". Pleiter verzette
zich tegen een terbeschikkingstelling, kon
zich verenigen met een psychiatrisch toe
zicht en verzocht tenslotte een straf op
te leggen gelijk aan het voorarrest. Uit
spraak 17 september.
De Maastrichtse rechtbank heeft giste
ren de 41-jarige kelner N. A. J. wegens
bedreiging met zwaar lichamelijk letsel
veroordeeld tot vijf maanden en negen
dagen hechtenis, waarvan twee maanden
voorwaardelijk. De officier van Justitie,
mr. A. W. Rosingh, had op 21 augustus jl.
terzake tien maanden, waarvan drie
voorwaardelijk geëist.
Verdachte had in de vroege ochtend
uren van 23 mei, na cafébezoek, op de
Tongerseweg te Maastricht een door sur
veillerende agenten gegeven stopteken
genegeerd en was met zijn scooter recht
op de agent J- Ramakers ingereden, zo
gevaarlijk dreigend, dat de politieman op
zij moest springen. Verdachte, die een
uur later werd gearresteerd, heeft van
het begin af steeds ontkend, zich aan het
gewraakte feit te hebben schuldig ge
maakt.
Horizontaal: 1 nederlaag, 8 afgemat, 10
herkauwer, 11 larve, 13 lidwoord, 14 edel
steen, 16 oningewijde, 18 regelmaat der
dingen, 20 bron, 21 voorzetsel, 22 hetzelf
de, 25 inwendig orgaan, 26 zwervende
herders, 29 bevestiging, 30 gedicht, 31
zangnoot, 33 vallei, 35 geldelijk bedrogen.
Verticaal: 2 op dit moment, 3 meisjes
naam, 4 vorm van roemen, 5 muziek-
teken, 6 pers. voornaamw., 7 vlinder, 9
telwoord, 11 boom, 12 wetenschappelijk
Instituut (afk.), 14 splitsen, 15 teken van
verdriet, 17 gelofte, 19 insekt, 23 masker,
24 soort klepper, 25 lidwoord, 27 gebruik
in kleding, 28 deel van Sumatra, 32 wa
terstand (afk.), 34 Noord-Holland (afk.).
Nu met ingang van 1 januari a.s. het
verkeersonderwjjs op de lagere scholen
verplicht wordt, is de bekendheid van het
onderwijzend personeel met de regels van
het verkeer een dringende eis. Door
een aanvulling van de Kweekschoolwct
is inmiddels het verkeersonderwijs offici
eel aan de verplichte leerstof van de
rijks-, gemeentelijke- e.n bijzondere kweek
scholen toegevoegd.
Minister Cals heeft inmiddels een brief
gericht aan de directeuren van de kweek
scholen. Daarin wordt gewezen op de nood
zaak, de toevoeging aan de leerstof zo
spoedig mogelijk te realiseren en wordt
ten aanzien van het cursusjaar 1958-1959
o.m. bepaald, dat het onderwijs zal wor
den gegeven in de eerste klas van de
tweede leerkring gedurende de periodes
van begin september tot 1 februari. Het
totaal aantal lessen in deze periode zal
15 a 16 bedragen. De lessen zullen wor
den gegeven door leraren aan de kweek
scholen, die met goed gevolg een oplei
ding, uitgaande van het Verbond voor
Veilig Verkeer hebben gevolgd. In be
paalde gevallen zullen deze lessen ook
door politiefunctionarissen kunnen worden
gegeven.
Amerikaanse* archeologen hebben in
Turkije de ligging ontdekt van de oude
stad van de fabelachtig rijke koning
Croesus, aldus werd gisteren bekend ge
maakt. Het bericht zei dat de archeologen
van de universiteiten van Harvard en
Cornell de ruïnes hebben gevonden van
de Lydische stad Sardis, bloeiend in het
laatste stenen tijdperk, naast ruïnes van
een Romeinse stad.
De ligging van de stad werd bekend
door de opgraving van verscheidene gro
te, versierde vazen en de muren van een
groep huizen, zeer dicht bij de weg van
Izmir naar Salihli in West-Turkije.
Sardis was de hoofdstad van Lydië in
de 6e eeuw voor Christus, en een van de
belangrijkste steden van die tijd. Croesus
was de laatste koning van Lydië die daar
regeerde.
Prof. H. A. Detweiler, van de Cornell-
universiteit, een van de leiders van de
expeditie, zei dat de vondst van de grote
en zware vazen in dit aantal een over
tuigend bewijs was dat men middenin het
bewoonde gebied van de stad terecht was
gekomen.
Neen, we hebben, ondanks de Expo
en alles, wat daar gebeurt, de Saffa niet
vergeten Toen ze geopend werd, vertel
den we in het kort het een en ander over
deze te Zürich georganiseerde tentoon
stelling. De Saffa is door vrouwen voor
de vrouwen gemaakt, teneinde aan te tor
nen. dat de Zwitserse vrouw, al heeft zé
dan geen stemrecht waaraan overigens
gewerkt wordt haar mannetje staat.
Laten we er direct aan herinneren: de
man wordt op de Saffa allerminst ge
weerd. Integendeel De organisatrices heb
ben er zelfs een mannenparadijs inge
richt, waar de mannen zich zonder hun
vrouw en zonder de vrouw in het alge
meen kunnen amuseren. Het is er streng
verboden toegang voor de vrouwen. Die
Bjj de bestudering van de ongevallensta-
de commissie, zouden worden vermeden
als de verschillende weggebruikers elkaar
met meer hoffelijkheid, vriendelijkheid en
met beter begrip voor eikaars moeilijk'
heden tegemoettraden en als zij voldoende
(Van onze correspondent).
De 29-jarige sergeant der genie N. S.
uit Geertruidenberg is dinsdagmorgen
bij het afmeren van een militair vaartuig
in het Noorderbuitrnspaarne nabij de
Prinsenbrug in Haarlem ernstig gewond.
Hij was bezig met het vastmaken van
een staaldraad, toen hij met een van zijn
voeten in de kabel bekneld raakte. Zijn
Voet werd afgekneld .Het slachtoffer is
na ter plaatse door een dokter van de
G.G.D. behandeld te zijn ter verpleging
opgenomen in het ziekenhuis St.-Joannes
de Deo.
Gistermiddag omstreeks drie uur is de
28-jarige heer L. L. uit Maideghem (Bel
gië) bij het baden -te Cadzand in zee
verdronken. Het ongeval geschiedde in de
omgeving van de voormalige haven nabij
een enige jaren geleden aangelegd paal
hoofd. Twee jongens en een dame heb
ben nog getracht de man te redden, doch
dit gelukte niet-
Toen het lichaam na drie kwartier aan
spoelde, heeft dokter H. Boon, arts te Cad
zand, met de aan het strand aanwezige
zuurstofkoffer nog kunstmatige ademha
ling toegepast, doch zonder resultaat.
i» jif, zivwcii tvgcuiuciiiciucu cii dio zii vuiuueiiue
aantal gr0te °ndernemfn: bekendheid hadden met de elementaire
gen bpkt, dat ongeveer negen proeent verkee el, en daarnaar handelden.
van alle ongevallen aan personeel overko- Het t vermeldt een aanta] midde_
men, bestaat u.t verkeersongevallen. die bij deze educatie van het personeel
Ziet men alleen naar de dodelijke onge-kunnen worden gebruikt, wedstrijden in
vallen of naar de verzuimdagen, dan Hgt|veilig rijd passende cursussen en be-
dat percentage nog belangrijk hoger, om-|schouwi over recente verkeersonge.
dat in doorsnee de verkeersongevallen van vaJlen j personeelsorganen,
zeer veel ernstiger aard zijn dan de ove- In het rapport wor(Jf opk behandeld de
vraag wie in de bedrijven in het bijzonder
rige.
Aldus wordt opgemerkt in een rapport i met de bestrijding van verkeersongeval-
samengesteld door een commissie die is len moet worden belast. De commissie
ingesteld door het Verbond voor Veilig
Verkeer om een onderzoek in te stellen
naar de middelen en methoden, die het
bedrijfsleven bü de bestrijding van ver
keersongevallen ten dienste staan. Het on
derzoek had in het bijzonder betrekking
op verkeersongevallen die het personeel
der bedrijven overkomen, hetzij op het fa
brieksterrein, hetzij op de weg van huis
naar het werk of omgekeerd.
Een belangrijk deel van de maatregelen
die in de bedrijven kunnen worden getrof
fen om de werknemers tegen verkeerson
gevallen te beschermen wordt door de
commissie als van interne aard be
schouwd. Enerzijds zijn het maatregelen
van technische en organisatorische aard.
Hieronder valt bijv. de doelmatige rege
ling van het verkeer op het bedrijfsterrein
en bij de in- en uitgangen, verkeersbor
den, wegnemen van gevaarlijke passages
snelheidsbeperking enz.
stelt voorop, dat noch de bedrijfsleiding,
noch de afdelingschefs, meesters of bazen,
noch de arbeiders zich kunnen of mogen
onttrekken aan de verantwoordelijkheid
actief mede te werken aan de bevordering
van de veiligheid.
Vele bedrijven zuilen echter, naar de
mening van de commisssie, van een vei
ligheidsinspecteur, die z(jn gehele tijd of
een deel daarvan aan de ongevallenbe-
strijding besteedt, groot nut ondervinden.
Het werk van deze functionaris moet dan
onder de eigenlijke bedrijfsleiding, van
adviserende en controlerende aard zijn. Hij
is de man, die de veiligheidsgedachh- le
vendig houdt en het nemen van ter zake
dienende maatregelen bij voortduring sti
muleert.
Naast de veiligheidsinspecteur kan
mede om zoveel mogelijk werknemers bij
het veiligheidswerk te betrekken een
commissie in het leven worden geroepen
Deze zou dan onder de ondernemings
raad kunnen ressorteren en aan hem die
nen te rapporteren. De commissie noemt
dit zeker niet een van de minste werkge-
vormen inmiddels op de Saffa het °ver'
grote gedeelte der bezoekers.
Het zijn vooral de Zwitserse vrouwen,
niet in de eerste plaats de mannen
die de Saffa waarderen. Naar men reê
gaan te Zürich en omgeving wonen3
vrouwen er telkens weer heen. Men worn
er althans onder de vrouwen °'e
voor vol aangezien, indien men niet eC
of twee dagen van de week op de Sa"
doorbrengt.
De Saffa is de sensatie van heel Zwü
seriand geworden. Zoals een Zwitser®
blad dezer dagen berichtte, is de ruiker
voor de 500.000e bezoeker reeds 'a
verwelkt. Men spreekt in Zwitserland va»
Saffa-vakantie. Menige vrouw wijdt haa
vakantie aan de Saffa, waar ze veel nv'
zichzelf en haar kunne leert en zoveel
opsteekt, dat ze er overvloedig van ka"
mededelen aan man of verloofde. De Zwit
serse vrouwen komen bijna niet ultge"
praat over de Saffa. Dit is naar he>
schijnt de enige schaduwzijde, aan dit Se'
lukkige initiatief verbonden.
Het gaat beter op de Saffa, dan d®
organisatrices hebben durven hopen
winkels in de grote bazaar maken sCk'.
terende zaken, de restaurants kunnen °e
klanten nauwelijks bergen, het theatertje
is dagen van te voren uitverkocht, in he
mannenparadijs heerst een gedrang va°
jewelste. Er zijn reeds twee boekjes na3"
aanleiding van de Saffa verschenen. Ee3
over een aantal Zwitserse vrouwen en
een ander met poëzie en proza over
Zwitserse vrouw.
In het eerste worden tal van vrouWC"
beschreven, over wie men zelden iets in
krant of tijdschrift leest en die toch gro
te verdiensten hebben. De organisatrice
van de Saffa komen er niet in voor, ma«r
daarover werd bereids al heel wat neet"
gepend.
Wat de gedichten en het proza betref
gewijd aan de Zwitserse vrouw, we**
van 39 dichters en schrijvers het boek
je draagt tot ondertitel „Kleine Antholo
gie der Dankbarkeit" we halen h1e_
een strofe uit een vers van Albert J. V/el'
ti aan:
Am Himmel bleibt een heller Lichtstrei'
offC
und lasst uns in vernunftberaubter We''1
Die weisem Zuspruch slch verschlosscf
hSl',
Als Trost auf die Vernunft der Fraue"
Sie tun uns not(Bemerkune se,
am Ra"'
d!
De commissie acht het nuttig, dat pe
riodieke controle van bedrijfsauto's, mo- j bieden van de ondernemingsraad,
torrijwielen en fietsen plaatsvindt. Bij:
verschillende bedrijven worden reeds'
ook de brommers en fietsen van het per-1
soneei periodiek gecontroleerd en zo no- I
dig voorzien van een formuliertje, ver- j
meldende de geconstateerde gebreken,'
met het advies voor een verbetering
zorg te dragen- De commissie wijst er-1
op, dat het geen uitzondering is. dat bij,
een dergelijke controle 30 tot 50 procent
van de fietsen aanwijsbare gebreken ver
toont, als slechte remmen, losse dyna
mo's en ondeugdelijke achterlichten.
Sogar im mannerklugen Schweizerland-
Vrouwen uit tal van landen bezoek^
de Saffa en prijzen haar om strijd. P
organisatrices hebben vol trots beken3'
gemaakt, dat de hele tentoonstelling nte*
vee] meer heeft gekost dan 't Zwitsers®
paviljoen op de Expo Eén wanklank bee'1
zich doen horen. De concerten worde3
slecht bezocht, terwijl de vrouwen z'c
bij de breimachines en kookdemonstr3'
ties verdringen. „Ga rustig op de trapPe°
zitten, dames", zeggen de explicateur^
„ze zijn door de rokken van uw voor
gangsters schoon geveegd
radio en televisie
Eng. Transit Camp.
Golflengte 25 meter.
Belangrijker dan deze maatregelen van:
technische en organisatorische aard acht;
de commissie echter de verkeersopvoe-;
ding. Acht van de tien ongevallen, aldus
RADIO VATICANA (25 m. 67; 31 m. 101
m. 21; 196 m.).
22.15 Wat denkt de H. Stoel over
Verticaal: 1 stoom, 2 aak, 3 t.t., 4 nota,
5 raat, 6 ed, 7 dal, 8 stang, 11 rasp, 14 san
daal, 15 leveren, 17 haard, 18 nemen, 20
aga, 22 lid, 25 viool, 26 berm, 28 erica,
30 teer, 31 rest, 33 moe, 35 per, 37 mg.
39 s.a.
Het Landbouwschap heeft de minister
van Landbouw gevraagd voor koolzaad
van de oogst 1959 een garantieprijs in het
vooruitzicht te willen stellen. Nadat het
Landbouwschap tijdens de jongste bespre
king met de minister het verzoek had
toegelicht, heeft dr. Vondeling thans la
ten weten, dat hij zich omtrent deze aan
gelegenheid nader heeft beraden- Daar
bij zijn de aspecten van de koolzaad
teelt en ren mogelijke ontwikkeling daar
van bij een garantieprijs onder ogen ge
zien. De minister is tenslotte tot dé con
clusie gekomen, dat er onder de huidige
omstandigheden onvoldoende aanleiding
bestaat, voor koolzaad een garantieprijs
in uitzicht te stellen Hij is echter bereid
bij de vaststelling van de garantieprij
zen voor andere akkerbouwprodukten de
ongunstige prijsvorming van koolzaad me
de in beschouwing te nemen.
Voor de Maastrichtse rechtbank heeft
de officier van Justitie mr. A. Rosingh
gisteren tegen de 46-jarige districtssecre
taris der Nationale Organisatie voor Be-
roepsgoederenvervoer Wegtransport, C.
J. M. H. S., een jaar en zes maanden ge-
eist wegens verduistering in dienstbe
trekking van in totaal I 20.100.
In zeven ten laste gelegde gevallen had
verdachte telkens enkele duizenden gul
dens ontvangen van beroepsvervoerders,
die deze bedragen aan de secretaris toe
vertrouwden ter uitbetaling aan NOB-
leden. die de bepaalde vrachten hadden
overgenomen. De verdachte erkende het
ontvangen en het niet afdragen van deze
gelden. Hij kon geen verklaring geven
omtrent de uiteindelijke bestemming van
het verduisterde geld.
Bovendien werd aan verdachte nog
verduistering ten laste gelegd van een
door de NOB gefinancierde auto, welke
hij had ingeruild voor een grotere wagen.
Uitspraak 17 september.
Uitzending vanuit
te Hoek van Holland.
DONDERDAG:
22.00 uur Hook Hits.
22.45 uur Band Call.
23.00 uur Muziektheater.
23.30 uur Verzoekplaten. kind. 17.55 Weerber 18.00 Nws ""ia fs' Stad e\
00.30 uur Sluiting. land 18.40 Sport 19.00 Gevar progr 19 30 Sy«S
VRIJDAG 5 SEPTEMBER i °rk' en soliste 21.00 Nws. 21.15 Causerieën
VRIJDAG 5 SEPTEMBER Gevar. progr. 22.15 Strijkkwart 22 45 Voor»'
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 10.00 23.00 Nws 23 06—23 11 Koersen
VPRO. 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
Engeland BBC home service 330 m.
12.00 Ork. eonc. 12.55 Weerber. 13.00 f*Sj
13.10 The Brains trust. 13.55 Intermezzo
Gevkr. muz. 15.00 Ooggetuigeversl. 15.30 H0°\
spel 16.00 Gramm. 16.15 Fllmprogr. 17.00 V-
TELEFOON
01730-25377
19.30 VPRO. 21.00 VARA 22.40 VPRO 23.00
2400 VARA.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Gramm. 8.00 Nws.
8.18 Gramm. 8.50 V.d. jeugd 9.05 Gym v.d. vr
9.15 Gramm (9.359.40 Waterst.) 10.00 Caus.
10.05 morgenwijding 10.20 V.d. vrouw 11.00 V.d.
kleuters 11.15 Gramm. 12.00 Amus. muz 12.20
Regeringsuitz. 12.30 Land- en tuinb.meded
12.33 Sport en prognose 12.50 Pianospel 13.JJ0
Nws. 13.15 Meded. en gramm. 13.25 Amus. muz
13.45 Europese zwemkampioensch. 13.55 Beurs-
ber. 14.00 Hobo en piano 14.30 Voordr. 14.50 Ca
baret 16.00 Muz. caus. 16.40 Vd. jeugd 17.10
Gramm. 1735 Hammond-orgelspel 18.00 Nws.
18.15 Act. 18.20 Dansmuz. 18.50 Caus 19.00 V.d
jeugd 19.10 Meisjeskoor 19.30 Caus 19.45 Rep
19.55 VPRO-nws. 2000 Nws. 2005 Boekbespr.
20.10 Literaire caus. 20.20 Kamerkoor en orgel
20.35 Regeringsuitz. 20.45 Caus. 21.00 Vakantie
verhalen en muziek 21.55 Bultenl. weekoverz.
22.10 Jazzclub 22.40 Caus. 23.00 Nws. 23.15 Gr.
23.35—24.00 Orgelspel
HILVERSUM II. 298 m. 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.15 Gramm. 7.45 Morgengebed en
lit.k al. 8.00 Nws 815 Gramm 8.50 V.d huisvr.
1005 Gramm. 1030 Idem 1100 Vd. zieken 11.40
Gramm 12.00 Middagklok noodklok 12.03 We
reldmuziekconcours Kerkrade 1958 12.30 Land
en tuinb. meded. 12.33 Gramm. 12.55 Zonnewij
zer 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Lichte muz.
13.45 V.d vrouw 1400 Instr trio 14.20 Kamer
koor en instr. ens. 15.10 Gramm. 15.40 Gramm
16.00 Vd. zieken 1700 V.d. jeugd 1715 Kinder
koor 17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.05
Promenade-ork. en solist. 19.00 Nws. 19.10
Comm. 19.15 Regeringsuitz. 19.25 V.V.D. pol
caus. 1935 Gramm 20.05 Lichte muz. 20.20 Act.
2035 De gewone man 20.40 Gramm. 20.50 Euro
pese zwemkampioenschappen 21.05 Hoorsp.
22.00 Omr. ork. en soliste 23.00 Nws. 23.15—
24.00 Jazz
Machines en
materialen
voor het maken
van alle soorten
copieén.
Engeland, BBC light progr. 1500 en 247 I"'
12.00 Gramm. en tnterv. 12.30 Nws en g^ViS
muz. 13.00 Lichte muz. (Om 13.30 Nws.i 'Li
7.' A „ïlnd 14 00 Voord.r 14.15 Gevar. muz <?ii
14.30 Nws.» '5.00 Mil ork. (Om 15.30 Nws.» '5>.
Lichte^ muz. 16.30 Nws. en Mrs Dale's 6"'
16.45 Orgelspel 17.15 Pianomuz. 17.30 Nws.
gevar. muz. 18.00 Gramm. en tnterv. 18.30
??inPSTrt 18,45 H°°rsp. 19.00 Joum. 19 25 SP"
19.30 Nws. en hoorsp. 20.00 Gramm. 20 30 Njj
S?ni,0^sp' 21,00 Gevar. muz. (Om
S-55 Hoorsp. 22Ü30 "nws.'"'22.40 "Lichte 'njJ*
23.30 Nws en lichte muz. 23.55—24.00 Ho°^
NDR— WDR 309 m.
12.00 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15 Ope
muz. 14 00 Weense muz. 16.00 Vocaal ens. I'S
Nws. 1740 Operettemuz. 19.00 Nws. 19.20 LN3,j,
muz. 19.40 Klankb. 20.40 De Calif de Baf!3!,;.
2L45 Nws. 23.30 Pianorecital 24.00
0.10 Lichte muz. 1.15—430 Gevar. muz.
Frankrijk 3. 280 en 235 m. „i
12.05 Ork. conc. 14.05 Concert 18.30 Gra«".e
S?'J2 ldern 2015 Le Jongleur de Notre
21.15 Gramm. 21.35 Le Jongleur de Notre P,-*
(verv.) 23.10 en 23.45 Gramm. 23.52—24.00
Brussel 324 m. -j.
12.00 Ork conc. 12.30 Weerber. 12.34 Gra"",*
13.00 Nws. 13.11 Elektr. orgel 14.00 Pano**1
J4J5, 14.30 en 14.45 Gramm. 14.00 HarpC.lr
15.15 Gramm 16.00 Koersen 16.02 Operfl j(
muz. 17.00 Nws. 17.10 Cello en plano ''id-
Gramm. 18.00 Cello en piano 18.30 V d -S°V
19.00 Nws. 19.30 Wereldtentoonst. 2000 Ork- „r
21.30 Gramm. 22.00 Nws. 22.15—2300 Dans'"
Brussel 484 m.
12.00 Gramm. 13.00 Nws. 13.10 Ork.
14.00, 15.15 on 16.05 Gramm. 17.00 Nws- .e'
Gramm. 1830 Idem 19.30 Nws. 20.00 Pa0^
ctal 21.10 Kamermuz. 22.00 Nws. 22.10 Gr»p
22.25 Chansons 22.55 Nws.
TELEVISIE J
NTS. 21.00—22.00 Klank-, licht- en schoU*®P
te Antwerpen.
DUITS progr.: 17.00 V.d. kind. 17.15 Sje'
jeugd 17.35—18.00 V.d vrouw 19 00—1930 'Ad-
und Heute 20.00 Joum 20.15 Weerber. 20.20
2100 Grote dansers 21.45 Voordr.
FRANS-BELG. progr.: 16.30—18.00 Werel<W
toonstelling 19.30 Kath. uitz. 20.00 Nws-
TV-spel 21.30 Act. Daarna: Wereldnws.
VLAAMS-BELG. progr: 18.00 Wereldtentopr
stelling 19.30 Nws. 20.00 Van uitvinders cp nu'<
tenten 20.30 Documentaire film 21.00 ft'
licht- en schouwspel 22.00 Nieuwe films
Nws.
toren heen. En alsof het zo zijn moest:
Paul kon onderweg naar zijn kamertje
niet door de loods komen, of vijf minuten
eerder kwam Fritz Nettenmair al de huis
deur binnen
In de loods en in de leigroeve was de
knecht nu heer en meester in zijn plaats.
Hij bracht Fritz Nettenmair rapporten
uit over de gang van zaken en aanvanke
lijk schreef deze welgezinde meneér daar
over dan hele verhalen in dikke boeken,
maar dat bleef al gauw achterwege Hij
had hoe langer hoe meer behoefte aan
ontspanning: hij had geen tijd meer om
te schrijven. Totdat hij diep in de nacht
weer thuiskwam, wandelde de knecht
over het wegje van hef woonhuis tot bij
de loods heen en weer. Er was in de buurt
Het was een zonderling, broeierig leven gestoten; de knecht stond 'daarom op
in het huis met de groene luiken. De jon- wacht want Fritz Nettenmair '"as thuis
ge vrouw kwam haast niet meer voor de era voorzichtig geworden Andere men-
dag en zag Paul haar, dan scheen zij tel- sen verwonderden er zich over. dat Fritz
kens even opgejaagd. Paul zat daarom zoveel vertrouwen in die knecht stelde,
maar liever van de vroege morgen op zijn Paul waarschuwde hem herhaaldelijk
hangstoel en hamerde totdat het avondvoor hem
Uit het Duits vertaald door
JAN H. P. JACOBS
22).
werd. Dan sloop hij zachtjes dbor het
steegje, de loods en langs het tuintje naar
zijn kamertje op de galerij.
Hij zocht geen ontmoeting met iemand,
die hem ontweek.
Fritz Nettenmair was nog maar weinig
thuis. Van vroeg op de dag tot in de nacht
zat hij in een café vanwaar men het dak
van de toren in het oog kon houden Hij
was jovialer dan ooit, trakteerde Jan, Piet
en Klaas om zich met de dwaze, onop
rechte verering der anderen te omhullen
En toch, of hij nu lachte, of dobbelde, of
dronk, zijn ogen vlogen onophoudelijk te-
Ailicnt! dacht Fritz. Paul had alle re
den om te wensen, dat er geen wacht zou
gelopen worden en zeker niet door de
knecht, die hij niet mocht. Maar dat was
voor Fritz nu juist een reden om de
knecht wel te vertrouwen en op de waar
schuwingen geen acht te slaan.
Trouwens, hij had in de grijns van de
knecht gezien, dat die hem doorzag en
wist wat hij vreesde. Toen had hij de tan
den op elkaar gezet en hem een half uur
later de wacht en de leiding in de loods
en in de groeve opgedragen. Er waren
niet veel woorden voor nodig. De onder-
I zamen met de kraaien om het dak van de geschikte begreep wat Fritz van hem.
wenste; hij begreep ook, wat Fritz hem
niet opdroeg en wat toch van hem ver
wacht werd.
Fritz Nettenmair had overigens een
even geringe dunk van zijn eerlijkheid in
de zaak als Paul. Hij besefte, dat deze er
misbruik van zou maken, dat hij iets wist.
wat buiten hem en Fritz Nettenmair nie
mand anders wist en weten mocht.
De oude heer in de blauwe jas droomde
akeliger dan ooit; hij luisterde met nog
meer inspanning naar het geringste ge
luid en hoorde daar nog meer in dan
vroeger, zodat hij zich al maar zwaar
dere lasten op zijn borst bouwde. Maar
vargen deed hij niets.
Het was laat op een avond. Fritz Net
tenmair had van uit het wijnhuis, waar
hij zat, Paul de hangstoel zien verlaten.
Zoals altijd haastte hij zich nu weg om
nog vóór zijn broer thuis te zijn. Hij trof
zijn vrouw in de huiskamer aan, bezig
met haar werk. De knecht kwam binnen
en bracht zijn gebruikelijk rapport uit.
Toen fluisterde hij zijn meester iets in
het oor en trok zich terug. Fritz Netten
mair ging bij zijn vrouw aan tafel zit
ten. Daar zat hij meestal, totdat een paar
opzettelijk sloffende en schuifelende pas
sen van de knecht in het portaal hem ver
rieden, dat Paul naar bed gegaan was.
Dan ging hij weer gauw naar het wijn
huis; hij wist, dat het huis nu beveiligd
was voor dieven en dat de knecht op
wacht stond.
Het gevoel van zijn vrouw helemaal in
de hand te hebben en te zien. hoe zij zich
daar lijdelijk voor bukte, alsmede de
macht van de wijn, hadden een zwakke
weerschijn opgeroepen van de joviale
neerbuigendheid, die eertijds van iedere
knoop van Fritz Nettenmair's pak af
straalde. Maar vandaag was die weer
schijn toch maar zwakjes. Dat kwam ver
moedelijk. doordat Christien niet dadelijk
haar ogen had neergeslagen, toen hij haar
aankeek. Hij maakte een paar algemene
opmerkingen en zei toen ineens:
Je bent vandaag wel in je schik ge
weest. Zij moest voelen, dat hij alles wist,
wat er in huis gebeurde, ook al was hij er
zelf niet. Je hebt gezongen.
Zij keek hem rustig aan en zei:
Ja. En morgen zing ik weer; ik zou
niet weten, waarom ik dat niet doen zou.
Hij stond met veel omslag van zijn
stoel op en begon met daverende stappen
heen en weer te lopen. Hij probeerde
haar te intimideren .Zij stond rustig op
en bleef bewegingloos, alsof zij een aan
val verwachtte, die zij niet vreesde. Hij
kwam op haar toe en lachte hees. Haar
wangen werden rood, omdat zij zich bele
digd voelde. Zij was scherpzinnig gewor
den en vervuld van argwaan tegenover
haar man Zij wist. dat hij haar en Paul
liet bewaken.
Heeft hij je anders niets gezegd?
vroeg zij.
Wie? viel Fritz Nettenmair uit. Hij
trok zijn schouders op en dacht, dat hij
er nu net zo uitzag als de oude heer in de
blauwp jas. De jonge vrouw gaf geen ant
woord Zij wees naar de deur van de ka
mer. De kleine Annie was daarin versche
nen. De spionne! de verklikker! siste
Fritz. Het kind kwam angstig en met aar
zelende stapjes naderbij. Het was in
haar hemdje.
ot'
•efl
hoe het onder de toestand leed. 7-°n
Hij zag niet de smekende blik in d®
van het meisje. Hij zag ook niet, ho tc;
huiselijke onvrede op het kind df^jef
spannen het luisterde om alles te
vertellen aan degene, die het had af^lpjcf
om te luisteren. Het wilde haar ai'3' e1>
om zijn knieën slaan; maar zijn Wrt»r
zijn opgeheven hand deden het te e<j
deinzen. Haar moeder nam haar oP Ifi
bracht haar terug naar haar f>ed'ej0e'1'
was bang, dat Fritz 't kind iets 7°u
Dat hij héér iets zou aandoen, daal jfi
zij niet bang voor. Dat besloot zi.i v3i7j
ook te zeggen, toen zij weer binnen" ^0
en de deur gesloten had. als om het
voor hem te beveiligen
y]0\
Ik ben het met, mezelf eens
den, zei ze en dat bleek ook zo du» fjt>
uit de vaste blik van haar ogen. dat gof
maar weer gewichtig heen en weer „jju"
te stappen om haar niet te hoeven 8
ken.
Ik ben het met mezelf eens
den. Er zijn gedachten bij me 0Pj ai»0
men. maar daar heb ik geen sci}aheb s
en ik heb ze niet doen komen Ik vcjï
geen ogenblik bij stilgestaan, dat z d'.
keerd konden zijn. Toen heb ik m,a|
gedachten strijd moeten voeren en u f0,
ik doen, zolang ik leef. Ik heb
tn ij rd
riff
sterfbed van moeder zaliger her'" j
ik heb haar zien Hgsen en le# ..„KiC1,,
hand op haar hart. Ik heb haar
-d
nooit iets te zullen doen. dat veT^Ve]Ve^
en haar gevraagd mij daarbij te j|
(Wordt "ecV°
