Dagblad voor Schiedam en omstreken t Staatsgreep in Soedan Opperbevelhebber naar voren geschoven, zoals destijds Naguib Amerikaanse vliegtuigen door Sovjet-toestellen beschoten /tm 3987, Hulp verlenen aan oorlogsslachtoffers behoort óók tot wederopbouw Gegevens waardeloos Sportnota kan pas in de loop van 1959 gereed komen Paus creëert 23 kardinalen Mogelijke uitbreiding van het kardinaalscollege tot 90 leden Mgr. Giobbe gaat heen als nuntius Washington protesteert Er zijn er naar schatting 15 miljoen |fa: V-y w 1 wM DINSDAG 18 NOVEMBER 1958 r EN DAT PRAAT MAAR OVER 100.000 TONNERS "D Streven naar stabiliteit Z cv nu Geen Vaticaanse televisiezender lÉÉftiË Gloednieuwe Norton Mg r. Ta rdi n i benoemd tot staatssecretaris SPOEDIG EEN TWEEDE CONSISTORIE? Moeilijk dilemma biJ 3eslissing over nieuwe functie na consistorie CITROEN kleine auto HET WEER VOOR MORGEN DROOG WEER fflVÏÏv'- Nieuive gegevens Proefenqnête ROME, maandag. (Van onze Romeinse correspondent). Paus Joannes XXIII heeft gisteren de creatie van drie en twintig nieuwe kardinalen aangekondigd. Het aan tal kardinalen dat sedert 1586 70 bedroeg is nu op 75 gebracht. Hiermee heeft Paus Joannes XXIII dus een bijna vierhonderd jaar oude traditie gebroken. Het was namelijk Paus Sixtus V, die het aantal kardinalen op maximum zeventig had gesteld. Onder de thans benoemden is ook mgr. Tardini, die van morgen door de Paus tevens is benoemd tot staatssecretaris van het Vaticaan. Mgr. Tardini was tot nu toe pro-staats secretaris. Het is ook een bijzonderheid, dat in het college van kardi nalen nu twee broers zitting zullen hebben, namelijk Am- leto en Gaetano Cicognani. Gaetano Cicognani is in 1953 tot kardinaal gecreëerd, terwijl thans zijn broer, die de laatste vijf en twintig jaar apostolisch delegaat in de V.S. is geweest, tot deze hoge waardigheid is geroepen. Op 15 december zal een geheim consistorie worden gehou den, tijdens welke drie en twintig kardinalen zullen wor den gecreëerd. Donderdag 18 december zullen de plechtig heden worden gesloten met een openbaar consistorie, waarbij Paus Joannes XXIII aan de kardinalen de kardi naalshoed zal uitreiken. Thans laten wij de lijst van nieuw benoemde kardinalen volgen: Mgr. William Godfrey (69), aartsbisschop van Westminster, Engeland. Mgr. Richard Cushing (63), aartsbisschop van Boston V.S. Mgr. John O'Hara (70), aarts bisschop van Philadelphia V.S. Mgr. Julius Doepfner (49), bisschop van Berlijn, Duits land. Mgr. Franziskus Koenig (53), aartsbisschop van Wenen, Oos tenrijk. Mgr. Paiil Marie Richaud (71), aartsbisschop van Bor deaux. Mgr. José y Monreal (54), aartsbisschop van Sevilla Span je. Mgr. Antonio Maria Barbieri (66), aartsbisschop van Mon tevideo, Urugay. Mgr. José Garibi y Rivera (69), aartsbisschop van Guada lajara, Mexico. Mgr. Amleto Cicognani (75), apostolisch delegaat in de V.S. gedurende de afgelopen vijf entwintig jaar en een broer van kardinaal Gaetano Cicog nani, prefect van de Vaticaanse Congregatie van de Riten. Mgr. Domenico Tardini (70), staatssecretaris. Mgr. Giovanni Battista Mon- tini (61). aartsbisschop van Milaan, Italië. Mgr. Giovanni Urbani' (58), de nieuwe patriarch van Vene tië, Italië. Mgr. Alfonso Castaldo (68), aartsbisschop van Napels, Italië Mgr. Paolo Giobbe (78), apostolisch nuntius-internun tius in Nederland. Mgr. Fernando Cento (75), apostolisch nuntius in Portugal Mgr. Giuseppe Fietta (75), apostolisch nuntius in Italië. Mgr. Carlo Chiarlo (77), voormalig nuntius in Brazilië. Mgr. Carlo Confalonieri (65), secretaris van de Congregatie voor de Seminaries. Mgr. Francesco Bracci, secre taris van de Congregatie van de H. Sacramenten. Mgr. Francesco Roberti, se cretaris van het H. Concilie. Mgr. André Jullien (76), de ken van het tribunaal van de Rota. Mgr. Alberto di Jorio, secre taris van het College, van Kar dinalen. (Van onze correspondent ROME, maandagavond. In Nederlandse kringen te Rome heerst diepe teleurstelling over het feit, dat de aartsbisschop van Utrecht, mgr. B. Alfrink, niet tot degenen behoort, die op 15 december a.s. door de Paus lot kardinaal zullen worden gecreëerd. Uit enkele zeer recente gebeurtenissen, ja zonder meer uit een opmerking van de II. Vader persoonlijk, hadden priesters en leken van de Nederlandse kolonie te Rome niet stelligheid verwacht, dat mgr. Alfrink zou worden benoemd. Thans blijkt, dat het aantal kandidaten zo groot was, dal de Paus zelfs met een van de meest „ijzeren" tradities van de H. Kerk heeft gebroken en het maximum aantal kardinalen van 70 op 75 heeft gebracht. Mgr. Tardini staats secretaris nieuwe amsc courant Generaal Abboed deed greep naar de macht in Khartoem Zoals wij gisteren reeds in een deel van onze oplage konden melden, heeft het Soedanese leger gisterochtend onder de leuze „eerlijkheid en onschendbaarheid" de macht aan zich getrokken, de politieke partijen afgeschaft, alle kranten gesloten en de noodtoestand afgekondigd. De in Engeland opgeleide generaal Ibrahim Abboed, de 58-jarige opperbevel hebber van de strijdkrachten, die de staatsgreep leidde, verklaarde te sullen streven naar betere betrekkingen met Nassers Verenigde Arabische Republiek en naar een oplossing van „alle hangende vraagstukken". In Londen was evenwel de eerste indruk, dat het hier »pro-Nasser"-staatsgreep geldt. niet een In Khartoem was het gisteravond rus- "g. Er was de gehele dag normaal ge kerkt. Alle regeringsgebouwen en buiten landse ambassades werden door militai- ren en pantserwagens bewaakt. In een communiqué van generaal Ab boed, dat door radio-Omdoerman werd omgeroepen, werd gezegd, dat de corrup te in het land en de politieke instabiliteit een gevolg waren van het feit, dat de po- htieke partijen elk op wettige of onwet- i'ge wijze winst nastreefden. Op deze wij- konden geen hervormingen worden in gevoerd om de toestand van het land en °e bevolking te verbeteren. Het is niet meer dan natuurlijk, dat veiligheidstroepen van het leger een oinde aan de chaos maken en de veilig heid en stabiliteit voor alle burgers her stellen. Wij zijn niet uit op winsten en ya hebben tegen niemand een wrok. Wij streven alleen naar stabiliteit", al dus het communiqué. Volgens een woordvoerder van de Soe- aanese ambassade te Cairo heeft gene er. Abboed ook opdracht gegeven de mondwet af te schaffen en het parlement zn °jtl5intIen. Een militaire Hoge Raad u de regering in handen hebben. Wat de verhouding tot Cairo betref' was zondag nog gemeld, dat tWee Soeda- "ese ministers met de regering van de WAR- een basis hadden gevonden voor Officieel overleg inzake het geschil over het Nijlwater en andere kwesties. Er v^onden besprekingen tussen passer en premier Abdoellah net program. Premier Chalil stond aan het hoofd Inn een tweePavtijencoalitie. die sinds „p1 1956 regeerde. Generaal Abboed is 'h goede vriend van hem. 'aai 4 Vordt mogelijk geacht, dat de gene- die enige tijd niet op de voorgrond s getreden, op dezelfde wijze naar vo ren is geschoven als generaal Nagiub bjj het begin van de omwenteling in Egypte. De leiders van de belangrijke Ansar- en Chatmia-sekte, El Mahdi en El Mirghani. hebben zich direct achter de actie van generaal Abboed geschaard. De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken noem de de staatsgreep een „binnenlandse aan gelegenheid", waarbij geen invloed van buitenaf is uitgeoefend. Functionarissen waren van oordeel dat een wijziging in de betrekkingen tussen de V.S. en Soedan niet te verwachten is. Zij namen aan, dat het Amerikaanse economische hulppro gram gewoon zal worden uitgevoerd. Van Soedanese zijde is in het hoofd kwartier van de V. N. te New York meegedeeld, dat generaal Abboed pro- westers noch pro-Nasser is, maar alleen „pro-Soedan". Egyptische officiële functionarissen namen een gereserveerde houding ten aanzien van de staatsgreep in Khar toem aan. Men toonde zich evenwel in genomen met Abboed's verklaring, dat hij zal streven naar een verbetering van de betrekkingen met de VAR. In sommige kringen te Cairo is men geneigd het gebeurde te Kartoem te vergelijken met de staatsgreep te Karatsji, vooral omdat generaal Ab boed nooit gesproken heeft over het Arabische nationalisme. Buitenlandse diplomatieke waarnemers in de Egyp tische hoofdstad zijn het er over eens, dat het motief voor de staatsgreep voor al gelegen is in de slechte economische toestand van Soedan. Generaal Abboed heeft nog deelgenomen aan de woestijnoorlog van de Britten te gen de Duitse veldmaarschalk Rommel in Noord-Afrika. Hij wordt beschouwd als niet politiek. De benoeming van mgr. Paolo Giobbe tot kardinaal houdt in, dat hij nog voor het geheime consistorie op 15 december zijn functie als internuntius zal hebben neergelegd en naar Rome vertrokken zal zijn. Daar zal hij op de dag van het consistorie de kardi naalshoed ontvangen. Over de functie, welke hij daarna in de Kerk zal bekleden wordt waar schijnlijk eerst na het consistorie be slist. De Amerikaanse regering heeft bij de Sovjet-Unie geprotesteerd tegen aanval len van Sovjetnachtjagers op Amerikaan se toestellen boven de Oostzee en de Ja panse. Zee. Deze incidenten hadden zich op zeven november voorgedaan. De tekst van het Amerikaanse protest, dat vier dagen geleden te Moskou werd overhan digd werd gisteren te Washington gepu bliceerd. In de nota van Washington wordt ge zegd dat. als de Sovjets boven interna tionale wateren opnieuw een dergelijke gevaarlijke taktiek volgen, de comman danten van de Amerikaanse vliegtuigen opdracht zullen krijgen, de nodige en pas sende defensieve maatregelen te nemen. Het incident boven de Oostzee had zich op honderd km van het dichtsbijzijnde Sovjetrussische gebied voorgedaan On danks die omstandigheid hadden twee Russische jagers tweemaal op een Ame rikaans toestel geschoten Dit vliegtuig had niet teruggevuurd. Enige uren later had een Amerikaans militair vliegtuig boven de Japanse Zee driemaal aan schijnaanvallen door Sovjet jagers bloot gestaan. Ook in dit geval had het Amerikaanse toestel „niettegen staande de gevaarlijke en uitdagende ma noeuvres" van de sovjet-vliegtuigen niet geschoten. Ook waren de Sovjet-toestellen in geen enkel opzicht bedreigd. Aan het slot van de nota zegt de Ame rikaanse regering te verwachten dat de Sovjet-regering maatregelen treft om een einde te maken aan dergelijke aanvallen. Zij wordt verantwoordelijk gesteld voor de gevolgen van een herhaling van de incidenten. •s werelds zuinigste grote De Vaticaanse autoriteiten hebben ten stelligste ontkend, dat Radio Vaticana plannen zou koesteren voor televisie-uit zendingen en de oprichting van een daar voor benodigd t.v.-zendstation. Enkele persbureaus hebben het bericht gelan ceerd. dat de Paus daarvoor toestemming zou hebben gegeven, aldus het K.N.P. president Chalil op Droog weer met overdrijvende wol kenvelden. Overwegend matige wind tussen oost en zuidoost. Ongeveer dezelfde temperaturen. j°cn.5dag 19 nov.: zon op 08.05, onder 16.45, "aU op 13.57, onder 00.40. tWvmè "T y'J'-t m i A':V' >Aï émS® In de ridderzaal in Den Haag is giste ren een door de World Veterans Fede ration in samenwerking met de Neder landse regering georganiseerde confe rentie geopend, waarop een tachtigtal deskundigen uit 14 landen zullen spreken over de wetgeving ten behoeve van oud- strijders en oorlogsslachtoffers. Hoewel, zoaIs de Nederlandse voorzitter van de federatie, de heer Ch. J. M. van Lanschot, in zijn openingswoord opmerkte, de confe rentie zich in het bijzonder zal bezig houden met de bestudering van de vraag stukken in Europa, wonen ook afgevaar digden uit de Verenigde Staten, Canada, Birma en Pakistan de besprekingen bij. Namens de Nederlandse regering wer den de deskundigen verwelkomd door de staatssecretaris van marine, vice-admiraal H. C. W. Moorman. Hij herinnerde eraan, **>1 y,7nsterdamse bruidspaar M. BC. de Lang-Calbo, dat als gast van de V.V.V. Qp.k*.wee~k in Trentn zal doorbrengenheeft na d* ven. 'ho.v.no'le {<2* iH Trent0 zal doorbrengen, heeft na de huwelijkssluiting een bezoek -eft aan Artis> waar de koningsarend, welke Trento aan deze dierentuin "Ud/. 9escflonkenuit zijn veertiendaagse quarantaine werd verlost. Het jonge maakte met Verschillende dieren kennis. De foto laat zien hoe het wat huiverige bruidje een levendige slang kreeg omhangen dat van 1940 tot 1945 ongeveer 250 000 Nederlandse burgers en militairen het leven hebben verloren. „Dank zij de ge zamenlijke inspanningen van regering en volk is de materiële schade vrij goed her steld. Gebleven is echter het persoonlijke leed van duizenden oorlogsslachtoffers De regering kan slechts trachten het zoveel mogelijk te verzachten". D« secretaris-generaal van de World Veterans Federation, de heer Curtis Cam- paigne. legde er in zijn toespraak de na druk op, dat een gecoördineerd en inter nationaal streven om oorlogsslachtoffers te heipen een onderdeel behoort te zijn van elk na-oorlogs programma voor de wederopbouw „En indien internationale overeenkomsten zijn gesloten om huizen, weg^n en bruggen te herbouwen, wordt het een dwingende eis tot internationale afspraken te komen over de rehabilitatie van hen. die door de oorlog zijn getroffen. Eén van de doelstellingen van de conferentie is de hulpbronnen van vriend en vijand uit het verleden samen te brengen om de verschrikkelijke ge volgen van oorlog zo volledig als de wetenschap dat mogelijk maakt, uit te wissen". Op de conferentie, die tot 26 november zal duren, zal in de komende dagen nog het woord worden gevoerd door de West- duitse minister van arbeid en sociale zaken. Th. Blank, en de Franse minister voor oud-strijders-aangelegeniheden, E. Michelet. De World Veterans Federation omvat meer dan 20 miljoen leden in 36 landen. Geschat wordt, dat er ongeveer 15 miljoen oorlogsslachtoffers zijn. Een geheet nieuw type lichtgewicht motorrijwiel de eerste machine van dit soort, welke ooit in Enge land icerd gebouwd, met een vier- tact tweecilinder motor en inge bouwde versnellingsbak is te zien op de grote tentoonstelling van rijwielen en motorrijwielen, welke in het Earls Court te Londen wordt gehouden. Het is deze „Jubilee 250'' van Norton, welke twee cilinders van 125 cc naast elkaar heeft. Er wordt aan de samenstelling van een sportnota, waarom de Tweede Kamer heeft gevraagd, gewerkt, doch het stuk zal pas in de loop van volgend jaar kun nen worden voltooid, zo heeft minister Cals meegedeeld In de M. v. A. over zijn begroting. Destijds zijn voor de samenstelling van een eerste conceptnota gegevenK verza meld over de materiële en personeJe voor ziening op het gebied van de lichamelijke opvoeding. Deze gegevens, welke betrek king hadden op d« situatie van enkele ja ren geleden, zijn thans niet meer bruik baar, omdat zij geen juist beeld meer ge ven van de huidige toestand. Een eenvou dige correctie ervan is niet mogelijk ge bleken. Het was daarom noodzakelijk over te gaan tot het verzamelen van nieuwe gegevens, waarvan de bewerking, als zij alle zijn ontvangen, nog enige tijd in be- •lag zal nemen. Parallel hiermede heeft de staatssecre taris stappen ondernomen om tot, een zo volledig mogelijke inventarisatie van de hier te lande voor sportdoeleinden be schikbare accommodatie te komen. In verband daarmee is een werkgroep ingesteld die een studie heeft gemaakt van de meest wenselijke opzet en wijze van uitvoering van een te houden lande lijke enquête. De werkzaamheden van de werkgroep zijn inmiddels zover gevorderd, dat ver moedelijk nog deze maand een nood- zakeHjk gebleken proefenquête zal kun nen worden gehouden. Over de resul taten van de definitieve enquête, waar mede naar de mening van de minister bij de samenstelling van de nota licha melijke opvoeding en sport rekening zal moeten worden gehouden, zal echter eerst in de loop van 1959 kunnen wor den beschikt. Op dit punt moeten wij evenwel met een zekere nadruk een omstandigheid be lichten, die in de haast aan vrijwel alle waarnemers is ontgaan. Het feit, dat de nieuwe Paus zo spoedig na zijn uitverkie zing reeds overgaat tot het benoemen van nieuwe kardinalen, wordt algemeen ver klaard door de veronderstelling, dat het conclaaf unaniem 't verlangen heeft geuit, dat de nieuwe Paus (wie dit ook zou zijn) onmiddellijk zou overgaan tot aanvulling van het Heilig College. De nieuwe Paus stond voor de grote moeilijkheid van het zeer grote aantal kandidaten en hef uiterst beperkte aantal vacatures, nl. 18. Hij be vond zich evenwel tegenover de algeme ne wens het Heilig College aan t.e vul len en wenste dit zonder uitstel te doen en derhalve besloot Hij een voorlopige lijst van nieuwe kardinalen te publiceren en tevens (noodgedwongen) het traditio nele maximum van 70 te overschrijden. Maar, en dit is uiterst belangrijk voor dit revolutionaire gebaar, voor deze wijzi ging van een traditie van bijna vier eeu wen zou een officieel document nodig zijn: een zogenaamde Apostolische Con stitutie. En het is om die reden, dat in be paalde Vaticaanse kringen vanavond de overtuiging werd geformuleerd, dat dit zeer binnenkort gaat gebeuren. Men zou dus aldus deze kringen binnen zeer korte tijd zowel een Apostolische Consti tutie tegemoet kunnen zien, waarin de Paus officieel de motieven aangeeft, waarom hjj het maximum aantal kardi nalen van de H. Kerk wil verhogen, en voorts de aankondiging van een tweede consistorie. Algemeen wordt dus nu ver wacht, dat de H. Vader binnenkort het to taal aantal kardinalen op 90 of 100 zal brengen en voorts tot nieuwe benoemin gen zal overgaan onder wie zich dan ook al die prelaten zouden bevinden, die van daag moesten worden overgeslagen. Wij herhalen nogmaals, dat het ten zeerste de aandacht heeft getrokken, dat de Paus niet een officieel document heeft doen publiceren, waarin Hij zijn besluit aankondigt, en motiveert, om het Heilig College uit te breiden terwijl de vorige Paus in 1953 met opvallende nadruk in zijn officiële redevoering tijdens het con sistorie bekend maakte dat Hij na lang nadenken besloten had „voorlopig af te zien van uitbreiding van het Heilig Colle ge'. En uit deze omstandigheden wordt hier thans geconcludeerd, dat deze eerste benoeming van kardinalen door de nieuwe Paus zeer binnenkort door een tweede zal worden gevolgd. Een andere nieuwigheid, die evenwel verscheidene precedenten kent, is het feit, dat de Apostolische delegaat in Washington, mgr. Amleto Cicognani, tot kardinaal zal worden verheven, on danks het feit, dat zijn broer Gaetano reeds kardinaal is, n.l. prefect van de Congregatie der Riten. De Codex van het Kanonieke recht verklaart nadrukkelijk, dat niemand kar dinaal van de H. Kerk kan worden, die binnen een bepaalde familiegraad al een verwant in het Heilig College heeft. De laatste maal, dat twee broers kardinaal waren, was onder Leo XIII. die in 1887 Serafine Vanutelli de rode hoed verleende en in 1891 aan diens broer Vincenzo. Heel merkwaardig is, dat eerstgenoemde, die in 1915 overleed als deken van het Heilig College, automatisch in deze functie door zijn broer werd opgevolgd. (Het spreekt uiteraard vanzelf, dat de Paus de macht en de bevoegdheid bezit om de bepalingen van het kerkelijk recht voorbij te gaan). Het laatste, maar wellicht meest be langrijke nieuws van vandaag is de offici ële benoeming van mgr. Tardini (die dus ook op 15 december kardinaal zal worden) lot staatssecretaris van Paus Joannes XXIII. De Paus ontving hedenmorgen alle leden van het staatssecretariaat en in een korte begroetingstoespraak zei Hij ge heel onverwacht „Wij begroeten met bijzondere welwillendheid mgr. Tardini, de pro-staatssecretaris, en we delen hem od ditzelfde ogenblik mede dat hii van nu af aan zonder meer onze staatssecretaris is." Een uur later werd de lijst van nieuwe kardinalen vrijgegeven, waarop mgr Tar dini als een der eersten staat genoemd. Dit is een karakteristiek gebaar van de nieuwe Paus, die spontaan is en de zaken regelt, zoals het hem het beste voorkomt, zonder al teveel rekening te houden met tradities en gebruiken.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 1